Book Title: Jain Yug 1926 Ank 07 08
Author(s): Mohanlal Dalichand Desai
Publisher: Jain Shwetambar Conference
Catalog link: https://jainqq.org/explore/536267/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // namo titpanna jaina yuga [ zrI. jaina zve. kAnpharansanu' mAsika-patra ] pustaka s aMka 7-8 5 mAnadda taMtrI meAhanalAla dalIcaMda dezAI kha. e. elaela. bI. phAgaNa-caitra 1983 vakIla hAIkArTa, mu`baI zrI mahAvIra janmAtsava khAsa aMka. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 383) - - viSayAnukrama. viSaya. pRSTa, viSaya. vasaMtsava 281 bhagavAna mahAvIranI siddhAntabhUmikA taMtrInI noMdha 282 vardhamAna svAmInI vyavahAryatA 1 jene ane mA. munsInuM prakaraNa vividha noMdha 386 2 mI. munsI kamiTI 1 mI. kanaiyAlAla ema. munzI sAthe thaelo 3 peTesTa sabhA patravyavahAra 4 A saMbaMdhe "gujarAtI nuM vaktavya 2 tA 18mIe maLelI jAherasabhAmAM pasAra 5 chevaTe thaelA TharAvo 6 sthAkavAsI jainakonpharansa 3 muMbaI yunivasITI sAthe thaelo patravyavahAra 7 zeThazrI gulAbacaMda devacaMdanuM zekajanaka avasAna 4 belagAMvamAM pracArakArya amAro satkAra 5 maNilAla khuzAlacaMda (pAlaNapuravAlA)ne 289 vizeSa pravAsa ratnatrayI 293 6 upadezanuM pracArakArya ane sukRta bhaMDAraphaMDa ApaNuM "khamAsamaNu" athavA praNipAtasUtra 298 7 kanvenzanamAM sukRta bhaMDArakuMDa hemacaMdrAcArya ane rAjAdhirAja 302 8 amadAvAdamAM zrI sukRta bhaMDArakuMDamAM phALo prAcIna janakavionAM vasaMtavarNana 309 ( 8 jaina zvetAMbara ejyukezanala barDa mI. munazInAM pustaka saMbaMdhI rIporTa 10 saM. 198ranA Aso vada 0)) sudhInuM jano virada viSaya sAhitya 321 zrI jaina che. kaeNnpharansa ophisanuM saravaiyuM zrI vardhamAnanA gRhavAsa-tyAgaparathI baMdha 11 saM. 1982nI sAlane AvakajAvakanA hisAba jayazrI mahAvIra (kAvya) 339 12 zrI jaina zvetAMbara ejyukezana borDanuM saM. mahAvIra-jayaMtI 339 1982nI sAlanuM saravaiyuM zrI vIrastuti 13 ejyukezana beDane saM. 1982 ne vIracaritrane lekhaka AvakajAvakane hIsAba zrI mahAvIranA zrAvako 360 14 AvatuM adhivezana zrI jinezvara sUriskRta mahAvIra janmAbhiSeka 367 15 mI. munsInAM lakhANa sAme virodhadarzaka sabhA rAjatilakaNikRta zAlibhadrarAsa 16 zrI zatruMjaya pracArakArya samitine rIperTa chavAsthadazAmAM zrI mahAvIra prabhunAM vihAra-sthala 378 17 khAsa adhivezananA pramukha mahAzayanI zrI mahAvIra caritra rahasya 377 sakhAvate 319 3 37 345 jinayuga -jainadharma, tatvajJAna, sAhitya, itihAsa, cAlu varSathI vArSika lavAjama TapAlakharca jIvanacaritra ne samAja pragatine lagatA vize carcasahita mAtra rU. traNa uttama jaina mAsika. -vidvAna muni mahArAjazrI tathA anya lekhakonI lakhe-jena veva kanpharansa ophIsa kasAyelI kalamathI lakhAyelA gadhapadha lekho temAM Avaze. - 20 pAyadhunI muMbaI naM. 3. -zrImatI jaina ve. kaeNnpharansa (pariSada) saMbaMdhInA vatta mAna-kAryavAhIne ahevAla sAthesAthe apAze. A mAsika bahoLA pramANamAM phelAvA pAmavAnI te dareka sujJa A patranA grAhaka banI potAnA khAtrI rAkhe che te jAherakhabara ApanArAone mitrone paNa grAhako banAvaze ane saMdhasevAnA mATe te upayogI patra che. te teone uparane pariSadUtA kAryamAM puSTi Apaze. saranAme lakhavA ke maLavA bhalAmaNa che. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina yuga. prANImAtranA duHkhane potAnuM gaNavuM enuM nAma ja mahAtmApaNuM, kharI sahAnubhuti-samavedanA-samabhAva che, eja khare dharma che. ene pALanArAne dhanya che. --AdarzaSTAMtamALA pR. 168. pustaka 2 aMka 7, vIrasaMvata 2453 vi. saM. 1983 phAgaNa vasatsava rAgavirAganI sarva viSamatA tyAgIne ApaNe sUramAM Ajano utsava evAM puyasaMbhAraNane sUra pUrIne eka pitAnAM saMtAne jevAM neha. utsava che, pApano nahI; premane utsava che. baMdhanamAM rahIne A utsava ujavavAnuM che. Aje mehano nahIM; satate utsava che, asatane vasudhela guruSane utsava che. bhUta ane bhaviSyane : nahIM; raMga utsava che, kaImane nahIM saMdaryane vartamAnamAM sAMkaLavAne utsava che. anaMtatAne paLamAM utsava che, bibhatsatAne nahIM. A zuddhine utsava samAvavAno utsava che. vijJAnIonA utkramane utsava che, ApaNA AtmAne lAgelI aMdhakAranI rajane che, tatvajJAnIonA samanvayano utsava che, kavidhoI nAMkhavAne utsava che. havethI te prakAzanAM enI amara vasaMtano utsava che. payagaMbaranA pujaLathI ja AtmAne vadhu ne vadhu aMghoLa karAva- navapayagAmane utsava che. Aje jaDacetanane bheda vAne utsava che. kAMTA ane jhAMkharAMne toDI sApha nathI. saunA kulaparAga khIlyA che. ane pamare che. karIne raMgaberaMgI ne parama sugaMdhita puSpa udhADa. uSA ne saMdhyAnA kapela jevI saune kapale Aje vAne utsava che. saMsAramAM snehanAM bIja vAvavAne gulAlanI lAlI patharAya che. Aje sarva prajAone utsava che, baMdhutA khIlavavAno utsava che. vyaktino utsava che. ja nahIM paNa samaSTino utsava che. svane che tema ( 2): * * parane che. ApaNe, ApaNAM kulane, gAmane, prAMtane, vasaMta eTale satyanuM ne sauMdaryanuM punasthApana. dezane, khaMDane, jagatabharane utsava che. ApaNuM rahyuM riA sure je satya che te ja suMdara che, chUTA chUTA sUro game tevA heya, chatAM Aje te satyamAM badhI suMdaratA samAyelI che, sUryanA kiraNe ApaNu e sarva sure ekaja sitAramAM pUrNa kiraNe satya jhaLahaLe che, te ja temAMthI saMdaryanI saMvAdamAM goThavAI rahe, ane te para mahAvasaMtanA dhArA chuTe che, ane meghadhanuSa jevI adbhuta suMdaratA gAnanA addabhuta sUro gavAI rahe, evI vividhatAmAM prakaTe che. jagata satyathI vegaLuM jAya eTale saidaekatAne A utsava che. Aje te ApaNuM ryathI vegaLuM jAya che. e sAMdarya tejane pRthvI trAMrI Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainayuga phAgaNa 1983 kaMI kaMI sadInAM khAjhayAM haiye aNuzITamAM aMdhArAM; kaMjIka chUTayAM, ne kaMika rahyAM, te kareA badhAMnI DhALI! --AvA ! tArakaratha brahmAMDa taNeA nA thAbhe niti mATe; UThI, karA ur jaDatA bharatI e nidrAnI heALA ! --AvA 282 AMkhe joya tyAMthIja tenA adhAra vadhavA mAMDe che. e adhAra vadhatAM AMkhAmAMthI sarya ghaTatuM jAya che, eTale sneha saratA jAya che. e sneha saratAM jagatamAM AsurI mAyA vadhe che. e sneha saratAM savAda tUTe che ane sarve kAMi aMdhAre athaDAya che. A jagatanI badhI athaDAmaNA-baMdhubaMdhunI, dezadezanI, prajAprajAnIe sAMdathI dUra jatAMja thAya che, pazcimanI prajAe pAtAne Aje sudharelI kahevaDAve che, paNa A satya ne sAM' tattva te UMdhe mArge kheALe che. e tattva teA sneha che. pazcimane te Aje sneha karatAM svAtha vaDAlA che, ane pariNAme Aje jagatanI judI jUdI prajAe AkhIye jUdI jUdI lazkarI chAvaNIe rUpe ekameka sAme hathiyArA khakhaDAve che. jagatamAM Aje dveSanA adhakAra vadhyA che, kAraNa ke snehanAM teja tenI AMkhamAMthI jhapATe sayA jAya che. (3) ( AzAvarI ) AvA, karIe Aje bhAratanI sau alAkhalAnI hALA! jojo, dIDI paNa parakhI nahIM evA bhalAbhalAnI DhALI! --AvA ! pATaNanI 1. jainA ane mI. munazInuM prakaraNa mI, kanaiyAlAla mANekalAla munazInuM prabhutA' nAmanuM pustaka tenA ' dhanazyAma ' takhallusathI bahAra paDyuM tyArapachI jaina ghaNA khaLabhaLATa thayA hatA e vAta te jaina patrA temaja anya patrA parathI jaNAze. temaNe te vakhate jaNAvyuM hatuM ke e kAmamAM vakhatanA dveSa, pramAda, kusaMpa vase tyAM japa maLe paLa kAne ? karA jIMgAnI sukhadhAtaka e mUrkhatAnI hALA ! -24191! vahema, gulAmI, kAyaratA ne nIca svAnI vAtA; karA AtmaduLa karatI eka kathAnIhALI ! --Ave!! parapATAnAM motI jevI par AzrayanI AzA, kareA jIvanajaDa hINu karatI e paraAzAtI : heALA ! --AveA ! * keTalAka mArA jaimitrAnA kahevAthI mane mAlama paDe che ke mArI * pATaNanI prabhutA' nAmanI cApaDIthI emanI kAmamAM kAMika asASa thayA che, temaja ema paNa kahevAmAM Ave che ke A navalakathA zrAvakAne ane temanA dharmAMne apamAna karavAnA hetuthI lakhAyelI hoya ema mAnavAmAM Ave che. je Ave asatASa thayA hAya ne Ama mAnavAmAM AvatuM hoya te kharekhara mane ghaNIja sa'bhaLAe ! sadAnIhALI ! --Ave ! --zrI khabaradAranA 'vasatAtsava'paranA bhASamAMthI. taMtrInI noMdha. upaDayAM AnadAra prabhAnAM, vasaMtapada Aja addala bhAratadukhaDAMnI kara| dilagIrInuM kAraNa maLe ema che ane te AvA khyAla koine paNa Avaze ema me dhAryuM hota tA temAM bane teTalA pheraphAra karavAmAM mane kAMIpaNa uNapa jaNAta nahIM. mArA peAtAnA abhiprAya pramANe jaina ane brAhmaNa matanA anuyAyIo vadhAre ekaThA thAya tAja gUjarAtanuM zreya che ema huM mAnuM chuM; jaina ane AdharmanA sa'skAro vaDe ja hindu saMskRti ane hiMdu rASTrIyatAnuM gaiArava ATaluM ucca che; ane khAsa karIne gujarAtanA itihAsanA vijayI divaseAmAM sattA, prabhAva ane vidvattA jaineAmAMja hatI te jei temanI pAchalI kArakIrdI mane rAMgArasamI lAge che. vizeSamAM temAM mUkelA AnaMdasUri nAmanA jainayatinA pAtre je je kAryo te kartAe karAvyAM che te 'jati ke jadUta ' evA eka prakaraNanA mathALAne kharAkhara siddha kare che. AvAM kArya tene nayati Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taMtrInI seMdha 283 kahI tenI pAse karAvavAM emAM kayo zuddha Azaya tarAreDati hitakAlathAna jUnA che? tenA javAbamAM temaNe jaNAveluM yAda che ke sari saMjJako hemAcArye potAnI zAna ane gauravazIla rAjya- kAmavifvastrANahire kara munibUi nItithI gujarAtane kema jainamatanA sAmrAjya nIce A te khADavAne havAthI-keipaNa kAlpanika purUSane evo phADa imamatta vAjid ghAravAranivAcItaravAnI jarUra jaNAI ke jenI adhamatAthI hemAcAryanI raNakSamo mahattA che tenA karatAM paNa vadhAre tejasvI dekhAya ane jo najAda nahida mag agrida riArA je te na karI zake te vadhAre sArI rIte, hemAcArya , viti rAya 20 karI zakyA e spaSTa thaI zake. A mATe je bIjA pustako pragaTa thaze te A be vacce zo phera che ane A parathI vAgha ane siMhanA baccAnuM upanAma zAmATe AnaMdasUri kalpavAnI jarUra jaNAI che te spaSTa AnaMdasUri ane amarasUri, siddharAja jayasiMha rAjA samajAze....." pAsethI madamasta vAdIone bAlyakALamAM paNa chatI zuM AnaMdasUri e kAlpanikaja nAma ke pAtra zakavAne lIdhe, pAmyA hatA e nizcita thAya che. e che? mI. munazI potAnA bacAvamAM tene tema bhale paikI AnaMdasUrinuM nAma siddharAjanA pitA karNadevanA janachatahAsamAM uMDA utarI samayamAM potAnAM pAtrane mATe svIkArI te vAgha ke zakyA nathI te paNa bhale tema mAne, paNa amane siMhanA baccAne vAdIo sAthe yuddha na karAvatAM te ema lAge che ke te ANaMdasUri e nAmanI pitAnI manamAnelI kalpanAnA baLe aNachAjatA, vyakti te samayamAM thaI gayela che. ane tene TUMka temaja jana sAdhune mATe kutsita ane nigha kAryo itihAsa nIce pramANe che:-- karatAM mI. munazIe dAkhavela che, ema amane amaracaMdrasUri ane AnaMdasUri e baMne gurU lAge che. bhAI hatA; te baMne nAgaeNdragacchamAM thaelA mahedra- have A vAta "pATaNanI prabhutA" para thaI, sUrinA ziSya zAMtisUrinA ziSya hatA. teo baMnene te saMbaMdhIno khulAso te vakhate bahAra paDatAM paDatAM gujarAtanA rAjA siddharAja jayasiMha taraphathI "vyA rahI gayA. tyArapachI hemAcAryanI sarakhAmaNImAM ghazizuka (vAghanuM baccuM) ane siMhazizuka' (siMhanuM makavA mATe ANaMdasUri pita mUkela che ema mI. ba) nAM birUda maLyAM hatAM. A paikI amaracaMdra manazIe jaNAvyuM hatuM, te zrImadda hemAcAryo nAmanA mahAna graMtha racelA saMbaMdhamAM pote zuM karela che te temanAM tyArapachInAM che, ane temanA ziSya haribhadrasUri hatA-temanA pustakamAM maLI Ave che. maMjarI sAthe samAgama ziSya vijayasenasUri hatA ane temanA ziSya udaya ane tethI temane thato vikAra batAvyo emAM zuM prabhasUri hatA ke je udayaprabhasUrie dharmabhyadaya hemAcAryanI batAvavA dhArelI mahattAnI tejasvItA mahAkAvya" nAmane vastupAla maMtrInA caritra rU5 che? e viSenuM je prakaraNa mA. munazIe lakhyuM te graMtha race che. (juo jaina dharmane prAcIna iti- lakhatA pahelAM amArI sAthe patravavahAra karyo hato hAsa bhAga 1 hIrAlAla haMsarAja katamAM amaracaMdra je janayuganA pu. 1 aMka 4-5 mAM prakaTa thaI sUri (1) 5. 5, AnaMdasUri (1) 5. 7. ) gayela che; ane amee amArA tA. 31-10-22 A nAgaeNdragacchanA maheMdrasUrithI te vijayasena nA patramAM bIjI aneka bAbato uparAMta hemacaMdra sUri paryaMtanI paraMparAnuM varNana saMskRtamAM prAyaH mATe kalpelo prasaMga jenonA AtmAne dubhavaze." jaina kavi arisiMhanA sutasaMkIrtanamAM cothA ema jaNAvI dIdhuM hatuM. chatAM e mI. munazIe sargamAM ApyuM che. temAM upaoNkta AnaMda ane te kalpIne lakhyo ne prakaTa karyo. ema karavAmAM amarasUrinA saMbaMdhamAM zAMtisUrinA zloka pachI temanuM mAnasa (mentality ) kevuM hoI zake nIcenA zoka ApyA che e nizcita rIte anumAnamAM AvI zake tema che, Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenayuga phAgaNa 1983 "muMjAlane minalane Azaka karyo. udAne parastrI nIcA-halakA-adhama ke avaguNuvALA batAvAya, apaharaNa karanAra cItaryo, AmrabhaTTane mU-parastrI tethI te dharmanA anuyAyIonA manamAM viSAda utpanna lubdha batAvyo" vagere prakAre aneka jana atihAsika kare ene A zAMtiIcchaka saMgaThanapriya jamAnAmAM pAtrone mATenuM pAtrAlekhana thayuM che e niSpakSapAtI viSamaya ja gaNAya. vAcake spaSTa samajI zake tema che, ane te paNa ame 2 mI. munazI kamiTI, amArA ukata tA. 31-10-22 nA patramAM jaNAvI A kamiTI kema upasthita thaI te ghaDAne ja dIdhuM che. mAlUma haze. muMbaImAM muni zrI darzanavijayajInuM eka vidvAna lekhaka niraMkAtAthI potAnA mana comAsuM hatuM. vyAkhyAnazALAmAM aneka jAhera vyAmAnyA-managaDhata vicArane-khyAlane pAtro sAthe khyAne-zrI AtmArAmajI jayaMtI-zrI buddhisAgarajI. vaNuM daine keTale daraje jaI zake che tenAM javalaMta jayaMtI Adi prasaMgoe ukta munizrI temaja nyAyadRSTAMta tarIke mA. munazInI navalakathAo che ema vijayajIe zrI hemAcAryanA para AkSepa karatI mI. aneka sujJo kahI zake che. temanAM pustaka vagerenI munazInI navalakathAno ullekha sakhata rIte karyo hate sAlavArI 20-3-27 nA muMbaI samAcAramAMthI ane pachI tevA jaina atihAsika vyaktio paranA "mI. munasI virUddha jaIne" e nAmanA eka grejyu. AkSepe dUra karAvavA mATe konpharansa ophisa para eTanA carcApatramAMthI laIne atra mUkIe chIe. temaNe patra lakhyo hate. A patra para vATAghATa sana 1913 mAM pATaNanI prabhutA, 1917 mAM gujarA- cAlatAM tA. 28-6-26 nA roja A peTA samiti tane nAtha, 1922mAM rAjAdhirAja pustakAkAre prasiddha zrI kaeNnpharansanI sTenDiMga kamiTIe nImI hatI, ane thayAM. 1926 mAM gujarAtanA tirdharo-pachI tene riporTa tA. 15-3-27 ne roja te piTA te ja varSamAM rA. munazIe jaIne kAmanI strI sAthe samitie pitAnI aneka maMtraNa-sabhAo bharI lagna karyuM sana 1927 nA phebruArIne aMte rA. karyo hato. A rIperTa A aMkamAM mUkavAmAM munazIe muMbaInI dhArAsabhA mATe umedavArI AvyA che. bahAra pADI. 3, priTesTa sabhA, keIpaNa pustakanA pariNAme jaina ane brAhmaNa prAyaH phebruArI AkharamAM yunivarsiTI grejyavacce-hinduo vacce vizeSa vaimanasya utpanna thAya. eTa taraphathI bahumatithI cuTAyelA DA. prAMjapee e kaI rIte IcchavA yogya nathI. bhUtakAlamAM dhArAsabhAmAMthI sabhya tarIke rAjInAmuM ApatAM zramaNa-brAhmaNanA jhaghaDA thayA hoya ane ekabI. mI. munazI eka umedavAra tarIke bahAra paDayA. jAe ekabIjAnI virUddha lakhyuM hoya te vAtane A bAju rITe taiyAra thato gaye. dhArAsabhAnA A yuge paDado pADI dIdho che ane pADI devo ghaTe. sabhya tarIkenI cuMTaNI 22-3-17 ne roja nakkI A yuga ema mAge che ke hiMduonuM saMgaThana karo- thaI hatI. AthI keTalAka taraphathI e prazna karavAmAM bake hindIonuM saMgaThana karo. araspara sahakAra AvyA ke mI. munazI nAmanI dukhAyelI lAgaNI kare, asahiSNutAne tilAMjali ApI ekhalAsa zAnta na kare te pachI jaina grejyueToe temane keLa ane vadhAre; chatAM bhaNelA gaNelA moTI voTa Apavo ke nahi; ane je voTa na Apo DigrIo dharAvatA sAkSare araspara laDAlaDI kare, evuM jainagrejyueTanuM kartavya Thare te jenagrejyueTenuM ane eka bIjA para AkSepa mUke, ane temAM keTa- tevA kartavya tarapha lakSa daravuM ke nahi ? A prazna lAka asaMyamI lekhake amuka dharma pALatI atihA* para vicAra karavA besIe te pahelAM mI. munazInI sika vyaktionuM cAritranirUpaNa pitAnA jana- sAthe patravyavahAra karavo ane temane taka ApavI svabhAvanA mAnelA dharaNapara derAIne karI temane e gya ane prathama darajajAnuM kArya gaNavAmAM AvyuM Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tatrInI noMdha 285 ane patravyavahAra cAlu thayo. 1 le patra mI. muna- patravyavahAranI sabhya maryAdA ullaMghI jaI je tA. zIne tA. 13-3-ra7 ne lakhAya ke je peTA sami. 17-3-27 ne jaNAvyuM tene sAra atre mUkavAnI tine eka sabhya rA. motIcaMda gi. kApaDIAne jarUra nathI kAraNake te samaya vAMcavAnI jarUra che, batAvI temanI anamati laine mokalavAmAM Avyo A samagra patravyavahAra jAhera chApAmAM chapAI gayA hato. A patramAM je je vAMdhAkAraka vastuo hatI che. ane A patranA catra aMkamAM A sAthe prakaTa te jaNAvI te saMbaMdhamAM janonI dukhAyelI lAgaNIne karavAmAM Avyo che. mAna ApI te mATe yogya karavA jaNAvavAmAM AvyuM 4, A saMbaMdhe gujarAtInuM vaktavya hatuM. tenA javAbamAM pitAnI irachA lAgaNI dukhA- jaina patranA sura jude jude sthaLethI nIkaLyA che vavAnI nahotI, dukhAI hoya te pote dilagIra che temaja jaina samAjamAM jude jude gAme je TharAvo evuM kaMIpaNa jaNAvyA vagara eTaluM jaNAvyuM ke thayA che te eka bAjue atyAre rAkhI, gujarAtI" (cuMTaNIne divasa) tA. 22-3-27 pachI pote maLI patranuM 20 mI mArca ra0 nA aMkamAM je adhipazake tevo vakhata ApavA jaNAvyuM. A parathI sAmo tinI noMdha "jane ane mA. munazI' e mathALA javAba tA. 16-3-ra7 no apAyo ke je khAsa nIce lakhavAmAM AvI che te atra utArIe chIe - vAta teo sAmAnya rIte jaNAve evuM-zudhdha lAga mI. kanaiyAlAla mANekalAla munazI gujarAtI sAne zAMta karavAnuM vacana ApavA jeTaluM paNa-vakta hityamAM eka vArtAkAra tarIke vArtAnuM vastu guMthavAmAM vya na maLe e gya nathI; ane eka proTesTa kAMika navInatA hovAthI emanI prAraMbhanI vArtAoe cokkasa vAcakavarganuM sAruM AkarSaNa meLavyuM; paNuM tyAra sabhA turatajamAM maLe e saMbhava che mATe turataja pachI A vArtAonI mailiktA saMbaMdhamAM vicAravA yogya te yA bIje dine meLApa thaI zake te sAruM, (A carcA upasthita thayelI che ane niHzaMka vajajJa vidvAne patra lakhyA pahelAM peTA samitinA rIporTa thai gayo kahe che ane mAne che ke A vArtAonAM pAtro ane tene hatA) Ano 17 mI mArcanA uttara mI. munzIe manA AtmA phrAnsanA jANItA navalakathAkAra DumAnAM che, Ape ke pitAno IrAdo koinI lAgaNI dubhava- paNa mI. munazIe vezapalaTathI e pAtrAnA dehane gujavAne ke janakemane utArI pADavAno hato nahi e rAtanA lokenAM vastra paherAvelAM che ane pAtrone jIvanane vAta temaNe vidyAvijayajI sAthenA patravyavahAramAM (A gujarAtIone, sAMprata jamAnAnA navA gujarAtIone raMga patravyavahAra A aMkamAM anya sthaLe prakaTa thayo che) caDhAvavA prayAsa karyo che. A pramANe lekhake potAnI kAlpanika vArtAo mATe eka navI sRSTi utpanna kare temAM spaSTa karela che. maLavAno vakhata zanivAra tA. 19 te kAMI khAsa vAMdhA jevuM lakhI zakAya nahIM. paNuM mI. mIe savAre 8 vAge potAnA gharamAM Ape. munizrI munazIe to pitAnI vAtone itihAsanuM svarUpa ApavidyAvijayajI sAthenA patravyavahAramAM karelo khulAso vAne gujarAtanA itihAsanAM mazahura ane lokasaMmAnya asaMtoSakAraka hato e te vAMcatAM jaNAze (ane pAtrone lIdhAM che tema bIjI keTalIka vArtAomAM parANika e khuda ukta munizrInA dhama dhvaja patranA gata caitra pAtronI yojanA karI che, ane temAM emaNe e lokasaMsadi 14 nA aMkamAM "zrIyuta manathI ane jana mAnya pAne pAtrane, vyaktitvane vikArazIla, kahe ke samAja' e mathALA nIce jaNAvavAmAM AvyuM che) duSita karyuM che; ane ethI te duSita karyuM che; ane ethI te sAme gujarAtanA rasanna ema jaNAvI taiyAra thayela rIporTa tA. 18-3-ra7ne vAMcakee vAMdho uThAvelo che, kAraNa ke A kahevAtI aiti hAsika vAtonA vAMcanathI lokomAM e saMmAnya patranAM roja rAtre maLanArI jAherasabhAmAM mUkavAmAM Avaze cAritrya Adi saMbaMdhamAM azraddhA ane bhrama utpanna thAya ne te vakhate yogya TharAvo thaze te maLavAno vakhata ane peTA vicAre baMdhAya e saMbhava che. AmAM paNa te 18 mIe divasanA traNa vAgye muMbaI-mAMgaroLa lokamAM pUjya manAtAM pAtro jANe apavitra bhAvanAojaina sabhAnA holamAM rAkho vadhAre yogya thaze, vALAM hoyA vinAnAM ane kaseTIne agnimAM zuddha thayA Ano javAba mI. manazIe AvezamAM AvI jaI vinAnAM hei zake ja nahi e khyAla mI. munazInI Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainayuga phAgaNa 1983 tihAsika lekhavAM eitAM nathI, paNa temanAM caratAmAM rasa jamAvavA mATe pote kalpanAno upayoga karela che mATe kalpanika pAtro gAnAM paMDe che eTaluMja e spaSTa svIkAryuM hAta tA kAine vAMdhA levAnuM kAraNa rahete nahi. paNa mI munazIe avaravara TIkAkhANA chUTavA chatAM evA khulAsA nahiM karatAM ulaTu' kAra sInanuM avalabana karyuM ; gala" batta temAM eka apavAda temaNe karelo che. "svama dRSTAmAM hasanapArka pegambara sAhebanA sabaMdhamAM IslAmAbAne Azcaryacakti vApI satASavAnuM cAMca vicAryuM ke paraMtu jainonA paNa evA vAMdho hovA chatAM temane batA sahrAya ApavAmAM asAdhAraNa jiMlaba lagADaco che, tethI kudaratI rIte jenAmAM ghaNA kacavATa utpanna thayo che, mI munazIe jema sliAmIone saMtoSa ApayAne cogya vicAryuM tema janone paNa sadAya ApavA AtA hatA. paNa temiMga tema nathI karyuM e sahaja AzcaryakAraka che. jenee tethI svAbhAvika rIte prerAine tA 29-8-26ne dine zrI jaina zvetAMbara konpharansa pAse eka kamITI nImAyarAthI ane nI munazI pAsethI paTanA nyAya ane satASa meLavavAne yogya caLavaLa karavAnI zarUAta karIaitihAsika pAtrAne vikRta svarUpamAM raju karavAnI cha le hatI. paNa e sabaMdhamAM prasiddha thayelA patravyavahArathI te paNa iSTa nathI. prastuta prakaraNa sabaMdhamAM jainoe jaina jaNAya che tema mI. munazIe A bAbatanA tAtkAlika prejyueTane salAha ApanArA patro cokakjhAnyA che ; nikAla ANavAne ane jene sataSa ApavAne ghaNAe pagaluM amane uparyukta lAgatuM nathI. tema mI. munazI mI. munazIne tamAre upayukta kAraNe mata nA Apave, vArtAthI badhASAne lIdhe lakAno temanI vArIti sAme navA ghaTatuM mana kare te sAme kAine vAMdhA hAI zake nahIM. tIma virApa dho che, bhI munazIe te peAtAnI vArtAnI paNa dhArmika caLavaLane rAjakIya caLavaLa sAthe meLavI prastAvanAmAM, vAcAe e vArtAnAM pAtrAne sAcAM karavAmAM bhUla thai che, ema amArUM kahevuM ane mAnavuM che. alabatta mAM munIe kAmane pApI satayyA ane nAga nA sataSI pAtAnA virodha bAlAno tethI kudaratI rIte jainAne khAsa" lAge, e kharuM. paN mI munazI yunIvarsITI taraphathI dhArAsabhAmAM javA mATe umedavAra tarIke bahAra paDayA e takano lAbha levA keDa kasI che, eTale ke sANasAmAM sApa sapaDAtAM tene vaza karavAno gA hAthamAM lIdhA che ane mA munazI sAmA potAnA Sidha darzAvyo che, te mATe jainone mubArakabAdI maLe evuM ame mAnatA nathI. dhArmika prakaraNamAM matabheda hoyAne kAraNe jahArI prakaraNamAM te matabhedanA teranI vasulAta levAya te AvakAratAthI nathI. paNA pratinidhie potAnA dhArmika vicAro pramANe samAja ane sasAranA dhATa dhaDAvavA mATe dhArAsabhAmAM gayA pachI prayAse kare che. te jema vAMdhA paDatA che temaja matadAro paNa pratinidhio para peAtAnA dhArmika matane paDadhA pADavAnuM dabANa kare te paNa yogya nathI. ame bane vastu nApasaMda karIe chIe. ane teja pramANe lekhako pAtrAne kalpanAnA raMgo caDhAvelA hoya tyAM teno svIkAra na karavAne mahIM bane ane lAMbo vizaLa lagADo. eTale yunIvarsITI taraphanI temanI umedavArInA AbAda meAkA AvatAM jainoe peAtAnA virAdha je vidha aTakAvAmAM kuzaLa che te A prasaMge kaeNma ane dhaMdhAne mUrta svarUpa ApavAne anukULa taka ema cUkyA te paNa eka Azcarya che. AvI tArAne age gItae! phAvI Ape che, jyAre nirarthaka AgrahI thavAmAM kAi jAtanA lAbha ke mahattA nathI." pa chevaTe hAthamAM lIdhI che. jainoe tA0 18 mInI rAtre muMbai mAMgarola jaina sabhAnA hAlamAM eka nahera sabhA bharI TharAva karyAM che ke "dilagIrI jAhera karavA tathA bhaviSyamAM tevAM lakhAze nahI lakhavAnI khAtrI ApavA mATe puratI tarka ApyA chatAM temaNe tema karyuM nathI mATe A sabhA TharAva kare che ke jyAM sudhI mI. munazI satASakAraka javAba ane upayukta prakAranI khAtrI na Ape tyAM sudhI virodhanI nizAnI tarIke jaina matadArAe mI. munazInI taphemAM mata ApavA nahIM tema mata meLavI ApavAmAM sIdhI ke ADaktarI rIte madada ApavI nahIM.' A saM ame hRdayapUrvaka e jaSNuAvIe chIe ke lAka samUha' uchaLI jAya e svAbhAvika che. cuMTaNInA samayane meDDA lai mI samayanA mekA lai sI. munzIne matana bhApavA bAbatanA TharAva karavA enI yAgyatA ayeAgyatA mATe matabheda DhAya. chatAM rA. munzI jevAeto samajI baMdhamAM amAre eTaluM kahevu' oie ke jenAnuM A pagaluM sahaja che teTaluMja avasarane yogya nathI. alabatta jenA mI mutI pAsethI nyAya meLavavA ane satya svIkArA thaI AkhI kAmanI kSubdha lAgaNIne mAna ApI tene yogyarIte sASavI paTe ane eka sAkSara tarIke teoe te prakAranI prAmANikatA batAvavI paDe. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tInI dha kamiTI saMbaMdhamAM rA. tIcaMdabhAIe je gera- (7) keI paNa sthAnanA pace nAnA nAnA samajuta ubhI karI che te dUra karavA amAruM vakatavya gunhAo mATe ApIne janmabhara mATe jAtibahAra sthAnA bhAve mokupha rAkhIe chIe. ame te A na mUko. (8) keLavaNIne TharAva-A pariSad dareka prakaraNa sarvapakSane saMtoSa maLe te rIte pUrNa thAya prakAranI zikSAnI sAthe sAthe tenA pramANAnusAra eja ane eja IcchIe chIe. ema thaze mATe pUratuM dhArmika zikSaNa rAkhIne eka sthAnakavAsI Avezamaya na thavuM e vAta uparokata proTesTa sa- jana zikSA pracAra vibhAga sthApita kare che. ane te bhAmAM ame vyakta karI hatI. Agraha tUTe, zAMta dvArA nIce lakhelAM kAryo karavAnI sattA janarala prakRti udayamAna thAya, svaccha ane premamaya vAtAvaraNa kamiTIne Ape che. 1 gurUkuLa samAna saMsthA sthApana utpanna karavAnA prayatna thAya te e IrachA pAra karavAnI jarUrIyAta A konpharansa svIkAre che, ane pADavAmAM vilaMba na lAge, e amane vizvAsa janarala kamiTIne sUcanA kare che ke phaMDanI anukuLatA che. kavi khabaradAre vasantotsavamAM jenI hoLI karavI thatAMnI sAtheja gurUkuLa kholavAmAM Ave; 2 jyAM ghaTe te batAvyuM che temAMthI ekaja kaDI atra utA- jyAM keleja hoya tyAM tyAM ucca ane mAdhyamika rIe chIe ke - zikSaNa levAvALA vidyArthIo mATe chAtrAlaya draSa, pramAda, kusaMpa vase tyAM ja5 maLe paLa kene? (Boarding House) niagi 211 23142624 ApavAnI vyavasthA karavI, 3 ucca zikSA prApta karo jugonI sukha ghAtaka e mUrakhatAnI hoLI ! Avo karIe Aje bhAratanI sau alAbalAnI heLI ! karavA mATe bhAratavarSathI bahAra javAvALA vidyArthI ene lona (loan) chAtravRtti ApavI. ane kele6. sthAnakavAsI jaina konpharansa- jIyana vidyArthIne kaLAkauzalya, zilpa ane vijJAnanI A saMbaMdhe gata piSanA aMkamAM 202 mAM pUrNa ucca zikSA prApti mATe kelarazipa ApavI. 4. para je ame lakhyuM hatuM temAM e paNa hatuM ke prauDha adhyApaka ane adhyApikAo taiyAra karavI. 5 strI zikSA mATe strI samAjonI sthApanA karavI. TharAmAM keLavaNI, hAnikAraka rivAjo dUra karavA 6 jana jJAnapracAraka maMDaLa dvArA nizcita thayela vigere saMbaMdhI cupakIdI amane tAjIbImAM nAMkhe che.' yojanAne kAryamAM pariNuta karavI tathA jana sAhi- A kathana para sthA. jaina ke. prakAzanA taMtrIe sane pracAra kare 7 hindI ane gujarAtI baMne pitAnA 4-3-27 nA patrathI amAruM dhyAna kheMcI vibhAga mATe judI judI seMTrala lAIbrerI sthApita jaNAvyuM ke muMbaInA adhivezana prasaMge keLavaNI karavI tathA pablika lAIbrerIomAM jaina sAhityanA ane hAnikAraka rivAjo upara vadhAre jora devAmAM kabATo mUkavA. (12) mahilA pariSadanA adhivezaAvyuM che. te prasaMge lagabhaga 32 TharAvo pAsa thayA nanI paNa A kenpharansane kharca jarUra. (17) che, jemAMnA naM. 7-8, 12, 17, 25 ane 28 zrAvikAzramanI AvazyakatA (25) bALalagna, kanyAe karA prati khAsa Apane. lakSa kheMcavAmAM Ave viya. vRddhavivAha. aneka patnio che. AzA che ke AthI ApanI tAjubI dUra thaze. kurivAjo nAbuda karavA (28) brahmacaryAzrama athavA ame e TharAvo vAMcyA, ne amArI tAjabI gurUkuLanI jarUra. te mATe jaina TreiniMga kaleja sAthe dUra thaI che eTaluM ja nahi paNa ulaTo ati AnaMda tenI vyavasthA; te mATe nImelI kamiTI. thayo che, ane amArI amuka eka patramAM AvelA A uparAMta ame nahi nedhelA TharAva e che TharAve te badhA TharAvo haze ema svIkArI thayelI ke jodhapuranA mahArAjAne mAdana pazuonI pitAnA bhUla jAhera karIe chIe. ukta je TharAva para amAruM sTeTamAM hamezane mATe baMdha karelI nIkAsa mATe dhanyalakSa kheMcyuM che te e che ke vAda, bhAratanA sthAnakavAsIonI DIrekaTarI daza daza Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janayama phAgaNa 1983 varSe karavI, sAdhu saMmelananI AvazyakatA, bIkAnera zrI ANaMdajI kalyANajInI peDhImAM teo surajena TreiniMga kolejanA saMcAlakone dhanyavAda, ardha tenA taraphathI eka pratinidhi hatA, ane jAnyuArI mAgadhI kaSa mATe saradAramalajI bhaMDArIne dhanyavAda, 1926 mAM tenI bharAyelI sabhAmAM temaNe kuzalatAthI udepuranA mahArAja kumArane pArzvanAtha jayaMti dina piSa lIdhelo bhAga amArA hRdayamAM tAje che. sAta A. vada 10 ne jAhera agate paLAvavAnA hukama mATe gevAnonI kamiTI nImAvavAmAM temanuM agrakArya hatuM. dhanyavAda vagere. chevaTe amArAthI ajANe thayela te vakhatanA pratyakSa paricayathI teo amane eka bhUla mATe amo kSamA cAhIe chIe. "gulAbI' AnaMdI sajjana yathArtha paNe jaNAyA hatA. 7, zeThazrI gulAbacaMdadevacaMdanuM zAkajanaka avasAna, sAhityane bahu zokha hato. gujarAta saMsamAM mAtra 38 varSanI vaye A samAjamAM gulAbanA temaNe joDaNI saMbaMdhI karela vivecana ghaNuM mArmika puSpasamAM suvAsI saMskArI vidvAna lakSmIputra samA- chatAM svacha hAsya ane viveda upana karanAruM hatuM janA durbhAgye gata mArcanI 8mI tArIkhe AlokamAMthI te sAMbhaLI temanAM gujarAtI sAhitya sAthene dIrdha adaSTa thayela che. temane aMgrejI bhASAnuM sAruM jJAna hatuM. samAgama spaSTa jovAmAM Avyo. temaNe amane eka ane temanAmAM sArvajanika sevAnA saMskAra yuvAna vakhata khAsa kaheluM ke "tame khUba lakhA-tamArA jevI vayamAM pahelA prathama surata koMgresa thai tyAre jhaLa- mArI pAse be Facile Den' heta te huM keTaluMye kayA hatA. jana samAja pratye potAnI anukuLatA lakhI nAMkhata' A mATe emane amAe AbhAra chevaTa sudhI hatI. jena esesIezana epha IDi- mA, chatAM amee jaNAvyuM ke "Apa lakho te yAnA pramukha tarIke sundara kArya karyuM hatuM. vepArI jarUra suMdara lakhI zake. lakhavA mAMDe ke tamArI kalama ane jhaverI tarIkenI khyAti sArI meLavI hatI akhaMDita pravAhamAM cAlI jaze vagere vagere.' ane jhaverI mahAjana, muMbainI vyApArI ceMbarsa, temanAmAM moTAmAM meTo saguNa dareka sAthe dharmAdA kAMTAnA kaMDa vageremAM ghaNAM kAmakAja kArya- premabhAva ane gussAnuM kAraNa hoya te chatAM krAdhAkuzaLatAthI karyA hatAM. vezavALA thayA vagara zAMtithI vartAva rAkhI vAtacIta keTalIkavAra uMcI padavIe pahoMcavA pachI kAI karI toDa kADhavAno, yA sarvane prasannatA batAvavAno koI potAnA samAja ane saMpradAyane visArI muka, hatuM. A guNa dareka AgevAnamAM hoya te keTaluM sAruM ! . vAmAMja pitAnI pratiSThA samaje che. sva. gulAbacaMda TuMkAmAM temanA avasAnathI jana samAre eka jhaverIne e saMkucita bhAvanA sparzI zakI na hatI. sajajana, zAMta, nimonI, ninI, sevApriya AgesarakArI, vyApArI rASTrIya saMsthAomAM mAna ane vAna gumAvyo che ane evA AgevAnanI jagyA pratiSThA pAmavA chatAM chellI ghaDI sudhI jana saMgha lenAra najadIkanA bhaviSyamAM sAMpaDaze ke nahi, e ane samAjanA eka sevaka tarIke oLakhAvavAmAM vicAre hRdayane ati AghAta thAya tema che. pitAnuM gaurava mAnyuM hatuM. kharatA tArAnI peThe eka pachI eka AgevAno kharatA. temaNe jana kaeNnpharasanI ochI sevA bajAvI jAya che zeTha metIlAla mULajI, zeTha hIrAlAla bake. nathI. jyAre phUTa prazna upasthita thatA, ane saMje. radAsa, zeTha narotama bhANajI vagere gayA. chevaTe ganI gaMbhIratA thaI paDatI tyAre pitAnI pukhta gulAba" parimala vistArI cAlyA gayA. prabhu! temanA ane prAmANika salAha ApavA cUkatA nahi, eTale AtmAne zAMti, samAdhi sAthanI gati Ape. ja nahi paNa pitAnI hAjarInI jarUra paDatI tyAre "kiriya vaMdiya mahiyA je e logassa uttama AvI kAryane hAra pADavAmAM kadI haThatA nahi. siddhA, AragjhabehilAbha samAvivara muttama ditu. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amAre satkAra 289 amAre satkAra. [ jaina itihAsa-sAhitya aMka] muluMda, tA. 32-ra7, AtmabaMdhu mehanabhAI, janayugane navo aMka kAle pahe. enA mukhethI uccAratAM Dara lAge che, paNa hame pote para avalokana-prasiddha karavA khAtara avalokana lakhAya "huMDhaka' (arthAta zodhaka) che e bAbatamAM phAIbAthI che tevuM-lakhavAno mahAre Azaya na ja heya te hamane paNa nAinakAra javAya tema nathI! ) eka "samUha bhAgye ja kahevuM paDe. mahane ane e sAmpradAyika tarIke mahArI najare paDe che. kRSikAranI bhoLapathI Organsne saMbaMdha ? paNa mohanabhAI hAra, ane evI ja mahenatathI teo ahIMtahIM AthaDIeTale emanA pitAnA vikAsane emanA kAryadvArA bhaTakI bIja ekaThAM karatA, vAvatA, pANI pAtA, joI je khuzAlI sure te hemane pitAne jaNAvavA laNatA najare paDe che. zuM emanI majurI, zuM emanuM purate A patrane Azaya. vairya, zuM emano bhAvapara bharoMse ! khetIne pAka "sAhitya" saMbaMdhI mahAre khyAla aneka TuMkAvALA te sArAmAM sArA varSa AdinA saMjogo maLI Ave zatruMjaya jevo che. je nasIbavaMtI ghaDI huM hArA tyAre paNu-AkhI jIMdagInA bhAgyeja 2-3 varSanI zatruMjayanI aMtIma "TuMka para gALato houM chuM te "jarUrIAto mAtra pure eTaloja hoya che; 5...Nu, ghaDIe mahane "sAhitya' evI bhAvanA (Concept) e khetInuM bIjuM phaLa keNu jANe che ! kudaratanuM paNa thavA pAmatI nathI to e kAmanI cIja ke AkhuM zarIra eka pachI eka paDadA dUra karI enI nakAmI, sArI ke khoTI evA tarkone te jagA ja hAme khulluM thavA pAme che. kudaratanA hArda sAthe te zAnI hoya? ethI nIcANanI "TuMka para beTho houM chuM ekAkAra thAya che. hamArA AjanA aMkamAM bilDatyAre ane sAhitya prakRti karatA pavana tarIke sparza NanI surata kriyA ALekhavAmAM AvI che, te bihaNa cheDyUlarUpe nahi; ane pavana vIronI prakRti rUpe AjanI surata zakti gumAvI beThelI janatAthI te heya che. emAM mahAvIra, kRSNa, rAma, nijonAM jIva- kaMi guNI vadhAre uttama krIDA karI zakyo, paNa hajI nanI sugaMdha mAtra hoya che, hakIkato nahi ane emAM kAlakUTa' jovAnuM bhUlI na zake ane "vADavADamaya paNa nahi. bhayaMkara tINA, chAtIne vIMdhIne vAgnithI baLa ja rahyo, jyAre ukta kRSikAra kALajAmAM pahoMce evA e vAyarAnI sugaMdhInI ane kudaratathI je ekAkArapaNuM pAme che hemAM ene kAlakUTa kALajAne sparyA pachI ene thanathanATa karatuM banAvI ane vADavAgni naDatAM ja nathI. tyAre vadhAre unnata sAdevAnI enI zaktinI zuM vAta kare ane karuM te hityakAra kezu: kavi ke kheDUta e ja kheDUtanI mAphaka mAnazeya koNa? kAraNake mAnavA-na mAnavAmAM 'AdhAra' hame sAhityakRSikAro lAMbo vakhata zraddhApUrvaka mathatAM maMgAya che Logicne ke Historyo ke pramANabhUta mathatAM eka divasa kudaratanA sarva bheda pAmavAnA. manAyalA purUSone ! ane have emAMnA ekanI hamaNAM te enIja mAphaka mATI ane dhULa (bhASA garaja pAlavI nathI, balake emAMnuM kAMI Aja sudhI ane vyAkaraNa ) cuMthavA paDaze, paNa uparathI sUrya zIkhavA kozIza karI nathI! eka vadhu nIcANanI ane cotaraphathI pavana ane aMdarathI vasudhAne TuMka para AvuM chuM te tyAM "sAhitya" nahi paNa "sAhi. arka jema jema maLato jaze tema tema kAMI nahi tya zodhake "--hamArA jevA 'huMke'-( hamane huka dhAreluM-nahi AzA karAyeluM-uDatA pakSI jevuM ekAda zabda te zuM paNa TuMdraka tarIke janmelAnA nAmane paNa rahasyajJAna aMdara ugI Avaze ane bAhya pAka karatA Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 janayuga, phAgaNa 1983 anaMta kimatanuM e phaLa kAMI alaukika ja zakita AjanA jena ke ajene reading paNa karI ane AnaMda Apaze. A ghaTanAnA kramamAM zraddhA jANatA nathI ane bahu te recaptulating ke hovAthI ja hamAruM mAsika avalokuM chuM. mane emAM bahu to perverted and distorted thinking kheDUta mehananuM zarIra pahelA karatAM vadhu daDha ane sudhI AvI zake che ane te paNa prayatna, nahi ke svakhIleluM jaNAya che, bhAvataH-hemanA nazIbamAM raflection ane enA hame pite 124 pRSTha para "svAdhyAyanuM svarUpa svAbhAvika pariNAma rUpa dharmopadezakriyA kyAMthI? hamajAvavA TUMkamAM kozIza karI che, te joi ha pRSTha 185 paranA rA. kaThalAlabhAInA zabda "They thayo. prApta varga jene sajajhAya" kahe che te ja te acted and reacted on each other" svAdhyAya. e kiyAsUcaka zabda che: koI bhAvanA mahArA anubhavanA paDaghA rUpa lAgyA. jene ane mAtra nathI. hareka manuSya, hareka cIja, hareka ghaTanAnI ane ATalA varSa bhegA vaNyA pachI, hajAre khAMDI sajajhAya karAya tyAre manuSya deva' bane. ane rakhe kAgaLa kALA karyA pachI, Aje pahelI vAra ATaluM mAnatA ke vAcanAnA 5 prakAra pADI batAvavAmAM ja satya zikhavA pAmyA hoya te hiMdanI "pragati jainazAstrakAroe e kAMI navIna zodha hAtha karI keTalI dhImI che te heje ane duHkha sAthe joI che. e te svAbhAvika ghaTanAne ullekha mAtra che zakAya che. ane kahevAtAo hajI ATale divase ane dareka psychologist te vagara vAcane jANatA paNa eTaluM satya joI zakyA, paNa jaino te eTaheya che. paNa sAIkalojI jenI prakRtimAM nathI ane luMya nathI karI zakyA. kAraNa ke teo hajI ActzabdanA arthanI pelI pAra javAnuM to dUra rahyuM ion, thought ane word traNene khAsa jaina paNa arthaneya meLavavAnI garaja jenAmAM ugI rUpamAM ja gAMdhI rAkhatA dekhAya che. e je zaktinuM nathI evA jainene hame ATaluM kahIneya heTo kArya heta te huM emanI e mahatvAkAMkSA para lAbha karyo che emAM zaka nathI. pAMca ApharIna thAta, paNa e daurbalyanuM kArya che evI stagesmAM cothuM stage ReflectionnuM chepaNa samAjamAM ATalAM varSa gALyA bAda khAtrI ReflectionnI pIchAna ApavAnuM rahI gayuM che. na thAya ema bhAgye ja bane. prAcIna grIsa hAnuM kadAca Azcarya lAgaze ke vidvAna ane sAhityakAre chatAM samasta jagata para teNe vijaya meLavyo hato ane jyAre cAra zreNae udyamapUrvaka haDe tyAre Ref. grIka prakRti ane sAhitya paNa jaya meLavyo hato, ectionnI bhUmikAne jarA sparzavA pAme; paNa born te chatAM eNe kAMI jene mAphaka khAsa paribhASAne poet ane thinker ane philosopher te moha karyo hato. jenee pitAnI khAsa paribhASA ReflectionthI prAraMbha kare ! pahelI traNa bhUmikA karI emAM mahAvIra jevA samartha AmAne kAMIja enA paga nIce ja rahetI hoya, agara vadhu namra hAtha na hatuM, e to paMDItano moha hatuM ane te zabdamAM kahuM te, cAra zreNipara eka sAthe ekI TuMkI dRSTinuM abhimAna hatuM, jeNe kahevAtA muThIbhara vakhate te haDato hoya. hame je pAMcamuM pada "dharmo- jeno sivAyanI tamAma janatAne jaina khAbocIpadeza evA zabdathI oLakhAvyuM hene vAMcatAM AmAM zuM bane che ane zuM enI bhAvanAo che mahArA bhAnamAMthI dharma ke upadeza bane bhAvo khasI te jANavAnI IcchA thAya to paNa ema thavA na jaIne mAtra Action, flowing eTaluM ja dazya pAme evuM azakya banAvI dIdhuM hatuM. hame bhale khaDuM thAya che. Reflection thayA bAda manuSya je vikAsakramanA sAdhana tarIke jana gujarAtI ane jaina kAMI kArya kare pachI te "surata"nuM hoya ke dharmopadezanuM maMdira, jaina itihAsa, vagerenAM lAMbAM pahoLAM vireflectionmAM maLelA anubhavathIja nIpajatuM hoya. vecane karyo karo-hane te mAtra jainamAM mithyAbhie kArya mAtra reflectionnuM gatimAna thavApaNuM heya. mAna jagADavA rUpa najIvuM phaLa upajAvanAra praya Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArA satkAra 291 zabdo joDI kahADe che. zuM grisanu ke nhAnakaDA iMglaMDanuM gaurava kAi kALe gujarAtamAM hatuM? enI bhASAmAM dIvyatA kadApi hatI ?-mhanegujarAtI jevI namAlI ekake bhASA lAgatI nathI. zrImana mahAvIra punaH janmI zake tema nathI chatAM dhaDI mATe kalpanAthI dhArI lyA ke te Aje janme ane pUrvabhavanA pApe (jo te bAkI rahyAM heAya teA ! ) gujarAtamAM janma pAme teA teNe kAI bIjI ja bhASA enA anubhavane jIravI zake evI ghaDavI paDe ! paNa ThIka che; sIdhIne peAtAnA chokarA ema ja vhAleA leve paDe che-e nyAye badhA mehA kSantavya che ! satya hakIkata sAthe kASTa sAhityanA saMbaMdha nathI ! karI nathI vizeSa lAgatuM ja nathI. paNa eTaluM te! huM haMmeza kahIza ke khAsa paribhASA ane dhaNA graMthA ke jene sAhityamAM vidvattAnA purAvA rUpa manAya che (!) e teA prajAne nirmAlya banAvanAra alAe ja che. huM pUchuM: haribhadra ke hemAcAya mhoTA vidvAna thai gayA haiAya tethIya hamane-mhane zuM ? janatAne zuM ? mAnavane Aje e ghaDIbharanA abhimA nathI zuM vikAsa maLavAnA hatA? DAhyAbhAi varSanI umare gujarI gayA, tyAM sudhImAM ATalI suMdara baladAyaka kRtie karI te chatAM jaine AMdhaLA hete e arthamAM joi zakyA nahi, ane Aje enAM gAna gAvA nIkaLyA che ! e gAna enA jIvanakALamAM thavA pAmyAM haiAta te enAmAM era vadhu zakti khAlI hAta ane janatAne te era 35 vadhAre khIlavI-nacAvI zakyA hAta. mahumanI mUrttivA sattA svamajavA pAmanAra janatAe te e paNa Action and Re-actionnI ani pUjavI ane jIvatI mUrtinI avagaNunA karavI : e meAhadazA nahi teA bIjuM zuM? samajane vistArIne AkhA jagatanI pAtApara paDatI asarA jovI joie ane kaI asarAne AvavA devI ane kaInI hAme yuddha karavuM tenA viveka karavA joie; temaja ane te sAthe, peAtAnI asarA duniyAnA bIjA bhAga para nAkhavI joie. Action-Reaction kAMI mAtra siddhAMta tarIke shemajavAnI vAteA nathI, paNa action karavAnI zakti ane re-action karatI zaktine aniSTa bhAga ward off karavAne mATe joitI pahADa mAka sthira ubhA rahevA rUpa vaiya zakti-dhyAnazaktikhIlavavA tarapha dhyAna ApavuM joie che. jaina sAdhue, netAo ane kaeNAnpharanseA A mULa muddAnI bAbatamAM zuM karI zakayA che ? ane gurjara sAhityakArA paNa Action and Re-action ATale dUranA esIAyurApathI thayA vagara nathI rahelA teA nhAnIM sarakhI ane muDadAla gujarAta e kudaratI niyamathI kevI rIte bacI zake ? paNa eTaluMya jaMtAnA bhAnamAM jo ugavA pAmyuM hAta tA sAdhu, derA-apAsarA, vrata, ane amuka zAsrIya zabdoH ATalAmAMja emanuM jIvana samApta thavA pAmyuM hAta. Aje hame, janAnA mukhethI kAMi paNa vAta cAlatI haze teA, A sivAya bIjI eka vAta nahi sAMbhaLeA. vyApAramAMya jena paribhASAnA ekAda zabda ane e vAtAvaraNe utpanna karelI prakRti jozeA ja. A kadAca hamane asan lAgaze ke, jema jaina sAhityanI bAbatamAM temaja Aje gujarAta ane gujarAtI bhASAnA sabaMdhamAM je khaDIbaDI khAtAM' kAgaLA para Ave che DenI khAkhatamAM che : jyAM kAMi khAsa abhimAna levA jevI zakti ke uMcANu ke uMDANu nathI tyAM kalpanAthI ane dezameAhathI badhuM 'AreApavA'mAM Ave che. jema ne gAje che ke amArA ja dha sarvottama, tema AjanA gujarAtI sAkSareza garavI gujarAta' vagere mhane potAne te sAhitya mAtra ane kAnuna mAtra, mAtra niraka ja nahi paNa zaktidnehI lAgyA che ane lAge che, mhArUM cAle te lakhavA ane bhavAnA huM paravAnA kADhuM. ane bahuja thADAne bhaNavA dauM ke lakhavA dauM! jeTalI cIjo 'sAmAnya' atI che teTalIe mUlyavAnapaNuM gumAvyuM che. lakSmI, Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292 jenayuga phAgaNa 1983 vidyA, zakti gheraghera na jaI zake; ane tyAM sudhI ochoja navayuga ke niyuga? AvI zakavAne ja emanuM nUra jaLavAya. golA-gulAmane ghera gayelI hato ? kaI devI devI rahI zakatI ja nathI ane rAjAne snehAdhIna paraNelI galI paNa devI bane che. paNa A vAta viADIlAlanA jayavAda, kAMI ochAja "samAna hakavALA" ane "dayALuo" ane sAhityakAro mAne tema che ? duniyA jyAre gaMdhAte ukeDo banI jaze tyAre 'navI khetI' sUjhaze ! jainayuga-(zvetAMbara jaina kaeNnpharansanuM mAsika patra) muMbaI. 20 jaina zvetAMbara kaeNnpharansa phIsa. 147 mA pUchapara gujarAtI'kAre hamArA khAsa A mAsikanA "jaina itihAsa-sAhitya khAsa aMkamAMnA "mahAvIraH Superman" e lekhane khAsa aMka ane sAmAjika aMka" ema be aMka amane mananIya jaNAvyo, ane te paNa lekhakanuM nAma maLyA che. zrI hemacandrAcAryanuM prAkRta vyAkaraNa nAmane jANyA vagara-e kAMI janayugane mATe ochuM abhi. lekha zrI. motIcaMda gIradharalAla kApaDIyAe lakhe vaMdanIya na gaNAya,paNa huM bIjA ja artha mAM che, ne temAM A vyAkaraNa saMbaMdhI ghaNI sArI mAbeluM chuMH navA ugavAnA janayugane mATe e abhi- hitI ApI che. munizrI kalyANavijayajIne "pATaNa vaMdanIya, nahi ke kaI mAsikavizeSane mATe ! huM citya paripATI' nAmano lekha pATaNanA itihAsa para te hamane janayuga nAma pasaMda AvyuM-AvI najara nAkhe che. zrI. mehanalAla dalIcaMda desAI zakaryuM temAMya bhaviSyano hAtha jouM chuM na jaina taMtrI sAhebe prAcIna jaina pariSada' nAmanA lekhamAM yuga jarUra ugavAno che ane te paNa jUnAne bhayaM- "pariSada ane vAcanA' A be zabdonA bheda jaNAvI kara AgamAM bALIne ! hamane A nahi sahya lAgeH magadhamAM paNa prAcInakALamAM jana pariSada hatI ema hame hajI navA ne jUnAnA madhyamAM ubhA che. heme siddha karI ApyuM che. jo ke gujarAtI" sAptAhikamAM kahezeH "jajUnuM zuM kAmamAM nathI AvatuM ?" hA, eka vidvAna lekhake vallabhI ane mathurAnI pariSado svIkharekhara kAma lAge che keNuM ne kahe che ? aMgrejo kArI magadhanI pariSadano InakAra karelo hato. mUzizuM cheTuM kahe che ke cInamAM emane lakhI ApelA dAbAdanA jagatazeThanI vaMzAvalI ApavAmAM AvelI jUnA hakakene teo zA mATe choDe ?..jUnAne che. temAM osavAla aTakane artha Ama Apelo vaLage nahi te pitAne lAbha kema thAya che. AjanA osavALa jana mAravADanA vaidika rajaA emanuM dharmazAstra ane A emanA dhArAzA- pUta hatA. eo jodhapara sTeTamAM AvelA eziyana strIonAM tarkazAstra ! are e tarkazAstrathI te kAMI bhAganA rahevAsI che. eziyana uparathI osavAla kAMI dhArAzAstrI prasiddhi ane mAna pAme, e zuM aTaka paDI. jainAcArya haMsarie A lokene selanI tyAjya tarkazAstra gaNAya ? jethI kAMI kAMI zatAbdinA prAraMbhamAM jaina dIkSA ApI hatI. e vyaktio mAladAra ane pUjApAtra bane, te zuM khoTuM sivAya svargavAsI jaina nATakakAra DAhyAbhAI dhoLadharmazAstra gaNAya ?...badhuM emaja che. lokonA zAjI para paNa eka lekha che. ne keTalAka prAcIna bicArAnA bhaMga che ke hemane eka daDAnI peThe ane bIjAM kAvyo che. TuMkAmAM "jaina itihAsa koI Ama ne keI tema pheke ane enA hete pite sAhitya khAsa aMka, ghaNA parizramathI taiyAra karamajhA ane kasarata le ! A che duniyAnA dharmonAM vAmAM Ave che ne temAM zAzvata mahatvanA viSayo dayAzA ane nyAyazAstra ! e baLyA vagara kAMThe AvelA che. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ratnatrayI 23 sAmAjika aMkamAM da. ma. tAMbara prAMtika ApavAmAM AvyuM che. khAsa nedhomAM taMtrIsAhebe pariSadanA pramukhanuM bhASaNa ne TharAvo tathA sthAna- zuddhipara mananIya nedha lakhI che. A aMka paNa kavAsI jaina pariSadane ahevAla ApavAmAM Avyo vAcanIya che. jaina sAhitya tathA jainakemane mATe che. je vidyArthI DaoN. e. yurinaTano zatruMjaya karelA avizrAnta zramane sArU vidvAna taMtrIne hamArA prakaraNa nAmano lekha tathA 'uttama tanaya'ne mahAtmA savinaya dhanyavAda. jenee jenayuga kharIdI vAMcI gAMdhIjIne' nAmano lekha harakeI jene vAMcavo taMtrIzrInuM traNa adA karavuM joIe.- mahArASTrIya joIe. gAMdhI vIracaMda rAghavajInuM caritra paNa jana. 4-3-ra7. ratnatrayI. prathama bhUmikA, ( vyAkhyAtA. . . umedacaMda dolacaMda baraDIA B. A.). priya baMdhuo, pramAdane vadhAre ja thAya ema jANI vizeSa huM Ajano viSaya zarU kare te pahelAM A sthaLe vicAra thatAM, tatsaMbaMdhI yathAzakti sevA bajAkeTalAka prAsaMgika khulAso karavAnI huM jarUra jouM chuM - vavAnI, mArA pitAparanA kaMIka avizvAsapUrvaka, IrachA thaI che." tA. 20-12-24 ne dine zrI vidyAlayanI vyavasthApaka kamITIe tamArI samakSa, kriyArUci para baMdhuo, A manodazA atyAre paNa huM eTalI ja lAkSaNika bhASaNa karAvavA-evI matalabane eka tIvratAthI anubhavuM chuM. sAmarthya vagara, mAtra zubha agatyano TharAva karyo. nimittanA jesathIja AjanuM mAruM lakhANa lakhAyeluM che. sadarahu TharAvanI nakala mane tA. 12-1-ra5 ne kriyArUcine lagatA viSayonI vaheMcaNI agAuthI dine pahoMcADavAmAM AvI. te vAMcI, mArI je mane nahI thayelI hovAthI, prastuta viSayanI keTalIka bAbato dazA thaI, te meM vaLate divase sekreTarI mahAzayane piSTapeSaNa jevI kadAca thaze te bhaya mArI sAme lakhI jaNAvI. majakura mane dazA tamane paNa atre ubho thayo. Akhare gayA julAI mAsanI adhavacamAM, jaNAvI devAnuM ucita dhArU chuM - AjanA viSayanuM nAma sujhI AvatAM te pasaMda " majakura TharAvamAM, cAra bhASaNo karavAne aMge mAruM karavAmAM AvyuM ane te upara vicAra karavAnuM zarU paNa nAma vAMcI huM cakti thayo. kriyArUci para karyuM. AMkhonI maMdatAne lIdhe mAruM vAMcana hAla lAkSaNika bhASaNa ApavA jeTaluM sAmarthya, aMdara thoDuMkaja rahe ane tethI karIne A nibaMdhamAM tapAsI jotAM, mArAmAM hoya tema na jaNAyuM, kaMI navInatA, adbhutatA ke bahuzvatapaNuM tamane na tyAre mAre te saMbaMdhI dhaSTatA zA mATe karavI ? jANAya che te mATe prathamathI ja tamArI pAse kSamA evo bhAva AvatAM vAra na lAgI. sAthe sAthe yAcI lauM chuM. huM mAtra eTaluMja mAMgI lauM chuM ke menejIMga kamITIe, ekavAra mAruM nAma majakura gheDA samaya mATe mane sAMbhaLavA puratI udAratA TharAvamAM mukyA pachI, ane tema karI mane eka dAkhavaze. ane sAMbhaLI rahyA pachI tame, mArA vicAuttama preraka nimitta ApyA pachI, sadarahu ni- 4 zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA vidyAthIo samakSa mittane, svahita khAtara paNa lAbha na lauM te, ApeluM vyAkhyAna, Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainayuga 94 rezane aMge je kai prazna puchavA hAya te pUchI zakazA ane te vakhate tamArA praznAnA khulAsA ApavA huM mArAthI khanatuM karIza. ApaNA graMthomAM ThekaThekANe traNa ratnA viSe ati rasika varNana jovAmAM Ave che. te eTalAM badhAM prasiddha che ke tenAM nAma tA dareka jainane, pachI te abhaNa hAya ke bALaka hAya teA paNu, tene AvaDe che. devagati, manuSyagati, tiryaMcagati ane saMsAra che. te sa`sAranuM citra ApaNe cAra pAMkha DIvALA sAthIo kADhI AlekhIe chIe. te sasAramAMthI mukta thavuM tenuM nAma meAkSa. mekSa prAptinA mA` tarIke traNa cIja ApaNane tIrthaMkara bhagavAna batAvI gayA che. ane te samyagadarzana, samyagajJAna ane sabhyacAritra che. ane tenI sthApanA, ApaNe svastika AgaLa traNa DhagalIthI karIe chIe ane saunI AgaLa biMdu sahita ardha caMdrAkAra kADhI ApaNe meAkSane sthApIe chIe. saMsAramAMthI mukta thavA mATe A traNe sAdhanarUpa che-te hakIkata haMmezA smRtimAM rahe te mATe ApaNe jinamadiramAM prabhunI dravya pUjA karI, bhAvapUjA karavAnI agAu, A pramANe akSata vaDe svastikAdi kADhI, te upara phaLa ane naivedya mukI, pachI ApaNe bhAvapUjA karavA utsAhavAna thaie chIe. ane vaLI 'namukSuNuM khelatI vakhate appaDiya varanANu dasaNu dharANu` apratihata ane zreSTha evA jJAnadarzana dhAraNa karavA vALA ane ' sabhyanUNuM sarisaNuM ' sana ane sadarzI evA arihaMta bhagavAnanA guNagAna gAtAM gAtAM, ' e traNa ratna Ape! prabhu mujane ema ApaNe prabhune prArthanA karIe chIe. A prasiddha traNa rAnuM zuM rahasya che te carcavAnA Aja A mahApadAnI meATI meDI vyAkhyAe ApI, Aje huM zAstrArtha karavA nathI mAMgatA. zrI vidyAnArakI-e cAra gatimAM paribhramaNa rUpa ApaNAlayamAM vadhanA zikSaNa aMge je suMdara prAdha cAle che tethI tevI vyAkhyAethI tame kaMi apa racita te| nathI ja, mekSa ane tenAM sAdhanA- jevA gagana-vihArI ane gahana viSaye carcavA agAu 'ratnatrayI' e viSayanI prathama bhUmikA tarIke, prastuta viSaya sAthe saMbaMdha dharAvatA prAthamika vicArAja, huM Aje rajI karavA mAMgu chuM ane mane AzA che ke tethI prastuta viSaya samajavAmAM Apane anukulatA ane sADAcya maLaze; eTaluMja nahiM paraMtu, sAmAnya rIte dRSTiJAcara thatAM ApaNAM Adhunika vyaktijIvana ane sAmAjika jIvanane ucca karavA mATe kevAM pagalAM levAM joie te vicAraNAmAM AvI jAtanI carcA kaika aMze madadagAra thaze, evuM mArUM mAnavuM che. ' prayAsa che. phAgaNu 1983 jIvana-vikAsa mATe eTaluM badhuM upayogI che ke tenI kiMmata AMkavI paNa ati muzkela che. ane tethIja A 'tripadI' na ratnatrayI evuM mUlyavatuM nAma ApavAmAM AvyuM che. ati uMDA vicAra karatAM, 'ratna' evuM upanAma paNa te gaMbhIra ane gahana pado mATe utaratuMja jaNAze. mahA prabhAvazAlI navapadajImAM paNa A traNa ratnA traNa sthAna bhAgave che. A traNa pada arthA, te traNe eka bIjA sAthenA saMbaMdha, te traNenuM susa'gatapaNuM ane aikaya hAvuM-rAkhavuM e ApaNA baMdhue, jIvavuM e eka atigahana kriyA che ane te kriyA karyAM ApaNA jIva che. janmathI maraNu paryantanA samayane sAmAnya rIte ApaNe jIvana evuM nAma ApIe chIe. manuSya potAnA bhAnapUrvaka, je rIte jIve che, te ja kharUM jIvana che. te zivAna yanuM jIvana nAmanuM ja che. A jIvana maraNanA prazna ati gUDha ane Azra thI bhareleA che, jIvananA be prakAra che. bahi vana ane AMtarajIvana. ahi vana-AMtarajIvananAM cinha ke nizAnIrUpa che. eTale ke hi vana AMtarajIvananA AvirbhAva che ane tenAthI ja AMtarajIvana prAyaH parakhAya che. A ahiIvanane vana, vyavahAra ke AcaraNunA (conduct) nAmathI ApaNe eLa Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ratnatrayI khIzuM. bIjI rIte kahIe to jIvana kriyAnA be bAjunA mANasane game teTalI harakata paDe te bheda thAya che pUla ane sUma, vartana e sthUla tarapha durlakSya rAkhI-dharmiSTapaNano DoLa rAkhakriyAnuM ekarUpa che. khAvuM, pIvuM, belavuM, cAlavuM, vAmAM tenAthI lagAre kacAsa dekhADavAmAM AvatI deDavuM vigere je badhuM dRSTimAM Ave che, te ApaNI nahIM. have jyAre te daMbhI mANasanuM khAnagI sthala kriyA che. prathama ApaNe A sthala kriyAnA jIvana tapAsavAmAM AvyuM tyAre jaNAyuM ke te saMbaMdhamAM vicAra calAvIzuM. amuka duvyasana sevatA hatA. A badhuM zuM mukhyapaNe, vartanarUpa sthUla kriyAmAM, hAla sAdAI batAve che? kyAM pavitra tIrtha sthaLa, kayAM dharmaane saraLatAnAM to ochAM jaNAya che. jyAM tyAM zALA, kayAM havA phera, kyAM daMbha, kayAM bIjanA prAyaH temAM kRtrimatA, ADaMbara, vakratA (Incons deSa kADhavAnI vRtti ane kayAM durvyasana, " istency), asaMbaddhatA, bhinnatA ane virUddhatA have vadhAre udAharaNa ApI tamane huM kaMTALA najare paDe che. nathI hotAM temAM beya ke lakSya, nathI ApIza nahIM. kAraNa ke Adhunika samayamAM kapaTa hotAM temAM krama ke kaLA. ekaja vyaktinAM khAnagI ane vakratAvALA, mAyAthI bharelA vartananA AvA ane jAhera vartana judAM judAM. dhArmika sthaLa ane banAve Dagale Dagale paLe paLe ApaNA dRSTipathamAM vyApAra sthaLAmAM paNa temaja. sarvatra virodha ane Ave che. asaMbaddhatAnuM ja rAjya. dAMta dekhADavAnA ane cAvavAnA judA. e te pothImAMhelA rIMgaNAM jevI ja ApaNA vartanane lagatI sarva kriyAo karanAra vAta che. have uparokta vartananI vakratA ane kRtrimatA * to ApaNe jIva ke AtmA ja che. ane ApaNe eka be daSTAMta ApI spaSTa karavA prayatna karIza - karavA prayatna karIza. 