________________
મહાવીર જયંતી
૩૪૧ નૈવતજિનેનરતં શિત િિમ પરંતુ પરિણામે પરંપરાએ અહિંસાને જ પ્રાધાન્ય વિવાદિત રમવન વીરે ચત્ત- મળ્યું છે. વૈરપરંપરાને અટકાવવા, જગતમાં સર્વત્ર
મરું શાંતિ સ્થાપવા, જગતના કલેશ-કંકાસને દૂર કરવા વચિંતમહાપંદરતીસ્તમમિત્તવયll કાયિક, વાચિક, માનસિક હિંસાને ત્યાગ એ કેટલો
–લકતત્વનિર્ણ. આવશ્યક છે એ જગતના ઇતિહાસને ગંભીર સૂક્ષ્મ ભાવાર્થ-તે ભગવાન મહાવીર કાંઈ અહાર અભ્યાસ કરનારા સમજી શકે છે અને ત્યારે જ એ બંધુ નથી અને બીજા દેવો અય્યારા શત્રુ નથી, સર્વ પ્રભુના પ્રરૂપેલા અહિંસાતત્વની ઉત્તમતા વળી એમાંથી એકેને અમે સાક્ષાત જોયેલ નથી; વિચારી શકે છે. પરંતુ તેઓનાં વચન અને ચરિત્રને જુદાં જુદાં સાં- જગતને-જગદ્દવર્તી સકલ સત્વને નરક વિગેરે ભળી ગુણેના અતિશયથી અધિક એવા વીરપ્રભુના
દુર્ગતિમાં પડતાં બચાવનાર અહે આશ્રિત થયા છીએ.
જગત-પિતામહ હેવાથી, તે સંબંધી ભય, સુરત (જિન) એ અય્યારા પિતા નથી અને
અપાયથી રક્ષણ કરનાર છેઅન્ય મતવાળા અમહારા દુમને નથી, તેઓએ કે વાથી ધર્મ એ જગન્ધિતા કહી શકાય અને એ જગજિને અહને ધન આપ્યું નથી અને કણાદ વિગેરેએ ત્મિતા ધર્મના પણ અર્થથી ઉત્પાદક હેવાથી પ્રભુ હર્યું નથી. પરંતુ જે કારણથી તે વીરભગવાન એક મહાવીર જગપિતામહ કહી શકાય. તથી-નિશ્ચયે જગતના હિતકર છે અને જેનું નિર્મળ જે સમગ્ર ઐશ્વર્યથી, રૂપથી, યશથી, લમીથી, વાક્ય સર્વ મળને હરનારું છે, તેથી અડે તેમના
ધર્મથી અને સમગ્ર પ્રયત્નથી પ્રત્યે ભક્તિવાળા છીએ.
ભગવાન મહાવીરની યુક્ત હેવાથી “ભગવાન” કહે પ્રભુ મહાવીર જગતમાં વર્તતા સકલ પ્રાણિગ
સમતા વાય છે. કર્મનું વિદારણ કરના બંધુ કહી શકાય. કારણ
વાથી સાડાબાર વરસની ઘેર જગબંધુ કેમ? કે–સકલ કાણિસમુદાયના ઉત્કૃષ્ટ તપસ્યાથી શોભતા હોવાથી, અચિત્ય વીર્યયુક્ત
રક્ષણનો તેઓએ ઉપદેશ હોવાથી જે વીર કહેવાય છે, તેમજ કષાયજય, ઉપઆપેલ છે, તેમજ તે પ્રાણીઓને સુખમાં સ્થાપન સર્ણજય, પરિષહ-જય, ઈકિયાદિ શત્રુગણજય કરવામાં કરતા હોવાથી તે જગબંધુ કહી શકાય. મહાવીરે જે મહાન વીર હોવાથી યથાર્થ મહાવીર કહેવાય છે. ફરમાવ્યું છે કે
અચિય શકિતવાળા ભય-ભરવાદિથી ન ડરનાર, સ vior સરવે મૂયા હવે નવા તળે નિષ્પકંપ એ મહાવીરની ઘોર તપસ્યા, એ મહાવીર સત્તા જ દંતા ન માય શ્વેતા સમભાવથી સહન કરેલ ઘર ઉપસર્ગો અને પરિષહેનું જ ઘ ડ્યાં ધમે કુકે પુજે ના વર્ણન કરતાં પણ કંપારી છૂટે એ સમતારના સાગર રાણા મેઘ ઢોઉં
" મહાભાગ, અપકારિજનો પર પણ ઉપકાર કરનાર - --આચારાંગસૂત્ર. અપરાધી જને પર પણ કૃપા-કરુણાભરી અમી નજભાવાર્થ – સર્વપ્રાણ, સર્વભૂત, સર્વજીવ, સર્વ રથી જોનાર એ કરણસિંધુ મહાવીરના પવિત્ર જીવસત્ત્વને ન હણવા, ન ફ્લેશ ઉપજાવવો, ન પરિતાપ નની ઉત્તમતા શું વર્ણવીએ ? શત્રુ-મિત્ર પ્રત્યે સમઉપજાવ, ન ઉપદ્રવ કરો આ ધર્મ શુદ્ધ ધ્રુવ ભાવ રાખનાર–રાગ-દ્વેષ કરવાનાં પ્રબલ કારણે ઉપન્યાય શાશ્વત છે. લોકોને સમ્યક પ્રકારે જાણી ખેદ- સ્થિત થવા છતાં, જગતના રક્ષણું અને ધવંસ કરવાનું એ જણાવ્યું છે.
બલ સામર્થ હોવા છતાં રાગ-રોષાદિન લેશ માત્ર પ્રભુ મહાવીરે ફરમાવેલી અહિંસાને દૂષિત કરવા, પણ અવકાશ ન આપનાર એ વીતરાગ, વીતષ તેને કલંકિત દર્શાવવા કેટલાક પ્રયત્ન કરી જોયા, વીરપ્રભુને મહિમા કઈ રીતે વર્ણવી શકાય? એમને