Book Title: Bhakti Kartavya
Author(s): Pratapkumar J Toliiya
Publisher: Shrimad Rajchandra Ashram
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004217/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhakti-kartavya M 5 RAO zrImad rAjacandra evaM yugapradhAna zrIsahajAnandaghanajI praNIta InzrImada rAjacandra Azrama (ratnakUTa, hampI) prakAzana Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // OM namaH // zrImad rAjacaMdrajI evaM yo. yu. zrI sahajAnaMdaghanajI praNIta zrI bhakti karttavya ( lAlAjI zrI raNajIta siMha jI kRta vRhat AlocanA se yukta ) preraka : pU. AtmajJA mAtAjI zrI dhanadevIjI sampAdaka : prA. pratApakumAra ja. ToliyA ema. e. (hindI); ema. e. ( aMgrejI), sAhityaratna prakAzaka : zrImad rAjacandra Azrama ratnakUTa, hampI - 583215 po. kamalApurama, vAyA: re. sTe. hospeTa jilA : bellArI, karnATaka (maisUra) For Personal & Private Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUla lekhaka : | zrI mad rAjacandrajI evaM yo. yu. sahajAnandaghanajI prA. pratApakumAra ja. ToliyA sampAdaka: saha-sampAdaka : zrImatI sumitrA pra. ToliyA zrImatI candanAbahana prakAzaka : zrImad rAjacandra Azrama, hampI po. kamalApuram (ji. bellArI) caoNisa prinTarsa kilArI roDa, beMgalora-53 mudraka : pratiyA~ : saMskaraNa : varSa : 2500 dvitIya 1663 mUlya: ru. 3-57, DAka vyaya 0-50 5/ For Personal & Private Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukrama vii xii xiii xvi rAja-vANI : nitya karttavya : bhakti kyoM ?' 8 sahajAnanda-vANI : bhakti-zakti' 8 mAtAjI ke maMgala AzIrvacana 8 sampAdakIya 8 maMtrI-nivedana : prakAzakIya 8 sadguru-mahimA e jinezvaranI vANI C jar3a cetana viveka @ zrI sadguru bhakti rahasya : bhaktinA bIsa doharA 0 kaivalya bIja zu? . & kSamApanA 8 AlocanA * SaTpada viveka 8 sada guru bhakti rahasya 8 dharmaniSThA 9. saptadoSa parihAra 8 zrI Atmasiddhi zAstra 8 zrI bRhada, AlocanA & AlocanA pATha 8 prabhAta kA bhaktikrama 8 prabhu zrI sahajAnaMdaghana jI kRta stabana saMgraha 0 zuddhi patraka evaM Azrama paricaya jhAMkI 10 14 18 N 21 39 66 For Personal & Private Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAja-vANI : nitya karttavya "yadi tU saMsAra samAgama meM svataMtra ho to tere Aja ke dina ke nimnAnusAra vibhAga kara 1 prahara bhaktikarttavya 1 prahara dharmakarttavya 1 prahara AhAra prayojana 1 prahara vidyA prayojana 2 prahara nidrA 2 prahara saMsAra prayojana * " " prazasta puruSa kI bhakti kareM, usakA smaraNa kareM, guNaciMtana kareM / " bhakti kyoM? Azraya bhaktimArga " sarva vibhAva se udAsIna evaM atyaMta zuddha nija paryAya kI AtmA sahajarUpa se upAsanA kare use zrI jina ne tIvra jJAnadazA kahI hai / usa dazA kI saMprApti ke binA koI bhI jIva baMdhanamukta nahIM ho For Personal & Private Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (ii) sakatA, isa prakAra ke siddhAMta kA zrI jina ne pratipAdana kiyA hai, jo akhaMDa satya hai / " " kisI (virale) jIva se hI usa gahana dazA kA vicAra ho sakane yogya hai, kyoM ki isa jIva ne anAdi se atyaMta ajJAna dazA se pravRtti kI hai, vaha pravRtti ekadama asatya, asAra samajhI jAkara, usakI nivRtti (tyAga) sUjhe isa prakAra bananA atyanta kaThina hai / isalie jina ne jJAnIpuruSa kA Azraya karane rUpa bhaktimArga kA nirupaNa kiyA hai ki jisa mArga kI ArAdhanA karane se sulabha rUpa se jJAnadazA utpanna hotI hai / " "jJAnIpuruSa ke caraNoM ke prati mana ko sthApita kie binA vaha bhakti mArga siddha nahIM hotA, jisase puna: punaH jJAnI kI AjJA kI ArAdhanA karane kA jinAgama meM sthAna sthAna para kathana kiyA hai / jJAnIpuruSa ke caraNa meM mana kA sthApana honA, prathama kaThina par3atA hai, parantu vacana kI apUrvatA se usa vacana kA vicAra karane se evaM jJAnI ke prati apUrva dRSTi se dekhane se mana kA sthApana honA sulabha banatA hai / " satpuruSa kI Azrayabhakti " satpuruSa ke vacana ke yathArtha grahaNa ke binA vicAra prAya: udbhava nahIM hotA aura satpuruSa ke vacana kA For Personal & Private Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (iii) yathArtha grahaNa, satpuruSa kI pratIti se kalyANa hone meM sarvotkRSTa nimitta hone se unakI "ananya Azrayabhakti" pariNamita hone se hotA hai / bahudhA eka dUsare kAraNoM ko anyonyAzraya jaisA hai / kahIM kisI kI mukhyatA hai, kahIM kisI kI mukhyatA hai / phira bhI yoM to anubhava meM AtA hai ki saccA mumukSu ho use satpuruSa kI " Azrayabhakti" ahaMbhAvAdi kATane ke lie aura alpakAla meM vicAradazA pariNamita karane ke lie utkRSTa kAraNarUpa banatI hai / "" sadguru bhakti kA aMtarAzaya " he paramAtmA ! hama to yahI mAnate haiM ki isa kAla meM bhI jIva kA mokSa ho / phira bhI, jaina granthoM meM kvacit pratipAdana huA hai tadanusAra isa kAla meM mokSa na ho to isa kSetra meM vaha pratipAdana tU rakha aura hameM mokSa dene ke bajAya aisA suyoga pradAna kara ki hama satpuruSa ke hI caraNoM kA dhyAna kareM aura aura usake samIpa hI raheM / "he puruSa purANa ! hama nahIM samajhate ki tujha meM aura satpuruSa meM koI bheda ho; hameM to tujhase bhI satpuruSa hI vizeSa pratIta hote haiM kyoM ki tU bhI usake adhIna For Personal & Private Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (iv) hI rahA hai aura hama satpuruSa ko pahacAne binA tujhe pahacAna nahIM sake, terA yahI durghaTapanA satpuruSa ke prati hamArA prema utpanna karatA hai / kyoMki tU (unake) vaza hote hue bhI ve unmatta nahIM haiM aura tujhase bhI sarala hai, isa lie aba tU kahe vaisA hama kareM / " " he nAtha! tU burA mata mAne ki hama tujhase bhI satpuruSa ko vizeSa bhajate haiM; sArA jagata tujhe bhajatA hai, to phira eka hama agara tere sAmane (ulTe ) baiThe raheMge usameM unako kahAM (apane ) stavana kI AkAMkSA hai aura tujhe kahAM nyUnatA bhI hai ? " sva-rUpa kI bhakti evaM asaMgatA "hamAre pAsa to vaisA koI jJAna nahIM hai ki jisase tInoM kAla sarva prakAra se dikhAI de, aura vaise jJAna kA hameM koI vizeSa lakSya bhI nahIM hai, hameM to vAstavika aisA jo svarUpa usakI bhakti aura asaMgatA priya hai yahI vijJApana / " bhaktimArga kA prAdhAnya "jJAnamArga durArAdhya hai, paramAvagADhadazA prApta karane se pUrva usa mArga meM patana ke aneka sthAnaka haiM / saMdeha, For Personal & Private Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (v) vikalpa, svacchaMdatA, atipariNAmIpana, ityAdi kAraNa bArabAra jIva ko usa mArga para patana ke hetu banate haiM yA UrzvabhUmikA prApta nahIM hone dete| ___ "kriyAmArga meM asadaabhimAna, vyavahArAgraha siddhimoha, pUjAsatkArAdi yoga aura daihikakriyA meM AtmaniSThAdi doSoM kA sambhava rahA hai / "inhIM kAraNoM se kisI eka mahAtmA ko chor3ate hue aneka vicAravAna jIvoM ne bhaktimArga kA Azraya liyA hai aura AjJAzritapana yA paramapuruSa sadguru ke prati sarpiNa svAdhInapana zirasAvaMdya dekhA hai aura vaise hI barate haiM tathApi vaisA yoga prApta honA cAhie, varan jisakA eka samaya citAmaNi jaisA hai vaisA manuSyadeha ulTe paribhramaNavRddhi kA hetu bana jaayegaa|" ___ "usa AtmajJAna ko prAyaH durgamya dekhakara niSkAraNa karuNAzIla aise una satpuruSoM ne bhaktimArga prakAzita kiyA hai jo sabhI azaraNa ko nizcala zaraNarUpa hai aura sugama hai|" parAbhakti "paramAtmA aura AtmA kA eka rUpa ho jAnA(!) vaha parAbhakti kI aMtima sImA hai| eka vahI laya For Personal & Private Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parama kRpAludeva zrImad rAjacandrajI dehajanma : vavANiyA (saurASTra) saMvat 1924, kArtika zu. 15 dehavilaya : rAjakoTa saMvat 1957, caitra vada 5 Jain Edication International For Personal & Private Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal & Private Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (vi) rahanA so parAbhakti hai / parama mahAtmyA gopAMganAe~ mahAtmA vAsudeva kI bhakti meM usI prakAra se rahIM thii| paramAtmA ko nirajana aura nirdeharUpa se ciMtana karane para jIva ko usa laya kA prApta honA vikaTa hai, isalie jise paramAtmA kA sAkSAtkAra huA hai aisA dehadhArI paramAtmA usa parAbhakti kA parama kAraNa hai| usa jJAnIpuruSa ke sarva caritra meM aikyabhAva kA lakSya hone se usake hRdaya meM virAjamAna paramAtmA kA aikyabhAva hotA hai aura vahI parAbhakti hai / jJAnIpuruSa aura paramAtmA meM dUrI hI nahIM hai, aura jo koI dUrI mAnatA hai, use mArga kI prApti parama vikaTa hai| jJAnI to paramAtmA hI hai aura usakI pahacAna ke binA, paramAtmA kI prApti huI nahIM hai, isa lie aisA zAstralakSa hai ki sarva prakAra se bhakti karane yogya aisI jJAnIrUpa paramAtmA kI dehadhArI divya mUrti kI namaskArAdi bhakti se lekara parAbhakti ke aMta taka eka laya se ArAdhanA karanA / jJAnIpuruSa ke prati jIva kI isa prakAra kI buddhi hone se ki paramAtmA isa deha dhArI ke rUpa meM huA hai, bhakti UgatI hai. aura vaha bhakti krama se parAbhakti rUpa hotI hai / isa saMbandha meM zrImad bhAgavata meM, bhagavad-gItA meM bahuta se bheda prakAzita kara vahI lakSya prazaMsita For Personal & Private Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (vii) kiyA hai| adhika kyA kaheM? jJAnI tIrthaMkaradeva meM lakSa hone jaina meM bhI paMcaparameSTi maMtra meM 'namo arihaMtANaM' pada ke bAda siddha ko namaskAra kiyA hai vahI bhakti ke lie yaha sUcita karatA hai ki prathama jJAnIpuruSa kI bhakti aura vahI paramAtmA kI prApti aura bhakti kA nidAna hai / 11 bhakti mAhAtmya " bhakti, premarUpa ke binA jJAna zUnya hI hai / to phira use prApta karake kyA karanA hai ? jo rukA so yogyatA ke kaccepana ke kAraNa aura jJAnI se bhI adhika prema jJAna meM rakhate haiM usa kAraNa / jJAnI ke pAsa jJAna cAheM usase adhika bodhasvarUpa samajha kara bhakti cAheM yaha parama phala hai / adhika kyA kaheM ?" zrImad rAjacandra ( ' tattva vijJAna' : gujarAtI se anUdita ) For Personal & Private Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahajAnanda-vANI: bhakti-zakti "bhakti meM anaMta zakti hai ......... / " "Apake hRdayamaMdira meM yadi paramakRpAlu-deva kI prazamarasanimagna amRtamayI mudrA prakaTa huI ho to use vahIM sthira karanI cAhie / apane hI caitanya kA usI prakAra se pariNamana-yahI sAkAra upAsanA zreNI kA sAdhyabiMdu hai aura vahI satyasudhA kahA jAtA hai / hRdaya-maMdira se sahastradala-kamala meM usakI pratiSThA karake usameM hI lakSya-vedhI dhanuSa kI bhAMti cittavRttipravAha kA anusaMdhAna TikAye rakhanA vahI parAbhakti athavA premalakSaNAbhakti kahI jAtI hai / uparyukta anusaMdhAna ko hI zaraNa kahate haiM / zara - tIra / zaraNabala se smaraNabala TikatA hai| kAryakAraNa ke nyAya se zaraNa aura smaraNa kI akhaMDatA siddha hone para, Atmapradeza meM sarvAMga caitanya-cAMdanI phailakara sarvAMga Atmadarzana aura dehadarzana bhinna-bhinna rUpa meM dRSTigata hotA hai aura AtmA meM paramAtmA kI tasvIra vilIna ho jAtI hai|" For Personal & Private Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (ix) "AtmA-paramAtmA kI yaha abhedatA hI parAbhakti kI aMtima hada hai| vahI vAstavika upAdAna sApekSa samyagdarzana kA svarUpa hai / "vaha satyasudhA darasAvahiMge, caturAMgala vhai dRga se mila hai; rasadeva niraMjana ko pIvahI, gahI joga jugojuga so jIvahI / " -isa kAvya kA tAtparyArtha vahI hai| AMkha aura sahastradala kamala ke bIca cAra aMgula kA aMtara hai| usa kamala kI kaNikA meM caitanya kI sAkAramudrA yahI satyasudhA hai, vahI apanA upAdAna hai| jisakI vaha AkRti khicI gaI hai vaha bAhya tattva nimitta kAraNa mAtra hai| unakI AtmA meM jitane aMzoM meM Atmavaibhava vikasita huA ho utane aMzoM meM sAdhakIya upAdAna kA kAraNapanA vikasita hotA hai aura kAryAnvita hotA hai| ataeva jisakA nimittakAraNa sarvathA vizuddha Atmavaibhava saMpanna ho usakA hI avalaMbana lenA caahie| usameM hI paramAtmabuddhi honI cAhie, yaha rahasyArtha hai| aise bhaktAtmA kA ciMtana aura AcaraNa vizuddha ho sakatA hai, ataeva bhakti, jJAna aura yogasAdhanA kA triveNI-saMgama sAdhA For Personal & Private Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogIndra yuga pradhAna zrI sahajAnandaghanajI dehajanma : DumarA (kaccha) saMvat 1970, bhAda. zu. 10 30-8-1913 dehavilaya : haMpI (karNATaka) saMvat 2027, kArtika zu. 2 2-11-1970 For Personal & Private Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal & Private Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (x) jAtA hai, jisase vaise sAdhaka ko bhakti-jJAna zUnya kevala yoga-sAdhanA karanA Avazyaka nahIM hai| dRSTi, vicAra aura AcaraNa zuddhi kA nAma hI bhakti, jJAna aura yoga hai aura usI pariNamana se "samyag darzanajJAna-cAritrANi