1 AtmA zuddha nahIM havAthI, rAgadveSathI kaluSita hevAthI, ApaNI kriyAo paNa tevI ja rIte kaluSita thAya 1 "eka vakhate ema jAhera khabara dvArA jANa che, ane ApaNuM vartanamAM te rAgadveSanAM svarUpe vAmAM AvyuM ke eka vaktA amuka saMsthAnA jevAM ke krodha, mAna, lobha ane mAyA utare che. A vidyArthIo samakSa amuka viSaya upara bhASaNa chelo paTarUpI kaSAya te Adhunika jIvanamAM pitAnI Apaze. bhASaNanA samaye jaNAyuM ke te bhASa- hada bahAranI sattA jamAvI beThA che ane tene lIdhe aneka NakAre bhASaNane badale te vidyArthIonI jema kharAba kAma karavA tarapha ApaNe vaLIe chIe. saMkSe tema parIkSA levA mAMDI ane tarata ja pariNAma pamAM pitAnA aneka prakAranA doSe chupAvavA sArU, jAhera karI ApyuM ke be AnI paNa saMtoSa samAjasevAne Azraya levA jevuM vartana ghaNe sthaLe thayuM nathI. ane pAchaLathI pitAnA pAse Ava- jovAmAM Ave che. dunIA kevI AgaLa dhase che nArA mANasane kahyuM ke huM parIkSA levA ja te jovuM nahIM-are-te viSe aparicita rahevuM ane gayo hato, ane te saMsthAmAM joIe tevuM zikSaNa samAjanA netAnuM pada bhogavavuM ane kapaTabhAvapUrvaka apAtuM nathI. vartana-vakratA te AnuM nAma." te nIbhAvavA ghaDabhAMga karavI e kaMi yogya kahevAya eka vadhu daSTAMta laIe. nahIM. tethI te ahaM5da baLavAna sattA bhogave che 2 eka tIrthasthaLanI dharmazALAmAM ceDA kahevAtA ane aMte samAja chinnabhinna thAya che. atyAre jAtrALuo havAphera mATe tabIata sudhAravA ApaNA samAjamAM sarvatra zuM jaNAya che? trikALa utaryA hatA. eka musAphara bIjA musApharanI abAdhya siddhAMta eka bAju ane bIjI bAju khoDa khAMpaNa kADhavAmAM zarA hatA. pote dharma aneka rUDhibaMdhane, gatAnucitakapaNa, aMdhazraddhAmayaja kare che ane bIjA adharmI ja che ema jyAM vartana, pitAne ja kakake kharo karAvavA jeTalo kadAtyAM ADaMbara karate, maMdiramAM rAgaDA kADhI, graha. pariNAma e AvyuM che ke ApaNe viveka vagara Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenayuga phAgaNa 1983 samajaNa vagara duSkarmo ja karyo karIe chIe-vAha daDhanizcayanA abhAve, teja mAnyatAo pAchI ApamAyA ! tuM asatyasvarUpa hovA chatAM ahIM te tuM rAjya Nane kanaDaze. kAraNa ke ApaNuM mana sarpanI mAphaka bhagave che !!! vAMkuM cAle che ane ApaNe bahirAmAM mamatvane madathI gherAyelo che. ApaNI mAnyatAomAM aneka paNa tame puchaze ke A kaSAyayukta vartanane micchA-asatya vAsa kare che. satyamAM asatyane preranAra kezu? sthala kriyAne preranAra sUkSmakriyA ane asatyamAM satyane bhAsa thavAthI vastu svarUpanuM ApaNuM AMtarajIvana-ApaNuM mana ane tenI kalpanAo ane te kalpanAo svIkAranAra ApaNuM hRdaya; bhAna thaI zakatuM nathI. asatamAM vizvAsa thAya che eka zabdamAM kahuM te A5Nu-mAnyatAo(Beliefs). ane satamAM avizvAsa thAya che ane ApaNI A mAnyatAo ApaNuM vartana-ApaNo vyavahAra mAnyatAo te mujaba dRDha thAya che. paraMtu A race che-ghaDe che. ekavAra kriyA thaI ane tenuM puna mAnyatAo baMdhAI kayAMthI e prazna have upasthita rAvartana thayuM ke te kriyAmAM baLa AvatuM jAya che, thAya che. javAba e ja che ke ApaNe jANapaNuM yA te eTale sudhI ke te Teva ke Adata, prakRti- sva(Information) or knoweledge ane ApaNA bhAvanuM rUpa pakaDe che. ApaNI prakRtinAMnAM mULa rAgadveSa (Attachment, Hatred) tenAM kAraNa che. tapAsIzuM te te kriyAnA punarAvartanamAM-ane te rAgadveSanI carcA hAla turata mulatvI rAkhI mAtra kriyAnAM zarUAtamAM ja, te jaNAzeH-kAMIpaNa duvya ApaNuM jANapaNuM have tapAsIzuM. sana ekavAra karyuM-sevyuM ke mArga khulle thaye, bIjI dathi ane manadhArA prApta thaeluM ApaNuM vAra-trIjIvAra karatAM anekavAra ane chevaTe Adata, Teva ke prakRti ghaDAI jAya che. A prakRti ghaDanArI jANapaNuM keTaluM badhuM adhuruM ane sadoSa che? ApaNI che iMdriya ane mane keTalAM badhAM avikasita ane kriyAono preranAra ApaNI mAnyatAo che ane have nirbaLa che te te tame zikhyA che. amuka AMdalane ApaNe tenI parIkSA karavAnI che. mAnyatAonA vALA ja prakAza ApaNI AMkhamAM pesI zake, kAna bhaMDAra tapAsavAnA che. temAM kharA zIkkA che ke beTAM paNa amukaja delane sAMbhaLI zake. vadhAre saMrano che ke kAMkarA te jovAnuM che ! mana je na kare khyAnAM AMdolano AMkha ane kAnane IjA kare ane te ochuM. jyAM tene nyAyazAstrane pUchavA javuM che? te ja pramANe bIjI IdriyonuM ane mananuM. keTalI e te rUchyuM te mAnyuM! je ApaNuM magaje eka badhI apUrNatA ane nirbaLatA ! dunIAnA badhA kalpanA uThAvI ane je te ApaNe svabhAnavagara padArtho ApaNe jANI zakatA nathI. mAtra thoDAkaja mAnI lIdhI-svIkArI lIdhI te te svaccheda kahI zakAya. are evI aneka mAnyatAo ApaNe sva padArtho ApaNI ikiye ane mana upara jevI chApa chaMdapUrvaka mAnI lIdhI ke jene mATe nathI dalIla ke pADe tevI ja chApothI baneluM ApaNuM jANapaNuM hoya che. chApa paNa jhAMkhI ke uMDI hoI zake. anaMta nathI yukita ke nathI Apta vacana. vizvanA anaMta padArtho paikI eka nAnI saMkhyAnA jyAM smRti, vicArazakti, vivekazakti, nirNaya padArthonI amuka ja bAjue ApaNA upara pADelI zakita rItasara keLavAtI na hoya ane kadAcaka, sAcI ke khoTI, jhAMkhI ke uMDI chApa-eja ApaNuM rUDhibaMdhana, ane gatAnagatikapaNuM vidyamAna hoya Adhunika jANapaNuM. tene jJAna evuM nAma paNa temAM kAMI navAI jevuM nathI. ApaNI e mAnyatAo ApI zakAya ke ? ApaNuM zabdajJAna, bhASAjJAna, pAsethI, teonAM pramANapatranI, zAMtinA samaye sAhityajJAna vigere paNa adhurAM ane thoDAM ane te mAgaNI karIzuM to te mAnyatAone be bhAga paNa doSavALAM. alpa jIvananI aneka viTaMbaNa varALa thaI uDI jaze, paNa Azcarya eTaluMja che ke vacce kevuM ne keTaluM AvaDe ? are kevuM khedajanaka Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ratnatrayI 297 citra! baMdhuo ! zuM tethI nirAza thaI gayA? lAkho rthaka ane niSphaLa nIvaDe che. jIvana adhama bane nirAzAomAM amara AzAo chupAelI che. che. jIvana nAmanuM ja hoya che. are-te te dhImuM badhuo! AzAvAdI bano ane sajaja thAo. maraNa ja kahevAya, cAlo bIjuM dRSTAMta laIe, udyama karIzuM te temAM paNa sudhAro thaI zakaze. uparokta chApa mAhItIo-vIgatothI baneluM jANa- 2 dhAro ke majurI karavAthI paisA maLe che' ema paNuM, mAnyatA ane vartana saMbaMdhI hamaNAM ApavAmAM jANavAmAM Ave tyAre "nasIbathI paisA maLe AvelA TuMka ane bhinna bhinna varNana daramyAna te che ema mAnavAmAM Ave ane pisA meLavavA traNe vacce kevo saMbaMdha che te samajAvavA pratye rastAmAM cAlatA jozIne puchavAmAM Ave yA saheja prayatna karavAmAM Avyo che. jANapaNAno AdhAra te dhanavAnI adekhAI karavAmAM Ave ane lai, pUrva kALanA ke vartamAnakALanA saMrakAre ane temane luMTavAmAM Ave. luMTavA jatAM paNa paisA vAtAvaraNane guNone AdhIna thaIne mAnI levAmAM maLe ke na maLe paNa anIti, ALasa, adeAvelI mAnyatAothI moTe bhAge prerAeluM ke ghaDA- khAI, hiMsA vagere deze te jarUra jIvanamAM yeluM ke ghaDAtuM ApaNuM vartana hoya che. te traNe Ave. A dAkhalAmAM paNa jANapaNuM mAnyatA vacce dekhAtA saMbaMdha ke virodha viSe have pAMca cha ane vartana traNe eka bIjAthI virUddha che. ane udAharaNe laIzuM, ane temAMthI nIkaLatA sAranA pariNAme jIvana adhama bane che." saMbaMdhamAM thoDIka carcA karIzuM- 1 jIvana sAthe joDAeluM evuM je darada te viSe A prakAranuM jIvana ghora jaMgalamAM bhUlA paDyA eka daSTAMta laIe. dhAro ke je darada davAthI jevuM che. ahIM tahIM bhaTakavA chatAMye jagalamAMthI maTe che" evuM pustakomAMthI ke bIjAo pA- bahAra nIkaLatuM nathI, bahAra nIkaLavAnA mArga vinAnI sethI jANavAmAM Ave, tyAre darada enI bhulavaNI eja AvA prakAranA jIvananuM svarUpa che. meLe maTI jAya che ane maTaze evuM mAnI nathI hotA temAM rasa ke AnaMda ke nathI thatAM levAmAM Ave ane te matane Agraha karavAmAM temAM vikAsa ke abhivRddhi. prAyaH kaleza ane guMcaAve ane khAnagI jIvana tapAsatAM "darada vADe temAM jaNAya che, kAraNa ke temAM mArga ke maTADavA dorA dhAgA karavAmAM Ave ane sAdhanane abhAva che. mArga maLe te ja dhArelI derA dhAgA karatAM kAkAlIya nyAyathI je dAca jagyAe jaI zakAya. mArga vagara-bhaTakavAnuM ja darada cheDIkavAra mATe paNa zamyuM te pAchuM na thAya. are mArganA abhAna uparAMta duSkarma rUpI ajJAna vahema-khoTo mata ane tevA mato dhAra rAtrI hoya ane temAM paNa tenA paripAkarUpI Agraha jIvanamAM pesatAM vAra lAgatI nathI, ati varasAda sAthe vAvAjhoDuM hoya te vaLI zI dazA thAya ! e te vItI hoya te ja jANe. arUNeAdayanI A pramANe jANapaNuM, mAnyatA ane vartanamAM vATa jotAM besI rahevuM ja paDe. paraMtu prakAza thatAM sasaMbaMdha to dara rahe paNa asaMgatapaNuM ke virodha cAlavAno udyama karavAnuM mana thAya-cAlavA mAMDe heya te pariNAma bhayaMkara Ave che. ane mArgane bhAna vagara paNa bhaTakatAM sadabhAgye A prakAranA jIvanamAM vartanane AdhAra mAnyatA keI mArgadarzaka maLI Ave to ja mArga prApti thAya, nathI, mAnyatAne AdhAra mAhItI ke jANapaNuM nathI nahIM te tyAM sudhI jIvana uddeza-jIvana lakSya samaane tame jANe che tema pAyA vinAnuM makAna jyA vagara corAzInA pherAmAM pharavAnuM ja rahyuM ane jaldI paDI jAya che. vadhumAM te traNemAM eka bIjA ajJAna ane mehamAM phasAyelA ja rahevAnuM thayuM. sAthe virodha ane bhinnatA hovAthI te jIvana nira- cAlo eka vadhu dRSTAMta laIe. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 jainayuga .. bahu khAvAthI apacA thAya che ke abhakSya khAvAthI rAga thAya che.'' ema ApaNe jANIe chIe paNa te hakIkata magaje nizcayapUrvaka svIkArelI nahIM haiAvAthI avizvAsa ane sa'zaya sAthe ApaNe khUba khAI laie chIe ane khAtI vakhata lakSyAbhakSyanA paNa vicAra karatA nathI. ane pariNAma e Ave che ke prathama apaceA thAya che te temAMthI pachI aneka rogA udbhave che. AvI rIte jANelI hakIkata nizcayapUrvaka svIkArelI nahIM haiAvAthI vartanamAM utaratI nathI. jyAM sudhI zuM khAvuM, kevI rIte khAvuM, e mATenA nirNayA dezakALa, zarIrasthiti ane zarIraprakRti vigere joi na karavAmAM Ave ane temAM vizvAsa ke pratIti na thAya tyAM sudhI, tene lagatA rAganA bhAga ApaNe thavAnA ane thavAnA ja. are tevA niyA karavA mATe puratA vicAra ane jJAnanA paNu jyAM abhAva hoya tyAM sudhArAnI zI AzA rAkhI zakAya. "" 198 4 dhArA ke ' pattharanA pAThIe paramezvara che' ema kAi purUSa kAI paNa rIte jANe, paisA mArA paramezvara ' ema te mAnI le. ane sAthe sAthe kAmadevanI te pUjA kare ane viSayAmAM lubdha thAya tA te jIvana keTaluM eLe jAya e sahelAIthI samajI zakAya tevuM che. A dRSTAMtamAM jANavAmAM, mAnavAmAM ane vartavAmAM kAi paNa prakAranA sabaMdha jaNAtA nathI. eTaluMja nahIM paNa te traNe ghaNAM azuddha che. AvuM jIvana aMdhakAramaya che. jIvana eTale zuM te tene sama* jAtuM nathI. madamAM dherAelA ane ajJAna, purUSathI jIvana svarUpa te kyAMthI samajAya ! " " sArI salAha Ape te mitra '' ema jANyA pachI, jyAre eka manuSye mane sArI salAha ApI tyAre te manuSyane meM mitra tarIke jANyo. te mitra aneka vakhate e pramANe mane sArI salAha ApavA chatAM, huM te manuSyane zatru tarIke mAnI lau ane jAhera rIte tene p phAgaNa 1983 je nAza karavA ghATa ghaDayA karUM te mArUM jIvana bezaka adhama kahevAya. kAraNa ke svA duzmanAvaTathI te mitre karelA upakArA huM visarI gayA. e rIte huM kRtaghnI thayA. eTaluMja nahi paraMtu daMbha ne kapaTanA meM Azraya lIdhA ane hi'sA--are manuSyahiMsA karavA tapara thayA. AnAM kAraNe| tapAsIe te| samajAze ke jA* bhuvAmAM, mAnavAmAM ane vavAmAM paraspara virAdha rAkhavAthI AvI adhamAadhama sthiti prApta thAya che. have eka chelluM dRSTAMta lazuM. 6 kAyadAnA abhyAsI jANe che ke kAryamAM sarvee satya khelavuM joie chatAM aneka lAlaceAne vaza thai huzIyAra evA je huM tene kArTa khareAja mAnaze' ema mAnI laI, cAlAkIne DALa karI te asatya kathana kare ane pAchaLathI kharI vAta bahAra Ave te zuM te nidya ane zikSAne pAtra thatA nathI ? '' AvAM AvAM aneka dRSTAMtA ApI zakAya paraMtu viSaya lAMkhe| thajI javAnA bhayathI vadhu dRSTAMtA atyAre huM TAMkatA nathI. A dRSTAMtA uparathI tame samajI zakaze ke jANelI vIgatA, te viSenI mAnyatA ane tene lagatuM vartana-e traNene eka khIjAnA AdhAra joie ane jeTale jeTale aMze te traNe eka khIjA sAthe joDAyelAM, anukULa ane saMgata hAya che teTale teTale aze jIvanamAM rasa ane AnaMda Ave che ane tyAreja jIvana mArge kevA DhAvA joie tenI sheja jhAMkhI thAya che. bIjI bAju jyAre te traNene eka khIjA.upara AdhAra hAtA nathI, te traNe eka khIjAthI bhinna ke pratikULa heAya che tyAre te jIvana kalezamaya bane che. tabalAM sAr`gI ane gAnAra traNe tAlamAM hAya tyAreja sAMbhaLavAmAM majA rahe che paNa tAla vinAnAM te traNe hAMsIne pAtra thAya che. gheADAnA avAja, gadheDAnA avAja ane kAgaDAnA avAja eka sAthe nIkaLavAthI mAtra kAlAhala (Discord) ane zAra kAraja thAya che. kaMi temAMthI saMgIta Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNu' khamAsamaNu' athavA praNipAta sUtra udbhavI zakatuM nathI. A pramANe asabaddha ane paraspara virAdhapUrvaka jANuvAmAM, mAnavAmAM ane vartavAmAM Ave teA jIvanamAM vakratA ane kaDavAzaja pariName che. paraMtu jo te traNe susaMgata thAya ane temAMthI virAdha uDI jAya teA pachI jIvanamAM era mIThAza ane madhuratA Ave che. ATalu vicAryAM pachI samajAyuM haze ke ucca vartana mATe dRDha nizcayeA joie. te nizcayA dRDha thavA puratAM nyAyapuraHsara thaelAM nirNayA joie ane tevA nirNayA mATe suvicAraNA joIe ane te suvicAraNAnI pITha pAchaLa zuddha jANapaNuM joie. sauthI pahelAM ApaNuM jANupaNuM--ApaNI mAhItIo sarva rIte sapUrNa karavA kAzISa karavI joI e, nahIM tA chevaTe, dunIAnA-jANapaNAnA bhaDALa sAthe sarakhAvatAM kaMIka satASa thAya teTalI teA te mAhItIe hAvI joSae. ane pachI tenI zuddhi karavI joie. kANu ke azuddha ane apUrNa jANapaNuM ApaNune amArge-kumArge dorI jAya che. have te jANapaNuM pUrNa ane zuddha karavA mATe-ApaNe hAla kevAM pagalAM laie chIe ane kevAM levAM joie vigere hakI katA upara ApaNe have pachI bIje vakhate vicArI karIzuM. atyAre teA huM dhAruM chuM ke ATaluM basa che. aMtamAM, zuddha jANapaNuM, zuddha mAnyatA ane zuddha vartana, e traNenuM susaMgatapaNuM jIvanane ucca banAve che. uccajIvananA abhilASI prathama peAtAnuM 199 jANapaNuM zuddha karavA mathe che ane jANapaNuM zuddha karyAM pachI te pramANeja pAte mAne che ane te pramANe ja pAte varte che. ane e rIte e traNenuM eka pazuM thAya che. huMkAmAM, jANupaNuM--mAnyatA ane vartananI zuddhatA ane susaMgatapaNu* (Purity and consistency of Information, belief and conduct) eja kharA jIvanamAga che. badhue ! tamane A vicAra jo yAgya jAya teA, mArI tamane khAsa vina Mti che ke AvatI kAle zarU thatA mahA kalyANukArI paNa patramAM, tamArUM vartana evuM rAkhajo ke jethI tamArUM jIvana kaiMka uccagAmI thAya. kAraNa ke ApaNe sArI rIte jANIe chIe ane mAnIe chIe ke te parvamAM karavAnI dhArmika kriyAo jevI ke dararAja be vakhata pratikramaNa karavAM, prabhu pUjA karavI, caitya paripATIe javuM, gurUma'DaLane vaMdanA karavI, pavitra kalpasUtra ekAgra citte sAMbhaLavuM, tapa paccakhANu karavAM, sarva jIvene khamAvavA Adi ApaNI zuddhine artheja karavAnI kahI che. ane tethIja AtmazuddhinA hetu najara AgaLa ja rAkhI, te kriyAo karavI te ApaNuM kartavya che ane tame jarUra e pramANenI pharajo jo huMmeza bajAvatA rahezeA teA tamArUM jIvana ucca navA sAthe, je saMsthAnA tame Azraya hyA che. te saMsthAnA hetu paNa khara Avaze. ApaNuM 'khamAsamaNu' athavA praNipAta sUtra. paDatAM te a'ge kAMIka vicAraNA, carco, patravyavahAre temaja hAlanI pracalita pa`capratikramaNa sUtranI cApaDIe AdinuM vAMcana vagere thayAM. chevaTe Azare e varSe A lekha lakhavAnuM kArya hastagata thayuM. majakura sUtra nIce pramANe che:-- IcchAmi khamAsamaNA jANi jajAe nisIhie saMeN vAmi // A sUtranA aMte aMge mane samajaNa na paDI. 40 varSanI ummare paNa AvuM sAmAnya paNa ati upayAgI sUtra kamabhAgye na samajAyuM. dhArmika kriyAmAM nitya jarUrI sUtranA arthe ukelavAmAM surakrelI'nisIhiAe' che. mArI muzkelI mAtra be zabdone aMge hatI ane hajI kaMIka che. te zabdo 'jAvaNijjAe' ane Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 307 jainayuga phAgaNa 1987 uMDA mULa nAMkhavAnA umadA hetuthI chapAtI ApaNI 'capratikramaNanI cApaDIe chapAvatI vakhate ghaTatI saMbhALa rakhAya teA kevuM sArUM evI sUcanA jAheramAM mukavAnI dhRcchA prabaLa thAya che. artha lakhatI ke vicAratI vakhate vyutpatti artha, rUDha artha, gauNu artha vigere tarapha lakSa apAya tyAM sudhI te vyAjakhI lekhAya paNa kAipaNa prAcIna AdhAra vinA, TIkAovRttie joyA vinA mAtra kalpanAne Azraya levAya te te| asatha lAge che. vizeSaNane avyaya tarIke, tarataja pAchaLa AvatA '* nisIhiAe ' zabdathI svataMtra rIte, chuTuM pADIne samajAvavAnA prayatna karavA anucita bhAse che. 'AjakAla je arthe cAle che e sAdhAraNa mANusa mATe (jee zabdArthane paNa muzkelIthI samajI zake temane mATe) che' e dIlAsA zAMti ApatA nathI. tethI satyArtha zAdhavA vadhu prayatnA karavAnu` sadbhAgya ApaNane prApta thAya che. keTalAMka pustakAmAM ' jAviNujAe 'zabdanA zaktisahita 'evA artha ApavAmAM AvyA che.. eka pustakamAM te ema paNa lakhyuM che ke jenA vaDe kALakSepa karIe te yApanIyA kahiye te zaktie sahita'. jyAre dhArmika keLavaNImAM rasa letA eka mitre lakhyu ke "zaktisahita evA huM vaMdana karavAne IcchuM chuM' ane vadhu khulAsA ApyA keH-- ApazrInA svAdhyAyAdi kAryamAM bAdhA-vikSepa na Ave te rIte vaMdana karavA IcchuM chuM' eveA bhAva ziSyanA vinayane vadhu zAbhAve, paraMtu dhArmi ka kriyAzaktisahita evA huM-vaMdana karanAra mATe vizeSaNa rUpe che. pUrve mahAna purUSA mATI mATI rIte vaMdanA karI gayA haze. huM yathAzakti (ziSya potAnI laghutA darzAvavA mATe 'zakti sahita' evuM vizeSaNa peAtAnA mATe muke che) vaMdana karUM chuM. tyAre te ati vismaya thaye.. vizeSaNa ane avyayanA taphAvatanI uparAMta aNusamaja karatAMe vibhakita taraphanI A durlakSatA duHkhakara thaI. 'jAviSNuAe' vizeSaNa che ane tene trIjI vibhakita che chatAM prathamA vibhakti gaNavAnu A sAhasa ayA gya lAgyuM. nitya-Avazyaka kriyA karavA jatAM thAka lagADe utsAha maMda pADe tevA artha ke khulAsA gaLe na utare e svAbhAvika che. dhArmika kriyAne deza-Azaya haMmeza taddezIya utsAha vadhAravAnA che. ane temaja sarvatra dekhAya che teA pachI atre yathAzakti vaMdana karavA icchuM chuM" te bhAva cita jaNAtA nathI. ubhA ubhA karavAnI kriyA hAlatA kheDA kheThA thAya che te bhaviSyamAM sutA sutA ke evIja kASTha pramAdasUcaka dazAe thAya evA bhaya pedA thAya che. phaeNTA vaMdana, thAbhavaMdana ane hrAdazAvarta vaMdana ema vadananA traNa prakAra pADI, gurUnI anukuLatA sAcavavA puratuM vaMdananuM ucca rahasya 'yathAzakita' jevA arthathI uDI jAya ema ciMtA thAya che. bALadayAmAM dharmanA ' keTalIka ceApaDIomAM 'jANujAe'ne artha yathAzakti' vAMcI mArI muzkelI vadhI, ane te mATenA khulAsAothI mArI muMjhavaNu khamaNI thai. gurU vaMdana karavAne utsuka ziSya vaMdana karavA jatAM peAtAnI zArIrika zakti mApavA bese-tene 'ge vicAra paNa kare te magajamAM na utare tevI vAta thaI paDI. vaMdanAtmaka vinayI ziSya pUjya gurUnI anukuLatA tapAse-temanA svAdhyAyAdi kAryamAM vikSepa kAipaNa rIte na paDe tevuM vicAre, ane tevI rIte vaMdana karavA icchuM chuM' ema namra bhAve AjJA mAge paraMtu te vakhate strazakti anusAra ' vaMdana karavAnI icchA te jAhera na kare. zakti vinAnA mANasa UbhA UbhA hAtha joDIne paNa namana karI zake, vizeSa zaktivALA dvAdazAvarta vAMdaNAMthI vadana kare' e khulAsA gurUnI dRSTie bhale samAcIna heAya paNa atre tA ziSyanI dRSTie jovAnu` hAI, tevA khulAsA vyAjakhkhI na jaNAyA. ziSyanI vadanecchAnI dRSTie 'yathAzakti' vaMdana karavA IcchavuM te avi rAdha jaNAtuM nathI. ApazrInI anukuLatA mujaba" vaMdana karavA icchuM chu evA bhAva kadAca hAya tA te aMdhakhesatA thaI paDe. * " have 'zaktisahita' artha baMdha besatA che ke nahIM te tapAsavA pahelAM tenu vizeSya 'nisIhiAe' eTale zuM te prazna upara AvIe. 'nisIhiAe' eTale vaividhavA eTale naiSidhikI vaDe. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNuM khamAsamaNa athavA praNipAta sUtra 30 sAmAnya rIte teno artha 'nisIhivaDe eTale zrI haribhadrasUri te jANijajAeno artha "azubha vyApArano tyAga karIne" athavA "vaMdanathI "yApanIyayA" "yathAzakti yuktayA" evo kare che. anya vyApAranA niSedhavaDe evo artha keTalIka kaMI "zakitayukatayA" ke "zaktisahita' e artha copaDIomAM jovAmAM Ave che. karatA nathI. te pachI "yathAzakita ane "zaktite pachI jema prabhumaMdiranA pravezAdi vakhate sahita evA arthe AvyA kayAMthI e prazna bolAya che tema "nizIhi " belI yA 'nisahi. upasthita thAya che. tenuM kadAca A nirAkaraNa pUrvaka vaMdana karavA IcchuM chuM ema zuM artha hoI hoI zake - zake ? ane dvAdazAvarta vAMdaNa ke jenuM "A praNi yathAzaktiyukta'mAMthI keTalAkee yukata zabda pAta sUtra" gurUnI anukuLatA sAcavavA mATe TuMkuM choDI dIdhuM eTale yathAzakti' mAtra arthe rahyA. ane karavAmAM AveluM jaNAya che temAM mitAvagraha praveza bIjAoe yathA" zabda cheDI dIdhe eTale "zaktivakhate nisAhite bolavAnuM che te pachI te mATe yukata "zakitasahita' evo artha karyo ane tethI ja che atre gurUnI AjJA mAgavAnI che ? game te hA A baMne arthe jovAmAM Ave che paNa te baMne paNa A baMne zabda sAthe laIe tyAre "zaktisahita 6 uparamujaba chuTA paDI javAthI, pAchaLa AvatA azubha vyApAranA niSedhavaDe e arthe susaMgata "nisIriAe" zabda sAthe baMdha bestA thatA nathI. 'jaNa nathI. tyAre have thApanIyayA' eTale yathAzakti" eTale * vaLI "zakitasahita-niSedhavaDe vaMdana te kema zuM enI vicAraNA karIe. thAya? azubha vyApArano tyAga niSedha trikaraNa vaDe-mana, vacana ane kAyA vaDe thai zake che ane prathamate. yA eTale pAmavuM, pahoMcavuM, tenuM prerakate trikaraNuvaDeja vaMdana paNa thaI zake che paNa atre 25 : yApathati" eTale pamADe che, pahoMcADe che. te uparokta artha laIe te-A trikaraNane abhAva "pApayatIti yApanIyA" eTale pamADe, pahoMcADe tevA upasthita thAya che tenuM kema? vaLI tevA artha mATe evo artha tenI vyutpattidhArA nIkaLe che, eTale prAcIna AdhAra paNa nathI. te pachI Ave atha (ISTakAye-aMge vaMdanAdinA pArane) prApta karAve kema pracalita thayo ? tevA. "yathAzaktiyukta' eTale banatI zaktie AcArya zrI haribhadrasuri te pitAnI Avazyaka yukta-yogya thayelA evA. A rIte jotAM ISTa kAryane pArane prApta karAve tevA-ziSyanI dRSTie pitAnI TIkAmAM jaNAve che ke - guNavikAsAvasthAne anusarIne yogya thayelA-ikriya naiSidhikyA prANAtipAtAdi nivRttayA ane manane banatI zaktie vaza karIne tenI tanvA zarIreNetyarthaH // pIDAothI abAdhita karI gya karelA-TuMkamAM, nadhinI eTale zarIra ke je vaDe jIvahiMsAdi vaMdana 5 abAdhita zarIravaDe e artha nIkaLe che. aTakAvavAnuM thaI zake che. sAmAnyarIte mana ane vacanane arthapattithI atre vaMdana te lakSya che. zarIra te sAdhana che. zarIramAM samAveza thaI jAya che. vizeSamAM, vaMdana 1 vaMdanezmA lakSmaprati gati karAve che ane vaMdanayogya kriyAmAM zarIra mukhya bhAga le che tethI "zarIra' e abAdhita zarIra hovAthI lakSya prati gati sahelAIthI artha svIkArya che. niviMdane thAya che ane iSTa kArya siddha thAya che. tethI prastuta baMne zabdane "zaktisahita "jAvaNijajAe nisAhiAe e be zabda - zarIravaDe e artha A avasthAe thayo. have te be kImatI pATha zikhave che. eka eke zarIranuM artha tapAsIe, , , , projana jIvahiMsAdi aTakAvavA mATe che, ane bIje Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainayuga 302 pATha e che ke tene yAgya karavAmAM Ave che-keLavavAmAM Ave che-iMdriya ane manane vaza karIne akhAdhita karavAmAM Ave che teA te siddhi karAve che. phAgaNa 1983 che. e rIte jotAM 'jAvaNijjAe nisIDiAe' nA artha indriya ane mana vasya thayelA heAvAthI temanI pIDAethI abAdhita-nirAbAdha zarIravA' e artha paNa dhakhesateAja che. eka vidvAna munirAja lakhe che keH-' yApatIyA eka ceAgya zakti vizeSa che ke je kAryanA pArane pahoMcADe che.' vadhumAM te muniratna lakhe che ke: dravya bhAva AreAgya eja dhArmika kriyAnA ane chevaTe saMsAranA pArane pahoMcADanAra che. mATe jaina zAbdi kAe 'yApanIya' zabdane nirAbAdha athamAM rUDha karyAM che.' dvAdazAvarta vAMdAmAM 'javaNijja ya bhe' Ave che tyAM 'javiSNuja' eTale yApanIya nAma rUpe che. cAvyate caina tat cAnIca' 'pAra paheAMcAya je vaDe te" eTale yogyatA. gurUne sukhazAtA puchatAM, saMyamayAtrA avyAbAdha varte che tema puchI teja yAtrAnA sAdhanabhUta yogyatA--iMdriya ane mananI pIDAthI rahitapaNuM-akhAtipaNuM-nirAbAdhatA varte chevaTe, vidvAna munimahArAjAe ane gRhastha che ema ziSya puche che ane ziSyanI teja yAgyatAe A saMbadhamAM A mAsikadrArA kaMIka vadhu viSe gurU paNu sAmI pRcchA kare che. gurUnI sukha- ajavALuM pADaze tA lekhaka upara upakAra thaze e zAtApRcchAmAM paNu zarIra nirAkhAdha' evA zabdo prArthanA sAthe viramuM chuM. AzA.. hemacaMdrAcAya ane rAjAdhirAja. gujarAtanA gaiAravane prakaTa karanArAM pustAmAM eka saMbaMdha. A badhAnA lIdheja huM temanA bhAI kahaiyAlAla mANekalAla munazInI pATa-saMbadhI kaMi nathI lakhatA' kaMvA huM temanA matane NunI prabhutA' ane 'gujarAtanA nAtha' agrasthAna maLatA chuM-eTale hemacadrAcArye mAnasika vyabhicAra bhAgave che, e kAIthI ajANyuM nathI. tenAja sebyA, maMjarIne devI mAnI-sarasvatI mAnI teNIne anusa dhAnamAM 'rAjAdhirAja'nA lekha lakhAyA che. praNAma karyAM, ' ityAdi vArtAne huM paNa mAnuM chuM; yadyapi keTalAka sAkSarA taraphathI ema kahevAmAM AvyuM evI kalpanAe karI keTalAka mahAnubhAvAe pAche ke-A kRtiyA cAkkasa aMgrejI pustakAnA utthA tAnA svabhAva pramANe mate paNa suMdara (!) zabdamAM mAtra che; paraMtu mArI aMgrejInI anabhinnatA te navAjyA, paNa mAre temane zuM lakhavuM ? jyAM 'rA saMbadhI ka i paNa abhiprAya ApavAnI spaSTa nA dhirAja' vAMcavAnAja prasaMga nahi. prApta thayeleA, pADe che. huM A lekhamAM je kaMI kahevA icchuM chuM tyAM te sa MbadhI vagara abhyAse mArAthI te viSayamAM te 'rAjAdhirAja' nI navalakathAmAM AvelA jaina-jhIpalAvAye krama ? Akhare mAre A satya jaina' pAtra-AcArya hemacadrasUri-sabaMdhI che. 'gujarAtanA nAtha'nI mAphaka rAjAdhirAja' mAM paNa hemacaMdrAcAya ne je sthitimAM upasthita karyAM che, te saMbadhamAM jaina samAjamAM-visamAjamAM kAlAhala utpanna thayA che, te jANItAja che. bhAI munazIjI te mArA mitra, sAhitya saMsanA sabhya tarIke temanA mArA sabadha ane mArA sUrIzvara ane samrASTa mAM temaNe upAdlAta lakhelI, te paNa nA tA. 18 navembara 1923 nA aMkamAM prakaTa karavuM paDayuM. sAthe sAthe bhAI kanaiyAlAlanI sAkSaratA, ane temanA svabhAva mATe huM je kaMi dhAratA AvyA chuM, te A zabdomAM me' spaSTa karyuMH-- 'bhAi kahaiyAlAlanI sAkSaratA mATe mane saMpUrNa mAna che eTaluMja nahi parantu mArA mitra tarIke temanA svabhAvane jyAM sudhI huM eALakhI zakyA chuM, tyAM sudhI ema kahI zakuM chuM ke vyAjabI rIte Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hemacaMdrAcArya ane rAjAdhirAja 304 pramANapura sara teone koI paNa vAta samajAvavAmAM ja revApAlane tyAM. cha 23 che Ave, to teo kheTo durAgraha rAkhI bese tevA nathI." 5 maMjarInI mulAkAte. che 26-27, bhAI kaheyAlAlanI sAthe A saMbaMdhI patravya- A prasaMgo bArika dRSTie tapAsavA Avazyaka vahAramAM paNa meM to temanI Aja sajajanatA che; paraMtu te pahelI eka vAta kahI dauM. joI. mArA eka patranA uttaramAM teo mane lakhe che - | navalakathAo vAMcanArAone e khyAla "maga " hemacaMdrAcArya viSe je kAMI paNa meM lakhyuM jamAM kaselo avazya ho joie ke-navalakathAo che-vArtAmAM ke gaMbhIra lekhema-te temanA smaraNene eTale lokeAnAM cittane khuza kare, ane udAsInatAne zebhAve evuM che. paNa manuSya svabhAvathI aparicita maTADe evI vArtAo. vastu game teTaluM hAnuM hoya ke zahA cakSuthI ja jenAra mANaso te viSe kAMI paNa paraMtu vAMcanArAone rasa utpanna thAya evA varNana kahe te huM zuM karuM ? pUrvaka-TUMkamAM kahIe te kAvyonA rasane poSavApUgujarAta " mAM mAre viSe kAMi paNa sAruM ke vaka lakhAelI vArtA, navalakathA. AvI kathAomAM mAThuM na lakhAya, evI praNAlikA meM pADI che paNa ayukti haya, zabdalAlitya heya, uttejakatA hoya Apa je kAMipaNa lakhavA kapA karazo to virUddha haze ane sarasatA paNa hoya, paraMtu tenI sAthe e paNa te paNa te gujarAtamAM sthAna pAmaze. ane nahi bhUlavuM na joIe ke navalakathA-navalakathAomAM taphAvata te huM kaI bIjA sArA copAniyAmAM pragaTa karAvIza. hAya che kAI navalakathA sAmAjika hoya che te koI mATe jarUra lakhI mokalazo." aitihAsika, jyAre ke dhArmika-vairAgyAtmaka paNa bhAI munazIjInA uparyukta zabda mane ema hoya che. sAmAjika ane dhArmika navalakathAomAM kahevAnI preraNA kare che ke A aitihAsika carcAmAM sAmAjika ane dhArmikabhAvanuM citra deravAmAM Ave temanuM hRdaya kuTila to nathI ja. teo ATaluM lakhIne che, paraMtu ghaNe bhAge tenAM pAtro kAlpanika heya che. nathI viramyA, hemacaMdrAcArya viSe. temaNe jyAM jyAM etihAsika navalakathAonAM pAtra heTe bhAge sAcAMja lakhyuM che, te sthaLo batAvI mane A saMbaMdhI lakha hoya che. ane sAcAM hAvAMja joIe. nahi to itihA sanuM je satya samAja samakSa mUkavAnuM che, te satya, vAmAM vadhAre mahenatathI bacAvavAne zrama paNa lIdhe satyarUpe samAja naja svIkAre. bhAI munazInI "A che. temanI A sajajanatAne huM kema bhUluM? navalakathA" eka " aitihAsika navalakathA" che. A mArI anyAnya pravRttinA lIdhe mane AzA nahotI navalakathAmAMthI "gujarAtanuM gaurava" prakaTa thAya che. ke ha rAjAdhirAja'nA lekho ATalA jaladI vAMcI A navalakathA gujarAtanA rAjAonI kIti ane zakIza ane te upara kaMI lakhI zakIza. chatAM saM- vaMsanAM kAraNe upasthita kare che ane A navalabhAgye samaya maLyo. lekho vAMcyA ane kaMIka lakha- kathA gujarAtanI asmitA'nuM citra ApaNI AMkho vAne paNa prasaMga maLI gayo. AgaLa khaDuM kare che. eTale navalakathAnA hisAbe huM A prasaMge kevaLa "rAjAdhirAja'nA lekhamAM AmAM atyukti bhale heya, zabdalAlitya bhale jhaLake, AvelA hemacaMdrasUrinA saMbaMdhamAMja ullekha karavA uttejakatA bhale ubhare ane sarasatA bhale chalake; IcchuM chuM. paraMtu temAM asatyatAnuM ke managata vAtenuM te rAjAdhirAja'nA lekhamAM hemacaMdrasUri ATalA mizraNa najahevuM joIe, je tevuM hoya te ItiprasaMgomAM dekhAva de che - hAsanA upara pANI ja pharyuM pheravyuM kahevAya. AvI 1 bhRgukacchanI bahAra eka TekarA upara pra. 1 luM. avasthAmAM bhAI munazIjInI A navalakathA ane 2 devabhadrasUrinA upAzrayamAM, jyAM kAma maLe che , 1muM. carcAspada zrI hemacaMdrasUrinA prasaMge mATe ApaNe 3 sakhIo sAthe maMjarI jUe che, tyAM , 10 , kaMIpaNa anumAna ke dhoraNa bAMdhIe tenA karatAM tenI Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 jainayuga satyatAnAM pramANa bhAi munazIjI pAsethIja meLavIe e mane vadhAre samucita lAge che ane tethI kathAnA uparyu kta prasaMge| vAMcatAM mane je kaiM praznA upasthita thAya che, te A nIce ApI bhAI munazInuM te dhyAna kheMcu' chuMH-- 1 hemaca`drasUri devabhadrasUrine maLe che. kAka paNu Ave che, te prasaMge rAjyakArabhAramAM hi'sA tarapha 3 ahiMsA'nA je vivAda carcavAmAM AvyA che, te vivAda pramANayukta che ke kAlpanika ? pramANa yukta che te kayA graMthamAM ? pra. 1 pR. 238 2 revApAlane ane revApA lanA zaiva hAvA saMbaMdhI sUrijI bhAva vyakta kare che. revApAla hemacaMdrasUri maLe che. 7 mate ahiMsA dharma rUcatA nathI. ema kahe che. A hakIkata koi graMthanA AdhAravALI che ke kAlpanika ? pra. 23, pR. 231. kAkanA hAthamAMthI sattA laI levA mATe tejapAla, mAdhava, ane AMbaDane samajAvavAnI je rAjya khaTapaTa hemacaMdrasUri kare che, tathA durga pAla sUrijInuM apamAna kare che, te hakIkata kA aitihAsika graMthamAM che ? che teA kayA? 5. 23 5. 232. 4 maMjarIne jotAM sUrijIne je 'saMzaya'peTTA thayAne kivA ' saMzaya pedA thayAnI karavAmAM AvyA che, te zA uparathI phAgaNa 1983 basa, mArUM mAnavuM che ke upa ta hakIkatamAMja A carcAnA janma thayeleA che, prastAnA khulAsAmAMja tenA aMta che. ane A punarUktinA doSavhArIne paNa eka vAra pharI kahIza ke-A kathA eka aitihAsika navalakathA che. ataeva aitihAsika pAtrAne yathAsthita sthAnamAMja gAThavavAnA niyama bhAI munazIjI jevA eka umadA navalakathAkAra nahiM cUkayA hAya, e khAtarI che. ane gujarAtanuM gaurava batAvavA sAthI AgevAnI bharyAM bhAga lenAra A 'gujarAta'nA taMtrInA hAthe geravyA jakhI anyAya yukata taMtra nahi ja gAThavAyu heAya evA vizvAsa che. ane tethI eka mitra tarIke vizvAsayukta AzA rAkhIne TuMkamAMja patAvuM chuM ke-te praznAnA khulAsA avazya Apaze. zrIvijayadharma lakSmIjJAna maMdira, upayu ta evA saMzaya kivA bhramaNA utpanna, thaI hatI, enI zI khAtarI ? 5. 27; pR. 328 5 ma jarInA ane sUrijInA chellA prasaMga-jemAM durgapAlane tyAM gecarI javAnuM nimaMtraNa svIkAravuM, sUrijInu camakavuM, peAtAnA magaja pAse hisAba mAMgaveA, maMjarI pAse javuM, majarIne 'bhagavatI' 'mAtA' Adi saMkheAdhanAthI khelAvavI, maMjarInI hAme sUrijInu hasavuM, maMjarIe AzIvA~da ApavA, sUrijIne sUripada-vItarAga pada-avikAratA najara AgaLathI adRzya thaI javI, puna: anityAdi vairAgyanI bhAvanAothI sUrijInuM citta ThekANe AvavuM, sajIe maja rIne sASTAMga daMDavat pramANu karavA, A prasaMgeA zuM aitihAsika satyatAvALA che? che te tenAM pramANa? 50 37, 1, 372 thI 377, elanagaja AgarA phA. suda 1, 2450 dharma saM. 2 bhramaNA nA ullekha muni zrI sUrijIne vidyAvijaya. A lekha bhAi munazIjI upara meM mekalyA hatA. temaNe mArI praznAvalinA uttaramAM je javA ApyA che, te A nIce akSarazaH ApuM chuM. muMbAi tA. 14-3-24 - vidyAvijayajI ApanI praznAvali ne vividha vicAramAlA maLI. ApanA praznAnA javAbamAM lakhavAnu` ke revApAla ane majarI kAlpanika pAtrA che. eTale tenA badhA prasaMgeA kAlpanika che. aitihAsika navalakathA eTale itihAsa nahIM; paNa itihAsanA prasaMgeAmAM guMthelI kAlpanika kathA. hemAcArya viSe itihAsamAM e vastu dekhAya che. temanA ahiMsAvAda tarapha pakSapAta ane pATaNanA rAjA pAse jainadharma svIkArAvavAnI prabaLa icchA A che jenA jIvananI meTI AkAMkSA che evA mahAna gujarAtInA jIvanamAM temanA cAritryane anurUpa, kAlpanika prasaMge| yAjyA che, ane e yeAja vAnA kathAkAranA adhikAra che, ema huM mAnuM chuM. mAMjarInA prasaga, hemAcAryanA bAlyAvasthAthIja sayama kevA hatA te dekhADe che. vikArane vaza kar- Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hemacaMdrAcArya ane rAjAdhirAja 305 vAmAM je mahattA rahelI che, te A purUSane kevI munazIjInI AlekhelI ghaTanA bilakula A daSTAMtane sulabha hatI te paNa dekhAya che, e prasaMgamAM hemA- lAgu paDe che, temAM paNa ahiM tenA eka mahAna cAryanAM smaraNene nAnama lAgavA jevuM zuM che, te cAritryano savAla che. eTale sAhityanA viSayamAM mane haju samajAtuM nathI. mANasa hoya tene vikAra koI paNa lekhake vadhAre sAvadhAnatA rAkhavI joIe thAya-ane vikAra thatI ne vItarAga thAya. je pA che, e vAta temaNe na bhUlavI joIe. jANa hoya teneja vikAra thAya nahIM ane tene vikAra A uparAta bhAI munazIjIe, hemacaMdrAcAjItavAnI jarUra rahe nahIM. tIrthakarone paNa tapazcaryA ryanA mukhathI maMjarI pratye "bhagavatI' "mAtA" Adi AdaravI paDI che, ane cittavRttine nirodha karavA zabdo kahevaDAvI maMjarIne namaskAra-praNipAta paNa daDha prayatna karavo paDe che. tethI zuM temanI apR- karAvyA che, te bilakula asaMbhavita che. eka sAmAvaMtA echI thAya che? to hemAcAryo te kadI tIrtha. nyaja jaina sAdhu kema na hoya, koIpaNa gRhasthane kara hovAno dAvo karyo nathI. eja strI ke purUSane-te namaskAra kareja nahiM, jyAre A to AcArya-mahAna AcArya te te mAtA-bhagavatI kanuM munazInA kaheja zAnA, ane praNipAtanI to vAta ja zI ? praNAma noTa- kAlpanika prasaMgomAM paNa AvI asaMbhavita vAta ulalekhI eka mahAna purUSane-sAcA pAtrane adhama bhAI munazIjInA uparyukta javAba uparathI joI zakAya che ke rAjAdhirAjanI kathAnA revApAla ane sthitimAM mUkavA jeTalI aghaTita svataMtratA munazIjI maMjarInAM pAtro kAlpanika che, ane tethI spaSTa jevA gujarAtanuM gaurava batAvanAra navalakathAkAra bhega e to nahi IcchavA yogya ja gaNI zakAya. eka thAya che, ke hemacaMdrAcAryane maMjarI sAthe je je sAcA atihAsika pAtrane-sAmAnya pAtrane nahiM sabaMdha-prasaMge temaNe pitAnI kathAmAM Alekhe che, te badhAe kAlpanika ja che. eTale ke-te mahAna purUSane tenI vAstavika sthitithI cheka nIcI prasaMge munazIjInA managaDhata che, nahiM ke banelA. sthitie mUkavAne haka keIno paNa na hoI zake. ane teTalA mATe AvI avasthAmAM te ApaNe munazIjI pAse eTa. e kahevuM lagAre khoTuM nathI ke luM ja IcchI zakIe ke-AvA managaDhata prasaMgamAM mArA mitra bhAI munazIjIe kharekhara gujarAtanA eka dhuraMdhara, pavitra, zuddha cAritryavAna ane vidvAna ItihAsanA A aMzane kSataja karyo che. AcAryane mAnasika vyabhicAra sevatA batAvI pAcha. A sivAya eTale revApAla ane maMjarInA LathI manane vaza karavA banAvavAne zo adhikAra prasaMga sivAyanA mArA bAkInA ane saMbaMdhI bhAI Ano javAba munazIjI je Ape che te manuSya munazIjIe kaMipaNa khulAso karyo nathI, eja batAvI svabhAva prakRtinA niyama tarapha ApaNuM citta dare Ape che ke temaNe te te prasaMge koIpaNa aitiche, vikArane vaza karavAmAM je mahattA rahelI che, te hAsika pramANunA AdhAra sivAyaja AlekhyA che, A purUSane (hemacaMdrAcAryane) atyaMta sulabha hatI, ane tethI eka itihAsakAra-suyogya itihAsa lekhae batAvavAno munazIjIne hetu che paraMtu ahiM kanA hAthe itihAsane je AghAta pahoMcyo che, e vicAravAnuM eTaluM ja che ke eka manuSyamAM rahelI joI koIpaNa itihAsa premIne kheda thayA vinA nahiM keI paNa vizeSatA-mahattA batAvavA tene pApa-a. rahe, e sivAya vizeSa zuM kahI zakAya? dharmanI tarapha javAnI je prAraMbhika bhUla bhAI zrIviyadharmasarisamAdhimaMdira ) - munazIjInA hAthe thaI che, te teo jaI zakayA thi thaI che, te teo Ii zakathA zivapurI ( vAlIyara) ) nathI. pagane sApha karavAnI khAtara pagane kiccaDamAM phA. su. 15, 2450, dharma saM. 2 ) nAkhI dhanArane zuM kAI buddhimAna samajaze? bhAI -vividha vicAramAlA-vIrAta 2450 aMka po 1 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 jenayuga phAgaNa 183 prAcIna jaina kavionAM vasaMtavarNana. suvarNamAlAne navIna avatAra thayo ane tenA hityamAM paNa bAramAsa' nAmanI aneka kRtio che aMkAne bAMdheluM pustaka mArA mitra rA. caMdulAle ane te mukhya bhAge zrI nemirAjula bAramAsa hoya che. vAMcavA ApyuM, temAM gujarAtI prAcIna kavionAM jyAre jainetara bhakti saMpradAyanA rasamA, "karma vasaMtavarNana e nAmano lekha catra 1982 nA yugano sakriya mArga upadezanArA vAsudeva zrIkRSNane aMkamAM ra. chaganalAla vidyArAma rAvaLane zarU thaelo mukhya nAyaka laI vasaMtanA utsavamAM paNa tene pradhAnapada joyo che jemAM zrI narasiMha mahetAthI laI IdrAvatI janetaroe ApyuM che, tyAre janamAM pradhAnapada lagna praNAmI paMthano) ane tyAra pachInA aMkamAM kavi nimitte gayA chatAM paNa lagna na karatAM rAjimatIrAje bhaktathI laI rA. sAkaralAla purUSottama zukalanA rAjulano tyAga karI dharma dIkSA lenAra neminAthajIne vasaMtavarNana levAmAM AvyAM che. A parathI jana pradhAnapada ApavAmAM AvyuM che; Ama karI temaja prAcIna kavionAM vasaMtavarNana bane teTalAM ekatrita jina-tIrthakaronAM stavana-stutio racI jaina kavikarI prakaTa karavA para vicAra thatAM tene amala A ee bhakti-sAhitya paNa khIlavyuM che. neminAtha lekhamAM karavAmAM Avyo che. rA. rAvaLe bhaktakavi te kRSNanA kAkA samudravijayanA putra-pItarAI bhAI, narasiMha mahetAnI nIce jaNAvyuM che ke, neminAthanI kathA prasiddha che. temAM eka prasaMga temanA samayanI junI gujarAtI bhASAnAM jaina khAsa vasaMta Rtune ucita che te e che ke kAvya hAla hAthamAM AvyAM che te jotAM spaSTa nemikumAre kRSNa vAsudevanI AyudhazALAmAM jaNAI Ave che ke, hAlamAM prasiddha thayelAM padanI praveza karI teno pAMcajanya zaMkha pUrIne vagADaye bhASA temanA vakhatanI nathI. ke je zakha kRSNa sivAya vagADavA keI samartha na atre jaNAvavuM yogya thaI paDaze ke zrI narasiMha hatuM. kRSNane khabara paDI ne prasanna thayA, bhujamahetAnA samayamAM te zuM, paNa temanI pUrvenAM prAcIna LamAM nemie kRSNane namAvyA. kRSNa nemikumAra na kavionAM kAvyo sAMpaDyAM che te ane bIjA paraNe to sAruM. paNa te pUrNa brahmacArI hatA tethI kAvyomAMthI vasaMtavarNana maLI Avela che, ke je tene lagna pratye usuka karavA pitAne aMtaHpuramAM atra mUkyAM che. haju ghaNAM kAvyo jevAM bAkI che, javA AvavAnI chUTa ApI temaja pachI vasaMtaane te joye temAMthI maLI AvatAM varNano have pachI temAM nagarajano ane yAdonI sAthe potAnA aMtaHApavAnI dhAraNA che. pura sahita raivatAcaLanA-giranAranA udyAnamAM kIDA A varNanonA be bhAga paDI zake che. eka te karavA kaNa neminAthane laI gayA. A vakhatanuM vasaMtanAM chUTAM kAbe ane bIjAM AkhAM lAMbAM vasaMtanuM varNana neminAthanAM caritra jyAM jyAM che kAvyomAMthI vasaMtanA prasaMgocita varNane. tyAM tyAM ApavAmAM AvyuM che. have A sarva jotAM jainonA bAvIsamA tIrthaMkara neminAthanuM mauna lagecchA tarIke svIkArI temano naiSThika brahmacaryane anubhUta Adarza ApanAra yAdava vivAha rAjamatI sAthe nakkI thayo. jAna gaI tyAM tIrthaMkara neminAtha saMbaMdhI je kAvyo che temAM prAya: rathamAM beThelA neminAthe prANIono karUNasvara vasaMtanAM varNana ApelAM jaNAya che. vasaMtanAM chUTAM sAMbhaLyA. tyAM jaI joyuM te jaNAyuM ke cIsa pADatAM kAvyo paNa mukhya bhAge ukta zrI neminAtha saMbaM- A prANIo AmiSAhArIne AhAra pUro pADavA dhInAM hoya che. jema janetara sAhityamAM "bAramAsa' mATe bAMdhelAM che ne "pAhi pAhi (rakSaNa karo. nAmanI kRtio jovAmAM Ave che tema jaina sA- rakSaNa karo) ema belatA lAgyA. dayArda neminAthe Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna jaina kavionAM vasaMtavarNana 307 ratha pheravyo. lagnane tyAga karyo. rAjImatI vilApa che e vani te parathI nIkaLe che, paraMtu kharUM karavA lAgI. dIkSAne aDaga nizcaya karI Akhare jotAM phAgaNa vada 1 (mAravADI caitra vada 1)thI eTale pravajyA zrAvaNa suda 6ne dine girinAranA sahasAjha heLIne dina-phAgaNa suda pUrNimA pachI turataja vanamAM lIdhI. rAmatIe paNa temanI pAse dIkSA bIjA divasathI zarU thAya che. chatAM anna lekamAM lIdhI. Akhare baMne siddhi pAmyA. mAha mAsathI vasaMta prAraMbhanI mAnyatAne mAna ApI zrI mahAvIra prabhu pachI naMdarAjAnA samayamAM mAha-phAgaNa-catra ema traNa mAsane vasaMta RtunAM sthUlibhadra thayA. teo yauvanavayamAM kayA nAmanI gaNI te tenAM varNana ApavAmAM AvyAM che. vezyAne tyAM rahelA ane pachI temaNe dIkSA grahaNa karI. taMtrI, jenayuga, temanA caritrano eka bhAga e che ke vikrama cAmuM zataka ekadA eka cAturmAsa samaye judA judA munio siMha guphA Adika pAse rahI tapazcaryA sahasArAma manoharU e, mAheto, karavA mATe gurU mahArAjanI AjJA mAgI tyAM gayA. vihasiya savi vaNarAI, sthUlabhadra gurUnI AjJA ema kahI mAgI ke "he bhagavAna suNi suMdare pUjiya darisaNa pAya. huM paNa kahyA vezyAnI citrazALAmAM rahIne SaTasa kaIla sAdu suhAvaNau e mAtra bhajana sahita cAturmAsa rahIza" gurU mahArAje nisuNiyaI bhamara jhaMkArU. suNi. paNa zAne pagathI temane yogya jANuM tema karavAnI AjJA ApI, ane tethI sthUlabhadra kezyAne tyAM (dazamI bhASA). jaI zuddha cAritra pALyuM. te cAritra bIjA badhA rita avatariyau tahi ji vasaMta, ziSyo karatAM ati duSkara gurUjIe jAhera karyuM surahikusuma parimala pUrata A sthUlabhadra ane kezyAne prasaMga laI keTalAka samaraha vAjiya vijayaDhaka. jene kavioe gAramaya varNanomAM vasaMtavarNana sAgu sela sallaI sachAyA, kesUya kuSya karyAba nikAyA, mUkI karela che. Akhare tyAgane baMdha batAvyo che. saMdhasena girimAhaI vahae. vasaMtarUpe keTalIka adhyAtma-vasaMte paNa gavAI bAlIya pUchaI tarUvara nAma, vAI AvaI navanavagAma che. vasaMta saMbaMdhI hArIe racAI che temAMnI nayanI jharaNa rAulauM. 1 keTalIka adhyAtma-hArIo paNa che. -samarA rAsa. aMbadeva sUrikRta saM. 1371. vasaMta saMbaMdhInAM jaina kavionAM kathana ane [ prAcIna gurjara kAvya saMgraha.] kAvya keTalAM rasika che ane janatara kavionAM kAvya sAthe sarakhAvatAM kevAM mAlUma paDe che e vikama paMdaramuM zataka kArya taTastha rasapipAsu vAcakajanane soMpavAmAM "jayazekhara sUrinA nhAnA gurUbhAI merataMga suri, Ave che. temanA ziSya mANikyasuMdara sUrie jUnI gujarAjanetara gUjarAtI kAvyamAM prathamaja vasaMta tImAM gadyAtmaka pRthvIcaMdra saMvata 1478 mAM rahyuM che; saMbaMdhI varNana karanAra zrI narasiMha mahetA maLI te belImAM che. akSaranA, rUpanA, mAtrAnA ane Ave che; jyAre temanI pahelAnA jaina kavio layanA baMdhanathI mukta chatAM temAM levAtI chUTa bhegavasaMta varNana karanArA mAlUma paDe che. vatU prAsayukta gadya, te belI. mANikyasuMdara, belImahA suda 5 ne vasaMtapaMcamI lekamAM kahevAmAM vALA prabaMdhane vAvilAsa eTale bolIne vilAsa evuM Ave che ane te mAsamAM vasaMtanuM Agamana thAya nAma Ape che. A gadyakAvya prAcIna gurjara kAvya Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 sa'graha ( Baroda Oriental series )mAM chapAyuM che temAM vasanta saMbadhI ullekha che te temAM eka dUhA paNa mUkavAmAM AvyA che: jainayuga *tisiSTha Aviu vasaMta, krU zIta taNuOM aMta, dakSiNa disi tagurU zItala vA vAi, vihasa" vaNarA. savva bhallA mAsA, paNa vaIsAha na tulla je diva dAdhA rUMpaDAM, tIMha mAthai jhulla. "mariyA sahukAra, caMpaka udAra; vela bakula, bhramarapula saMkula, kalarava kara" keAkilatAM kula. pravara priyagu pADala, nirmala jala, vikasita kamala; rAtA palAsa; kuMda mucakuMda mahamahaI, nAga punnAga gahagaIM. sArasa taNI zreNa, disi vAsII kusuma chu, leka taNe hAthi vINA, vasrAbara jhINA; dhavala zRMgAra sAra, muktAphalataNA hAra; sarvAMga suMdara, manamAhi ramai bhAga puraMdara. eki gIta gavAra, vicitra vAtri vAjaI, ramalitAM raMga chAja". eki vAIi pula cUMTaI, vRkSatA pallava puTaI, hIDeAlaI hIMcaI, jhIlatAM vAdiI jali sIMcaI; kelirAM kautIga jo aI, prItamaMta hAya". vanapAlika avasara laDI vasaMta avatariyA taNI vArtA kahI. rAjA sAmadeva AvyA. vanamAhi, teha ji sarAvararRSI ku i sAMbhalI manahi. tetalaI puSi eka" teha ji kamala madhya kUMtI nIsarI ratnama jarI kumarI, dIThI narezvara. duHkhataNAM vyApa cUriyAM, lAka Azcaya pUriyA. nagara madhya vArtA jaNAvI, rAnI kamalalAcanA AvI. dIDI beTI, huSTa paramAna dataNI perI, piravarI ceTI. tihAM mAMDiyA vadhAmaNAM, maheAvi karI suhA maNAM; vicitra vAtri vAjivA lAgA. te kavaNu kavaNu, vINA vipa`cI vallakI nakuleSTi jayA vicitrikA hastikA karavAdinI kuJjikA dheASavatI sAraMgI dU kharI trisarI jhArI AviNa chakanA rAvaNahatyA tAla ke sAla ghaMTa jayaghaMTa jhAlara upara kurakiya kamarau dhAdharI-drAka DAka DhAka dhrUsa nIsANatAMkI kachuAli sellaka kAMsI pADI pAtra sAMya sIMgI mana phAgaNa 1987 kAhala bherI kAra taravarA. paNa pira mRdaMga paDhupaDatuM pramukha vAtri vAjyAM, duHkha dUra tAjyAM. ikavIsa mUnA guNupa'cAsa tAna, dhRsyAM huI gIta gAna; yAcaka yogya pradhAna vastradAna. kisyAM te vastra, sUthilA saMgrAmAM dADimAM medhavanAM pAMDurAM jAdarA kAlAM pIyalAM pAlevIyAM tAkasItIyAM kapUrIyAM kasturIyAM jhuDIyAM cakaDIyAM salavalIyAM lalavalIyAM haMsaviDa gajaviDa uDasAlA na pITha aTANu katANu jhUnA jhAmaratalI bhairava suddha bhariva nalIkhad pramukha vastra jANivAM. piri maheAtsava labhara sAthi kumAra narezvara pahutA nagara, manataNujI ullAsi, AvyA AvAsi '' have bAramAsa' laie. mAha mahIte haiM| ghaNuM ghaNuM tame, pAleA paDere ThaThAra, nemajI raMjaNe giranAre gayA, puDI/ rAjala nA --temajI na jAjo giranAra pAdharA. 7 dhara dhara helI A temajI khele, jaya tama mutare suUgu phAgaNa mahIne hai| dhaNuM phgakge, Dai akhIra gulAla tema0 8 ceta catura gIe camakA, lAgasI pulIsA vaNurAya, chave te tAMrA pula mahamahe, bhavara kare gu'jAra. tema. 9 --tema (nemarAjIla) kharamAsa hIrAnaMda sUkRita (sa. 1485 lagabhaga) ke madanane chatI zuddha brahmacarya mAM yauvana gALI devakavi vasaMtanuM maneAhara varNana ApI jaNAve che ratna sUrie dIkSA lIdhI. rAsa. tatakSaNi mitra vasaMtana kAri, kAmalayaNe te tiNu vArika, ta gahuddhi apAra, kazuyara ketaka nai bIjarUrI, pADalakesara karaNI maurI, taraNI gAI tAra. 34 phAga. kula bhira sahakAra laDakaD, TahakaI kAla vRMda, pAridha pADela himadyA, gahi gaheiA mucaku`. 35 caMdana nAraMga kadalI, lavalI karaI AnaMda, ramai bhamaI muhu bhAgidya, rogiSTha madhukara hRda. 3} Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna jaina kavionAM vasaMtavarNana 309 vani vani gAyana gAya, vAsaI malaya samIra, kusumita e karUNI, jANe kiri tarUNI, hasimasi nAcI ramaNIa, ramaNIya navanava cIra. 37 madhukara zreNie, teha siri vINIe kizuka caMpaka phephala, phaliA taravara sAra. jaMbara bIjaurI, veila vaula siri, mayaNa mahIpati gAI, rAjaI rasa zagAra. 38 poDala pAradhIe, madhurasa vAridhIe. kAvyaM phAga vAd givma rAjanAthAna javA vADIya savi hu kusumAyudha Ayudha AzA sahavaMti, bhamara rahaI tihAM pAharI mAhari e mana mana bhrAMti; 25 jemAM jiyo saMvatrI phUlAI mahura ara mahuara rahyuM java dITha, te yakSaLamANataM madhumatha mitra vadhu sibhyat I mugadha bhaNaI tava rAhula ahuka caMdrI baITha 26 uccaiH kokilanAdAyanivahaH kAmo'yamAmo. kAvya (zArdUla) thana vizvaM vizvamado madodhurataraH sajjo'bhaSad AvIe madhu mAdhavI rati (Rtu) bhalI, phUlI save mAdhavI, pIlI caMpakanI kalI mayaNanI, dIvI navI nIlI; Aize rU5 che. pAmi pADala kevaDI bhamaranI, pUgI rUlI kevaDI, rAsa, phUDedADami rAtaDI virahiyAM, delhI huI rAtaDI. 27 ratipati abalA bala sArisau, rIsaI cAlau vIra mitra vasaMta pramukha nija parikari, parikariu yati dhIra re, 40 su sulalita caraNa prahArii mAraI kAminI leka, dhika vihasati abhAgIyA abhAgIyA tahavi azoka; 28 AviSe munivara pAsaI tejavi, java tava ha3 - kuvabhari karaI parIraMbha raMbhA saMbhANI nAri, uva saMtApare vani vani kasama rAma ramAMkura kurabaka dharaI apAri, 29 sIyala kavaca tasu dekhI ati ghaNu, ghaNu guNa pUraI pakSada UlaTa kUli yAM vanakhaMDa, ArAma cApare. 41 tribhuvani madana mahIpati dIpati ati pracaMDa. 30 -devaratnasUri phAga-saM. 1499 kAvyuM - vikrama paMdaramI saikAnA aMte semasuMdara sUrinA ziSya ratnamaMDana gaNie zrI raMgasAgara nemi phAga oDhI cAdara cIra suMdara kasI, dIlI kase kAMcalI, AjI lecana kAjale siri bharI sImaMta siMduranI, e nAmanuM neminAthanA saMbaMdhanuM anupama kAvya racyuM leI sAthiI nemikuMvara save goviMdanI suMdarI che temAMthI vasaMtanuM varNana atra ApyuM che. vADIe girinAra DuMgari gaI siMgAriNI belivA; 31 rAsa. rAsaka avasari avatari rati (Rtu) madhu mAdhavI, vasaMta khelaNi sAthiI devara, devaramaNa sama gerIre; mAdhavI parimala pUrI, pahutalI girinAra giri aMbAvani, bAvani caMdani kusuma Ayudha leI vanaspatI savi, gerIre. 32 rahI virahI Upari sUrire. * 26 anaMga jaMgama nagarA bahupari, pariNevA manAvaNuM hArIre, madana raNuMgiNi sArathi parimala, bhari malayAnila vAIre, * ' lalATa ghaTita ghana pIyali kuMkama, kumara ramADanArIre. 33 A subhaTi ki madhukara karaI kelAhala, kAhala kekila vAire. 22 Adela kumAra ramADaI nAri, hIMDole hIMcaNa hAri, keIla vikhayaNI, madirArUNa nayaNI, ucchagi isArIe sayari sigArIe. nAra ki marahaThIe, vani vani baIDIe; paMthI prANapataMga, kAlauM kAjala bhaMga, thAI thumaNi thera, dalai dIhara dera, caMpaka dIpakue, vanadhara dIpakue. 23 kaMcaNa cUDIe, raNakaI rUDIe. 34 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 deura (mAra) uravira hAra, valrala sirI sukumAra, navanava bha'gIe, kusumacI a'gIe; trIkama tarUNI tuMga, viracai sucaMga ati aNIyAlauM, pUpa pUNuAla e; manaDuMga phAga pU.pa khUNAlau vici vicitra, kusuma racaI khemi, ati hi ala'kRta kalI hari, hari ramaNI lai khemi;6 kanaka cau kIvaTa mAMDatI hA rasa pUra, mi ramADaI segaDe segaDe saI vi dUra. aI vana khaMDa ma`Dana akhaDa khaDA sIMca" nemi sarIra tu; iSNupara vividha vilAse ramaNI 35 pANIya ramila mAri tu vAni jisI huI caMpakanI khuzI, malayAnIla pADita jala ukalI, ukalI catura duAratu, dhanadhana tela jali vilasataD;38 vi alaveri vilita kAjala kuMkuma kesara; tasara sIhira nAratu, dhana dhana 39 jhagamaga jhagamaga jhAli jhajhUka, rimijhima ribhi jhimi jha jhara jhaNakI; dhana dhana 40 jhIla" jhAjhakha nIri tu. surabhi cUMsalila bharI sevana sIMgI 319 prasava suMdara sakala suraMgI, dhana dhana 41 naimikumara mani acila jANIya, dhana dhana jara julI zipa karata apar nIkalI, dhana dhana0 43 phAgaNa 1983 vikrama seALamuM zataka. kira vAlAkA vIjaNuAre, valI vasa'taI vAsyA, phulaDA ri DAre, pAna kapUraI vAsyAre. humaDI 30 kAntuaDai tava phUDa kamAyU', naimiSumara teDAvyA, avasara Aja vasaMtanure, aMtarA bhalAbyAre. 31 huM, vAr jaina relIAmAMre, AMbA rANi DAM kAli karai kUkaDAre, rAtI cAMcai (ya)DAre. 32 huM. drAkhataNA chai mAMDavAre, navara`gI nAriMgI, siMhu pakha" tarU murIAre, carUkhaDA chaSTa ca'gAre. 336, naravara caturbhuja AvIyAre, geApI savi siNugArI, nemikuma,i bhalAvIyAre, valIyA deva murArIre. 34 9, geApI leApI lADIre, lAchi vaDhI paTarANI, Ali karI UchaLachalAre, kheAlaI vAMgaDa vANIra. 35 9. khaDAkhalA chai mAkalIre, rANI rAula vAhI, hariSa hasaI hAmAM karI, dera siI bhujA. 36 9. kamalanAla bhira bhira chAMTa, cadrAulI rAkhaI sAhI rUpa dekhADakha rUkimiNIre, kima jAsika amha vAhIre. 37 hai. -neminAtha humaDI lAvaNyasamayakRta sa. 1564 vikrama sattaramuM zataka. jayavatasUri vikrama sattaramA saikAnA prAraMbhamAM thayA. temaNe zRMgArama jira nAmanuM ati maneAhara kAvya karyuM che te te uparAMta khIjAM kAvyo racyAM che. eka TUM naimijina stavana racyuM che temAMthI nIcenuM vasa'tavarNana ApyuM che. samudravijaya sivAdevi suta, sAhi nemi sarpa, Rtu vasaMta iNi avasara, pariu sava Rtu bhUpa. 3 nIkalI mAhirI nIsarI. sarIri karai siNugAra pahira cIra maneAhAra, maNI kusuma kuma kumAra. dhana dhana0 44 naimipAya paDI Ima bhaNui amheM bhaNI karana pasAu sAva saluNu tuM mAni na mAninI pariNau bhAu, naimi kadAgraha bhAgau lAgau maunanaI ra'gI tava mani mAniuM jANIya rASTrIya ulaTI aMgi 45 kAvya // iti raMgasAra nAmni zrI nemijita phAge kAkilA Tahu kari AMkhalai, teha taNui sari viyeA vivAhAkAra varNana giAM khalaI, phAga. pariu malaya mahAbala, mahAbali karatu vyApa, yuvatijana rata jalahera, lahara harai jana tApa; 4 muti sana meAhana mAnitane, mAiini rAsa karata, pathi jana mani yama sama, niyama samAdhi hasta; 5 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna jaina kavionAM vasatavarNana sAbhimAnanA kaThora haiyA khalai, tavira kuli AMbala4, 6 phAga virahI jana mana dAraNu, dArUNa karavata dhAra, vina riva hisa kevaDI, kevaDI bhamara jhaMkAra. nava nava caMpakanI kalI, nikalaSTa parimala pUra, kihi caMdana ahinava kula, bakula latA guNa bhUri; 8 kAvya 7 vasaMta mAsi pathIjana kAminI, vATa joi ubhI gaja gAmanI, jAi yauvana jema sAdAminI, varasanI pari jAi yAminI; & kUvA ritu vasaMta ma vyApi, nemi jina vanahu majhAra, kezava kAminI parivaryAM, khelai vividha prakArI; 10 rAga-malhAra vruMdAvanamAM vana vana tarU talaI, sarAvara jana suvicArare, rAdhA miNi bhAmA bhAminI, krIDai nemi kumArare;11 mAdhava mAiina murtimana mAhatI, khelaSTa mAsa vasaMtare, maNu mahAtara mA~ri madamatI, mayagala jima matare; 12 pada kukara kramila chAMTa jalabharI, devara kesara reAlare; ke mi chehaDai valagai AvatI, ketI karacha TakAlare;13 nayana mIMcAMvai kAeka pUDhithI, krAi chapAvai bAlare, kAi karI mAlA navanava kusumanI, 'Dhi vaI suvimAlare; 14 va Nu pira tuM bhramaNa ekalA, mina dharaI - nAriSThahare, krama karI nAriM temi manAvIyA, rAjamati vIvAhare;15 Aja kavi yavanta sUrie temanAtha bAramAsa racyA che. te vistAramAM che paNa aprakaTa che tenI sa. 1697 mAM lakhAyelI prata maLI che, temAMthI mAha, nAgaNu te caitra mAsanAM varSoMna laieH 311 dezI mAhi ati UmAhI, raSTi manamAMhi jhUrira vaivyA ?) je viraha vedana taNu, te vAOsara dUrire-mA. UmAhIA manamAMhI rahIi, jema pa`khI pAMjarei, phaisAurI seA sajana merA, sAsa pahilA sAMbhare, sakhI sAi suMdara avara aMtara rayaNa reDa na kAkarA, sa pIArajhu pIu kadahI milAsa, hasata mukha guNa AgarA. 35 dUhA jANuM seA kakha vIsare, chUTau neha ke aMdi, jiyAM jouM tihAM sAmuhA, vAhA tuja mukhacaMda 36 mujha mani nisidina tumhe vasA, tumhe mana kahyuM na jAya tumhA viSNu dIThai sukha nahIM, ghaDI jamavArA thAya. 37 nisi meATI nidrA nahIM, pAMgarI yauvana pAli, - vAhAlA videsI viraha re, jima cAle tima sAli. 38 dezI phAgu kresU kuMpaLyA, dAvAnala vIDayA re, kasyuM. raMgavinA viruhI kAM, daive dhaDayAreinphrA palyA kesa lAla vaizyU, kapura kesara chAMTaNAM, gulAli rAtI chAMti mAtI, upara AchAM eDhaNAM, e joDi madati hati khelati, dekhati dukha saMbhare pIu vinA kahe kyuM vasaMta kheluM? chAMTaNAM pacarakI bhare.3 duhA phANa hAlI sahu kare, vIDayA huiM bAramAsa sajana ! cheDAvA virahathI, je ahaM jIvita Asa. 40 prIti prIti sahu kA kahe, amhe tu Nu uira, khAjhI te mare caI, aMgArA khara. lAhi ppu re hI, kai dhaDI vAreNu, hi dhIkayu ArA nahI, vAli'bha viraha dhaNeNu. 