________________
૩૪૮ જનયુગ
ચૈત્ર ૧૯૮૩ માત્ર નામાંતરો કે દેશભેદે છે.” મી. ડેડ સાહેબે તેથી તેઓએ પરંપરાજ્ઞાનથી છ છ માસના દિવસ તે ત્યાં સુધી શોધી કાઢ્યું કે " બૌદ્ધ દર્શનના જાણનાર આર્યોને યુરોપિઅન પ્રજાના સંતાન તરીકે
વિશ અર્ધનમાં ૧-આદિનાથ -નેમનાથ ૩-પા- ઓળખાવવા પ્રયત્ન કર્યો. શ્વનાથ અને ૪-મહાવીરસ્વામી એ મુખ્ય બૌધ્ધ ૨. ફર્ગ્યુસને નગ્ન સ્ત્રિઓની કેટલીક પ્રાચિન છે” સામાન્ય ધમાં પણ જણાઈ આવે એવું છે મૂર્તિઓ જોઈ જાહેર કર્યું કે “પ્રાચિન ભારત સ્ત્રિકે-બૌદ્ધની ચોવીશીમાં આ નામ જ નથી. કારણ, એને કપડાં પહેરવાનો ધારો ન હત” અર્થાત તેઓ તે જૈન તીર્થકરોનાં નામો છે. છતાં શોધખોળની ધૂનમાં અસભ્ય હતી. ટોડ સાહેબે આ ભૂલ કરી નાખી છે. જો કે ટેડ સાહેબની ૩. તેજ ફર્ગ્યુસને મથુરાનું શિલ્પકામ જોઈ શોધમાં જનયતિ જ્ઞાનચંદ્રજીની સંપૂર્ણ સહાય તેવા “હિંદમાં આવી કારીગરી હોઈ શકે નહીં. એમ માની છતાં આ ભૂલ કેમ થઈ હશે ? એ સમજાતું નથી પણ નક્કી કર્યું કે-“આ બધું ગ્રીસ શિલ્પીના પ્રયત્નનું . જેમ વકીલ મોહનલાલ ડી. દેશાઈ પાસેથી કલિકાલ ફળ છે. સર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રસૂરિને વૃત્તાંત જાણી નવલકથા ૪. કેટલાક યુરોપિઅનોએ સૂર્યપ્રજ્ઞપ્રિ-ચંદ્રકાર ક. મા. મુનશીએ તેને મનગઢંત સ્થાનમાં ગઠવી જ્ઞપ્તિ વિગેરે ગ્રંથે સાંભળેલા નહીં એટલે તેમણે વિકૃતિનું રૂપ આપ્યું છે, તેમ ટાડસાહેબે એજ ધરણે આર્યાવર્ત જ્યોતિષની બાબતમાં મત આપે કે “તે મનસ્વીપણે કામ લીધું હોય તે આવી અનેક ભૂલ ગ્રીકનું અનુકરણ છે.” “તે શિક્ષણ બાબિલને થાય એ સર્વથા બનવા જોગ છે પરંતુ ડરાજસ્થા- પાસેથી મેળવેલ છે.” નના ગુજરાતી ભાષાંતરમાં આ ગોટાળો રહે અને ૫. કેટલાએકને યુરોપિઅન મૂર જાતિ સિવાયની તેના સંબંધમાં સુધારાનું પિન ન મૂકાય એ પણ કાળી-લાલ ચામડીવાળી કઈ બીજી જાતિ જગતમાં ગુજરાતી અનુવાદક માટે અક્ષમ્ય ગણાયર વસે છે એવું સ્વપ્ન આવ્યું હતું. એટલે તેમણે છે. એ તે સ્પષ્ટ છે કે પાશ્ચાત્ય પંડિતોએ સરખા હિંદીઓને પ્રથમ દર્શનમાં જ “મૂર”નું બીરૂદ્ધ વર્ટ કરવાના પ્રવાહમાં તણાઈ, આવી અનેક અસત્ય આપી દીધું. ઘાતને ઠોકી બેસારી છે એમાંથી છેડી શોના ૬. કેટલાકને વીર રસ સિવાયના ગ્રંથો પણ પુરાવા તપાસી લઈએ.
પદબંધ-આખ્યાનમાં હોય છે એવું જ્ઞાન નહતું તેમજ - ૧. પ્રાચિન આર્યો પ્રખર જ્ઞાનવાળા હતા. જ્ઞાનના
તેમના વિશ્વકોષમાં આવી બાબત માટે એપીક સિવાય બળથી અને મુસાફરીમાં થતા અનુભવથી વિશ્વાસના
બીજે શબ્દજ ન હતા. જેથી રામાયણ મહાભારતને દરેક પ્રસંગેના સંપૂર્ણ જાણકાર હતા. તેઓને દેશ
દષ્ટિપથમાં આવતા વાર Epic કાવ્યની ગણતરીમાં દેશમાં બનતી વિચિત્ર ઘટનાઓની માહિતી લક્ષ્મ
ગોઠવી દીધાં. માંજ હતી જેથી તેઓ ઉત્તરિય ભાગના છ માસવાળા
છે. સંસ્કૃત ભાષાના અનભિજ્ઞ વહીલર સાહેબે દિવસ રાત્રીના જાણકાર હતા પણ આ વસ્તુસ્થિતિ
મહાભારતના કરાવેલા તરજુમામાંથી ઉપરચોટિયું જાણી શકાય તેવું બુદ્ધિસામર્થ પ્રાચીન આર્યોને હોય જ્ઞાન મેળવ્યું. વળી અમદાવાદના સુબાઓ અને એમ પશ્વિમાત્ય પંડિતના ખ્યાલમાં નજ ઉતર્યું. દલિ
દીલીના મેગલ શહેનશાહના કે ચંદ્રગુપ્ત વિગેરેના
રાજ્ય કાળના પૂર્વ પશ્ચિમ હિંદના રાજાના પરસ્પર #ર ગુજરાતી તરજુ કરનાર પણ કયારેક ગોટાળો
સબંધની બાબતમાં અજાણ હતા એટલે તે સાહેબે કરે છે. કેમકે દિ બ૦ રણછોડરામ ઉદયરામે ફાર્બસ રાસમાળાના તરજુમામાં એવું જ કર્યું છે. અને ભાષાંતરના
કૃષ્ણપાંડેના ગાઢ સબંધ કલ્પિતવાત તરીકે ઓળપાઠમાં તથા ટીપ્પણીઓને વધારે કરી ગુજરાતના ઇતિહા. ખાવવા પ્રમાણ આપ્યું કે-“ દ્વારિકા હસ્તિનાપુરથી સને અન્યાય આપે છે. ( જુઓ નવી આવૃત્તિ કા, રા. ૭૦૦ કષ દૂર હતું, માટે તેઓને સબંધ અસંભશીલગુણસરિ તથા શ્રી હેમચંદ્રસૂરિનો અધિકાર). વિત છે.