mokSamArga : " hai / parAbhakti ke binA jJAna aura AcaraNa vizuddha rakhanA durlabha hai, isI bAta kA dRSTAMta A. ra. prastuta kara rahe haiM na? ataeva Apa dhanya haiM, kyoM ki nijacaitanya darpaNa meM parama kRpAlu kI tasvIra aMkita kara sake haiM, OM" prabhu-smaraNa-bala __ "zrI caMdubhAI ke lie viparIta paristhiti meM samarasa rahane kA bala mAMgA yaha niSkAma bhAvanA abhinaMdanIya hai-AtmArthI kA vahI kartavya hai / satata prabhusmaraNa kI yadi Adata DAlI jAya to adRzya zakti ke dvArA anupama bala milatA hI hai- isa prakAra kI pratIti isa AtmA ko baratatI hai; isalie bhAI ko isa dizA kI ora aMguli nirdeza kareM / yaha AtmA paramakRpAlu ke prati aMtaraMga prArthanA karatI hai ki Apa * saba meM ukta Atmabala vikasita ho aura paristhitiyoM ke prabhAva se AtmA kA bacAva ho" OM" (vaiyaktika patroM se) For Personal & Private Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacandra Azrama kI adhiSThAtrI pUjyA mAtAjI ke "bhakti-kartavya" ko maMgala AzIrvacana __ "bhakti karavI e AtmA no svAbhAvika svabhAva che. bhakti karatAM rAvaNe aSTApada para tIrthaMkara nAma gotra bAMdhyu che e sau jANIe chIe, chatAM ApaNe bhakti karatAM kema aTakIe chIai ?"bhakti moTI vastu che. tenAthI mokSanAM dvAra jovAya che! li. mAtAjI nA AzIrvAda" (hindI anuvAda) ___ bhakti karanA yaha AtmA kA svAbhAvika svabhAva hai| bhakti karate hue rAvaNa ne aSTApada para tIrtha kara nAma gotra bAMdhA hai yaha saba jAnate haiM, phira bhI hama bhakti karane se kyoM rukate haiM ? bhakti bar3I cIja hai / usase mokSa-dvAra ke darzana hote haiM! -mAtAjI ke AzIrvAda" For Personal & Private Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sampAdakIya parama pavitra satpuruSoM ke karuNApUrNa anugraha se yaha bhakti karttavya' Aja kucha aMzoM meM caritArtha ho rahA hai, svataMtra pustaka ke rUpa meM prakAzita ho rahA hai| bhakti kI mahimA aneka mahApuruSoM ne gAI hai| isa paraMparA meM zrImad rAjacaMdrajI evaM yogIndra yugapradhAna zrI. sahajAnandadhanajI ne na kevala bhakti kI mahimA hI gAI, kintu usakA unhoMne jIvana meM svayaM anubhava kiyA aura jIvana kI samagratA kI sAdhanA meM, Atmadarzana-AtmAnusaMdhAna kI ArAdhanA meM, "jJAnadarzana-caritra" ke ratnatrayI sAdhanApatha meM usakA sUkSma viveka-yukta spaSTa sthAna bhI pratiSThita kiyA, jaisA ki yahA~ 'bhakti kyoM ? ' 'bhakti-zakti', i0 zorSakoM ke antargata unhIM kI vANI meM prastuta kiyA gayA hai| ina donoM mahApuruSoM kI isa upakAraka vicAra-vANI ko yahA~ mUla gujarAtI se anUdita karake hiMdI meM ho rakhA gayA hai, paraMtu unakA padya isa pustikA meM to jaisA kA taisA mUla gujarAtI yA hiMdI meM rakhA gayA hai| videhastha yo. yu. sahajAnandajI ko svayaM kI bhAvanA aura AzA-apekSA thI ki paramakRpAludeva zrImad rAjacaMdrajI kI vANI 'sarvajanazreyAya' gujarAtI se aura sAmpradAyikatA kI saMkIrNa sImAoM se uThakara matapaMtha ke sImita kSetra ke pAra vyApaka virATa vizva meM vyakta aura vyApta ho| isa dRSTi se unhoMne ina paMktiyoM ke prastotA ko anugraha karake eka patra meM likhA thA ki For Personal & Private Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (xiii) "saMta kabIra aura saMta zrImad rAjacandra ke sAhitya ke adhyayanaanuzIlana se sva-para upakAra to avazyaMbhAvI hai hii| isake atirikta zrImad kA sAhitya saMta kabIra kI bhA~ti gurjarasImA ko lAMgha karake hindI-bhASI vistAroM meM mahakane lage yaha bhI vAMchanIya hai / yadyapi hindI meM unakA sAhitya - Alekhana bezaka huA hai, parantu usakA pracAra jaisA honA cAhie vaisA nahIM huA / mahAtmA gAMdhIjI ke usa ahiMsaka zikSaka ko gAMdhIjI kI bhA~ti jagata ke samakSa prastuta karanA cAhie, ki jisase jagata zAMti kI khoja meM sahI mArgadarzana prApta kara sake | itanA hote hue bhI, hama logoM kI yaha koI sAmAnya karAmAta nahIM hai ki hama logoM ne unako (zrImad ko) bhArata ke eka kone meM hI chipAkara rakhA hai- kyoMki matapaMthabAdala kI ghaTA meM sUraja ko aisA dabAye rakhA hai ki zAyada hI koI unake darzana kara sakeM ! OM " ( patra dinAMka 14-12-69) aura isa hetu unhoMne isa alpa yogyatA vAlI AtmA kI kalama kI ora dRSTi lagAI thI, itanA hI nahIM, unake alpa kintu bahumUlya satsasamAgama ke aMtargata unhoMne zrImad rAjacaMdrajI ke "Atmasiddhi zAstra" kA samucita hindI anuvAda karane kI preraNA dekara usakA prAraMbha karavAyA thA aura prAyaH AdhA anuvAda svayaM jA~ca -sudhAra bhI gae the / kintu isI bIca hue unake dehavilaya ke pramukha kAraNa se yaha kArya Age sthagita ho gayA / aba zAyada unake hI anugraha aura yogabala se zrImadjI ke evaM unake svayaM ke sAhitya ko saMpAdita, anUdita kara hindI, aMgrejI meM prastuta karane kA samaya samIpa A gayA hai / zrImad rAjacaMdra Azrama kI adhiSThAtrI pUjyA mAtAjI isake lie bArabAra preraNA de rahIM haiM / gujarAtI nahIM jAnane vAle AtmArthIjanoM ke upayoga ke hetu mUla bhASA meM parantu devanAgarI lipi meM svataMtra rUpa se yaha pustaka isa For Personal & Private Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ xiv dizA meM prathama caraNa hai / sahajAnanda sudhA, patra sudhA, sahajAnanda vilAsa, i. kA prakAzana ho cukA hai| aba saMbhavataH dUsarA prakAzana hogA uparyukta zrI Atmasiddhi zAstra kA anuvAda, unakI jIvanI, pravacana, i.| isa prayAsa meM sabake sujhAva, zubhakAmanAeM sAdara nimaMtrita haiN| saMzodhita parivaddhita isa dvitIya AvRtti meM bhI zeSa rahIM kSatiyoM ke lie hama kSamAprArthI haiM / anekoM ke 'bhakti-karttavya' meM yaha pustaka nimitta bane-aisI zubhakAmanA evaM prazasta mahat puruSoM ke caraNoM meM bhakti-vaMdanA ke sAtha gurupUrNimA : 24-7-83 ) 'anaMta', 12, kembrija roDa , alasUra, beMgalora-560 006) pratApakumAra ja. ToliyA For Personal & Private Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya // OM namaH / / maMtrIzrI kA nivedana priya pAThakagaNa! parama kRpAludeva zrImad rAjacandrajI kI pAvana bhakti-vANI ke sAtha sAtha jinakI vANI prakAzita kara yahAM Apake karakamaloM meM samarpita kara rahe haiM ve isa yuga ke eka advitIya satpuruSa the| Apa kA prAtaH smaraNIya nAma thA yogIndra yugapradhAna "zrI sahajAnaMdaghanajI mahArAja" | Apa hI zrImad rAjacaMdra Azrama, hampI ke saMsthApaka the jahA~ se yaha pustaka prakAzita ho rahI hai ! ukta Azrama ke maMtrI ke