42 41 rAga sAmerI kRSNe bAramAsanI DhAla. kAlaDI kadU kaThU karI, krAyalaDI lila gAi, madamasta mAniti pariharI, keAilaDI iti samaIjhAi, sakhi ! caitra mAse aMba meAryAM, ati madhura malaya suvAya pIu vinA pIDe puSpaketana, ketakI karavata thAyare. 44 vAla'bhajI ! Ni ratiI, manamaza mAhalIre madramatta yauvana pUrare, Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAra lAlanajI ! vIti karUM mana vAlIre jenayuga ati dhRNuM na kIje jIrare-vAgda'bha. hA 46 sajjana virahe tAhare, lAgI Di sarIra, sAyara nIsAme sasyA, bharyAM te AMsUtIra. jANuM je uDI miluM, sUDA Api ta pAMkha dasina mIThA sajanata, jehanI AMbA zAkha. jaNuM valI valI mukha jouM, kiDa na chaM u rekha, amI dhaDayAre sajjanA, jotA ma kisi tekha. 47 have prasiddha kavivara nayasuMdaranuM eka kAvya laieH-- rati vasaMta ehave AvI,catura leAkanI ni bhAvIe, puSpita kulita havI vanarAji, rahe zazi rati nija manasyuM lAji. pariyA malayAcala vanavAya, maMjuriyAM aba adala 45 phAgaNa 1983 rAga dhamAla. vasa'tisira saujana khele heA, khela haiA bhuvanadayAla vasaMta. vasata. vasata. khele hai! RSabha bhUpAla. khele hA maradevI bAla, sahAya, eka dina mAsa vasaMta khelanakU', nAbhi naridakA naMda, khalajAuM, bharatAdika bahu nija parikara yuta, sAthe sura asura naMda. a. vasaMta. 1 tryAzI lAkha bhae he pUravarka, ti same Ae udyAna, ba. vihaMgAlApa bhamara guMjArave', madhupa karata bahu mAna. a. vasaMta. 2 gAvata gIta kAkila p cama svara, bhAjata tAla bajAya, a. svara paMcama kaiAkilA Avi, madhukara tAsa sirata vana prerita pallava abhinayarsa, mAnuM nRtya karata pUriva. 95 vanarAya, kha. vasaMta0 3 abhinava keli kare daMpati, iNe same nala-drumayaMtI satI, kusumake bAgame kusuma dhanuSa ripu, kusuma bhUSana pramAda bhari madhu khelana kAmi, saparivAri Avyu saba deha, a. ArAma. 96 kusuma giMduka nija hAtha lIyA hai, beThe hai kusumake kusuma kali jalakrIDA sAra, dAlA keli kare maneAhAra, geha, ma. vasaMta. 4 kaeNliharA racIyAM ati ramya, tihAM rAjA kheDu abhigamya. 97 vasantapUjA karI suviveka, dIyAM dAna gAyaka aneka sandhyA samu havuM etali, vaitAlika khelyAM tetali', 98 --sa. 1965 mAM nayasuMdara kRta xnaLadamayantI rAsa prastAva 9 A. kA. ma. 6 pR. 295. dreya khela sukha nirbhara khele, suta sahasra parivAra, kha krIDA rasame' magana sakha dekhata, jina lahata hai harSa apAra a. vasaMta pa iSNu same araja karata leAkAMtika, dIkSA-avasara deva!kha. cheri vibhAva svabhAvameM khele, tIrthapati bhame svayameva. a. vasaMta AtamabhAva-vasaMtameM khelata, pragaTe Rddhi rasAla, kha. tribhuvana bhAnakI Ana dhari zira, dina dina huye * A ekaja jainakRti rA. chaganalAla rAvaLe gujarAtanA prAcIna kavionAM vasaMtavarNa"na' e lekhamAM lIdhI che ane tenA saMbaMdhI lakhyuM che ke A kavitA naLadamayaMtI rAsamAMthI vasaMta Rtune lagatAja bhAga ahiM lIdhA che. bhASA rA. bu. ke. huM. dhruvanA guru zALApatramAM prasiddha magala mAla. kha. vasata 7 --bhAnu karelA vasaMtavilAsa pachInI che. A rAsanI racanA bhAlaNa sakhIrI bhADu mAsa kima kIje, temajI tilamA ane kavi premAnaMdanAM naLAkhyAna karatAM jarApaNa utaratI tana bhInTe nathI, balake keTalIka jagAnu` varNana teA temanA karatAM ce temaNe ghaNuM sArUM karyuM che ema nyAyanI khAtara na kahI ane raMga bhara seja ramIje, te vita saphala gaNIje zakAya ?-suvarNamAlAne vasaMta aMka caitra 1982 3, 6-7 hA lAla nemajI temajI karatI. 8 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna jaina kavionAM vasa'tavana sakhIrI phAgaNu mAsa suhAve, naranArI caMga vAve, tihAM akhIra gulAla uDAve, sAhiba kayuM ajIya na Ave hai| lAla. 9 sakhIrI caite na karUM siNugArA, navi paherUM navasarhArA, bhAjana lAge mujha khArA, prItama viSNu kavaNu AdhArA haiA lAla. 10 --lAbhAdaya kRta nemirAjIle bAramAsa saM. 1689 AzA su. 15 rAga dhamAla. Aye| jaya Rtu surabhi maneAhara, saba Rtuke saradAra, alAuM. nemakumAra khelana caleheA, lInA nAhe jaduparivAra kha. 1 meAhana jina khele ra`ga bharI heA, ahA mere lalanA, meAhata saba naranAra-meAhana AMkaNI. phUla amUlakA TAMDara peryAM, baDA baheAta sAbhAta, khala. lAla gulAla akhIra uDAvata, gAvata guNijana phAga, kha. mA. 2 sarasa kusumarasa kezara mizrita, caMdana carcita aMga, kha. kanaka adhika chabi nirakhata jAke, janamana harakha sura'ga. kha. mA. 3 sAra zRMgAra hAra meAtinakA, paherI prabhupe' Aya, kha. khelata sakala geApAla khAlikA, dhera lIyA yadurAya, a. mA. 4 krAmala kamala vimala dala bharake, chirake nirmala nIra, kha. ati bahu hasata vadana dhari nIkA, vyAkula vraja piravAra, a. mA. pa vacana rasAla mAla gApinake, khele khela manAya, kha. vasa Aye prabhu aheAta dinAMke, cheDe'ge' byAha manAya, a. mA. 6 bhAvavijayajI ( vijayadevasUriza ) vikrama 18 sudeg zataka. . bAgIre mana lAvIyAre, AyA mAsa vasatAre naranArI bahu premasuM, kali kare guNavatAre--1 *Aga rame mili yAdavA, giridhara namimArAre AdhavajI mahasenajI, miliyA dase dasArAre--2 kAga. 313 cha phArma. labhadrajI khele tihAMre, sAMbhala sAraMgapANIre, cAle! naMdanavana jAine, keli karAM manamAMnIre. 3 kAga mAryAM AMbA AMbalIre, meArI dADama dAkheAre kAilaDI TahukA kare, kheDI saralI sAkhAre. 4 kAga. nAlerA nIMbu dhAre, nahI nAragI pAreAre pAli rimala mahamahe', bhamar kare gu jArere. 5 phAga mA damaNA mAlatIre, jaMbu jehI jAyeAre eka na julI ketakI, sahu jhulI vanarAyAre. 6 kAga. vArU vesa virAjatAre, sIsa sAraMgI pAgeAre camelI phUle jasuM, saMdhe bhInA vAgAre. pahira agajA mahakatAre, kaMTha kusumarI mAleAre *AgatA vila zUTarA, gAve gIta rasAlAre. 8 phAga. yala chabIlA rAjavIre, mAnItA macharAleAre sAgara saba prabhunasa, khele khAla geApAleAre. 9 phAga. khAsa khavAsa tihAM ghaNAre, sira seAnArA jhAkhAre pAkhatIyAM UbhA rahe, hAtha pAnArA DAbAre 10 phAga. gehara virAje jAdavAre, tiNumAM mAdhava mAMjhIre tema nagInA jANIye, jehanI kIti jhAjhIre. 11 kAga. sAla sahasa geApI milIre, manameAhana madamAtIre ghUmara dhAle cittuMdise, nRtya kare guNa gAtIre 13 krUA. tAla sahita svara cAlave' re, gAna kare guNamAlAre, mAdhavajI manameAhIyA, vA2e veNu kasAlAre. 14 phrA. rAmagiri malayAgirire, harasenA risAlIre, gAve gIta suhAmaNA, de tAlI mukha bAlIre. 15 phA. hari khAlI hAsA karere, jayasenA tihAM vArere pUDhi pUDhi rahI puha pAvatI, nayaNAM kAjala sArAre. 14 phAga kamaNi khele rAdhikA, hasita mukhI haraNAkhIre, javatI bhAmA satI, raMga rame rasa rAkhIre, 17 kAga. bhAle bhUlI bhAMminIre, alibhadrajI su khelere, gATha devA (dhrA) gApI bhaNI, kaTi paTakA tihAM khAlere, 18 phAga. nAMkhe aragajA kama kamAre, nAMkhe gulAla akhIrAre, bhIje bhAgIrA cAlaNA, bhIMje gArInA cIrAre 19 phAga. kesara dheAla kapUrasuMre, bhAiimane bhara bhira leATAre, yala purUSa chAMTe tihAM,hasi hiMsa che tAluTAre 20 kAga. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 jenayuga phAgaNa 1983 chala dekhI rANI kahere, sAMbhala kaMta murArIre. phAguNa mAsa raMgIle sohe, moya che sahakAra lalanAM, ghaNa divasa jAtA tahe, Aja ahArI kelaDI nija rIti dharIne bole te sAda zrIkAra, vArIre. 21 phAga. mana-4. nAMkhe picarakA precakAre, abIra gulAla uDAvere damaNone vili mAlatI maryA, nIMbU ne nAlera, lalanAM rUkamaNine caMdrAvatI, harIne ghaNuMa hasAvere. 22 phAga. nArigI joba mana moha, phAguNane have jera. mana-5, dekhI devara dUrathIre, haribhAmini tihAM Avere, bahuvidhanI vanarAI phUlI, Ave sakharI dAkha, lalanA nemikumAra ubhe tihAM, jaMbuvatI belAre. 23 phAga. prANa pIyAra! suNa hai kaMtA! vANu amINIya lAjamAM mahe lokameMre devara ane kumAre re bhAkha, mana, viNa paraNyAM hiva nemi, nahi mukAM niradhArarara46. tataI tatai nAcata, pekhe he nema sujANa lalanA. phUDa kapaTa tihAM kelavIre, nemi vivAha manAye re nATaka dekhatAM mana hase, satare panara varSe mANa. rAjamatI paraNAvimAM, muralIdhara mana bhAyo re. 25phAga mana-7, rAjavI e mili rAjavI re, kamare kumara vasIlA re, nava bhava kerI prIta jANIne, AI milo mahArAya, bhAminis mili bhAminI, khela phAgu lalanAM rasIlAre. 26 phAga aMbakI vera karyuM prIti utArI, choDa cale yadurAya. phAga ramI ghari AvIyAre, sukha vikase asamAre, mana-8, heDi kare kuNuehanI, sohe adhika sanehere. ra7 phAga. nema rAjula denuM tihAM milIyA, zivapura jihAM jere tere jAdavAre, jaladharavaraNuM dehere, AvAsa lalanA gepI vimeM vIjalI, sehe adhika sanehere. 28 phAga tenArI hi medo rAja kare riNachoDajIre, saba jana mana sudhAre. , vinave siddhivilAsa mana-ha. kisI anUrati tehanI, jehane rAma sakhAI re. raphAga -nemirAjula gIta. saM. 1715 siddhi vilAsa samudrAvajaya suta nemajIre, jIva sakala pratipAlore, kRta (AnI prata saM. 176 nA phAgaNa suda 13 rAjaharSa bahu bhAvase, gAI phAga rasAlore. 30 phAga nI kavinI svahasta likhita maLI che temAM ja lakhyuM - Iti phAga samAptakartA rAjaharSa [ ke jenI che ke - saM. 1703 tathA 1732 nI kRtio maLI Ave saMvata satare saDe, phAlyuna terasa jANa che. juo naM. 296 jaina gUrjara kavio bhAga 2] paMDita siddhi vilAsa gaNi, eha lakhe supramANa) rAga dhamAla. rAjula nArI ema paryApe, suNa che tema kumAra, lalanAM hAla vasaMtanI phAgaNa mAsa raMgIle Aye, karIye he krIDA - vasaMta mAsa bhale AvIe re, phalI phUlI vanarAya apAra lalanAM bhogI bhamarA raNajhaNe re, kAmI jane mana thAya, mana me hamAre nemajI he vasaMta bhale Aviyo he, khele sahu naranAri-1 vasaMta ahe mere prabhujI ! tuMhI mujha prANa AdhAra. aMba liMba dADima phakyAre, phaliyA te sahakAra, -mana AMkaNI. kesa kadaMbaka kevaDe re, tihAM keyala kare TahukAra-ra va. eha rUti che ramavA kerI, Aya milo meM Aja lalanA bahuvidha rIjhAvuMgI tujhane, pUre mujha vachita kAja, dAvaMda rAya khelata re, karate raMga viraMga, | mana-2, kesara gulAla tihAM chAMTatA re, chAMTe nIra sucaMga-3 va. naranArI mili phAguNa mAMhe, lAla gulAla abIra, lalanAM tAla tamAla tihAM jAI jUIre, magara lAla gulAla, marada mUchAlA vAgA pahira,nArIne dakSiNa cIra, mana-3. caMpaka ketaka mAlatIra, damaNe marUo rasAla-4 va. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna jaina kavionAM vasaMtavarNana - 315 chela chabIlA khelatAre, khele sarakhI Di tela taMbela ne tulikA, tarUNIne tanatApa, tAla vRMdAla caMga gAjatere, theI theI kare narakeDi. seja sajajaI sajaja karuM, na hoye zIta saMtApa 8 5 vasaMta. phAguNanA dina TarA, je hoya prItama saMga. bhariya khaMDekhalI jhIlatAre. caMdana karI ghanaghela. kheluM lAla gulAlazuM. caDhate UcharaMga. vasaMta khele tyAM rAjIre, vali Ave nagaranI. pola, bhelI TalI sarava malI, holI khele khAMta, 6 vasaMta. kaMta vihyAM mANasA, e dina sAvaMta, 10 - meravijayakRta vastupAla tejapAla rAsa saM. 1721. caitare tarUara citaryo, phUlI vanarAya, rAga vasaMta dhamAla. parimala mahake puSpanA, madhukara guNa gAya. 11 je pIu eha vasaMtamAM, gharamAM AvI vasaMta, mAsa vasaMta vasaMta suhA, Ayo sahaja sanara, lalanAo te muja haiyaDuM ullase, kuMpala vikasaMta, meM tava pAyA nemajI he, khele ANaMda pUra-1 12 phAga khelata piyA temaja he, aho mere lalanA -nemarAmatI bAramAsa vinayavijayakRta saM. gopAMke saMga suraMga-phAgaDha e AMkaNuM. 1728 raneramAM jana kAvyaprakAza pR. 238 phUla banyo saba seharo he, zravaNameM sehe phUla, lalanA kavi pahelAM prathama mAra mAsa citrathI vasaMtanuM bAga bane saba phUlake hA, phUlakI zobhA amUla varNana kare che, ane e rIte virahiNI rAjulanA -phAga 2 caMge mRdaMga bajAvata rAvata, mAcatA nAcata raMga, la0 - bAramAsa gAI pUrA kare che - lAla gulAla UDAvatAM ho, pAvata ANaMda aMga phAga 2 caturAre cita, cittameM rAjula nAri, - phAga 3 bharIya khaMDekhilI kukame ho, khele tema murAri. laya ne AvyA nAma jinesara, prANesara AdhAra harisaMke haripriyA he, nemikuM chirakata nAri, Si kahere sakhI havi kima rahuM, niravahuM nAthanuM dUkha, uR : kata viyoge kAmanI, jAmanI divasa na sUkha. 3 la0-phAga. 4 gheri rahI saba kAminI che. madhukara nyU sahakAra lai citra bhalI citrasAlIre, AlI ! nihAlI na jAya, rukimaNuM pramukha hasI kahe hai, devara vare eka piu viNa rAMna samAMna e, thAvi nA dAya, nAri-la, phAga 5 mRgamada cUra kapUra, bhUra karyo raMgarela. lAjathI jaba prabhu hasa rahe che, taba saba pAye nAha pAkhire game nahI, kesara caMdana dhola. * haraNa, la e pelI koyala belera, Dele AMbalADALa, jAya kahe piyA kAna , mAnya vyAha temaja zravaNe sabada sUNI kUMNI, vAdhI virahanI jhAla, sarasa. kATha-6 sahiyara vAya na Dhela re, khele upAya na anya. vyAha manAye giradhara Aye, pAye harSa apAra, lava nAtha viyAge e mAraDI, gAraDI dAjha tane. 5 nayavijaya prabhu gAvatAM ho, nitya nitya jaya jaya dUhA ? - kAra-phAga 7 kalavali nAri bharatAra pArkhi - vijaya urathakI hAra utAri nAMkhi nAra vinA mahA mAsanI, rayaNI navi hAya, ati ghaNAM AMsuM pADi behuM AkhiM, zUnI seje talapatAM, varasAM sa thAya. 6 kirNi vidhi jaI mali vigara pAMkhri. 6 praha uThI pIu nemazuM, jamI unDAM anna, sarasatI mAta supasAya pAmI, ghara Ave te vAlahA, ghaNAM karUM re jatana. 7 nija gurU pAule sIsa nAmI Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316 mAsa pahele bhalI sarasa vAtAM Ni' mANi kaya te upare hu gAtAM. janayuga 7 * X X mADe mAhire mAharUM manaDU' malavAre kAji lekha saMdeza na mekale vAlama ANI pAjya caiAvana dahADA hai dAhilA, dehilA kAma satApa pIDa na jANere nAhaleA, kima karI rAkhu Apa. para dIradha suNI na jAya re, TADhi je 2 aMga, vayara vasAvyuM re nIdraDI, sAhaNe na mila saMga. hArDare vaiha ni pADatA, hAli himAlaya vAya, abalAre DyUre ekalI, vira itana seAsAya. AvidhA re mANasa, AkhA dina avaTAya, jAya. jamavArA jetaleA, te alekhe thAya. bihina vega sidhAre, dhAe ma lAo vAra, ANA turata manAyane, jAine adhu surAra. taraphaDe virahiNI viraha vAgyeA manathi' meAhanA khAMNu sAdhyA dukha dhaNuM dAhila' tanna sAli prAMNajIvana vinA ``Nu pAli 54 53 55 sa sarasatI mAta supasAya pAmI nija gurU pAule sIsa nAmI mAsa agyArame sarasa khAtAM bhaNi` mANikya te` upaje harSa gAtAM. phAgUNa nAha nahI dhare, kuNu laDAva lADa AMsuDe jhaDa lAgIre, dukhanAM ugyAM jhADa. vana vana kesare jhule'ya kulaDAM sAhere sAra mAnuM eka vihAgani taNA, adhakhalatAM aMgAra. 57 sAta pAMca sAhelaDI velaDI, valagI bAla, pahiraN pIlI paTelaDI, ceAlI sehe lAla gAraDI ima jI TAlAre, melI hAlInA phAga, gAvi coMga hRda-gasyU, raMgasyu* AlavI rAga. dIna vacana karI dAkhI%0, rAkhI%0 uttama rIta, piu pAchA ratha vAlI", pAlIU pUrava prIta, viSNune mAMnaja dISTa, khAI~ nahI niva dekha, cAvana lAhA lI", kATai nahI tapa sAsa. 59 saM. 1742 mAM mANuvijayakRtarAjulanA bAramAsI, pada 58 phAgaNu 1983 kAsyA sthUlibhadrane pApaTArA saMdeza kahAve che. e rUpe sthUlabhadra bAramAsa nAmanuM kAvya caturavijaya nAmanA kavie 18 kaDInuM rahyuM che temAM bAramAsanI sthitinuM varNana phAgaNa mAsathI kare cheH-- zrI zrI depA sUDA prate kAsA bhagere suDA, tu' nara para upagArIre bAra varasanA nehaleA re sUDA, melI gayA niradhArIre. 1 X X X phAgaNa mAsaja AvIe re sUDA,ramIe te hAlI phAgAre kesara bharI kaceAlaDI re sUDA, zrI lavanA nahi lAgAre. catra mAse citta core suDA, jhADe te jobana Avere, tarUNa mANasa kema rahe re sUDA, garA maMgala gAvaeNre. X X X mahA mAsanI rAtaDIre sUDA, zrI sthUlabhadra vinA kema jAe re, sUDAM, tema tema bahu dukha thAye re. --sthUlabhadranA khArmahinA catuvijayakRta. prata lakhyAM sa. 1752. jama jama khelI sIta paoNre vasaMtakrIDA. 21 vasaMta samaya AvyA anyadA, vikasyA pallava kulakula pasarI bahu sugadhatA, zItala pavana amUla. 19 ramavA cAhyA rAjavI, bahu mahilA piravAra, jAtAM dIThI mArage, kAMIka suMdara nAra. pIneAnnata kuca jehatA, bhAre namatI je, mukha rAkApati sArikhA, nAzA dIpakareha, nayaNuM yugala paMkaja jisA, bhra bhramara upamAna, karapada kamala virAjatA, kAyA sAvanavAna. manmatha bANe vIMdhI, thayA visa'sthula rAya, te nArI dekhI karI, kare vikalpa upAya. devI diva jIpI dharA, syuM jIpaNu AvI eha, athavA puNya purUSavaMtane, hira ANI che eha. 24 dhanya jehane dhare e husyuM, karase bhAgavilAsa, chaDI chaTA khaMDanI, DhAla thai e khAsa. 23 20 22 25 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 317 prAcIna jaina kavionAM vasaMtavarNana duhA. vaizAkhe vanakhaMDa mArIyA, merI sagalI vanarAya, ciMtavatAM ema rAyane, karatAM saca tivAra, virahAnala mujha kAyA tape, nema! tujha viNa karyuM na suhA yare. huM. 6 bhAva jANI rAjA taNe, saciva kahe tiNivAra. 1 svAmI cAlo utAvalA, have vilaMba kema, dohA krIDA karaNa vasaMtanI, dharatAM manamAM prema.. 2 bhinna ukti ema ciMtavI, mana mUkI tiNu pAsa, ema sukhamAM vasatAM thakAM, Avyo mAsa vasaMta, vakra grIvAe jeva, tihAMthI cAlyo udAsa. 3 saMyogI nara suratarU, sarikhe che atyaMta. rati pAme nahi madhu viSe, vadhu loka rati nAMhi. sata sahu hete karI, A upavana mAMhi, bakula kamala vikasita viSe, rati nahI vApI mAMhi. 4 zItala pavana pravAhathI, saMcare tarUvara baMhi. nATika na game jovatAM, vanazrI lAge dIna, 26 mI DhAla-rAga vasaMta. kayAMhI rati pAme nahiM. uchale jala jima mIna. 5 have eka dina zrIcaMdra bhUmikaMta, guNacaMdra mitra saMyuta, Agali pAchalI pAkhatI, zalyA kAnana geha, mayamA mahaMta milaMta saMta, kahe A khelIje vasaMta.1 nareMdriya huA apara, jihAM tihAM dekhe tela. 6 have guharI meharI vanarAinaMta, mAnuM A RturAja - saM. 1755 jinaharSakRta zatruMjaya tIrtha tihAM tAla tamAla hitAla paMga, mAnuM dhvaja paTe uyarAsa pR. 385-6. viyAM sucaMga. 2 Aja kavi jinaha nema rAjematI bAraha nijharaNuM jharaNu rata tAla taMta, paDadA nIsANa guDaMta, mAsI-e nAmanAM be kAvya lakhyAM che. eka mAtra aMkudita savi upavana bhU karaMta, mAnuM pramadA pramudita 15 kaDInuM kAvya che temAM saMga kaMta. 3 have. tilaka varUNa azaka khaMti, amadApada paDyA abhilavaMta, mAhe dAhapaNe ghaNe, vaye zItala vAya, tirUyara tarUNuzuM AliMgaMta, latA lalanA lalita hRdaya sIyAlAnI rAtaDI, vAhe Ave dAya. 11 khaMta. 4 have. khele phAga jegiNI, phAguNa sukhadAya, gucchAdika ghaNu ghaNu samajasa je vasaMti, manu adhara nema nagIne ghara nahI, khele merI balAya. 12 te pallava cArU paMti, caturA caitra suhAmaNa, riti sarasa vasaMta, paMcavarNa phUdI cudi pati, tihAM viTapa vadanane manu rAtI kula rUkhaDe, kula kaDI e hasaMta. 13 cunaMti. 5 have. nayane AMsU nAMkhatAM, bolyA bAraha mAsa, kusuma pAtre eke pIyaMta, madhura madhukarI makaraMdavaMta, nipura nAha na AvIye, chauM kehI Asa. 14 tihAM hariNu hariNI kapala aMta, iMge sukuMDane khaNuta. 6 have. ane bIjuM 13 kaDInuM che temAM karI gaMDuza jala bharI dIyaMta, kariNIvidane nija karI - huM te kayuM karI beluM ekalI, dukhadAyaka A mAhare keya saNa na dIse ehava, mele mamohana nAhare cakavA cakavI kisalaya karI aMta, dekhata mukhamAM dharI -huM te mahIre sAhiba sAvalA. 3 premavaMta. 7 have, vAlesara ! sAMbhali vanati, je phAguNameM nAsare ema pramudita paMkhI jIvaMta, nirakhIne kAmI jana dhasaMta ema cAcirake misi khelatI to hAlI kaMpAsare. huM. 4 tihAM paMcabANa bAhubala mahaMta, bhUmideze anivAtema caitra mahine AvI, jAdavarAya lIye vairAgare, rita pharata. 8 have. mRganeNu phAga rame sakhI, mujha priya viNa kahe phAgare huM 5 unmAda mohanane tApanaMta, zoSaNane mAraNa paMcamaMta, Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 phAgaNa 1983 paMcamasvara kokila kalaravaMta, heve suNatAM saceta nara eNe samaye sUryavatI kumAra, leI sAthe socchavA kAmarvata. 9 have. saparivAra, regI viyegI duHkha dIyaMta, saMyogI amRtarasa pIvaMta, kIDe ema vividha vanavihAra, dIye dAna avArita zItala malayAcala anilavaMta, sugaMdhazuM sikarane nuM nirdhAra. 20 have jharaMta. 10 have. manu bhUtala zacipati anukAra, saMgIta nATakanA dhekAra, virahiNI kahe e bhuyaMgalita, udgAra e tehanA karNa sukha lIle nigame divasa sAra, jJAnavimala gurU zira jhareta, * ANadhAra. 21 have. kiMzuka kusuma manu pala asaMta, tiNa hete palAza dehA virahiNu bhaNaMta. 11 have. eNIpare bahuvidha harSanA, pasI adhika ANaMda, saMgiNI pallava tasalIyaMta, kare zekhara suMdara vezavaMta, zrIcaMdra guNacaMdra be hulyA, jima madhumAsa mAkaMda 1 dekhanakuM ati rUpavaMta, para nizugaMdhane te dAMta jJAnagAchI rasa raMgamAM, jAte na jANe kAla 12 have. evIja uttama saMgane, phala sAkSAta vizAla. 3 mAnIni mAna ne bheda jaMta, manu Aye vasaMta ---zrIcaMda kevalIne rAsa jJAnavimalakRta saM. 1770 nupa sAjavaMta, madana mataMgaja pare caDhata, tihAM vividha kusuma senA rAdhanapuramAM sajata. 13 have. rAga kApI zaka kilamora enA zakuMta, kala kUjitakali kalA lavaMta jaI kaheje ho jaI kahe che yegI paNa hRdaye tharaharaMta, zuM jANIe mana sthira mArA hema nAvalIyAne jaI kaheje kema raheta. 14 have. mahArA vArU vAlamIyAne jaI kahejo, bakula ne belasirIvAsaMta, daza dizi parimala pasarata, mahArA mIThaDA he svAmI zizira Rtu je pAta jharaMta, manu tela avasthAne -NI Rte dhare vahelA Avajo -jaI kaheje. 1 hasaMta 15 have, hAre vAlA. avara te viraha dame re, vINa Dapha mahuarI bahu bajaMta, avala gulAla ' vasaMtere vasaMte here, vasaMte ehathI vizeSa, eNa, abara uData, kesarIyA ho kesarIyA-mahArA mIThaDI0 bharI jhelI gorI horI khelaMta, phAguNanA phAguA gIta hAMre vAlA, madhukara guMje mada bharyo, gaMta. 16 have aMbe aMbe aMbe aMbe he, aMbe aMbe picarakI kesarakI bharaMta, mAdala madhura mAlA gale ThavaMta, pAkI dADima dAkha, eNa. 2 adhara sudhArasane pIvaMta, premapyAle daMpatI maliya hAMre vAlA, vana vana bele kokilA, paMta 17 have. paga page paga page he paga page phulyA mAlati eka navi je vikasayaMta, te zI uNima heyagI vasaMta, bahu pula, eNa0 velI jAI juI mahamahaMta, vice caMpakamAlA kusuma hAre vAlA, surabhI pavana sustI vase, dharata. 18 have. sukhanAM sukhanAM he, sukhanAM pragaTayAM eka eNI yugalIlA harivaMta, birUda RturAja taNe dharata sUla eNa. 3 choDI mAne mAninI Aya kaMta, gale kaMdalI AliMgana * "e raste vahelA Avajo" e Ane maLatI kaDI dIyaMta 19 have. kavi mULazaMkare eka nATakamAM eka rAsaDAmAM vAparI che. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mI, munazInAM pustako sabathI rIpeAI hAMre vAlA, girivare' vanarAjI bhaje, sarAvare sarAvare" hA, sarAvare'phUlyA kamalanA cheDa, eNI hAMre vAlA, dhara dhare phAga khele ghaNA, kAminI kAminI hA, kAminI paheAMce mananA kADa, eNI. 4 hAMre vAlA akhIra gulAla uDe bahu, raMgabhInI raMgabhInI hA, ragabhItI na rahe hai| nAra, eNI. hAMre vAlA jala-picakArI beramAM, 319 tihAM chaTake hA tihAM chaTake karI maneAhAra. eNI. 5 hAMre vAlA nAri tyajI giranAramAM, lIlAcuM lIlAzuM heA, lIlAcuM rahyAre lAbhAya, e. hAMre vAlA udaya vaDhe rAjImatI, ema deze ema sadeze hA, ema sadeze dIyeAre paDAya. eNI. 6 --udayaratna. [ apUrNa ] zrI jaina zvetAMbara kAnpharanse tA 29-8-26 ne dine nimelI kamiTInA ripATa zrIyuta kanaiyAlAla munazI kRta " pATaNanI prabhutA" "gujarAtanA nAtha" tathA "rAjAdhirAja' nAmanI traNa navalakathAeAmAM jaina dharma, jaina AcAryAM ane muMjAla ma`trI, uDDayana maMtrI, AmrabhaTa vigere upara aNubraTatA kheATA AkSepo karavAmAM AvyA che ane navalakathAnA AAM nIce jana dharmAMnI, jainAcAryAMnI ane chevaTe khAsa karI likAlasa jJa zrI hemacaMdrasUrinI niMdA karavAmAM AvI che. uparAMta majakura pustakamAM muMjAla maMtrI ane gujarAtanI mahArAjJI mInaladevInA mAnasika vyabhicAra AlekhI A pavitra zrIpurUSane halakA pADavAnA prayatna karavAmAM AvyA che. gujarAtanA nAtha" nAmanI navalakathAmAM zrIyuta munazI jatAe yavanA tathA anya dharmIe upara julama gujAryAM hatA tevuM Alekhe che. jyAre jA mIla-hikAyata' jene A khInAnA mUla tarIke zrIyuta munazI tathA upeAddhAtamAM zrIyuta narasiMharAva uparanI traNa navalakathAo paikI pATaNanI jaNAve che temAM te te prakAranA julama brAhmaNu prabhutA" nAmanI navalakathAmAM zrIyuta munazIe jaina tathA agnipUjakAe yavanApara karyAM hatA ema dharmAM ane jaina sAdhuo upara khATA AkSepA karI jaNAvyuM che. A prakAranA viSaya karavAmAM zrIyuta jaina dharmAMte jAheramAM halaDhDhA pADayA che. Ana`dara munazIne hetu aneAne leka dRSTimAM utArI pADavAnA nAmanuM eka kalpita pAtra ubhuM karI tenI pAse amane lAge che. mahAmaMtrI uddayana eka brAhmaNa strI jaina sAdhue kadi paNa karI zake nahi tevAM kAma(kAkanI -majarI) pAchala paDI tene paraNavA zrIyuta munazIe karAvyAM che. uparanI navalakathAmAM judA judA prapaMcA kare che. tevu batAvI maMtrI udakhAsa karIne nIcenAM prakaraNeAmAM taddana khATA AkSepe| yanane parastrIla'paTa AlekhavAnA prayatna karavAmAM ane aNuchAjatI niMdA karavAmAM AvI che. AvyA che. majarI eka kalpita pAtra che. uDDayana prakaraNa 7 muM, prakaraNa 12 nuM, prakaraNu 21 muM,maMtrI ane maMjarInA prasaMga AlekhI zrIyuta munazInA hetu jAte halakA citaravAnA che evuM amArUM mAnavuM che. 'gujarAtanA nAtha'mAM vAMdhAbharelAM lakhANA khAsa karI nIce jaNAvelAM prakaraNAmAM che. prakaraNu 29 muM, prakaraNa 32 muM, te prakaraNa 41 muM. A sivAya pustakamAM jude jude ThekANe khIjA khATA ane aNudhaTatA AkSepeA karavAmAM AvyA che. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 320 jainayuga prakaraNa 13-14 ane 18 (prathama bhAga) prakaraNa 7 ............ (dvitIya bhAga) prakaraNa 10 .............(tRtIya bhAga) 'rAjAdhirAja' nAmanI tenI chellI navalakathAmAM kalikAlasarvaijJa zrI hemacaMdra sUri upara taddana khoTA ane aNudhaTatA AkSepA karyAM che. maMjarI jevA eka taddana kalpita pAtra sAthe pUjya zrI hemacaMdra sUrinA prasaMga AlekhavAmAM zrIyuta munazInA Azaya jaina sAdhue ane jaina dharmAMne utArI pADavAnA che, ema amArUM mAnavuM che. majakura navalakathAmAM vAMdhA bharelAM lakhANA vibhAga pahele pra. 23, pra. 2 ane pra 27 mAM karavAmAM AvyAM che. A sivAya gujarAtanA jyotidharA " nAmanA pustakamAM zrIyuta munazIe kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrasUrinI buddhine kuTilatAvALI kahI A mahA vidvAna ane pavitra jainAcAryanI aNachAjatI niMdA pharI che. uparanAM lakhANe. saMbaMdhamAM ApaNe have zuM karavuM te saMbaMdhamAM ame nIce pramANe sUcanA karIe chIe. phAgaNa 1983 karavA vina`ti karavI. sthale sthale vidhadarzaka sabhA e karI sakhta vAMdheA raju karavA. munirAjo tathA anya vidyAnAnA abhiprAyA maLyA pachI prakaTa karavA. vAMdhA bharelAM lakhANA mATe jo zrIyuta munazI saMtoSakAraka khulAsA kare nahi ane jaina kAmane pUratA badalo Ape nahiM te jAhera patrAmAM zrIyuta munazInI upara jaNAvelI navalakathA enI samAleAcanA karavI, ane satya khInA janasamAja AgaLa mukavI. sAdhu munirAjone A khAsatamAM jaina kAmamAM satata calavala karI AMdolana vaLI amArA sAMbhaLavAmAM AvyuM che ke zrIyuta munazI peAtAnI navalakathAe emne yunavarsiTInA abhyAsakramamAM niti pAThaya pustakA tarIke mukarara karavA mATe prayA karI rahyA che. jo A khInA satya hAya to te sAme ApaNe ghaNI sakhata caLavaLa karavAnI jarUra che. temaja vireAdhadarzaka sabhA karI yunivarasITI seneTa University Senate te jaNAvavuM joie ke jo majakura navalakathAe pAThaya pustakA tarIke niti thaze te kAipaNa jaina vidyArthI tene hAthamAM paNa leze nahiM. viradarzaka sabhAee TharAva karI mI. munazIne muMbAi yunivarasITInA rajIsTrArane tathA gujarAtI sAhitya pariSanA sekreTarIene tathA muMbAI sarakAranA ejyu. kezanala DipArTamenTanA pradhAna tathA sekreTarIne mekalavAM. A bAbatamAM jo ApaNe velAsara jAgRta nahi thaie tA bhaviSyamAM jaina dharma ane jainAcAUpara dhaNA ayeAgya ane aNudhaTatA AkSepo thaze ane janasamAjamAM jaina samAja halakA paDaze. (Sd.) Chinubhai L. Sheth. (,, ) umedacaMda dAlatacaMda khareADiyA, (,) hIrAlAla ema zAha. vAMdhA bharelAM lakhANA mATe bhAge taddana khATA ane kalpita che ane aitihAsika dRSTie jotAM te te taddana asatya che. uparyukta sarve lakhANA saMbaMdhe A riporTanI nakale jana temaja janetara vidyAnA upara abhiprAya mATe mAkalI ApavI. vaLI jaina the report. My personal view is that munirAjo upara paNa riporTanI nakalA mAkalI temane abhiprAyA meAkalavA vinaMtI karavI. I am sorry I do not agree with in such literary matters we should proceed cautiously. No purpose will be served by setting a literateur on his back. It will widen the gulf and the object in view will be frustrated. Personal exchange of ideas and cor repondence carried on within lines of decency can achieve the desired object. (,,) Odhavji Dhanji Shah, (,,) Mohanlal B. Jhavery. (Sd.) MOTICHAND G. KAPADIA. Dissenting. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI jaina virUddha viSamaya sAhitya jene virUddha viSamaya sAhitya. jhameranI vArtA. ame gata mAha mAsanA aMkamAM taMtrInI noMdha navamImAM (pR. 250 ) je nedha karI hatI temAM rAkhelI AzA pramANe jaina samAjamAM upasthita thayelA udagAro paikI khAsa karI "jaina" ane "suSA" nAmanAM patrae karelA. udagAra anna ApIe chIe. bIjA lekhakee lakhelA lekhe avakAzanA abhAve ame ApatA nathI. atra prakaTa thatAM lakhANe uparathI samajI zakAze ke jaina samAjanI lAgaNIne tIvra aghAta pahoMce che. - manimahArAjazrI darzanavijayajIe muMbaImAM A saMbaMdhI heDabila dvArA pahela prathama jaina samAjanuM dhyAna 'vyuM hatuM. pachI zrImatI konpharanse potAnI eka kamiTI dvArA AnI carcA karI suvarNamAlAnA saMcAlaka zeTha purUttama vizrAma mAvajInI sAthe DepyuTezanamAM jaI sarva hakIkta samajAvavAno pahelo nirNaya karavAmAM AvyA hatuM. tenI rUe rA. cInubhAI lAlabhAI solisiTara, rA. nattama bhagavAnadAsa zAha ane rA. mohanalAla bhagavAnadAsa jhaverI selisiTara (oNnpharansanA eka janarala sekreTarI)nuM DepyuTezana ukta zeTha pAse gayuM hatuM. carcA khUba karI hatI ane tene pariNAme ema TharyuM hatuM ke amaranI vArtA virUddha radIA rUpe je vaktavya hoya te kaeNnpharansa taraphathI Ave, ane te suvaNamAlAnA pachInAja aMkamAM saMcAlakanI te para noMdha sAthe prasiddha thAya vagere vagere. A radIA rUpe vaktavya kaeNnpharansa ophisa taraphathI gayuM te suvarNamAlAnA mAghanA aMkamAM prakaTa thayuM che ane tenI nIce saMcAlakanI noMdha (paNa apUrNa AkAramAM ) prasiddha thaI che, te yathAsthita atra ame pragaTa karIe chIe. taMtrI.] jhamera saMbaMdhI vaktavya zrIyuta purUttama vizrAma mAvajI [ ane rA. "candrakAnta saMcAlaka, suvarNamAlA..] sujJa mahAzaya, ApanA mAsikanA mata mAgasara tathA piSanA bhinna jJAtio vacce avanavuM viSa reDI rahyAM che akemAM "mAranAmanI kathA prakaTa karavAmAM AvI tene aTakAvavAne te nahi paraMtu gatimAna karache te irAdApUrvaka jana sAdhuonuM apamAna karavAne vAne mAsike ane vartamAnapatronA javAbadAra tathA jenonI pUrva jAherajalAlI pratyenI IrSyAthI adhipatio paNa sahAya Ape e ISTa gaNAya nahi. tenadharma tathA janone lekanI dRSTimAM utArI pADavAne zuM rAsamALAmAM brAhmaNanI eka daMtakathA mUla lakhAi hoya ema spaSTa samajAya che. lekhaka mahAzaya tarIke dekhADavAmAM Ave eTale basa ! lekhakane potAnI kadAca ema mAnatA hoya ke A prakAre hiMdu saMga- kalama belagAma choDI devAnI saMpUrNa ? e kalpita Thana thaze ke zaiva vA hiMdudharmane uddhAra thaI jaze brAhmaNa daMtakathAnA zarIramAM zuM lekhake viSamaya AtmA te tevA bhrame ApanA lokaprasiddha mAsika jevA reDyo nathI? zuM vinAzaka raMgothI citrane acchImAsika tathA jAhera patrae sagha nivAravA ati tareha ghuMTavAmAM AvyuM nathI? zuM IrSa ane TheSanA jarUrI che. amane te lAge che ke AvA lekhakanI jherI AbhAraNothI zaNagAra sajavAmAM Avyo nathI ? binajavAbadAra pravRttiothI Aje samasta hiMdamAM ApanA aitihAsika khyAtivAlA mAsikamAM sthale sthale kamI kalahanA gaganabhedaka dhvani thaI rahyA jyA jage jage vAMcaka etihAsika tatvanI apekSA che tathA pUrepUrI azAMti vyApI rahI che. te samaye rAkhe tyAM eka sthale zrIhemacaMdrasUri ane kumArapAla bilakula TUMka daSTithI ane tadana saMkucita vRttithI mahArAjanAM atihAsika pAtro utAravAmAM Ave ane ane saMpUrNa dhamadhapaNAthI lakhAelA lekhe samasta sAtheja pravINasUri, nakSatrasUri, vagere pAtronI nirAbhAratavarSamAM bhinna bhinna keme vacce ane bhinna dhAra kalpanA karI jainazA jeno pUrNa pratibaMdha kare Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 janayuga phAgaNa 1983 tevAM AcaraNe karatAM dekhADavAmAM Ave-e pramANe rANInA hRdayamAM jJAnadIpaka prakaTa karavAnA" ema nimUla kalpanAonA zyAma sAyA heThala pavitra jaina lakhe che. lekhakane mana vrata, mahAvrata, anuvata badhuM sAdhuo para AkSepa karavAmAM Ave te jana samAja ekI vakhate ApI zakAya evuM ja che. atyaMga eTale kada paNa sAMkhI zake nahiM. zuM te te lekhakaja jANe. paraMtu rANIne pitAnI ziSyA caMdramAmAM paNa kalaMka hoya mATe pratyeka mahA tarIke rAtadivasa hemari rAkhe e kalpanAmAM te purUSamAM paNa koI nahine kaI doSa vA vikAra hoya dATaja vALyo che. jananI dIkSA sAdhu ke sAdhvI tarIke e prakAranAja tajJAnanI jene IzvarI navAjeza lAvyA pachI aTala mahIvatA lAdhA pachI gRhamAM ja hoya evA athavA jyAM doSa kalpI ja zakAto na hoyaja nahIM vaLI zrAvikA tarIke paNa eTale (anu. hoya tyAM deSAropaNa karI pitAnA tata prakAranAM vrata nahi paNa aNuvrata levAne mATe temaja vaMdanAthe bAliza siddhAntane satya karI batAvavAnA AgrahathI keipaNa strI ekalI sAdhunA upAzrayamAM sAta divasa ane rasapUrvaka mathanAra sAhityako zuM sAhityanI te zuM paNa eka kalAke rahI zake nahi. jaina pavitratA, vA tenuM gaurava samaje che ? Aja sudhI sAdhuo tathA sAdhvIonA upAyo paNa judAja sAhitya kSetra pratyeka prakAranI rAgadveSajanya malinatAthI hoya che te jaina sAdhuonA brahmacarya mahAvratane atidUra ane zAMtinuM dhAma manAtuM tene Aje AvI bhaMga karanArA aNaghaTatA kalpita prasaMge kalpI jana vikRta kRtio vaDe keTale darajaje apavitra karavAmAM sAdhuone lekhake ghara anyAya karyo che. lekhaka eka AvyuM che. taMtrI mahAzaya! Apa jue che, sthaLe Ama lakhe che:-"eka savAre hemasUrina eka emAMnuM jarIye ravIndranAtha ThAkura Adi mahA kavio | A ziSya vihArArthe nagaranA raste jate ho (ziSyanuM jeNe vavizvama )) e satra aMgIkAra nAma hAyaja kyAMthI?) devage uparathI gharanuM nalIyuM karyuM che temanA koIpaNa graMthamAM? tyAM te sahityane paDyuM ane munijInuM beDuM mAthuM sakhta ghavAyuM. loke pavitra Adarza ja jaNAya che. sAhitya sarva dUSita ekaThA thaI gayAxxxeka brAhmaNa je ToLAnI aMdara jovA beTho hato te badhA sAMbhaLe tema bolyo "muni vAtAvaraNathI para che. mahArAjazrI ! mAthe jaTA rAkhatA hete zuM khoTuM ? amane pUrepUro vizvAsa che ke sAhityanA satya- Ama raste jatAM vAge nahiM. jainadharma ne kahete sevake, gujarAtanA mahArathIo sAhityanI pavitratA hoya te zivadharmamAM Ave. gurU joIe te navAjAlavavA mATe pitAnA ojasvI astra have te sadha rANI dIkSA ApavA taiyAra che. brAhmaNa nAsI chuTavA che. prastuta kathAmAM pATaNanAM dharmayuddha zarU na pAmyo hota to "ahiMsA paramodharmanA custa anuthayAno ullekha karanAra lekhaka tathA tenA jevA kalaH yAyIonA hAthe badhAe divase pUrA thavAnA ghaNe mabAjone pharI dharmayuddha upasthita karatAM hi dukAmanA saMbhava hato. nAsatA nAsatA e jANe zApa ApatA dIghadarza AgevAno turata rokaze-aniSTa pariNa hoya tema brAhmaNa bolyo "haja khabara paDaze te nipajAvatAM thaMbhAvaze. tamArA ucA derA nIcAM na thAya te mane saMbhAra samagra lekhamAM lekhakanI manovRttinuM darzana sthale brAhmaNamAM eTalI hiMmata kayAMthI AvI te samajAyuM le thAya che, paraMtu te paikI tenA keTalAka udgAreja ja nahiM." kayAMthI samajAya? kalpanAnA ghoDAne dharma daSTAMta rUpe atre mukIzuM. jhanunanA cAbakhAthI pUrapATa hAMkI mUkyo hoya tyAM lekhaka mevADI rANIne "mahAsUrijI je te vidhi. citya anaucityanuM jJAna raheja kayAMthI daSThI sara dIkSA devAnA sAta divasa pitAnI ziSya tarIke saMnyAsIo, zaMkarAcAryanA anuyAyIo temaja samA rAkhI te, mahAvate, anuvrata ne atyaMge tathA cha sAdhuo paNa muMDita ziravAlA hoya che e lekhadharmane gUDha rahasyo samajAvI subodharUpa amRta pAI kanI smRtimAMthI sarI gayuM hoya ema lAge che ane Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 jane jene virUddha viSamaya sAhitya zarUAtamAM je jaina sAdhuone pelA nimAlA vinAnA "tamArA zUravIra manAtA kumArapAla mahArAja' ema beDA mAthAvAlA vigere zabdamAM AlekhyA hatA AkSepa karavAmAM Avyo che. teTalAthI saMtoSa nahIM thayelo eTale te para nalIyuM lekhaka kalpita pravINasUrine vAtavimardana tela pADavAno hAsyajanaka prasaMge upasthita karyo ane tethIye kharIdavA jatAM ka9pI dAsInA hAthamAMnA telanA kacAna dharAtAM brAhmaNa pAse jaTA rAkhavAnuM kahevaDAvI lone sparzatAM citaryA che. navIrANI pAse dIkSA levAnuM kahevuM ane valI ahiMsA lekhakane eTalIe khabara nathI ke jaina sAdhuo vAdIne hiMsA karavAne tatpara citrI chevaTa nAsatA brAhmaNa pAse uMyA derA nIcAM thavAno zrApa apA- paisA rAkhatA nathI te kharIda karavA nIkaLeja kyAMthI ? va ethI vizeSa jhera bhareluM ane AkSe jana sAdhuone svIkAravA paDatAM mahAvratamAM niSasAdhuonI nitAMta niMdA karanAruM bIjuM kayuM lakhANa rigraha rahevAnuM mahAvrata paNa aMgikAra karavuM paDe che. temaja jana sAdhuo je prakAranuM ugra brahmacarya vrata heI zake. dhAraNa kare che tene laIne strIne vastunA AMtare paNa lekhakane jANe-mevADanA rANAnA mukhe kumArapAla aDakI zakatA nathI, athata hAtho hAtha strI pAsethI tathA muni mahArAja khIjAI (mevADI kuMvarI para) koI paNa vastu laI ke ApI zakatA nathI. bhitane julma vartAvaze "kAraNa dharma pravartanamAM ahiMsAvAdI AMtare paNa strI vasatI hoya te teo vasI zakatA jeno hiMsA karatA acakAtAja nathI e huM jANuM nathI. e prakAranuM jana dharmamAM prasiddha navavAthI chuM ema kahevaDAvavAthI saMtoSa na thayo hoya, tethI surakSita Adarza brahmacarya jaina sAdhuo pALe che te, lekhaka svamukhe tenI atre punarUkti karI potAnA saMtAcArathI virUddha dAsInA hAthamAMnA telanAM kohadayane bhAva taddana spaSTa kare che. lekhake pravINasUri lone sparzatAM jana sAdhune AlekhavAmAM temanA pratyenA tathA nakSatrasUri tathA sAdhvInAM kalpita pAtrane mevADI TheSa sivAya bIjo ko Azaya saMbhavI zake ? vaLI rANune teDavA gayelAM citarI je je kArya karatAM kalakalpitaghaTanA upajAvI jaina sAdhuone kAmaNa AlekhyA che te jaina sAdhunA AcArathI taddana virUddha TuMmaNa karanArA AlekhI dhArmika vyAkhyAna apAtuM che. gRhasthAzramIonA jyotiSa vaidakanAM kAryo jena hoya tyAre sabhA jamAM heTI zilA reDavavI e sAdhuo jana zAstra pramANe karI zakatA nathI. temaja lekhakanI manodazA talasudhI spaSTa dekhADe che. hajue jyotiSa, vedaka tathA maMtrathI vRtti karavA virUddha jana adhavuM hoya to vAMce lekhakanA A udgAre:-saghaLuM zAstrane sakhta pratibaMdha che. pApa hemasUri, tAre mAthe-rAjA, tAre mAthe" kumArapAla rAjA paNa jena hevAthI tenI sAme e jhamara pachI gujarAtane itihAsa badapaNa lekhake kaTAkSa karyo che. kumArapAla rAjAnA sama- lAyo. e na hota te pILA kezarInA cAMlAnuM atyAre yamAM gujarAta jAherajalAlInI Toca para hatuM. chatAMye keTaluM jora hota te kalpavuM muzkela che. hemasUrijInI tahAsika satyavirUddha kaTAkSa karavAmAM bIjuM zuM kalA namavA mAMDI. rAjAnI zraddhA na caLI. paraMtu tAtparya hoI zake ? aMdhavazIkaraNanA pAzamAMthI e mukta thayA. kumAra lekhake kumArapAlane "Apa gujarAtanA rAjA nahiM pALa mahArAje zivAlayanA punarUddhAramAMe pAchaLathI evuM mevADI rANAnuM kathana bAroTa mukhe saMbhalA- dravya kharcA tenA ullekho itihAsamAMthI jaDI Ave vatAM tene saheja kedha caDyo ema kahI kamArapAla- che." A kevA ulaTA svarUpamAM raju thAya che. kumAmahArAjanA zurAtana jagajAhera hatAM " e umerI rapAla jene hemasUrinA vazIbhUta citaravAmAM AvyA tenApara taddana ayogya AkSepa, te jena hevA mAtra che te itihAsamAM te zuravIra, udAra ane bhinna thIja, karyo che, khuda mevADI rANanA kathanamAM paNa bhinna dharmomAM niSpakSapAta rAkhanAra yogya rAjA Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 jainayuga phAgaNa 1983 tarIke ja najare Ave che. tene brAhmaNa daMtakathAnA neye khyAla che ke A vAtathI jaina bhAIonI jhamera" pachI ja zivAlayane uddhAra karanArA atre lAgaNI dubhAze. paNa A vArtA prakaTa thatAMja muMba mAM Ave che. zuM teo pahelAM nhotA uddhAra InI jana konpharansanA pratinidhi maMDaLa tathA sekreTarI karatA? ane karyA che te kalpita jhamara pachIja karyA? taraphathI amane ema jaNAvavAmAM AvyuM che ke A vAzuM che itihAsamAM tevo purAvo? khuda hemacaMdrAcArya tathI jana bhAIonI lAgaNI atyaMta dubhAI che, ane mahArAja paNa kevA niSpakSapAtI ane sarva dharma mATe majakura vArtAnA anaitihAsikapaNa viSe temaNe eka samabhAva rAkhanArA hatA te temaNe siddharAja mahA lekha "suvarNamAlA'mAM prakaTa karavA icchA jaNAvI rAjane ApelA saMjIvanI nyAye dharma karavAno bodha A lekha ame niHsaMkecapaNe prakaTa karIe chIe. parathI, ane kumArapAla mahArAjanA samayamAM temaNe ame AzA rAkhIe chIe ke jaina bhAIone racelA vItarAga stotra ane mahAdevanA prasaMga parathI AthI have saMtoSa thaze ane ame kaI paNa khAsa spaSTa mAlama paDe che. te evA mahApurUSa jenI sarva dezIya buddhi ane sarva zAstra vizAradatAne mATe li. IrAdApurvaka A vArtA nathIja chApI te vize temane kAla sarvajJa'nuM ApeluM birUda yathArtha ja che ema A khAtrI thaze. paNa dunIyAnA samartha vidvAne mAne che, ane tene saMcAlake -"suvarNamAlA mATe pUrNa mAna dharAve che tevA mahApurUSane beTAja raMgamAM AlekhavAmAM dharmAMdhatA ke dharmaSa sivAya itihAsane nAme vastune vyabhicAra anya kayuM kAraNa saMbhave? chevaTamAM lekhake pUrepUre kathAsAhityamAM kevaLa kalpanAnA Azraye racAbhASa laI levA lakSa munione laya pelI brAhmaNa pelI kathAo karatAM aitihAsika vastunA AdhAre kathA parathI kalape che. upajAvelI vArtAo vizeSa AdaraNIya manAya che. taMtrI mahAzaya, AzA che ke zAMtipriya sahiSNu kAlpanika kathAone lekhaka te prAyaH gaganavihArI jana kAmapara AvA je aNadhaTatA AghAte thayo che hoya che saMsAranAM sAmAnya kaThina satya ane vahete viSe Apa yogya karaze. vArika maryAdAonAM baMdhanane uvekhI te pitAnA mubaI ) mohanalAla bhagavAnadAsa jhaverI. jUdA ja vizvamAM yatheccha viharI zake che. aitihAsika pAno nirmAtA eTalI chUTa nathI bhegavI zakatA. e. resIDenTa janarala sekreTarI, mArca 1, zrI janatAMbara kaeNnpharansa. itihAsanA prasaMge ane te kALanI paristhiti tene svairavihAra karatAM pagale pagale rekI rAkhe che. dha kalpanAsAhityanAM pAtro kAM te parama daivI ane jene bhAIo ke kaMIpaNa dharmanA anuyAyI- ke te mahAAsurI prakRtinA hoya te paNa nibhAvI onI IrAdApUrvaka lAgaNI dubhAvavI evuM kadIpaNu levAya-vividha daMtakathAo paNa tenI aMdara samAveza amArA manamAM hoI zake ja nahi. suvarNamAlAe pAmI zake; paraMtu aitihAsika pAtronA caritracitraNamAM atyAra sudhI je pragati karI che te jotAM jaNAze ke evo ekataraphI jhoka kevaLa hAsyAspada ja lekhAI itihAsa ane sAhitya uparanA vidvatApUrNa nibaMdho jAya. sAmAnyataH atihAsika navalakathAnA lekhakane uparAMta rasamaya vArtAo, nATaka, kAvyo Adi nirdoSa zire bevaDI javAbadArI rahelI hoya che. ItihAsanI raMjanAtmaka sAhitya prajAne apavAmAM amAro prayAsa sAthe te samayanA rItarivAja athavA to je samAjane dinaparadina vadhateja jAya che. udezI potAnA pAtrane kamavikAsa sAdhavAno hoya "mora"nI eka kalpita vAtA tarIke ja pasa- temanI AcAravicAra viSayaka viziSTatA paNa tenI gI thayelI ane te prakaTa karatI vakhate amane sva- jANabahAra na rahevI joIe. atihAsika vArtAo 1927, Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenA virUddha viSamaya sAhitya jema ekalA-nirbheLa itihAsa nathI tema te kevaLa vArtA athavA daMtakathA paNa nathI. itihAsa ane AdarzonA samanvaya jo atihAsika kathAsAhityamAM na jaLavAya teA vastunA nAme vaNu sAMkaya ane kaLAnA nAme vikhavAda sivAya bIjo kAI atha na sare. Aje ApaNA gujarAtI sAhityamAM atihAsika navalakathAone nAme keTaluM pAkhaMDa pravartI rahyuM che te have kAithI bhAgye ja ajANyuM. raghu` haze. zrIyuta munazIjInI navalakathA tA e vastu-sAMkayUnA eka namunArUpa ja lekhAya che. itihAsanI avagaNunA karatI ane janazAsananA prabhAvazALI pAtrane anyathA svarUpamAM cItaratI temanI navalakathAe sAme gujarAtI sAkSarA ane jaina vidvAnAnI pharIyAda hajI tA ubhI ja che; eTalAmAM jANe itihAsanA e vyabhicAra hajI apUrNa hAya tema hAlamAM ja eka ajJAta lekhaka 'jhamera' nAmanI eka vArtA, suvaNu - mALA mAsikamAM avatArI itihAsaprasiddha jaina prabhAvane vagAvavAnA prasaMga sAdhyA che, " jhameAra " nA lekhakane itihAsanuM keTaluM UMDuM jJAna che te te kevaLa ekaja hakIkata uparathI samajAze ke 'mevADa' zrI hemasUri ane 'gujarAta' eTalA zabdo vArtAmAMthI khAda karavAmAM Ave te temAM vastutaH vArtA, vastu ke itihAsa jevI kAi cIja avazeSa rahe ke kema te eka prazna thaI paDe. lekhakane mAtra ekaja vAta kahevAnI che ane te eja ke mevADI rANI zrI hemasUrine na namI ane e pratijJAnA pAlana arthe keTalAya khAreTAne jIvatAM baLI maravuM paDayuM. A kathanane itihAsanA kaSTa AdhAra che ke nahIM, te tA aitihAsikA pAte ja nakkI karI leze. paNu itihAsanA Azraye lekhake jainamunie ane jana zAsananI je peTa bharIne niMdA karI che te teA eTalI udhADI naphaTa ane nirAdhAra che ke tenI sAme kAi paNa kaLArasika vAcaka potAnA virAdha darzAvyA vinA na rahe. itihAsanA paTa upara jaina samAja athavA munivyavahAranuM citra AMkatAM pahelAM je saskAra-sAmagrI sa`dharavI joie tenI pAmaratA paNa A vAttvanA pratyeka prasagamAM tarI Ave che. lekhaka 315 jainasamAjanA munivareAnuM caritra varNavavA prayatna tA kare che, paNa jainamuninA sahaja darzana uparAMta temanA sAmAnya kivA vizeSa AcAradharmInA abhyAsa karavA jeTalI paNa takalIpha uThAvI zakayA nathI. e sAmagrI viSayaka ka"gAlIyatanI sAthe temanA aMtaranA vidveSa bhaLatAM vArtA e vArtA na rahetAM, kaLA ane vastunA vyabhicAra rUpaja banI rahe che. vadhAre khAtrI mATe ApaNe e lekanA ja chIcharA jJAna temaja saMskAra tapAsIeH-- pATaNanA kumArapALa mahArAja mevADanI rAja kuMvarIne paraNe che. paNa e kuvarIne temanA pitA pATaNa mekalatA kheM'cAya che. kuvarIne teDavA Avela jayadeva mAreTane mevADapati kahe che ke-"pelA nimALAvinAnA, kheADAmAthAvALA nhAvAdhovAnI bAdhAvALA jatIone vaMdana karavA e rAjakuvarIte na AvaDekuMvarIne sAMja savAra upAzraye sAmAyikA karavA javAnu paNa na game. tamArA kumArapALa rAjAnA aMtaHpuranI yuvatIone savAra-sAMja vaMdana karavA pharajIyAta upAzraye javuM paDe che, " jenadharma ane munisamAja saMbadhe lekhaka keTalA dayAjanaka paricaya dharAve che tenA namunArUpa nahI, paNa atihAsika hakIkatanA oThA nIce teNe vastunA keTalA viparyAsa sAdhyuM che tenA eka namunA tarIke A udgArA ullekhanIya che. jainamunie ha'mezA nimALA vinAnAkheDA mAthAvALA hAya ane nhAvAdhAvAnI bAvAvALA hAya e ja satya jANe ke samasta itihAsanA navanItarUpe tAravI kADhyuM. heAya evI chaTAthI lekhaka rajI kare che. aMtaHpuranI eka eka yuvatIne savAra-sAMjha sAmAyika karavA upAzrayamAM javuM paDe, eTaluM ja nahIM paNa zrI hemaca'drAcAya samA samartha ane kaLikALa sana jevA purUSa aMtaHpuravAsinIe taraphathI evA vaMdananI sata-ugra jhaMkhanA rAkhe e teA taddana vicitra ane AcAranItithI paNa virUddha jatI vAta che. jainamuninI pAseja zrAvaka ke zrAvikA sAmAyika karI zake evI bhrAMtimAMthIja A anatha lekhake upajAvyA che. kharUM jotAM jaina dharma evI pharaja nathI pADatA. savAra-sAMjha te zuM paNa jyAre paNu Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra6 jainayuga phAgaNa 1983 samatA ke zAMtinI ArAdhanA karavAnI hoya, manamAM umarAvonI strI-dIkarIone upAzraye javuM paDatuM. rAja, vividha tarkavitarkone rokI, dharmadhyAnamAM pravezavAnuM kulanI navavadhu prathama jaina dharmanI dIkSA lIdhA pachI heya tyAre game te zrAvaka ke zrAvikA pitAnA gharanA ja aMtaHpuramAM praveze evI prathAye thoDA vakhatathI ekAda khUNAmAM, jJAnanA pustakane sthApanAcArya tarIke zarU thaI hatI. ane mevADa kuMvarIne dIkSA ApI thApI sAmAyika karI zake che. vaiSNava mahArAjA- TheTha mevADa sudhI potAnA dharmanI sugaMdha prasarAvavAnI onI jema jaina munirAje koine paNa pitAnA munijInI khAsa gaNatrI hatI." A chellA vAkayamAM, vaMdana karavA AvavAnI pharaja nathI pADatA. ame A jaina dIkSA ane vaiSNava mahArAjAonA maMtradAna e hakIkatane vastuno vyabhicAra karyo che teno paNa benI vacce jamIna-AsamAna jeTaluM aMtara hovA eja artha che ke vaiSNava mahArAjAonI jema jana chatAM A vArtAlekhakanA pratApe eka prakAranuM varNa munirAje paNa evIja niraMkuza sattA pitAnA zaMkara svarUpa dhAraNa kare che. dIkSAnA saMbaMdhamAM lekhaanuyAyIo upara bhagavatA haze ema lekhake pitAnI kanI kevI kalpanA haze te te AkhI vArtAnA cAlIsa meLe mAnI lIdhuM che ane e rIte jaina munine jaina uparAMta pRSNe uthalAvavA chatAM, cheka chevaTa sudhI kaMI rAkhavA chatAM paNa jANe vastutaH vaiSNavanA mahArAjA cakkasa thatuM nathI; chatAM mevADI kuMvarIne e dIkSA athavA gosvAmI hoya tevA svAMga sajAvyA che, taraka je ucca abhAva ane tiraskAra dekhAI Ave Ane vastuno vyabhicAra sivAya bIjuM zuM kahI che te lakSamAM letAM lekhake e dIkSAne paNa eka anAzakAya ? a vaNavI raMga-ga keTalI vilakSaNa parA- cAranuM ja rUpaka ApavAne ADakatare prayatna karyo kAkAe pahoMce che te paNa jarA jovA jevuM che:- hoya tema jaNAya che. rAjA kumArapALa ane zrI hema "beTA ! cetatI raheje he-e jana sAdhuo caMdrAcAryanA jamaNA hAtha manAtA pravINarijI vaccenA kAmaNuTuMmaNa karanArAo heya che." e prakAranI eka vArtAlApa daramIyAna munizrI A dIkSA saMbaMdhe chellI salAha ane vidAyagIrI laI kuMvarI pATaNa kahe che ke -"rAjA ! AvatI kAlane prasaMga (dIkSA AvavA nIkaLyAM. pATaNanI e samayanI sthiti Iti. prasaMga) te pATaNanA itihAsamAM anupama ane apUrva hAsanI draSTie lekhaka A pramANe varNave che:-" e lekhAvAne. rANIjIne mahAsUrijI jAte vidhisara dIkSA evo samaya hato ke jyAre jana sattA enI parama devAnA. sAta divasa pitAnI ziSyA tarIke rAkhI Toce pahoMcI hatI. mahele upAzrayo, derAsaro ne vrata mahAvrata, anuvrata tathA dharmanA gUDha rahasya vihAranA unnata zikharo potAnI mahattA pakAratA samajAvI subodharUpa amRta pAI rANInA hRdayamAM hatA. zerIe zerIe nimALA vinAnA, veta vastra- jJAnadIpaka pragaTa karavAnA ane pachI Apa vAjate dhArI sAdhuo vihArothI jatA jaNAtA....hama. gAjate AvI sajoDe vaMdanA karI. mahAmUrijInI sUrijI junA vakhatane yuropamAM romanA popa jevI AziSa yAcavAnA ane pAmavAnA." lekhaka kahe che sattA dharAvatA manAtA hatA. gujarAtamAM jana dharmane ke A zabdo sAMbhaLI rAjAne saMkeca thaze. sAta vijaya ke vAgato hata-gujarAta hAre kumArapALe sAta divasa sudhI eka pariNita vadhune gurU samipa jItelA pradezamAM ene paga pesAro thayo hato. paraMtu rAkhavAnI salAha sAMbhaLI kone saMkoca na thAya ? e gujarAta bahAranI prajA hajI janamata saMpUrNa rIte saMkeca ane sAta divasanI avadhI e ja A svIkAratI nahIM tethI munijI rAja prakaraNamAM avA- dIkSAnA prasaMgamAM rahelI anucitatA puravAra karavAne ranavAra mAthuM mAratA ane pitAnA dharmanI adazya zuM basa nathI ? vArevAre jaina sAdhuone "nImALA dhajA banI zake tyAM badhe pharakAvatA satata prayatna karI vinAnA-boDA mAthAvALA ane nhAvA devAnI bAdhArahyA hatA. rAjagaDhamAMe emano zabda prabhu AjJA vALA" kahevA chatAM lekhakane puro saMtoSa nathI thatA. peThe manAte. ane aMtaHpuranI strIone, sAmaMta- tene te jana sattA ane janamatanI mazkarI karavA, Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaino virUddha viSamaya sAhitya dIkSA jevA parama punita prasaMgane paNa purepurA malIna citaravAnA kADa che. kAI paNa jaina munirAje dIkSA ApavAnA nimitte kAi paNa nArIne sAta-sAta divasa peAtAnI ziSyA tarIke rAkhI hAya evA eka pazu prasa`ga itihAsa, AcAra ke vidhi gra'thamAMthI lekhaka khatAvI zakaze ? bhale, A prakAranI bhrAMti raju karavAmAM lekhakanA kaI malina Azaya na heAya, paNa eTaluM teA cAkkasa che ke te jaina sattAne ane jeta munione bane teTalI hade apamAnita karavAmAM eka prakAranI mAja temaja kRtakRtyapAne uMDe AtmasASa meLave che. AkhI jhamAranI vArtA eja malina maneAdazAnA paDA pADI rahI che. thADAM chUTAM chavAyAM vAkyAmAMthI paNa eja maneAdazA -parka che: dharma pravartanamAM ahiMsAvAdI jaine hiMsA karatAM acakAtAM nathI." "bhALA zaMbhupura jaLa reDanAne jaina muni zuM karI zakavAnA hatA ?" " hemasUrijI hajI paNa vaMdanAnA bhUkhyA che ke ? " " jo jo kAi yati mahArAja A rAjavADI tarapha pharake nahIM. nahitara kaSTa kALI TIlI AvI jaze. '' vAha revAha ! tame ye hemasUramAM bahu zraddhAvAna jaNAe che ! e mahA munijI teA emanA upAzraye uMcA nIcA thatA mArI vRthA rAha jotA raheze. '' kumArapALa mahArAjAne kuladevAmAM zraddA chatAM hemasUrinI vaMdanAmAMthI navarAza maLatI nahIM. vArtAnA A graMthamAMzanA udgArA viSe vizeSa pRthakkaraNa karavAnI jarUra nathI. ahiMsAvAdI neAe potAnA dharma ane sattAne mATe jANe ke khIjA saMpradAyA upara atyAcAra gujAryAM hAya ema sUcavavAnA cokhkhA saMketa jaNAI Ave che. janadharmanA yatie ane munie jANe satat rAjavADI-jyAM aMtapura AvI raheluM DhAya tyAM vilAsI ane kAmI purUSanI jema AMTA mAratA haiAya evA dhvanI paNa lekhake upajAvyA che. vArtA AgaLa vadhe che tema tema saMketarUpe uccArelA sUcanAne lekhaka ghaTanAdvArA siddha karavA mathe che. rAjavADImAM mevADakuM varI-kumArapALanI rANI utare che. khArATa temane rAja zivapUjAnuM sAhitya purUM pADe che. je divase bhAre samAreAha sAthe navI rANInuM sAmaiyuM 317 thavAnuM che teja divase rAjAnI badhI taiyArIone phAka karI, upAzrayamAM javAne badale te mahArUdra nAmanA zivalIMganI pUjA karavA ravAnA thAya che. lekhakanA mAnavA pramANe munimaMDaLanA muttu tathA yAjanA vigere vyartha nivaDavAthI hemasUrijI tathA temanA ziSyA vyAkULa bane che, sAmaiyA mATe gayelA varadhADA pAchA phare che ane e rIte pATaNamAM navuM dharmayuddha maMDAya che. A dharmayuddhane badhA doSa, jaina sattA ane hemacaMdrAcArya upara DhALavAnA lekhakanA uddeza che. te ema kahevA mAge che ke jo jaina munioe mevADa kuMvarI taraphanI vaMdanAnA lAbha na rAkhyA haiAta te pATamAM A phAna utaravA na pAmata-seMkaDA khAreTAne jIvatA khaLI maravuM paDayuM. te prasaMga upasthita na thAta. paraMtu amane lAge che ke vaMdanA jevI sAva nirmAlya vAtane lekhaka AvuM asAdhAraNa gaMbhIrarUpa ApavAmAM pAtAnI buddhi ane viveka zaktinuMja nIlAma kare che. jaina munione tA zuM paNa dunIyAnA kAi paNa dharmAMcAryane potAnA dharma siddhAMtA prANa karatAMya adhika priya hAya e banavA joga che, paraMtu vaMdanAnA ja pratApe dharma AgaLa vadhe-eka rANI ke mahArANI vaMdanA karavA Ave teA ja dharmazAsana gitanA aMta sudhI pracAra pAme evA mithyA meha tA kAi paNa DAA purUSa na nabhAve, hemacaMdrAcArya jevA kuzaLa, pavitra ane prabhAvazALI purUSa AvI sAdI vAta na samajatA haiAya ema mAnavAnI ApaNI sAmAnya zruddhi paNa sApha nA pADe che. lekhakanA eka khI bhrama paNa keTalA vicitra che ? te kahe che ke mevAnI kuMvarI jo munivadanA karavA Ave te mevADamAM paNu jainadharmanA vijaya vAvaTA pharakatA thai jAya ! mevADanI kuMvarI jyAre gujarAtanI mahArANI khatI, gujarAtamAM vasavAnI che te| pachI tenI zraddhA ke bhakti mevADamAM zI rIte upayogI thAya ? rAjA pote jo jInadarzanamAM custa che te pachI mevADanI ekAda kuMvarI, peAtAnA devamahArUdranA mastaka upara cAvIse kalAka jaLa raDe tA tethI karIne janasattA ke jaina prabhAvane zI uNapa AvavAnI hatI ? amAra' nA lekhake (itihrAsanA eka abhyAsI tarIke nahIM, paNa sAdI Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 jenayuga phAgaNa 1983 alathI jo A prazna vicAryo hota te jaina muni kAmaNanA pratApe pattharanI zIlAone paNa pravAsa samAja ane jaina dharma viSe AvA na chAjatA aDa- karatI dekhADe che. paraMtu bahu vistAra thaI javAnA palAM na karata. paraMtu itihAsane nAme e vArtA bhayathI e prasaMga AvatA aMka mATe mulatavI rAkhaeTalethIja samApta nathI thatI. vArtAnA bIjA bhAgamAM vAnI amane pharaja paDe che. te lekhake vaLI jUdeja raMga dAkhavyo che. rAmanA nAme jema patthara taryA tema te paNa jainamuninA - jaina tA. 6-3-ra7 jaina muninA kahevAtAM kAmaNa-maNa pATaNamAM dharmayuddha jAmyuM che. "hemasUrIjInuM janonA ucAM derAM ane munionA vihAra lekhahaDahaDatuM apamAna thayuM che ane sAdhvIo paNa kane zalyanI jema khUMcatA hoya e sivAya A vAdamAM hArI cUkI che hemasurIjI acala zAMtithI prasaMgane bIje hetu nathI. potAnAM rAgadveSane sAkAra bALa goThavatA jAya che." A pramANe babbe mahinA karI batAvavAnI tAlAvelImAM AvA lekhake bhUtakAnIkaLI gayA. ahiMsAvAdI jene lAga Ave te La temaja vartamAnakALanI paristhitine paNa kevI hiMsA karatAM paNa acakAtA nathI, e kathanane have kadarUpI banAvI mUke che tene A eka namune che. eka prasaMga vaDe siddha te karavuM ja joIe, nahi. AjanA hiMdu-musalamAnanI jema te vakhate jANe tara lekhakanI racanAmAM eTalI uNapa rahI jAya. ke jene ane zo vacce bhAre kamI vikhavAda "mora"nA lekhaka eka nirmala prasaMgane potAnI haiyAtI bhAgavate hoya ema lekhake mAnI lIdhuM che. pIMchIthI A pramANe raMge che - paraMtu vartamAna sthitinA vAghA bhUtakALane AbAda baMdha besatA karavA e kevaLa vAhayAtapaNuM che. jyAM eka savAre hemasUrine eka ziSya vihArArthe nagaranA raste jato hato daivayoge gharanuM naLIyuM paDayuM ane muni buddhinA ane musaddIgIrInA teja camakatA hoya tyAM jInuM beDuM mAMthu sakhata ghavAyuM. loko ekaThA thaI gayA. A prakAranI mArAmArI ane kaDavAza hAvAM ja joIe duHkha pAmelA munine gherI vaLyA-lohI aTakAvavA upa- ema zA sArU mAnI levuM ? gujarAtamAM jano ane cAra karavA maMDayA. eka brAhmaNa ke je ToLAnI aMdara za kivA janataro varace ATalI badhI hade bedIjovA paDe. have te badhA sAMbhaLe tema belya-muni lI vyApI hoya ema hajI sudhI jaNAyuM nathI. jana mahArAjazrI ! mAthe jaTA rAkhatA he te zuM cheTuM? Ama manio haMmezAM pitAnI saraLatA ane nispRhatAne raste jatAM vAge te nahIM. jainadharma nA kahetA hoya te lIdhe samovaDIA jevA gaNAtA saMpradAyo taraphathI zivadharmamAM Ave-gurU joIe te navA rANI dIkSA A paNuM satkAra ja pAmyA che. mata, paMtha ke sattAnA pavA taiyAra che," munijInI ATalI mazkarI e vakhate dunyavI leje temane potAnA uccapadathI nIce hetane netaravA jevI hatI, zrAvake gusse thaI gayA ane brAhmaNa upara TI paDayA. anicha karatAM tene dasagaNuM utAryA hoya ema kalpavAmAM kazeja AdhAra nathI. vAgI cUkayuM ane jo e nAsI chUTavA pAmyuM na hota uMcA derAM nIcAM karavAM ane beDAM mAthAM jaTAvALAM te ahiMsA paramodharmanA custa anuyAyIonA hAthe banAvavAM e bhAvanA koi divase Arya hRdayamAM badhA ye divase pUrA thavAne ghaNo saMbhava hato. nAsatAM ugI nathI. derAM bhAMgavAM ane zIkhAne badale nAsatAM e jANe zApa ApatA hoya tema be-"have dADhI vadhAravAnAM jhanuna to bahu pAchaLanI pedAza ja khabara paDaze. tamArAM ucAM derAM nIcAM na thAya to che. ane chatAMya apavAdarU5 evI dazA kathaMcita mane saMbhAra heya te paNa tene A rIte sUkSma darzaka yaMtravaDe Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenA virUddha viSamaya sAhitya 39 gaNAya, paNa je sAkSara, janatAnA upadezaka hAvAnA dAvA karatA hAya, itihAsane cokkasa satyA nirUpavA ene peAtAnA dharma samajatA hoya, tejo AvA vhemIonI etha zeAdhetA e sAhityane kai kATImAM mUkavuM te eka prazna thai paDe; chatAM AzcaryanI vAta e che ke Aja vArtAne suvarNamALAnA samAyecakAe nAmane yogya TharAvI che. rA. munazInI zailIne anusaravA uparAMta A AkhI vAttoMmAM kaMI vize hatA hAya ema amane nathI lAgatuM. koipaNu sArA lekhaka junA jamAnAnI kAmaNu-TumavALI daMtakathAene AvI rItanuM mahattva na Ape. bALakAnAM mananeja vismita karanArI e daMtakathA paNa jarA sAMbhaLavA jevI che. tapAsI, itihAsanA svAMga sajAvI mhAra mukavAmAM tA kAI paNa prakAre sAhitya, sapradAya ke dezanI sevA nathI. thatI itihAsa ane sAhityanI sAthe katAnA e khyAla hajI lekhakane sasparzI zakayA nathI. AgaLa jatAM te RtihAsane alagA rAkhI daMtakathAnA AdhAra zodhe che ane jaina muni kAmaNu--drumaNuvALA hAya ema batAvavA mAge che. lekhakanI buddhizaktinI have tA . kharekhara harerAjIja che-ziSTa sAhityamAM jene cheka chelle pATale besADavA jeTalI yAgyatA na hAya tene te vArtAnA vastunA AtmA tarIke gAThave che ane peAtAnI kalpanA tathA kuzaLatAnI purepurI pAmaratA batAvI Ape cheH-- " mevADa, kuMvarIne tvarAthI peAtAne page namatI karavAne hemasUrie nizcaya karyAM. AkhA divasa te vicAragrasta jaNAyA. pravINa nAmanA ziSye te tevuM ane hiMmata karI pUchyuM. " mahArAja ! ApanA haMmezanA zAMta prakrullita vanamaMLapara viSAdachAyA patharAya te ame ne-ziSyAne zaramAvA jevuM che, ratna Ape| tA Aje rAtreja kuMvarIne meAMmAM taraNuM dhAlI Apane zaraNe AvatI kare, jaina dharmanI guDha vidyA zA kAmamAM Avaze ane camatkAra vinA namaskAra kANu karaze ?" mahA surijIe pravINanA sAmuM oyuM. peAte je na karI zake te peAtAnA ziSya vadhAre chuTathI karI zake tenA vicAra thayo, vaLI pAte chAnAM AkarSaNanAM AMdelanA kuMvarIne jaina dharma tarapha doravA preravA mATe kyAranAMe mAlavA mAMDayA hatA; paraMtu kANu naNe kema mahArUdranA trizuLathI vIMdhAI kuMvarI para asara karatAM jaNAtAM nahIM. * " " pravINasurie mevADI rANIne namAvavAnuM bIDuM' jhaDana pyuM. bIje divase khapere te manamAM kai matra khelate nIkaLyo ane rAjavADInA daravAjA sAme rastAnI pagathAra upara AMTA mAravA lAgyo ...mevADIrANIne mAthe nAMkhavAnA telanI jarUra paDI tethI pula nAmanI eka dAsI teja vakhate eka kacALu' lai bajAramAMthI tela lAvavA mhAra nIkaLI. daravAnamAMthI bahAra nIkaLatAMja be-traNa kalAkathI TaeNlI rahelA pravINasurijI sAmA maLyA. dAsIe telavALAnI dukAne jaIne sarasa telanI mAgaNI karI, dukAnadAre gammatanI khAtara kahyuM-zuM karIe ? vALa vinAnA pATaNamAM bahu rahyA te tela dhAle nahIM ane vALavALA jI maravAnI bIke vApare nahIM eTale amane uttejana kANu Ape ? '' eTalAmAM pravINamunijI tyAM AvI pahoMcyA. temaNe dukAnadArane uddezIne pUchayuM vAtavimana tela rAkhA che ?" dukAnadAre tenA nakAramAM javAba ApyA. pachI te munijIe pulanA hAthamAMnu' kaceALu` sparzI " suMdara che. jarA jevA ghe--kayAMnI banAvaTa haze ? 