Page Text
________________
છદ્મસ્થ દશામાં શ્રી મહાવીર પ્રભુનાં વિહાર-સ્થલે
૩૭૫ અડધા માસે પ્રભુ અસ્થિગામ ગયા અને ચોમાસું રાજગૃહ–આધુનિક રાજગીર-રાજગૃહ, વિશેષ પુરૂં થતાં પણ શર રૂતુમાં ત્યાં આવ્યા એટલે વિવેચનની જરૂર જ નથી. અસ્થિગ્રામથી ૫ થી ૧૦ માઈલથી દૂર જ હોય. નાલંદા–રાજગૃહથી ૭ માઈલ ઉત્તરે બગામ
અસ્થિગ્રામ-જેને વર્ધમાન કહેવામાં આવતું પાસે થએલા ખોદકામ નાલંદાનો નિર્ણય કરાવે છે હતું એમ આવશ્યક સૂત્રની સાખ છે તે જેને આજે સુવર્ણખલ –આ આશ્રમ કનકખલથી તદન બર્દવાન” (સંસ્કૃત વર્ધમાન) કહે છે તેજ પ્રાચીન ભિન્ન હોવું જોઈએ એમાં શક નથી કારણ કનકખલ વર્ધમાન-અસ્થિગ્રામ તરીકે લેવામાં કશો બાધ શ્વેતામ્બી પાસે છેક ઉત્તરમાં છે જ્યારે આ સુવર્ણ નથી. આ બર્દવાન દામોદર નદનામે વેગવતી નદીને ખલતે રાજગૃહથી બ્રાહ્મણકુંડગ્રામ જતાં રસ્તામાં કિનારે છે.
આવે છે અને બ્રાહ્મણકુંડ તંબીથી ઘણે દૂર વાચલ પ્રદેશ બર્દવાનથી ઉત્તર તરફ વિ. દક્ષિણે છે. તેમજ સુવર્ણખલ તેથીયે દક્ષિણે છે. હાર કરતાં તુરતજ દક્ષિણ વાચાલ. સુવર્ણવાલુકા માટે સ્થલનિર્ણયની જરૂર છે. નદી-કનકખલ આશ્રમ-રૂપવાલુકા નદીમાં થઈ બ્રાહમણગ્રામ - ઉપર વૈશાલીમાં વિવેચન કીપ્રભુ શ્વેતામ્બી પહોંચ્યા. , કનખલ:-આશ્રમ વેતામ્બીની પાસે જ હતું
_ એમાંની પાસે હત ચંપાનગરી:-આએ નામનું સ્થળ ભાગળyઆવશ્યક પૃષ્ઠ. ૧૯૫. “તથા શ્વેતારિ- રથી પશ્ચિમે નાથનગર પાસે ગંગાકિનારે આજે પણ થઈ અને આશ્રમ પછી રૂપવાલુકા નદી મૌઝુદ છે જેને ચંપાનાલા કહે છે. પાર ઉતરી ઉતર વાચાલમાં દાખલ થયા ત્યાંથી પૃષ્ઠચંપા કયંગલા-ચીની મુસાફરનાં લખાણ
તાબ્દિમાં પધાર્યા. માટે ઉત્તર વાચલ પ્રદેશનું મુજબ ચંપાથી ૪૦૦ લી યાને ૭૦ માઈલ પર પાટનગર તખી હોય એ દરેક સંભવ છે, અને પૂર્વમાં કયંગલા નગરી હતી. ચંપાથી નદી રસ્તે કનકખલ આશ્રમ રૂપવાલુકાને કિનારે હોય અને જતાં તે અંદાજ ૯૦ માઈલ થાય છે પણ ખુલ્કી નદી પછી તુરતજ ઉત્તરવા ચાલ–આમ આ ચારે માર્ગ ૭૦ માઈલ થાય. આ કર્મંગલા રાજમહાલથી સ્થલ દૂર નથી માત્ર દક્ષિણ વાચાળજ દૂર હતું. દક્ષિણે ૧૮ માઈલ૫ર છે. (કનીંગહામ), અને કર્યમાટે ઉત્તર વાચાલન સ્થલનિર્ણય અગર ગલા નામનું ગામ હૈયાત છે કે જે આઝમગંજથી તમ્બીના રથળ નિર્ણય પર બીજા ચારને આધાર છે. ઉત્તરે બરહરવા અને છલદંગાની વચ્ચે મુકી શકાય.
શ્વેતામ્બી શ્રી રાયપણું સૂત્ર પરથી આવી રીતે જ્યારે કયંગલાને નિર્ણય થાય છે કે જણાય છે કે તે સાવથી નગરીથી બહુ દૂર નહાતી ચંપાથી પૂર્વમાં ૭૦ માઈલપર છે તે પૂજચંપા તે બે અને સાવથીનો સ્થલનિર્ણય સેમેહત નામે ગામ સ્થલોની વચેજ હોવી જોઇએ. કારણ પ્રભુ ચંપાથી અધ્યાથી ૩૦ માઇલપર છે ત્યાં થઈ શકે છે માટે નીકલી પૃષ્ઠચંપામાં ચોમાસું રહ્યા અને ત્યાંથી તુરત
હેતી તેની પૂર્વ અગર પૂર્વોત્તરમાં હેય. આ કમંગલા ગયા. પ્રદેશ આધુનિક નેપાલ સાથે બંધબેસ્ત છે માટે સાવથ્થી–બલરામપુર સ્ટેશનેથી ૧૨ માઇલપર
તખી તે વખતની નેપાલ દેશની રાજધાની હતી સેટ મેટના કીલે છે તે અકેનાથી ૫ માઇલપરે છે એમ અનુમાન થાય છે. અને ઉત્તરવાચાલમાં છે. અને તે અયોધ્યાથી ઉત્તરે ૩૦ માઈલ છે. તે અને
ખી હતી તો ઉત્તરવાચાલ અને નેપાલ બંને એકજ અને સેટ મેટને સંયુક્ત પાંચ માઈલને પ્રદેશ હોવા જોઈએ,
સાવથ્થી તરીકે લઈ શકાય ( જેને માટે જુઓ સુરભીપુર–તેમ્બીની દક્ષિણે અને ગંગાની કનીગહામ અને વિજયધર્મસૂરિની પ્રાચીન તીર્થમાલા ઉત્તરે આ શહેર અને ગુણાગ સંનિવેશ હોવા ભાગ ૧ ) તીર્થંકપમાં પણ લખ્યું છે કે સંveજોઈએ. સ્થલનિર્ણય હજી થઈ શક નથી. વચ્ચે રિત્તિ -
| SR No. | 536267 |
| Book Title | Jain Yug 1926 Ank 07 08 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mohanlal Dalichand Desai |
| Publisher | Jain Shwetambar Conference |
| Publication Year | 1926 |
| Total Pages | 138 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Jain Yug, & India |
| File Size | 13 MB |