nAte isa mahApuruSa kA evaM unakI aMtima sAdhanAbhUmi isa Azrama kA svalpa paricaya denA Avazyaka samajhatA huuN| ___ Aja sAre saMsAra meM azAMti kA vAtAvaraNa chAyA huA hai| ise miTAne ko jo khoja ho rahI hai, vaha bho sahI dizA meM nahIM hai / eka ora to jaDa vijJAna jaDa mahimA kI lAlasA dikhalAkara caitanya vijJAna ko mAnoM phaTakArane yA cunautI dene jA rahA hai, jabaki dUsarI ora caitanya vijJAna kI ADa meM saMsAra bhara ke bahuta se dharmaguru dharmasaMpradAyoM ke vibhinna kriyAkAMDoM meM par3akara bAharI kalevaroM meM ulajhakara, dharma caitanya ke aMtara bheda ko bhulAkara apane kartavya patha se cyuta ho rahe haiN| jo caitanya vijJAna yA dharma zAMti dilA sakatA hai, usI ke nAma se ho rahe ina kriyAkAMDoM ko dekhane para aMtarAtmA se yaha spaSTa pratIti For Personal & Private Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ xvi hotI hai ki hama jJAniyoM ke sahI rAstoM se lAkhoM yojana dUra ulTI dizA meM calane kI kriyA kara rahe haiM / adhyAtma premiyoM ko cAhiye ki ve 'sahI dizA meM' calane kI 'sahI kriyA' ko apanAye tabhI ho sahI sthAna pahuMcA jA sakatA hai / oghA, muhapattI, caravalA, ityAdi upakaraNa aura sAmAyika Adi 'kriyA' karate hue bhI mana meM puNiyA zrAvaka ke se bhAva nahIM rahane se ve kriyAe~ amRtarUpI phalavatI nahIM ho pA rahI haiM / ataH hameM bhAvanA aura dRSTi ko badalanA hogA, aMtarmukha karanA hogA aura yaha karane ke liye Avazyaka hai sacce jJAniyoM kA avalaMbana | isa kAla meM sAkSAt jJAniyoM kA aisA avalaMbana prApta honA durlabha hI nahIM, asaMbhava bhI hai| aisI avasthA meM unakI amRta vANI kA sahArA zreyaskara ho sakatA hai. jo ki sadbhAgya se unake dvArA likhita hai aura graMthoM ke dvArA hamAre liye pragaTa aura sulabha hai / 1 jJAnI vahI hai jinako AtmA kA sAkSAtkAra hai, pratipala usakA lakSya-sAtatya banA rahatA hai / khAte-pIte, sote-jAgate, ghUmatephirate, bolate-calate, unakA yaha AtmalakSya kabhI bhI khaMDita nahIM hotA / isa yuga meM aise hI adbhuta, advitIya, virala jJAnI the "jJAnAvatAra yugapuruSa zrImad rAjacaMdrajI " evaM unhIM ke padacihnoM para calane vAle pahuMce hue phira bhI, gupta, apragaTa, nArava evaM ati vinamra rahanevAle "yogIndra yugapradhAna zrI sahajAnandaghanajI", zrImad rAjacandra Azrama hampI ke kAntadarzI saMsthApaka / unakI anubhUti saMpanna evaM AtmajJAna - nisRta amRtavANI ko prakAzita karane kA ukta Azrama ke TrasTiyoM ne nizyaya kiyA aura usake phalasvarupa yaha pustikA ( dvitIyAvRti) evaM sahajAnaMda sudhA, patrasudhA, sahajAnaMda vilAsa, ityAdi prastuta hai ! ina graMthoM kA Apa mananapUrvaka adhyayana kareMge, bhakti kareMge aura tadanusAra prayoga karate hue mahAjJAnI gurudeva ke batalAye hue mArga para For Personal & Private Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (xvii) calane kA prayatna kareMge to Apa nizcaya hI usa sahI dizA meM prasthAna kara sakeMge, jahA~ se hameM pUrNa zAMti, Atma zAMti rUpI gaMtavya ko pahuMcanA hai| paramakRpAlu jJAnAvatAra yugapuruSa zrImad rAjacandrajI ne kahA hai ki isa kAla meM jJAniyoM kA honA durlabha haiN| agara ve hoM bhI to unako pahacAnanA bahuta kaThina haiN| aura yadi pahacAna bhI leM to aise jJAnI isa kSetra meM adhika raha nahIM pAte haiN| kRpAlu deva kI yaha ArSavANI bilakula satya hai / svayaM paramakRpAlu deva zrImad rAjacandrajI evaM pUjya zrI. sahajAnaMdaghanajI mahArAja isa kAla meM avatarita hue, kintu unakI upasthiti meM kucha hI loga unake saMparka meM Aye aura unako sahI rUpa meM pahacAna paaye| Aja to unakI amRta-vANI jo bhI patroM, grathoM dvArA likhita hai yA TeiparikArDiMgoM dvArA dhvani-mudrita hai usI se hameM saMtoSa mAnanA par3atA haiM - samAdhAna DhUr3hanA par3atA hai / isa kAla meM jJAniyoM kI upasthiti hote hue bhI hama loga una mahApuruSoM ke samparka meM A nahIM pAye, yaha bar3I kheda aura pazcAttApa kI bAta hai| hamAre alpa puNya kA hI yaha prabhAva hai| pUjya yogIrAja zrI. sahajAnaMdaghanajI kI vANI koI bhI adhyAtma premI jijJAsu yadi saralatA evaM nikhAlasa bhAva se par3he aura manana kare to unako yaha samajha meM Aye binA nahIM rahegA ki aise mahApuruSoM ne jo rAstA batalAyA hai vahI adhyAtma kA saccA rAstA hai / parama pUjya yogIrAja zrI. sahajAnandaghanajI mahArAja saMvat 1970 meM arthAt Aja se prAyaH 70 varSa pUrva gujarAta ke kaccha pradeza ke "DDamarA" nAmaka gA~va meM janme / Apane eka adbhuta aMtara anubhava ke bAda 21 varSa kI yuvAvasthA meM dIkSA lii| dIkSAguru ne ApakA nAma zrI. bhadramuni rakkhA thaa| 12 varSa taka gurukulavAsa meM For Personal & Private Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (xviii) saMpradAya meM rhe| parantu Apako apane pUrvajanmoM kI smRti ho jAne se ekAntavAsa meM, giri-guphAoM meM sAdhanA karane kI aMtaH preraNA huii| Apane rAjasthAna ke bAr3amera jile ke mokalasara gAMva meM hI sarvaprathama ekAMtavAsa guphA meM rahanA prAraMbha kiyA / guphA se Apa kevala eka hI samaya dopahara gocarI ke liye gA~va meM padArpaNa karate the| zeSa pUrA samaya Apa apanI sAdhanA meM vyatIta karate the / Apa "ThAma cauvihAra" kaI varSoM se karate the| Apake AsapAsa jaMgalI hiMsaka pazuoM ko phirate hue kaI logoM ne apanI naz2aroM se dekhA thaa| vahAM se Apa sivAnA, cArabhujA roDa, dahANa, khaMDagiriudayagiri, bIkAnera, IDara, agAsa, vaDavA, vavANiyA, DamarA, AbujI ityAdi kaI sthAnoM para sAdhanA karate hue saMvat 2017 meM 'boraDI' grAma meM padhAre, jahA~ para aneka pramukha logoM ke sAmane bhakti kA kAryakrama huaa| "bhakti meM kyA zakti hai" usakI mahimA upasthita logoM ne apanI najaroM se dekhii| Apa ko vahA~ devoM dvArA "yugapradhAna" pada-pradAna kiyA gayA !! jaya jayakAra ho rahA thaa| ___ apane dvArA logoM kA kucha upakAra ho, apanI sAdhanA kA auroM ko kucha saMsparza ho, isa hetu se Apa udayAnusAra vicaraNa karate hue isa hampI grAma pdhaare| apane jJAnabala se apanI yaha. pUrva kI sAdhanAbhUmi jAnakara bhavya jIvoM ke upakAra hetu Apane saMvat 2017 ASAr3ha zuklA 11 ko apane parama upakArI paramakRpAlu zrImad rAjacandrajI ke nAma se Azrama kI sthApanA kii| ApakI jJAna dhArA itanI nirmala thI ki usakA anubhava Apake samparka meM Aye hue kaI mahAnubhAvoM ko huA hai| avadhijJAna ke uparAnta manaHparyavajJAna kI kaI ghaTanAe~ 'ameka