'phula bhaDakI, lAlacALa jevI thaI gaI. paisA pheMkI utAvaLathI cAlI gaI. munijI potAnu apamAna gaLI gayA ane apAye pahoMcI gayA. jainadharmamAM jANe game te mata ke vicAra dharAvatI vinatAne vazIbhUta karavA mATe pAra vinAnAM maMtra taMtra bhA hoya eTaluMja nahIM paNa e prakA* ranA maMtra taMtra uparaja jaina dharmanA astitvanA AdhAra haiAya evI ahIM vAcakanA dIla upara chApa paDe che. vedAntIe, AddA, vigerenI sAme Takkara jhIlavAmAM jaina darzane-jaina darzananA muni samAje kevaLa kAmaNu-drumaNuneAja upayoga karyAM hAya e trIje divase mevADa kuMvarI pelA bAroTanI sAthe mevADa keTalI kaMgALa kalpanA che? vhemIe ane aMdhazra-bhaNI nADI. khIjI tarapha pravIsuri peAtAnI pathArImAM hrALue evI kalpanAne pekhe teA te karka, kSatanya vicAra karatA hatA. enI gaNatrI evI hatI ke kuMvarInA e tela mevADI rANIe eka zilA upara DhALI dIdhuM ane vhaNe zikSAmAM jIva AvyA hoya tema AMcakA khAI hAlIne jarA uMcI nIcI thai. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ u30 jenayuga phAgaNa 1983 mAthAmAM tela jatAM kuMvarIne mahAsurine vicAra Avaze- "rAjAcha! jainadharmanI mahattA mAre tamane najareja tela Takaze tema vakhata jatAM te vicAra ghaTa thatuM jaze. bIje batAvavI hatI. jainadharma mAne che ke paththaramAM paNuM jIva che| divase te hemasarimaya thaI jaze ane trIje divase to ene eka IndriyanuM jJAna che. ane enAmAM paNa hemasurinA zaraNe AvavA tatpara thaI jaze ane mAnasika hoi pitAnA AdhyAtmika uddhAranI bhAvanA enAmAM paNa game teTalo virodha karaze te paNa cothA divasanuM prabhAta chupAyelI hoya che. bIjuM e ke eka jaDa zilA jyAre thatAM thatAM to nirAdhAra banI upAzraya zodhatI AvI AtmakalyANamAM jainadharmanuM zaraNu zodhaze te mAnava hadaguranA page paDaze-sAdhelA telane e prabhAva hato. sAdhanA yanuM zuM gajuM ke e TakI zake? rAjA ! tane avizvAsa niSphaLa nIvaDe ja nahIM. peThe hatuM ke mevADI rANI namaze ke nahi ? te dUra karavA prabhAta thayuM. eka pracaMDa zilA jANe sajIva ane mahAna tIrthaMkaree A jaDa zilAne prerI che." samajatI hoya tema pATaNanA rAjamArga para gabaDatI gabaDatI rAjA kumArapALane, tapAsa karatAM mevADI-rANI cAlI rahI hatI. prabhAtanAM prathama kIraNa phuTayAM ane e pATaNamAMthI ravAnA thaI gayAnA samAcAra maLyA. zilAe rAjavADImAMthI bahAra nIkaLatAM dvArapALo bhaDakyA. lekhaka kahe che ke e ja divase bapora pachI mahAmabahAra AvatAM vahelA nadIe jatA e joI ane A zcarya ne bhayathI buma pADI-vAta vAgye uDI ane zilA naga- trIne ghaTatI sUcanA ApI, zaramathI hemasUrine maLyA ranA dvAre pahoMce te pahelAM to mArganI baMne bAjue ya = mArI para asara vinA be hajAra cunaMdA svAro lai, nAsI jatI prekSakothI bharacaka bharAI gaI. zilA paNa addabhUta kAma mevADI rANIne pakaDI pADavA puravegathI nIkaLI paDayA. karatI hatI. dhIme dhIme eNe gati vadhAravA mAMDI-jANe rAjA ane rANInA sainIke vacce yuddha jAme te eka khAsa mArga je hoya ane amuka sthaLe javAnuM pahelAM te mevADI rANI, pitAnA pati rAjA kumAche te jANatI hoya tema te rastA badalatI hatI. te cAlatI rapALa sAme cAlI AvI ubhA rahyAM. lekhaka mAne cAlatI prathama pelA attaravALAnI dukAne pahoMcI. kSaNabhara che ke e vakhatathI ja satA gujarAtane asahyatyAM pagathIyA najIka bhI, jeNe vicAra karatI hoya, tema bhArarUpa hatI ane tethI te potAnA aMtaranI IrSA pAchI maraDAI AgaLane raste lI-De gaI ane sIdhA e rAjA-rANInA saMvAdamAM ja A rIte vyakta pahoLA rastA tarapha deDatI hoya tema gabaDavA mAMDI, + + hemasurijI emanI mohaka vANIthI vyAkhyAna ApI rahyA kare che - hatA. evAmAM bahAra lokone bumATa saMbhaLA. saune "kema, pATaNanA rAjA ! pATaNamAM AvI tyAM navaAzcarya thayuM. hemasurijI ane pravINa samajyA ke kuMvarI rAza na maLI, te ahIM sudhI AvyA che ? " AvatAM haze ane loko hAMsI karatAM temanI pAchaLa paDayAM "pATaNa AvyAM ane maLyA vinA bArebAra jAo haze. mahAmunijIne e vicAra rUe. Aje e TekIlI te mevADa kuMvarIne ghaTatuM nathI, pAchA cAlatamane levA kavarI para pitAnA apamAnane badale levA te taiyAra Avyo chuM," rAjAe rasa dAbIne zAMtithI kahyuM. thayA hatA. + + + zilA dhasI AvatI hatI. vaDe A 1 "mane levA AvyA che ? pATaNane daravAje te baMdha ne te bhI. jANe daravAjo jeI oLakhatI hoya tema te che ne ? rAja mahele laI jaze ke hemasUrinA upAzraye ?" daravAjAmAM peThI-medAnamAM deDI ane sabhA hatI te maMDapa . rANIe tiraskAra darzA. tarapha dhasI. loko paNa tenI pAchaLa ghasyA. + : pravINunI AMkho kuMvarIne zodhatI hatI. enI daSTi sauthI pahelAM prathama hemamUrinA upAzraye-te pachI rAjamahelamAM, zilA upara paDI ane te gabharATamAM bolI uTha-bagajaba rANI !" A javAba sAMbhaLI rANInI AMkhamAMthI dhanI thaye!" munie gabharAI ubhA thavA mAMDyA. mahAsurijI javALA bhabhUkI. ne ke aMdarathI prajaLI uThyA hatA chatAM parama zAMti jahemasUrinA upAzraye ? hajIye e koDa che? pATaNanA ane gauravathI bolyA- "sabura ! zaraNe AvI che ? tAruM dhamAM rAjA ! dharma, hemasUrine vAMdavAmAM samAI jatA kalyANa thAo !" zilA jAge namI rahI hoya tema tyAM nathI !- jati maMtrela tela moklI tamArI rANIne apazAMta aTakI. mAnI rahyA che, enA page paDavAnA hajI abhilASa gharA mahArAja ! A che bheda che?" rAjAe pUchayuM. cho ? " eTaluM kahetAM kahetAMmAM rANI eka kaTArIvaDe Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jene virUddha viSamaya sAhitya 331 AtmaghAta kare che ane pachI jayadeva bAreTa, A nAma te nathI ApyuM paNa kAMte lekhaka pite e so anarthanI karaNabhUta thayelI eka ghArI jaina sattAne ja jJAtinA hoya athavA te kta sattA tarapha-jesadAkALanuM kalaMka coMTADavAne nizcaya kare che." nonA gauravavaMtA bhUtakALa tarapha bahu IrSonI najare * siddhapuranI bhAgoLe bAreTanI nyAta ekaThI karI jotA hoya evI pratIti thAya che, paNa atyAre e teNe jhamerane mahimA varNavya ane hemasUrine e vAta javA daie. A vArtAne ItihAsano temaja jaina sattAne zrApa ApatA keTalAya bAre, keTale AdhAra che, te ApaNe jovuM joIe. mULa pitAnI strIo ane bALako sAthe jIvatAM baLI na hoya te pachI zAkhAnI vAta keIja na mu. A pramANe jIvatAM-zrApa ApatAM baLI maravuM kahADe. mevADI rANI e ja A vArtAnA mukhya tene "jhamora' nA nAmathI oLakhavAmAM Ave che. AdhArarUpa pAtra che. tyAre zuM kumArapALa rAjAne evI ghaNuM karIne "mora" ne artha ene ahIA sama- keI rANI hatI ? vistAranA bhayathI e carcA jAvavA mATeja lekhake A vArtA Ama cheka nirA- AvatA aMka mATe mulatavI rAkhIe. dhArapaNe avatArI hoya ema lAge che. teNe pitAnuM jena tA. 13-3-27, ItihAsa-pAtrAlekhana ane kalpanA (3) gujarAtane madhyakAlIna itihAsa jana amA, mUkI kevaLa svaccha bhAve A vArtA cItarI che. je AcAryo ane rAjataMtrIonA kIrtikalApathI bharapUra vArtAnI pAchaLa lekhake lagabhaga 40 jeTalAM pRSTho che. e yathArtha ItihAsane sajIva temaja sAkAra karI rahyAM che ane jyAM jyAM lAga maLe tyAM tyAM batAvavA jenapAtro paNa avatAravA paDe e vAta jananI-jaina munionI peTa bharIne majAka uDAvI ame mAnIe chIe, paraMtu jaina sattA athavA jena che, te vArtAne yathArthaH itihAsane keTaleka AdhAra prabhAva viSe jenA dIlamAM leza mAtra paNa sahAnu che te ApaNe Aje tapAsIe. tAtvika draSTie bhUti vartAtI na hoya, parama madhyasthabhAve itihAsa joIe te A kathana kiMvA vArtAne itihAsanI ane aitihAsika paristhitinuM avalokana karavA jeTaluM sAthe jarI jeTalo paNa saMbaMdha nathI. ghaNIvAra iti jenAmAM vairya na hoya temanA vaDe itihAsa ke sAhi- hAsanA pustakamAM kivadaMtI-gAlapurANunAM avataraNa tyane pUrate nyAya na maLI zake. sAMpradAyika cheSa utArI levAmAM Ave che. itihAsa saMbaMdhI ane matamatAMtara saMbaMdhI jhanunavaDe jemanAM mana kalu hakIkatane vadhu spaSTa temaja vizALa banAvavA artheja Sita thayelAM hoya teo itihAsane paNa eTalo ja evI lokakathAo ItihAsanI paDakhe paDakha sthAna kaluSita ane malIna banAvavAno prayatna kare e svA- pAme che. paraMtu atihAsika pAtro sAthe saMkaLAyelI bhAvika che. "jhamora"nA lekhake itihAsanA nAme badhI ja vArtAone itihAsanA jeTalIja pramANabhUta vastutaH pitAnA aMtaranA rAga dveSaja ThalavI nAMkhyA mAnavI e bAlIzatA che. atihAsIka upAdAna saMgraha che. jaina sattA gujarAtane bhArabhUta hatI ane jaita karatI vakhate saMzodhaka AsapAsanI aneka vigata munie kAma-maNumAM ja racyA pacyA rahetA, ekaThI kare, suvarNa meLavavA mATe jema mArI paNa eTaluM ja nahIM paNa je hemacaMdrAcArya jevA puruSonI puSkaLa pramANamAM saMgharavI paDe che, tema cheka vajudA khyAti paNa sahastra mukhe gaI rahI che teo cheka vagaranI vAta paNa noMdhavI paDe, paraMtu suvarNa ane aMnudAra ane ati sAmAnya kedInA puruSa hatA mArIne pRthaka pADavA jeTalI kuzaLatA na dharAvanAra ema batAvavA mATe ja teNe itihAsane eka kere jema suvarNa ane mArIne barabAda kare che tema ja Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 332 sAhityaka vAstavikatA ane kutrimattAne potAnA vivekavarDa judA na pADI zake tenI sAhityasevA paNu eka upadravarUpe ja lekhAi jAya. " jhamera lekhake je aitihAsika graMthamAMthI peAtAnI vArtAne viSaya zeAdhyA che te graMthamAM sAvacetItA zabdo tarIke graMthakAre poteja kahyu` che ke brAhmAe jainAcAya zrI hemacaMdra tathA kumArapALa viSe ghaNI " adbhuta daMtakathAo '' calAvI che. kAi paNa vAMcaka athA sAhityaka tene itihAsa mAnavAne na prerAya ane bhUlecUke paNa kASTha jaina AcAya athavA amAtyane anyAya na maLe eTalA mATe itihAsanA saMgrAhake pote ja spaSTa zabdomAM tene 'adbhUta daMtakathAo' nI upamA ApI che; chatAM jhameAranA lekhake e takathAne-brAhmavarga vinAda athavA ta| vairanI tRpti mATe upajAvelI kapALa kalpanAne vAstavika aiti hAsika vigata jeTaluM je mahatva AreApyuM che te parathI te| mAtra ekaja vAta siddha thai zake ke lekha phate je virAdha cItaravAnI lAMbA kALathI jhaMkhanA rahetI haze te virAdhane teNe vArtArUpe avatAravAnI A rIte eka sarasa taka irAdApUrvaka zodhI lIdhI hAya. rAsamALA" nA mULa lekhake poteja 'jhameAra" vALI vArtAne eka brAhmaNa-vRttAnta' tarike oLa-laDIne khAvI che, phArbasa sAhebe pote tene kadipaNa itihAsa tarIke calAvI levAne Agraha nathI karyo. temanA potAnA zabdo temaja temaNe rajI karelI vArtA eka tulanA mATe atre upayogI thai paDazeH 1 jainayuga phAgaNa 1983 Lane! daseAMdI bhATa jayadeva karIne hatA te vacce jAkhIna thayA. eTale rANIye aNuhilapura javAnI hA kahI. tete AvyAne keTalAka divasa vityA pachI hemAcArye rAjAne kahyuM ke siseAdiNI rANI kadi mArI pAse AmAM ja nathI te uparathI kumArapAle tene javAnA Agraha karyo, pazu teNe nA kahI pachI rANI mAMdI paDI tyAre bhAnIyA tene jovAne gai. tyAM tenI vAta sAMbhaLIne teoe peAtAnA tene peAzAka paherAvIne chAnImAnI peAtAne ghera tuTI ANI, rAtre gaDhanI bhIMta bhAre kAcIne tyAMthI rANIte lai cAlyeA. A vAta jyAre kumArapA rAjAtA jANavAmAM AvI tyAre e hajAra dhADuM ane tenA upara caDayA, iDara daza gAu rahyuM tyAM mAtraLa pelA nAzI janArAne rAAe jhAlI pADayAM tyAre bhATe rANIne kahyuM ke "jo tame iDaramAM jai pahAMcA ema hAya teA ugarAya. mArI pAse khaseAM dhADuM che. jyAM sudhI amArAmAMnuM eka paNa mANasa raheze tyAM sudhI ame kAnA hAtha aDakavA zuM nahIM." e pramANe kahIne sAmA caDI AvelA bhaNI te ryAM; pazu rANInI hiMmata cAlI nahI. eTale teNe peAtAnA rathamAM ApaghAta karyAM tyAre dAsI kheAlI ke " have zuM kare che ? rANI teA kayAranAMe marI gayAM che." pachI kumArapALa ane tenI phAja dhar bhaNI pAchI vaLI.. rAsamALAnA pRSTa 294 upara "jhamera ' sabadhI hakIkata A pramANe maLI Ave che: brAhmaNeAnA vRtAntamA lakhe che ke kumArapALa mevADanA rAjAnI ku'varI sisediNI vere paraNyA hatA. jyAre tene paraNavAne khAMDuM meAkalyuM tyAre te kuvarInA jANavAmAM AvyuM ke rAjAne eveA niyama che ke rANi ee prathama hemAcAya te apAsare jaIne jainadhama nI dIkSA lIdhA pachI darabAramAM pesavuM.' A uparathI rANIe pATaNa javAnI nA kahI te kahyuM ke mane AcAya nA apAsare mekalavAmAM nahIM Ave evI jayadeva bhATe jANyuM ke mArI lAja gai mATe have mAre jIvavuM nahIM. te siddhapura gayA. ane peAtAnI nAtanA lokeAne kakAtarI mokalI ke "ApaNI nAtanI prAtiSThA lai levAmAM AvI che. mATe je mArI sAthe baLI mAne rAjI hAya teoe taiyAra thavuM. " pachI tyAM zetra DInA DhagA karyo ane je peAtAnI strI sahita baLI maravAnA hatA temaNe babbe jhaMDA ( sAMThA ) lIdhA ane je ekalA baLavAnA hatA temaNe dareke akekA lIdhA. temaNe cittA ane jhameAra khaDakI, pahelI jhamera siddhapuramAM sarasvatinA tIre karI. khIjI pATaNathI eka tIravAhane che. karI, ne trIjI khAtarI karI Ape. te huM AvuM. tyAre kumArapA-te nagaranA daravAjA pAse khaDakI, pachI kaikI Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainA virUddha viSamaya sAhitya jhameramAM sALa sALa bhATa pAtAnI strIe sudhAMta khaLI muvA, jayadevanA bhANeja kaneAja hatA. tene paNa kAtarI mAkalI hatI, paNa tenI mAe tene pahoMcADI nahatI; kemake tene te ekanA ekaja hatA. tathApi bhATanA gAra jhameAranI rAkhanI guNA bharIne gaMgAmAM nAkhavAne nIkaLI cAlyeA. te kaneAja AvyA. tyAM jayadevanA bhANeja nAkAdAra hatA tene jANyuM ke mAla laI jAya che tethI dANu mAgyuM. eTale brAhmaNe je mAla hatA tenuM nAma lIdhuM eTale vadhAre puchaparacha karI tyAre je nipajyuM hatuM te sa` kahI saMbhaLAvyuM. pachI te potAnuM kuTuMba ekaThu karIne temane pATaNa lai AvyA ane keTalIka jhamerI khaDakIne sa baLI muAM" vigere. madhyastha samIkSA paNa rAsamALAmAMnI A da'takathA uparathI 'jhameAra' nA lekhake peAtAnI vArtAmAM keTalI atizayAkti karI che-jainAcArthIne apamAnita karavAnA AzayathI kevI kutarka jALa gADhavI che te kharAkhara joi zakaze. vicitra vAta tA e che ke pelI zIlA ane kAmaNu-hamaNune je da'takathAne sparzI suddhAM nathI thayA teja vAta eka parama prabhAvazAlI jenAcAyanA nAme caDAvatAM e lekhakane lezamAtra paNa sarkAca nathI thayA. lAkakathAnA eka uMDA abhyAsI taraphathI amane kahevAmAM AvyuM che ke AvI madrelI zilA saMbaMdhI eka vAta mAravADanI lAkakathAmAM maLI Ave che ane tenAM pAtrA umA-jhumA-aMcaLA khezI ane mInaLade vigere che. mevADa kuMvarI ke jaina munine e ma`tra-taMtra ke zilA sAthe rajamAtra sabaMdha nathI. gujarAtanA itihAsa viSayaka sAhityamAM AvuM eka juThANuM dAkhala karavA mATe jhame rate lekhaka mAtra tene ja nahI, paNa gujarAtI sAhityanA sAkSarAnI pAse paNa javAbadAra Thare che, itihAsanA abhyAsIe paNu rAjA kumArapALanA aMtaHpuramAM mevADa kuMvarI jevI kAi ramaNI hAya e vAtaneA spaSTa asvIkAra kare che. nAgAranA rAjA- A banne kumArapALanI sAme yuddhakSetramAM sakhta hAra khAdhA pachI potAnI kuMvarI kumArapALane paraNAvI potAnA aparAdhanI kSamA yAcI hoya evA eka 333 ullekha maLI Ave che. paNa teNIe jainadhama svIkAravAmAM AnAkAnI karI hAya athavA teA jaina munie tarapha tIraskAra dAkhavyA haiAya evA eka paNa ullekha maLI zakatA nathI. eTale TuMkAmAM itihAsanI dRSTie avaleAkatAM "jhamera"nI AkhI vArto kevaLa zUnya athavA mAtra atizayAkti rUpaja puravAra thAya che. itihAsanA nAme jema mhAruM mIDuM mUkAyu che tema tenuM pAtrAlekhana paNa eTaluMja zithila ane DhaMga vagaranuM che. kumArapALanA aMtaHpuramAM kadAca mevADIrANI jevuM kAi pAtra hAya tA paNa te AjanI sudharelI saphrejIsTanA jevuM tAphAnI ane kevaLa baLavAkhAra hAya ema mAnavAne kaI sabaLa kAraNu nathI. vaMdanA jevA ekAdA najIvA kAraNusara sIsAdIyA vaMzanI kuMvarI potAnA pati sAme satat kakAsa kare ane potAnA patinuM game te thAya ema mAnI ekAeka nAsI chuTe e asvAbhAvika ane rAjaputa ramaNIne mATe lAspada che. vaLI lekhakanA A pAtracitraNamAM evI kAi kuzaLatA nathI ke jethI mevADa kuvarI temaja temanA sahAyaka bAroTa, vAcakanA dIla upara kai sArI sthAyI asara mUkatA jAya. kAi kAivAra RtikAsanI mAmUlI vyaktiomAM pratibhAzAlI lekhake bhAre bhavyatA umeravAmAM saphaLa thAya che. temanuM kAlpanika caritracitraNa ApaNune be ghaDI vismita batAvI mUke che ane e rIte itihAsanI apUrNatAne potAnI kuzaLatA vadhu bharI kahArDa che. " jhameAra nA lekhanamAM temaja pAtracitraNamAM evI krAi tAkAta dekhAtI nathI. teNe jema RtihAsanI narI avagaNanA karI che, temaja je janazAsananA saMbaM dhamAM te sapUrNa ajJAta ane aparicita che. tenI AcAra-nIti viSe TIkA karavAmAM kAI paNu prakAranA sayama ke maryAdAnu` pAlana karyuM nathI. madhyakALanA itihAsamAM gujarAtanA rAjAdhirAja tarIke kumArapALanuM zAsana dhaNI ghaNI rIte gujarAtIonA dIlamAM ullAsa tathA abhimAna prakaTAve tevuM che. te jema eka sabaLa sainika hatA tema te teTalA ja sayamI ane dharma parAyaNa hatA. rAjanIti 29 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainayuga 34 ane dharmAMttA e ubhayanuM viAdharahita pAlana karavAmAM kumArapALe je Atmazaurya dAkhavyuM che tene lIdhe eka rAjA tarIke temaja eka custa zrAvaka tarIke itihAsanA pRSTAmAM tenI kIrtti cira' banI rahI che. teNe mAtra ma`diramAM ke upAzrayamAM besI rahIne dharmanI vArtAja nathI karI, te paNa uccaryAM che. vakhata Avye yuddhamAM paNa jhukAvyuM che; eTaluMja nahIM paNa jainamaMdira ane zivamaMdiranA chaudghAra karAvI temaja navAM madira nirmANu karI peAtAnI udAratA batAvI ApI che. te peAte jema samartha rAjA hatA. tema zrI hemacaMdrAcArya paNa evAja eka parama pratibhAzAlI, zaktisa'panna ane deza-kALanA jJAtA purUSa hatA. temanI adbhUta zakti ane agAdha jJAna viSe tA Aje paNa zodhakA bhAre AzcaryamugdhatA anubhavI rahyA che. dharma ane rAjazAsanane Ave! apUrva yAga e kharekhara eka apUrvAMtA che. jete A apUtA jovAne AMkhA nathI, ane jene e apUtAnA rasapamega karavA jeTalI yeAgyatA nathI tenI sAhi. tyasevA e vikhaNA mAtra che. kharuM kahIe te amAra'' nA lekhaka pratye amane yA ja prakaTe che. phAgaNa 1983 vArtA prakaTa thai che lAgaNI AvI khATI zakaze ane je mAsikamAM e tenA saMpAdaka paNa jatAnI rIte dubhavavA mATe temaja itihAsa ane sAhityanA kSetramAM cheka niraMkuza ItajavAbadArI dAkhala karavA mATe peAtAnI dilagIrI darzAvI potAnI kartavyazIlatA batAvI Apaze. sAhityanI ziSTatA ane saMpra dAyA vaccenI samabhAvatA sadA surakSita rahe e daSTie paNa eTalI udAratA Avazyakaja che. --jaina tA. 29-4-27 amAra ke jhera? tenA suva mAlA mAgazI ane poSatA e akamAM eka inAmI lekhake AyAzrI hemacaMdracAya para peTa bharI AkSepa karI lIdhA; temAM tene peTa puratA AnaMda thayA haze. eka samaya evA hatA ke jyAre vIr purUSA sAma sAmA ghA karatA, A samaya evA AvyA che ke pIDa pAchaLa dhA karavAmAM khavA durI gaNAya che. je mahAna naranuM parama vizuddha jJAna ane parama tejasvI cAritra evu nIvaDayuM ke te kALe temanA sAmA thavAnI je anya darzanInI hiM'mata je lekhaka eka jainAcAmAM ane vaiSNuvanA gAMsA-cAlI nahi; te ArTase varSe pITha pAchaLa je manuSya haiyAta nathI ane je tenApara mukAtA AreA mATe javAba devAnA nathI . mATe-dhA karavA mAMDayA che. itihAsamAM A rIte asatya ane kalakanA pesArA thAya che te atiduHkhada che; A uparAMta sAhityakA jarIke na zaramAya tenA pratye yA sivAya bIjAnI dRSTi kevI kalAnI upAsanA dhRcche che te paNa iemAM jarAe bheda na joi zake, je lekhaka vIta rAgadevamAM ane sUSTikartAmAM kaoNMi ja viziSTatA na pArakhI zake ane tAMtrikAnA taMtra matra temaja jaina munienAM vairAgya raMgane ekaja kATImAM mukatAM kAi bhAva sabhave paNa zI rIte? A AkhI vA- te spaSTa kare che. sAcI kalA kayI ? satyane satya rtAmAM eka nahIM paNa evA aneka prasaMgeA Ave che svarUpe raju karavu ane tene te puratuM spaSTa karavA ke je viSe samAdhAnakAraka javAthya ApavAmAM amAre kalAne vAparavI; A kalAnI vikAsadaSTi che. satyane A karatAM paNa dasagaNuM lakhANu karavuM paDe. paraMtu chupAvavA ane te uparAMta sAcA itihAsanuM khuna 'amera'nA lekhakanI apakava zailI temaja apUrNa karavA ane asatya AkSepo banAvI aitihAsika abhyAsa jotAM tene eTaluM badhuM mahatva ApavuM, e vyaktie para ArpavA te kalAnI vikAra daSTi che, kadAca amAre mATe bahu lAchama na gaNAya. amane A pramANe karavAthI sAhityamAM vikAsa thatA nathI; AzA che ke inAmI harIphAinA parIkSakA ApaNu vikAra thAya che. AvA sAhityanI asara jatuM " jhamAra 'mAM rahelI asabhyatA, anAvaData ane aitihAsikatA ATalA vivecana parathI kharAkhara tenuM samAja para kayA prakAranI asara kare te sunnuta sheje samajI zake tema che. itihAsa pokArIne kahe Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaine virUddha viSamaya sAhitya 335 ke kumArapALa rAjAne mevADI nAmanI rANI na hatI, TakI zakaze; tema nahi bane te bIjA khAsa ane to. pachI tene jana dharma banAvavAnI. hemacaMdrasUrine asatya sAdhana satya manAvA lAgaze ane jana ItivaMdAvavAnI ane te arthe sArA agara khoTA mArgo hAsa ane tene lagatAM lakhANa para samaya jatAM koI hovAnI jarUra zI hoi zake? ane tema na bane to vizvAsa paNa nahi mUke. jJAna mATenI akhaMDa upAkumArapALa rAjAnI samakSa te rANIno aparAdha ane sanA te temane svIkArela dharma che. te dharma bajAvavA tene kAraNe jayasiMha bAreTane navase navANuM bAro- samartha banavA zaktino apavyaya karavAne mUkI sanmArge TanA jhameramAM jIva arpavAnuM parAkrama karavAnI paNa vyaya thatuM jAya tema icchIye chIye. AvazyaktA kayAM rahI ? aitihAsika vigatamAM koDha etihAsika satyanA pipAsuone ane ajayapALanA rAjyamAM jenonI utaratI dazAne A jhamera sAthe gUMthavAnI ceSTA zAne artha thAya atyAranA sAcA ItihAsane zodhI tene zuddha rUpe che? zuM banAvaTI AkSepa dvArA ja pitAnA darzanane janatA samakSa raju karavA cAre tarapha prayatna thAya che, Do sarvavyApI ke digaMtavyApI kadI banyA sAMbha- tyAre keTalIka bAjue irSyAne laI yA sAMpradAyika bhe che khare? sAhityakAre A prakAre sAhityamAM mohane aitihAsika vyakitao para je vaja samAna vikAra praveza kare che te tarapha kyAre dRSTi nAMkhaze? ghA thai rahyA che te paNa Apa saune mATe vicAraane itihAsakAre A prasaMge itihAsane-sAcA ya vastu che. A rIte sAcA itihAsane samajaitihAsane abharAI paraja rahevA deze ? ke temanA vAnI, tene zodhI kADhavAnI ApaNI muzkelIone ApaNe jJAnane sAce upaga karI janasamAja samakSa A paheAMcI vaLI zakatA nathI, tyAre bhaviSyanI prajAne te vRttAMta saMbaMdhI satya prakAza nAMkhavA tatpara thaze kharA? keTalI vadhAre muzkelImAM mUkaze te paNa bhulavAnuM kalAnI upAsanAmAM sAcI kaLAne pasaMdagI maLaze ke nathI. purAtattava maMdira jevI saMsthA AvA prasaMge jaDI kalAne? sAhitya ane itihAsamAM vikAsa zuM mUgI raheze ? ane prajAnA avAjane raju karatuM karavo che ke vikAra? A sarva prakane janasamAjane saurASTra paNa zuM AvA aitihAsika bAbatenA khuna vicAravAnA che. upara mAtra paDade pheMkaze? vaLI prauDha vicAra raju ane jaina grahastha ane munivaryone ! temanA jJAna karatuM prasthAna A prasaMge zuM karavuM yogya dhAre che? ane bhaMDArane upaga AvA prasaMge satya raju karavA, ane muMbAI gUjarAtI to AvA viSayo para sArI piTA ane malIna AzayathI thatA AkSepane mAthA- lAgaNuM dharAve che te paNa etihAsika sasa arthe toDa javAba ApavA sacoTa ane vyavasthita jJAnanI jarUrI gaSaNa nahi kare ? pita pitAnA vicAro. upAsanA karatA ApaNe kayAre thaIzuM ? itihAsa-tatva dRSTie, lAgaNIo Adi darzAvavAno saune haka che mahodadhi Adi IlkAbedhArIo AvA prasaMge sevA ane tene akhatara navalakathAomAM thAya; paNa te nahi kare tyAre karaze paNa kyAre ? itihAsanuM temanuM kalpita kathAnakomAM thAya te ISTa che, eTale etisAgara pramANa jJAna jana samAjane upayogI kayAre hAsika vyakitao para AvA akhatarA karavAthI sAcA banaze ? sAcA itihAsa sAthe khATAnuM mizraNa kara- itihAsanI zI dazA atyAra sudhI thaI che ane thatI vAmAM Ave tyAre sAcAne sAcA rUpe raju karavAnuM jAya che teTalA parathI paNa kAMI ApaNe cetIzuM nahi kArya keNu ane kayAre karaze ? jana munionuM parama zuM? aitihAsika navalakathA lakhAvA sAme paNa koIne kartavya che ke cAlu kAlane oLakhI laI navI paddhati virodha na hoI zake, paNa etihAsika vyaktie anusAra jJAna prApta karI teno vyavasthita upayoga hoya te pramANe temAM batAvavAmAM Ave ane kahipata karavo. toja A "mAre tenI talavAra'nA jamAnAmAM pAtromAM-mAtra temAMja lekhaka pitAnI kapanAnA raMga jana saMskRti, jaina sAhitya ane jaina itihAsa pUre te zuM icchanIya nathI ? A vicAra sAhitya Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 336 jainasuga pariSade pazu karavA jevA nathI zuM ? zuM sAhitya pariSada AvI rIte satya para asatyanA paDadA ane asatyane satya tarIke raju thatI vigato prati AMkha ADA kAna karaze ? Aje tA jeneAnA vArA che, kAle saunA paNa Avaze te paNa zuM bhUlI zakAya tema che ! jo te pariSada kAMi na kare te paNa aitihAsika navala kathAmAM aitihAsika vyaktie para AkSepo na mUkAya tevA prakAre kAMi karavAnI jarUra te saune lAgazeja. jo sAhitya pariSada AvI vikRta kaLAne sAcI kaLA mAnatI haiAya tA ' sAkSarA ' kevA viparIta anela che tenA tAla janasamAja karI leze. vicAra - sahiSNutAnA jamAnAmAM A prakAre sAMpradAyika rItatatva pratye AkSepa prakSepa karavAthI kAmI vakhavAda vadhe ane Ama sAMpradAyika jaDatA paNa tIvra prakAranAM ane te temAM kAMi Azcaya na thAya ! vicArasahi zrutAnA khAnA heThaLa AvuM dhatIMga nabhAvI levAya te phAgaNa 1983 AvA saMjogAmAM zuM iSTa che kharUM? vicAravinimaya ane vicArasahiSNutA Ama karavAthI vadhe tema khanI zake kharuM ? tema kadI na khate; ane kAmI bhAvanA tIvra temaja jaDa paNa khate te tethI prajAne paNa nukazAnaja che. A sarva rIte vicAra karatAM mA vastusthiti upekSaNIya nathI. mATe sA sAkSara, atihAsika satyanA sodhA Adi vicAra karI ! ke A prasaMge kayA prakAranA seiTI vAlva ' yA sar rakSaka upAya yeAjavA jarUratA che. A savAla suMvALI cAmaDIne kahI kADhI nAMkhavA jevA paNa nathI, kemake temAM prajAnA vikAsa karavAne badale hAnikAraka je rahela che te tenI asara kAne kAI prakAre avazya karazeja. A vastu have sau samajI le ane te aTakAvavA saceSTa AMThelana macAve tema ame. icchIe chIye. --sudhASA tA. 18-3-27, Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina caga. zrI mahAvIra janmatsava khAsa aMka. hindu musalamAna vacce saMvAda lAvavA mATe kalakattAmAM "phelezipa' nAmanI saMsthA astitvamAM lAvavA arthanI tA. 22-3-27 ne dine sabhA bharavAmAM AvI hatI. tyAre DA. ravIndranAtha TAgere nIce pramANene saMdeza The time has come when we must cultivate worldwide spiritual comradeship by training ourselves to realize the inner core of the truth in all religions, feeling glad when we discover the spiritual wisdom which we find in our creed, expressed in those of others, with their special characteristic idiom, accent and emphasis. . pustaka 2 aMka 8, virasaMvata 2453 vi. saM. 1983 'catra, zrI vardhamAnanA gRhavAsa-tyAga parathI bodha. vardhamAna svAmIe gRhAvAsamAM paNa A sarva vyavasAyanA prasaMgamAM vartatI evI rUci vilaya karavA vyavasAya asAra che; kartavya rUpa nathI; ema jANuM yogya che. je ema na karavAmAM Ave te ema ghaNuM hatuM; tema chatAM te gRhavAsane tyAgI municaryA grahaNa karIne lAge che ke, haju A jIvanI yathAyogya karI hatI ne munipaNamAM paNa AtmabaLane samartha jijJAsA mumukSupadane viSe thaI nathI, athavA te chatAM te baLa karatAM paNa atyaMta vadhatA baLanI jarUra A jIva lokasaMjJAe mAtra kalyANuM thAya evI bhAche ema jANI, maunapaNu ane anidrApaNuM sADA vanA karavA Icche che; paNa kalyANa karavAnI tene jibAra varSa lagabhaga bharyuM che, ke jethI vyavasAyarUpa jJAsA ghaTatI nathI, kAraNake beya jIvanAM sarakhAM agni te prAye thaI zake nahIM. pariNAma hoya ane eka baMdhAya, bIjAne abaMdhatA je vardhamAna svAmI gRhAvAsamAM chatAM abhegI thAya ema trikALamAM banavA yogya nathI. jevA hatA, nispRha hatA, ane sahaja svabhAve "svapnaya jene saMsAra sukhanI icchA rahI nathI muni jevA hatA, AtmAkAra pariNAmI hatA, te ane saMpUrNa niHsArabhUta jene saMsAranuM svarUpa bhAsyuM viddhamAna svAmI paNa sarva vyavasAyamAM asArapaNuM che, evA jJAnI purUSa paNa vAraMvAra AtmAvasthA jANIne-nirasa jANI-dUra pravajyAM te vyavasAya bIjA saMbhALI saMbhALIne udaya heya te prArabdha vede che, cha karI kayA prakArathI samAdhi rAkhavI vicArI che paNa AtmAvasthAne viSe pramAda thavA detA nathI. pramA te vicAravA egya che; te vicArIne pharI pharI te denA avakAza yoge jJAnIne paNa aMze vyAmela thavAne caryA kAryo karyo, pravane pravartana, smRtimAM lAvI, saMbhava, je saMsArathI kahyA che, te saMsAramAM sAdhA Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 jenayuga caitra 1983 raNacha rahIne, tene vyavasAya laukika bhAva ADe kaI jJAnI puruSoe te saMyamane paNa niSedha karyo AtmAne nivRtti jyAM nathI AvatI, tyAM hitaviyA nathI. paramArthanI upekSAe lakSavagara-je "vyavahAra raNA bIjI rIte thavI saMbhavatI nathI. ekanI nivRtti, saMyama'mAMja "paramArthasaMyamanI mAnyatA rAkhe tenA te bIjAnuM pariNAma thavuM saMbhave che. ahita hetu "vyavahArasaMyamane teno abhiniveza TALavA niSedha e saMsAra sabaMdhI prasaMga, laukikabhAva, lokaceSTA karyo che, paNa "vyavahAra saMyama'mAM kaMipaNa paramArthanI e sainI saMbhALa jema bane tema jatI karIne-tene nimittatA nathI ema jJAnI purUSoe kahyuM nathI. saMkSepIne-Atmahitane avakAza Apa ghaTe che. paramArthanA kAraNabhUta evA vyavahAra saMyamane paNa Atmahita mATe satsaMga jevuM baLavAna bIje nimitta "paramArthasaMyama' kahyA che. prArabdha che ema mAnIne kaI jaNAtuM nathI; chatAM, te satsaMga paNa, je jIva jJAnI upAdhI kare che ema jaNAtuM nathI, paNa pari laikika bhAvathI avakAza letuM nathI tene, pratye kRtithI chUTayA chatAM, tyAgavA jatAM bAhya kAraNe nibaLa jAya che, ane saheja satsaMga kuLavAna thayo roke che, mATe jJAnI upAdhi sahita dekhAya che hoya to paNa je vizeSa vizeSa lokAza rahetA hoya tathApi tenI nivRttinA lakSane nitya bhaje che. te te phaLa nirmULa thaI jatAM vAra lAgatI nathI; "mahAvIra svAminA dikSAnA varaghoDAnI vAtaane strIputra, AraMbha parigrahanA prasaMgamAMthI je svarUpa-je vicArAya te vairAgya thAya, e vAta anijabuddhi choDavAne prayAsa karavAmAM na Ave, te bhuta che. te bhagavAna apramAdI hatA. teone cAritra satsaMga phaLavAna thavAno saMbhava zI rIte bane? je vartatuM hatuM, paNa jyAre bAhacAritra lIdhuM tyAre prasaMgamAM mahAjJAnI puruSo saMbhALIne cAle, temAM, mekSe gayA. A che te atyaMta atyaMta saMbhALathI, saMkSepIne janmathI jene mati, mRta ane avadhi e traNa cAlavuM e vAta naja bhUlavA jevI che, ema nizcaya jJAna hatAM. ane AtmapayogI evI vairAgya dazA karI prasaMge prasaMge, kArya karyuM, ane pariNAme pari hatI, alpakALamAM bhegakarma kSINa karI saMyamane NAme, te lakSa rAkhI tethI mokaLuM thavAya temaja grahaNa karatAM manaparyava nAmanuM jJAna pAmyA hatA, karyA karavuMH e zrI vaddhamAna svAmInI chabastha evA zrImada mahAvIra svAmI, te chatAM paNa bAra varSa municaryA uparathI bedha levAne che. ane sADA cha mAsa sudhI manapaNe vicaryA. A meTA munione je vairAgya dazA prApta thavI prakAranuM temanuM pravartana te upadezamArga pravartAvatAM durlabha te vairAgya dazA te gRhavAsane viSe jene prAye koI paNa jIve atyaMtapaNe vicArI pravartavA gya vartatI hatI, evA zrI mahAvIra RSabhAdi purUSo paNa che evI akhaMDa zikSA pratibaMdhe che. temaja jina tyAgane grahaNa karI cAlI nIkaLyA e ja tyAganuM u. jevAe je pratibaMdhanI nivRtti mATe prayatna karyuM, te STapaNe upadeze che. gRhasthAdivyavahAra varte tyAMsudhI te pratibaMdhamAM ajAgrata rahevA yogya kaI jIva na AtmajJAna na thAya ke AtmajJAna hoya tene gRha hoya ema jaNAvyuM che, tathA anaMta AtmAne te sthAdi vyavahAra na hoya. e niyama nathI. tema pravarta nathI prakAza karyo che. jevA prakAra pratye vicA. chatAM paNa jJAnIne paNa tyAga vyavahAranI bhalAmaNa ranuM vizeSa sthirapaNuM vartAvuM ghaTe che. je prakAranuM parama purUSoe upadezI che, kemake tyAga Atma- pUrvaprArabdha bhagavya nivRtta thavA yogya che, te prakAthayane spaSTa vyakta kare che; tethI ane lokane ranuM prArabdha udAsInapaNe veThavuM ghaTe. jethI te prakAra upakArabhUta che tethI, tyAga akartavyalakSe kartavya che, pratye pravartatAM je kaMi prasaMga prApta thAya che, te te emAM saMdeha nathI. svasvarUpane viSe sthiti tene "para- prasaMgamAM jAgrata upayoga na hoya, te jIvane samAdhi. mArtha saMyama' kahyA che. te saMyamane kAraNabhUta evAM virAdhanA thatAM vAra na lAge. te mATe sarve saMgabhAanya nimitenA prahaNane vyavahAra saMyama' kahyo che. javane mULapaNe pariNAmI karI, bhagavyA vinA na chUTI Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra jayaMtI 339 zake tevA prasaMga pratye pravRtti thavA devI ghaTe, te paNa nizcaya rahe e yathArtha svarUpa mArA hRdayane viSe te prakAra karatAM sarvIza-asaMgatA janme te prakAra prakAza kare, ane janmamaraNAdi baMdhanathI atyaMta bhajo ghaTe che. nivRtta thAo ! nivRtta thAo!! he jIva ! A "vItarAga kahelo parama zAMta rasama kalezarUpa saMsAra thakI virAma pAma, virAma pAma; satya che, evo nizcaya rAkhavo. jIvanA anaadhi. kAMIka vicArapramAda cheDI jAgRta thA ! jAgRta thA!! kArIpaNAne lIdhe tathA purUSanA yoga vinA samajAtuM nahIM te ratnaciMtAmaNi jevo "A manuSya deha niSphanathI; te paNa tenA jevuM jIvane saMsAraroga maTADavAne La jaze. he jIva! have purUSanI AjJA upAsavA bIjuM koI hitakArI auSadha nathI evuM vAraMvAra yogya che." ciMtavana karavuM. A paramatatva che tene mane sadAya zAnta' jaya zrI mahAvIra. . (zrI vivAcakanI stuti parathI-rAga bhairavI gajhala.) pukAre jya mahAvIranI, mahAvIra jayavaMtA rahe! leke taNuM gurU e prabhue dharmane upadeziyA, leke ! vade sau sthAnamAM, mahAvIra jayavaMtA rahe! e vIra ne mahAtmA badhe, mahAvIra jayavaMtA raho ! A vizva sacarAcara bharyuM, jyAM jyAM juo tyAM jIva che, jeNe badhA jagamAM karyo ughAta nizcayathI khare, te jIvatatvane jANutA, mahAvIra jayavaMtA rahe ! te vIra jinanuM bhadra ho ! mahAvIra jayavaMtA rahe :jaganA gurU, jagane sadA AnaMda denArA prabhu, jale namyA sarAsaro, dhaLa dhAI jeNe pApanI jaganAtha ne jagabaMdhu e, mahAvIra jayavaMtA rahe. tenuM sadA kalyANa ho !, mahAvIra jayavaMtA rahe ! bhagavAna e jaganA pitAmaha, ne prabhAva che. zAstranA, tIrthakaromAM antanA, mahAvIra jayavaMtA rahe ! tathI. mahAvIra-jayaMtI. (berisadamAM gata zrI mahAvIra jayaMtI prasaMge pramukha tarIke ApeluM bhASaNa,), jayai jagajIvajoNiviyANaojagaguru jgaannNdo| namo durvArarAgAdivairivAranivAriNe / jagaNAho jagabaMdhU jayai jagapiyAmaho bhyvN|| arhate yoginAthAya mahAvIrAya tAyine // . jayai suANaM pabhavo titthaparANaM apacchimo - hemacaMdrAcArya. Ape zrImAna ane bahubuddhimAna bIjA sugya kara guha DhoLa mawA mIra / vicakSaNa pramukhanI yejanA na karatAM AjanI -devavAcaka sabhAnuM gauravabharyuM ucca sthAna mahane ApI je prema A devavAcakRta eka vadhu gAthA AmAM nIce pradarzita karyo che, te mATe huM Apane antaHkaraNathI pramANe che ane A traNa gAthAne gujarAtI kAvyamAM anu- AbhAra mAnuM chuM. vAda amoe karyo che te A lekhanI upara ame hArI nyunatAno hane khyAla hovA chatAM, huM Ape che:bhii savvajagujjoyagasa bhaI jiNassa vArassa / / aneka upAdhithI vyagra hovA chatAM ane mAtra eka bhaI murAsuraMnImayassa bhaI dhuyarayassa // divasa pahelAM mane sUcana karavA chatAM ApanA taMtrI. AmaMtraNane meM mAnya rAkhyuM te evA hetuthI ke Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenayuga caitra 1983 " cuNA pratye anurAga ApaNane tema karavA prere che. 'jhume cacAAtti sanIyam / '-zubha kAryamAM zakti pramANe yatna karavA joie-e niyama Apa 340 e nimitte utsAhI vIrapUjaka vIrabhUminAM darzananA mtane lAbha thaze. prAcIna saMskRta ullekhAmAM jete bar (bAra) siddhi mahAsthAnanA nAmathI oLakhAvela che, jyAMnANune preraNA kare che. sAhityapremI badhuee lakhAvelAM saikAo pahelAMnAM tADapatrIyAdi pustakA ane jyAMnA dharmapremI badhu Ae pratiSTita karAvelI sakAe pahelAMnI jaitapratimAe atyAre paNa jovAmAM Ave che. jyAMnI bhUmine prabhAvazAlI hIravijayasUri jevA samartha mahAtmAoe pAvana karI hatI, jyAM peTalAdanuM azvarye bhAgavatA jayaMtasiMhanI-vIramaMtrI vastupAlanA suputranI eka samaye AjJA manAtI hatI, jyAMnI vIrabhUmie bhAratamAtAnI svataMtratA mATe tadna, mana, dhanathI asAdhAraNa prayatna karanAra viThThalabhAi, vallabhabhAi jevA vikhyAta vIranetAone AgaLa dharyAM che, jyAM zrIyuta geApAladAsajI jevA rAja ceAgInA netRtva nIce satyAgrahI vIrAe rAjabhayanI pazu paravA karyAM vinA, kaSTapara parAne gaNakAryA vinA tucchasvArthaMRRttine vaza thayA vinA, zastra-astrAdi svIkAryo vinA paNa sarvataMtrasyataMtra sarakAra sDAme dharmayuddha mAMDayuM hatuM ane dRDha nizcayathI aMte ahiM sAnA vijayadhvaja pharakAvavA sAthe sAdhyasiddhi meLavI hatI, bhaviSyamAM paNa prasaMga paDe te paramapriya tIrthAdhirAja 'zrI zatru'jaya 'prati thayelA anyAyane dUra karAvavA jyAMnA utsAhI vIrabae ja AgaLa Ave evI pUrNa saMbhAvanA che; tevI siddhikAriNI erasaTTanI puNyabhUminAM darzana karavA krANu na Aka rSAya? e AkarSaNuthI AkarSIne huM paNa Aje mahAvIra janmajayaMtInA maMgalamaya prasaMge ApatI samakSa upasthita thayA chuM. enA ane Aje te paramapavitra tithi che ke je tithie AjathI aDhI hajAra varSoM upara jagaduddhAraka, jagaguru, jagannAtha, jagaE, jagaptitAmaDa vigere vizeSaNA jete vAstavika rIte ApI zakAya, te mahAtmA mahAvIradevanA A bhAratabhUmimAM janma thayA hatA. jemanA pavitra janmaparvanA divase prANi mAtrane pramAda prakaTayA hatA, kSatriyakuDagAmamAM Aje jemanA janmamahAtsavanA AnaMda ujavAi rahyA hatA, Aje jemanA janmathI siddhArtha rAjA ane trizalAdevInA AhlAdanI avadhi na hatI. e prabhu mahAvIranuM caritra ApaNe prativarSa paryuSaNaparvamAM zravaNa karIe chIe, ethI ApaNane e aparicita nathI. AcArAMga, sUtrakRtAMga, Avazyaka vigere aneka sUtrAmAM ane bIjA aneka auSadezika tathA caritagraMthAmAM prabhu mahAvIranuM caritra darzAveluM che. prabhu mahAvIranAM seMkaDA stuti-statrA maLI Ave che, prabhu mahAvIranAM seMkaDA smArakA-mazi, mUrtiyA vigere adyApi jovAmAM Ave che; e zuM sUcave che ? mahAvIra prati bhaktibhAva. aDhI hajAra varSa upara thai gayelA mahAvIra pratye ApaNA bhaktibhAva kema? evA sahaja prazna thAya, para`tu ApaNe vicArIzuM te jaNAze ke--temanA asAdhAraNa guNAeja leAkAne peAtAnA tarapha AkarSyA che. ethI te 1444 graMthAnA praNetA janmathI brAhmaNa chatAM jainAcArya suprasiddha haribhadrasUri kahe che kepaNa avAcya, AMkhavALA-vadhune naH na maLavAnovi nAnye, sAkSAtra ene paNa parAkSa evA prabhu dRSTatara eka mospi caiSAm / mahAvIranA viSayamAM sthula munnati catRthak vizeSa, vIra buddhie vaktavya karavuM e paNa sAhasa kahI zakAya. guNAtizayalolatayA zritAH smaH // jemanI stuti karavAmAM yAgIonI paNa azakti nAmAruM sutaH pitA na rivastIA dhanaM hAya, tyAM anyanI zI gaNanA? tema chatAM temanA taiva sai adhyAtmajJAnIone paNa agamya, vacasvIthI mahAvIra jIvA vacaH mahAvIrapratye bhakti bhAva kema ? Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra jayaMtI 341 naivatajinenarataM zita iima paraMtu pariNAme paraMparAe ahiMsAne ja prAdhAnya vivAdita ramavana vIre catta- maLyuM che. vairaparaMparAne aTakAvavA, jagatamAM sarvatra maruM zAMti sthApavA, jagatanA kaleza-kaMkAsane dUra karavA vaciMtamahApaMdaratIstamamittavayall kAyika, vAcika, mAnasika hiMsAne tyAga e keTalo -lakatatvanirNa. Avazyaka che e jagatanA itihAsane gaMbhIra sUkSma bhAvArtha-te bhagavAna mahAvIra kAMI ahAra abhyAsa karanArA samajI zake che ane tyAre ja e baMdhu nathI ane bIjA devo ayyArA zatru nathI, sarva prabhunA prarUpelA ahiMsAtatvanI uttamatA vaLI emAMthI ekene ame sAkSAta joyela nathI; vicArI zake che. paraMtu teonAM vacana ane caritrane judAM judAM sAM- jagatane-jagaddavartI sakala satvane naraka vigere bhaLI guNenA atizayathI adhika evA vIraprabhunA durgatimAM paDatAM bacAvanAra ahe Azrita thayA chIe. jagata-pitAmaha hevAthI, te saMbaMdhI bhaya, surata (jina) e ayyArA pitA nathI ane apAyathI rakSaNa karanAra cheanya matavALA amahArA dumane nathI, teoe ke vAthI dharma e jagandhitA kahI zakAya ane e jagajine ahane dhana ApyuM nathI ane kaNAda vigeree tmitA dharmanA paNa arthathI utpAdaka hevAthI prabhu haryuM nathI. paraMtu je kAraNathI te vIrabhagavAna eka mahAvIra jagapitAmaha kahI zakAya. tathI-nizcaye jagatanA hitakara che ane jenuM nirmaLa je samagra aizvaryathI, rUpathI, yazathI, lamIthI, vAkya sarva maLane haranAruM che, tethI aDe temanA dharmathI ane samagra prayatnathI pratye bhaktivALA chIe. bhagavAna mahAvIranI yukta hevAthI "bhagavAna" kahe prabhu mahAvIra jagatamAM vartatA sakala prANiga samatA vAya che. karmanuM vidAraNa karanA baMdhu kahI zakAya. kAraNa vAthI sADAbAra varasanI ghera jagabaMdhu kema? ke-sakala kANisamudAyanA utkRSTa tapasyAthI zobhatA hovAthI, acitya vIryayukta rakSaNano teoe upadeza hovAthI je vIra kahevAya che, temaja kaSAyajaya, upaApela che, temaja te prANIone sukhamAM sthApana sarNajaya, pariSaha-jaya, IkiyAdi zatrugaNajaya karavAmAM karatA hovAthI te jagabaMdhu kahI zakAya. mahAvIre je mahAna vIra hovAthI yathArtha mahAvIra kahevAya che. pharamAvyuM che ke aciya zakitavALA bhaya-bharavAdithI na DaranAra, sa vior sarave mUyA have navA taLe niSpakaMpa e mahAvIranI ghora tapasyA, e mahAvIra sattA ja daMtA na mAya zvetA samabhAvathI sahana karela ghara upasargo ane pariSahenuM ja gha DyAM dhame kuke puje nA varNana karatAM paNa kaMpArI chUTe e samatAranA sAgara rANA megha DhouM " mahAbhAga, apakArijano para paNa upakAra karanAra - --AcArAMgasUtra. aparAdhI jane para paNa kRpA-karuNAbharI amI najabhAvArtha - sarvaprANa, sarvabhUta, sarvajIva, sarva rathI jonAra e karaNasiMdhu mahAvIranA pavitra jIvasattvane na haNavA, na phleza upajAvavo, na paritApa nanI uttamatA zuM varNavIe ? zatru-mitra pratye samaupajAva, na upadrava karo A dharma zuddha dhruva bhAva rAkhanAra-rAga-dveSa karavAnAM prabala kAraNe upanyAya zAzvata che. lokone samyaka prakAre jANI kheda- sthita thavA chatAM, jagatanA rakSaNuM ane dhavaMsa karavAnuM e jaNAvyuM che. bala sAmartha hovA chatAM rAga-roSAdina leza mAtra prabhu mahAvIre pharamAvelI ahiMsAne dUSita karavA, paNa avakAza na ApanAra e vItarAga, vItaSa tene kalaMkita darzAvavA keTalAka prayatna karI joyA, vIraprabhune mahimA kaI rIte varNavI zakAya? emane Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 342 sAdhyanI siddhimAM sahAyabhUta e samatArasane ApaNe ApaNA jIvanamAM keTalA utAryAM che ane keTaleA utAravAnI AvazyakatA che e vicAravAnu kartavya ApaNuM che. jainayuga ApaNe prabhu mahAvIranI jayaMtI ujavI tyAre ja kahI zakAya, jyAre AjayatInI saphalatA paNe e prabhunA pharamAvelA pavitra mArge prayANu karIe. ApaNI ujavelI jayaMtI tyAre ja saphaLa thai zake OM jyAre ApaNe ApaNAM vaimanasyane, kSudrakalaheAne, najIvA kalezaka'kAseAne, parasparanA kusapane tilAMjali dRSTa ApaNI zakti ane amUlya samayane durvyaya na karatAM e prabhu mahAvIranA jIvanamAMthI uttama kSamA, mArdava, Ava, nileaubhatAne ApaNA jIvanamAM utArIe. viSayajaya, kaSAyajaya, iMdriyajaya, maneAjaya jo devANavidevo jaM devA paMjalI namasaMti / taM deva deva -mahia sirasA vaMde mahAvIraM // caitra 1983 karavA prayatna karIe. prabhu mahAvIre prarUpela gaMbhIra sUkSma satya tattvAne-gahana siddhAMtane svayaM samajI anyane samajAvavA-tene pracAra karavA prazasta prayatna karIe. ajJAnathI, pakSapAtathI karAtA akSamya asatya AkSeponA paNa zAMtithI pratyuttara ApI ajJAna lekhaka-vaktAonI skhalanAe zAMti-samAdhAnIthI sudharAvavA prayAsa karIe. ane e rIte kaSTaka aMze jo paramAtmA mahAvIrane punita pagale cAlIzuM tA avazya ApaNI ujavelI jayaMtI sala thaze, ane ApaNe sAdhyasiddhi sathaH sAdhIzuM. Ape mhArA vaktavyane zAMtithI zravaNa karyuM te mATe ApanA punaH AbhAra mAnI mhArUM vakatavya pUrNa karUM chuM. ( anuvAda gIti ) vaMduM chuM. zrI vIrane name che devA prAMjali jene pUjita che iMdrAthI vaLI je che deva, devAnA. ) agaNita vaMdana hA--krAtizaH dhanyavAda hai| te siddhArthanaMdana, bhayabhaMjana, mahAvIrane ke jeoe AjanI puNyatIthie carama deha dhAraNa karI, sAcuM jIvana jIvI, jagatane sAcA mArga dekhADayA che. jagadgurU, zrI vIraprabhunA sarva guNAnu` yathA sthita varNana karavuM te devatAonA gurU mATe paNu vIra sa'. 2453 caitra zu13 Arasada. } zrI vIrastuti. (rA. rA. umedacaMda DhAlatayaduM kharADIA. B. A ) gIti. lAlacaMdra bhagavAnadAsa gAMdhI, azakya che teA pachI mArA jevA pAmara mATe tA te taddana azaya hAya temAM ze saMdeha ? manuSyavANIne agAcara, atI driya, alakha ane anupama te zrI nigga'tha nAtaputtanuM svarUpatA svAnubhavaja dekhADI zake. yathAyeAgya dazA nahIM hAvAthI bALakanI mAphaka mAtra hAtha paheALA karI * te jagadya mahApurUSa AvA-AvA hatA' eja mAre mATe kahevAnuM rahe che. paLe paLe, samaye samaye smaravA yAgya che te zatruMjaya mahAvIra ane temanA jIvanasa`deza. nahI' ke ekalA janmakalyANaka divaseja. tethIja upAdhyAya zrI yazeovijayajIe gAyuM che keH-- "tuma guru gaNu gaMgAjaLe, jhIlIne nirmaLa thAuMre avara na dhaMdhA AdarUM, nizadina tArA guNu gAvuM re --girUAre. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 343 AjathI AsanaupakArI trizalAtanuja Azare aDhI hajAra varSa pUrve sarva karmAM dura karI, peAtAnA sarva guNA prakaTAvIzuddha svarUpe meAkSamAM prakAzI rahyA che. temanuM anaMtajJAna, anaMtadarzana anaMtacAritra ane anaMtavIrya ApaNane mugdha banAve che. teja ApaNA Adarza che. teja ApaNuM lakSyache. prabhunA pratyakSa darzana sivAya anya kaMi icchA thatI nathI. rasADhAnA dhUmADAthI kai bALaka rIjhAtA nathI, peTamAM anna paDe tyAreja tene pratIti thAya. te bALakanA jevIja ApaNI sthiti che. ApaNA te Adarza kaMi aprApya nathI. trikALa akhAdhya siddhAMtA prarUpanAra zrI vIraprabhunI mAphaka zrI vIranuM pratyakSa darzana thAya teAja sarve jhalaDAo-AMtara bAhya sarve matamatAMtanA leze| tarataja dUra thAya kAraNa ke zrI Ana dhanajI mahArAjanA nIcalA zabdomAM mane ati vizvAsa che. temanI agAu aneka arihaMta te Adarzapade darzana dIThe tuma taNure, sazaya na rahe vedha, pahoMcyA che. ane peAtAnA jvalata dRSTAMtarUpa jIvanathI te mahApade paheAMcavAnA teoe mArga atAvelA che. dinakara kara bhara prasaratAMre, adhakAra pratiSadha; --vimalajina. zrI vIstuti Adarzo ApaNane bhAvanAerUpI pAMkhA Ape che te pAMkhA vaDe ApaNe uMce ane uMce uDIe chIe. ApaNe svIkArelA te Adarza atyaMta zuddha hAvAthI-zrI mahAvIra jevA jinezvarAnAM jIvaneAthI jIvanamAM utarAyeleA heAvAthI--ane aneka mahA purUSonA jIvanamAM utArAtA heAvAthI-avalaMbanarUpe te niHsandeha ati upakArI che ane te AdarzanuM dhyAna pratikSaNa karavA yeAgya che. sAthe AtmavikAsakramamAM samabhUmikAvALA maitrI, ucca bhUmikAvALA tarapha pramAda, utaratI bhUmikAvALA upara karUNA ane anAtma-jaDa tarapha mAdhyasthya evI ucca bhAvanAe jIvI dekhADa nA, guNadRSTi, guNaprema ane guNugrAhakatAnA mArga janAra ane teja mArganA upadeSTA, satpadArthane dveSa, jijJAsA, zuSA, zravaNa, sUkSmakheAdha, mImAMsA, pratipatti ane pravRttirUpI aSTAMga yogathI sAdhanAra mahAyeAgI, anekAMta vanAra mAtra nahI paNa jIvanamAM utAranAra, jJAna-darzana ane cAri* tyanA aiyarUpI advitIya mAlika meAkSamArga batAva. nAra zramaNa bhagavAna mahAvIranuM jIvana AjanA jaDavAdanA vAtAvaraNamAM samajavuM muzkela thai paDayuM che teAye tenAM thADAMka paNa amImaya smaraNA apUrva zAMti khase che. avanaveA ullAsa arpe che, ane divya preraNAo prere che, ane svAbhAvika rIteja kavi jinahuSanA zabdomAM ema gavAi jAya che keH-- laTapaTanuM have kAma nahIM che, pratyakSa darazana dIje, dhuMArDa dhIjI nahIM sAhIba peDha paDayAM patIje. sevaka jema dheTAnA TALAmAM gayele ane svabhAna bhUlele siMha bIjA kharA siMhane joine potAnuM svarUpa samaje che tema zrI vIraprabhunA pratyakSa darzanathI ApaNane ApaNuM AtmasvarUpa sahaje samajAi jAya. pazu nirvANuprApta purUSanu` pratyakSa darzana te temanA jevA mukta purUSaneja hAi zake. ApaNA mATe to te azakya che. ApaNe mATe teA rahyu che temanu parAkSa darzana-temanA siddhAMtA ane temanAM alaukika jIvananA keTalAMka sa'smaraNA ane te pratyakSa ane parAkSa darzananI durlabhatA mATeye zrI Ana dhanajIe kharUM gAyuM che keH-- dhAti DuMgara ADA ati dhaNA, tuja darazaNu jaganAtha, dhIkAi karI mAraga saMcarUM, egu kAi na sAtha, --trizalAnaMdana darizaNu tarasIye, zrI mahAvIranuM jIvana eja temanA jIvane paddeza ane siddhAMta teja jJAnakriyAnu aikaya nathI tyAM aMtara nizcaya ane vyavahAramAM nathI tyAM bheda vijJAna ane kaLAnA ane teja paramAmA patha A divya jIvana ApaNane kyAMthI samajAya, A yugamAM, ke jyAM jJAna ane kriyA vacce rahe che eka mahA samudra te upara pula karavA rA zraddhAna samyaga darzananA samyaga darzana kare che. jJAna ane kriyAne Atapreta ane eka rasa ane tyAreja jIvAya che divya jIvana ane nathI AvatA tyAre jIvana maraNunA trAsa. