________________
જેનયુગ
ફાગણ ૧૯૮૩
"મુંજાલને મિનલને આશક કર્યો. ઉદાને પરસ્ત્રી નીચા-હલકા-અધમ કે અવગુણુવાળા બતાવાય, અપહરણ કરનાર ચીતર્યો, આમ્રભટ્ટને મૂ–પરસ્ત્રી તેથી તે ધર્મના અનુયાયીઓના મનમાં વિષાદ ઉત્પન્ન લુબ્ધ બતાવ્યો” વગેરે પ્રકારે અનેક જન અતિહાસિક કરે એને આ શાંતિઈચ્છક સંગઠનપ્રિય જમાનામાં પાત્રોને માટેનું પાત્રાલેખન થયું છે એ નિષ્પક્ષપાતી વિષમય જ ગણાય. વાચકે સ્પષ્ટ સમજી શકે તેમ છે, અને તે પણ અમે ૨ મી. મુનશી કમિટી, અમારા ઉકત તા. ૩૧-૧૦-૨૨ ના પત્રમાં જણાવી આ કમિટી કેમ ઉપસ્થિત થઈ તે ઘડાને જ દીધું છે.
માલૂમ હશે. મુંબઈમાં મુનિ શ્રી દર્શનવિજયજીનું એક વિદ્વાન લેખક નિરંકાતાથી પોતાના મન ચોમાસું હતું. વ્યાખ્યાનશાળામાં અનેક જાહેર વ્યામાન્યા-મનગઢત વિચારને–ખ્યાલને પાત્રો સાથે ખ્યાને-શ્રી આત્મારામજી જયંતી-શ્રી બુદ્ધિસાગરજી. વણું દઇને કેટલે દરજે જઈ શકે છે તેનાં જવલંત જયંતી આદિ પ્રસંગોએ ઉક્ત મુનિશ્રી તેમજ ન્યાયદૃષ્ટાંત તરીકે મા. મુનશીની નવલકથાઓ છે એમ વિજયજીએ શ્રી હેમાચાર્યના પર આક્ષેપ કરતી મી. અનેક સુજ્ઞો કહી શકે છે. તેમનાં પુસ્તક વગેરેની મુનશીની નવલકથાનો ઉલ્લેખ સખત રીતે કર્યો હતે સાલવારી ૨૦-૩-૨૭ ના મુંબઈ સમાચારમાંથી અને પછી તેવા જૈન અતિહાસિક વ્યક્તિઓ પરના “મી. મુનસી વિરૂદ્ધ જઈને” એ નામના એક ગ્રેજ્યુ. આક્ષેપે દૂર કરાવવા માટે કોન્ફરન્સ ઓફિસ પર એટના ચર્ચાપત્રમાંથી લઈને અત્ર મૂકીએ છીએ. તેમણે પત્ર લખ્યો હતે. આ પત્ર પર વાટાઘાટ સન ૧૯૧૩ માં પાટણની પ્રભુતા, ૧૯૧૭ માં ગુજરા- ચાલતાં તા. ૨૮-૬-૨૬ ના રોજ આ પેટા સમિતિ તને નાથ, ૧૯૨૨માં રાજાધિરાજ પુસ્તકાકારે પ્રસિદ્ધ શ્રી કૅન્ફરન્સની સ્ટેન્ડિંગ કમિટીએ નીમી હતી, અને થયાં. ૧૯૨૬ માં ગુજરાતના તિર્ધરો–પછી તેને રિપોર્ટ તા. ૧૫-૩-૨૭ ને રોજ તે પિટા તે જ વર્ષમાં રા. મુનશીએ જઈને કામની સ્ત્રી સાથે સમિતિએ પિતાની અનેક મંત્રણ-સભાઓ ભરી લગ્ન કર્યું સન ૧૯૨૭ ના ફેબ્રુઆરીને અંતે રા. કર્યો હતો. આ રીપેર્ટ આ અંકમાં મૂકવામાં મુનશીએ મુંબઈની ધારાસભા માટે ઉમેદવારી આવ્યા છે. બહાર પાડી.
૩, પ્રિટેસ્ટ સભા, કેઈપણ પુસ્તકના પરિણામે જૈન અને બ્રાહ્મણ
પ્રાયઃ ફેબ્રુઆરી આખરમાં યુનિવર્સિટી ગ્રેજ્યવચ્ચે-હિન્દુઓ વચ્ચે વિશેષ વૈમનસ્ય ઉત્પન્ન થાય.
એટ તરફથી બહુમતિથી ચુટાયેલા ડા. પ્રાંજપેએ એ કઈ રીતે ઈચ્છવા યોગ્ય નથી. ભૂતકાલમાં
ધારાસભામાંથી સભ્ય તરીકે રાજીનામું આપતાં શ્રમણ-બ્રાહ્મણના ઝઘડા થયા હોય અને એકબી. મી. મુનશી એક ઉમેદવાર તરીકે બહાર પડયા. જાએ એકબીજાની વિરૂદ્ધ લખ્યું હોય તે વાતને આ બાજુ રીટે તૈયાર થતો ગયે. ધારાસભાના આ યુગે પડદો પાડી દીધો છે અને પાડી દેવો ઘટે. સભ્ય તરીકેની ચુંટણી ૨૨-૩-૧૭ ને રોજ નક્કી આ યુગ એમ માગે છે કે હિંદુઓનું સંગઠન કરો- થઈ હતી. આથી કેટલાક તરફથી એ પ્રશ્ન કરવામાં બકે હિન્દીઓનું સંગઠન કરો. અરસ્પર સહકાર આવ્યા કે મી. મુનશી નામની દુખાયેલી લાગણી કરે, અસહિષ્ણુતાને તિલાંજલિ આપી એખલાસ શાન્ત ન કરે તે પછી જૈન ગ્રેજ્યુએટોએ તેમને કેળ અને વધારે; છતાં ભણેલા ગણેલા મોટી વોટ આપવો કે નહિ; અને જે વોટ ન આપો ડિગ્રીઓ ધરાવતા સાક્ષરે અરસ્પર લડાલડી કરે, એવું જૈનગ્રેજ્યુએટનું કર્તવ્ય ઠરે તે જેનગ્રેજ્યુએટેનું
અને એક બીજા પર આક્ષેપ મૂકે, અને તેમાં કેટ- તેવા કર્તવ્ય તરફ લક્ષ દરવું કે નહિ ? આ પ્રશ્ન લાક અસંયમી લેખકે અમુક ધર્મ પાળતી અતિહા• પર વિચાર કરવા બેસીએ તે પહેલાં મી. મુનશીની સિક વ્યક્તિઓનું ચારિત્રનિરૂપણ પિતાના જન- સાથે પત્રવ્યવહાર કરવો અને તેમને તક આપવી સ્વભાવના માનેલા ધરણપર દેરાઈને કરી તેમને એ ગ્ય અને પ્રથમ દરજજાનું કાર્ય ગણવામાં આવ્યું