mumukSuoM ko apane Apa dekhane meM aaii| adhyAtma sambandhI aneka mumukSuoM ke mana meM uThI huI zaMkAoM kA samAdhAna binA pUche hI Apa apane pravacanoM meM kara diyA karate the| For Personal & Private Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (xix) isa kAla meM aise jJAnI puruSoM kA sAkSAtkAra hote hue bhI hama loga lAbha uThAne se vaMcita raha gaye / isakA kAraNa Apake udayAnusAra vicaraNa thaa| jo loga nikhAlasa bhAva se adhyAtmaunnati hetu Apake samparka meM Aye aura jinhoMne ApakI nirmala dhArA ko pahacAnA usakA pAna karate rhe| magara aise bahuta kama mumukSu mile / yaha kAla kA prabhAva hai| * ApakI pAvana upasthiti meM isa Azrama kI sarvatomukhI unnati huI aura abhI bhakti kI sAkAra mUrti AtmajJAnI pUjya zrI 'dhanadevI' mAtAjI kI nizrA meM dinoM dina ho rahI hai / pUjya mAtAjI kI jJAna dhArA bhI adbhuta hai, jisakA paricaya svayaM pUjya gurudeva zrI. sahajAnaMdaghana jI ne hI karAyA thaa| isa Azrama meM AtmazAMti ke hetu Ane vAle sAdharmI bhAI. bahanoM ke liye Thaharane kI aura bhojanazAlA kI vyavasthA hai| nitya kAryakrama meM subaha bhakti, svAdhyAya, pUjA, dopahara ko svAdhyAya bhakti evaM rAta ko bhakti kA krama nitya calatA hai| pUnama kI rAta ko akhaMDa bhakti kA kAryakrama hotA hai| vizeSa tithiyoM meM bhI bar3I pUjA vagairaha kA kAryakrama bhI calatA hai| paryuSaNa parva para kaI loga yahA~ / para parvArAdhanA hetu ekatrita hote haiN| kaI bar3I tapasyA vAle bhI yahA~ padhArakara Ananda se tapasyA karate haiN| dIpAvalI para bhI tIna dina taka akhaMDa bhakti kA kAryakrama calatA hai| parvatithiyoM me kaI mumukSuoM kI ora se svAmI vAtsalya bhI hote rahate haiM / sAdhanA karane vAle mumukSuoM ke liye yaha eka ekAMta aura zAMta vAtAvaraNa kA acchA sthAna hai| yahAM para paramakRpAlu zrImad rAjacandrajI, yogIndra zrI sahajAnandaghanajI mahArAja kA bhavya gurumandira banA huA hai| pAsa meM yugapradhAna dAdA zrI. jinadattasUri mahArAja kA dAdAvADI mandira For Personal & Private Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (xx ) hai / hara roja pUjA AratI niyamAnusAra hotI hai / aba kevala zikharabaMdha jinAlaya banAne kA kAma zeSa hai jo gatizIla ho cukA hai / yaha tIrtha jinAlaya bana jAne se paripUrNa tIrtha kI kamI ko pUrI karegA / aba parama pUjya yogIrAja yugapradhAna zrI. sahajAnandaghanajI mahArAja hamAre madhya nahIM rhe| paraMtu ApakI vANI abhI bhI ApakA sAkSAtkAra hone kA pramANa detI hai| unhIM parama pUjya kI vividha rUpI vANI ko kucha aMzoM meM yahAM prakAza meM lAne kA hameM suavasara prApta ho rahA haiM / ataH hama apane ko dhanya samajhate haiM / ApakA aura bhI sAhitya : pravacana, anaMdaghana cauvIzI kI sArtha TIkA ityAdi graMtha prakaTa karane haiM, jo ki sAmagrI milane para yathAsamaya prakAzita ho sakegA / isa pustaka ko prakAzita karane meM jina jina bhAI-bahanoM ne tana se, mana se aura dhana se sahAyatA kI hai una sabhI ke prati maiM Azrama ke TrasTioM kI ora se AbhAra vyakta karatA hUM / chadmastha avasthA ke kAraNa likhane meM koI galati huI ho to Apa sujJa pAThaka gaNa kSamA kareMge aisI AzA vyakta kara samApta karatA hU~ / ApakA saMtacaraNaraja esa. pI. ghevaracaMda jaina Azrama maMtrI, . [ presiDenTa, cembara apha kamarsa eNDa inDasTrIja hospeTa ( karnATaka ) ] For Personal & Private Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramaguru kI preraka vANI D maiM sahajAtma svarUpI AtmA huuN| 0 maiM paripUrNa sukhI hU~, sarva paristhitiyoM se bhinna huuN| 0 svayaM meM sthita ho jAya~, saba sadha jAyagA usase / na par3eM vAda-vivAda meM, mauna-dhyAna meM raheM sthit| 0 pratikUlatAoM ko "anukUlatAe~" mAneM / - dharma arthAt "mana kI dharapakar3a" / - mana kA 'a-mana' ho jAnA, mauna ho jAnA hI AtmajJAna kA jAgaraNa hai| -yogIndra yugapradhAna zrI sahajAnandaghanaja For Personal & Private Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa. AtmajJA mAtAjI zrI dhanadevIjI For Personal & Private Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal & Private Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadgurU - mahimA aho satpuruSa ke vacanoM ! aho mudrA aho satsaMga !! jagAveM supta cetana ko, skhalita vRttiyA~ kareM uttuMga // 1 // jo darzana mAtra se nirdoSa apUrva svabhAva preraka haiM; svarUpa-pratIti saMyama-apramatta, samAdhi puSTa kareM ||2|| car3hAkara kSapaka zreNi para, dharAveM dhyAna zukla ananya ; pUrNa vItarAga nirvikalpa, Apa svabhAva dAyaka dhanya // 3 // ayogI bhAva se prAnte, sva-avyAbAdha - siddha anantasthiti dAtA aho gurUrAja ! varto kAlataya jyvnt||4|| . aho gurUrAja kI karUNA ! ananta saMsAra jar3a jAre; jo sahajAnanda-pada dekara, anAdiya raMkatA TAre / / 5 / / - zrI sahajAnandaghana 1 For Personal & Private Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinezvaranI vANI anaMta anaMta bhAva bheda thI bharelI bhalI, anaMta anaMta naya nikSepe vyAkhyAnI che; sakala jagata hita kAriNI, hAriNI moha, tAriNI bhavAbdhi, mokSa cAriNI pramANI che ; upamA ApyAnI jene tamA rAkhavI te vyartha, ApavAthI nija mati mapAI meM mAnI che; aho ! rAjacandra bAla khyAla nathI pAmatA e, jinezvara taNI vANI jANI teNe jANI che, ( gurUrAja taNI vANI jANI te jANI che.) -- zrImad rAjacandra 2 For Personal & Private Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaDa-cetana viveka jaDa ne caitanya banne dravyano svabhAva bhinna, supratItapaNe banne jene samajAya che; svarUpa cetana nija, jaDa che sambandha mAtra athavA te jJeya paNa paradravyamAMya che; avo anubhavano prakAza ullAsita thayo, jaDathI udAsI tene AtmavRtti thAya che; kAyAnI visArI mAyA, svarUpe samAyA avA nimra thano paMtha bhava-antano upAya cha; deha jIva ekarUpe bhAse che ajJAna vaDe, kriyAnI pravRtti paNa tethI tema thAya che; jIva nIutpatti ane roga, zoka, duHkha, mRtyu, dehano svabhAva jIva padamAM jaNAya che; avo je anAdi ekarUpano mithyAtvabhAva, - jJAnInAM vacana vaDe dUra thaI jAya che; bhAse jaDa caitanyano pragaTa svabhAva bhinna, banne dravya nija nija rUpe thAya che; / -zrImad rAjacandra For Personal & Private Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sadgurU bhakti rahasya bhaktinA vIsa doharA he prabhu ! he prabhu ! zuM kahu~, dInAnAtha dayAla hu~ to doSa anaMtanuM, bhAjana