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainayuga caitra 1983 ukheDI nAMkhatAM aMte dharmane nAme cAlatI sattA ane hiMsA sAme pAkAra uThAvatAM ane sarvajana hitakara tIrtha pravartAvatAM, Arya ke anArya, strI ke purUSa, uMca ke nIca, sarvane samAna gaNatA ane samAna gaNavA upadeza ApatA, ApaNe zrIvIrane joie che. temanI mAtRpitRbhakti, bhrAtRsneha atula aMgabaLa, mahA vairAgya, apUrva AtmabaLa, avarNanIya sahiSNutA, sa`saMga parityAga, ghera tapazcaryA, mahAvizALa bhAvanAe krevaLa jJAnasvarUpatA ane saMpUrNa a'isAmaya jIvana ane pravacana upara jeTaluM kheAlIe athavA lakhIe eTaluM echuM che. nathI atyAre samaya te upara vadhAre vivecana karavAnA. huM te atyAre ekaja guNu upara tamArUM vizeSa dhyAna khe'cI vIramIza. ane te sat ane asatanA viveka-samyag darzana che, ane teja ApaNe prathama te zikhavAnA ane samajavAnA ane sAkSAtkAra karavAnA che. 344 AvuM samyag darzana zrI mahAvIranA jIvane saraLa ane madyuta bAMdhAvALA grAmaciMtaka nayasAranA bhavamAM prApta thayuM hatuM. lAkaDA paDAvavAnA ati zramadharma pachI bhUkha lAgavA chatAM, jamavAnA samaya vItI gayA hatA chatAM, bhayakara aTavImAMye hRdayanI svasthatA rAkhI te munInI zodha karAve che. zeAdhIne AnaMda pAme che. temane annAdithI sataSe che. sa'tASIne sAMbhaLe che, sAMbhaLIne Adare che, ane mArga dekhe che. satsaMganI prucchA, satsaMganI prApti ane satsaMgamAMja rahevApaNu eja jIvana palaTA karAve che, eja diSTa kANu pheravAve che. ane sanmArge caDhAve che. sAcA saMta puzyA, sAcAM munivaryAM kharekhara pArasamaNi che. leADhAMnuM sAnuM banAve che. deASaSTine gudRSTimAM palaTAvI nAMkhe che. satsaMganA A dRDha saMskArathI ja te nayasAranA jIva rici nAme zrI AdinAthanA pAtra tarIke janmela che ane vairAgya pAmI temanI pAse ja bALavayamAM dIkSA le che. paNa vairAgyane pAyA kAcA haiAvAthI ane hajI mana dRDha nahI haiAvAthI joie chIe adhazraddhAne sthAne tattvArtha-zraddhA sayama barAbara rIte pALI zakatA nathI ane potAnI jarUra joie chIe. mata matArtha svamahattvAkAMkSI prayatnAnI jagyAe AtmArtha AtmabhAgI svayaMsevA. jaDatAne sthAne cetanatA. kadAcane sthAne satyanA svIkAra ane satyAgraha zuSka jJAna ane zuSka kriyAnI jagyAe jarUra che have jvalata jJAnakriyAnI ekatAnI. jaina keLavaNI khAtAonA netAe sAMbhaLaze A vIra sadeza ane pragaTAvaze! have satsa`gI navayuga. alpatA batAvanAra trida'DIneA navIna veza te dhAraNa kare che. paNa te te vakhate paNa satya nathI cUkatA. ane bhane haMmezane mATe dezavaTA ja de che. ane kahe che ke satya mArga te zrI AdinAthanA che. huM tA pAmara chuM ane te mArge javA azakta chuM. A bhavamAM mizra satya kheAlavAne mAtra ekaja prasaMga te maricinA bhavamAM anyeA. ke jenuM kaTu phaLa temane pAchaLathI bhAgavavu paDayuM. te bhAvI mahApurUSamAM nirNayanI spaSTatA bhrUNe aMze thai che paNa temAM joSTae tevI dRDhatA hajI AvI jaNAtI nathI. paNa vagara hathIyAravALA siMhanI sAthe hathIyAra cheADI laDanAra tripuSTa vAsudevane nyAya puraHsara laDavAnA nirNaya te uccagAmI jIvamAM te dRDhatA lAve che. A dRDhatA eka vakhate AjJA paLAvatI vakhate kaMika ugrasvarUpa dhAraNa kare che ane kaThAra khane che. zayyA pAlakanA kAnamAM sIsuM reDavA jevA prasaMga upasthita thAya che. paraMtu teja kaThAratAne pachI chellA bhavamAM svAtaMtrya ane sahanazIlatAmAM palaTAvatAM ane tatkA lIna Arya jagamAM prasarelI aMdhazraddhAne mULathI ane tema thaze tyAreja jaina samAjamAM saMgaThana thaze. eya jAmaze, hRdayanI vizALatA Avaze, dharmabhakti rasa jharaze ane zrI vIr prabhunAM atyAre sakucita banelAM zAsanamAM navuM zveta prakAzaze. ane te thaze avazya zrImahAvIra jIvananA satat sa'smaraNathI ane kSaNe kSaNe tenA AcaraNathI. te zrI mahAvIra kevA che te ke (harigIta.) sasAra dAgni taNI jvALA bujhAvA nIr che. samAha phUlI dUra karavAM, je pracaMDa samIra che, mAyArUpI pRthvI vidyAraSNu, tikSNa haLa sama zUra che, merU samAnaja dhIra je che, jayavaMta te mahAvIra che. ' MAKALBOS Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIritranA lekhaka vIracaritranA lekhaka [ te kevA heAvA joie ne teNe lakSyamAM zuM rAkhavuM ghaTe ?] [ lekhaka--munimahArAja zrI darzana vijayajI ] 1. upAdghAta. sAmAnya rIte dareka dharmomAM amuka prakAranAM tatvA nI je viziSTatA jovAya che, temAM jaina tatvanI asara spaSTa nIhALAya che. sArAya dezamAM ahiMsA mATe kAMi vakatavya hoya tyAre anAyAse jainadharmanI prazaMsA karavIja paDe che. A ahiMsA dharmanA aMtima niryoMmaka prabhu mahAvIra che.harakAi sahadaya jana nAma dhArIne mukhe sAMbhaLeA, pramANika pUrAtatva vive cakeAnA pAnIe pAnIe jue, ke niSpakSapAtI jainetara lekhakeAnI dhamImAMsA tapAseA tA+1 ati 1 haricaMda jaina dharmI prAcInatAmAM jaina lakhe che ke--e eka TIeTI pustakamAM jaina darzananuM varNana vAMcela che + + mahArAja thisaragI huzAnane i. sa. nI AThamI satAbdimAM tibeTamAM bauddha vidvAna heAza Mga mahAyAnanI sAthe zAstrArtha karavA mATe prakhara paDita jainAcAya malazAlane kholAvyA hatA. A rAjAe kamalazIlajInI yuktine thInI naiyAcikAnI yuktithI vizeSa maLavAna dekhI, A bhAratIya naiyAyika (kamalazAlajI)nI gardanamAM jayamALA ApI ane te vakhate tibeTanA anuyAyie kamalazIlajInA anuyAyI thayA. bhAratavarSIya auddha TekasTa sAsAyaTInA sekreTarI khANu saracadradAsa sI. AI. I. jyAre hiMdustAnamAM ba, mata ane hiMdumatanuM saMgrAma cAlatuM hatuM. tyAre aiAdde matanA ane jaina matanA manuSyo ahIMthI nIkaLI yunAna, kAryeja, phInIzIyA, phInastIna, rUma ane mizra dezamAM pahoMcyA. ane AbAda rahyA. (pR. 1) tame kahI zakaze. ke yunAnanA pa'pasa Parnasas patanuM bIjI' nAma Devanika devAnikA krama paDayuM ? paNa ame kahI zakIe chIe ke jaina matanA satA paNuMnI jhuMpaDIomAM rahetA hatA jethI te prathamanu' nAma thayuM ane tyAM venA nivAsanI bhUmi hatI jethI bInu nAma pADyuM. (pR. 17) jema yunAnamAM hiMdIemAM zahera ane parvatanA nAmeA vidyamAna che tema mizra deza (AphrikA)mAM gaelAe paNa 35 hAsika ni^thajJAtaputra tIrthaMkara mahAvIranI jorazeArathI karelI prazaMsA sA~bhaLAze. ane atyArA :kALa te vazamI sadInA uttarArdha vizamI sadInA uttarArdha eTale svataMtratAnI svacchaMdatAnI zahenazAhata, yAte manameAjI kalpanAnA madhyAnha. raTanA, aMgreja graMthakArAe atyAra sudhI uDAvelI jahe matamAMthI evu' sheje pratIta thAya che ke temanAM vaktavya vAMcatAM AryAvartanA saMskAranA lepa thAya paNa AryAMvanA udAtta lekhakeAe kRSNacaritra, muna caritra vigere Adhunika zailIthI lakhI AAvanA jIvaneAllAsamAM navacetana reDayuM che. have mAtra Adhunika zailImAM lakhAelA vIracaritranI khAmI che ema kAI kahe te te sarvathA yogya che. kemake navInatAmAM mAha pAmanArA yuvakAnA hRdayapaTamAM vizvAsAtmaka vIracaritranI icchA kema na citrAya ? AvuM vIracaritra lakhavAnI mArI bhAvanA thAya che paNa te teA lakhAya tyAre kharUM? te daramyAna khIjA ghaNAya lekhakA vIracaritra' lakhavAnA prayAsa kare che ane avAranavAra te mATenAM sAdhanenI mAgaNI karyo kare che, eTale mane je je sAdhanA maLyAM che te pAtAnA vatanane vIsarI gayA nahi. je teoe tyAMnA ai parvatane Sumara sumerU ane. Cailas kailAsanuM nAma ApyuM (pR. 42) eka Surse subAguranA che AjasudhI jyAMnAM maMdiza ane mUrti A giranAranI jevAM mAluma paDe che, hiMdustAna kadIya (urphe )mAMthI mizra ane nAtAlamAM jaina dharma hatA (pR. 25) 5. lekharAya AryamusAphara mathurAnA jaina pA iM. sa. pUrve 600 varSanA che. te bhAratavarSanI jItAmAM jInI imArata che. D. 1-10-19. Oriental Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 jainayuga mAre jAherAtamAM mUkavAM joie ema dhArI A nibaMdha lakhela che teA zrI vIracaritra"nA lekhakAe A nibaMdha vAMcI javA ane temAM kAMi anyathA ullekha thayeA hAya te! te sakha`dhI mane (lekhakane) lakhI jaNAvaze te vastunI satyatA tAravavAmAM vadhAre sulabhatA thai paDaze. ema mArI mAnyatA che. ATalA prAsaMgika nirdeza karyAM pachI have ApaNe mukhya viSaya upara najara nAkhIe. ra--yureaina paDitAnuM valaNa. karIe ApaNe jyAre vIracaritra lakhavA prayAsa tyAre pAzcimAtya paMDitAnA abhiprAya tarapha paNa maitrakrANu phekavA joie, eTale prathama eja tapAsIe. pAzcimAya paDitA athAga prayatna kare che paNa te zrImAnAnuM keTaluMka matavya amuka ekadezIya dhAraNu sAthe acUka joDAeluMja rahe che. jethI tee ghaNI khAkhatamAM vicitra kalpanAmAM dvArAi jAya che ane keTalIka vakhata satyatAnI tAravaNImAM ulaTA araDA vALe che. A viSayamAM lokapriya lekhaka bAyu kimacaMdra ceTarajInA udgArAnI mAMdha laie te Adhunika paMDitAnA samasta buddhiviSayaka rahasyanA niceALa nItarI Avaze. bAbujI aitihAsika carcAnI mASatA paikI eka Aphata pAzcimAtya pAMDityanI nicenA zabdomAM jaNAve che " bIjI bAjunI Aphata te vilAyatI leAkeAnA pAMDityanI che. yureApiyana paDitA saMskRtanuM zikSaNa laI prAcIna sa`skRta graMthaiAmAM tavArIkhanI saccAi zAdhavA maDela che temAMthI keTalAkanuM mana " paraMtu parAdhIna durbaLa hi'dIo kAi kALe sudharelA hAya,-temanA sudhArA prAcIna hoya. ' A svIkAravAmAM nAkabula thatuM hAvAthI teo jema ane tema prAcIna bhAratanuM gaurava tADI pADavA macyA rahyA che. " hiMdanA prAcIna graM'thA arvAcita che. vaLI hiMdunA pustakamAM je kAMi che te saccAi bahAratuM athavA pArakA dezamAMthI cerI lIdhela che" ema sAbIta karavA pUrNa prayatna karI rahyA che. A zeAdhamAM teo ekaja vAta zikhyA che ke cetra 1983 " je khInA hiMdanA tarapheNamAM hAya te vAta kheATI ke anukaraNa karelI, ane je khInA hiMdanA rItiravAjothI alaga jatI hoya te mAtra bharAMsAdAra, ' jemake- pAMDavA vagerenAM cAritrA te AryAvartanAM kalpanAkAvya, pazu draupadInA pAMca pati te hiMdanI satya kathA| namunA." ( * tIrthaMkarA thayA che' e kalpanAnI guthaNI. jyAre tIrthaMkarA mAMsa svikAratA sarvathA niSedha karatA nathI. te satyeAdezane nirvAda namunA ) kemake A pramANenI zeAdha batAvIne mAtra hiMdIone asaskArI adhamaja harAvavAne peAtAnA matAratha siddha karavA pratye te derAyA hoya che. vekhara sAhebe uparAkta niyamate sadara karI jAhera karyuM ke-hiMdIoe nakSatra maMDalanu jJAna bAbilene pAsethI meLavyuM che paNa A jJAna bAbilene pAse hatuM evuM pramANuja jyAre maLe tema nahatuM, tyAre te sapramANa kema sAkhIta karavuM e citA vhITanIne thai te teNe evA kAraDA dhaDayA ke-" te hiMdIee zodhyuM hAya evuM manAya tema nathI. kAraNa! hiMdIenuM magaja evuM tejasvI nathI ke te ATalI zodha karI zake. ' keTalAka keLavAela hindIe paNa svapanAne tasdI ApyA vagara vinA saMkrAce AMkhA mIMcIne pAzcimAtya paMDitAnA matane peAtAnA mana tarIke svIkArI le che jemAMthI keTalAkane vilAyatI teja madhu sArU che. kharI paDatAi ! are kutarAM sarakhAM paNa vilAyatIja game che. ane dezI pustakanI vAta eka bAju rahI paNa jo dezI bhikhArI heAya te te paNa eka pAi ApavA yogya nahi. satyapriya dezabhakte sivAyanA dhaNA sudharelA lagabhaga A sthitimAM mUkI zakAya tevA che kAraNa ke tee uparakta kathanA vagara AMcake svIkAra karye jAya che. yure|pIyaneAnA vebara sAheba meTA paDita kahevAya che paNa mane te ema lAge che ke-eNe je divase saMskRta zIkhavA mAMDayuM, te divasa bharatakhaMDa mATe tA bahuja kamunA hatA. jarmatAnA eka vakhatanA jagalI khamarAnA e vaMzajathI hiMdunu prAcita gaurava Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIracaritrane lekhaka 347 joI zakAyuM nahIM. tethI teNeja "bharatakhaMDano sudhAre vAnuM che tema vilAyatanA lokoe paNa ApaNI tAjetara che" ema sAbIta karavA bahuja prayatna pAsethI ghaNuM zIkhavAnuM che jemake -eka vivAha tatva karyA. vebara sAhebe mahAbhAratanI prAcInatA upara laIe te yuropamAM eka uparAMta bIjI strI thAya daSTi nAMkhatA pitAne prazna karyo "caMdragupta (i. sa. nahIM, (A mArga prazasya che paNa temAM thatA arthe pU. 400) nA samaya kALamAM yuropiyana paMDita mATe nApasaMdagI mAnavI paDe che.) evI prathA che. migAsthanIe potAnA bhramaNavRttAMtamAM hiMdanI badhI have jo yUropamAM A prathA na hota to che bAbato mATe seMdha lIdhI che temAM mahAbhAratanI neMdha josephAinane choDI devAnuM che ghara pApa karavuM paDayuM haze ke nahIM hoya? paNa te graMtha nAza pAmatAM bIjA te karavuM paData nahIM, AThamA henarIne pitAnI strIgraMthakAroe lIdhelA tenA bhAratavRttAMtanA je onI hatyA karavI paDI te vakhata Avata nahI. haju chUTaka phakarAo maLe che temAM mahAbhAratanuM nAma nizAna paNa yuropanA sudhArAnA jhagamagatA tejamAM eja kAraNe nathI. jyAre tyAra pachInA khrIstI sAdhu krisasTama aneka pati hatyA-patmihatyAo thAya che. ApaNA mahAbhAratano ullekha kare che. tethI mahAbhAratane tenA keLavAelA to ema mAne che ke vilAyatI te saghaLa kALathI vadhAre prAcInatAmAM mUkI zakAya nahIM eTale pavitra, deSazUnya, ane upara nIcenI AgaLa pAchaLanI temaNe IcchApUrvaka peTe rasto pakaDI jAhera karyuM ke caMdapeDhInA uddhAranuM sAdhana che, tethI keTalAka vilAcaMdraguptanA arasAmAM mahAbhArata hatuM nahIM. isunA thatI sAkSaro yuvaka yuvatInA sudhArAnA paDadA nIce janmakALe paNa nahIM hoya. krisTamanA hiMdagamana sarvathA teonuM AMdhaLuM anukaraNa karI rahyA che, pahelAM te graMthanI racanA thaI che. jo ke pANinI are evA duSTatA paNa maLI Avaze ke pite ane sUtramAM mahAbhArata yudhiSThira vagere nAme che paraMtu pitAnI rakhAyatanI hAjarImAM vacce ADakhIlI rUpa tenA upara vizvAsa rakhAya nahIM. kemake te arvAcina sAcI satI strIne rahevAne adhikAraja na hoya. che " ahIM bhAratavRttAMta graMthane meTo bhAga lepa - layamene paNa "buddha ane mahAvIra" thaI gayo che nAmanuM bAkI rahela che e vAtanI vebara zirSaka nibaMdhamAM hiMdanI bAbatamAM AvIja bhAMga sAhebane khabara hovA chatAM hiMdusthAnanI TheSa buddhine dhaMTI che. lIdheja uparanI hakikata lakhelI hovI joIe. enA A bAbatamAM kAMI eka baMkima bAbuja u. hiMdusthAna viSayaka sAhityamAM pAne pAnAne uddeza lekha kare che ema nathI paNa kavisamrATa nAnAlAle mAtra bharatakhaMDanI moTAIne teDI pADavI eTalo ja pitAnI "bhAratano itihAsa" e bhASaNamAM eka tAravI zakAya che. AMkhe jonArA ane bane AMkhe jonArA pAzcAtya vaLI dhAre ke migAsthanise pitAnA bhAratavRtAM paMDitAne judI judI sITa para besAryA che. tathA tamAM kAMI na lakhyuM teTalAthI mahAbhAratanI hayAtIja nahIM ema manAya kharuM? ahIM Azcarya sAthe kahevuM rA. bA. gavarIzaMkara hIrAcaMda jhA vigere hIMdi lekhakee tene maLato avAja pUryo che. je dareka joIe ke ghaNA hiMdIoe lakhela jarmana musApha rInA varNanamAM vebara sAhebanuM nAma paNa jaDatuM bAbata vistAranA bhayathI ahiM lakhavA ucita nathI. to te sAheba hayAtaja nahatA, ema manAya dhArI nathI. kharuM? vaLI vebare pANInInA mahAbhArata zabdano 3- zodhakhoLa, artha (vonI 6-2-28) bharatane vaMza ema jainadharmanI zodhakhoLamAM paNa yuropIyana paMDi. karela che temaja pANInIne arvAcIna TharAvela che. tenA hAthe A rIte ghaNe anyAya thaela che. AmAM taddana TheSaja keLavAela che. " prathama teoe eja svarUpa pakaDayuM ke-"jainadharma che ke ApaNe vilAyatI pAsethI keTaluMka zIkha- ane bauddhadharma e baMne vastutaH ekaja che Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348 janayuga caitra 1983 mAtra nAmAMtaro ke dezabhede che." mI. DeDa sAhebe tethI teoe paraMparAjJAnathI cha cha mAsanA divasa te tyAM sudhI zodhI kADhyuM ke " bauddha darzananA jANanAra Aryone yuropiana prajAnA saMtAna tarIke viza ardhanamAM 1-AdinAtha -nemanAtha 3-pA- oLakhAvavA prayatna karyo. zvanAtha ane 4-mahAvIrasvAmI e mukhya baudhdha 2. phargyusane nagna strionI keTalIka prAcina che" sAmAnya dhamAM paNa jaNAI Ave evuM che mUrtio joI jAhera karyuM ke "prAcina bhArata strike-bauddhanI covIzImAM A nAma ja nathI. kAraNa, ene kapaDAM paheravAno dhAro na hata" arthAta teo te jaina tIrthakaronAM nAmo che. chatAM zodhakhoLanI dhUnamAM asabhya hatI. ToDa sAhebe A bhUla karI nAkhI che. jo ke TeDa sAhebanI 3. teja phargyusane mathurAnuM zilpakAma joI zodhamAM janayati jJAnacaMdrajInI saMpUrNa sahAya tevA "hiMdamAM AvI kArIgarI hoI zake nahIM. ema mAnI chatAM A bhUla kema thaI haze ? e samajAtuM nathI paNa nakkI karyuM ke-"A badhuM grIsa zilpInA prayatnanuM . jema vakIla mohanalAla DI. dezAI pAsethI kalikAla phaLa che. sarvajJa zrI hemacaMdrasUrine vRttAMta jANI navalakathA 4. keTalAka yuropianoe sUryaprajJapri-caMdrakAra ka. mA. munazIe tene managaDhaMta sthAnamAM gaThavI jJapti vigere graMthe sAMbhaLelA nahIM eTale temaNe vikRtinuM rUpa ApyuM che, tema TADasAhebe eja dharaNe AryAvarta jyotiSanI bAbatamAM mata Ape ke "te manasvIpaNe kAma lIdhuM hoya te AvI aneka bhUla grIkanuM anukaraNa che." "te zikSaNa bAbilane thAya e sarvathA banavA joga che paraMtu DarAjasthA- pAsethI meLavela che." nanA gujarAtI bhASAMtaramAM A goTALo rahe ane 5. keTalAekane yuropiana mUra jAti sivAyanI tenA saMbaMdhamAM sudhArAnuM pina na mUkAya e paNa kALI-lAla cAmaDIvALI kaI bIjI jAti jagatamAM gujarAtI anuvAdaka mATe akSamya gaNAyara vase che evuM svapna AvyuM hatuM. eTale temaNe che. e te spaSTa che ke pAzcAtya paMDitoe sarakhA hiMdIone prathama darzanamAM ja "mUra"nuM bIrUddha varTa karavAnA pravAhamAM taNAI, AvI aneka asatya ApI dIdhuM. ghAtane ThokI besArI che emAMthI cheDI zonA 6. keTalAkane vIra rasa sivAyanA graMtho paNa purAvA tapAsI laIe. padabaMdha-AkhyAnamAM hoya che evuM jJAna nahatuM temaja - 1. prAcina Aryo prakhara jJAnavALA hatA. jJAnanA temanA vizvakoSamAM AvI bAbata mATe epIka sivAya baLathI ane musApharImAM thatA anubhavathI vizvAsanA bIje zabdaja na hatA. jethI rAmAyaNa mahAbhAratane dareka prasaMgenA saMpUrNa jANakAra hatA. teone deza daSTipathamAM AvatA vAra Epic kAvyanI gaNatarImAM dezamAM banatI vicitra ghaTanAonI mAhitI lakSma goThavI dIdhAM. mAMja hatI jethI teo uttariya bhAganA cha mAsavALA che. saMskRta bhASAnA anabhijJa vahIlara sAhebe divasa rAtrInA jANakAra hatA paNa A vastusthiti mahAbhAratanA karAvelA tarajumAmAMthI uparacoTiyuM jANI zakAya tevuM buddhisAmartha prAcIna Aryone hoya jJAna meLavyuM. vaLI amadAvAdanA subAo ane ema pazvimAtya paMDitanA khyAlamAM naja utaryuM. dali dIlInA megala zahenazAhanA ke caMdragupta vigerenA rAjya kALanA pUrva pazcima hiMdanA rAjAnA paraspara #ra gujarAtI taraju karanAra paNa kayAreka goTALo sabaMdhanI bAbatamAM ajANa hatA eTale te sAhebe kare che. kemake di ba0 raNachoDarAma udayarAme phArbasa rAsamALAnA tarajumAmAM evuM ja karyuM che. ane bhASAMtaranA kRSNapAMDenA gADha sabaMdha kalpitavAta tarIke oLapAThamAM tathA TIppaNIone vadhAre karI gujarAtanA itihA. khAvavA pramANa ApyuM ke-" dvArikA hastinApurathI sane anyAya Ape che. ( juo navI AvRtti kA, rA. 700 kaSa dUra hatuM, mATe teone sabaMdha asaMbhazIlaguNasari tathA zrI hemacaMdrasUrino adhikAra). vita che. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIracaritrane lekhaka 66 " 8 yUrepiyana svacchaMdI 'krIthiMkara '-nAtikAnI peThe svacchaMda vihArI navalakathAkAra munazI paNu maDhavA ceArAzI karavA " mAM rahela bhayane-kA samAptine samajI zakela nathI. " manuSyadehu mAMghIre khAyeA maNI hAthe caDhayA'' nA bhAvane kheMcI zakela nathI, ane bata`rI-piMgalAnA kaDavA svAda samajela nathI, tethI ' arvAcina sAhityanA pradhAnasvara * zirSaka peAtAnA nibaMdhamAM ( pRSTha-3 ) pota prakAze che ke " parabhavanuM heta visarI A bhavanuM AkaNuM, A viziSTatA navAkALanA AkhA sAhityamAM tarata najare caDhe che. ane teja pramANe nada pahelAnA kALanuM prathama lakSaNu-parabhavanA prema ane A bhavanI arUci." kharekhara ' A bhava mIThA, teA parabhava kANe dIThA ? ' te AnuM nAma. 9 eka dezI vidvAne paNu gujarAta kArDiAvA DamAM janAnI vastI mATe khIta anubhavI anumAna r karela che. je mATe me... " gujarAta-sArASTramAM jatenuM sthAna " zirSIka nibaMdha cha mAsa pahelAM lakhela che. ane prasaMge bahAra mUkIza. paNa A bAbatamAM te vidvAne khAlI kalama zAhI ane patraneja sadupayoga (!) karela che je ahIM lakhatA nathI. AvI AvI ghaNI zodhakheALA thai che. Ane 'zodhakheALa ' e nAma ApavuM e paNa bhASAne durUpayoga karavA jevuM che. teoe A zodha karavAmAM purANeAnA paNa sArI rIte AdhAra rAkhyA che. jethI A bhUleA karavAmAM purANanA gappA paNa pUravaNI rUpa manAya. prathama leAkavAyakAnI vastunA saMgrahamAMthI sutrA rUpe cuTaNI karI traNa bhAga pADayA. te vAyakA graha hAla Rgveda, yajurveda ane sAmaveda rUpe prasiddha che. janatA AvA vibhAga karanAra purUSane " vyAsa ' evA nAme oLakhatI hatI. A rIte veda upaniSad ane purANeAnA vyAsA jUdA jUdA che. jemake-kRSNa, pAyana vyAsa. ityAdi ItyAdi. vaLI vanavAsI RSienA praznAttara ane a dhyayanamAM brAhmaNA tathA upaniSThAnA sa'graha thayA 39 che tyAra pachI turatamAM tenAja purANeAnI racanA thai hatI. 'kima bAyu kahe che ke- vedamAM zatapatha brAhmaNa vigerenA purANA heAvAnuM lakhela che'' A kathanathI ApaNane bIjI paNa eka khAkhata vicAravAnI rahe che ke-traNa cAra hajAra varSa pahelAnAM vedapurANAmAM ane arvAcina kALanA vedapurANAmAM avazya taphAvata hAvA joie. jemAM prAcinakALanA ghaNAM satyAnA vikAra thayele hAvA joie. kemake-tatva nirNaya prAsAdamAM kahelA divede ane prApyavedezanI bhinnatA che. zatapatha purANu vigere atyAre upalabdha nathI. eTale dazAvatAra vigere banAvaTI kathAonA navA saMgraha thayA je prasaMge kALAMtare samAjapriya thatAM navApurANAnI racanA thaI che. ane atyAre teja mAjIda che. vilsana vagere atyAranA yuropiane purANakRtine dhaNIja najIkanI-lagabhaga khaseA-traNase varSoM sudhInI, mAne che. paNa te zodha taddana Agraha. mUlaka che vastutaH temanA dhAravA pramANe ane kima khApunA kathana pramANe peAtAnI nAmanA phelAvavAnI anicchAvALA yoAlipsA rahita niHsvAthI brAhma(c)Ae prAcina purANAmAM mAtra peAtAnI kRti umerI dIdhI che. tathA e mAnyatA vizvAsa karavA lAyaka che ke prAcina brahmavavartanuM sthAna taddana arvAcina brahmavaivarte lIdhuM che. A upalabdha thatAM purANAmAM jainadharma ane tIrthaMkarA sabaMdhe hu vicitra ghaTanAo AlekhI cheka A pramANe kalpita ra`geA purAyA hAya e prastuta purANuracanAnA itihAsathI samajI zakAze. vizeSa vakhata jatAM 'tima tIrthaMkara mahAvIra svAmI ane aMtima mudde zAkyasiMha judA judA che, keTalIka samAnatA haiAvA chatAM bannenA dharmapathA * 3 purAvA mATe jIe; zramaNavatAAmAM Avela muni nyAyaviSayane. "jainadhama sabaMdhe kaMi " niba'dha Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jetayuga 3pa0 citra 1983 judA judA che evo mata baMdhAyo ke te mATenA paNa zuM svataMtra vicArakanA mastiSkamAM utare kharuM? purAvA zaiddha graMthee pUrA pADyA. ane AgaLa A uparathI huM ema nathI kahevA mAgato kevadhIne 23 mA zrI pArzvanAtha tIrthaMkara paNa aiti- arvAcIna yuganA saMzodhake sarvathA bhUla kare che, satya hAsika purUSa che, e paNa puravAra thaI cukyuM che. mArI nAkhe che, yAne gapaja calAve che. kiMtu mAre eTale atyArathI aDhI hajAra varSa pUrve paNa jainadharma kahevAne hetu evo che ke keTalAka asvAbhAvika hato; e vAta anya graMthothIja siddha thaI cukI che. viSayamAM chAcharI mAnavI buddhi kAma karI zaktIja zodhakhoLanI khAtAvahI ukelatAM ukelatAM keTalAM nathI. manuSyanI jJAnendriyamAM jeTalI khAmI hoya che, eka purANoe tene puchI ApI che. balInA (baDa- teTalA puratI bhUle temanA kArya-pariNAmamAM Ave che. lInA) vIranirvANa saMvata-84 nA zilAlekhe niHza. (1) ekI vakhate badhI cIjonuM jJAna sarvatakatA prakaTAvI che, bhadrAvatInA virAbda-23 nA paNa vagara asaMbhavita che, jemake keTalAka yuropi. zIlAlekhe (samrA saMpratinI dharmalIpie) ane ane thoDA graMthe jai kathe che ke-"baddhamAM kaliMgasamrA khAravelanI hastiguphAnI zilAlIpie kRSNanuM nAma nathI" jyAre lalitavistarA nAmanA te jainadharmanI prAcina jAherajalAlIne navo paDa graMthamAM kRSNanI asura tarIke pichANa karAvela ghAja pADyo che. che. tathA bIjuM AvuM kAMIka aMze ApaNe upara have pachInA navA purANuo "pArzvanAtha e vAMcI gayA chIe vigere. vigere. amArA bhagavAdhArI saMnyAsI ke brAhmaNa hatA " (2) vaLI keTalAka evA kudaratI niyame che AvI kalpanA na kare te sAruM. ke je ApaNe jANatAja nathI. jema saharAnA raNamAM - have zrI pArzvanAtha prabhunI pahelAM jainadharma vate jIvanAre jaMgalI pitAnI bhramaNabhUmine jagata kalpI ke nahIM? A praznano uttara ApatAM saMzodhake mAthuM AnaMda mAne che, eka TApumAM vate bharavADa ne - khaMjavALe che. kemake veda ane upaniSadomAM prAcina grApha sInemA ke vAyaralesanI potAne apratyakSa bInAne janatane kaI purAvo maLatA nathI. pArzvanAtha prabhunI satya tarIke svikAratA nathI ane TuMka buddhivALe pahelAM jainadharma haze nahIM evI purAtatvIonI do. pitAnA kuvA sivAya bIjuM jagata mAnavAne mAnyatA che. purAtatvanA rasika jene paNa A bAba- inakAra kare che. ApaNA buddhivAnanI paNa apratyakSa tamAM navuM ajavALuM pADe tema lAgatuM nathI. vAtamAM keTalIkavAra AvIja pravRtti hoya che. bezaka hAlanA saMzodhake prAcina AcAryonA kathanane A niyama dareka vastu mATe eka sarakhI rIte lAgu satyaja tarIke mAnavAno InkAra kare che. eTale pADI zakAya tema nathI. paraMtu keTalIka kudaratI ghaTa. dAdAsAheba devardhigaNI kSamAzramaNa, zrI jinabhadragaNI nAone sAcI mAnyA vinA cAlI zake tema nathI. kSamAzramaNa ke zrI zilAMkAcAryanuM kathana hoya athavA baMkima bAbu paNa kahe che ke-prAcina itihAsanA jagagurU zrI hIravijayasUri ke mahAmahopAdhyAya dhaNu ta aMdhakAramAM chavAI rahelAM che. zrI yazovijayajI mahArAjane ullekha heAya te keTalAka yuropiyane tirthaMkaromAM sumatinAtha sArI paNa Ajane purAtatvavidda tene sarvathA mAnavA taiyAra buddhivALA moTA, vizeSaNa, zAMtinAtha zAMti denArA, nathI. te pachI teja Ajane purAtatvavidda " paNa vizeSaNa. kuMthunAtha kAMI nahIM, artha vagaranuM vizeSa game tema kahe " teja avisaMvAda vAkya che, e nAma. evA kalpita rUpake ghaTAvI, tIrthakara jevI 4 4 A mATe jue zrI nANo zIrA kaI vastuja nathI ema kahevA mATe prerAya che, paNa nuM pustaka "jainatIrthone ItihAsa " nI pUravaNImAM chapA. A vAkpaTutAmAM te eka jAtanuM uDAupaNuM ja che, ela muni jJAnavijayane "prabhu mahAvIra ane gautamabuddha" kemake lesane mahAbhAratanA dareka prasaMgene Aja zirSaka nibaMdha, zailIthI taddana najIvA karI nAkhyA che. teo kahe che Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIracaritrano lekhaka 3pa1 ke-pAMDavo pAMcAlanA manuSyo. pAMcAlI lagna=pAMcA- ke RdamAM kRSNanuM nAma che ane saMhitA vilanI pAMca kSatriya jAtine paraspara vyavahAra. kRSNa= bhAgakAra kRSNa dvaipAyana vyAsaveda prasiddha che paNa kALuM. mahAbhArata hiMdanuM kalpanApradhAna moTuM kAvya. tethI vAsudeva-kRSNanI sAbItI maLI zakatI nathI. rAma=rama dhAtupadathI kalpI kADhela nAma. rAmAyaNa= zatapatha brAhmaNamAM dhrutarASTra parikSita ane janmajaya khetIvADI ItyAdi. zabdanecara che. pAMDavonAM nAma nathI chatAM ApaNe eka baMgALI yuvake asi=AravAra ityAdi rU5. tene atihAsika purUSa mAnI zakIe, ane jinene kathI plAsInA sAcA yuddhane paNa bhUtAvaLa jevuM kada na mAnI zakIe.-AnuM kAraNa? nAcitra TharAvyuM che. baMkimacaMdra bAbue paNa eja traNe saMhitAmAM RSabhadeva neminAtha mahAvIra cIle cAlIne lasakriDA karavI. caeNsananI zodha=kriDA. ane cAvaMzati tirthaMkara vigerenAM nAma che ema kAtuka, evo manasvI artha karI rUpakaprathAnI bAli. ghaNuM avataraNo sUcave che paNa e bAbatamAM bahu zatA vyakta karI che. (zAkhA-prazAkhA bhedanI) zodhakheLa karyA sivAya go. nA. gAMdhIe te prabhu mahAvIrane jIvana vR ahI kAMI lakhavA ucita dhAryuM nathI. te paNa tAMta sata hovA chatAM "adhyAtma mahAvIra" nibaMdhamAM vede mAM na kha ma vigere zabdaprayogo evuM rUpaka gaThavyuM che ke jemAM satya jIvana vastu che e vAta bahu cokkasa che ane A rIte ardhana paNa khevAya jAya. yAne jenA vivekamAM puravidenuM zabda ja "jina"nI yathArthatA mATe basa che. saMmelana meLavavA chatAM niSphaLatA ja sAMvaDe. mI. cuMbakakALe ( jJAnArA, tA. arthAta-rUpaka e eka jAtanI sAhityaka 22-2-2227) kahe che ke-" zrI kRSNa ane zreSTi che. paNa tene zodhakhoLamAM sthAna nathI. jenA bAvIsamA tIrthaMkara zrI neminAtha samakAlIna ahIM prazna e thAya ke-pANininI aSTAyA hatA." e vAta mane pUrvaja lakSyamAM AvelI che. yimAM "jina" zabdaja nathI. jarUra ApaNa eka purANakAroe jenA prathama tIrthakara zrI vicAraNIya prazna che. paNa pANinimAM dareka zabdanI RSabhadeva svAmInuM vividha ka95nAthI otapreta ca* siddhi karela che. evuM kAMI mAnI zakAtuM nathI. ritraja Apela che. bauddha siddhAMtamAM paNa zrI pArzvakemake pANinimAM mahAbhAratanA keTalAMka nAmo are nAthanA ziSyo nigraMthaDAtaputra, nigraMtha agnivezyAyana, kRSNa zabda paNa ullekhagocara nathI. aitihAsika nigraMtha, AnaMda zrAvAsaMdha vigerenA aneka ulleprabhu pArzvanAtha mahAvIrasvAmI siddhArtha rAjA vigere kho chejha4. paNa maLatA nathI. to pachI jina zabdane abhAva A uparathI ApaNe joI zakayA ke-jainadharma heya tethI "te" na hatA evuM zA mATe mAnavuM? sabaMdhI pazcimAya zodhamAM hajI ghaNuM apUrNatA che veda-upaniSadomAM jina ke arihaMta sabaMdhI temaja A bAbatamAM janasamAja ajJa che. ane je ullekha nathI. A eka bIjo prazna che. paNa tIvra jANakAra-sAkSare che te bedarakAra che. jenuM phaLa ApaNe vicArasaraNInA vegamAM uttara maLe che ke jAdhama A rIte bhogavI rahyA chIe. ane vaidika dharma e judA judA pAyA upara caNA- 'baMkImacaMdra bAbujI paNa kahe che ke-"itielA-parasparathI nirALA dharmo che. jethI vedagraMthamAM hAsanI najare jotAM kaI vAta kharI ane kaI vAta tadharmanA ullekho saMbaMdhI AzA rAkhI zakAtI khoTI te pArakhavAnI zakti na hovAthI athavA tepara nathI. vaLI vedamAM itihAsanA maMgaladarzanamAM najare zraddhA na hovAthI, te zodhI kADhavAno yatna thAya nahIM, paDatA bIjA paNa keTalAka puruSonAM nAmo nathI. tyAM evuM ja bane, " ApaNane A zabdomAMthI ghaNuM jemake-traNa saMhitAmAM kRSNacaMdranuM nAma nathI. je zikhavAnuM che. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citra 1983 352 jenayuga -etihAsika sAdhane. mAnyatAomAM paNa deze deze seMkaDe rUpAMtara thAya atyArasudhI purAtatvanI daSTie vicAra thayo che. eTale baMgALamAM 80 rUpiyAbhArane zera, muMba have aMtima tIrthakara prabhumahAvIranA jIvanavRttAMta ImAM dudhaDerImAM pa6 rUpiyAbhArane zera, ane gujarAtamAM mATe zuM zuM sAdhana che te tapAsI laIe. 40 rUpiyAbhArane zera. zarAphI vyApAramAM ke rAjyaitihAsa mATe kahyuM che ke bhaMDAramAM salAkhanI keDa, ane TeDhiyA vyApAramAM vizanI keDI, uTIyAkezamAM uMTIyo gaja ane veMtIyA dharmArthakAmamokSANA mupadezasamanvitam dezamAM muThIo gaja laie te ja yathArtha mApaNI pUrvavRtta thayuf fmati pravarte che ? | thaI zake tema che. arthAtadharma artha kAma ane mokSanA upadeza harakoI tIrthakarIta harakeIkALanA dhArmika sAhivALuM, pUrvavRttanI yAdIrUpa vArtAvALuM kathana te Iti- ne cAlu tIrthakaranA sAhityamAM samAveza thAya che. hAsa kahevAya che. A rIte atyAre upalabdha thatA jainadharmanA sAhityanI - A itihAsa te mAtra be pagAM prANIono. zarUAta paramAtmA mahAvIrathI thAya che. jemAM mukhya bAkI bhASA darzana vyApAra dharma ane tiSa sAhitya ekAdazAMgI che. vigerenA paNa alaga alaga ItihAsa che paNa te ekAdazAMgI-e prabhu mahAvIranA pAMcamA darekanuM vivaraNa ahiM jaNAvIza nahIM. ziSya paTTadhara zrI sudharmA svAmInI racanA che. jemAnuM AcArAMga sUtra te bhASAzAstrInI daSTie - itihAsanA ghaNAM prasaMge aitihAsika ghaTanAmAM paNa prabhu mahAvIranA vakhatanuM ja manAya che. mirUpayogI paNa hoya che. jemakelivinA rAmanA ekAdazAMgI pachInuM sAhitya upAMgo, pannAo, itihAsamAM, hireDeTasakRta grisanA itihAsamAM, anugArasUtra naMdIsUtra, kalpa sUtra, chedagraMtha vigere caMdakavikRta pRthurAja rAsAmAM, ane phirastAo vigere che. A upAMgomAM aDhI hajAra varSa pahelAnuM karelA musalamAnI bAdazAhanA itihAsa vigeremAM AryotiSa sAhitya sacavAI rahela che. A dareka ghaNAM mizraNa che. aitihAsika novelemAM te narI graMthamAMnI vastunI vizeSa spaSTatA mATe bhASya nikalpanA sRSTija che, ane mahAbhAratamAM te purava , yukti cUrNa ane TIkAonI saMkalana jAyela che. NInAM be staro che. chatAM tene itihAsa tarIke kabula je pachInuM bhASya ane niryuktionuM sAhitya vadhAre rAkhavAM paDe che temaja huM ahIMja graMthanI dha prAmANikatAmAM-prAcinatAmAM mUkAya che jyAre cUrNa ApIza te paikInA keTalAka graMthamAM anatihAsika vastugUMthaNI hoya paNa tethI te aitihAsika sAdha ane TIkAnI racanA madhyakAlIna che. ane te mULa, nAmAM apUrNa-bIna jarUrI graMtha che, ema te kahI bhASya, tathA niryukitane anusare teja prAmANika manAya che. zakAya ja nahIM. . A sAhitya bhaMDoLanuM "lekhanakArya" pUjyavAda - A uparAMta prAcina bAbate mATe te kALanI mAnyatAo ane rItarivAjo upara bahu AdhAra dAdA devadhi gaNI kSamAzramaNanI...pa daSTi nIce rAkhavo paDe che eTale ApaNe prAcina kALanAM 5 jaina sAhityanA cAra staMbhe che." 1-Agama sAdhanethIja prAcinatAnA UMDANamAM jaI zakIe, sAhityamAM " pa0 dAdAzrI de sAhityamAM pU0 pA0 dAdAzrI devardhigaNI kSamAzramaNa 2-prAkRta sAhityamAM pU. pa0 maharSi haribhadrasUrijI, paNa cAlu yuganAM sAdhanothI-rItirivAjothI prAci. 3-saMskRta sAhityamAM ka satra zrI hemacaMdrasUrijI. 4nakALanA paDa tapAsIe eto behaMdu buddhibaLaja gujarAtI sAhityamAM pUrA pAra nyAyavizArada nyAyAcArya kalpI zakAya. jema bAra gAue bolI badalAya che, vAcakajI zrI yazovijayajI mahArAja, sAhityamAM to A so so varSa bhASA kare che tema rIta rivAjo ane cAre yugapravartake mAnI zakAya. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIra caritrane lekhaka 353 thaela che. teozrIe keTalAka pAThane saMkelyA che. 15 zrI zIlAcArya kRta caupana mahApurUSa ca jyAre keTalAka bhAgamAM jarUrIyAta umere paNa karela rie. racanA saM. 925. (pATaNa bhaM. 4-jJAnamaMche. daSTAMta tarIke zrI bhadrabAhusvAmI kRta kalpasUtranI dira vaDedarI) paTTAvaLI. anugArasUtra tathA naMdIsUtramAnA 16 jinezvarasUri kRta vIracaritra (apabhraMzabhASA) bhArata-jaDItaMtra, vigere zabdasaMkete, ItyAdi lekhana- 17 jinavallabhasUrikRta vIracarie (gAthA-44) kAryamAM vadhArela che. zrI devavAcaka kRta naMdIsUtrane 18 zrI guNacaMdragaNI kRta mahAvIracaritra (pATaNa racanAkALa dAdA devarSi gaNInI lagabhagamAM ja jAya che. bhaM. 1-5-9, leka 1225) TIkA ane caritrone racanAkALa vikramanI chaDI sAtamI 18 ka. sa. zrI hemacaMdrasUrikRta triSaSThizalAzatAbdI pachIno che ane tyAra pachInuM sAhitya kApurUSa caritra. mAnI zakAya che ke vasudeva hIMDInA paNa vizALa che. AdhAre A caritranI racanA thai hAya. A dareka sAhityamAMthI vIraprabhunuM caritra lakha- 20 vardhamAnacaritra (jJAnamaMdira-vaDodarA leka vAnAM sAdhane nIce mujaba che. 3035) 1-AcArAMgasUtra zrutaskaMdha 1 adhyayana 9 muM, - 21 puSpadaMtakRta-triSaSThi mahApurUSa guNAlaMkAra cUlikA 3 adhyayana 24 muM. (leka-7100) 2 bhagavatIjI sUtra. 22 guNabhadrAcAryakRta viSaSThI lakSaNa mahApurANa 13 upAsakadazAMga sUtra. saMgraha. 4 uttarAdhyayana sUtra, kezIgaNadharavAda. 23 asaga kavi (di0) kRta vIracaritra. (Dekana. 5 sUyagaDAMga sUtra. vIrastuti, ArTikAdhikAra. keleja. pITarsana rIperTa naM. 4) upAMgomAnAM chuTaka chuTaka vRttAMte. 24 pAsuMdarajIkRta rAyamalAvyudaya mahAkAvya6 vasudeva hIMDI (apUrNalabhya) racanA saM. 1615. 7 caudapUrvadhArI zrI bhadrabAhusvAmIkRta kalpasUtra 25 vajasenasUrikRta triSaSThi prabaMdhasAra. mAnI 8 co. pU. zrI bhadrabAhu svAmIkRta Avazyaka zakAya che ke kadAca A graMtha gadyamAM heya * ra6 amaracaMdrakavikRta padmAnaMda mahAkAvya. (chAniryukti, jemAM tresaTha purUSonA saMgraha caritra ane NIjJAnabhaMDAra zleka 8191) prabhu mahAvIranuM saMpUrNa caritra tathA keTalAka viziSTa ra7 upAdhyAyazrI meghavijayajIkRta ladhu viSaSThI prasaMgonuM varNana che zalAkA purUSacaritra. (vaDodarA jJAnamaMdira eNka 5000) 9 zrI jinabhadragaNI kSamAzramaNakRta-vizeSAva 28 mahAvIra vivAhalau gU. sa. 1674 (20 zyaka bhASya. seMTrala lAIbrerI) . 10-11 zrI nemicaMdrasUri mahAvIra cariyaM 28 paM. zitalaprasAdajI (dive)kRta mahAvIracaritra. (AtmAnaMda sabhAe chApeluM. thoka 1139) tathA 30 paM. kAmatAprasAdajI (di)kRta bhagavAna mahAvIra carie (khaMbhAtabhaMDAra, cheka 3000) mahAvIra. jemAM keTalIka kadAgrahI bAbate paNa che. 12 zrI bhadrezvara sUri kRta kathAvaLI. 31 paM bhaMDArI (di)kRta, mahAvIra caritra. 13 zilAkAcArya kRta mahApurUSa caritra. 32 suzIlakRta vIracaritra. jenI lekhana zailI 14 mahAvIra carie (pATaNa bha. 5. oka grAhya che. 4100) 37 vakIla naMdalAla lalubhAInuM vIracaritra jemAM 64 juo AtmAnaMda prakAza varSa 23 maM_caitranA 50 50 zrI pratApavijayajI ma. nA pAThothI ane aMkamAM Avela mAre "phAMsIne lAkaDe" e nibaMdha. zikSaNathI ghaNA pramANeno saMgreDa thaela che. ziha. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainayuga caitra 1983 nirmULa karavA, kaTibaddha rahevuM joie, ke jethI pUrNAMnamaya sthAna maLe che ane te na maLe tyAM sudhI sama-icchApUrvaka tyajela kSaNika sukha vaDe upArjana karela puNyanA pratApe devaleAka vagere rUDAM sthAnA maLeja che. arthAt puNya, pApa, dha, adhama, svarga, meAkSa, vigere paNa jagatanA sat padArthoM che,ityAdi. prastuta tatvApadeza prakaraNa tIrthaMkarAkata vastu darzAvavA mATe, ane temanA caritramAM amuka prasagA asvAbhAvika mAnI zakAya nahIM eTaluM spaSTa karavA mATeja lakhela che. 354 34 vaidya upaniSade ane purANo. 35 bauddha-tripiTake! 36 harmanayAkeAkhIe lakhela AcArAMgasUtra vAyAMga ane kalpasUtranI prastAvanA. 37 DaoN. hAle lakhela upAsakadazAsUtranI prastAvanA. 38 yUrApamAMnA jainagraMthAnI prastAvanA ke chuTaka nibadhA vigere. 5 tatvopadeza. prA. lAyamana kahe che ke--hi'dIoe pUrvajanmanI kalpanA karI. ane dharmatatvamAM eka navA tatvanA umerA karyAM. arthAt pUrvAMjanma ane sva vigerenuM astitva mAnavuM te kalpanA taraMga che. kima khAtru paNa kahe che ke IMdra, iMdrAlaya, ane pArijAtanuM kula hAya e mAnI zakAtuM nathI. a t parAkSa manAtI vastu jagatamAM haze, evI sAkhItI nathI. AvAM lakhANAthI atyAranA keTalAka samAja parAkSa khanAvAthI rahita caritranI mAgaNI kare che. have vIracaritramAM daSTi sthApIe tA A mAnya tAmAM virala AMtarUM che. kemake devanA prasaMgeA bAda karIe tA. vIrabhagavAnanA caritramAM lagabhaga nahIM jevA prANa rahe che. khIjI tarapha hAlanA sudharelA paNa bhUta preta vigerenI hastI teA svikAre che. ane te karatAM paNa vizeSa pramANatA e che ke-zrI tIcaikarAnA upadezamAMja svarganI haiyAtI dekhADela che te temanA caritramAM svaga vigerene lagatA prasaMge Ave tene kaI rIte nakAmA-nirUpayeAgI gaNI zakAya ? tIrthaMkarA tA upadeze che ke-jema bAlyAvasthA, yuvA vasthA, vRddhAvasthA vagere eka chaMdagInA vibhAgA che, tema manuSyabhava, pazubhava, vigere paNa eka sasAra jIvananA aMgeA che. jema vRdghAvasthAmAM zAMti icchanArAe yuvAvasthAmAM lakSmI sa`graha kare che tema bhaviSyanI zAMti icchanAre cAlubhavamAM kAMi sagraha karavAja joie. te mATe AbhavamAM maLelA kSaNika sukhane paNa IcchApUrvaka tyajI azAMtine A--tIrthaMkarA dravya, kSetra, kALa ane bhAvathI svataMtrapaNe tathA AnuSaMgikapaNe cha dravyAnI pIchANu karAve che. jee jJAnagocarImAM jaNAve che ke-- '' jIva ane pudgaleA vagere dravyo svataMtra siddh che. A vastuone kAie batAvI nathI. jagakartA vizeSaNu vALI vyakti keAI cheja nahIM. jema khAlakane rUdana zAMta karavA mATe "e bAvA Avye! '' ityAdi khelAya che, tema ajJachavAne pApathI pAchA vALavAne paramezvaranA Dara rAkha ema bhaya saccAra karAvavA mATe 'paDAe kalpanAthI zabda ubhA karyAM che. bAkI dareka vastumAM anaMtA dharmo che je svataH parAvartana pAmyAM kare che. pu. gala dravyanA aNue bahu sama che. je sUkSmatA mAnavI jJAnathI apratakaryuM hAvAthI taddana asvabhAvika jevI lAge, paraMtu te asatyatA sAyansanI zodhamAM satyatAnuja rUpa lye che. zabdo paNa paulika vastu hAi dravya che. B--kSetranu` maharimANu 14/7 rAjaleAkanuM che. jemAM svarga mRtyu ane pAtALa lAkanA samAveza thAya che. jIve, svamAM devarUpe, mRtyuleAkamAM manuSya ke pakSi rUpe, ane pAtALamAM asurakumAra ke nArakI rUpe avatare che, vase che, ane mRtyupAmI bIje sthAne cAlyA jAya che. C--samayathI prAraMbhIne utsaNI-avasarpINI sudhInA sa`keteA vigere kALasUcaka che. paNa yathArtha rIte kALa mULa cheDA vinAneA-anAdi anaMta che. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIcitranA lekhaka D--dareka padArthoM pAtapeAtAnA svarUpamAM acaLa rahI vikRtiomAM paNa vyApaka ane che. 355 enI meLe thaze" navalayuganA navalakArA yuvakeTa ke yuvatie A vAMcaze ke? "mANusanI unnatinuM mULa dharmanI unnatimAM rahela che, dezanu naitika punarjIvana prakaTAvavA mATe dharmapracAra joIe. je thatAM sudhArA paNa enI meLeja thAya che. A sivAya jhADanI DALa upara pANI sIMcI, tenA phaLa meLavavAnI IcchA jevuM thAya che, ApaNe te samajI zakatA nathI jethI samAjane sudhArA e tenAthI kAMI judI bAbata samajI nakAmA khaLabhaLATa karI mUkIe chIe. kAraNu ? sudhArAvALAmAM potAnuM nAma khapAve te mANasane bahu nAmanA maLe che, ane temAM paNa IMgrejI rIta pramANe sudhArA karanAranI AbarUmAMtA kAMi maLyuAja rahetI nathI. e sabaLA mANase eTaluM dhyAnamAM rAkhe ke-"rAjanaitika unnatinu mULa dharmanI unnati chuM" te khasa che. te haze te khIjA badhA sudhArA jinezvarAe jIvane phlAsamAM ahiMsAne prathama sthAna ApyuM che. jyAM ahiMsA che-sarva prANIo pratye bhAicArA che tyAMja nyAya che, pAramArthika svataMtratA che, sAcI samAnatA che, dharmarAjya che. jyAM sudhI jIvanamAM ahiMsA-samAna prema Atapreta thatA nathI tyAM sudhI samAjasudhAraNAnAM praznA nirarthaka che. kAraNa ? darekanA hRdayamAM ekamekanI pIchANu thAya, nItimaya jIvana thAya. eTale anyAya gunhA ochA thAya. yAne kAyadAnI paNa jarUra na rahe, paNa jyAM irSyA, dveSa, mAravuM ane maravuMnI nAkhata gaga DatI hAya, tyAM tenu niyaMtraNa karavA mATe sakhta cavAnI ane kAyadAkAnuneAnI jALa pAtharavAnI Ava-kAraka che, bhalAi e mananI sthiti che tema zyakatA manAya che. A vicAra siddha satya che. ArAgya e zarIranI sthIti che eTale jema zarIApaNe baMkimabhAjInA kahevA pramANe mahArAjA kRSNa-ranA doSo zikSA karIte nathI maTADI zakAtA, tema caMdranA jIvanamAM paNa dRSTipAta karIe te temanI cAritrya-deSA paNa zikSAthI nahIM sudharI zake xx pAMDava kauravanA yuddhamAM huthIAra nahI levAnI evAM kAmA parApakArI sajjatAthIja thAya ?'' pratijJA vAMcakanA mana upara ajaba asara kare che. AmAM paNa azikSA ane nItinA eka mUMgA A pratijJAnA mULamAM paNu bhAthujInI mAnyatA pramANe ahisA-hiMsAnIja chaNuvaTa che. vaLI te AgaLa vadhIne kahe che ke-- saddeza che. a'gALanA gavarnara lArDa lina kahe che ke-paNA AjadArI kAyadAnA mULamAM veranuM tatva raheluM che, tene ThekANe sudhAraNAnuM tatva dAkhala karavuM. x x naitika uddhAranA sAdhana tarIke zikSA (daDa-mAra)ne kazA upayAga nathI. ane enA tyAga thavA joie. dukha ne ane zikSA karIne jora julamathIja je nIti paLAvI zakAya e kheATI nIti che. x 4 zikSA ke khANathI kadI na utpanna karI zakAya evI eka vastu te bhalAI athavA nIti che eTale duSTatA TALavA mATe athavA bhalAi zikhavavA mATe karavAmAM AvatI badhI zikSA spaSTa rIte hAni keTalAka purAtatvavide ahIM puche che ke-prabhu mahAvIranA AvA naiSThika saMdezAmAM AvazyakatAechatAM nAkhuzIe levAtA vanaspati AhAra paNa a naicchika che. te pachI mAMsAhAra vigerenI AzA tA naja rAkhI zakAya ! chatAM amuka pAThA evA che ke je kadAca prakSepaja hAya, paNa te kharekhara prakSepaka na heAya teA evA pAThAnu zuM rahasya haze ? A prazna vyAjakhI che ane tema thavAnAM kAraNeA nIce mujaba che. ke (1) ekatA kalpanAne khAtara svikArI laie jema lepa vigeremAM abhakSya dArU vigerenA upayAga karAya che tema zarIralepa mATe kadAca nirdoSa vastu prAptinI apekSA (na) rAkhI hAya e saMbhavita manAya kharuM. (2) khIjuM-prAkRta mAgadhI ane saMskRta bhA SAmAM keTalIka vanaspatinAM evAM nAmeA che ke jenA Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinayuga 256 caitra 1983 arthamAM vanaspati ane pakSi e baMnene bhrama thAya. jAnamAM zrI neminAthajI baLabhadra ane kRSNacaMdra vigere jemake-maracA, maraghaMTI, vaLI, phAsTa- jaina hatA te zuM teo mAMsa letA haze ? hinI, gherAvALI, vR, rIlaMkInI, (bhAra AnA khulAsAmAM eTaluM ja kahevAya ke te jJAti pariNA.) vigere. baMdhAraNane prazna che. kemake te kALamAM jana ane vaLI pannavaNa sUtramAM vanaspatinA adhikAramAM jainetara eka jJAtimAM rahI paraspara reTI beTIne dareka sthAne phaLanA garbhane badale mArA zabdo ane vyavahAra karI zakatA hatA. jemAM jJAtinA niyama daLiyAne badale arika zabda prayoga thaela che. eka sarakhA ja lAgu paDatA. jethI ugrasenanI jJAti AgamomAMnA be artha vALA uparokta zabda- mAMnA janetaro mAMsa letA hoya, ane vratadhArI jene prayogo sthUla buddhimAM saMzaya pADe e svAbhAvika mAMsa na letA hoya e saMbhavita che. AthI te che. paraMtu te darekane amuka vanaspati e artha jJAtivyavahArane deSa harakeI dharmavyavahAramAM AropI baMdha besate che. zakAya nahIM. are cothA varSanuM dRSTAMta laIe ke. (3) trIjuM ApaNe e paNa nikAla karI "eka mUrti nahIM mAnanAra jaina vaNika jJAtimAM zakIe ke-bIjAne manathI paNa dubhavavAmAM anyAya lagnaprasaMge abhakSya manAtA baTATAnuM zAka thayuM haze. mAnanArAo mAMsa khAvAne upadeza Ape, e kyA eTale eka vicAraka vyaktie puchyuM ke "A magajamAM kabula karavuM? abhakSya zAka kema karyuM ?" jethI uttara maLyo kehave vicArakanA hRdayamAM ekaja maMjhavaNa che ke- " mIsTara tame lezo nahIM " ema kahI AkhI vikrama pachInA niTa zAstramAM e asaMgati chejJAtimAM te zAka pIrasAyuM. mAtra abhayanA tyAgIpaNa tenI pahelAnA graMthamAM uparokta artha saMkaLanA ee te zAkano sparza karyo nahIM. have AvA maLe nahIM tyAM sudhI ApaNe te khulAse yathArtha jJAtinA praznanuM jokhama teja jJAtinA amuka eka mAnyatAvALA samudAya upara kema oDhADAya ? che e kema mAnI zakAya ? paNa temAM muMjhAvA jevuM A uparAMta arvAcina bIjI jJAtimAM lagna kazuMya nathI. kAraNa? spaSTa che ke bhASAnA krama upara prasaMge DuMgaLI dArU ke amuka vastuonAM baMdhAraNa vyAkaraNa racAya che. tema loka vyavahAranA zabdonA goThavAI gayAM che jemAM ghaNAM dharmavALA jamavA jAya saMgraha mATe nighaMTu ke zabdakoSa racAya che eTale che ane jene je vastuone tyAga hoya che teo je nAme zabdagocara hoya che tene ja keSamAM sthAna te padArthane sparzatAja nathI. paNa amuka vastunI maLe che. A rIte prabhu mahAvIranA vakhatamAM ke vikra- pratijJA vALo purUSa te jJAtinI sAthe saMbaMdha rAkhe mArkanA vakhatamAM je zabdo je artha mAM lokaprasiddha che, eTalA parathI te doSita thato ja nathI. 7 hatA tene AgamAM ane graMthomAM ullekha thaye, jethI pachInA nighaMTukAroe potAnA keSamAM te * 7-unAvA. (pethApura)ne kuMbhAra nAraNajI aNu gaLa pANI vAparate nathI. te vAsaNa vigere banAvavAmAM nAmane dAkhala karyo. paNu gaLela pANI ja vApare che vaLI tyAMne hari bhaMgIo vaLI kadAca A zabdArthone nirUpayogi ke akA paNa gaLeluMja pANI vApare che. teNe makAnanA caNataramAM saMgika bAbata mAnI vaidika nirUkatomAM sthAna maLyuM gaLela pANInI vyavasthA rAkhI hatI. tathA te abhakSya nahIM hoya. kemake "dareka graMthakAre dareka zabdono dArU leto nathI. have A banne vyaktio muMbaI jAya ke saMgraha kare ja " A ekAMtrika niyama nathI. pitAnA putranA lagnamAM, jyAM tenA nAtIlA aNagaLela arthAta ete graMthakAranI svataMtratAnI bAbata che. pANI pIve, ane dArU vigerenI vaparAza kare. paraMtu tethI ema na kahevAya ke-te nAraNajI aNagaLela pANI vApazrI neminAtha caritranA vAMke kahe che ke- rato haro. ane te hari aNagaLela pANI, dArU, ke mAMsa rAjImatInA lagnamAM mAMsavyavahAra hato, ane pitAnI vAparata haze. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTale ahiMsAnA jhUMDA pharakAvanAramAM AvI chuTa chATa mAnavI, ete narI kalpanAja che. A darekane niSkarSa e nIkaLe che. kenDareka bAbatamAM pratyeka AtmA jevA bIjo kAi jokhama dAra nathI. tethI jinezvarAe jJAti, samAja ke dezasudhAraNAnA praznAne anAvazyaka mAnI AtmasudhAraNAnA prazna svataMtra hAtha dharyAM che. A jIvanasudhAraNAnuM mULa aMga, vIracaritranA lekhaka yAne bhrAtRbhAva che. A pramANe tIrthaMkarAnA tatvapadeza che, 6. jIvananAM saMsmaraNA teo vizAlA nagarImAM brAhmaNukuDa parAmAM RSabhadatta brAhmaNanI zrI devAnadAnI kukSimAM 82 divasa sudhI garbhapaNe rahyA hatA. tyAra pachI hariabheda-akhedaNagameSI deve garbhaparAvartana karyuM, eTale kSatriyakuMDa parAnA siddhArthe kSatriyanI strI trizalAdevInI kukSimAM utarI janma pAmyA hatA. joke A vAta anabuddhithI svikArI zakAya tevI nathI. jyAre buddhizALiene A banAvamAM jarAya avizvasthatA lAgatIja nathI. kemake atyAranA DaoNkTaro bahu sAvacetIthI ekakhIjI briTanA garbhanA pAlaTA karI zake che. te pachI A kArya karavAmAM daivI sAmarthya azakata manAya ? haragI nahIM. A garbhApahAranI zAhedI zrI bhagavatI sUtramAM che. ApaNe upara joi gayA ke-pratyeka unnatinuM mULa dharma che, to A bAbatamAM samAjane paNa eve * Adarza purUSa maLavA joie, ke je jIvanasudhArAmAM saMpUNuM hade pahoMcela hAya. hiMdIoe dareke dareka sArAM narasAM kAryoMmAM judA judA Adarzo gAThavyA che. jemake zilpamAM vizvakarmAM, kAmavilAsamAM lakSmIputra, nyAyIzAsanamAM rAmacaMdra, yuddhamAM kRSNa, khANAvaLImAM arjuna. tema jemAMthI dareka ucca khALatAnu zikSaNa maLe evA Adaza purUSa kANu ? bhale, upAsaka te purUSane prathama sAdhanAmAM yathArtha oLakhI na zake paNa sAdhanAnA pariNAme aMtima dhyeye paheAMcI zake. evA svayaM'siddha Adaza havA joie. AvA Ada` nareA tIrthaMkarA che. je paikImAM aMtima tIrthaMkara zrI mahAvIr svAmI che. eTale have temanA caritrabhAgA tapAsI laIe, pUrvabhava--pUnama mATenI mAnyatA upara spaSTa karela che. prabhumahAvIranA pUrvanA chavvIza ja meAnuM vRttAMta maLI zake che. bauddha sa`jJAmAM AvA pUrvabhavAne jAtakasa graha kahe che. 357 jenA janma thatAM baLabhadra nAma rAkhyuM hatuM. jyAre devakIjIe mRtamAlikAne janma ApyA hatA. garbhApahAra-mahArAjA kRSNucaMdranA vaDIla baMdhu baLabhadra mATe evuM banyuM che ke-deve devakInA sAtamA gatarAhiNInA udaramAM sthApyA hatA. devakIjInA AThamA garbha te mahArAjA kRSNaca' che. Aja pramANe prabhu mahAvIrasvAmI mATe banyuM che. daMpatIvyavahAra--jo strI ane purUSa AkhI rAtri zayyAmAM sukha rahe to brahmacaya pALavA chatAM strInA zarIranAM AkarSaNu-tavAthI purUSanA zarIramAM dhasAre| zarU thAya che ane pariNAme yuvAvasthAmAMja purUSane kSaya lAgu paDe che. mATe daMpatIe alaga alaga zayana karavuM joie. A atyAranA DAkaTarane jAhera abhiprAya che paNa ApaNe zrI kalpasUtranA svapnanA adhikAramAM joi zakIe chIe ke(RSabhadatta ane devAnA tathA ) siddhArthe kSatriya ane trizalA kSatriyANInAM zayanasthAnA judAM judAM hatA, jethI trizalA kSatriyANIe svAmI pAse jai peAtAnuM svapna kahI saMbhaLAvyuM hatuM. A pAThamAM garbhanA trIje mahIne zuddha brahmacaryanI jhAMkhI che. jyAM AvuM nirUpama gRhasthajIvana hAya, naiSThika brahmacaryuM hAya, tyAM samarthattAnI vizvAhAraka putranI mAtA thavAnuM bhAgya sAMpaDe emAM zuM navAi daMpatIvyavahAramAM rahelAMte A Adarza zuM zIkhave che ? Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35. garbhanu jJAna--prathama garbhamAM utpanna thAya tyAre zarIranI khAmIne lIdhe jIve bebhAna hAya che. chatAM keTalAka jIvAnI jJAnadazA sateja hAya che. pAMcamA mAse garbha-zarIranAM upAMgA vyakta thAya che jyAre sAmAnya jIvAtI paNa svAbhAvika AtmajAgRti hAya che. zivAjI gamAM hatA tyAre tenA mAtAjInA vicAreAmAMja zivAjInA bhaviSyanI pIchANu thAya che. e garbhamAM rahelA zivAjI pAtAnI jananI jIjIAnAM mana vacana ane zarIra-dvArA kSatriyabaLane bahAra kADhatA hatA. ( A bAbatanA dAhadamAM samAveza thAya che. ) jainayuga abhimanyune cakrAvA vAMcanAra teA kudIne kahI zake che ke abhimanyune subhadrAnI kukSimAMja cakrayuhUnA kAThAnuM jJAna maLyuM hatuM. temaNe mArAM aMgeApAMganA saMcalanathI mAtAne duHkha thaze ema mAnI gamAM aMgeApAMga saMkAmyAM. para`tu trizalA devIe gabha mRtyu pAmyA haze ityAdi ciMtavI chAtIphATa rUdana karyuM. temaNe potAnA sahetuka prayatnanuM AvuM vicitra pariNAma dekhI eka AMgaLIne halAvI. jethI trizalA mAtAe pazu mAM AvI jai pAte karelI kheATI kalpanA mATe pazcAttApa karyAM. atyAre paNa garbha niraceSTa thatAM mAtAne Avu duHkha thatuM anubhavie chIe. caitra 1983 tAthI aTala rahI aneka upasanI kasArTImAM pasAra thayA che jethI teonA yathA guNane darzAvanArA " vIr " ane " mahAvIra ' evAM nAme jagajAhera thayAM che. zrImatI bhagavatIjImAM lakhela che ke--ganA chavA yuddhanA AvezamAM AvI jAya che uzkerAi jAya che vairAgya rasane pI zake che ane mRtyu pAme tA deva manuSya. vigere paragatinA baMdha pADe eTale garbhastha jIvAmAM paNa AtmadazA-jJAnacetanA jAgRta hAya che. prabhu mahAvIrane paNa garbhamAMja suMda-vizeSa che. tama jJAna vyakta hatuM. janma--9 mAsa ane 7 divasa thatAM caitra zuddhi 13 dine siddhArthe kSatriyanI patnI trizalA kSatriyANIe khAlakane janma Apyo. jenuM nAma rAkhyuM vardhamAna kumAra. A vardhamAnakumAra AtmabhAna paNu khAvAi jAya e prasa`geAmAM paNa jarAya asthira thayA nathI. vIra itihAsa kahe che ke-vizAlAnuM rAjya gaNamanAka hatuM. eTale pArlAme'2-dhArAsabhAnI jema meAbhAdAra agresareAnA ma`DaLathI rAjyavyavahAra cAlatA hatA. jemAM siddhArthe kSatriya hAdAddAra haze, kemake-te dhanadhAnyanI samRddhivALA, catura'gI senAvALA, prajAmAM rAjA jevI AjJA pravartAvanAra, sattAdAra ane jJAta kulamAM agresara hatA. A ullekha karavAnA hetu e che ke brAhmaNakuMDa ke kSatriyakuMDanuM. svataMtra rAjya na hatuM. kadAca svataMtra rAjya hAya tA paNa te vizALa rAjya na kahI zakAya. jyAre ApaNe arvAcIna kALamAM siddhArtha kSatriyane " rAjA " tarIke oLakhIe chIe. tenu kAraNa eja manAya ke teo rAjyamaDaLamAM eka uccasthAnanA mAleka hatA ATalA puratuMja. bAkI zrI kalpasUtra ane Avazyaka niyuktimAM tA prakAre kSatriya' ane 'kSatriyANI'" zabdanAMja sakhAdhane che, eTale A khAkhatamAM sapUrNa zAkha thavAnI jarUra che. bALavaya --vardhamAna kumAranA kumAra dazAnA badhA jIvanaprasaMgo maLI zakatA nathI, kemake doDavuM, khAvuM, pIvuM, mAravuM, kuTavuM, ekaDA gAkhavA ityAdi prasagA kAMi Adarza jIvanamAM Avazyaka nathI. A sthiti, muddha, kRSNa, pAtaMjala, zaMkara, vyAsA, rAmAnuja khalIphA-jarathrusta isu ane caiAhAna vigere harakeAinA caritramAM samAna che. kemake te darekanA bAlyAvasthAnAM saMbhAraNAM maLatAMja nathI. paraMtu jyArathI AdarzatAnAM kAryo karyA hAya tyArathI teonu` jIvana Avazyaka che, ane lekhake paNa tenI mAMdha lye che. chatAM vardhamAna kumAranu naiSTika-kaumAryabaLa dA~vavAne 'AmalakIkriDA' lekhanazAlA' vigere smRtie sAjIda che, Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIracaritranA lekhaka dIkSA--jagatanA samasta prANIone eka kuTuMba mAnanArA vardhamAna kumArane sagAM bhAi strI putri rAjya ATalA puratA kuMDALAmAM mArApaNuM rAkhavuM e ucita lAgyuM nahIM. vaLI jyAre parasparanI irSyA dveSa hiMsA adharmathI jagata dhamadhamI rahyuM hatuM tyAre kayA suna suqha zake ? eTale temaNe dareka asthira vastune mAddha tyajI dikSAne svikAra karyuM-jagatanA udghAra mATe deha-karmayajJa AdaryAM. upasarvAM--teoe AdarzanI kATie paheAMcatAM paheAMcatAM bahu vaiyuM, nirbhayatAthI viTaMbanAemAM peDhA ane pasAra thayA. are du:khAnA javALAmukhI saLagAvanAra sA~gamaka pratye paNa mAtra " mArA nimitte A devanuM bhAvi zuM thaze ? ene uttara hRdayadrAvaka che" eja vicArathI yA manathI AMkhanAM AMsu varasAvavAnAja banneA vALyA; nahIM ke rezamAMcamAM paNa mAThuM ciMtavIne. hAlamAM teonAdaMDa sAmarthyanI ke sahanazIlatAnI jhAMkhI karAvanAra daSTAMta khIlkula maLI zakaze nahi. chatAM sAmAnya khyAla ApavA mATe eTaluM kahI daie ke-vIzamI sadInA pre. rAmamUrti seMDA ane preA ke. ke. zAha jevA viralAo herata pamADe tevA sAmarthyabaLathI jagatanuM agrasthAna bhAgave che te pachI AvI. parameAcca vibhUtinuM zuM sAmarthya ?ke sahanazIlatA ? te krANu kathI zake. 359 bhUta karanAra tejolezyA, ane kRpAkaTAkSathI dhagadhagatA padArthamAM-jvALAmukhImAM paNa apUrva zAMti prakaTAvanArI zItalezyA vigere agaNya zakti prakaTI hatI. paNa teonuM sAdhyabiMdu A dareka padArthIthI para, kAMi nirALI zAMti tarapha hatuM. arthAt vamAna prabhunA maneAjaya ane dehasAdhanA ati uc kakSAnAM hatAM. lezyA--teonA trATaka prANAyAma ane samAdhi aprayAsasiddha hatA. mesmemitI adbhUta zakti smRtisAdhya hatI. te prabhune tapasyAthI ane malInatA samAdhithI krodhanA kiraNamAM jagatane bhasmI svA gAzALA--zrI vardhamAna prabhunA chadmastha jIvana namAM khaTakatA prasaMgo gAzALAnA che. je arvAcita vicArakeAne kheDALa lAge che. geAzALAnI prAthamika jIMdagI niHsatya che paNa prabhu mahAvIranA saMsargathI ane pArzvanAtha prabhunA satAniya munie pAsenA adhyayanathI temanA sArA vikAsa thayA che. te eka kALe mUkha jevA hatA, ane teja bIjI vakhate 'jina'' jevI saMjJAthI khanAvI darzana Ape che. A ghaTanAmAM mAtra gupta zaktinA apUrNa vikAsaja che. je vikAsa thavAnA heturUpa uparAta banne prasaMgA che. jaina graMthAmAM geAzALAnu' jIvana evuM AlekhAyuM che ke te sAmAnya vAMcakAne atizayAtithI bharapUra lAge che, khIjI bAju jainagraMthA ane augraMthA gozALAne dharmasthApaka tarIke oLakhAve che. te pachI gAzALAnuM yathArthajIvana ALekhavAmAM kayA ullekheA pramANuvAhI che ? e prazna che. paNa atyA ranA keTalAMka dRSTAMtA A praznanI gu McavaNune sarala niveDA lAve che. temanI nirbhayatAnA namunA caDakozikanA dRSTa tamAM sALesALa kaLAthI khIlela che. jema madArI sApane ramADe tema teo peAtAnA zarIrane yathecchapaNe ramADI zakatA hatA, A tIvra dehasAdhanAnA pariNAmechanA hAlavuM, cAlavuM, uThavuM, besavuM vagere kriyAo karavA chatAM kadAca cha cha mAsa sudhI AhAra pANI na maLe tA temanA dehane raMcamAtra glAninI asara thatI na hatI. atyAre keTalIka vyakitae evI che ke jenI bAlyavayamAM tenI mAtAe " A khAlaka kAi khI cheAkarA sAthe badalAvI lauM teA sArUM " evA baLApA karatI hatI, teja bALakA bhaviSyamAM mahAna purUSa tarIke prasiddhi pAme che. are taddana najIkamAMja AMkha udhADIe teA. dharmAMnanda kAzAMstrI ane pre. + + + + tu' jIvana keTaluM vicitratApUNaeN che? Aja rIte gAzALA pazu cIMthare bAMdhyu ratana che. mAtra te leAka kahetI pramANe '' bhaNela paNa gaNela nahIM " muddhizALI paNa buddhinA upayAga karavAnI khAmI vALA sadnAnI nahIM paNa vipajJAnI hatA. