________________
૩૬૪
ખલતું જોઇ પ્રિયદર્શીના ખાલી કે- અરે ઢંક! જો, તારા પ્રમાદથી આ મારૂં વસ્ત્ર બળી ગયું.' તકે કહ્યું ૩–હે સાધ્વી ! તમે મૃષા ખેલે નહી, તમારા મત પ્રમાણે તા જ્યારે બધું વસ્ત્ર ખલી જાય ત્યારેજ બહ્યું એમ કહેવું ઘટે. બળતું હેાય તેને બળી ગયું કહેવું એતા શ્રી મહાવીર પ્રભુનું વયન છે અને આ અનુભવ તેમનું તે વચન સ્વીકારવાને યેાગ્ય જણાય છે ' પછી સાધ્વી પ્રતિખેાધ પામી તત્ત્વ સમજી પોતાના પતિ જમાલીના મત છેાડી સર્વ પિરવારહિત પ્રભુ મહાવીર પાસે આવી પ્રાયશ્ચિત્ત લઇ શુદ્ધ સિદ્ધાં તમાં રૂચિવાલી થઇ.
જૈનયુગ
૧૪/૧૫/૧૬ ધન્ના, શાલિભદ્ર અને કૃતપુણ્યક આ ત્રણે પુણ્યાત્મા માટે જૈન ગ્રંથામાં ત્રણે। આકર્ષીક અને આશ્રર્યજનક ઘટના વાળા ઇતિહાસ મળે છે પરંતુ તે પ્રાયઃ પ્રચલિત હેાવાથી અહિં વિશેષ લખાણ કરતા નથી.
૧૭ પુણિ
શ્રાવક
આ શ્રાવક રાજગૃહી નગરીના રહીશ હતા, હંમેશાં રૂની પુણી વેચીને તેમાં મળતા ૧૨ા દેકડા
(ખે. આના ) થીજ સ``ોષ રાખીને આજીવિકા ચલાવતા હેાવાથીજ તે પુણીયાના નામે પ્રસિદ્ધ થયા. પ્રભુ મહાવીરના ખરેખરા ભક્ત અને પ્રથમ પંક્તિને શ્રાવક હતા. તે સ્ત્રી ભત્તર બે જણ હતા. લાભાં
તરાયના યેાગ્યે વધારે લક્ષ્મીની પ્રાપ્તિ ન થવાથી તેટલાથીજ સ તાષ માનતા.દરરાજ સહધમિવાત્સલ્ય ( પેાતાના સમાન ધવાલાની ભક્તિ ) કરવાના હેતુથી બન્નેજણ એકાંતરે ઉપવાસ કરતા પરંતુ જે દિવસે પુરૂષ ઉપવાસ કરે તે દિવસે સ્ત્રી જમતી અને શ્રી ઉપવાસ કરે તે દિવસે પુરૂષ જમતા. એટલે એક શ્રાવકનું સાધમિવત્સલ્ય થતું. તે શિવાય એ આના માંથી કંઇક અચાવીને દરરાજ પ્રભુ પાસે ફૂલના પગર ભરતા—કૂલા ચઢાવતા. એ સંબધે પૂજાકાર શ્રી વીરવિજયજી મહારાજ જણાવે છે કે
""
“ જેમ પુણીયા શ્રાવકરે સંતોષ ભાવ ધરે, નિત્ય જિનવર પૂજેરે ફૂલપગાર ભરે. અન્ને દૂ'પતી દરાજ સાથે એસી સામાયિક કરતા,
ચેત્ર ૧૯૮૩
તેમની દ્રવ્ય શુદ્ધિ માટે એક વખતને પ્રસંગ આ પ્રમાણે છે–એક દિવસ સામાયિક કરતાં ચિત્ત ખરાખર સ્થિર થતુ ન હેાવાથી આ શ્રાવકે શ્રાવીકાને પુછ્યું કે ‘ આજે ચિત્ત ખરાબર સ્થિર કેમ થતું નથી ? આ પણા ઘરમાં કંઈ અનીતિનુ અથવા અદત્ત દ્રવ્યવસ્તુ આવેલ છે? શ્રાવિકાએ બહુ વિચાર કરી કહ્યું કે ભી ંતા કાંઇ નહીં પણ આજે મામાં પડેલાં અડાયાં છાંણાં હું લાવી છું. શ્રાવકે કહ્યું કે-તમે ભૂલ કરી, એ છાણાં તે રાજદ્રવ્ય ગણાય, એ આપણાથી લેવાય નહી માટે આપણે રાખવા યોગ્ય નથી. પાછા રસ્તા ઉપર નાંખી દેજો.' પછી તે શ્રાવિકાએ તેમ કર્યું.
એક વખતે રાજા શ્રેણિકે પેાતાની ગતિ માટે પ્રભુ મહાવીરને પ્રશ્ન કર્યાં. પ્રભુએ નરકાયુ ખાંધ્યાનું જાગ્યાથી નરકે ન જવાય એવા ઉપાયેા પુછ્યાં, પ્રભુએ બીજા ઉપાયા બતાવવા સાથે આ પુણીયા શ્રાવકની સામાયિક વેચાતી લેવાથી પણ નરકે ન જવું પડે એમ બતાવ્યેા, શ્રેણિકે પુણીયાને ખેાલાવી ખેઆની આપવા માગણી કરી, તેણે કહ્યું કે- હું... આપવાની ના પાડી શકતા નથી પણ કિંમત શું લેવી તે હું જાણતા નથી તેથી જેણે તમને એ વેચાતી લેવાન કહ્યુ હાય તેને કિંમત પુછી આવે. તેની કિંમત પૂછતાં પ્રભુ મહાવીરે સમગ્ર રાજ્ય આપવાથી તેની કિમત પૂ` ન થાય એવું જણાવવાથી નિરાસ થઈ શ્રેણીક સ્વસ્થાને ગયા.
૧૮ અંખડ પરિવ્રાજક,
આ મહાશય પ્રથમ શૈવધર્માંનુયાયી હતા. પરંતુ પાછલથી પ્રભુ મહાવીરના ઉપદેશામૃતનું પાન કરવાથી તેમને દૃઢ ભકત શ્રાવક બન્યા હતા. અનેક પ્રકારની તપશ્ચર્યા કરવાને લીધે એને અનેક રૂપ કરવા યોગ્ય વૈક્રિય લબ્ધિ અને આકાશગમનવિદ્યા પ્રાપ્ત થઈ હતી. ઇચ્છાનુકૂલ રૂપવિષુવા માટે સુલસા શ્રાવિકાને અને એના પ્રસગ વિચારીએ–એક દિવસે પ્રભુ મહા વીરની દેશના સાંભલી પ્રજા વિસર્જન થયે આ અંબડ સંન્યાસીએ પેાતાને રાજગૃહ નગર તરફ જવાની ઈચ્છા દર્શાવી. ત્યારે પ્રભુ મહાવીરે સ્વયંમુખ રાજગૃહ નગરીમાં વસતા નાગ નામના રક્ષકારની પત્ની