chu karuNALa / / 1 / / zuddha bhAva mujamAM nathI, nathI sarva tuja rUpa nathI laghutA ke dInatA, zuM kahu~ parama svarUpa? // 2 / / nathI AjJA gurUdevanI, acala karI uramAMhI Apa taNo vizvAsa dRDha, ne paramAdara nAhI // 3 // joga nathI satsaMgano, nathI satsevA joga, kevala arpaNatA nathI, nathI Azraya anuyoga // 4 // 'hu~ pAmara zuM karI zakuM', avo nathI viveka, caraNa zaraNa dhIraja nathI, maraNa sudhInI cheka / / 5 / / acitya tuja mAhAtmyano, nathI praphullita bhAva, aMza na ake snehano, na male parama prabhAva / / 6 / / For Personal & Private Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ acala rUpa Asakti nahi, nahi virahano tApa, kathA alabhya tuja premanI, nahi teno paritApa / / 7 / / bhakti mArga praveza nahi, nahi bhajana dRDha bhAna, samaja nahi nijadharmanI, nahi zubha deze sthAna / / 8 / / kAladoSa kalithI thayo, nahi maryAdA dharma, toya nahi vyAkulatA, juo prabhu muja karma / / 9 / / sevA ne pratikUla je, te baMdhana nathI tyAga, deheMdriya mAne nahi, kare bAhya para rAga // 10 // tuja viyoga sphurato nathI, vacana nayana yama nAhI, nahi udAsa anabhaktathI, tema gRhAdika maahii||11|| ahaMbhAvathI rahita nahi, svadharma saMcaya nAhI, nathI nivRtti nirmala paNe anya dharmanI kAMI // 12 / / ama anaMta prakArathI, sAdhana rahita hu~ya, nahIM aka sadguNa paNa, mukha batA, zuMya? // 13 // kevala karUNAmUrti cho, . dInabaMdhu dInAnAtha, pApI parama anAtha chu, graho prabhujI hAtha / / 14 / / anaMta kAlathI AthaDayo, vinA bhAna bhagavAna seMvyA nahi gurU saMta ne, mUkyu nahi abhimaan||15|| For Personal & Private Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMta caraNa Azraya vinA, sAdhana karyAM aneka, pAra na tethI pAmiyo, Ugyo na aMza viveka // 16 // sahu sAdhana baMdhana thayAM, rahayo na koI upAya satsAdhana samajyo nahi, tyAM baMdhana zuM jAya ? // 17 // prabhu prabhu laya lAgI nahi, paDayo na sadgurU pAya dIThA nahi nija doSa to, tario koNa upAya // 18 // adhamAdhama adhiko patita sakala jagatamAM hu~ya a nizcaya AvyA binA sAdhana karaze zuMya ? // 19 // par3I par3I tuja padapaMkaje, phari phari mAgu aja sadgurU saMta svarUpa tuja se dRr3hatA karI de j|| 20 // * 6 - zrImad rAjacandra For Personal & Private Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaivalya bIja zu? troTaka chaMda yama niyama saMyama Apa kiyo, puni tyAga-virAga athAga lahyo, banavAsa liyo mukha mauna rahyo, dRDha Asana padma lagAya diyo / / 1 / / mana pauna nirodha sva-bodha kiyo, haTha joga prayoga su tAra bhayo, japa bheda jape tapa tyauMhi tape. uraseMhi udAsI lahI sabapeM // 2 // saba zAstrana ke naya dhAri hiye, matamaMDana - khaMDana bheda liye, vaha sAdhana bAra anaMta kiyo tadapi kachu hAtha haju na pryo||3|| aba kyoM na bicArata hai manaseM kachu aura rahA una sAdhana se ? bina sadgurU koya na bheda lahe. mukha Agala haiM kaha bAta kahe? // 4 // For Personal & Private Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karUnA hama pAvata hai tumakI, vaha bAta rahI sugurU gamakI, pala meM pragaTe mukha Agala seM, jaba sadgurUcarna suprema baseM // 5 // tanaseM, manaseM, dhanaseM, sabaseM. gurUdeva kI Ana sva-Atma baseM. taba kAraja siddha bane apano, rasa amRta pAvahi prema ghano // 6 // vaha satya sudhA darasAvahiMge, caturAMgala he dRgaseM mila he, rasa deva niraMjana ko pivahI gahi joga jugo juga so jiivhii||7|| para prema-pravAha bar3he prabhu seM. saba Agama bheda suura baseM, vaha kevala ko bIja jJAnI kahe nijako anubhau batalAI diye / / -zrImad rAjacandra For Personal & Private Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSamApanA he bhagavAna ! huM bahu bhUlI gayo, meM tamArAM amUlya vacanone lakSamAM lIdhAM nahIM meM tamArAM kahelAM anupama tattvano vicAra karyo nahIM. tamArA praNIta karelA uttama zIlane sevyuM nahIM. tamArAM kahelA dayA, zAMti, kSamA ane pavitratA meM oLakhyAM nahIM. he bhagavAna ! huM bhUlyo, AthaDyo, rajhaLayo ane anaMta saMsAranI viDambanAmAM paDayo chu . huM pApI chu . hu~ bahu madonmatta ane karma rajI karane malIna chu he paramAtmA ! tamArAM kahelAM tattva vinA mAro mokSa nathI. huM niraMtara prapaMcamA paDyo chu; ajJAnathI aMdha thayo chu; mArAmAM viveka zakti nathI, ane huM mUDha chu . huM nirAzrita chu, anAtha chu. nirAgI paramAtmA ! huM have tamArU, tamArA dharmanu ane tamArA muninu zaraNa grahuM chu. mArA aparAdha kSaya thaI huM te sarva pApathI mukta thau a mArI abhilASA che. AgaLa karelAM pApono huM have pazcAtApa karUM chu .. jema jema huM sUkSma vicArathI UMDo utarUM chu tema tema tamArA tattvanA camatkAro mArA svarUpano prakAza kare che. tame nirAgI, nirvikArI, saccidAnaMdasvarUpa, sahajAnaMdI, anaMtajJAnI, anaMtadarzI ane trailokya 9 For Personal & Private Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka cho. huM mAtra mArA hitane arthe tamArI sAkSI kSamA cAhuM chu. aka paLa paNa tamArAM kahelAM tattvanI zaMkA na thAya. tamArA kahelA rastAmA ahorAta hurahuM, aja mArI AkAMkSA ane vRtti thAo! he sarvajJa bhagavAna! tamane huM vizeSa zukahuM ? tamArAthI kAMI ajANyu nathI. mAtra pazcAtApathI huM karmajanya pApanI kSamA Icchuchu. OM zAMtiH zAMtiH zAMtiH . vi. saM. 1642 , -zrImad rAjacandra AlocanA prathama saMvatsarI ane e divasa paryata saMbaMdhI mAM koI paNa prakAre tamAro avinaya, AzAtanA, asamAdhi mArA mana, vacana, kAyAnA koI paNa yogAdhyavasAyathI thaI hoya tene mATe punaH punaH kSamAvu chu. . __ aMtarjJAna thI smaraNa karatAM evo koI kALa jaNAto nathI vA sAMbharato nathI ke je kALamAM, je samayamAM A jIve paribhramaNa na kayu hoya, saMkalpa-vikalpanu raTaNa na kayu hoya, ane e vaDe 'samAdhi' na bhUlyo hoya. niraMtara e smaraNa rahayA kare che, ane e mahA vairAgya ne Ape che. For Personal & Private Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLI smaraNa thAya che ke e paribhramaNa kevala svacchaMdathI karatAM jIvane udAsInatA kema na AvI? bIjA jIvo paratve krodha karatAM, mAna karatAM, mAyA karatAM, lobha karatAM ke anyathA karatAM te mAThu che ema yathAyogya kAM na jANyu ? arthAt ema jANavu joitu hatu chatAM na jANyu e vaLI pharI paribhramaNa karavAno vairAgya Ape che. vaLI smaraNa thAya che ke jenA vinA eka paLa paNa hu~ nahIM jIvI zakuM