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenayuga caitra 1983 te khAmI vIraprabhunA sahavAsathI alpAMze dUra thAya che. maya-sthAnanI prApti karI. A mekSanI prApti e prabhu eTale jaina graMthamAM ALekhela gozALAne prasaMga mahAvIrane AdarzamAM aMtima sUtra che. bIskula saccAithIja pUrNa che. jJAna-prabhu mahAvIrane saMpUrNa jJAna hatuM jyAre , upasaMhAra-vIracaritrane lekhaka koNa che niyata karela jagatanA padArthonI-dravyonI vyavasthA zake ? teNe keTaluM vicAraka thavuM ghaTe? tenI rekhA hajI paNa teonA jJAna sAmarthyanI sAkSI Ape che. mAtra A nibaMdhamAM darzAvavAthI A nibaMdhanuM nAma teono upadeza jagatanA uddhAranI cAvI che. * vIracaritrano lekhaka" evuM rAkhela che. mekSa-teoe jaDa-cetanyanI vaheMcaNI karI, vAMcake vAMcI vicArI yogya sUcanA Apaze. AtmAne potAnA mULa svarUpamAM sthApI, Ananda. e icchA sAthe A rekhAcitra puruM karuM chuM. zrI mahAvIranA zrAvake. zrI mahAvIra jayaMtI prasaMganA jainayugane A vikaTa prasaMge paNa eka divasamAM ekathI adhika khAsa aMka hovAne lIdhe AmAM zrI viraprabhunA cari. bANuM kadi cheDayuM nathI evI dRDha pratijJA pALanAra trane anusaratA lekheja vizeSa zebhAspada thAya evA hevAthI emanAmAM keTaluM zaurya, dharmaprema ane hetuthI jainayuganA mAnadataMtrI zrIyuta mehanalAla prANIo pratye dayAbhAva haze e cembu jaNAI dalIcaMdabhAI desAIe pasaMda karI bahAra pADelA Ave che, daivI skUlanA zivAya emanuM bANa kadi viSaye paikInA "zrI mahAvIranA zrAvake A viSe paNa niSphala jatuM nahI. emanI sAta putrIo upara yathAmati be zabda lakhavA A prayatna mahAsatI parama zrAvikA hatI. temanAM nAma nIce Adaryo che. mujaba--- zrI mahAvIra prabhunA mahAna zrAvaka samudAyamAM * 1. prabhAvatI vItabhayapattananA rAjA udayananI vividhaguNasampanna aneka zrAvake haze paraMtu vAcananA pariNAme ane zedhALanA aMge mane jenA 2. padmAvatI-caMpAnagarInA dadhivAhana rAjAnI jenA saMbaMdhe mAhItI maLI zakI teTalAneja ahiM patnI ane pahelA pratyekabuddha karakaMDanI mAtA. ullekha karIza, ane te paNa lekha vizeSa lAMbo na thaI jAya tevA bhayathI TuMkANamAM ja patAvIza mATe 3. mRgAvatA kauzAMbI nagarInA zatAnIka vizeSa jANavA mATe temanAM caritra vigere jovAM. rAjAnI patnI. 1, caTaka rAjA, 4. zivA-ujayinI nagarInA caMprata e vizAlI nagarInA mahAna pratApI rAjya- rAjAnI paTTarANI. kartA hatA, kSatriyakuMDa grAmanA zrI siddhArtha rAjAnI pa. jayeSThA-kuDapuranA siddhArtharAjAnA putra ane panI trizalAnA sagA bhrAtA hovAne lIdhe zrImahA- mahAvIranA vaDilabaMdhu naMdivardhananI patnI. vIra svAmIne mAmA thatA hatA. emanuM rAjya che. sujayeSThA-zreNIke prapaMca karI celaNAne varI atyaMta vizALa hatuM, navamallaI ane navala7I tethI kuvArAvasthAeja dIkSA lIdhI. saMjJaka kAzI ane kauzala dezanA rAjAo ane 7, calaNA-rAjagRhanagaranA rAjA zreNikanI patnI pAvApurIne rAjA hastipALa vigere emanA AjJA- ceTakarAjA zrI mahAvIra prabhunA mAmA hevAne lIdhe dhAraka khaMDaNI bharanAra rAjAo hatA. game tevA ane jainadharmanI abhivRddhine mATe potAnI rAjyasaddhine Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIranA zrAvake banatA bhAga ApelA heAvAthI bauddhagraMthAmAMthI A ceTakarAjA sabaMdhe vizeSa kaMi paNa mAhitI maLatI nathI mAtra emanI rAjyadhAnI vizALA nagarIne pAMkhaDIonI bhUmikA athavA zAradApIThanA nAme oLakhAvI che. 2 zreNikarAjA. rAjagRha nagarInA rAjA prasenajInA paramapu NyazAlI sakaLa guNusa'panna putra bauddhayathAmAM ene biMbisAranA nAme oLakhavAmAM Ave che, e pratha mathIja jainadharmInuyAyI nhotA, paraMtu surata jainadhama mA~nuyAyI ceTakarAjAnI putrI paramazrAvikA cekSaNA sAthe lagna thayA bAda pAtapAtAnA dharmagurUe saMbaMdhe paraspara carcA thatI tenA pariNAme te suvarNa'nI peThe parIkSA karI rAjA zreNike jainadharma aMgIkAra karyo ane prabhu mahAvIranA paramabhakata banyA. jinezvara varSamAna para, temanAM sAdhusAdhvIpara ane jainadharma upara temanI eTalI aDaga zraddhA thaI hatI ke devatAoe mAchInI jALa pakaDelA sAdhunu ane garbhava'tI sAdhvInuM rUpa vika| mArgamAM maLI dareka sAdhusAdhvIone peAtAnA jevA ane tethI paNa vizeSa kutsitAcAraparAyaNa (kharAba cAlanA)jaNAvyA chatAM jarApaNa zraddhAmAM bheda paDayeA nahI. zreNikarAjA haMmezAM suvarNanA ekasAA yava dhaDAvI trikALa jinapUjana karato evuM varNana menA ruSinI kathAmAM Ave che tethI prabhupUjA upara emanI keTalI bhAvanA hatI e spaSTa jaNAya che. emanAthI janmabharamAM eka zrAvakanA vratanuM pAlana thai zakyuM nahAtuM parantu mAtra prabhu mahAvIra upara nisIma hArdika bhaktibhAvane lIdhe tIrthaMkara nAma karma upArjayuM. emanA putra na diSeNu-medhakumAra halla vihalla vagere zrI mahAvIra pAse dIkSA grahaNa karI hatI. 3. abhayakumAra. peAtAnA pitAnA ThapakAne lIdhe musAkarIe nIka LelA zreNika kumAre peAtAnA aneka nimala guNeAnA paricayathI enAtanivAsI dhanavADha zreSThInI putrI sunaMdA sAthe pANigrahaNa karyuM hatuM tenA putra abha 361 yakumAra mahAnabuddhizAlI ane atyaMta vicakSaNu hatA. game tevA viSamakAmAM paNa enI muddhi kadI paNa muMjhAtI nahIM. eja hetuthI Aja paNa khesatA varSe copaDA lakhavAnI zarUAtamAM abhayakumAranI buddhi hejo' ema leAkA lekhe che. ni A abhayakumAra sabaMdhe jaina graMthAmAM dhaNuM varNana karavAmAM AveluM che paratu bauddha graMthAmAM paNa ene nAttaputtanA anuyAyI jaNAve che. jIe jhanakAyanA 5 mA (abhayakumAra) suttamAM lakhyuM che ke-" nigaDha nAtaputte tene ( abhayakumArane ) muddanI sAthe vAda karavA mekalyA hatA. prazna evA cAlAkI bharelA taiyAra karavAmAM AvyA hatA ke buddha tenA game tevA hakAra agara nakAramAM jIbApa Ape paNa te svAredhavALA nyAyazAstraprasiddha doSamAM sapaDAyA vinA raheja nahI. paraMtu A yukti saphaLa thaI nahI ane pariNAma tethI ulaTuM AvyuM ke abhaya muddAnuyAyI thayA. A varNanamAM nAtaputtanA siddhAMta upara prakAza pADe evuM kaMi tattva nathI. 4. udayana rASi e vItabhayapattananA pratApI rAjA hatA, ene ceTakarAjAnI putrI prabhAvatI nAme rANI hatI, ekadA kAi vahANanA vepArIe gAzISa caMdananI devAdhidevanI vagADatA hatA ane prabhAvatI rANI bhaktithI nRtya pratimA rAjAne ApI tenI pUjA karI rAjA vAjIMtra karatI hatI. anukrame prabhAvatI maraNa pAmI svarge gai tyAre rAjAnI AjJAthI te pratimAnI pUjA kuJjikA dAsI karavA lAgI. ekadA gadhAra nAmaneA zrAvaka te pratimAnA darzana karavA AvyA, daivayoge te mAMde paDayo, tenI cAkarI te dAsIe karI tethI khuzI thai gadhAre teNIne keTalIka guTikA ApI pachI te tyAMja maraNa pAmyA. guTikAnA prayAgathI te dAsI maneAhara rUpavatI thai tethI te guTikAnA adhiSThAyaka devanA sADAcyathI ujjayinInA rAjA caDapraaAtanA hRdayamAM vasI. te rAjA analimara hAthI upara caDhI AvI te pratimA sahita dAsInuM haraNa karI gayA. tenI khabara paDatAM uDDayana rAjA ujjayinI-(ava'tI) Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 362 janayuga caitra 1983 nagarImAM sainya sahita Avyo ane caMDatane buddhanA mRtyu pahelAM 8 varSe teNe bauddha dharmane Azraya parAjaya karI tene pakaDI keda karyo tathA tenA kapA- A hato ane baddhadharma viSe ene meTI zraddhA LamAM "A dAsIpati che evA akSara lakhyA. utpanna thaI hatI paraMtu te mAnyatA meTI bhUla bharelI pachI udAyana te pratimA levA gayo paraMtu pratimA che. ene bauddhadharma viSe bilakula lAgaNI hatI ja nahI. cAlI nahI, chevaTa tenA adhiSThAyake kahyuM ke-"vIta- 7. zatAnIka rAjA bhayapatana nagara dhULathI daTAI jaze mATe A pratimAM kezAbI nagarano nyAyanItimAna prajA pALaka laI javI nahI." pachI udAyanarAjA caMDaadyatana nareza rAjA ceTakano jamAI chadmasthapaNe vicaratA lai pitAnA nagara tarapha cAlyo. mAga mAM varSARtu prabhAmahAvIre poSa vadi paDavene divase abhigraha karyo AvavAthI tyAMja paDAva nAkhe, anukrame payuMSaNa ke pagamAM lohanI beDI hoya, mastaka muMDeluM hoya parvamAM udAyanane upavAsa hovAthI rasoIAe caMDa traNa upavAsI hoya, rUdana karatI hoya, rAjanI putrI protane "zuM khAvuM che?" ema puchayuM eTale teNe hoya chatAM te dAsInI peThe rahetI hoya, uMba vacce paNa vahema AvavAthI kapaTavaDe pitAne paNa payuM " beThI hoya evI koI strI jo mane bhikSA vinA TaLI NAne upavAsa che ema kahyuM te jANuM udayana gayA bAda sapaDAnA khUNAmAMthI aDadanA bAkaLA rAjAe tene sadharmI kahI cheDI mukyA. ane tenA vahorAve te mahAre pAraNuM karavuM, anyathA nahIM." kapALe te akSara adazya karavA mATe suvarNa pada A ghora abhigraha laI prabhu mahAvIra hamezAM bAM. pachI varSARtu pUrNa thae udAyana roja bhikSAvRtti mATe ghareghara pharatA paraMtu kAIthI paNa pitAnA nagaramAM AvyuM. aMte pitAnA bhANeja te pUrNa karI zakAya nahI. parama jaina dharma zatAnIka kezIne rAjya sepI prabhu mahAvIra pAse dIkSA laI rAjA, ceTakarAjAnI putrI mRgAvatI rANI, sugotra aMtima rAjarSi thayo. maMtrI ane temanI patnI naMdAe bhinna bhinna jAtanA 5. caMDa prata. ghaNA ghaNA upAya yojelA chatAM abhigrahathI ajANa A rAjA zrI ceTaka mahArAjAne jamAI ane hevAne lIdhe temAM teo saphaLa nivaDyA nahI; Akhare paramazrAvikA zivA devIne bhatA hovA chatAM prathama pAMca divasa una cha mAse sarva prakAranI anukuLatAe dharma nahoto pALato paratu udAyana rAjA sAthe cAla pAna sAthe caMdanabAlAnA hAthe prabhue tavene AnaMda uparokta banAvamAM kapaTathI paNa paryuSaNano upavAsa thayo. prabhune kevaLajJAna thayA bAda caMdanabAlAe karyo ane baMdIkhAnAmAMthI mukti maLI tethI tyAra dIkSA lIdhI ane zatAnIka rAjAnI patnI mRgAvatIe pachI zuddha rIte jaina dharma paripAlaka banyuM hatuM. tenuM ziSyatva svIkAryuM. 6. rAjA keNika, 8. navamalaI ane navala7I. rAjagRhanagarInA zreNika ane cehuNAne putra ke kAzI dezanA laI jAtIne nava rAjAo jene bauddhagraMthamAM ajAtazatranA nAme oLakhavAmAM ane kezaladezanA la7I jAtInA nava rAjAonAM Ave che. te potAnA rAjya khaTapaTanA kAryamAM game judAM judAM nAma ke rAjyasthaLo vagerenI mAhitI te haze paraMtu prabhu mahAvIrano ananya bhakta hato. maLatI nathI. mAtra teo vaizAlI nagarInA ceTakaroprabhu mahAvIranA sAmaiyAmAM eNe jeTalI dhAmadhUma jAnA sAmaMte hatA ane navamalalaI, navala7InI karelI ane pitAne dravyane sadupayoga karelo teTalo saMjJAthI oLakhAtA eTaluMja male che. prabhumahAvIre bIjA koI rAjAe bhAgyeja karyo haze ethI jana pAvApurI nagarInA hastapALa rAjanI kArakuna yogya AgamomAM sAmaiyAnA prasaMge nA jaLanI sAkSI sabhAmAM aMtima (cheluM) cAturmAsa kareluM tyAre prabhunA ApavAmAM Ave che. keTalAke ema mAne che ke AyuSya karmanI pUrNatAnI chellI rAtrIe e atyAre Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIranA zrAvaka 363 rAjAo kAraNa prasaMge tyAM ekatrita thayA ane prabhu avasthAe vicaratA AvI udyAnamAM baladevanAM maMdimahAvIra pAse anna pANI vagaranuM aSTama bhakta ramAM pratimAne rahyA. prabhunA zarIranuM divyateja ane (traNa upavAsa) kareluM. bhAvautakAraka jJAnadivAkara aneka lokottara lakSaNe joI "A chadmasthapaNe rahelA prabhu mahAvIranuM nirvANa thavAthI nai re marqTv carama tIrthaMkara che " ema nizcaya thavAthI prabhune vaMdana a #tirAne ema vicArI teoe karI pitAnA cittamAM vicAra karavA lAgyA ke prabhue ratnAdithI dravyaudyata karyo tyArathI dIvALI parvanI Aje upavAsa karI pratimA dharI hoya ema jaNAya pravRtti thaI.. che. AvatI kAle mAre ghera pAraNuM kare te ghaNuM sAruM baddhagraMtha aMguttaranikAya. 3,74 mAM vaizAlInA thAya, AvI AzAthI cAra mAsa sudhI hamezAM prabhunI licchavIomAMnA vidvAna rAjakamAra abhaya ( A sevA baMdagI bajAvI. cAturmAsanA chellA divase prabhune abhayakumAra-zreNikanA patrathI bhinna samajavo) mATe AmaMtraNa karI ghera jaI prAsuka ane eSaNIya bhejakeTaluMka lakhavAmAM AveluM che tema mahAvaga 6,36 nanI taiyArI karI mArga tarapha daSTi rAkhI AnaMdita (S. B. E, 5. 17 pR. 108)mAM sihana eka thate aneka bhAvanA bhAva vATa jovA lAgyo. vRttAMta ApeluM che. temAM lakhyuM che ke te siha prabhu kAInA AmaMtraNanI IcchA nahotA karatA. rAgIlicchavIone senApati hatA ane nAtapattano upA. dveSI para samAna bhAva pharatA pharatA tyAMnA anyadharmIsaka hatA. te buddhane maLavA IcchatA hatA. paraMtu valaMbI ane lakSmInA madamAM chakelA "navIna zeTha nAtapura kiyAvAdI hAI buddha akiyAvAdI hato tethI ne ghera jaI caDhayo. teNe dAsI pAse apAyelA sUkAtenI pAse javAnI tene nA kahevAmAM AvI hatI, pAkA bAkalA vArI zubha, azubha, zatru, mitra, raMka, paraMtu te tenI AjJAne ulaMghI potAnI meLe baddha rAja upara samAna cittavAlA prabhue pAraNuM karyuM. pAse gayA ane buddhanI mulAkhAtanA pariNAme te tene tatakALa celensepa, vasudhArA, sugaMdhI puSpa, sugaMdhIanuyAyI banyo" AthI paNa licchavI rAjAo jalanI, vRddhi thaI. ane devaduMdubhi nAda thaze. te mahAvIranA bhakta hatA ema cokhkhuM jaNAI Ave che. vani sAMbhalI " ahI mArA jevA bhAgyahInane dhikkAra 9 naMdivardhvana-prabhu mahAvIranA sagA vaDilabaMdhu che. mArA che. mArA manoratha saphala na thayA' vigere pazcAttApa hovAthI temanA pUrNa bhakta hoya emAM navAI nathI, karavA lAgyA. je duMdubhine nAda kSaNavAra moDe 10 dazArNabhadra-dazArNapurane rAjA, jeNe meTA sAMbhaLavAmAM Avyo heta te kevalajJAna prApta karata. aMte bAramA acuta devalokamAM deva thaye. vistAravALI sAmagrIthI prabhumahAvIrane vAMdyA hatA. ane idranI avarNanIya Rhi dekhI pratibodha pAmI 13 TaMkazrAvaka, mahAvIra pAse dIkSA lIdhI hatI. e zrAvastI nagarIne rahIza atyaMta samRddhimAna 11 haritapALa-pAvApurIne rAjA je anya , kuMbhakAra hato. enA saMbaMdhe nIcenI noMdha khAsa dhamAMvalaMbI hatI te prabhumahAvIrane caturmAsa mATe levA jevI che-prabhu mahAvIrano jamAI jamAlIe prabhunA vicArathI mine mAnyatAnI prarUpaNa karyA bAda anukulatAvALI potAnI kArakuna egya sabhAmAM sthAna gAmAnugAma vicarate AvIne zrAvastI nagarInA udyAApataja nahI. namAM nivAsa karyo ane temanI patnI ( prabhu mahA12 jIrNa zreSThI. varanI putrI) eka hajAra AryAnA parivAra sahita e vizAlApurIne prakhyAta zeTha hato, enuM eja Dhaka zrAvakanA ghera zAlAmAM utarI. tene prabhu asala nAma jinadatta hatuM. svabhAve ghaNe dayAlu hatuM. mahAvIrane siddhAMta samajAvavAne khAtara pitAnA pUrva duSkarmanA yoge vaibhavane kSaya thavAthI "jIrNa nibhADAmAMthI eka taNakho te priyadarzanA sAdhvI na zrejhI" nAme prakhyAta hatuM. prabhu mahAvIra chavAstha jANe tevI rIte tenA vastra upara nAMkhyo, ane Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 364 khalatuM joi priyadarzInA khAlI ke- are DhaMka! jo, tArA pramAdathI A mArUM vastra baLI gayuM.' take kahyuM 3-he sAdhvI ! tame mRSA khele nahI, tamArA mata pramANe tA jyAre badhuM vastra khalI jAya tyAreja bahyuM ema kahevuM ghaTe. baLatuM heAya tene baLI gayuM kahevuM etA zrI mahAvIra prabhunuM vayana che ane A anubhava temanuM te vacana svIkAravAne yeAgya jaNAya che ' pachI sAdhvI pratikheAdha pAmI tattva samajI potAnA pati jamAlInA mata cheADI sarva piravArahita prabhu mahAvIra pAse AvI prAyazcitta lai zuddha siddhAM tamAM rUcivAlI thai. jainayuga 14/15/16 dhannA, zAlibhadra ane kRtapuNyaka A traNe puNyAtmA mATe jaina graMthAmAM traNe| AkarSIka ane Azraryajanaka ghaTanA vALA itihAsa maLe che paraMtu te prAyaH pracalita heAvAthI ahiM vizeSa lakhANa karatA nathI. 17 puNi zrAvaka A zrAvaka rAjagRhI nagarInA rahIza hatA, haMmezAM rUnI puNI vecIne temAM maLatA 12aa dekaDA (khe. AnA ) thIja sa``oSa rAkhIne AjIvikA calAvatA heAvAthIja te puNIyAnA nAme prasiddha thayA. prabhu mahAvIranA kharekharA bhakta ane prathama paMktine zrAvaka hatA. te strI bhattara be jaNa hatA. lAbhAM tarAyanA yeAgye vadhAre lakSmInI prApti na thavAthI teTalAthIja sa tASa mAnatA.dararAja sahadhamivAtsalya ( peAtAnA samAna dhavAlAnI bhakti ) karavAnA hetuthI bannejaNa ekAMtare upavAsa karatA paraMtu je divase purUSa upavAsa kare te divase strI jamatI ane zrI upavAsa kare te divase purUSa jamatA. eTale eka zrAvakanuM sAdhamivatsalya thatuM. te zivAya e AnA mAMthI kaMika acAvIne dararAja prabhu pAse phUlanA pagara bharatA--kUlA caDhAvatA. e saMbadhe pUjAkAra zrI vIravijayajI mahArAja jaNAve che ke "" " jema puNIyA zrAvakare saMtoSa bhAva dhare, nitya jinavara pUjere phUlapagAra bhare. anne dU'patI darAja sAthe esI sAmAyika karatA, cetra 1983 temanI dravya zuddhi mATe eka vakhatane prasaMga A pramANe che-eka divasa sAmAyika karatAM citta kharAkhara sthira thatu na heAvAthI A zrAvake zrAvIkAne puchyuM ke ' Aje citta kharAbara sthira kema thatuM nathI ? A paNA gharamAM kaMI anItinu athavA adatta dravyavastu Avela che? zrAvikAe bahu vicAra karI kahyuM ke bhI MtA kAMi nahIM paNa Aje mAmAM paDelAM aDAyAM chAMNAM huM lAvI chuM. zrAvake kahyuM ke-tame bhUla karI, e chANAM te rAjadravya gaNAya, e ApaNAthI levAya nahI mATe ApaNe rAkhavA yogya nathI. pAchA rastA upara nAMkhI dejo.' pachI te zrAvikAe tema karyuM. eka vakhate rAjA zreNike peAtAnI gati mATe prabhu mahAvIrane prazna karyAM. prabhue narakAyu khAMdhyAnuM jAgyAthI narake na javAya evA upAyeA puchyAM, prabhue bIjA upAyA batAvavA sAthe A puNIyA zrAvakanI sAmAyika vecAtI levAthI paNa narake na javuM paDe ema batAvyeA, zreNike puNIyAne kheAlAvI kheAnI ApavA mAgaNI karI, teNe kahyuM ke- huM... ApavAnI nA pADI zakatA nathI paNa kiMmata zuM levI te huM jANatA nathI tethI jeNe tamane e vecAtI levAna kahyu hAya tene kiMmata puchI Ave. tenI kiMmata pUchatAM prabhu mahAvIre samagra rAjya ApavAthI tenI kimata pU` na thAya evuM jaNAvavAthI nirAsa thaI zreNIka svasthAne gayA. 18 aMkhaDa parivrAjaka, A mahAzaya prathama zaivadharmAMnuyAyI hatA. paraMtu pAchalathI prabhu mahAvIranA upadezAmRtanuM pAna karavAthI temane dRDha bhakata zrAvaka banyA hatA. aneka prakAranI tapazcaryA karavAne lIdhe ene aneka rUpa karavA yogya vaikriya labdhi ane AkAzagamanavidyA prApta thaI hatI. icchAnukUla rUpaviSuvA mATe sulasA zrAvikAne ane enA prasaga vicArIe-eka divase prabhu mahA vIranI dezanA sAMbhalI prajA visarjana thaye A aMbaDa saMnyAsIe peAtAne rAjagRha nagara tarapha javAnI IcchA darzAvI. tyAre prabhu mahAvIre svayaMmukha rAjagRha nagarImAM vasatA nAga nAmanA rakSakAranI patnI Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIranA zrAvakA sulasA zrAvikAne dha lAbhapUrvaka kuzalatA puchavAnuM jazuAvyuM. prabhu mahAvIrane vaMdanA namaskAra karI A kAzamArge uThI tatkALa rAjagRhI nagarImAM AvyeA. peAtAne te| zrI mahAvIra svAmInA vacana upara sa'pUrNa vizvAsa hatA paraMtu prabhu jene kuzaLatA puchAve che te sulasAne kevI aDaga zraddA che tenI parIkSA mATe rAjagRha nagara khaDAra pUrva dizAnA daravAjA AgaLa cAra mukha, cAra bhujA, brahmAstra, traNa akSatra ane jaTA mukuTa dhAraNa karyA. padmA sana vALyuM, sAvitrI ane huMsavADanathI alaMkRta thai vedeAccAra karatA sAkSAt brahmAjInuM svarUpa dhAraNa karyuM. A vAtanI lokone khabara thatAM leAkeAnAM TALaTALAM darzanArthe AvavA lAgyA ane sAkSAt brahmAnAM darzana karavAthI peAtAnAM aheAbhAgya mAnatA Anadita thayA. paNa sulasA tyAM gai nahI. teteA peAtAnA manamAM vicAra karavA lAgI ke-jyAM strI saMga che tyAM kAmecchA asaMpUrNa pazu DAya che. je astrazastra dhAraNa kare tene kAI paNa zatrunA bhaya hAvA joie. zrama, kheda na heAya teA vAhananI paNa jarUra na hAya, javamAlA dhAraNa karanArane peAtAnA jApamAM bhUla thavAnA prasaMga vyaMjita thAya athavA tenA uparI paNu kAMi AzAmI hAvA joie ke jenu te smaraNa kare. jene zauca karavAnI jarUra hAya tene kamaMDalu rAkhavAnI pharaja paDe. te pachI evA aneka deSAthI yukta ApaNA jevA saMsArI-sAmAnya jIva mukti ApavAne kema samartha thaI zake ? je te daridrI heAya te zuM bIjAne dhanADhya banAvI zake ? mATe sarva doSamukta prabhu mahAvIraja asala brahmA che. kahyuM che keH-- "urvazyA mudapAdi rAgabahulaM ceto yadIyaM punaH pAtradaNDakamaNDaluprabhRtayo yasyAkRtArthasthitim / AvirbhAvayituM bhavanti sa kathaM brahmA bhavenmAdazA rAgadveSakaSAya doSarahito brahmA kRtArtho'stu naH // khIje divase dakSiNa dizAnA daravAjA bahAra zaMkha, cakra, gadA ane khaga dhAraNa karI, lakSmI yukta gaNDa upara birAjamAna thai sAkSAt viSNu 365 bhagavAna padhAryAMnA leAkeAne vyAmAha utpanna karyAM. sa leAkeA darzAnArthe teja pramANe gayA ane sutrasAne dana karavAnuM kahyuM paNa sulasA teA teja pramANe vicAra karI doSa rahita viSNunA svarUpanuM ciMtavana karavA lAgI. jemake-- cannAr cenA virita rahe maityendra kSa:sthata sArathyena dhanaJjayasya samare yo'mArayat kauravAn / nA'sau viSNuranekakAlaviSayaM yajjJAnamavyAhataM vizva vyApya vijjRmbhate satu mahAviSNurviziSye mama / / trIje divase pazcima dizAnA daravAje zaMkaranuM rUpa dharIne kheDe. RSabhanuM vAhana rAkhyuM. lalATe acaMdrane dhAraNa karyAM. pAtI sAthe rAkhI, gaja ca nA vastra paheryA, traNa netra karyA, zarIre bhasmane agarAtra karyo. bhujAmAM khaDDIMga, trizULa ane pinAka rAkhyA, gaLAmAM kapALeAnI phaMDamALA dhALu karI ane bhUtanA vividha gaNAthI saMyukta thaIne dharmopadeza karI leAkeAne AkarSita karyAM, paraMtu upara pramANe vicAra karI sulasA jarA mAtra paNa DagI nahI. ane " dagdhaM yena puratrayaM zarabhavA tIvrArciSA vandinA, yo vA nRtyati mattavat pitRvane yasyAtmajo vA guhH| so'yaM kiM mama zaGkaro bhayaruSA'jJAnArtti mohakSayaM kRtvA yaH sa tu sarvavit tanubhRtAM kSemaMkaraH zaGkaraH // evA zuddha zakaranu smaraNa karatI rahI. ceAthe divase uttara dizAmAM traNa gaDha vigere divya zAbhAyukta samavasaraNu racI jinezvaranuM rUpa dhAraNu karI kheDA. leAkeAnI meATI medinI dharmamAM bhaLavA AvavA lAgI, sulaLAne tyAM paNa AvelI joI nahI tethI tene caLAvavA mATe khAsa mAthusa mekalI kahevaDAvyuM ke- zrI vIrasvAmI sameAsaryAM che chatAM tuM vaMdanArthe ane dharmopadeza sAMbhaLavA AvavAmAM krama vilaMba kare che?" tyAre sulasAe kahyuM ke-A cAvIsamAM tIrthaMkara zrI mahAvIra prabhu nathI, " are mugdhA ! AtA pazcimamA tIrthaMkara che.' mANase kahyuM. - kadi paNa pacIsamA tIrthaMkara thAyaja nahI. A kAI pAkhaDI haze.' sulasAe uttara vALyA, Akhare Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 366 jainayuga kAI paNa rIte sulasAne calAyamAna na karI zaka vAthI peAtAnuM asala rUpa karI naiSedhikA' khelatA sulasAne malyA. sulasAe paNa dharmata jANI yathAyAgya satkAra sanmAna karyuM. pachI vIraprabhue kahyA pramANe kuzaLatA puchI peAtAne sthAnake gayA." zuddha manAbhAvathI zrI vIra paramAtmAnA vacana upara aDaga zraddA rAkhI dharmAMrAdhana karI ante tIrthaMkara nAma kamanuM upArjana karyuM. jethI AgAmI cAvIsame va tIrthaMkara thaze. prabhu mahAvIranA zrAvaka varga ekaMdare eka lAkha egaNusATha hajAranA hatA paraMtu te sarvamAM Adi daza zrAvakA mukhya gaNAtA hatA, temanuM vRttAnta upAsaka dazAMga sutramAM meDhA vistArathI ApavAmAM Avela che paraMtu tenAthI dhaNA kharA jainasamAja vAkegAra heAvAthI atre mAtra temanI naiAMdha puratI hakIkata ApI vAcaka vargate vizeSa kaTALA na ApatAM huM mArA lekhanI parisamApti karIza. 19 AnaMda Avaka A vANijyagrAmanA rahevAsI gRhapati hatA. emanI patnInuM nAma zivAnA hatuM. cAra kreDa seAnaiyA bha'DAramAM, cAra kroDa vyAje ane cAra karoDa vyApAramAM krUratA hatA. ane daza daza hajAra gAyAnA pramANavALA cAra gAkulanA mAlika hatA chatAM paNa aneka prakAranI sAvadya vastuenA parityAga karI atyaMta kaDaka zrAvakatraMtanuM pAlana karatA hatA. 30 kAmadeva. gaMgA nadInA taTa upara AvelI ca'pA nagarInA rahIza kuLapati hatA, ene bhadrA nAme bhadra prakRti dharmapatnI hatI. aDhAra karADa sAnaiyA ane cha gAkuLanI saMpatti hatI. 21 culanI pitA. kAzInagarInA rahevAsI cAvIsa karADa sAmaiyA ane ATha gAkulanA svAmI dhanADhya gRhastha hatA. emanI sahadharmacAriNInuM nAma zyAma hatuM. cetra 1983 kAmadeva zrAvaka jeTalI samRddhivALA prakhyAta gRhastha hatA. enI patidharmaparAyaNa patnInuM nAma dhanyA hatuM. 23 culazataka A gRhastha AlaMbhikA nagarInA rahIza kAmadeva jeTalI saMpattivALA hatA. emanI patnInuM nAma bahulA hatuM. ra4 kukAlika-- e paNa kAmadeva jevI lakSmIvALA kAMpilpapurA prakhyAta gRhastha hatA. emanI dharmapatnI puSpA paNa emanA jevIja dharmaparAyaNu hatI. 25 zabdAlaputra e peAlAzapura nagaranA kuMbhakAra hatA. patnInu' nAma agnimitra hatuM. traNa karADa selaiyA eka geAkuLa ane pAMcaseA kuMbhakAranI dukAneAnI saMpatti hatI. e prathama geAsALAnA anuyAya hatA. pAcha LathI prabhu mahAvIrane parama zrAvaka banyA hatA. 26 mahAzataka e rAjagRha nagarIne prakhyAta gRhastha hatA. sa`pattimAM culanIpitAnI samAnatAvAleA hateA. ene vatI vigere tera stri hatI. temAM revatI ATha kATI suvarNa ane ATha gAkuLa pAtAnA pittarathI lAvI hatI. khIjI strIe ekeka geAkuLa ane ekeka kATI suvarNa lAvI hatI. 27 nadinI pitA-- zrAvastI nagarInA rahIza ane uparAta AnaMda zrAvaka jeTalI sahapattivALA hatA aMte azvitI nAme gRhiNI hatI. 28 lAMtakapitA eja nagarInA nivAsI Ana'da zrAvakanA jevI samRddhi yukata prakhyAta gRhastha hatA, ene kAlgunI nAme dharmapatnI hatI. emanAM ghaNAMkharAM tA-niyame AnaMda ane kAmadevAdinA sarakhAMja hatAM ane sarve zrAvake svagaMgati pAmyA hatA. 22 zUdeva. A pramANe tripadi zahALA puruSaSatri eja kAzInagarInA rahIza gRhastha, uparAta nuM dazama parva ane bharatezvara bAhubalI vRttinA Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jinazrvara sUriSkRta mahAvIra janmAbhiSeka AdhAre je je zrAvakAnA aMge kaMika mAhItI maLI zakI te atre ApI che. tathA zreNika, kANika, abhayakumAra ane siMha licchavInA saMbaMdhamAM prAtaH smaraNIya gurUvarya zrI amaravijayajI mahArAja kRta nainetara diva emanA paNa upayoga karyAM che. e zivAya bhagavatIsUtra, sUtrakRtAMga vigere sUtrAmAMthI khIjA keTalAka zrAvakAnAM nAmeA tathA TuMka khInA maLI zakavAnA saMbhava che paraMtu mhArI pAse atyAre zrI jinezvara sUriSkRta mahAvIra janmAbhiSeka, 1 A mUla apabhraMzamAM che. sagrAhaka sva. maNilAla makArabhAI vyAsa. siddhRtya mahA nararAya vasa, sara rAyahaMsa muNirAya haMsa, telunAha jaya dIDabAha, jaya carma jaNesara vIranAha // 1 // tuhuM majjaSNu je jiNa kuddhi, bhavva te pAhi sapai nAha savA, ucchinnarUd dAlika, payAmaraviMda jidi caMda. rA' sAdhana putra suyaltha vIrasiritisaladeva jasu upara dhIra; upanuM sayala telunAhu, tuha guNugaNurayaNuha salilanAg. // 3 // surasiMhari miliya caurpha chaMda jamakaNuM, takakhaNi tuH jiNi, kuUra maDa Di sutahAra, cala kuMDala maDiyA bhatti sAra. / / 4 / / niyaniya visesa parivAra jItta, ullasiya cAru rAmaca gatta; khArAhi khAra bharapUriaihiM, sayavatta vihANu vibhUsiehi, pa maNi ga raNu gaNu nimnieDhi, kalasehi visAla sunimmalehi, tuha majjaSNu sajjaSNu viDiya teAsu. kakSANuvalli kaya parama Asa, agama 367 tevAM sAdhanAnA abhAva hAvAthI eTalethIja sa MtASa mAnI, pramAda ke dRSTideSane lIdhe lakhAelA zAstrapara parA virUddha ullekha mATe michAmi sunnara dekha te te sthaLe sudhArI vAMcavA ane yAgya jaNAya te mane sUcita karavA sajjana purUSA pratye abhyarthanA karI viramuM chuM. OM zAMtiH zAMtiH zAMtiH bharUca. tA. 2-2-26, li. muni catuvijaya. 118 11 vidvANu kari vayaNu kAsu; viSati suresara sayala tatha, sapunnaH punna bhAvaNa 34.9. 11011 vara raMbha tiluttama accharAu, nacyAta bhattisara niplarAu; gAyati tArI hArajalAU, tuha cariyaSTha jiSNuvara nimmalAI. IILII vajnmati DhaMka Dhamuka mukke, ke'sAla tAla tilimAhu Dukka; upita%0ta suravaravimANu, mahama`Dali dIsiddha jaya jaya raMtu krevi ka Mti kivi aruM var maMgalA, mannati appu sukayatyu putra, deva, turu tahi pavara jANu. rANA joDiyA karasa'puDa kahi seva, purakara i kayamagalAi, // 10 // sayala surAhiva suyaputra; je haviu ajja siri tijayanAhu, niviya bhaviSya bhava dahaNu dADu. // 1 // kallANuvalli ullAsa kaMhuM, telu+- parama ANuMdacaMdu; hallula sura karai naTTa raMga, jamakakhaNu, tutu jiSNu jayau caMgu, / / 12 / / jammAbhiseu kati jagase, bhaviyaNa nitrAsiya pAva leka, tuhu karahi. dhruva daivi Mda viMda che asurida kadi sa joisi'da. ||13 // jima me'mi amaresarA majja, karahi tuha vIra giridhIra duha tajjaguM; sadda suviyaskrRta taha kuddhi je sapaya, suttavihAu te lahi paraMma. pa'||14| zrI mahAvIra devajanmAbhisekRtika yi zrI jinezvara sUrINAM Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 jenayuga citra 1983 2. saMskRta chAyA (chaayaa||2-5. sAsaya mAnahAsa dhI) siddhArtha mahAnara rAjavaMzasaro-rAjahaMsa ! muni- gAyanti tAra-hArojjvalAni tava caritAni rAjahaMsa ! / jinavara ! nirmalAni // 8 // trailokyanAtha ! jaya dIrghabAho ! jaya carama vAdyante DhakkA bukkabukaM (?) kAMsyatAla-tAla jinezvara ! vIranAtha ! // 1 // ' -trivalihuDukaM (?) tava majanaM ye jina ! kurvanti bhavyAste prApnu- dIpyante tAni suravaravimAnAni maha(hI) vanti sampadaM nAtha ! srvaaN|| maNDale dRzyante pravarayAnAni // 9 // ucchinnaraudradAridyakanda ! praNatAmaravanda ! jaya jaya ravaM ke'pi kurvanti devA yojitaka___ jinendracandra ! // 2 // rasampuTAH kurvanti sevAm / sA dhanyA puNyA sukRtArthA vIra ! zrI triza- : ke'pyaSTa varamaGgalAni tava purataH kurvanti kRtalAdevI yasyA udare dhIra! maGgalAni // 10 // utpannaH sakalatrailokyanAthastvaM guNagaNaratnA- manyanta AtmAnaM sukRtArtha puNyaM tatra sakalanAM salilanAthaH // 3 // murAdhipAH sukRtpuurnnaaH| murazikhariNi militAzcatuHSaSTirindrA janma- yata snApito'dya zrItrijagannAtho nirvA pita. kSaNe tatkSaNaM tava jinendra ! bhavyabhavadahanadAhaH // 11 // keyUra-mukuTa-kaTisUtra-hAra-calakuNDamaNDitA bhaktisArAH // 4 // kalyANavallyullAsakandastralokyaparamAnandanijanijavizeSaparivArayuktA ullasitacAru romaanycgaatraaH| sasambhramaM surAH kurvanti nRtyaraGga; janmakSaNa stava jina ! jayatu caGgaH // 12 // kSIrodadhikSIrabharapUritaiH zatapatravidhAnavi ni zitapApalepam / maNi-kanaka-ratnagaNanirmitaiH kalazaivizAlaiH sunirmalaiH! tava kurvanti devadevendravRndA asurendrAH phaNItava majanaM sajana vihita toSam // 6 // ndrAH sajyotipendrAH // 13 // kalyANavallikRtaparamapoSamAgamavidhAnena kRtvA yathA merAvamarezvarA majjanaM kurvanti tava vIra! vadanakoSam / giridhIra ! duHkhatarjanam / viracayanti surezvarAH sakalAstatra sampUrNa- zabdasuvidagdhAstathA kurvanti ye sAmprataM sUtra puNyabhAvanAkRtArthAH // 7 // vidhinA tu te labhante paramaM padam // 14 // vararambhA-tilottamA apsaraso nRtyanti zrI mahAvIradevajanmAbhiSekaH kRtiriyaM bhktibhrnirbhraaH| zrI jinezvaramUrINAm / ___ bhUSitaiH // 5 // janmAbhiSekaM kRtatrijagaccheyasaM bhavijana Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jinezvara sUrikRta mahAvIra janmAbhiSeka 3 gujarAtI chAyA (5. lAlacadra bhagavAnadAsa gAMdhI) siddhArtha mahAnarAjavaMza-re-rAjahaMsa ! muni- jaya jaya rava kAI kare deva, joDI karasaMpuTa kare seva; rAjahaMsa! ke ATha vara maMgala, tujha pAsa kare RtamaMgala. 10 jyanAtha ! jaya dIrghabAhu ! ye caramajinezvara ! mAne AtmAne sukRtArtha puNya, tyAM sakala surAdhipa vIranAtha! 1 sukRtapuNya; tujha marajana je jina ! kare, bhavyo te pAme saMpa jethI nhAvarA Aje zrI trijaganAtha, bUjhavanAra nAtha! sarve; bhavyabhava-dahanadAha. 11 ucchedaka raudra dArika-kaMda! praName amaravRnda jiteMdracadrArA te dhanya puNya sukRtArtha vira !, zrI trizalAdevI jasa kalyANavali-ullAsa-kaMda, laya-paramAnaMda-caMdra; : hallaphala sara kare nATyaraMga, janmakSaNa tujha jina! ja caMga. 12 utpanna sakala-gelekyanAtha !, tuM guNagaNa-ratnone salilanAtha! 3 janmAbhiSeka kRtotrajagata-zreya, bhavijana-ninazcitasurazikharI para malyA cora Idra, janmAkSaNe takSaNa pApalepa tujha jinendra ! tujha kare deva-devendra-vaMda, asuredra phaNa saha keyUra-mukuTa-kaTisatra-hAra-calakuMDalamaMDita bhaktisAra.4 nija nija vizeSa parivAra yukta, ullAsyAM cAru jema mesa para amarezvara majajana, kare tuja vIra! romAMca gAtra; giridhIra ! duHkhatarjana; kSIradadhi-kSIra-bharapUra, zatapatravidhAna-vibhUSita. 5 zabda (3) suvidagdha tema kare che sAMprata, sUtra vidhie maNi-kanaka-gaNa-nirmita, kalaze vizAle sunila te lahe paramapada. 14 tujha majhana sajajanane kare teSa 6 [ zrI mahAvIradeva-janmAbhiSeka. A zrI jinekalyANavaline kare parameSa, AgamavidhAne kare zvarasUrinI kRti che. ] vadanakeSa; - 1 A jinezvasUri mahArA dhAravA pramANe te hovA virace surezvara sarbha tatra, saMpUrNa-puNya bhAvanA- 5 joIe ke-jene gheDa paricaya meM "vIrarasanA TipakRtA. 7 namAM Ape che.-lA. bha. vara raMbhA tilottamA apsarA, nAce bhaktibhara-nirbharI; 2 A janmAbhiSeka (mUla) nI bhASA apabhraMza (prAkRta gAya tArA-hAra-jala, tujha carite jinavara! vyAkaraNa niyamita) kahI zakAya, jenA para pAThakone daSTi nirmalAM. 8 pAta prathama thaze tenI saMskRta ane gujarAtI amhArI vAge Dhaka Dhabubuka, kAMsatAla tAla tabalAM huku (6); karelI chAyAthI pAThakene yatkiMcita aMze sahAyatA thaze, epatAM te saravara-vimAna, mahImaMDale dIse pravara yAna.9 te abhyAre prayAsa saphala thaye mAnIzuM-lA, bha. jyotiSeka. 13 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 370 jainayuga rAjatilaka gaNikRta zAlibhadra rAsa. [ sa'grAhaka sva. maNilAla khakeArabhAI vyAsa. ] rA calaNapura pahu pAsanAha paNameviSNu bhattie, hauM pabhagnui sirisAlibhadda muNitilayaha rAs; bhaviyahu nisDru jeNu tumheM hui sivapura vAsu // 1 // asthi puvi vara nayara rAuhi lambihi putra, jiSNu niz2iya gaya aMtarikakha amarAvai mannauM, rajI karai tahiM amararAu jiva seNika rAu; bhajiya khala bhuyaMDa caMDa veriya bhaDavAu. tatva vasai gAbhaTT sidui Nujiya dhaNusaru, dI! duhiya sAhAru niccahiya vAsi jiNesaru; viSNu niz2iya gauri lacchi bhajjA tasu bhaddA, nizrvama sIlapabhAva bhAvi mavasthiya bhaddA. ||3|| uppanaka tasu kucchi lacchi jiva kAma surUviSNu, gAvAlaya saMgamaya thavu mudiANu-pabhAviNa, ujjoya tau siha cakaku saMjAyau putru, sAlikhitta-sumiNe, kahiya sAhagya punU // 4 // dhAta-asthi siri puru puru rAyagaDha nAmura, pAlei saiNi paravarAu, rajja tahiM veri-kha'DaNu, gAbhada sirlRi pavara tAsa bhajja sAu naththu, ka'tahi. joyi krisa paDelu sama gAvAlu, sAhudANa-kamalahataNuuM vitthayi kiri nAlu, pA tasu suha vAsari sAlibhadda ya raiya' nAm, mAya piyari piya baMdhavANu saMgama abhirAm vaI jiva jiva caMdu jeva sA jayAMdu, tiSa tiva viyasiya kumuya jeva bhaddA risiyataNuM. III ahiM pariNAvi sAlibhad khattIsa kumArI, tihuyaNi sayalavi jAha nitya pi Mdau nArI; carama jijJesara pAsi dikakha leze gAbhava, deu dU3 devalAI karai maNu-citi savi. II|| deM su pUrakha deva taNu nitunitu AhAra, lajjA-sahitahi niyaya putta AbharaNuha bhAru; acchara-gaNu saOM IMdu jeva vikSasaSTha ti niSNu, kAmiNi-jaNu sau sAlibhadra agaNiya-niyakicca. III caitra 1987 dhAta-putru jAyau putru jAya suSu-muhatuMmi, vAvi siddhi tahi kriyaSTa dANu dAhlidRkhaMDayu; tasu puttaH nAmu kika sAlibhadu Rtu pAvakhaDaNu, vijajA sayalavi pADhiyau putrasukha pAviu varanAri, vratu leva gAbhadu gau gni pannu su-pAri, III tattha samAgaya viyA leze, rayaNu kaMbala ruijiya vi taU, cahAi lakakhu lakakhu mUlu alahata, pattA seyi bhUmivadyuta. lakakhu lakakhu mUlu diyai nahu rAu, tIvra tazui maNi huya visAu; sAlibhad-dhara guru pikakheviSNu, pahutA harisiNa pUriya maNu taNu, // 11 // sayala kebala bhaddA gir3ei, lakakhu lakakhu tIha taNuka mUlu deza; bhaTTA kaMbala siva phADei, bhajajIha pAuchaya kareSTha. // 1 // ya saMbhalika devI cillaNu niva aggaSTa, rayaNuka'bala maha dehi bahu vAra magai. 119311 rANu sAlibhad ri matI, pesipikakhai dhADaya datI, pabhraSTa kebala maggiya bhaddA, bhajjaDa pAuMchaLukiya bhaTTa. ||145 bhaddA AvI taka vinave, maha putru ta tasu dhari nivu seNi Avai, kaMbala-vatta kahiya jau ma`tiNuM, nivRddhakkAraSTha sAlibhad harisiNu, dhara-bAra pazu na dhareSTha // 15 // puttaha mAyA jAi saMbhAlakha, putra bhaNu tuhu le kirANu, jiva ta lIyau tiva i pramANuM // 16 // mAya bhaNui vaccha tuSa yau nAyaka, yalaha puviha seNike nAyaka; majjIva Upara aSTa sAmi, miRsisu bhavu hauM jiNi jagu nAmid, // 7 // aa ||10|| Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjatilaka gaNikRta zAlibhadra rAsa 371 Iya citivi vaMdai niva-pAyA, uchaMge ta ta muNi pahu pili-samAvi, harisiya dhannA te ginhaI rAyA; vikhevi, mayaNu galaI jima uhaI paDiyau, tima se galaI viharAvaI dahi pUjata, viya pucchiyatiNi muNivI; - ucchaMge caDiyau. 18. kAMI punuM bhavuM tasu ai dhIru, sAli gAmi ucchinA tau nivi mukau chANi pahAu, se acaMta bhava - kulu. 28 ha virattI; dhannAsau saMgau govAlU, te AsI daya-dANuvisA majajaNa karataha rAyaha paDiyA, muddA kUva-majhi ta khariNa taI muNi pAriyala, dANu-pabhAviNa erisa riddhI gaiyA. ll195aa jAyA kami tuhu huIsI siddhI, pI jaNaNi viharAjali uttariya muddAhaI, aMgAra jiva bhUraNa pheI; jimivi nibuka dhavalahari patta, harisinI-maNu iya jAIsara-lAmiNa tuThThA, tava-sesiya-taNuM kajija payaTTa9. ra. dhammiNa pu; ghAta-yaNukaMbala raNakaMbala saviphAI, bhANa dhanau sAlibha bevi muNi,vaibhAragiri upari jatA; pAuMchaNaya vihiya maMti-vayaNeNa jANiu, aNusaNu kAusagga kurNatA, ruddha silAiya bhUmi kehili pUriyau sAlibhad ghari jaI seNiurAya, kiya. N30 pahutuha Aiyau bhaddA suyaha kare che, aDa bhaddA vakhANa-aNutA, jiNa pucchaI maha tau saMsAra-virata maNa so sAmI vaI. rilA - nathita suhavara, pattaue vIra jisiMda saMhi pari sAhahi paricari. bhaNiyaMjiNibhAri ThA, seNiya sahiyA bhahAjAe, sAlibha e jaNaNi pabhaI vIra pAsi hatuM jihi ke te muNi ujhiyakAe, pikaI nizcala tu grahisu. pararI . . . devi maNi. 31 jaI e jaNaNi zuM Ali kaha saMjama-bharu paNa paNamiya bhadrA belAi, vAcha putta muha saMmuhu joI; tuha vahisi. maha hiyAuM nahu zuTisaI, muNinahu joyaInaTu bulleI. na kaI e vahivA vAcha vAchaDau mahAraha bhaddA DhaNahaNa ta eI, Aya muska dharaNihi bharu. rizI. paDiyA, rA. Agahi e jaNaNi maMnAvi dhanaI sahiyau gaiye mucchatIsA vilai, hau devu mahAAsare, sAlibhada, maI jANiuIu balisa e, kaThiNa dhaNi kaha chattharahelI; pariharivi e dhaNadhanAI veragiNa vAsiye tuka kemala kiva sIu sahasI, prasakai hiyaDala majajha hiyau. 24. taNuu TakA vicchakavi e tau gihei pAsi vIra tirthaMkara, seNiya behiya bhaddA niya ghari, pattA sat viharaI e saha vIreNu dhanaI sahiyau tavuM - siddhi te muNivara, tave. rapa rAjatilaka gaNi saMdhuNaI, vIra jiNetara gAyama viharaMtaue Avi sAmivIra jisasa rAyazihi; gaNuha vIriNa e kahiye mAya kari tuTuM sAlibhadra sAlibhadra naI dhanau muNivara, sayala saMdhapArisihi. llra kI duriyai harau. 34 gacari e phiratau patta jaNaNi-ghare tavakisiyataNu. sAlibhad muNi rAso je khelA ditI, ulakhi e nahi mAyAI jiNa-vaMdaNa- tesiM sAsaNudevI jaNayAu siva saMtI. pA Udhasiya maNu. raLI zrI zAlibhadramuni rAsa samApta Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 392 janayuga cetra 1983 [arvAcIna gUjarAtImAM chAyAkArapaM, lAlacaMda vidyA saghalI paDhAvIo paraNA vara nArI, bhagavAnadAsa gAMdhI.] vrata laI gobhadra gA svarge pAmyA (putra) sukha pAra. 9 staMbhanapura-prabhu pArzvanAtha praNamIne, tyAM AyA vANiyA leI, ratnakala ruci-jita ravi te; bhaktie huM prabhaNIza zrI zAlibhadrasunitilakane rAsa; cahaTe lAkha lAkha mUlya-alAbha, pahoMcyA zreNika bhUmi bhavyo! suNe jehathI tuma heya zivapura vAsa 1 pati-pAse. 10 che pRthvI [para] varanagara rAjaguha lakSmIthI pUrNa, lAkha lAkha mUlya diye nahi rAya, teha taNA manamAM jethI niti gaI aMtarIkSa amarAvatI mAnuM (tha) viSAda; rAjya kare tyAM amararAja jema zreNikarAya, zAlibhadra-ghara guru pekhIne, pahayA harSa parita bhaMjitabale bhujadaMDa-caMDaverI-bhaTavAda. 2 mane tanuM. 11 tyAM vase gobhadrazeTha dhanajita dhanezvara, saghalI kAmala bhadrA grahe, lAkha lAkha teha taNuM mUla dIna duHkhita AdhAra nitya hadaya vase jinezvara; (lya) deya; rUpe nizcita gairI lakSmI bhAryA tasa bhadrA, bhadrA kAmala sa phADe, bhAryA (putra-vadhU)nAM pAThanipama zIla-prabhAva bhAve manavAMchita bhadrA. 3 puMchana kareya. 12 upaje tasa kukSe lakSmIne jema kAma sarUpe, e sAMbhaLyuM devI, calaNa vRpa Age (AgaLa); gopA(vA)la saMgama-jIva muni-dAna prabhAve; ratnakaMbala mane che, bahu vAra mAge. 13 uta karato dizAnuM cakra ja suputra, rAye zAlibhadra-ghare maMtrI pregye pekhe gheDA detI; zAlikSetra-vakhe kahela saubhAgye pUrNa. 4 prabhaNe kAmala mAgI bhadrA, bhAryAnuM pAda-puMchana ghAta-che zrIpuravara rAjagRha nAme pAle zreNika pravara karyuM bhadra! 14 rAya rAjya tyAM veri-khaMDana, kAmala-vAta kahI jaI maMtrIe, nRpa hakAre gobhadra zeTha pravara tasa bhAryA saMjAta naMdana; zAlibhadrane harSa; kAMtie ghotita dizApaTala saMgama govAla, bhadrA AvI te vinave, mujha putra ghara-bAra paga nadhare.15 sAdhudAna-kamala taNuM vistaryuM kila nAla. 5 te tasa gharanRpa zreNika Ave, putrane mAtA jaI tasa zubha vAsare zAlibhadra e racyuM nAma, saMbhalAve; mAtapitA priya baMdhanA saMgame abhirAma; putra bhaNe tuM le kariyANuM; jema te lIyuM (dhu) vadhe jema jema caMdra jema te jana-AnaMdana, tema ja pramANu. 16 tema tema vikasita kumuda jema bhadrA harSitatanuM. 6 mA bhaNe vaccha(sU) ! tuma e nAyaka, saghalI pRthvIne atha paraNuMbe zAlibhadra batrIza kumArI, - zreNika nAyaka tribhuvane sakale jAsa nathI paDade nArI; "mujha upara paNa che svAmI, mellIza bhava huM jeNe caramajinezvara pAse dIkSA leI gebhadra, jagata namAvyuM.' 17 deva dUo (tho) devaleke kare mana-ciMtita . 7 deva te pUre deva-taNe nita (9) nita(9) AhAra, ema citavI vaMde nR5-pAya, usaMge te grahe rAya; bhAsyasahita nija putrane AbharaNano bhAra. mINa gale jema uhe paDayuM, tema te gale apsara-gaNa sahita Idra jema vilase tema nitya, usaMge caDyuM. 18 kAminI-jana sahita zAlibhadra agaNita nija karyo. te pe mULe ThAme (sthAne) pahoMce, te atyaMta ghAta-putra janme putra janme zubha muhUrta bhavathI virakta; vadhA sihe tyAM diye dAna dAri-khaMDana, mana karatAM rAyanI paDI, mudrA kUvAmAM te gaI. 19 tRsa putranuM nAma kiyuM (dhuM) zAlibhadra eha pApa- jale utArI mudrA nIrakhe, aMgAre jema bhUrana ? pho; khaMDana; jamIne napa dhavalagruhe pahe, harSa mana kAja peThe 20 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjatilaka gaNita zAlibhadra rAsa 193 ghAta-nakaMbala ratnakaMbala sI pADI, bhAryAnuM pApuMchana dha-suta saMgama gavAla, tuM hati dayAdAna vizAla, karyuM maMtri-vacane jANyuM. khIre te muni pAra, dAna-pabhAve AvI riddhI; kutUhale pUryo zAlibhadra-ghare jAya zreNikarAya jAtA (I) me tujha haze siddhI, pUrvajananI prabhu tuma Avyo bhadrA sutane kahe harAvyuM. 29 te saMsAra-viraktamana te svAmIne vaMde. 21 pahayo(o) e vIra jinendra teha para sAdhue para che e jAtismaraNa-lAbha tuSTa, tapa-zeSitatanu dharme puSTa, zAlibhadra e jananIne prabhaNe, vIra pAse huM dho(nya)zAlibhadra beya muni, vaibhAragiri upara jAtAM * vrata rahIza. rara anazana kAusaga karatA, zuddha zilA bhUmie rahyA.30 jape e jananI zuM ALa, kahe saMyama-bhAra tuM vaheze; have bhadrA vakhANa anaMtara, jinane pUche mujha nathI na zake e vahevA vacha !, vAchaDo mahAratha bhAra.23 ahi sutavara, kaAgrahe e jananI manAvI, dharA sahita zAlibhadra, bhaNiyuM (kahyuM) jine vetavai)bhAre rahyA, zreNika pariharI e dhana dhAnyAdi, vairAgye vAsita hadaya. 24 sahita bhadrA jAya; viccha(ccho)DIne e te grahe, pAse vIra tIrthakaranI jihAM che te muni ujhitakAya, pekhe nizcala vihare e sAthe vIranI, dhanA sahita tapa tape. 25 deya muni. 31 viharatAM e AvIo (vyo) svAmI vIra jinezvara praNamI bhadrA belAve, vaccha ! putra! mujha sAmuM joya, rAjagRha; majha hiya nahi phUTaze, muNi nahi joya nava bele, vIre e kahIyuM (hyu)mAta-kare tuM zAlibhadra! pAraze.26 bhadrA DhaNahaNa (DhaLahaLa) e (va), AvI chI gocarI e pharate paho , jananI-ghare tapa-kRzatanu; dharaNIe paDI. 2 elakhIe (o) e nahi mAtAe jinavaMdana uTha(2chava) sita mane. ra7 gaI mUcha tA sA(ta) vila(5), hata (hA!) deva te muni paho piLa-samIpe, harakhI dhannA(nyA) mujha Aza hare, " tene pakhI, meM jANyuM e bolaze, kaThaNa ThAme kema ahiM raheze? voharA dahI pUjatAM (sUjhatuM), AvI pUchatAM tujha (4) kemala kAya (kema) zIta (sarva) saheze, tene muni vIra; kahe pUrvabhava tasa atidhIra, zAligAme ucchi kula 28 zreNika bedhI bhadrA nija dhare, pahelyA sarvArthasiddha prasake hiyarDa yujha taNuM. 33 * A saMbaMdhane mAtA bhadrA ane zAlibhadrane saMvAda kavi paume (padya) kakkAnA akSarathI zarU karI rAjatilakagaNi saMstave, vIrajinezvara gautama 71 kaDImAM prAcIna gujarAtImAM racela che; je gAyakavADa gaNadhara; airiyanTala sirIjha taraphathI prakAzita thayela "prAcIna gUrjara zAlibhadra nedhane munivara, sakala sadha-rita hare 34 kAvya saMgrahamAM prakaTa thayela che. arvAcIna chAyAnuvAda sAthe tene AsvAda sAhitya rasika pAThakone have avakAza karA- zAlibhadramunirAsa-je khele deve, vIzuM. lA. bha. gAMdhI. "tehane zAsanavI kare ziva zAMti. 35 te munivara, Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 374 jenayuga caitra 1983 chadmastha dazAmAM zrI mahAvIra prabhunAM vihAra-sthalo. (lekhaka-rA, DI. cha bhaNazALI bI. e. 16 pilekasTrITa kalakattA) kuDapura-kanIMgahAma mAne che ke A sthala vANijyagrAma -zrI kalpasUtramAM spaSTa ullekha vaizAlIne eka bhAga hovo joIe. kAraNa mahA- che. vaizAlI ane vANijyagrAmanI nizrAe prabhue vIra prabhane vAliya" kahevAmAM Avela che. jo ke bAra comAsAM karyAM." A parathI kahevAnI jarUra rahetI A vizeSaNa vizAlA nagarIne vatanI temaja prA. nathI ke vANijyagrAma ane vizAlA taddana najIkaja nAno vatanI bannene lAgu pADI zakAya. teo hovA joIe. vaLI vizAlAthI vANIjyagrAma prati (De. haranala paNa emaja) mAne che ke kSatrIyakaMDa ane vihAra karatAM vacce gaMDakI nadI nAvamAM utaravI paDI brAhmaNUkuMDagrAma A baMne vaizAlInA zAkhApura hatI. eTale vaizAlI gaMDakI nadInA tIrapara hAvuM agara spaSTa rIte kahIe te "pADA" hatA. A joI e ane vANijyagrAma sAme tIre, nakazAmAM badhI mAnyatAne aMge teo vizAlA nagarIne baA yA banIA besArathI sAme tIre che te besAra" Besarh gAma tarIke jaNAve che je vANIjyagrAma hovA dareka saMbhava che ema zrI vijasthala bauddha granthamAM ane cInI musApharanA ApelA vadharmasUrI jaNAve che. aMtaro sAthe barAbara maLatuM Ave che. A gAmathI Do. haranala pitAnA upAsaka dazAMganI neTamAM cha mAIlane atare brAhmaNagAma nAme gAmaDuM AnI jaNAve che ke kuMDapara ane vizAlA ekaja hevI paNa asti dharAve che. prAcIna brAhmaNakuMDagrAma hAya joie kAraNa prabhune vaizAlIya' kahela che mATe te te temAM kAMI bAdha nathI. besAramAMthI te khodakAma kuDapurane vizAlAno kSatrIya pADe kahe che jyAM karatAM temaja vizAlAne mahela vigere sthaLo bhasA- rAjA (khitAba) tarIke siddhArtha hatA. uparAMta zrI vazeSa sthItimAM Aje paNa maujuda che (juekanIMgahAma) AcArAMganA bhAvanAdhyayanathI (dvitIya zrutaskaMdha) zeSamAM kanIMgahAma hiMmatapUrvaka kartha che ke jaNAya che ke uttareettI uMghAma ane dine " bhasadazAmAM paDela besArane kilo nAma kSetraphaLa, mALa ghAma AthI kuMDagrAmane baMne pADA ane sthAna eTalI sacoTa rIte prAcIna vizAlA hoya e nizaMka thAya che. nagarInI khAtarI Ape che ke have zaMkA rahI nathI". - kumAragrAma-eka vakhata kSatrIya kuMDagrAmanA A rIte vizAlAne besAra sAthe brAhmaNagrAmano teja sthalane nirNaya kIdhA pachI A nAnakaDA sthala nAmanA gAma sAthe ane tenI pAse AveluM mATe eTaluM ja kahI zakAya ke te kuDapurathI 10 thI "basukuMDa"ne zAyada kSatrIyakuMDa sAthe ApaNe sthala 15 mAIla para hevuM joIe kAraNa prabhu lagabhaga nirNaya karI zakIe. 1 thI 2 kalAkamAM e sthale pahoMcyA hatA. A sthalanirNayamAM bAdha mAtra eka Ave che ke lAga sanniveza:-nAlaMdAnI uttare A Adhanika lachavADa pAse DuMgarapara jene ApaNe sthala hatuM ema zrI bhagavatI sUtranA ullekha parathI kSatrIyakuMDa tarIke gaNue chIe te sthApanA tIrtha mAluma paDe che. mAnavuM paDe. paNa tema mAnavAne ApaNI pAse sabaLa nAlaMdAthI aMdara sAmate kAlAka sanniveza purA nathI. paM. haMsa sema Adi kavioe paNa hatuM. ane nAlaMdA rAjagRhIthI 7 mAIla para uttare Adhunika kSatrIyakuMDanI yAtrA karI che ema temanA hatI, pUrva kSetranI tIrthamALA parathI jaNAya che. A mArAka-ane asthigrAma-nAlaMdAthI merAka praznano ukela karavA bahuja agatya che, AvyA. morAka asthigrAmanI najIka ja hatuM kAraNa Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chadmastha dazAmAM zrI mahAvIra prabhunAM vihAra-sthale 375 aDadhA mAse prabhu asthigAma gayA ane comAsuM rAjagRha-Adhunika rAjagIra-rAjagRha, vizeSa purUM thatAM paNa zara rUtumAM tyAM AvyA eTale vivecananI jarUra ja nathI. asthigrAmathI 5 thI 10 mAIlathI dUra ja hoya. nAlaMdA-rAjagRhathI 7 mAIla uttare bagAma asthigrAma-jene vardhamAna kahevAmAM AvatuM pAse thaelA khodakAma nAlaMdAno nirNaya karAve che hatuM ema Avazyaka sUtranI sAkha che te jene Aje suvarNakhala -A Azrama kanakakhalathI tadana bardavAna" (saMskRta vardhamAna) kahe che teja prAcIna bhinna hovuM joIe emAM zaka nathI kAraNa kanakakhala vardhamAna-asthigrAma tarIke levAmAM kazo bAdha zvetAmbI pAse cheka uttaramAM che jyAre A suvarNa nathI. A bardavAna dAmodara nadanAme vegavatI nadIne khalate rAjagRhathI brAhmaNakuMDagrAma jatAM rastAmAM kinAre che. Ave che ane brAhmaNakuMDa taMbIthI ghaNe dUra vAcala pradeza bardavAnathI uttara tarapha vi. dakSiNe che. temaja suvarNakhala tethIye dakSiNe che. hAra karatAM turataja dakSiNa vAcAla. suvarNavAlukA mATe sthalanirNayanI jarUra che. nadI-kanakakhala Azrama-rUpavAlukA nadImAM thaI brAhamaNagrAma - upara vaizAlImAM vivecana kIprabhu zvetAmbI pahoMcyA. , kanakhala:-Azrama vetAmbInI pAse ja hatuM _ emAMnI pAse hata caMpAnagarI:-Ae nAmanuM sthaLa bhAgaLayAvazyaka pRSTha. 195. "tathA zvetAri- rathI pazcime nAthanagara pAse gaMgAkinAre Aje paNa thaI ane Azrama pachI rUpavAlukA nadI maujhuda che jene caMpAnAlA kahe che. pAra utarI utara vAcAlamAM dAkhala thayA tyAMthI pRSThacaMpA kayaMgalA-cInI musApharanAM lakhANa tAbdimAM padhAryA. mATe uttara vAcala pradezanuM mujaba caMpAthI 400 lI yAne 70 mAIla para pATanagara takhI hoya e dareka saMbhava che, ane pUrvamAM kayaMgalA nagarI hatI. caMpAthI nadI raste kanakakhala Azrama rUpavAlukAne kinAre hoya ane jatAM te aMdAja 90 mAIla thAya che paNa khulkI nadI pachI turataja uttaravA cAla-Ama A cAre mArga 70 mAIla thAya. A karmaMgalA rAjamahAlathI sthala dUra nathI mAtra dakSiNa vAcALaja dUra hatuM. dakSiNe 18 mAIla5ra che. (kanIMgahAma), ane karyamATe uttara vAcAlana sthalanirNaya agara galA nAmanuM gAma haiyAta che ke je AjhamagaMjathI tambInA rathaLa nirNaya para bIjA cArane AdhAra che. uttare baraharavA ane chaladaMgAnI vacce mukI zakAya. zvetAmbI zrI rAyapaNuM sUtra parathI AvI rIte jyAre kayaMgalAne nirNaya thAya che ke jaNAya che ke te sAvathI nagarIthI bahu dUra nahAtI caMpAthI pUrvamAM 70 mAIlapara che te pUjacaMpA te be ane sAvathIno sthalanirNaya semehata nAme gAma sthalonI vaceja hovI joie. kAraNa prabhu caMpAthI adhyAthI 30 mAilapara che tyAM thaI zake che mATe nIkalI pRSThacaMpAmAM comAsuM rahyA ane tyAMthI turata hetI tenI pUrva agara pUrvottaramAM heya. A kamaMgalA gayA. pradeza Adhunika nepAla sAthe baMdhabesta che mATe sAvaththI-balarAmapura sTezanethI 12 mAilapara takhI te vakhatanI nepAla dezanI rAjadhAnI hatI seTa meTanA kIle che te akenAthI 5 mAilapare che ema anumAna thAya che. ane uttaravAcAlamAM che. ane te ayodhyAthI uttare 30 mAIla che. te ane khI hatI to uttaravAcAla ane nepAla baMne ekaja ane seTa meTane saMyukta pAMca mAIlane pradeza hovA joIe, sAvaththI tarIke laI zakAya ( jene mATe juo surabhIpura-tembInI dakSiNe ane gaMgAnI kanIgahAma ane vijayadharmasUrinI prAcIna tIrthamAlA uttare A zahera ane guNAga saMniveza hovA bhAga 1 ) tIrthaMkapamAM paNa lakhyuM che ke saMvejoIe. sthalanirNaya hajI thaI zaka nathI. vacce ritti - Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 jainayuga caitra 1983 ahiMthI hAledurga-naMgalA-Ava thaI teo AlavI agara Ale ane cInI musApharanuM navadevasula cIrAgasaMniveSe AvyA te carAga pRSThacaMpAnI najIka be ekaja hovA joIe ane A sthala kAjathI che mATe hAledurga Adi sAvaththIthI pRSThacaMpA jatAM agnIkemAM 10 mAIla para Avela nevAla sAthe rastAmAM hovA joIe tene sthaLanirNaya kare. nirNita karI zakAya. lATha-rAha-baMgAlane rADha nAme pradeza. A rADha paNa A vAtamAM satya hoya ema lAgatuM nathI. pradezanI uttara simA rAjamahAlanA TekarAo che vihAra mArga tarapha daSTi karatAM te sthala bihAramAM ja prAcIna kAlamAM rAjamahAlanA TekarAothI AraMbhI devuM joIe ane te paNa Adhunika ArA zaheranI dakSiNe pUrvArdha madanApura bAMkurA bardavAna hugalI AsapAsa laI zakAya. prabhujIe cha comAsu bhaktihAvarA vigere jIllAo sameta rADha pradeza kahevAte kAma karyuM tyAMthI magadhamAM pharIne AnaMbhikA pahoMcyA hatA. valI uttara rADha ane dakSiNa rADha A be pradeza ane saptama varSorAtra tyAM ja prasAra karyuM. ajaya nadIthI vibhakta thatA hatA. kuDAka mardanA, bahuzAlaka, hArmalA - pUrNakalasa-A sthaLano nirNaya thaze nathI. AlaMbhikAne ArA laIe je mATe pUrAvAnI jarUra paNa zrI Avazyaka parathI jaNAya che rADha nAme anArya che te A cAra sthalo ArAthI alAhabAda-purimabhUminI sarahada para A eka anAryo gAma hatuM, tAla jatAM rastAmAM levA joie. bhadilanagarI kadalisamAgama jabugaMDasaMbA uNuka gabhUmi-sthalanirNaya yA sUcana mAtra kRSikA-A zahera yA nagarIone paNa nirNaya paNa muzkela che. thaI zakatuM nathI. rAjagRha-jANItuM che. (kadalI samAgama ane taMbAya mATe eka sUcanA rADha vajIbhUmi zuddhabhUmi:-anArya sthaLe mAtra thaI zake che ke rADha dezanI hada cheka tArakezvara- pachI rAtane ullekha upara thaI gayo che ane suhama kalakattA pAse-sudhI che eTale kadalI samAgama ne paNa midanApura jIllAne laI zakAya. rADha ane suhama kAlAghATa je kalakattAthI beMgola nAgapura lAinamAM ghaNA bhAge sAthe ja bolAya che. ane vajIbhUmi-bI. rUpanArAyaNa nadIne tIre () mAIla para AveluM che. rabhUmavIrabhUminA pradezane levAthI bAdhA nathI AvatI. baMga bhASAmAM keLAM-kadalIne kalA-uccAra kailA- siddhArthapura kUrmagrAma-nirNaya nathI. kahe che A sthaLa nAma sAthe ghaNuM ja baMdha besatuM vANijyagrAma-upara lakhAI gaela che. che, ane je kelA ghATane kadalI samAgama laIe te sAvathI-saMta mahaMtane kila, dazama vaSarAtra dazamA tabApane tAmalakatAmralipti eka laI zakAya che ane agIAramAM comAsA je vaizAlImAM thayuM che tenI kAlAghATathI najIkaja che ane te samayamAM prakhyAta vacce aneka sthalo AvI jAya che ane paMtha paNa baMdara hatuM. ati lAMbe che. grAmIka zAlizIrSaka bhadrikA -A gAma ane sAvathIthI sAnulaSTha anirNita. nagarIne sthAna nirNaya AlabhIkAnA nirNaya para duThabhUmi, vAlukA sukSetrA, hastIzI, tA nirbhara che. kAraNa A traNe sthalo vaizAli-besADa- salI,mesalI, vizvagAma-A sthalamAM karma nirjaane AsaMbikAnI vacce AvelAM che. rArthe cha mAsa gALyA ane muni zrI nyAyavijayajIe AlaMjikA-A nagarIne nirNaya ati vi. varNana karelA saMgama devanA upasargo ahiM thayA. vAdAspada che. De, haranala pitAnA upAsakadazAMganI daDhabhUmine siMgabhUmi tarIke levA sUcanA mAtra noTa-pAnA 51-53 mAM sara kanIMgahAma sthaLa che. tasalI kaTaka pAse AveluM dhavalI je khAranirNaya sAthe maLatApaNuM batAvI jaNAve che ke vela rAjAnA vakhatamAM uttara kaliMganuM pATanagara hatuM Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra caritra rahasya ka77 tene che. jayasvAla aneka pUrAvAthI tAMsalI tarIke "A mahAre svataMtra lekha nathI paNa aneka zodhakhoLa sAbIta kare che. karanArAnA matanuM dahana che. A prayAsa eka vyakti hastIzIrSa --prasiddha hAthI guphA te na hoya kare to phAvI zake tema nathI, paNa cAra pAMca jyAM hAthInI zuMDha che ane te salIthI najIka ja che. vidvAne pitAne mata sAbItI sahita batAve te AlaMbhikA --kAja pAsenuM nevAla levAthI pAra paDe tevuM kArya che mATe Apa Apano abhiprAya, paMtha ati dUra thaI paDe che paNa ArA pAse koI temaja muni nyAyavijayajI Adi A kAryamAM rasa sthala levAthI anukulatA jaNAya che. tenArI vyaktione abhiprAya darzAvaze. A lekha tabi--nepAlanuM mukhya zahera. A nagarI rUpe cheja nahi paNa dareka jaNanA abhiprAya ekaThA jaina granthamAM prasiddha che paNa bauddha granthomAM thaye lekha rUpe lakhavo evo mAre Azaya che. tene nAma nirdeza jANamAM nathI. ane che ke nahi joIe te taMtrI pate lakhe te paNa mane vAMdho tene vidvAne sAthe patra vyavahAra thAya che. cInI nathI. ApanA abhiprAya ane navIna sUcanA bAda musAphara koI A nagarInuM varNana ApatA nathI. sthala nirNaya mATe vadhu prayatna karIza. AmA bahoLA nepAlamAM lalita paDhana teo gayA che ane A vAMcananI jarUra che ane bAddha graMthAne 5NuM abhyAsa lalita paTTanathI sAvathI ati dUra nathI. tyAMthI joIe. dhamAnanda kasAbIne tammI, kayaMgalA zAMbi-yamunAnA tIre prayAga pAsenuM ane AlaMbhikA bAbe pUchAvI . AmAM AdhAra kasama gAma. jenA lIdhe che tenAM nAma: kanIgahAmanI bhUgoLa, mithilA--janakapura. bala-buddhisTa rekarDa, smitha-arli hisTarI, honela sAvathIthI daThabhUmi AdimAM cha mAsa kADhayA upAsaka dazAMga, DeviDasa-buddhisTa InDiyA, vijayadha bAkI rahyA vihAranA be mAsa jemAM prabhu vajagAma masUri-prAcIna tIrthamALA, Avazyaka sUtra, zrI - kaTaka pAsethI nepAlamAM tambI gayA tyAMthI pharI cAraNa-mAtra eka sthaLe. " sAvathI, tyAMthI dezI banArasa mIthIlA pharIne vaizAlI AvyA. gata zrI mahAvIra khAsa aMkamAM paM. bahecaradAse suMsumArapura bhegapura nadigrAma meMDhIA- eka lekha lakhelo prakaTa thayA che ane A bIje vaizAlI ane kasama vacce nakI karavA joIe. che. haju paNa A saMbaMdhe vizeSa zodhakhoLa karavAnI jabhiA--zrIvijayadharmasUrI jamagrAma leya rahe che. te ja ke vizeSa prayAsa karI sthalonI che tyAre paM. bahecaradAsa jamUInI sUcanA kare che. nizcitatA karaze ane e rIte te puNya bhUmione (A lekha saMbaMdhI lekhaka jaNAve che ke - uddhAra karavAmAM nimittabhUta thaze, [ taMtrI. - zrI mahAvIra caritra rahasya. mahAvIra paramAtmAnA caritramAM maLela keI zrI paramAtmAne 27 bho paikIne prathama bhava paNa bhAga nathI ke je rahasya vinAne heya. emanA joIe ke je bhavamAM teo samakita pAmyA che. e chadmasthapaNAmAM paNa emanAmAM sarve guNa dhaNI nayasAranA bhAvamAM paNa kASTa ekaThAM karIne jamavA ucakeTIe pahocelA hatA. temanA pUrva bhavanuM besatAM emanI bhAvanAo thAya che ke "je koI caritra jotAM paNa prathamathI ja e chava uccakoTIne atithi AvI jAya to temane ApIne pachI jamuM." hato ema siddha thAya che. prAye evA nA pAchalA evAmAM bhUlA paDelA muni Ave che ane temane che paNa rahasyathI bharapUra hoya che. AhAra vihorAvyA pachI pote jame che. uttama jananI Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jetayuga citra 1983 muM pravRtti evI ja hoya che. emanI pAse AvelA ranI havAnI khAtrI thAya che. te sivAya pUrvanA yAcaka athavA nirAzrita manuSya kAMI paNa meLavyA pArAvAra karmonI zreNI guTe nahi ane tIrthakara nAma zivAya khAlI ja nathI. ene manaja kAMI paNa karma baMdhAya nahIM. A hakIkata uparathI Adhunika ApyA sivAya zAMti pAmatuM nathI. eTalA mATe ja muni mahArAjAe ghaNe dhaDa levAno che. paraMtu atyAre paNa kapaNa manuSyane dharmane ayogya kahela che. bI- te samajIne koNa samajAve, evI sthiti thaI jAne kharekhara duHkhI jevA chatAM ane potAnI zakti gayelI che. chatAM tenA duHkhanuM kAMI paNa nivAraNa karavAnI vRtti have mahAvIra paramAtmAnA nAmamAM saMsArI na thAya enAmAM kupatA uparAMta dayALapaNAnI paNa paNAnuM te ghaNuM varNana AvatuM nathI ane emAM khAmI dekhAya che. khAsa jANavA je vibhAga paNa bahu nathI. paraMtu cAritra grahaNa karyA agAu garbhamAM karela vicAra have prastuta prasaMgamAM nayasAra jamyA pachI munine mAtapitA chavaMtA saMyama navi lahuM" ene amaraste caDAvavA jAya che. paropakAraparAyaNu manuSpo eve vakhate pitAnA kAma karatAM paranA kAmane vadhAre lamAM mUke che. mAtApitAnA upakArano badalo vaLI zake tema nathI, ene mATe te bhagavati sUtra paNa vajana Ape che. munine rasto batAvIne pAchI vaLa zAkSI pUre che, chatAM hAlamAM e vAta kema bhUlI tAM muni paNa tene yogya jIva jANI tenA upakArane javAmAM AvatI haze ? te samajI zakAtuM nathI. gRhastha badalo bhAvadayA karavA vaDe vALavA dhAre che. ene zuddha dharmane upadeza Ape che. saMsAra parimita thai vega mA mAtApitAnI AjJAmAM vartanArA-temane duHkha gayelo hovAthI gyatA prApta thayelI che tethI tene nahIM upajAvavAnI IcchAvALA putronI saMkhyA bahu ochI dekhAya che. pote potAnAM bALako mATe keTaluM tarataja upadeza lAge che ke te samakita pAme che. kare che? keTalAM ne kevAM duHkha sahana kare che ? te ahIM te nayasAranA atithine kAMI paNa ApIne pachI khAvAnA vicAre tenuM kalyANa karyuM che ane dhyAnamAM rAkhIne potAnA mAtApitAe paNa tevAM tenI popakAra vRtti saphala thaI che. duHkhe ApaNe mATe sahana karyA haze, tene vicAra kare te ka putra mAtApitAnuM dila paNa duHkhAvI tyAra pachInA madhyanA bhAvomAM te aneka prakA* zake ? keTalAka manuSya saMsAra choDIne cAritra levAnI ranI jAdI jadI paristhitio jIve bhogavI che. IcchA vALA paNa A vAtane bIlakula bhUlI jAya che. paraMtu chevaTanA pacIzamAM naMdanaRSinA bhavamAM eka ja zAstra te dareka sthaLe mAbApane samajAvInelAkha varSa paryata mAsa khamaNa karI pUrve bAMdhelI saMtoSIne cAritra levA kahe che. juo paMcasatra. chatAM azubha karmanI paraMparAne treDI nAkhe che. A tapa AtmAnuM hita karavAmAM utAvaLA thaI gayelA baMdhuo zuM lAbha na Ape ? te trIje bhave mokSe javAnI te vAta kema bhUlI jatA haze? ane tene dIkSA sthitine pamADI deya che. tIrthaMkara nAma karmane nIkA ApanArA gurUmahArAja paNa te vAta tene kema samacIta baMdha karAve che. paNa e tapamAM samatA kevI jAvatA nahIM hoya ? mahAvIra paramAtmA zuM mAtAhaze ? kSamA kevI haze ? nirabhimAna vRtti kevI haze? pitAnI bhakti mATe pitAnuM dRSTAMta ApIne e vAta gurUbhakti kevI haze ? zAsanarAga kevo haze ? ane ApaNane samajAvatA nathI? AgaLa jatAM mAtApitA sava jIva kara zAsana rasI'-e vAkya kevuM hRdaya no abhAva thayA pachI bhAInA AgrahathI paNa be para asara karI gayuM haze ? eno vicAra karIe varSa saMsAramAM rahe che. joke tyAgI paNAnI sthitichIe tyAre e badhI bAbate atyaMta uMcA prakA- eja rahe che, paNa e ke viveka sucave che? 1 ahI paNa ati paNa samaja ane dharma ATalA uparathI cAritra letAM aTakavuM ke vadhAre paDatA prApti ucca prakAranI nathI thatI ema samajavuM, vilaMba karo ema amAruM kahevuM nathI, paNa e Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra caritra rahasya sa`badhamAM ucita viveka jALavavAnI khAsa jarUra che. eTaluMja kahevuM che. vIraparamAtmA cAritra lIdhA pachI paNa brAhmaNane ardha vastra ApavA paDe dAnavRtti ne murchAbhAva ane tAve che. chadmasthapaNAnA khAravarSamAM emaNe je upasargI sahana karyAM che te bIjo sAmAnya manuSya tA sahana karI zake temaja nathI. evA upasargImAM paNa emanI kSamA ati adbhUta dekhAi Ave che. ca'DakAzIe sarpa vAraMvAra kase ane mRtyu pamADavA icche chatAM prabhu tA tenA para kRpAnA varasAdaja varasAve che. ane ' caMDakAzIka ! mujha ! khujha ! ' kahI tene mujhave che. A mahAtmAnA prasaMga paDatAM prathama kaSAyanI bahuLatA chatAM paNa pachI tenuM kAma thai jAya che. te kharekharA 'mujhe che. ane munipaNAne yAgya samatA batAvI Ape che. eNe e vakhata duHkha edhuM sahana karyuM` nathI. paraMtu zarIra uparathI mamatA uThI javAthI ane svaparanuM vivecana kharekharUM samajIne amalamAM mUkavAthI--zarIrane para jANavAthI e badhI pIDA samabhAve sahana kare che-sahana karI zake che, ane prabhunI kRpA dRSTithI sadgatinuM bhAjana thAya che. kAnamAM khIlAnA khanAra gAvALa upara ane te khIlA kADhanAra vaidya ne vaNika upara paNa prabhu sama bhAva rAkhe che. A jevI tevI vAta che? eka prANAnta upasarga kare ane eka temAMthI bacAve te baMne upara samabhAva rahI zake kharA? ene ApaNe nyAya kahIe kharA? na kahIe. paNu ahIM nyAya judA che. ahIM teA te jIvA pAta peAtAnA karmane vaza che, ane upakAra ke apakAra karIne zubhAzubha karmanA bhAgI thAya che e vicAraNA che. te sAthe peAtAne azubha karmanA udaya che, temAM gAvALa tA mAtra kAraNIka-nimitta kAraNuja che, enI upara dveSa zetA karavA ? jo mAre evA azubha karmanA udayana hAta tA e kAMipaNa karI zakata? naja karI zakata tA pachI vicAra te ApaNe pUrve bAMdhelA azubha karmanA karavA. kheda karavA teA te kama' upara ke tenA bAMdhanAra AtmA upara karavA. DaeNza vAgatAM paththara 39 upara dveSa karavAnI jevA ayeAgya dveSa zenA karavA? ahIM AvA nyAyanI vicAraNA che. A kAma karavA AvanAre prabhunI pIDAnuM nivAraNa karyuM nathI paraMtu potAnA AtmAnuM kAma karI nAkhyuM che. zreyanA DhagalA meLavyA che. have saMgamanA upasarganA vicAra karIe. eNe te! upasarga karavAmAM bAkI rAkhI nathI. prANAMta upa sA~ paNa aneka karyAM che. meTuM kALacakra mUkIne paNa chevaTa bAkI rAkhI nathI. tyAra pachI paNa cha mahinA paryaMta zuddha AhAra maLavA dIyA nathI. prabhue tA sAdya'ta eka sarakhI samatA rAkhI che. yatkiMcit pazu tenA upara dveSa karyAM nathI. eTaluMja nahIM paNa jyAre te thAkIne pAche jAya che tyAre paNa prabhune te tenA para yAja Ave che. ane A khIcArAnuM zuM thaze? e keTalA bhava rajhaLaze ne duHkha pAmaze ? tenA vicArathI prabhutI AMkhamAM azru AvI jAya che. eTalA mATeja kahyu` che keH kRtAparAdhe'pi jane, kRpA maMtharatArayoH / iSad bASpAdayorbhadraM, zrI vIrajinanetrayoH // karyAM che. aparAdha jeNe evA jIvanI upara pazu jenA netranA tArA (kIkI) kRpAyukta che ane kAMika ApaDe Ardra thayela che evA zrI vIra para mAtmAnA netranuM kalyANa thAe| arthAta te tamArUM bhadra-kalyANu karA. have vIr paramAtmA kevaLa jJAna pALyA pachI Ta0 varSa vihAra karIne aneka jIvepara upakAra karI aMta samaye pAvA purI padhAre che. te vakhatanA eka prasaMga bahu cittAkarSaka lAge che. te prasaMga e che ke --mahAvIra paramAtmA peAtAnA aMta samaya najIka jANI atra pAvA purI padhAryAM. tyAM AvyA pachI gautamasvAmI peAtAnI upara atyaMta rAgavALA heAvAthI te aMta samaya joI zakaze nahI ema dhArI temane najIkanA kAi gAmamAM rahenArA dezamAM nAmanA zrA hmaNane pratiSedha karavA mAkalyA. tene pratiSThAdha karI te pAchA prabhu pAse AvavA cAlyA, tyAM te A Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainayuga 380 kAza mArge devatAonuM thatuM gamanAgamana joi prabhunuM nirvANu thayela jANyuM. te vakhate temane eve AdhAta thayA ke te sUcchita jevA thai gayA. pachI sAvadha thaine vicAravA lAgyA ke- prabhue A zuM karyuM? mane kharekharA bhakatane khare vakhateja dura karyAM? zuM leAkavyavahAra paNa na pALyA? leAkeAmAM te eve vakhate ulaTA peAtAnA saMbaMdhIne durathI paNa najIka peAtAnI pAse khelAve che. ' A hakIkata saMbadhI vicAra karatAM ApaNune paNa emaja lAge tevuM che. ApaNA kharekharA premavALA ane khAsa atalaganA saMbadhI peAtAne aMta vakhate--khAsa tevu' jANyA chatAM ApaNune dUra mekale te ApaNane kevuM lAge ? A AdhAta kAMi jevA tevA nathI paNa te virAgavRtti AvavAthIja gautamasvAmI sahana karI zakyA che. temaNe vicAryuM ke-'huM jeTalA vicAra ke kalpanA karUM chuM te badhI rAgavALA jIvAnI che, ane prabhu tA sarvathA vItarAga che-tenAmAM yacit paNa rAga - nA aMza nathI. huM temanA para apratima rAga dharAvatA hatA, para`tu teo tA potAnI vItarAga dazAmAMja vartatA hatA. teA te mane zA mATe pAse rAkhe? ene mArUM zuM kAma hatuM ? zI bhalAmaNa karavAnI hatI ? eetA sarvajJa hAvAthI jANatA hatA ke- mArI pAchaLa darekanI A pramANenI sthiti banavAnI che. mane rAganA kAraNathI vadhAre AdhAta lAgaze ema dhArI mArAparanI hitabuddhithI mane cheTe mekalyA te have mAre paNa rAga karavA ke rAgathI muMjhAvu' te na kAmuM che-niSphaLa che-hAnikAraka che. rAga dveSa te meAha thIja A jIva sa'sAramAM paribhramaNa kare che.' AvA zubha vicAranI zreNIe caDatAM kSapakazreNi mAMDI, ane je kevaLajJAna mAtra prabhu uparanA prazastarAgane laIne paNa prApta thatuM naheAtuM te tatkALa prApta thayuM. devAe avidhajJAnathI te hakIkata jANI eTale temanA kevaLajJAnanA mahAtsava karyAM. gaNadhara mahArAje dezanA ApI ane pachI vihAra karI aneka jIvAnA uddAra karyAM. A prasaMga bahuja vicAravA jevA che.-dhaNuM zikSaNa levA jevA che. uccakATIneA che. ApaNe paNa te sthitinA Icchaka chIe tethI A hakIkata khAsa caitra 1983 lakSamAM dhArI levA yogya che. mahAvIra paramAtmA te leAkeAttara purUSa hatA, ane temanAmAM anaMta guNNA hatA, te badhA zIraTAce paheAyelA hatA. e purUSanA caritramAMthI rahasya zAdhanArane tA Dagale Dagale ne pagale pagale rahasya maLI zake tema che, paraMtu khIjA sAdhAraNa guNavAna ke jemAM ekAda guNa paNa ucca kATIne ane ucca sthitie pahoMcelA DhAya te tenA ciratramAMthI paNa rahasya maLI zake che. dareka manuSya viziSTa guNItA thavAya tyAre kharUM paraMtu sAmAnya rIte paNa ucca purUSAnI sAmI dRSTi karIne temanAmAMthI amuka guNu ke tenA aMzA laine guNI gaNAvAnI tA jarUra che. kAraNu ke je manuSya guNImAM gaNAtA nathI tenA manuSyajanmaja niraka che. eka kavi kahe che kejhuLIgaLagaLasArameM, na pati tinI sarvapra mAdyasya / tenAMbA yadi sutinI, vada vaMdhyA kIdRzI nAma ||I|| amuka zaheramAM, gAmamAM ke samudAyamAM guNI kANa che ? te keTalA che? tenI gaNanA-gaNatrI karavAnA prAraMbhamAMja je manuSyanA nAma upara kaThinI eTale AMgaLI paDatI nathI tevA putranI mAtAne tevA putrathI jo putravALA kahezuM teA pachI vadhyA kAne kahezuM ? arthAta je manuSyA guNImAM gaNAtA nathI tevA putrAnI mAtA putraitI chatAM paNu vadhyA tulya che. " A zlAka khAsa vicAravA yeAgya che, eTaluM sucavI A TuMkA lekha samApta karavAmAM Ave che. mahAvIra paramAtmAnA cAritramAMthI tA je prasaMga laie te rahasyavALA hAya che ane temAMthI sAragrAhI buddhivALA sAra grahI zake che. bAkI samAna muddhivALA chatAM temanI vicAraNA upara bahu AdhAra rahe che. ekane eka hakIkatamAMthI eka vicAraka manuSya dhaNA ane upayogI sAra grahaNa karI zake che tyAre bIjo tevA sAra grahaNa karI zakatA nathI. eTaluMja nahIM paNa chadmastha prANIone ageAcara Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIranI siddhAntabhUmikA 381 evuM apUrva vastu svarUpa vigere kevaLa jJAna vaDe guNagrAhI thavAtuM nathI ane kharuM rahasya prApta thatuM jANIne kahevAmAM Ave che tyAre eka guNagrAhI nathI. mATe dareka manuSya prathama samakita guNa prApta manuSya temanA apUrva jJAnanuM bahumAna ane vizi- karavA prayatna kare ane e guNa prApta thayela hoya te. chatA ciMtave che, tyAre bIjo doSagrAhI tenuM asaM. tene barAbara rakSaNa karavuM. zaMkAkAMkSAdi dUSaNa vaDe e ' bhavitapaNuM mAnI aneka prakAranA kutarko kare che. tethI guNane malina thavA de nahIM, kemake e guNa prApta ja jJAnIoe sarva guNamAM prathama samakita guNanI thavo ati muzkela che. ityam AvazyakatA batAvI che, kAraNa ke zraddhA zivAya kuMvarajI ANaMdajI, bhagavAna mahAvIranI siddhAntabhUmikA. Aja ApaNe carcAne naja pradeza ughADIe. bhamAvate. dharma viSayamAM paNa kriyAkAMDanuM jora vyApI ApaNe sarva ApaNI jAtane bhagavAna mahAvIranA rahyuM hatuM, moTA yajJa karavAmAMja dharmanI paripUrti zAsananA anuyAyI tarIke oLakhAvIe chIe ane samajavAmAM AvatI, yajJanA nAme hiMsAne pAra rahe. temaNe jagatamAM je tIrtha pravartAvyuM tenuM avalaMbana nahi, ahiMsAnuM tatva kaI jANatuM nahi. saMyamagrahaNa karIne ApaNA jIvananA vividha aMgenI tapanI koIne darakAra nahatI, bAhyADaMbaramAMja dharmane, ghaTanA karatA rahIe chIe. bhagavAna mahAvIre je sAra samAI jate, sukhaduHkhano AdhAra karmakAMDaja tIrtha pravartAvyuM te kAMI Akasmika mana kalpita si. lekhAte, svarganI IcchA hoya to yajJa karo' e e dhAne pracAra nahete paNa je dezakALa vacce yugane pratiSTita Adeza hatA, IzvaranI kRpAthI sukha temaNe janma lIdho hato te dezakALanI yogya samIkSA maLe che, tenI akRpAthI duHkha Ave che, mATe tene upara temanA samagra tIrthanI racanA karavAmAM AvI prasanna karo." A pramANe mAtra izvaraja nahi paNa hatI. ethI bhagavAna mahAvIranA siddhAntane sama- aneka deva-devIo lekenI zraddhA ane upAsanAnuM javA mATe temanA dezakALane yathArthapaNe samajavAnI sAdhana thaI paDyAM hatAM. AtmA zuM? karma zuM? prathama AvazyakatA gaNAya. manuSya jIvana zuM? e viSe gADha ajJAna pravartatuM. temanA samayamAM brAhmaNa samudAyanuM sAmrAjya hatuM. vedanI sattA sarvopari hatI. sarva zaMkAonuM. pravartatuM hatuM. brAhmaNane taraNatAraNa mAnavAmAM AvatA samAdhAna vedathI thatuM. vada IzvarakRta mAnavAmAM AvatA hatA, kSatrIo paNa brAhmaNane namatA, sarva dharmakAryA hatA. mANase pitAnI buddhithI kazuM vicAravAnuM ja pravartaka brAhmaNo hatA, lokonI brAhmaNavarga upara apUrva nahi. veda paNa samajavA-samajAvavAno IjAra brAzraddhA hatI, janma eja mANasanI ugyatA ke nIcatA hmaNone ja hatA. saMsAravyavahAra smRtio nimaNa siddha karavA mATe pUratuM kAraNa manAtuM; halakA kuLane karatI. smRtionuM mukhya sUtra ja strI vAsaMmati mANasa uMce jaI na zake. uMcA kuLano nIca banI hatuM. e saMsAramAM purUSa pradhAna hatA, sarva adhina zake--AvI mAnyatA sarvatra rUDha hatI. AjanA kAra purUSene hastaja hatA, strIne adhikAra mAtra atyajavarganI te vakhate paNa hayAtI hatI zuM. paNa bharaNapoSaNane ane tene kAryapradeza kuTuMbamAM rahI manuSyane gya ane adhikArothI vaMcita rahetA. sevA karavAne gaNAto, tene kazI mAlikI hatI brAhmaNanI zreSThatA janmasiddha manAtI, e brAhmaNa nahi. tene kazuM svAtaMtrya hatuM nahi. dharmapradezamAM paNa varga potAnI sattA sthira rAkhavA sarva prakAranA pra- strInuM sthAna gauNa hatuM. strI e patinI jANe ke ya Acarate ane bhoLA lokone aneka rIte milakata na hoya evI rItanI gaNanA hatI. tene Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janayuga 382 civa 1983 saMnyAsano adhikAra nahi. niyama baMdhana sarva strIo (3) je vastuta: nIcI keTine hoya te svaprayatnathI mATe, purUSane aneka prakAranI chaTa, zrI eTale koI uMcAmAM uMcI koTine pahoMcI zake. mANasanI pitAnI upara avanata AtmA-ochI zakitao vALI, rakSaNa karavA ja pitAnI avanati ke unnatine khare AdhAra che. yegya-sevA levA yogya-jarA paNa chuTa ApatAM TakI (4) strImAM purUSa jeTalI ja AdhyAtmika zakyatAo jAya evI aAgAmI prakRtivALI mAnavAmAM AvatI. bharelI che, strI strI hovAnA kAraNe ke purUSa purUSa hovAnA vaLI dharma yA karmamAM hiMsAnuM bhAre prAbalya hatuM. kAraNe ekamekathI nIcA uMcA nathI. eka sarakhe AtmA ubhayamAM vyApelo che. mAMsAhAra chuTathI pracalita hate. vanaspatimAM te kAIne jIvanI paNa kalpanA nahotI. prANI mAtra (5) "vedamAM lakhyuM teja sAcuM " e buddhithI svI kArI zakAya tema nathI. veda paNa mANasanI kRti che, tethI mATe dayAnI bhAvanAnuM svama sarakhuM paNa nahatuM. mANasanI apUrNatA temAM paNa saMbhave che. veda hoya ke bhagavAna mahAvIranA samayanI AvI paristhiti hatI. anya dharmagraMtha hoya paNa jenuM vacana yuktimaMta hoya, bhAratanA itihAsamAM A asAdhAraNa kALa ApaNI samajazaktimAM utarI zakatuM hoya te satya, kaI hatA. lekamAM ajJAna-vahema-aMdhakAranuM sAmrAjya paNuM kathanamAM abAdhita satya hetuM ja nathI. dareka kathanamAM hatuM, sarvatra mAnasika gulAmI pravartI rahI hatI. raheluM satya sApekSa che. lAMbA kALanA paDelA cIle leke cAlatA hatA. temAM (6) yajJayAgAdi mANasane kazuM phaLa ApI zakatA nathI. na hatI pragati, na hatI nUtanatA ke na hate sarja. bAhya kriyAkAMDa mAtrathI koIne koI uddhAra thato nathI. nazaktine AvIbhava. lokonA dhArmika jIvanana saba mANasanA uddhArane khara AdhAra tenA cAritra upara che ane te cAritranI zuddhine AdhAra tenA darzana ane jJAbrAhmaNane hAtha hatuM; brAhmaNanuM jIvanasUtra veda ane nanI nirmaLatA upara rahelo che; eTale mANase bAhyAvarUDhIne parAyaNa hatuM. jokemAM asaMtoSa-duHkha-daMDa laMbana choDIne antarmukha banavuM joIe ane pitAnA vRtti vadhatAM jatAM hatAM. A baMDavRtti te kALanI keTa- jIvananuM bane teTaluM saMzodhana karavuM joI e. lIeka mahAna vibhUtio dvArA jagata samakSa mUrti. (7) dareka prANI karmavaza che, saMsAramAM sukhaduHkha ane matta banI ane pariNAme lekajIvanamAM mahAna u&A- paribhramaNanuM kAraNa karma che, AtmAnI svAbhAvika sthiti nti janma pAmI. te samayanI AvI mahAna vibhU cinmaya-satyamaya-AnaMdamaya che. karmanA AvaraNane aMge tiomAM eka bhagavAna mahAvIra hatA. temaNe potAnA pitAnI svAbhAvika sthitithI dareka prANI dUra rahe che, samayanI pUrI cikitsA karI potAnA samayanA dardane karmo baMdhAvAnA jagatamAM aneka kAraNe che. temAM mukhya sArI rIte pIchApyuM ane te sarvanA ucita upAya hiMsA, asatya, adattAdAna, maithuna ane parigraha che, mATe sUcavI yogya nidAna kIdhuM. nidAna eTale atyAre A kAraNathI mukta bane to mANasa karmane pAzathI chuTe ApaNe jene jana dharma tarIke oLakhIe chIe thavA mAMDe. muktinAM sAdhane jJAna, tapa ane bhakti che. e traNe sAdhanA avalaMbanathI prANuM mekSane pAme. tenI sthApanA ane pravartatA. te kALanuM bArIka ane mokSanuM astitva AtmasvarUpanA sUkSma parIkSaNathI sahaja lokana karIne temAM anubhava, manana ane cittananI siddha che. meLavaNI karI bhagavAna mahAvIre bhUmikArUpe nIcenA A rIte bhagavAna mahAvIre pite jagatanA hi siddhAnta nIpajAvyA-prarUpyA. tArthe prarUpelA pravacananI bhUmikA racI ane tene (1) je AtmA ApaNAmAM antagata che teja upara samagra tIrthanuM maMDANuM kIdhuM, manuSyane unnaAtmA jagatanA sarva jIvomAM che. mAtra prANIomAM ja rino sAco mArga darzAvyo; tenI AMkhanAM paDaLa jIvAtmA che eTaluM ja nahi paNuM vanaspati ane pRthvI, dara kIdhAM ane aneka jIvanasatyA prakAzita kIdhA, pANI, agni tathA vAyu paNa sajIva che. brahmatva vinAnA brAhmaNane temaNe pratiSThAbhraSTa kI. (2) jagatamAM janmanAja kAraNe kaI meTe ke nAno nathI. sarva manuSya sarakhA che, zudra ucca koTine paNa pragatinA pipAsu zudrane mATe dharmanAM dvAra khullAM hoI zake; brAhmaNa halakI koTine paNa hoI zake, kIdhAM. vedane uMcethI nIce utAryA: mAnaSika prajJAne Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vardhamAna svAmInI vyavahAyatA 383 unnata sthAne pratiSThita kIdhI. dareka prANIne AtmA thavA tA AtmAkarSanI bhAvanA baLavAna thatAM peAtAnA tkarSa sAdhavAne saMpUrNa svAtaMtrya khalyuM. temaNe jaga-pariNIta patine cheDIne saMyama grahaNa karI zake ane prAMte baMnenA mekSa thai zake. bhagavAna mahAvIre caMda nabALAne potAnI prathama ziSyA banAvI. A banAva te samaya vicAratAM kAMi ochA mahatvanA nahAtA. te jaNAvyuM ke mAjIsa poteja peAtAnA saMhAraka ke uddhAraka che. mANusanI kiMmata mANusanA cAritramAMja rahelI che. peAte peAtAne samaje ane yAgya mArge potAnI jIvanasaritAne vahAve, je adhikAra ane svAtaMtrya temaNe purUSAne ApyAM teja adhikAra ane svAta'trya temaNe strIone ApyAM zrI svataMtra che. ane purUSasamAna che. purUSanA doSa purUSane lAge; strInA doSa strIne lAge. strI eTale dAsI ane purUSa eTale deva e mAnyatAnA temaNe niSedha karyAM; strI-purUSa banne sarakhAM, sArI - kharAba vRttiothI bharelAM, ekamekanI madadathI saMsAravyavahAra calAvavAne sarajAyelAM ane Atmapragati sAdhavAne nirmAyelAM pAtapAtAnAM karmInA svataMtra phaLabhAgI che. kAi kAthI evuM baMdhAyaluM nahi ke kAipaNa kAraNe eka anyathI chUTIja na zake. purUSa uccakrATanA hAya ane sasAra upara virakti AvatAM jema ravastrInA tyAga karI parivrAjaka ( sAdhu ) khanI zake temaja uccakeATinI strI vairAgyavaza banatAM a AvIja rIte temaNe halakAmAM halakI kATinA manuSyane uccamAM ucca sthitinA adhikArI banAvyA. temane mana zudra, aMtyaja ke ca'DAlaneA bheda naheAtA. temanuM samavasaraNu sarva mATe khulluM hatuM. temanI dIkSA sA krAi lai zakatuM. metArya muni ane ribaLa macchInA dAkhalA jaina kathAomAM suprasiddha che. A rIte aMdhakAra ane ujAsa vacce jhAlA khAtA te kALanA leAka-mAnasa upara temaNe navA prakAza pADayA; jIvanavyavahAranI punaHTanAne navA sadeza ApyA, aneka jInA cIlA tADayA ane navI saDakA bAMdhI; aMdhazraddAnA aMdhArAM dUra karyA. svataMtra vicArazaktine lAkacittamAM jAgrata karI ane avanata bhAratamAM peAtAnA bhagIratha tapathI savAhinI bhAgIrathInA avatAra kIdhA. paramAnada vardhamAna svAmInI nyavahAtA. [ lekhaka - lakSmaNa raghunAtha bhiDe 297 zanavAra punA. ] siddhaM saMpUrNa bhavyArthasiddheH kAraNamuttamam / prazastadarzanajJAnacAritra pratipAdanam // surendramukuTAzliSTa pAdapadmamukesaram / praNamAmi mahAvIraM lokatratayamaGgalam // AgaLa mUkAya che. jo jinazAsananI zreSThatA svIkArI e chIe teA te avyavahArya che . ema kahevu. A eka jAtanI AkSepakanI pAtAnI nALA che, na ke zAsananI kAMika truTI. zAsanane avyavahArya vizeSaNa lagADI cANAkSa vyavahArI ke prapaMcI leAkeA peAtAnI nabaLAi DhAMkavA mAge teA teo tema bhale kare paNa zAsana kAM dUSita thatuM nathI. jinazAsananI zuddhatA Aje sau kAi svIkAre che; paNa A zAsana vyavahAramAM AcarI zakAya evuM nathI ema eka khIjAja prakAranA AkSepa kreTa-tenAthI lAka buddhivArttio have AgaLa mUkavA lAgyA che. kharUM jotAM jinazAsana akhAdhya che eja A kSepamAM paNa siddha thAya che. kemake A AkSepaja evA che ke je khIjA tatvanA AkSepa! na hoya tyAre T vaLI avyahArya paNa zA mATe kahevuM? zuM A zAsana asvAbhAvika che ke AcaraNumAM na lAvI zakAya ema che ? jinazAsana tA tevuM nathI. kemake anaMtAnaMta tIrthaMkare e,siddee, AcAya e, Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainayuga caitra 1983 cetana khanne svabhAvathI bhinna hAvAthI temAMnA mA~ paNa bhinna che. A emAM kadIpaNuM taDataDi thai zake ema nathI. 34 upAdhyAyeAe ke nigmatha sAdhuee A zAsananI AjJA mujaba AcAr pALI batAvyA che. jyAMsudhI eka paNa vyakti je kAma karI batAvI zake che tyAM sudhI te kAmane avyavahAya na kahI zakAya. jatasA mAnyanA je vyavahAra che tenAthI khIjoja mArga jinazAsana upadeze che tethI te bhale kahu hAya ke leAkarUcine virUddha Aya paNa avyavahArye tA kadIpaNa na kahI zakAya. kaThaNa kAmane avyavArya kahevuM e eka jAtanuM dAlyuM che; paNa vyavahArI leAkeAe evA prapA~ca racyo cheke temAMe dormAlyanA durguNane sadguNunu rUpa ApyuM che jyAre vyavahArI legA kAI kAmane avyavArya kahe che tyAre teo pAte mutsaddI kahevADavA mAgeche ane A kAmane halakuM lekhavA mAgeche. mahAvIra prabhu ke gaitamayuddhathI nepAliyana, 2skina, TAlasTrAya ane mahAtmA gAMdhI jevA purUpArthanA himAyatI Aja sudhI jevA thayA che. teonA viSayamAM prapa McI leAkeAe avyavahAyatAnuM jALa racI peAtAnI nabaLAIne sArUM rUpa ApavAnI kAzIza karI che. tevAonA evA prapa'cathI alpanA leAkeA ThagAi jAya che ane purUSArtha khatAvavuM cheADI de che. potAne mATe sAdhya heAya evI vAta paNa asAdhya samaje tethI teo prayatnajaka ratA nathI ane AtmanAza vhArI le che. vIr zAsananA viSayamAM paNa evAja banAva banyA che, gAtama mudde peAtAnA madhyama mArga leAkAne upadezI ningantha nAttaputrane mArga asA mAnya che ema kahyu, te vaizvikAe leAkAbhirUcine anukuLa evA mArga batAvI nigantha siMhenA mArga avyavahArya che ema kahI dIdhuM. paNa ametA jANIe chIe ke nAtaputtanA mArga paNa ghaNAe AcarI khatAvyA che ane A mArganuM anusaraNa karyAM vagara mAkSecchu lokAne chuTakAja nathI. vIzA sana AtmasiddhinA sIdhA mArga batAve che. pudgala paramANuonA saMbaMdhathI baMdha pAmelAone A baMdha vadhe evA mArga batAvyAthI keAnuM na vaLe. A baMdhanI nirjarA karavAnAja mArga batAvavAnA rahyA; ane evA enA hetuja heAi zake ema che. jaDa ane vardhamAnasvAmIe jinazAsana pote AcarI te vyavahAya che ema batAvI ApyuM che. prabhu bAlapathIja trijJAnadhArI hatA. paNa pUrvabhavemAM teezrIe te mATe prayatna paNuM ghaNA karelA hatA. sApa karaDe, vyatara devatAo khAdhA kare te paNa prabhu sivAya thai zake ema nathI. mahAvIraprabhu jyAre samabhAva rAkhatA hatA evA puruSArtha anaMtavIryanA tyAre be varSanA yuvaka hatA tyAre gautamabuddha tapazcarya DI madhyama mArgane upadeza ApatA pharatA hatA ane temaNe dhaNA leAkeAne bhikSunI dIkSA ApI paNa mahAvIraprabhu peAtAnuM zrAvakatrata cheDI buddhanI pAchaLa nathI doDayA teezrI bhAvanApradhAna na hatA. sArA sAra vivekI te vyavahAra hatA jyAre cotarapha khaLabhaLATa haiAya tyAre paNa pAtAnA mata upara aDaga rahevuM e eka yuvakane mATe keTaluM badhuM kaThaNa che. te sau lAka jANe che. mahAvIra prabhue tA 7 varasanI umara sudhI ghera rahI mApatA ke baMdhu jevA vizeAnI sevA karatA karatA dharmAcaraNa kareluM ane yAgya lAgatAM dIkSA lIdhelI. teethI paristhitinA dAsa na hatA; paNa akALatI paristhitine prabhue dAsa banAvI hatI. ema na haiAta te khIjAnI jema prabhu paNa bhikSu banata. bIjA yuvakeAnI mAka teozrI paNa zikAra ramata ke viSayeApabhAgamAM lipta thAta. paNa anaMtavIryazALA prabhunA AgaLa eka vizeSa kArya (Mission) hatuM ane tenI siddhine mATeja teozrI kAziza karatA hatA. dIkSA lIdhA pachI bAraha varSa sudhI prabhue evI dhanAr tapazcaryA AcarI ke tenA prabhAvathI prabhune kevaLajJAna prApta thayuM. ma'hamada paigambara, zukhrista, kRSNa hatA temAM koipaNa dharmasa sthApaka jeTaluM kaThaNa tapa AcareluM na hatuM ane je tapa gautamamudde paNa aDadhuM cheADI dIdhuM hatuM teTaluM sAmAnya tapa mahAvIra prabhue AcareluM hatuM; eTaluMja nahi paNa kAipaNa khInna tIrthaMkare, zrIvIra nigmatha tapa vInA jeTaluM kachu tapa AcareluM nahatuM, Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vardhamAna svAminI vyavahAryatA 385 kevaLajJAna prApta thayA pachI paNa munivrata A vahArya che. caratAM AcaratAM prabhu vihAra karatA hatA ane bhavya hiMsAdi pApakarmo paNa puNyakarmopArjana kare che jene dezanA ApatA hatA. A dezanA evI ema vivekahInanuM avyavahArya vacana keTalAka matabhASAmAM prabhu ApatA ke je koI paNa gatino jIva padezakenuM che. vIraprabhue samyaka dharma upadezyo che samajI zake. A bhASA AtmAnI bhASA hatI, na jemAM jarApaNa kimISa nathI. koi paryAyanI ke pradezanI, evI A bhASA tiryaMca paNa mArI pUjA kare ke mane zaraNa Ave eTale samajI zakatA hatA. prapaMcI loka A vAtane bhale tamAruM kalyANa thaze; huM devaputra chuM, devadUta chuM; evAM ne samajI zake paNa te tadana azakaya mAtra nathI. aviveka vacano prabhue kahyAM nathI. samyaka dharmanuM mahAvIrasvAmI nirvara hatA eTale teozrInI pAse AcaraNa karo tamAro AtmA unnata thaze. ema na chavagaNa naisargika vera paNa bhUlI jatA hatA. prema kare te bhavamAM ja DUbatA raheze. tamArI mukti bIjA nathI ema thatuM hatuM. sarakasa vigeremAM bhayathI je bane upara avalaMbita nathI. tamAruM sAruM ne naThAre tamAche te premathI zA mATe na bane? emAM azakya jevuM rAja hAthamAM che. evuM satya vacana mahAvIra prabhue kAMI paNa lAgatuM nathI. evI rIte mahAvIra prabhu pote bAhoza vivekI prabhue prapaMca karyo nathI ke kAMipaNa belI ne vyavahArI hovAne lIdhe teozrIne upadeza paNa lokone uzkeryA nathI. je kAMI sarve bAjUthI satya zuddha vyavahArya rahetuM hatuM je dharmAcaraNa karaze ane nirAbAdhya hatuM te teozrIe upaderyuM, e temane izvara sAruM phala Apaze ne je burAIthI vartaze AtmamArga upadezathI dhyAnamAM na Ave e hevAthI temanA upara izvara nArAja thaze evI bhAvanA pUrNa pite AcarI kharekhara vyavahAryA che ema batAvyuM, paNa vivekahIna vacane prabhue kadI paNa kahyAM nathI. enAthI vyavahArI bIjA koNa che te vIrazAsanathI tame dharmAcaraNa karazo te sAruM phaLa maLazeja. Izva- paNa vivekapUrNa zAsana bIjuM kayuM che? evA zAsaranI kRpA, avakRpAne kazo paNa saMbaMdha tethI raheto nane avyavahArya kahevuM pitAnI mUDhatA ane nabaLAI nathI. bhalA rAjI thavuM ke nArAja thavuM vItarAga batAvavA jevuM che. sAmAnya lake joke pudagalAnaMdaIzvarane kema saMbhave? e vAta avyavahAryA che. vIta- mAMja magna hoya ane temane AmAnaMdanI vAta ne rAga ne nirUpAdhika izvarane kava ke upAdhi nathI. rUce tethI AtmAnaMda jevI ke sthiti nathI ja ema evI vivekapUrNa vRtti mahAvIra prabhunI che. na kahI zakAya. prayatnathI A sthiti prApta thAya ema ekAMtamata avyavahArya hoya che. prabhue apekSA che. prayatna karavAvALA ochA hoya che tethI A . yukta anekAMtamata upadeyuM che. koipaNa vidhAna koI zAsana vyavahAryuM nathI thatuM. vIrazAsana saMpUrNa eka apekSAthI ja satya hoya che. nahi ke sadAya satya rIte vyavahArya che, niSkalaMka che. nirAbAdhya che. sarvane rahe che. bIjA mopadezakanI A bhUla prabhunA zAsana mATe susAdhya che. evA zAsanane jaya thAo. mAM nathI eTale syAdvAda vivekapUrNa ke pUrNa rIte vya vardhatAM jinazAsanama Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyuga caitra 1983 vividha nedha. (sim przy nilala-ugue siulaz dlaken) 9. 7. CLA 24H. Hell Run 1et warrant or justification for your delineation patravyavahAra. of so imaginary a character as Anandsuri, The effect is to create disgust towards KANAIYALAL M. MUNSHI, ESQR. Jain Sadhus when history does not show B. A. LL. B. a single instance of a Jain Sadhu of the Sir, type of Anandsuri. We beg to draw your immediate at- Criticism and protest were made in tention to the fact that the feelings of the different quarters immediately on publicaJain Community are very much offended tion of your such offensive writings. It by certain objectionable chapters, passages seems, however, that in spite of certain and remarks contained in your various attempts made by common friends and writings published by you from time to well wishers you have done nothing till time. Without making an attempt to now to right the wrong done to the Jains. give an exhaustive list of such chapters, The matter has, therefore, been referred passages and remarks we draw your atten- to our Conference and a Committee has tion to the following chapters and passages been appointed. The said Committee has in your books which are considered by our held several meetings and has prepared its Community as specially objectionable. report. Before the said report is published Patan Ni Prabhuta ... Chapters 7, 12, and action taken on it the Committee has 21, 29, 32, and 41. asked us to write to you to give you an Gujrat No Nath ... Chapters 13, opportunity to express your regret for what 14 and 18. pt. I. you have written and to give us an under... Chapter 7 ... pt. 2. taking to cease publishing and circulating ... Chapter 10 pt. 3. literature offending the feelings of our Gujrat na Jyotirdharo ... Remarks in Community. respect of Shri Hemachandracharya. We personally do not think that once These chapters and other passages in you are made aware of the extent to which your writings lead the Jain Community to the feelings of the Jains have been wounded believe that there is an attempt on your by your such writings, you are likely to part deliberate or otherwise to lower the persist in the attitude adopted by you till Jains, Jainism and Jain preceptors in the now. This is but to give you a final opeyes of the public and to show historical portunity to make amends. Jain characters in false light. Your deline. We have to request you to let us have ation of Shri Hemchandracharya Suri in your reply before Tuesday the 15th inst., some of these writings have evoked the to enable us to place the matter before greatest resentment amongst the Jains. our Committee which is going to meet on They also think that there is absolutely no that day to consider this question, Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vividha noMdha 389 Yours truly, tamArAM AvAM vAMdhA bharelAM lakhANe prasiddha thatAMja (sd.) MOHANLAL B. JHAVERY, judI judI dizAethI TIkA ane virodha karavAmAM Resident General Secretary. AvyAM hatAM. arasparasanA mitroe ane zubhecchAe 13 mArca 1927. karelA keTalAka prayAso chatAM ema jaNAya che ke tame atyAra sudhI jenone karavAmAM Avela anyAyane mI. kanaiyAlAla ema. munazI bI. e. ela. ela. bI. muMbaI. anyathA karavA kaMipaNa karyuM nathI. sAheba, teTalA mATe A vAta amArI kaeNnpharansa samakSa vakhate vakhate tame prasiddha karelAM tamArA jUdAM raju karavAmAM AvI che ane eka kamiTI nImavAmAM AvI che. jUdAM lakhANomAMnA cokkasa vAMdhA bharyA prakaraNe, phaka ukta kamiTInI keTalIeka beThake maLI che ane rAo, ane ullekhane laIne jana kemanI lAgaNI teNe potAne riporTa taiyAra karyo che. ukta riporTa prasiddha ghaNIja duHkhAelI che te binA tarapha tamAruM tAtkA na thAya ane te para kaMI paNa kArya karavAmAM Ave te lika lakSa kheMcavAnI rajA laIe chIe. evAM praka. pahelAM kamiTIe amane jaNAvyuM che ke tame je lakhyuM raNe ane ullekhanI saMpUrNa yAdI ApavAno prayAsa che te badala dilagIrI jAhera karavA ane amArI karyA vinA tamArA pustake mAMhenA nIcenAM prakaraNe kemanI lAgaNIone dukhavanArUM sAhitya prasiddha karatAM ane phakarAe, jene amArI kema khAsa karIne vAMdhA bhaya gaNe che te tarapha tamAruM dhyAna kheMcIe chIe. ane phelAvatAM tame aTake evI amane khAtrI ApapATaNanI prabhutAprakaraNa 7-12-21-29-3ra ane vAnI taka ApavA mATe tamane lakhavuM. 41 - tamArAM AvAM lakhANothI jenenI lAgaNI duHkhAI tho che tethI tamane vAkepha karavAmAM Ave to ame jAte gujarAtanA nAtha prakaraNa-13-14-18 bhAga 1le che * * * 7 ,, raje nathI dhAratA ke tame atyAra sudhI grahaNa karelI vRtti - saMbhavita rIte jArI rAkhe. badalo vALavAnI chellI gujarAtanA jyotirdharo...zrI hemacaMdrAcArya sabaMdhI taka ApavA mATe ja A lakhAyuM che. amAre tamane vinaMti karavI paDe che ke tA. 15 ullekha- maMgaLavAra pahelAM tamAro javAba amane maLa tamArA lakhANamAMnA A prakaraNa ane anya joie ke jethI A prazna sabaMdhe vicAra karavA mATe phakarAothI jana kema ema mAnavA dorAya che ke teja divase maLanArI amArI kamiTI AgaLa A jAheranI najaramAM jene, jainadharmane, ane jaina bAbata ame mUkI zakIe. dharmAcAryone buddhipUrvaka yA anyathA utArI pADavAne ane aitihAsika jana vyaktione khoTA svarUpamAM sahI. mehanalAla bI. jhaverI. dekhADavAno prayAsa tame karyo che. A lakhANemAMnA resIDenTa janarala sekreTarI, keTalAkamAMnA zrI hemacaMdrAcArya sarinA citArathI sauthI Bombay, 14th March 1927. vadhu roSavRtti pedA karI che. teo ema paNa mAne che ke AnaMdasUri jevA kAlpanika pAtranA tamArA The Resident General Secretary. citAra mATe kaMI paNa pramANa nathI temaja tenuM Shri Jain Swetamber Conference, vyAjabIpaNuM puravAra thaI zake tema nathI. AnaMdasUri jevI kakSAnA eka paNa jana sAdhuno dAkhalo hovAnuM With reference to your letter dated jyAre itihAsa dekhADato nathI tyAre asara e thAya yesterday which is to hand to-day noon, ke jenasAdhuo pratye tiraskAra uddabhave. I regret to inform you that I could not lI. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 388 janayuga caitra 1983 * INIT find time to give a detailed reply. In a was found to be un-assuring. We regret matter like this, the points of difference to note that it seems you have not realised cannot be settled by correspondence. If to what extent the feelings of our Comyour Committee can see its way to give me munity have been wounded by your writsome time after the 22nd Instant when I ings and that there is no inclination on can meet them I am sure some solution of your part shown therein, to make satisfacthis difficult question can be arrived at totory amends immediately. the satisfaction of both the sides. It was expected of, you, at least, to in. Will you kindly let me know whether dicate that there was no intention on your your Committee is willing to give me such part to wound the feelings of the Jains time when I can meet them for a friendly and your readiness to allay the same, discussion, In this connection we beg to draw your yours faithfully, attention that some of the leading Jain (Sd). K. M. Munshi. Institutions of the Community are very muMbaI 14 mI mArca 1927. shortly going to commence agitation against resIDenTa janarala sekreTarI, you in this matter and have already started zrI janatAMbara konpharansa 20 pAyadhunI muMbaI. a compaign asking the Jain voters not to sAheba, vote for you in the ensuing elections on tamAro gaI kAlanI tArIkhano patra je Aje that score. bapore mahane maLe che te saMbaMdhe jaNAvavAnuM dilagIra We understand that a public meeting che ke vigatavAra javAba ApavA mATe mahane vakhata is shortly to be held to protest against malI zakyo nathI. AvI bAbatamAM matabhedanAM biMduo your offensive writings and we apprehend patravyavahArathI nakkI thaI zake nahiM. tamArI kamiTI it will mar your prospects in the ensuing tA. 22mI pachIne koI samaya ke jyAre huM teone election, malI zake tevo samaya mahane ApavA potAno mArga . We earnestly desire that such agitation against you should be stopped but we are joI zake te banne pakSane saMtoSa maLe tevo A also keen that amends should be made as kaThina praznano ukela AvI zake evI mahane khAtrI che. soon as possible, before the date of election. - mitrAcArI bharI carcA mATe tamArI kamiTIne It is therefore consid It is therefore considered necessary and ha malI zake tevo samaya ApavA tamArI kamiTI highly desirable that the discussion as dekhuzI che ke kema te jaNAvavA maherabAnI karazo, sired by you, with our Committee should CHARI Casell34. take place immediately. We hope there. (sahI) ke. ema. munzI. fore that you will be good enough to fix an appointment to discuss the matter with 16th March 1927. our Committee either for to-day or toKanaiyalal M. Munshi Esqr. B.A. LL. B. morrow at any time suitable to you. Please Advocate Bombay. treat the matter as urgent. Sir, With reference to your letter dated 14th Yours truly, inst. delivered to us yesterday, we beg to (Sd.) M. J. Mehta, inform you that the same was placed be. (Sd.) Mohanlal B. Jhavery, fore the meeting of our Committee and it Resident General Secretaries. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muMbaI. vividha nedha 289 16 mArca 1927. Aje yA AvatI kAle amArI kamiTI sAthe te naM. 850 che. bAbatanI carcAne mATenA samayanI goThavaNa nakkI mI. kanaiyAlAla. ema. munzI. karavA kRpA karaze. maherabAnI karI A bAbatane bI. e. ela ela bI. eDavokeTa tAkIdanI gaNazo. sahI. ema. je. mahetA. sAheba, , mohanalAla bI. jhaverI. gaI kAle amane maLelA tamArA tA. 14mI resIDenTa janarala sekreTarIe. ne patra sabaMdhe tamane jaNAvavA rajA laIe chIe ke ukta patra amArI kamiTInI beThakamAM raju thatAM Bombay 17th March 1927. te khAtrI na ApanAra mAluma paDaye hate. nedha To, karavA mATe ame dilagIra chIe ke amArI kAmanI ' The Resident General Secretary. lAgaNI keTalI hada sudhI duHkhAI che tene khyAla Shri Jain Swetamber Conference. tamane Avya jaNAtuM nathI ane tAtkAlika saMto BOMBAY. Dear Sirs, pakAraka badalo vALavAnuM tamAruM valaNa temAM dekhADa - With reference to your letter dated 16th vAmAM AvyuM nathI. instant I shall feel obliged if you or any * eAchAmAM ochuM tamArA taraphathI eTaluM te members of your Committee can make it apekSita hatuM ke jonI lAgaNI duHkhavavAno tamAro convenient to see me on Saturday, morn irAde nahete ane te zAMta karavA tame tatpara che ing at 9 a. m. at my place (Beach House ema darzA. Napen Sea Road. A saMbaMdhamAM tamAruM dhyAna kheMcavA rajA laIe I have repeatedly made it clear and in chIe ke kemanA keTalAka AgevAna jana maMDaLa particular in my correspondence with VidA bAbatamAM tamArI sAme thoDA samayamAM caLavaLa yavi jayji-that I neither entertain nor have zarU karanAra che ane te kAraNasara AvatI cuMTaNImAM entertained any intention at any time to lower or to jujure any body's feelings. The tamane mata na ApavA jana matadArone jaNAvavAnI regard which I have for my friends in hilacAla kyAranIe zarU thaI cukI che. your Community ought to have been ame samajIe chIe ke tamArAM du:khavanArAM sufficient that I could not harbour any lakhANa sAme virodha jAhera karavA eka jAhera sabhA other intention. TuMkamAM ja maLanAra che ane amane bhaya rahe che ke Yours faithfully, Sd/- K. M. Munshi. tethI AvatI cuMTaNImAM tamArA bhaviSyane kSati pahoMce. tamArI sAme AvI caLavaLa baMdha karavI 111 epleneDa roDa, pheTe muMbaI joIe ema ame utkaMThApUrvaka icchIe chIe. paraMtu 17 mI mArca 1927 cUMTaNIne divasa pahelAM jema bane tema satvare resIDenTa janarala sekreTarIe. badalo vALavAmAM Ave te mATe paNa ame utsuka zrI jaina zvetAMbara kaeNnpharansa muMbaI chIe. tethI tamArI IcchA mujaba amArI kamiTI vahAlA sAheba, sAthenI carcA turtaja thAya e jarUrI ane ghaNuM ja tamArA 16 mInA patra saMbaMdhe jaNAvavAnuM ke iSTa che ema mAnIe chIe. teTalA mATe ame tame agara tamArI kamiTInA keI paNa sabhya mahAre AzA rAkhIe chIe ke tamane suvaDa paDe te samaye tyAM (bIca hAusa, nepIenasI reDa,) zanivAre sa Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainayuga 390 vAranA nava vAge mhane maLavAne anukuLatA karI zakaro tA huM upakRta thaelA mAnIza. mhe' vAravAra ane khAsa karIne vidyAvijayajI sAthenA patravyavahAramAM spaSTa karyuM che ke kAInI paNa lAgaNI duHkhavavA athavA teA halakA pADavAnA uddeza huM rAkhatA nathI temaja kAi paNa vakhate rAkhyA paNa nathI. tamArI kAma mAMhenA mhArA mitrA pratye je mAna huM dharAvuM chuM te puratuM hAvuM joie ke huM bIjo kAI dharAA dharAvI zakayA na hAuM. 17th March 1927, KANAIYALAL M, MUNSHI ESOR, B. A, LL. B. Dear, Sir, With reference to your letter of date delivered at the office of Messrs, Jhavery & Co., Solicitors, we beg to inform you that it would have been better if an appointment was made for to-day as suggested. As to the correspondence with Muni Maharaj Shri Vidyavijayji your reply being unsatisfactory the Conference had to appoint a Committee. The Committee's report is to be placed before the public meeting of the Jains to be held to-morrow at 7-30 p. m. (B.T.) at Mangrol Jain Sabha's hall and the meeting may pass resolutions thereon. We therefore suggest that you should see our Committee to-morrow at Mangrol Jain Sabha's Hall, Pydhonie at 3 p. m. (B, T. ) We shall inform the members of our Committee to be present on hearing from you that the appointment suits you in course of the day. Yours faithfully. Sd/- M. J, Mehta. Sd/- Mohanlal B. Jhavery. Resident General Secretaries, tAkItA caitra 1983 17 mI mArca 1927 mI. kanaiyAlAla ema. munzI khI. e. ela ela bI. eDave keTa. muMbai. vhAlA sAheba, meza jhaverI enDa kuA. seAlisiTarAnI AzIse pahAMcADavAmAM AvelA AjanI tArIkhanA patra sabaMdhe ame jaNAvavA rajA laIe chIe ke sUcavavAmAM AvyA mujaba AjI mATe maLavAnI gAThavaNu karavAmAM AvI hAta tA vadhAre sArUM hatuM. muni mahArAjazrI vidyAviyanTa sAthenA patra vyavahAra saMbaMdhe (jaNAvavAnuM ke) tamArA javAba asatASakAraka hAvAthI kAnpharanse kamiTI nImavI paDI; kamiTInA riporTa mAMgarALa jaina sabhAnA dAlamAM AvatI kAle sAMjanA 7-30 (muM-TA.) vAgate maLanArI jatAnI jAhera sabhA samakSa mukavAnA che ane mITIMga te upara TherAvA pasAra kare. To ame teTalA mATe sUcavIe chIe ke amArI kamiTIne pAyanIpara AvelA mAMgarALa jaina sabhAnA hU~AlamAM apeAranA 300 (muM-TA) vAgate tamAre maLavuM yeAgya che. A geAThavaNu tamane anukuLa che ema AjanA divasamAM tamArA taraphathI sAMbhaLazuM eTale amArI kamiTInA sabhyAne hAjara rahevA jaNAvazuM. tamArA vizvAsa. sahI. ema. je. zvetA. " meAhanalAla bI. jhaverI. resIDenTa janarala sekreTarIe. 17th March 1627. KANAIVALAL MANEKLAL MUNSHI ESQR., B. A, LL. B., Advocate. BOMBAY. Sir, Referring to the first para of our letter dated 13th instt., we regret through typists Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vividha nedha 3 lI. oversight, the portion "Rajadhiraj Chap* 3-tamArI kamITI ane kenpharansanI vAta te ters 23,26 and 27" was ommitted which judI rahI, bAkI jene sAthe mArA saMbaMdha te please now add and read duly corrected, je bIjA hIMda gujarAtIo joDe che te ja che. Yours truly. gujarAtano itihAsa saMzodhatAM ke cItaratAM athavA Sd)- Mohanlal B. Jhavery, Resident General Secretary gujarAtI sAhityanI sevA karatA brAhmaNa ane brA &Netara itihAsa ane sAhitya vacce kadI meM phera 17 mI mArca 1927 naM. 1098 ja nathI, ke karyo nathI tamArI kamITInA sabhyo mI. kanaiyAlAla mANekalAla munzI. pikI sAhityamAM jeo mArA sogI che temane bI. e. ela. ela. bI. A vAtanI khabara che, ane chatAM tamArA AgaLa sAheba, te raju nathI thaI te joI mane ajAyabI lAge che. amArI tA. 13 mInA patranA pahelA perA saMbaMdhe gujarAtanA koI paNa samAja tarapha meM kadI tiraskAra dilagIrI sAthe jaNAvavAnuM ke TAIpIsTanI zarataca- vRtti keLavI nathI ane gujarAtanA bhUta ane vate. kathI "rAjAdhirAja prakaraNo 23-26-27" eTalo mAna jIvanamAM jenee je bhAga bhajavyo che ene bhAga rahI gayo che ke je maherabAnI karI umeraze meM kadI anyAya karyo nathI A mArAM dRSTibiMdue ane megya rIte sudhArIne vAMcaze. anekavAra pragaTa thayAM che. 4-chatAM tamArI kamITIno e irAdo hAya sahI. mehanalAla bI. jhaverI. ke mArI cuMTaNInA prasaMgane lAbha levo ane tamArA resIDenTa janarala sekreTarI. pahelA patramAM mokalelA hukame mArI pAse baLaje rIthI kabulAvavA-te A irAde samAdhAna vRttinuM 111 esapleneDa roDa, keTa, cinha nathI. tamArI kamITInA sabhyo je mane aMmuMbaI, tA. 17-3-27, gata pIchANe che, te jANatA hovA joIe ke dhamazrI jaina zvetAmbara konpharansanA sthAnika maMtrIo joga, kIthI mArI sAthe samAdhAna bhAgye ja thaI zakaze. muMbAI. naM. 3. 5-kamITIne je ke karavuM hoya tenI ADe huM vi. tamAro Aja tA. 17 mIne patra maLyA. AvI zake tema nathI. jinene ane mArA saMbaMdha tamArA patronI zAsanAtmaka ane dhamakI bharelI rIta nIrALo che. temane huM gujarAtanuM aMga gaNuM chuM, ane patro para patra lakhI dhamadhamATa karavAne IrAdA ane evA aMga tarIke je mAna temane peTa te huM konpharansa jevI javAbadAra saMsthAne bhAgyeja zobhA- Apato Avyo chuM; ane Apate rahIza, prada che. jyAre tamArI ane mArI vacce vAtacIta da- Apa maMtrIvaryo e patra vyavahAramAM je cAle che, te vakhate jAhera sabhA bolAvavAnuM tamAruM paddhati rAkhI che, te jotAM tame mane samAdhAnavRttithI pagaluM tamArI samAdhAna vRttine purAvo ApatuM maLavA mAMgatA he ema mane lAgatuM nathI. jo tame dekhAtuM nathI. A kAlanI sabhA mulatavI rAkhIne tA. 22mI pachI A ra-keTalAMka kAraNasara tame nizcaya karI dIdhe bAbatamAM vicAra karavA samAdhAna vRttithI maLavA che, ane A avasarano lAbha laI tamArI kamITI- taiyAra ho te huM khuzIthI tamane maLIza, tamAro irAdo nA keTalAka sabhyo cuMTaNImAM mane kaika IjA thAya baLorI karavAne jyAM sudhI che tyAM sudhI tame mane e saMkalpathI tatpara banyA che. ema spaSTa dekhAya maLavAnuM jaNAvyuM te nimaMtraNa svIkAravAnuM sadbhAgya che. je kaI paNa prakAre cuMTaNImAM mane hAnI pahoMce mAre pAchuM ThelavuM paDaze. eja. lI. eja irAde A dhamAla ubhI karI hoya to te nira ka. mA. munzInA yathAyogya, Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 392 2 tA. 18 mI e maLelI jAhera sabhAmAM pasAra thaelA DarAvA. TharAva 1-Aje maLelI jaMtAnI jAhera sabhA DarAve che ke mI. kanaiyAlAla mANekalAla munzIe potAnA pustakAmAM dAkhalA tarIke 'pATaNanI prabhutA" gujarAtanA nAtha'' "rAjAdhirAja" "gujarAtanA jyortidharA" vigeremAM jaina dharma tathA dharma gurU temAM khAsa karIne kalikAla sarvajJa zrI hemacaMdrAcArye ane aitihAsika jaina mahApurUSA para asatya ane aNuTatA AkSepA karI neAnI lAgaNI atyaMta dubhavI che te mATe A sabhA peAtAnA tiraskArapUrvaka sakhta virAdha jAhera kare che. jainayuga caitra 1983 TharAva 4 thA-muMbai yunIvarsITI ane sarakArI keLavaNI maMDaLa taraphathI levAtI judI judI parIkSAo mATe pAThya pustaka tarIke jaita samAjanI lAgaNI dukhavanArAM ane vAMdhAbharyAM lakhANAthI bharelAM mI. munzInAM pustakA paikI pATaNanI prabhutA'' ''gujarAtanA nAtha" "rAdhirAja' ane gujarAtanA jyotidharA" mAMthI kAi pNa pustaka pAThaya pustaka tarIke dAkhala karavA tarapha A sabhA sakhta virAdha jAhera kare che. darakhAstaH-zeThe lallubhAi gulAbacaMda jhaverI. kA-zeTha umedaca`daDhAlataca'da kharADIyA. darakhAstaH-zeTha vIraca'da pAnAcaMda TakeAH-DAkaTara mehanalAla zAha, anumAdana:-ze. meAhanalAla maganalAla jhaverI. Resolutions Passed by the Public Meeting held on 18th March 1987: 1. This public meeting of the Jain Comin Bombay strongly protests with contempt against the false and objectionable writings by Mr. K. M, Munshi against the Jain religion, the religious preceptors of the Jains in general and the most reverable and Kali-omniscient shri Hemchandracharya Suri in particular and great historical Jains in his works viz:-- darakhAsta mukanAraH mI. odhavajI dhanajI zAha. TakA:-zeTha maNIlAla mANekacaMda anumAdakaH-mI. sAkaracaMdu mANekacaMda dhaDIAlI, TharAva 2 jo-zrI jainambenAMbara kAnse mI. munzIne, AvAM vAMdhAbharyAM lakhANeA lakhI jaina kAmanImunity lAgaNI dukhavI che te mATe dIlagIrI jAhera karavA ane bhaviSyamAM tevAM lakhANe! lakhaze nahi athavA pragaTa karaze nahi tevI khAtrI ApavA mATe, puratI taka ApavA chatAM temaNe tema karyuM nahi tethI A sabhA evA TharAva kare che ke jyAMsudhI mI. munzI satASakAraka javAba tathA uparAta prakAranI khAtarI Ape nahi tyAMsudhI virAdhanI nIzAnI tarIke jaina matadArAe mI. munzInI tarapheNamAM mata ApavA nahiM. tema kApaNu ane temane mata meLavI ApavAmAM sIdhI ke ADakatarI rIte madada karavI nahIM, darakhAstaH-zeThe lallubhAi karamacaMda dalAla. TaMkAH-zeTha sArAbhAi maganabhAi mAdI. TharAva 3 jo-mI. munzInA pAsethI satASakAraka javAba tathA khAtrI meLavavA mATe kenpharanse je pagalAM bharyeA che tene A sabhA saMpUrNa TekA Ape che ane vinati kare che ke A khAyatamAM jyAMsudhI saaASa 2. This meeting records that though sufficient opportunity was given to Mr. Munshi by the Jain Swetamber Conference office to express his regret for offending the kAraka nIveDA na Ave tyAMsudhI te dizAmAM dareka feelings of the Jain Community by his variprakAranI hilacAla cAlu rAkhavI tathA jarUra jaNAya tA kAyadesara pagalAM paNa levAM. cus objectionable writings and give an assurance that he would not in future publish such writings but he has not availed of the same. This meeting therefore resolves that until Patan ni prabhuta, Gujrat no nath, Raja Dhiraj and Gujrat na Jyotirdharo-calculated to wound the feelings of the whole Jain Community. Moved by:-Mr. Odhavji Dhanji Shah, Supported by:-Mr. Manilal Mohkamchand Mr. Sakerchand Manekchand 32 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vividha noMdha 323 Mr. Munshi expresses his regret and gives an Sir, assurance as aforesaid, no Jain graduate should, We understand that certain books wrias a mark of protest, vote in favour of Mr. tten by Mr. Kanaiyalal Maneklal Munshi, Munshi at the ensuing election for the B. A., LL. B., Advocate, are going to be Bombay Legislative Council nor should any prescribed as text books for Gujrati Jain help him directly or indirectly by canva. Courses of the various examinations of this ssings votes for him. University. We have therefore to draw Moved by:-Seth Lallubhai Karamchand Dalay your attention to the fact that some of Supported by:-Mr. Sarabhai M. Mody., B. A., his works contain matter which has greatly 3. This meeting whole-heartedly supports offended the religious feelings of the Jain the Jain Conference for their action for obta- Community of the whole of India. We are ining a satisfactory reply and assurance from therefore obliged to request you not to Mr. K. M. Munshi and further requests them include such books of Mr. Munshi which to continue their efforts until a satisfactory are against the tenets and beliefs of the reply is obtained and to take legal steps if Jains and cast aspersions on their honoured necessary. preceptors such as Hemchandracharya and Moved by;-Seth Lallubhai Gulabchand other Jain historical characters and offend Jhavery. their religious feelings. Although stray Supported by:-Mr. Umedchand Barodia., remarks of the kind may be seen in almost B. A. all the works of Mr. Munshi including the 4. This meeting strongly disapproves the magazine-"Gujarat" edited by him, we note introduction of any of the books of Mr. Mun- below some of his works which have been shi viz: Patan ni Prabhuta, Gujrat No Nath particularly offensive to the Jains. . Rajadhiraj and Gujrat na Jyotirdharo which (1) Patan ni Prabhuta. (2) Raja Dhiraj are full of historically untrue and objectiona- and (3) Gujrat na Jyotirdharo. and ble writings offending the feelings of the We further request you to place the Jains as a text book in the Curriculum for any matter before the proper authorities and of the examinations taken by the Bombay inform us of your decision. it University and Goverment Department of Thanking you in anticipation. Public Instruction and requests those bodies We are, Yours faithfully, not to prescribe any of the said books as Sb Mohanlal B. Jhavery. a text book. Resident General Secretary, Moved by:-Seth Virchand Panchand Shah, B.A., No. 2822 of 1927 Bombay, 17th March 1927. Supported by:-Mohanlal Hemchand Shah To, Mr. Mohanlal Maganlal THE RESIDENT GENERAL SECRETARY. Jhavery. Jain Swetamber Conference, 20. Pydhonie, Bombay 3. 