aivA keTalAka padArtho (strI Adika) te anaMta vAra choDatAM, teno viyoga thayA anaMta kAla paNa thaI gayo; tathApi tenA vinA jivAyu e kaI thoDu AzcaryakAraka nathI. arthAt je je veLA tevo prItibhAva ko hato te te veLA te kalpita hato aivo prItibhAva kAM thayo?e pharI pharI vairAgya Ape che. ___ vaLI jenu mukha koI kALe paNa nahIM jouM, jene koI kALe hu~ grahaNa nahIM ja karUM; tene ghera putrapaNe, strIpaNe, 'dAsapaNe, dAsIpaNe, nAnA jaMtupaNe zA mATe janmyo? arthAt evA dveSathI evA rUpe janma paDayu! ane tema karavAnI to IcchA nahotI ! kaho, e smaraNa thatAM A kaleSita AtmA paratve jugupsA nahIM AvatI hoya ? arthAt Ave chaH 11 For Personal & Private Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhAre zuM kahevuM ? je je pUrvanA bhavAMtare bhrAMti paNe bhramaNa ka; tenu smaraNa thatAM have kema jIvavuM e ciMtanA thaI par3I che. pharI na ja janmavu ane pharI ema. naja karavu evaM dRDhatva AtmAmAM prakAze che, paNaM keTalIka nirUpAyatA che tyAM kema karavuM ? je dRr3hatA che te pUrNa karavI ; jarUra pUrNa paDavI e ja raTaNa che, paNa je kaI ADuM Ave che te kore karavuM paDe che arthAt khaseDa paMDe che, ane temAM kALa jAya che, jIvana cAlyuM jAya che, ene na javA devu. jyAM sudhI yathAyogya jaya na thAya tyAM sudhI ema dRDhatA che tenu kema karavu ? kadApi koI rIte temAMnu kaMI karIe to tev sthAna kyAM che ke jyAM jaIne rahIe ? arthAt tevA saMto kyAM che, ke jyAM jaIne e dazAmAM besI tenu poSaNa pAmIe ? tyAre have kema karavu ? " game tema ho, game teTalAM duHkha veTho, game teTalA pariSaha sahana karo, game teTalA upasarga sahana karo, game teTalI vyAdhio sahana karo, game teTalI upAdhio AvI paDo, game teTalI Adhio AvI paDo, game to jIvanakALa eka samaya mAtra ho, ane durnimitta ho, paNa ema karavu ja. " 'tyAM sudhI he jIva ! chUTako nathI.' 12 For Personal & Private Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ama nepathya mAthI uttara male che, ane te yathAyoga lAge che. kSaNe kSaNe palaTAtI svabhAva vRtti nathI joItI. amuka kALa sudhI zUnya sivAya kaMI nathI joItu; te na hoya to amuka kALa sudhI saMta sivAya kaMI nathI joItuM; te na hoya to amuka kAla sudhI satsaMga sivAya kaI nathI joItu ; te na hoya to AryAcaraNa (Arya purUSoe karelAM AcaraNa) sivAya kaMI nathI joItuM; te na hoya to jinabhaktimAM ati zuddha bhAve lInatA sivAya kaI nathI joItuM; te na hoya to pachI mAgavAnI IcchA paNa nathI. gama paDayA vinA Agama anarthakAraka thaI paDe che. satsaMga vinA dhyAna te taraMgarUpa thaI paDe che. saMta vinA aMtanI vAtamAM aMta pamAto nathI. loka saMjJAthI lokAgre javAtu nathI. loka-tyAga vinA vairAgya yathAyogya pAmavo durlabha che. 'e kaI khoTu che ?' zuM ? paribhramaNa karAyu, te karAyu, have tenAM pratyAkhyAna laIe to? 13 For Personal & Private Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laI zakAya. e paNa AzcaryakAraka che: atyAre e ja. pharI yogavAie maLIzu e ja vijJApana. SaTpada viveka ane sadguru bhakti rahasya ananya zaraNanA ApanAra evA zrI sadgurUdeva ne * atyanta bhakti thI namaskAra zuddha AtmasvarUpane pAmyAM che evA jJAnI purUSoe nIce kahyAM che te cha padane samyagdarzananA nivAsanAM sarvotkRSTa sthAnaka kahyAM che. SaTpada viveka prathamapada :- 'AtmA che.' jema ghaTapaTa Adi padArthoM che ma AtmA paNa che. amuka guNa hovAne lIdhe jema ghaTapaTa Adi hovAnu pramANa che; tema svapara prakAzaka evI caitanya sattAno pratyakSa guNa jene viSe che evo 14 For Personal & Private Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmA hovAnu pramANa che. bIjaM padaH- 'AtmA nitya che.' ghaTapaTa Adi padArthoM amuka kALa vartI che ghaTapaTAdi saMyoge karI padArtha che. AtmA svabhAve karIne padArtha che; kema ke tenI utpatti mATe koI paNa saMyogo anubhava yogya thatA nathI. koI paNa saMyogI dravya thI cetana sattA pragaTa thavA yogya nathI, mATe anutpanna che. asaMyogI hovAthI avinAzI che, kema ke jenI koI saMyogathI utpati na hoya, teno koI ne viSe laya paNa hoya nahIM. trIju pada:- 'AtmA kartA cha.' sarva padArtha arthakriyA sampanna che. kaMI na kaMI pariNAma kriyA sahita ja sarva padArtha jovAmAM Ave che. AtmA paNa kriyA sampanna che. kriyA sampanna che, mATe kartA che. te kartA paNu trividha zrI jine vivecyuche. paramArthathI svabhAva pariNatie nijasvarUpano karttA cha. anupacarita (anubhavamAM AvavA yogya, vizeSa saMbaMdha sahita) vyavahArathI te AtmA dravya karmano kartA che. upacAra thI ghara, nagara Adino kartA che. . . cothaM pada:- 'AtmA bhoktA che.' je je kaI kriyA che te te sarva saphala cha, nirarthaka nathI. je kaI paNa 15 For Personal & Private Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAmAM Ave tenu phala bhogavavAmAM Ave evo pratyakSa anubhava che. viSa khAdhAthI viSanu phaLa ; sAkara khAvAthI sAkaranu phala ; agni sparzathI te agni sparzanu phala ; himane sparza karavAthI himasparzanu jema phaLa thayA vinA rahetu nathI, tema kaSAyAdi ke akaSAyAdi je kaMI paNa pariNAme AtmA pravarte tenuphaLa paNa thavA yogya ja che, ane te thAya che. te kriyAno AtmA kartA hovAthI bhoktA che. pAMcamu pada: - 'mokSapada che.' je anupacarita vyavahAra thI jIvane karmanu kapiNu nirUpaNa kayu, kapiNu hovAthI bhoktApaNu nirUpaNa kayu, te karmanu TaLavApaNu paNa che kema ke pratyakSa kaSAyAdinuM tIvrapaNu hoya paNa tenA anabhyAsa thI, tenA aparicayathI, tene upazama karavAthI, tenu maMdapaNu dekhAya che, te kSINa thavA yogya dekhAya cha, kSINa thaI zake che, te te baMdha bhAva kSINa thaI zakavA yogya hovAthI tethI rahita evo je zuddha Atma svabhAva te rUpa mokSapada che. 57. chaThu pada:- te 'mokSano upAya che.' jo qadI karma baMdha mAtra thayA kare ema ja hoya, to tenI nivRtti koI 16 For Personal & Private Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAle saMbhave nahIM; paNa karmabaMdha thI viparIta svabhAva vAlA evAM jJAna, darzana, samAdhi, vairAgya, bhaktyAdi sAdhana pratyakSa che, je sAdhananAM bale karmabaMdha zithila thAya che. upazama pAme che, kSINa thAya che. mATe te jJAna, darzana, saMyamAdi mokSapadanA upAya che. zrI jJAnIpurUSoe samyak darzananA mukhya nivAsabhUta kahyAM evAM A cha pada atre saMkSepamAM jaNAvyAM che. samIpa muktigAmI jIvane sahaja vicAramA te sapramANa thavA