3yrylaanile zu GAAL 49649812. Sir, No. 798. I have the honour to acknowledge reThe Registrar, ceipt of your letter No. 798 dated the 7th The University of Dombay, BONDAY, of March 1927, on the subject of the pres. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 384 jaineyuga caitra 1983 21 March 1927, To, The Registrar, The University of Bombay, BOMBAY. Sir, cription of the text books in Gujrati for the University examinations, and to state that it has been brought to the notice of the Board of studies in Gujrati. Yours faithfully, Sd/-Fardunji M. Dastur, Registrar, University of Bombay. . No. 1099. 17th March 1927. The Registrar, The University of Bombay. BOMBAY Sir, Referring to the first para of our letter dated 7th inst. we regret that through typist's oversight the book "Gujarat no Nath' was ommitted which please now add and read the letter duly corrected, We have the honour to be, Sir, Your most obedient servant. 20th March 1927. The Registrar, The University of Bombay, BOMBAY. Dear Sir, In continuation of our letter dated 7th of March 27 we beg to enclose herewith a copy of the resolution passed at a Pub. lic Meeting of the Jains held under the auspices of Shri Jain Swetamber Conference, The Jain Association of India and the Bombay Mangrol Sabha. The resolution speaks for itself. We shall thank you to forward the said resolution to the proper authorities. Yours faithfully, Sd - M. J. Mehta, Sd - Mohanlal B. Jhavery, Resident General Secretaries. Shri Jain Swetamber Conference. Copy of the resolution passed at a public meeting of the Jains on 18th March 1927. Resolution No. 4. We are in receipt of your letter dated 17th March 1927. We note that the subject matter of our letter dated the 7th of March 1927 has been brought to the notice of the Board of studies in Gujrati. We understand that the books reconn. inended by the Board of studies are prescribed for the University Course without any reference to the Syndicate. We beg to point out that it is necessary that if any book of Mr. Munshi, referred to in our first letter is likely to be recommended or is already recommended by the board of Studies-the matter should be placed before the Syn be placed before the Syndicate or if nece. ssary before the Senate. We shall thank you to circulate a copy of our letters dated the 7th and 17th of March 1927 to the members of the Syndicate for their information and necessary action. Copies of the said letters are sent herewith. We may point out that the feelings of our Community in the matter are very strong as would appear from a copy of the resolution passed at the public meeting of the Jains held on 16th March 1927 which we send you along with a seperate letter addressed to you to-day. Trusting that you will do the needful and oblige. * Yours faithfully, Sd M. J. Mehta, Sd/ Mohanlal B. Jhavery. Resident General Secretaries, Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vividha mAdha Letter from the Registror Bombay, Sir, University. No. 3694, Dated 13th April 1923. I am directed to acknowledge receipt of your letter No. 1465, dated the 11th April 1927, and to state that your letters of the 20th and 21st March and 5th April, 1927 are being circulated to the members of the Board of studies in Gujrati, and that they will be placed before the proper authorities in due course of time for clisposal. 2. I am to add that so far, no books of Mr. Munshi have been prescribed by the University Board of studies in Gujrati. I have etc. Sl Furdunji M. Dastur. Registrar, University of Bombay. Letter from the Secretary, School, Leaving, Examination. Boards No. 595 dated 20th April, Gentlemen, In my letter No. 3694 of 192pdated the 13th instant I, as University Registrar, informed you that so far, no books of Mr. Munshi had been prescribed by the University Board of Studies in Gujrati. As Secretary of the School Leaving Examination Board I may inform you that the S. L. Examination Board of 1926 the first 20 pages of Mr. Munshi's ' Gujrat No Nath" as portion of the course for studies in Gujrati. The University Board of Studies in Gujrati had nothing to do with the prescription of this book as the S. L Examination Board had appointed Sub-Committee of its own to prescribe text books in the Vernaculars. I have etc. Std - Furdunji M. Dastur, Secretary, 395 4. belagAMvamAM pracArakArya--AgavA rIporTa malyA bAda zrI zatruMjaya pracArakArya samitinA sabhya sa hirAlAla surAdhAe khelagAMvamAM tA. 10-1-20nA rAja zrIyuta vAya. esa. AMkale khI. e. ela.ela. khI. nA adhyakSapaNA nIce eka jAhera mAplAna ApyuM hatuM. je vakhate sarve jaina bAe myuTI saMkhyAmAM hAjarI ApI hatI. gabhara bhAiene paNa khAsa AgrahapUrvaka khelAvavAmAM AAvyA hatA ane Azare eka hajAra mAdhyusa ekaThAM karyAM hatAM. zrI zrI zatruMjaya saMbaMdhI tamAma mAhiti ApavAmAM AvI hatI ane pAlitANA darabAra tathA jaina kAma vaccenA cAlatA jhaghaDA sabaMdhInI saMpUrNa hakIkateA kahI saMbhalAvatAM tamAma jAe ephatra thavA bhalAmaNa karI hatI. temaja briTiza sarakAre A bAbatamAM vacce paDI AA dhArmika jhaghaDAnA saMtAja kAraka niveDA lAvavAnI AvazyaktA batAvI hatI ane sarvAnumate harAvaecechamAM pasAra karavAmAM AvyA hatA. "The Digamber and Shwetambar Jains of Belgaum assembled in a public meeting resolved that it is derogatory to the exalted position occupied by the British Governrment as the Paramount power, that the Palitana Darbar should levy a religious tax on pilgrims in connection with Shri Shatrunjaya Hills even on British Indian subjects. They threfore humbly pray that His Excellency Lord Ervin, Viceroy and Governor General and the Secretary of State for India in Council will be graci ously pleased to take due steps in order to protect their loyal subjects from the oppression of the Palitana Darbar and safeguard the rights and interests of the Jain Community in matters religious. They further sincerely trust that justice will be meted out to them by abolishing the levy of the said obnoxious and illegal tax, " sd/ Y. B, Ankle. President. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainayuga caitra 1983 anuvAda -belagAMvanA digaMbara ane zvetAMbara prakaraNa samajAvavA gayA. pa. zu 8 saMkhezvarajI jaine eka jAherasabhAmAM ekaThA thaI TharAve che ke pATaNathI nIkaLela kacchamAM jatA saMdhane prasaMga laI sArvabhauma sattA tarIke briTiza sarakAra zrI zatruMjaya atre AvyA. Azare pAMca hajAra mANasa eka sabaMdhamAM briTiza hiMdI prajA upara paNa pAlitANA hatuM. A prasaMge zatruMjaya aMge vistArathI vivecana darabArane yAtrika vero nAMkhavA de e tenI ucca karyuM. pa. zu 12 hArIja jena vastI nathI. paraMtu sthitine hiNapada lagADanArU che ane teo (ame) rAdhanapura saMkhezvara ityAdi sthaLAe jatA musAphare teTalA mATe namratApUrvaka araja kare che ke nAmadAra vizrAMti arthe khoTI thAya che tethI sTezana upara hai avana. vAIsaroya ane gavarnara janarala, temaja jainanI vastI vepAra arthe vaselI che. nAnA pustasekreTarI oNpha sTeTa phora inDIA ina kAunsIla, pAli kAlayanI jarUra che. zatruMjaya saMbaMdhI vivecana karyuM. tANa darabAranA A julamamAMthI pitAnI prajAne pi. zu. 13. samI strI purUSonI jAhera sabhA bebacAvavAne ane jana kemanI dhAmika bAbatamAM lAvI vivecana karyuM. paM. bhaktivijayajI mahArAjanA tenA hakka ane hitanuM rakSaNa karavAne gya pagalAM jJAnabhaMDArane lAbha avAra navAra atre levAya che. leze. teo (ame) aMtaHkaraNa pUrvaka vizvAsa rAkhe . za. 15. rAdhanapura ahiM svayaMsevaka maMDaLa tathA che ke A gerakAyade ane du:khakara vere rada karI AgevAnoe zatrajaye prazna janatAne sArI rIte samanyAya ApavAmAM Avaze. jAvela hovAthI te mATe khAsa prabaMdha karavAmAM na - A TharAvanI nakale vAIsaraiya, sekreTarI oNpha sTeTa Avyo. pi. va. 1 vArAhI zatruMjaya prakaraNa sarvane tathA pAlitANA darabArane mokalavAmAM AvI che. samajAvyuM. duSkALane aMge leke kaphoDI sthItimAM 5 maNilAla khuzAlacaMda (pAlaNapuravAlA) ne AvI paDayA che. pa. va. 1 sAMtalapura ane tyAMthI vizeSa pravAsa.. bhAmAsaNa gayA (vAgaDa). zatruMjayanI bInA samamA. va. 2. caMDIsara jAherasabhA melavI zatru- jAvI. paisAnA abhAve jIrNoddhAranuM kAma adhavaca jayano prazna samajAvavAmAM Avyo, derAsaranA chage.. paDayuM che. dhArmika zikSaNa maLavAnI savaDa nathI. ane hAranuM AraMbheluM kArya ane lAMbA kALathI adhavaca jJAnatA vadhAre hovAthI kurivAje vizeSa jovAya che. ' paDayuM che mATe AgevAno mata phera hoya te te dUra karI zatruMjaya prakaraNa tathA mAnava jIvana vikAsane aMge lakSamAM le te sAruM. mA. va. 3 DIsAkepa jAhera vivecana karyuM. pustakAlayanI jarUra che. pAsa vada 8 sabhA belAvI zatruMjaya sabaMdhI vivecana karyuM vAMca- citraha tathA vada 9 lAkaDIo vada 10-11 thI 0)) nAlayanI jarUra che. mA. va. 7 sadAcaraNa ahi sudhI kaTArIuM vada 12 ANaMdapUra vada 13 zikAraAjubAjunuM mahAjana ekaThuM thayuM hatuM ApaNuM pUra tathA sAmakhIArI, bhacAu, chADavADI, jaMgI, hakake vigere saMbaMdhI hakIkata samajAvI. mA. va. 4 lalIAMgu, AmalIrA ane AdhaImAM paNa pharI. zrI zatruMjaya saMbaMdhI hAlanI sthitinuM vivecana karyuM. cana karyuM meLA bharAvAnI tithi hovAthI loko sArI hatuM. tathA yAtrA tyAganA TharAva karAvyA che. saMkhyAmAM AvyA hatA, A vakhate paM. lalitavi- 6 upadezakenuM pracAra kArya ane sukRta jayajI tathA sAgarAnaMda sUrizvarajInA prayAsathI eka bhaMDAra kaDa:-nIce jaNAvavAmAM AvelAM dareka sthaLe boDIMga sthApavAmAM AvI ane tenA nibhAva mATe sAruM temaja AsapAsanA gAmomAM saMsthAnA pagAradAra phaMDa ekatra thayuM. kAryavAhI kamiTI nImavAmAM AvI upadezaka gayA hatA. ane dareka sthaLe hAnikAraka saMsthAnuM nAma "zrI pArzvanAtha jaina vidyAlaya" rAkha+ rivAjo dura karavA. kelavaNI, vigere viSayepara asaravAmAM AvyuM. pi. zu. ra. DhelANuM ahiM satara kAraka bhASaNe ApyAM hatAM. keTaleka sthaLethI te parathI chalAnuM mahAjana ekatra thavAnuM hovAthI zatruMjaya karavAmAM AvelA TharAvo tathA levAmAM AvelI bA Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vividha beMdha tha7 dhAo vigerenA patra amane maLyA che. sthaLa saMke- nathI temane te te rakama mokalI ApavA pharIthI cane laI prakaTa karI zakayA nathI. vinaMti che. mI. vADIlAla sAMklacaMda mAraphate tA. 29-1126 8 amadAvAdane zrI sukRta bhaMDAramAM kaLA, thI 19-ra-ra7 sudhImAM vasulAta AvI te pAdarA, A saMsthAnA prAMtika sekreTarI rA. zeTha jhaverI parA, AmarolI 3, mahudhA 51, saNAlI 1, meha mULacaMda AzArAma taraphathI phaMDa ugharAvavAmAM AvatAM lela 14, cuNela 2pA alArasA 1, teraNa 5, 3. 412, amadAvAdanA amane maLyA che AtarelI 51, bhATerA 6, borasada 2che, dharmaja : temaja zrI zAhapura jana saMdha taraphathI zeTha. 17 suNAva 15 pAlaja 6, peTalAda 14, vADola cImanalAla rAjArAma hathakaDA 25) amane meka17, kesiMdrA 4, sIsavA 4, jhAroDa 1, vaDadalA lavAmAM AvyA che. 8, khaMDhANuM 7, jalasaNa 14, kaNajaTa 4, bAmaNavA , jana zvetAMbara ejyukezanala barDa 15, jarAja 2, tathA rUpIe eka zubhakhAte. (o. sekreTarI-vIracaMda pAnAcaMda zAha) vaTAdarA 31, vamA 4, kamalasara 5, vibhA 2-4-0 rAmela 2, Dela 2, devA , khAMdhalI 8-11-0 dhArSika parIkSA aNIdarA 2,vase 20-12-0 zesavA 4-0-0 borDa taraphathI daravarSe levAmAM AvatI "dhArmika peTalAda 1-0-0 mAtara 3-8-0 hariphAInI InAmI parIkSA gaI tA. 26-12-26 'mI, puMjAlAla premacaMda mAraphate 22-11-26 mAgazara vadI 7 ne ravIvAranA roja jUdA jUdA 34 thI 5-2-27 sudhImAM AvyA. sAdarA 185, vAsaNA senTaramAM levAmAM AvI hatI. A varSe vidyArthIrA, pIpalaja 4, peithApura 4LA sIlI moTI 3. enI saMkhyAmAM bhAre vadhAre thayo hato ane tenI mahudA kI cIlaDA rAA vaDedarA 1 DabhaDA 22, saMkhyA 800 upara javA pAmI hatI. parIkSAnI savAlamuko parIkSako upara mokalI ApI che jemAMthI lAkaroDA chA varasaDA 33, vIdapurA rA, mANasA ghaNIkharI tapAsIne AvI gaI che have be traNa parI77I ITAdarA 18 puMjAparA 14 sItavADA | kSako pAsethI buka AvavAnI bAkI che. te AthI bebhA 6 lIMbodarA 26 mANekapura 16, rIdaraDA "parIkSAnuM pariNAma" theDA vakhatamAM bahAra pADa18. Ajola 39 lodarA 45, mahuDI 24 navA vAmAM Avaze. saMgapura 19 derola 1 sAhebapura nA dhanaparA 3 abhyAsakramamAM pheraphAra bheMmaparA | puMdharA 14 vIjApura 153, mANasA parIkSAno je abhyAsakrama hAlamAM cAlU che. te no raNAsaNa 13mA peDhAmalI 27, kaDelI jA phaLa 3, ghaNI mahenate ghaDavAmAM Avela che ane te ghaNeja - 7 kanvenzanamAM sukRtabhaMDAra phaDa thayuM temAM suMdara che. chatAM temAMnA ghaNAM pustake hAlamAM malI kahelAM nANAMmAM jeonAM AvyAM teonA 1982 zakatAM nathI tethI vidyArthIone abhyAsa karavAnI nA bhAdaravA AsonA aMkamAM jaNAvyA che jene ghaNI ja muzkelI naDe che. tethI temAM ghaNe pheraphAra tyAra pachIthI AvyA teonA nAma agara temAM karavAne te bAbatanA anubhavI vidvAnone vinati jaNAvyA vagara rahI gayA tenA nAma patro lakhavAmAM Avela che. temAMthI thoDAghaNA . 251) zeTha sArAbhAI maganabhAI modI, 201) javAbo AvyA che thoDA vakhatamAM A bAbata upara zeTha lalubhAI gulAbacaMda, 21) zeTha maNIlAla sura. vicAra calAvavA kamITI malaze ane te saMbaMdhIne jamala jhaverI, kula 653) haju Azare 6800) nI raka. chevaTane nirNaya karaze. nirNaya thayA bAda te pramAmanI kavenzanamAM bharAyelAM nANAMnI ugharANu vasula Nene " abhyAsakrama " chapAvavAmAM Avaze. jeoe AvI nathI, te je je udAracarita gRhasthAe kare- sUcanA ApI na hoya teo turataja sUcanA mekanzanamAM potAnI sakhAvate bharI che paNa haju mokalI lAvI Apaze. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 398 janayuga citra 1983 pAThaya pustako temAM phatteha maLI nahotI. chatAM kemanA vidvAne dhAre te A kArya thaI zake tema che. je tevuM kArya ke ghaNAkharAnuM ema mAnavuM che ke dhAmIka abhyAsa paNa vidhAno upADI leze to barDa tene ghaTatI madada ne mATe be taraphathI sIrIjha taiyAra karAvavAnI Apaze. pAThaya pustake kevI rIte taiyAra karAvavA tenI jarUra che. tame temanA vicArane saMpUrNa malatA chIe. rUparekhA beDa upara mokalavAmAM Avaze te chatAM A kAma be prathama paNa hAthamAM lIdheluM paNa paNa te sabaMdhI yogya vicAra karavAmAM Avaze zrI 1 saM. 1982 nA Aso vadI 0)) sudhInuM zrI jaina ve, kaeNnpharansa aizIsanuM saravaiyuM, 21186-11-10 zrI khAtAMo 105ra3-1-1 zrI konpharansa nibhAvakuMDa khAte 6059-2-9 zrI pustakeddhAra kuMDa khAte jamA 4604-8-0 zrI zatruMjaya pracAra kAryakrUDa khAte jamA 260-15-2 zrI aMgata heNuM 73-3-0 upadezaka vADIlAla sAMkaLacaMda khAte udhAra 124-9-2 upadezaka puMjAlAla premacaMda khAte udhAra 2-120 zrI janadharma prasAraka sabhA zrI bhAvanagara khAte udhAra 601000 zeTha makanajI je. mahetA khAte udhAra -... 21186-11-10 76 45-11-10 zrI vyaktigata khAtAo - 17204-0-6 zrI jaina che. ejyukezana be khAte jamA - 10359-5-4 zrI bIjI konpharansa rizepzana kamiTi khAte jamA 3499-6-9 zeTha phakIracaMda premacaMda oNlara zipa khAte jamA - 44871-3-3 zrI banArasa hiMdu yunIvarsITI janaraAdimadada kuMDa khAte jamA 100-10 zrI jana svayaMsevaka maMDaLa khAte jamA 10 zeTha mulacaMda AzArAma jhaverI khAte jamA 260-15-2 92627-3-0 sIkyurITIo tathA rokaDa 10000-0-0 sITIImyuvameMTasTa beDa khAte uMdhAra 12500-0-0 beMkaopha IDIyA lImITeDanA phIkasDa DIpojhITa khAte udhAra 5000-0-0 Idera mALavAmIlanA pIkaccha DIpAjhITa khAte udhAra 7500-0-0 sADAtraNa TakAnI neTa 48684-4-7 sADAtraNa TakAnI judI noTo 3923-2-9 beMka opha IDIyA lI. nA cAlu khAte jamA 389-7-3 ImpIrIyala beMka opha IDI yAnA cAlu khAte jamA 488-0-0 purAMta sekreTarI sA. pAse 141-10-5 purAMta jaNasa AphisamAM 76 05-11-10 72 72-7-8 2627-3-0 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 vikika nedha 4344-15-6 zrI khAtAo " 2259-4-5 zrI janayuga khAte 1779-1ra-3 zrI jana gurjara kavio khAte 294-9-0 DeDasToka pharanIcara khAte 11-5-10 zrI khAsa adhivezana khAte 4744-15-6 97232-7-8 I have examined the Accounts and Balance Sheet with the Books and Vouchers of Shri Jain Shwetamber Conference and report that the Balance Sheet is properly drawn up, so as to exhibit a true and correct view of the affairs of that Institution as on Aso Vad 30 Samwat 1982. I have also seen the securities mentioned in the Balance Sheet. (Sd.) Narottam Bhagvandas Shah. Hon, Auditor. 13-3-27. zrI 1 saM. 1982 nI sAlane Avaka jAvakane hisAba 103-2- zrI rekaDa purAMta gaI sAla Akhara 15457-14-3 zrI sukRta bhaMDArakuMDa khAte jamA 10241-0-0 kanvenzana vakhate thayela phaMDanA ' vasula AvyA te 3897-2-3 upadezaka mAraphate vasula AvyA 710-12-2 paracuraNa svayaMsevaka maMDaLa bAlamitramaMDaLa mAraphate 201-0-0 zeTha ravajI sejapALa taraphathI 412-0-0 amadAvAdano ha. zeTha muLacaMda AzArAma jhaverI 15457-14-3 6997-11 7 zrI kaeNnpharansa nibhAva phaMDa khAte jamA 250-200 vyAjanA AvyA 11-15-0 paracuraNuM pastI vigerenA 3-11-3 svayaMsevaka maMDaLanA cAMdakhAtAnA vadhArAnA 300-0-0 metInA dharmanA kAMTA taraphathI madadanA tA. 1-5-24 thI tA. 30-6-24 sudhInA dara 15457-14- zrI sukRta bhaMDAra phaMDa khAte udhAra 2615-10-2 zrI pagAra kharcanA 1ra-1-2 manIoDara kamizana kharca 106-ka-4 zrI pisTa pArasala kharca 58-10-0 upadezakenuM bhajanabhatA kharca 138-1-0 sTezanarI prInTIMga kharca 34-pa-9 paracuraNa kharca majurI, sIpA Ina Dresa vagere kharacamAM 367-13-9 upadezakeno pravAsa khaca 2-6-2 TrAma bhADA kharca 802-12-2 saM. 1977mI sAla Akhare khAtuM baMdha thatAM mAMDI vALyA te kaeNnpharansa nibhAva phaMDa khAte cAluM salamAM ApyA 8-8-0 uttaravibhAge amadAvAda e phisano kharca = :. 50-0- jAherakhabara kharcanA 11258-6-ja vadhArAnA rahyA-te aradhA bhAge nIce mujaba TharAva pramANe Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caitra 1983 5629-3-2 konpharansa nibhAva phaMDa khAte pa6ra9-3-2 zrI jana che. - ejayukezana borDa khAte mAse rU. 5) lekhe .. 802-12-2 saM. 1977 nI sAla Akha ranA sukRta bhaMDAraphaMDanA lakhI vALyA hatA tenA jamA. 5629-3-2 zrI sukRta bhaMDAraphaMDanA vadhA rAnA ardhabhAganA 6997-11-7 1763-10-6 dhI beMka opha IDIyAnA cAlu khAte jamA - 176 3-10-6 vadhAre A sAlamAM AvyA te 6141-17 zrI jaina che. ejyukezana borDa khAte jamA 237-3-5 rU. 75000nI noTanA vyAjanA 275-0-0 beMka opha IDIyAnA phIkasa DIpojhITanA vyAjanA 529-3-ra zrI sukRta bhaMDAraphaMDanA vadhA.. rAnA aMdhabhAganA 6141-4-7" 1480-10-9 zrI jenayuga khAte jamA 1296-109 lavAjamanA tathA paracuraNa vecANanA AvyA 184-0-0 jAherakhabaranA AvyA 15457-14-3 3529-5-8 zrI kaeNnpharansa nibhAvakuMDa khAte u. 2128-3-4 pagAra kharcanA 430-8-0 makAna kharcanA 111-11-6 zrI pesTa tAra kharcanA 122 11-6 vIjaLI phITIMga tathA bIla 57-1-6 pepara lavAjamanA 305-3-1 sTezanarI prInTIMga 35-11-9 TrAmagADI bhADAnA : 109-14-6 zrI paracuraNa kharca khAte 87-0 relave pArasala vIgerenA 218-13-6 judA judA vidvAnone yuropamAM pustakA mokalyA tenA TapAla kharcanA 1480-10-9, 31-1-10 upadezaka gulAbacaMda zAmajI kera DIyA khAte jame 31-1-10 leNA hatA te AvyA 63-10-6 zrI pustaka vecANa khAte jamA 63-10 pustakAnA vecANanA AvyA te - 158-0-8 zrI pustakedvArA kaMDa khAte jamA . 1580-8 zrI vyAjanA AvyA 4-0-0 zrI sAtakSetra khAte jamA 400-0-0 dhI DAyamaMDa jyubIlI pri. presa 3529-5-8 3876-0-0 zrI jana zvetAMbara ejyukezana baI khAte udhAra 2876-0-0 judA judA vakhate pAThazALA ene madada ApavA tathA skolarazIpa ApavA vigere mATe sAla daramiyAna ApyA 201-0-0 zrI jaina svayaMsevaka maMDaLanA cAMda khAte udhAra 17--4-9 maMDaLane cAMda ApatA cAMdanA kharcanA 3-11-3 konpharansa nibhAva phaMDa khAte laI gayA te - 400-00 bI. je. gaI sAla Akhara . leNA hatA te AvyA 201-0-0. 3459-2-5 zrI janayuga khAte udhAra 73 - - sTezanarI prInTIMga kharcanA Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vividha noMdha 36 1--7-0 zrI khIjI kAnpharansa risepzana kimi khAte jamA 361--7-0 sAla daramiyAna AvyA te 97-8-6 zeTha kIracaMda premaca'da skreAlarazIpa khAte jamA vyAjanA 97-~~~6 zrI vyAjanA AvyA te 40000-0-0 zrI mahAvIra jaina vidyAlaya khAte jamA 40000-0-0 gaI sAlanA leNA hatA te A sAlamAM AvyA 3016-14-3 zrI khanArasa hiMdu yunIvarsaCTI jaina cera Adi madadaMDa khAte jamA 2544-10-6 zrI mahAvIra jaina vidyAlaya taraphathI vyAjanA AvyA 1. 1 di. raranA TakA 6 lekhe 472-- Ta--- khIjA vyAjanA AvyA te 3016-14-3 7500--0-0 zrI sADAtraNa TakAnI leAna khAte ja. 5350--00 mA. je. rU. 7500)nA nATA vecatAM (zrI pustaka dvAra phreMDa khAtAnI) upajyAM te 2150-0-0 mA. je prathama A nATa khIjI nATA sAthe dara 2. 98-12-0 lekhe tA. 2-51905 levAi tenA DisAme rUA. 7406-4-0 paDayA tathA tenI phesavelyu rU. 7500)nA hisAbe atyAra sudhI rahelI tenA cAlu sAlamAM nagurjara kavionI chapAi vIgere mATe veM'catA nIcenA hisAme AvyA. 34ra8) rUA. 1000 nI nA dar rUA. 68aaaa lekhe tA. 23-12-25 1921lla za. 2500)nI neTa dara rU|. II lekhe tA. 6-10-2} 401 2690-106 sa. 1982nA mahA sudhI prata 2000 tathA zrAvaNu sudhI prata 1000 nI chapAi thA kAgaLanA 405~1-9 vI. pI, pAsTeja vigerenA 140~3~2 zrI pagAra kharcInA 30-~-~~0 zrI paracuraNa kharcInA 119-906 relvenura mAsika thA kAgaLanI gAMsaDIonA 3459-2-5 123--5-1 zrI aMgata leNA khAte udhAra 20-15-6 upadezaka vADIlAla sAMkaLaca khAte udhAra 38-157 upadezaka puMjAlAla premaca'da khAte udhAra 2-12-0 zrI jainadharmI prasAraka sabhA bhAvanagara khAte 60-10-0 ze makanajI juThAbhAi mhetA 123-1-1 2085-11-1 zrI- khAte leNA 11-5-10 zrI khAsa adhivezana khAte 294--9-0 DeDasToka pharanIcara khAte 1779-12-3 zrI jaina gurjara kavio khAte kApI 1000) nI chapAi vIge renA kharcanA thayA te 2085-11-1 231-5-6 zrIpustakAhAra kuMDa khAte udhAra 191-5-6 pustakA vIgere kharIdyAM tenAM tathA nATA vecatAM impIrIyala e'kanA kamizananA. 2150--0=0 rU|. 7500)nI A khAtAnI moTA jaina gurjara vIenI chapAmaNI kharca vIgere mATe vecatAM paDatara kiMmata karatAM AchA upajyAM tenA zrI sAya Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 402 jainayuga citra 1993 traNa TakAnI noTa khAte jamA karyA che. tenA rUA. 5350) upajyA te khAtAnA hisAbe tuTatA upara mujaba rUA. 2150) thayA te zrI pustaka hAra phaMDa khAte udhA rIne A khAte jamA kIdhA. 510-0-0 zrI navajIvana presa khAte jamAM 5100-0 leNA hatA te AvyA 480-13-9 zrIkRSNa pepara mArTa khAte jamA 480-139 leNA hatA te AvyA, 11-1ra-0 zeTha mULacaMda AzArAma jhaverI khAte jamA 11-1ra-0 bA. je temanA taraphathI sAla Akhare hisAba AvatAM devA rahyAM che. 6267-0-0zrI zatruMjaya pracAra kAryakaDa khAte jamA 6267-0-0 bA. je zrI khAsa adhi vezane vakhate thaelAphiMDanAsAla daramiyAna vasula AvyAM che. 100-00 zrI svayaMsevaka maMDaLa khAte jamA 100-0- bI. je. judA judA maMDaLone vecI ApavA mATe khAsa adhivezana vakhate zeTha ravajI sejapAle kahelAM te. 2341-57-ra-0 zeTha phakIracaMda premacaMda kAlarazIpa khAte udhAra 7-2-0 bI. je. oNlarazIpa ApavA jAherakhabara ApI tenA 57184-4-7 sIkayurITIo vigere khAte udhAra 2500-00 sAla daramiyAna beMka opha IDIyAmAM phiksa DIpojhITa khAtAmAM vadhAryA te. 5000-0-0 dhI Idara mALavA mIlsanI phIkasa DIjhITa khAte 49684-4-7 sADA traNa TakAnI lona kharIdI te . vigata sIkayurITI lisTamAM che.. 57184-4-7 388-7-3 dhI ImpIrIyala beMka opha IMDIyA khAte udhAra 389-7-3 cAlu khAtAmAM leNa rahyA te 1662-8-0 zrI zatruMjaya pracAra kArya khAte udhAra 1312--8-0 sabhyonA pravAsa kharcanA 200-0-0 zeTha maNIlAla koThArI khAte 150-0-0 zeTha popaTalAla rAmacaMda khAte 90946-12-3 1662-8-0 ka29-10-5 zrI purAMta jaNase 488-0-0 zA. mohanalAla bI. jhaverI pAse sekreTarI tarIke 141-10-5 ophisamAM rokaDa 628-10-5 90946-12-3 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vividha noMdha 43 sIkayurITIonuM lIsTa. 20500-0-0 dhI impIrIyala beMka opha inDIAnI sepha kasTaDI DIjhITamAM rahelI sIkyurITIonI nedha-cAra nAmanI makanajI je. mahetA, motIcaMda gi. kApaDIA, gulAbacaMda zrA ane devakaraNa mULajI, 2. naM. 4707-6/16 02 tA. 27 julAI 1926 3000) traNa TakAnI lona 1896-97 TukaDA 3 dara rU. 1000) nA naM. bI. e. 1016/62. A neTo zeTha phakIracaMda premacaMda eNlarazIpa mATe saMsthAne kharIdIne ApavAmAM AvI che. 7500) sADA traNa TakAnI lona 1900-0-1 nI phesalya rU. 7500)nI kharIdI dara rUA. 90 lekhe. 2-5 05 mAM 500) kaTake 1 naM. bI. 1893ra7 2000) kaTakA 2 naM. bI. 139328/29 dareka rUA. 1000) nA. 5000) kaTake 1 naM. 225510 ne. 10000) sITI vuvameMTa TrasTa baeNDa TukaDA 6 nIcenI vigate phesalya rU. 10000) nI. 4000) TukaDA 4 dara rU. 1000) nA naM. 2307 thI 20 .. . TakA 4 nI 1902 .1962 da I nIce mujaba 1000) TukaDe 1 naM 6756, 1 lena 5000) TukaDe 1 naM. 6757 190367 . * 20500-0-0 12500-0-0 thI beMka oNpha inDIAnI phIkajI DIpojhITa rasIda naMga be 5000) rasIda naM. 1 naMbara 19/4114 TakA 5 lekhenI pAkatI tA. 25-11-26 7500) rasIda 1 naM. 20/513 TakA 5 lekhenI pAktI tA. 12-2-7 12500). 5000-0-0 dhI Idara mAlavA misa phikasDa DipojhITa ra. naM. 143 TakA 6 lekhe pAkatI tA. 12-2-27 49684-4-7 sADA traNa TakAnI judI ne nIcenI vigate 51000) rUA. ekAvana hajAranI phesayunI kharIda kI. 77InA 1000) TukaDo 1 naM. 129827 saM. 1900-01 25000) TukaDo 1 naM. B 0 746 34 B 100440/1854-55 25000) TukaDo 1 naM. 746 34 naM. bI. 10441/1854-55 12500) rUA. sADAbAra hajAranI pheravelyunA kharIda kIMmata dara rUA. 197nA lekhe. 10000) TukaDA 1 naM. B 124618 1000) TukaDe 1 naM. B 103463 1000) TukaDo 1 naM. B 124607 500) TukaDo 1 naM. B 99756 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina yuga 404 caitra 1983 A ne rA, zeTha ema. je. mahetA, mohanalAla bhagavAnadAsa jhaverI, motIcaMda giradharalAla kApaDIAnA nAmaparanI game te benI sahIthI nANAM male te mujaba che. Correct, Sd/. N. B. Shah Hon-Auditor 13-3-27 * 12 zrI jaina zvetAMbara ejyukezana borDanuM saMvata 1982 nI sAlanuM saravAyuM. - - 1816-3-3 beDa khAte jamA 17204-0-6 zrI jaina zvetAMbara kenpharansa khAte 250-0-0 mI. bhogIlAla tArAcaMda pAse lonanA 500-0-0 mI. cImanalAla nAnacaMda khAte lonanAM meLa tathA khAtAvahI tapAsatAM hIsAba barAbara jaNAya che vAucare meM tapAsyAM che. 17854-0-6 laheracaMda cunIlAla keTavAlA. 215-2-9 zrI zIlIka e. oDITara 18168-3-3 tA. 4-3-17 13 ejyukezana beDane saMvata 1982 ne Avaka jAvakane hisAba, 65-11-9 gaI sAlanI rokaDa zilIka 1165-8-0 kaeNlarazIpanA vidyArthIone ApyA. 140-0-0 vASaka sabhAsadanAM lavAjamanA AvyA 668-14-0 pAThazALAone madadanA ApyA 512-3-5 vyAjanA. rU. 7500 nI lena tathA 817-4-0 dhAmaka parIkSAmAM inAmo ApyA rUA. 5000 nI phIkasa DIjhITanAM 500-0-0 mI. cImanalAla nAnacaMdane lona 5629-7-2 sukRta bhaMDAra phaMDanA bhAganA kensa tarIke ApyA ransa taraphathI AvyA che. 390-0-0 zrI pagAra kharaca khAte 47-4-0 zrI paracuraNa kharcanAM 6347-2-4 47-11-0 zrI piSTa kharcanA 165-0-0 prInTIMga kharacanAM 64-0-0 jAherakhabara khAte kharcanAM meLa tathA khAtAvahI tapAsatAM hIsAba barAbara 2265-6-7 konpharansa khAte jaNAya che vAucare meM tapAsyAM che. 6131-15-7. laheracaMda cunIlAla keTavAla, 215-2-8 zrI jaza khAte rokaDA e. oDITara tA. 4-4-27 6347-2-4 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vividha noMdha 14 Avatu' adhivezana A phaeNnphiransanuM teramu sAmAnya adhivezana mAravADamAM seAjata mukAme maLavA mATe khAsa adhiveza nanI beThaka veLAe seAjata taraphathI rA. zrIyuta hIrAlAla surANAe AmaMtraNu ApyuM hatuM je svIkAra. vAmAM AvyuM hatuM. A adhivezana mATe prAthamika keTalAka uhApAha thayA hatA ane te adhivezana aMge seAjata jevA sthaLe keTalIka sagavaDAnI khAsa jarUrIAta amane mAlUma paDI hatI. A uparathI jodhapuranA nAmadAra mahArAjA sAhebane atrethI eka reprIjhenTezana tA. 17 mI jAnyuArI 1927 nA dine meAkalavAmAM AvyuM hatuM. jemAM keTalIeka jarUrIAtA pUrI pADavA mATe te nAmadArane vinaMti karavAmAM AvI hatI. ukta reprIjhenTezanane| javAba dhAryAM karatAM ghaNA meADA eTale ke gai tA. 1-4-27 nA naM. 655 nA A saMsthAne tA. 3-4-27 nA rAja maLye che, jemAM nAmadAra mahArAjA sAhebe lagabhaga badhI mAMgaNIo svIkArI che te baddala teo zrInA AbhAra mAnavAmAM Ave che. jaNAvavAmAM AvelA ukata pratyutaramAM sAjata sTezanathI seAjata gAma je Azare 6-7 mAila dUra che te vacce rastA kharAba thai gaelA heAvAthI tenuM samArakAma joke jhaDapathI pUruM karavA tAkIda ApavAmAM AvI che tA paNa te be mAsa karatAM vaheluM pUruM thavA saMbhava nathI ema jaNAvavAmAM Ave che. 405 From Rao Raja Narpat Singh Private Secretary to His Highness the Bahadur of Maharaja Sahib Jodhpur. To The Resident General Secretary Shri Jain Swetamber Conference, 20 Pydhoni, Bombay 3. No. 655 Dated Jodhpur, the 1-4-1927. Sir, `adhivezananuM sthaLa mAravADamAM hAi cAlu gara mInI meAsama ghaNIja muzkelI vALI gaNAya sivAya ke prathama isTaranA divase nakkI karavAmAM AvyA hatA te samaye kheTakA maLe je banavuM asaMbhivata tha paDayuM che. garamInI rUtu mAravADanI kheThakane mATe tadana asatza gaNAya temaja ceAmAsuM e bahAragAmathI AkhA hiMdamAMthI AvanAra DelIgeTA vagerene muzkelI vALuM hAi sAdhAraNa adhivezana mATe te samaya acaiAgya ane muzkelIo vALA gaNAya jethI A Adhavezana isTaranA tahevAreAne badale dIvAlI AsapAsa kAipaNa samaye yAtA krIsTamasamAM anukuLa visAe bharavA para mulatavI rAkhavA pharaja paDI che. With reference to your letter No. 485 dated the 17th January, 1927 forwarding a representation to His Highness I am directed to say that it was laid before His Highness who appreciate the Committee's decision to hold the next Session of Shri Jain Swetamber Conference at Sojat (Marwar) during April 1927. His Highness, while thanking the Committee, for their kind invitation to inagurate the Session, desires me to express his inability to attend. His Highness has, however, been pleased to consider your other requests favour. ably, and has directed me to reply as under: 1. That the Inspector General of Police has been asked to make necessary. police arrangements. 2. That as regards the Road from Sojat Road Station to Sojat City, the work is in progress, but it will not be possible to get it finished before sometime in May. His Highness has however been pleased to grant permission to all and sundry to ply motor vehicles on hire during the fixed period covering the meeting of the Conference. 3. Regarding the Customs Inspection, His Highness has been pleased to dispense with customs examination of persons attending the Conference, if a proper guarantee is forthcoming on a printed declaration that no arti Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 406 cles will be sold in Marwar and any person found violating this will submit to the penalties in force in Marwar for infringement of the Customs Regulations. jainayuga 4. The Principal Medical Officer has been asked to depute a Sub-Assistant Surgeon to look after Sanitary mea sures. 5. Regarding the grant of Dal Badal His Highness regrets his inability to accede to your request, but the Superintendent Farrash Khana has been instructed to lend you such tents and Kanats as could be made available; you will therefore please approach the Superintendent Farrash your requirements. Khana for Yours faithfully, Sd/- Narpat Singh, Private Secretary to H, H. The Maharajah Sahib Bahadoor of Jodhpur. (jodhapuranA nAmadAra mahArAjA sAhebanA prAptaveTa sekreTarIne patra) naM. 655 tA. 1-4-1927 tamArA tA. 17-1-27 nA naM. 485 vAlA, nAmadAra mahArAja sAheba paranA patra sAthenA patra saMbaMdhe ema lakhI jaNAvavA pharamAvavAmAM AvyuM che ke ukta patra nA. mahArAjA sAheba hajuramAM mukatAM 1927 nA eprilamAM zrI jaina zvetAMbara phrAnpharansanu` seAjata (mAravADa) mAM Avatu adhivezana meLavavA saMbadhe kamiTinA niNaeNyanI tee nAmadAra kadara muje che. AvatuM adhivezana khulluM mukavA sabaMdhe tamArA mAyAlu AmaMtraNa mATe kamiTinA AbhAra mAnatAM ukta adhivezana vakhate hAjarI ApavA azakti tamane jaNAvavA icche che. caitra 1983 mujaba javAba ApavA mDane pharamAvavAmAM AvyuM che ke, 1. peAlIsa khAtAnA vaDAne ghaTatuM peAlIsa sarakSaNa ApavA jaNAvavAmAM AvyuM che. chatAM tamArI khIccha mAMgaNI sabaMdhe tamane anukUla thAya tevA niNaeNya karavA khuzI thatAM nIce 2. seAjata sTezanathI seAjata zahera sudhInA rastA saMbaMdhe (jaNAvavAnuM ke) kAma cAlu che paNa me mAsanI kApaNa tArIkha pahelAM te sa'pUrNa thavA saMbhava nathI te pazu konpharansanA adhivezananA nirNita samaya daramiyAna bhADAnI dareke darekane mATA doDAvavA paravAnagI ApavAmAM Ave che. 3. kasTama (jakAta) tapAsaNI sabaMdhe-mAravADamAM kAipaNa vastuo vecavAmAM Avaze nahiM ane jo kAipaNa vyakita AnA bhaMga kare teA jakAtanA niyameA tADavA mATe je sajA mAravADamAM amalamAM heAya te sahana karavA pUratI chApelAM segaMdanAmA para ghaTatI geraTI apAya teA jakAtanI tapAsa baMdha karavAmAM Avaze. ( kaeNnpharansamAM bhAga levA AvanAra gRhasthA mATe. ) * 4. regya saMrakSaNa saMbaMdhe saMbhALa rAkhavA mATe eka sabaesIsTaMTa sarajananI geAThavaNu karavA ArAgya khAtAnA vaDAne jaNAvavAmAM AvyuM che. pa. dala bAdala vAparavA ApavA mATe tamArI mAMgaNI na svIkArI zakavA badala nAmadAra mahArAjA sAheba digira che. paNa je taqhu ane kanAtA malI zake tema hoya te vAparavA ApavA karAsa khAnAnA adhyakSane jaNAvavAmAM AvyuM che. jethI tamArI jarUrIAtA saMbaMdhe karAzakhAnAnA adhyakSane maherabAnI karI jaNAvavuM. tamArA vizvAsa. (sahI aMgrejImAM) narapatasidha prAiveTa sekreTarI Tu, eca. eca. dhI mahArAjA sAheba bahAdura Ak jodhapura. 15 mI. munzInAM lakhANA sAme virodhadarzaka sabhA, tA. 18-3-27 zukravAranA rAja rAtre mu. TA. 7-0 vAgate zrI muMbai mAMgarALa jaina sabhAnA hU~AlamAM mI. kanaiyAlAla mANekalAla munzInA keTalAMka vAMdhA bharelAM lakhANa saMbaMdhe vicAra karI yeAgya Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vividha noMdha TharAva karavA jatAnI eka jAhera sabhA malI hatI. je vakhate mhoTI sakhyAmAM jainabhAiee hAjarI ApI hatI. A sabhA zrI jaina zvetAMbara kAnpharansa jaina esAsIezana eka inDIA tathA mAMgarALa jaina sabhAnA Azraya heThaLa khelAvavAmAM AvI hatI. zarUAtamAM saMsthAnA resIDenTa janarala sekreTarI mI. makanajI je. zvetAe sabhA kheAlAvavAnA uddeza samajAvyA hatA ane A sabhAnu' pramukhasthAna levA rA. zeTha cheTAlAla premajIne vinaMti karI hatI. A darakhAstane TekA malatAM pramukhazrIe TuMka vivecana karatAM jaitAnI lAgaNI A lakhANeAthI kevI duHkhAi hatI te samajAvyuM hatuM. pAtAnA vicArA saue jaNAvavA harakata nathI paraMtu aMgata TIkAmAM na utaravA bhalAmaNa karI hatI. tyArabAda mI.munzIkRta pustakA saba'dhe vicAra karI riporTa karavA mATe kAnpharanse nImelI tA. ra9-8-26 nI peTA sami tinA riporTa tathA mI. munzI sAthe thaela patravyavahAra raju karyAM hatA. khAda je TharAve| sarvAnumate pasAra karavAmAM AvyA te A sAthe ApavAmAM AvyA che. A prasa`ge jUdA jUdA vaktAoe pAtAnI lAgaNI-jIssA ane zuM karavuM joIe vagere bAbate para pAtAnA vicArA jaNAvyA hatA. A kheAlanA rAo paikI zeTha sArAbhAI maganabhAI modI, lallubhAI karamacaMda dalAla, odhavajI dhanajI, meAheAlAla magana lAla jhaverI, mehanalAla dalIcaMda dezAi, vIracaMda pAnAcaMda zAha, DA. meAhanalAla hemacaMda vagere bhAIee munzInA badhAM lakhANA sabaMdhe TuMkamAM pazu spaSTa vivecanA karyA hatAM. harAvA pasAra thayA ane pramukhazrIe TuMka vivecana karyAM pachI temanA AbhAra mAnI sabhA visarjana thai hatI. 16 zrI zatruMjaya pracAra kArya samitinA ripArTa, zrI zatruMjaya pracAra kArya samitinA sekreTarI zrIyuta khAjhukItiprasAdajI taraphathI ukata samitinA kAmakAjane ripeTa temanA tA. 12-4-27 nA patra sAthe amane mAkalavAmAM AvyA che te A nIce jAhera jANa mATe prakaTa karIe chIe. 407 mAjI kItiprasAdajI. tA. 26 jAnyuArIthI pajAbamAM pravAsa zarU karyAM. amRtasara, jaDIAlAgurU kasUra, paTTI, jAlaMdhara ane heAzIArapura A badhI jagyAee samA thaI jyAM jyAM banI zakyuM tyAM sthAnakavAsI bhAiene paNa sAthe meLavyA ane zatruMjaya tIrtha saMbaMdhI Avazyaka bAbateA samajAvI-yAtrAtyAga kAyama rAkhavA paMjAbanAM gAmegAmamAM pUrI makkamatA che. svayaMsevaka maMDaLa (aMbAlA) potAnuM kAma karI rahyuM che. epri lanI pahelI tArIkhe paMjAba bharamAM khUba tapazcaryAM thaI che ane hareka jagyAee sabhAe thai che. peDhI taraphathI Avela hiMdI sAhityaneA pracAra karyo. pracAra kArya samitinI mITIMga jayapura khAlAvavAnI hatI e traNa sabhyo AvI zake tema nahAvAthI multavI rahI. zrIyuta maNIlAla kADhArI. dakSiNamAM gaelA ane tyAM jagyAe jagyAe sabhAe karIne zatruMjayanI laDatanuM rahasya samajAvyuM. e sabhAenA hevAla patrAmAM vakhatA vakhata A vatA rahyA che. zrIyuta hIrAlAla surANA, dakSiNamAM lAMbI saphara karIne chevaTe belagAmamAM zvetAMbara diga bara bhAionI moTI sabhA karIne seAjata AvyA che. tyAMthI jayapura-jodhapura vagere jagyAe jai AvyA. phrAnsanI beThaka mATe te prayAsa karI rahyA che. ane AsapAsa pracAra karI rahyA che. tA. 25-2-27 thI natra apavAsa karyo tethI musApharImAM jaI zakyA nathI. AcAryazrI vijayuvallabha sUrijI seAjata AvavAna! heAvAthI temanA AvI gayA pachI AgaLa pravAsa zarU karavA dhAre che. mAthu dayAlacaMdrajI joharI. nAdurasta takhIyatanA lIdhe teo pravAsa karI zakyA nathI. khanArasa ane lakhanaumAM sabhA karI hatI. bhAi pApaDhalAla. dakSiNamAM pracAra karI rahyA che. tyAMnA zeharA ane gAmAmAM prasaMgApAta pravAsa kare che ane tenA Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janayuga caitra 1983 savistara samAcAra zrI mahArASTrIya janamAM AvatA tamAM bahAra paDaze. vaDI dhArAsabhAmAM TharAva AvavAne rahe che. hato tyAre teozrI rA. hAjIne maLyA hatA ane hiMdu che. maNIlAla khuzAlacaMda mahAsabhAnA sabhyone maLIne zatruMjaya saMbaMdhI hilateozrI be mahinAthI kaccha prAMtamAM gAmegAma cAla karavA prayAsa karyo hato. ghUmI rahyA che. bAdaragaDha, saI, rApara, jesaDA, dhama- 17 khAsa adhivezananA pramukha mahAzayanI kaDA, kathakeTa, kAnamera, palAsa, ADesara, phatehagaDha, sakhAvate, belA ane evA nAnAM nAnAM ghaNAMe gAmane teo gayA julAI oNgasTamAM maLelAM khAsa adhipahoMcI vaLyA che. gAmaDAMomAM jaIne tyAM zatruMjaya vezana vakhate ukata adhivezananA pramukha mahAzaya saMbadhI vyAkhyAna ApavA uparAMta tyAMnI paristhi- zrIyuta bahAdurasiMhajI siMdhI taraphathI je sakhAvatenI tInA pramANamAM lokonI sthiti sudhAravAnA prayAsa rakama jAhera karavAmAM AvI hatI te sakhAvatAnI paNa karI rahyA che. rakama nIcenI vigate ane teozrI taraphathI moka' kaeNnpharansanI DIrekaTarInAM phorma bharAve che. ja- lavAmAM AvI che. yAe jagyAe zALA pAThazALA kholAvavAnA prayAsa rU. 2501) zrI sukRta bhaMDArakuMDamAM, rU. 1501). kare che ane musApharIno avizrAnta zrama sevI rahyA zrI zatrajaya pracArakArya phaMDamAM, rU.501) zrI mahAche. kacchaprAnta pUro karIne teo vaDhIAra thaIne vIra jaina vidyAlaya, rU. 251) zrI muMbaI jana svayaMjunAgaDha saMdha AvavAnA prasaMge tyAM pahoMcavA dhAre che. sevaka maMDaLa, rU. 201) zrI muMbaI mAMgaroLa jana 1 - zrIyuta lAlA bAburAmajI jaina, sabhA, rU. 251) zrI muMbaI jIvadayA maMDaLI, , rU. ' . ' ema. e. ela. ela. bI. plIDara kAjha9ka. 251) zrI adhyAtma jJAnapracAraka maMDaLa, tathA kacchI vALA zrI AtmAnaMda jana mahAsabhA paMjAbanA tara- svayaMsevaka maMDaLa ane yuvaka sevAsamAja darekane rU. phathI cuMTAIne AvyA che. teozrIe zatruMjaya pa1) A rIte rakamo amane maLI cUkI che, ane saMbaMdhI udumAM TrekaTa taiyAra karyuM che je thaDA vakha- ukta rakama te te dareka saMsthAne ApI devAmAM AvI che. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamArI pharaAda pAcana zakti kama hovAnI, dastanI cAlu aTakAyatanI, svapna doSanI, magajanI nabaLAinI, hAtha paganI kaLataranI, DhAi paNa kAma karatAM thAkI javAnI, ane bahu krumora hAvAnI hoya te vakhata khAyA vagara vAparA prakhyAta pauSTika AtaMkanigraha goLIo. enI camatkArIka phateha Aja 45 varSa thayAM jagajAhera che. kIMmata gALI 32 matrIzanI DabI 1 ekanA rU. 1 eka. vizeSa vigata jANavA mATe amArU prAisalisTa magAvo. vedazAstrI mANazaMkara goviMdajI Ata'kanigraha auSadhAlaya, } muMbai-brAnca. kAlabAdevI roDa, muMbaI jAmanagara--(kAThiyAvADa ). Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtra rUpIA traNamAM eka ghaDI ALa mUka --sarvenI pasa'dagI pAmeluM che-- ane tema chatAM gharanAM sundara zaNagAra rUpa paNa che, -- phakta rUpiyA traNa -- PETER WATCH Co., P. B. 27, MADRAS, lakhAH-- jarA paNa acakAzo nahi Aje ja ArDara mAkalA kAraNa ke amArUM TIka Teka TIC-TAK Regd. Well dhaDIALa niyamita TAIma Ape che. A phara A Aphara maphata!! maphata!! amArA aDhAra kereTa rolDagolDa tArA lIvara "rajIsTarDa" khIsA ghIALanA kharIdanArAone, amArUM "C" sI rajIsTarDa TAimapIsa maphata ApIe chIe. A Aphara mAtra thADA vakhatanI che. hamaNAM ja lakhA. khIsA ghaDIALa mATe tenA DAyala para banAvanArAonI pAMca varSanI geraTInI sTempa ApavAmAM Avela che. kimata rU. 5) kepTana vAca kAM. 11 12 ***ARA* LEVER. 121 10"LUXOR 8 765 pAsTa mekSa 265 madrAsa CAPTAIN WATCH COY. P. B. 265, MADRAS. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhAratIya jaina svayaMsevaka pariSad jaina saMsthAone vinaMti AthI sarve jaina saMsthAone khabara ApavAmAM Ave che ke ApanI saMsthAne pariSanA rajIsTaramAM noMdhAvazeA. adhiveza pariSanA baMdhAraNa anusAra pariSanA nAmAM rajIsTarDa saMsthAonA pratinidhione AvavAnA hakka che te upara ApanuM dhyAna khecIe chIe, saghaLA patravyavahAranIcenA zIranAme karavA vinati che. abdula rahemAna sTrITa taiyabama jIla muMbai naM. 3 umedacaMda DhAlatacaMdra kharoDIA amRtalAla vADIlAla zAha maMtrIo-zrI bhAratIya jana svayaMsevaka pariSad. TALISMANS AND CHARMS For those People to Avoid all Sorts of Misfortunes and enter the Gates of Successful Life. Rs A. 7 8 For Honour, Riches, Learning and Greatness 7 8 For Health, Physical Strength, etc... For Power of Eloquence, Speeches, etc. For Success in any Under-taking or Litigation, etc.... 7 8 10 0 For success in Sport, Racing, Card, Games of Chance, etc.... 7 8 0 For Success in Spiritual and Religious Life 10 For Success in Trade and Business... 10 0 For Men's Love to Women 7 8 10 0 7 8 ... ... ... ( rajIsTarDa nlR0 44 ) ... vIra bhAma mAthA tathA chAtInA duHkhAvA, saMdhIvA, njiMtuenjhA vigere hareka prakAranAM daro upara masaLavAthI turata ja ArAma kare che. vIra oinTamenTa khasa kharajavAna akasIra malama. dareka davA vecanAra tathA gAMdhI vI. rAkhe che. proH--mAhanalAla pAnAcaMdanI The. vaDagAdI, bhIkha galI-muMbaI 3. ejanTa H--mArArajI raNachoDa, The. jImAmasjIda, mu`baI 2 nIcenAM pustakA kAnpharansa kIsamAMthI vecAtAM maLaze. zrI jaina graMthAvali zrI jaina DIrekaTarI bhA. 1-2 sAthe "" 99 bhA. 1 lA zrI jaina zvetAMbara madirAvali rUA. 1-8-0 21010 01710 For Women's Love to Men 1-0-0 For Love of Opposite Sex, Attractive Poxer For Agricultural Prosperity, Farming, Good Crops, etc. pAi alacchInAmamAlA prAkRta kAza jaina gUrjara kavio 50-0 7 8 100 0 For Success in Minning Plumbago, etc. For Success in Gemming ... Rabbi Solomon's Special Talisman for every success A mAsIka sAthe henDabIla vaheMcAvavA tathA 225 0 jAhera khabara mATe patravyavahAranIcenA sIranAme 15 deg | karavA. eka aMka mATe jAhera khabaranA bhAva 21 0 rUA. 8-0-0 vadhu mATe lakhA-- 30 0 ... Specially valued and worn by every successful Hebrew, 2nd quality 1st quality NOTE:-A Money Order or G.C. Notes willbring the Talisman to your door. One Extensive Life Reading Rs.15,to Rs.25,three Rs.30 or more at aine at Rs.10 per reading. Remit with birth date. Always the full amount should be venitted in advance. No. V. P.P. Apply to: D. A. RAM DUTH, Astrologer, No.30&55 (T. Y.) Cheka Street, Colombo,(Ceylon'. AsIsTanTa sekreTarI, zrI jaina zve. kAnpharansa. 20 pAyadhunI pAsTa na. 3 0-12-0 mukhai. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have to jAge ! 0. 6. 0 2-0-0 0 o 0 AjakAla keTalAeka lekhake etihAsika kathAnakomAM prAcIna jainA icAryo ane samartha jena netAonI kAlpanIka kuthalI karatA jovAya che. tevA jherI vAtAvaraNathI sAvaceta rahIne AvA lebhAgu lekhakonI sAna ThekANe lAvavA dareka jaine te samayanA pramANika ItihAsathI vAkepha rahI zake te mATe nIcenA pramANabhUta jaina etihAsika kathAnakane baheLo pracAra thavA jarUra che. ja vIraziromaNi vastupALa (pATaNanI caDatI paDatI bhAga 1 lo.) vIraziromaNi vastupALa (pATaNanI caDatI paDatI bhAga 2 je.) -0-0 viraziromaNi vastupALa (aNahIlapurane AthamatA sUrya) gujarAtanuM gaurava yAne vimaLamaMtrIne vijaya. 2-0-0 bhAgya vidhAyaka bhAmAzAha-sacitra (mevADane punaroddhAra ) 2-0-0 AcAryazrI hIravijayasUri ane dharma jIjJAsu akabara. 2-0-0 gurjarezvara kumArapALa-sacitra. 4-0-00 zrI siddhAcalajInI yAtrA. ghara beThAM thaI zake te mATe zrI zatruMjaya tIrthAdhirAjanA pheTA sAthe aitihAsIka graMtha. # zrI zatruMjaya prakAza, dareke vAMcaja joIe. jemAM zrI zatruMjyanI svataMtratAne chaThThA paMdaraso A varSane pramANabhuta ItihAsa ane hAlanI laDatanI saMpUrNa vigate paNa ApanI vAmAM AvI che. kI. rUA. 1-0-0 khAsa lAbha dareka jene A lAbha laI zake temaja jainetara jagatamAM paNa chuTathI bahALe pracAra karI zakAya te mATe A leTa eka sAthe maMgAvavAthI phakata rUpiyA paMdara. pisTa-pArsala kharca alaga. lakhe-jaina ophIsa- bhAvanagara , Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoooo taiyAra che! satvare magAvA ! "jaina gUrjara kavio." oooot Azare 1000 pRSThanA daladAra graMtha. gurjara sAhityamAM jenAe zu' phAlA ApyA che te tamAre jANavuM hAyatA Ajeja uparanuM pustaka maMgAvA. 'jaina gUrjara kavio' eTale zuM ? gujarAtI bhASAnA Adi kavi dANa yuga pravartakA kANu ? jaina rAsAo eTale zu' ? gujarAtI bhASAnI utpatti ane vikAsa kevI rIte thayA ? A pustaka jaina sAhityanA mahAsAgara che ke jemAM rahelA aneka jaina kavi ratnAne prakAzamAM lAvI gurjara girAnA vikAsakrama AlekhavA tenA saMgrAhaka ane prayAjaka zrIyuta mAhanalAla dalIcaMda dezAie athAga parizrama lIdhA che. temAM apabhraMza sAhityanA tathA prAcIna gujarAtInA itIhAsa, jaina kavio-nA aitihAsika ati upayogI maMgalAcaraNA tathA aMtima prazasti, temaja agragaNya kavienA kAvyAnA namunAe ApavAmAM AvyA che. dareka kavinI sarva kRtionA ullekha tathA samaya nirdeza karavAmAM AvyA che. kiMmata rU. 5-0-0, prathama bhAga-mAtra jIja pratA hoi dareke potAnA ArDara turata noMdhAvI maMgAvavA vinaMti che. lakhAH-- 20 pAyadhunI, gADIjInI cAla pahele dAdare, muMbAI naMbara 3. mesarsa meghajI hIrajI mukaselarsa. A. re. janarala sekreTarI, zrI jaina zvetAMbara kAnpharansa Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jena zvetAMbara kaoNnpharansa pAyadhUnI-muMbaI naM. 3 zrI sukRta bhaMDAra phaMDa. zrI jaina vetAMbara kenpharansanI uparokta yojanA tenA Azayo ane pariNAmajanya amalI kAryanI jana samAja samakSa TuMkI paNa rUparekhA jAhera khabaradvArA agara heMDabIladAra rajI karavI e tadana bina jarUrIAtavALuM gaNI zakAya. sababa A yojanA jana bhAIomAM sarvamAnya ane jagajAhera ja che. A yojanA e saMsthAnuM ane samAjanuM jIvana che. jaina janatAnA bhaviSyanI rekhA deravA hiMmata dharanAra je koIpaNa yojanA heya te te sukRta ! bhaMDAra phaMDa eka ja che ke jyAM garIba ane tavaMgara vacce koI jAtane aMtara rahetuM nathI ane samAnatA, baMdhutva vigere bhAvanAe khIlavI samAjane suzikSita banAvI hitakara kAyo karavA A saMsthAne joza ane jIvana arpe che. A phaMDamAM bharAtAM nANAMmAMthI kharca bAda karI bAkIne aDadho bhAga keLavaNInA kAryamAM vaparAya che, ane bAkInA aDadhA saMsthAnA nibhAvakuMDamAM laI javAmAM Ave che ke je vaDe samasta samAjane zreyaskara kAryo karI zakAya. ApaNA samAjamAM aneka strI purUSa ucca keLavaNIthI vaMcita rahe che te banavA na pAme ane temane keLavaNI levAmAM aneka rIte madadarUpa thavA A saMsthA pitAnA prayAso karI rahI che ane te A phaMDanI vizALatA upara ja AdhAra rAkhe che. tethI pratyeka jaina ! baMdhu varasa dahADAmAM mAtra cAra AnAthI svazakti anusAra madada apa potAnA ajJAta baMdhuonuM jIvana keLavaNIkAra sudhArI agaNita puNya upArjana karI zake che. mATe sarve jaina baMdhuone A phaMDamAM sArI rakama ApavAnI vinaMti karavAmAM Ave che. cAra AnA pratyeka vyaktie daravarSe ApavA e moTI vAta nathI. aThavADIye eka pAI mAtra Ave che, che paNa je AkhI samAja jAgRta thAya to temAMthI moTI saMrathAo nibhAvI zakAya evI suMdara janA che. " TIpe TIpe sarovara bharAya " e nyAye phaMDane jarUra Apa apanAvazo ane { ApanI taraphanA pratyeka nAnA moTA bhAIo, bahene eno lAbha le, emAM lAbha Ape evo ! prayatna karaze. bIjI kema AvI rIte nAnI rakamamAMthI moTI saMsthAo calAve che te Apa jANo cho. to Apa jarUra prayatna karaze. AkhI kemanI najare Apane kaeNnpharansanI jarUrIAta lAgatI hoya to A khAtAne phaDathI bharapUra karI deze. sujJane vizeSa kahevAnI jarUra na ja hoya. sevako, makanajI juThAbhAI mahetA mehanalAla bhagavAnadAsa jhaverI. o. re. jo sekreTarIo, zrI je. je. kenpharansa. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 1 - zrI jaina zvetAMbara ejyukezana borDa jaina vidyArthIo tathA pAThazALAone skolarazIpa (madada). AthI sarva vidyArthIo tathA pAThazALAone khabara ApavAmAM Ave che ke A saMsthA taraphathI dara varase ApavAmAM AvatI skelarazIpa (madada) sana 1927-28 nI sAlamAM levA IcchatA hoya temaNe tA. 15mI me 1927 sudhImAM nIcenA zIranAme araja karavI. arajInuM phorma saMsthA upara patra lakhavAthI mekalavAmAM Avaze. dareka jAtane patravyavahAra nIcenA saranAme kare. lI. sevaka, gADI cAla vIracaMda pAnAcaMda zAha, 20 pAyadhUnI, o. sekreTarI muMbaI naM. 3. ) zrI jaina zvetAMbara ejyukezana beDa, rAja mahArAjAe. navAba sAhebe, nAmadAra sarakAranA dhArAsabhAnA onarebala membare, sezansa jaje, kamAnDara Ina cIpha baroDA gavarnamenTa, janarale, karnala, mejare, kapaTano, nAmadAra leTa vAisarAyanA leTa onararI e. DI. sI, pilITIkala ejanTa, sarakArI yuropIyana sIvolIyana ephIsare, yupIyana sIvIla sarajyane, ema. DI. nI DIgrI dharAvanArA meTA DAkaTare tathA dezI ane yuropIyana amaladAro ane gRhasthAmAM bAdazAhI yAkutI nAmanI jagajAhera davA bahu vaparAya che eja tenI upayogItAnI nizAnI che-gavarnamenTa leboreTarImAM A rajavADI dava enAlAIjha thayela che. bAdazAhI cAtI che. te game te kAraNathI gumAvelI tAkAta pAchI lAve che. purUSAtana kAyama rAkhe che. A cakravaMzI yAtI vIrya vikAranA tamAma vyAdhI maTADe che ane vIrya ghaTTa banAvI kharUM purUSAtana Ape che. kharI maradAI ApanAra ane nabaLA mANasane paNa juvAnanI mAphaka jorAvara banAvanAra A davAne lAbha levA amArI khAsa bhalAmaNa che. A davA vAparavAmAM kaIpaNa jAtanI parejInI jarUra nathI. 40 golInI DabI ekanA rUpiyA daza. DAkaTara kAlIdAsa motIrAma, rAjakeTa-kAThIyAvADa, Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvajha = che zrI mahAvIra jenAvidyAlaya. zrI sArAbhAI maganabhAI modI lena-skolarazIpa phaMDa. A phaMDamAMthI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka strI ke purUSa vidyArthIne nIce mujaba abhyAsa karavA mATe Arthika sahAya lenarUpe ApavAmAM Ave che - (1) hAIskulamAM aMgrejI cethA dharaNathI aMgrejI sAtamA dhoraNa sudhInA abhyAsa mATe. ( 2 ) TreInIMga kolejamAM abhyAsa karI InDa zikSaka thavA mATe. (3) miDavAIpha ke narsa thavA mATe. (4) hisAbI jJAna, TAIparAITIMga, zorTahenDa, vigerenA abhyAsa mATe. (5) kaLA kauzalya eTale citrakaLA, DroiMga, pheTogrAphI, IjanerI, vijaLI ityAdInA abhyAsa mATe. (6) dezI vaidyakanI zALA ke nezanala meDIkala kolejamAM abhyAsa karavA mATe. lena tarIke madada lenAre likhita karArapatra karI ApavuM paDaze. kamITIe mukarara karela dhArmika abhyAsa karavo paDaze. ane kamAvAnI zarUAta thatAM je madada lIdhI hoya te tenA mekalavAnA kharca sahIta vagara vyAje pAchI vALavAnI che. vizeSa jarUrI vigate mATe tathA arajI patraka mATe lakhe- gevALIA TekareDa, ) onararI sekreTarI, grAMTaroDa, muMbaI zrI mahAvIra jaina vidyAlaya A patra muMbaInI zrI jaina zvetAMbara kaoNnpharansa mATe dhI DAyamaMDa jayubilI prinTIMga presa, amadAvAdamAM parIkha devIdAsa chaganalAle chApyuM ane harilAla nAradalAla mAMkaDe jaina zvetAMbara kaoNnpharansa oNphIsa, 20 muMbaImAMthI pragaTa karyuM.