yogya cha, parama nizcaya rUpa jaNAvA yogya che. teno sarva vibhAge vistAra thaI tenA AtmAmAM viveka thavA yogya che. A cha pada atyanta saMdeha rahita cha, ema parama purUSa nirUpaNa kayu che. e cha padano viveka jIvane svasvarUpa samajavAne arthe kahyo che. anAdi svapna dazAne lIdhe utpanna thayelo evo jIvano ahaMbhAvamamatvabhAva te nivRtta thavAne arthe A cha padanI jJAnI purUSoe dezanA prakAzI che. te svapnadazAthI rahita mAtra potAnu svarUpa cha, ema jo jIva pariNAma kare, to sahaja mAtramA te jAgRta thaI samyakdarzanane prApta thAya; samyakdarzanane prApta thaI svasvabhAva rUpa mokSane pAme. koI vinAzI, azuddha ane anya evA bhAvane viSe tene harSa, zoka, saMyoga, utpanna na thAya. te vicAre sva 17 For Personal & Private Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svarUpane viSe ja zuddhapaNuM, saMpUrNapaNuM, avinAzIpaNuM atyaMta AnandapaNu, antararahita tenA anubhavamAM Ave che. sarva vibhAva paryAyamA mAtra potAne adhyAsathI aikyatA thaI che tethI kevala potAnuM bhinnapaNuMja che, ema spaSTa-pratyakSaatyanta pratyakSa aparokSa tene anubhava thAya che. vinAzI athavA anya padArthanA saMyogane viSe tene ISTa-aniSTapaNu prApta thatu nathI. janma, jarA, maraNa, rogAdi bAdhA rahita saMpUrNa mahAtmyanu ThekANu evu nijasvarUpa jANI, vedI te kRtArtha thAya che. je je purUSone e cha pada sapramANa evA parama purUSanAM vacane AtmAno nizcaya thayo che. te te purUSo sarva svarUpane pAmyA che; Adhi, vyAdhi sarva saMgathI rahita thAya cha; ane bhAvi kALa mAM paNa tema ja thaze. sadgurU bhakti rahasya je satyapurUSoe janma, jarA, maraNano nAza karavA vALo svasvarUpamA sahaja avasthAna thavAno upadeza kahyo che te satpurUSone atyanta bhaktithI namaskAra che, tenI niSkAraNa karUNAne nitya pratye nirantara stavavAmAM paNa AtmasvabhAva pragaTe che, evA sarva 18 For Personal & Private Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satpurUSo, tenA caraNAraviMda sadAya hRdaya viSe sthApana raho ! je cha padathI siddha che evu AtmasvarUpa te jenA vacane aMgIkAra karye sahajamAM pragaTe che, je AtmasvarUpa pragaTavAthI sarva kAla jIva saMpUrNa AnaMdane prApta thaI nirbhaya thAya che, te vacananA kahenAra evA satpurUSanA guNanI vyAkhyA karavAne azakti cha, kema ke jeno pratyupakAra na thaI zake evo paramAtmabhAva te jeNe kaI paNa IcchA vinA mAtra niSkAraNa karUNAzIlatAthI Apyo, ema chatAM paNa jeNe anya jIvane viSe A mAro ziSya cha, athavA bhaktino kartA che, mATe mAro che, ema kadI joyu nathI, evA je satpurUSa tene atyaMta bhaktie pharI pharI namaskAra ho ! __ je satpurUSoe sadgurUnI bhakti nirUpaNa karI che, te bhakti mAtra ziSyanA kalyANane arthe kahI che, je bhaktine prApta thavAthI sadgurUnA AtmAnI ceSTAne viSe vRti rahe, apUrva guNa dRSTigocara thaI anya svacchaMda maTe, ane sahaje Atmabodha thAya ema jANIne je bhaktinu nirUpaNa kayu che, te bhaktine ane te satpurUSane pharI pharI trikAla namaskAra ho ! 19 For Personal & Private Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ __ jo kadI pragaTapaNe vartamAnamAM kevalajJAnanI utpatti thaI nathI, paNa jenA vacananA vicArayoge zaktipaNe kevalajJAna cha ema spaSTa jANyuche, zraddhApaNe kevalajJAna thayuche, vicAra dazAe kevala jJAna thayuche, IcchA dazAe kevalajJAna thayuche, mukhya nayanA hetu thI kevala jJAna varte che. te kevala jJAna sarva avyAbAdha sukhanuM pragaTa karanAra, jenA yoge sahajamAtramA jIva pAmavA yogya thayo, te satpurUSanA upakArane sarvotkRSTa bhaktie namaskAra ho ! namaskAra ho ! dharmaniSThA vItarAgano kahelo parama zAMta rasamaya dharma pUrNa satya che, evo nizcaya rAkhavo, jIvanA anaadhikArIpaNAne lIghe tathA satpurUSanA yoga vinA samajAtu nathI; to paNa tenA jevu jIvane saMsAra-roga maTADavA ne bIju koI pUrNa hitakArI auSadha nathI, evu vAraMvAra citavana karavu. A parama tattva che, teno mane sadAya nizcaya raho; e yathArtha svarUpa mArA hRdayane viSe prakAza karo, ane janmAdi baMdhana thI atyanta nivRtti Ao! nivRtti thAo !! -20 For Personal & Private Use Only Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he jIva ! A kleza rUpa saMsAra thakI virAma pAma, virAma pAma ; kAMIka vicAra, pramAda chor3I jAgRta thA ! jAgRta thA !! nahIM to ratnaciMtAmaNi jevo A manuSya deha niSphala jaze ! he jIva ! have tAre satpurUSanI AjJA nizcaya upAsavA yogya che. OM zAMtiH zAMtiH zAMtiH saptadoSa parihAra he kAma ! he mAna ! he saMgaudaya ! he vacanavargaNA ! he moha ! he mohadayA ! he zithilatA ! tame zA mATe aMtarAya karo cho? parama anugraha karIne have anukUla thAo ! anukUla thAo !! zrI Atmasiddhi zAstra je svarUpa samajyA vinA, pAmyo duHkha anaMta; samajAvyu te pada namu, zrI sadgurUbhagavaMta. 1.. 21 For Personal & Private Use Only Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 vartamAna A kAlamAM, mokSamArga bahu lopa; vicAravA AtmArthIne, bhAkhyo atra agopya. koI kriyA-jaDa thaI rahyA, zUSka jJAnamAM koI; mAne mAraga mokSano, karUNA upaje joI. .. bAhya kriyAmAM rAcatAM, aMtarbheda na kAMI.; jJAnamArga niSedhatAM, teha kriyAjaDa AMhI. baMdha mokSa che kalpanA, bhAkhe vANI mAMhI; varte mohAvezamAM, zUSka jJAnI te AMhI. vairAgyAdi saphala to, jo saha AtmajJAna.; temaja AtmajJAnanI, prAptitaNAM nidAna. tyAga-virAga na cittamAM, thAya na tene jJAna ; aTake tyAga virAgamAM, to bhUle nija bhAna. jyAM jyAM je je yogya cha, tahAM samajhaq teha ; tyAM tyAM te te Acare, AtmArthI jana aha. seve sadgurUcaraNane, tyAgI daI nijapakSa ; pAme te paramArthane, nijapadano le lakSa. AtmajJAna samarzitA, vicare udaya prayoga; apUrva vANI paramazruta, sadgurU lakSaNa yogya. pratyakSasadgurU sama nahIM, parokSa jina upakAra ; avo lakSa thayA vinA, uge na AtmavicAra 11. 22 Jain Education Interrational For Personal & Private Use Only Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadgurUnA upadeza vaNa, samajAya na jina rUpa ; samajyA vaNa upakAra zo ? samajye jinasvarUpa. 12. AtmAdi astitvanAM. jeha nirUpaka zAstra; pratyakSa sadgurU yoga nahIM, tyAM AdhAra supAtra. athavA sadgurUo kahyAM, je avagAhana kAja; te te nitya vicAravAM, karI matAMtara tyAja. roke jIva svacchaMda to, pAme avazya mokSa ; pAmyA prema anaMta che bhAkhyaM jina nirdoSa pratyakSa sadgurU-yoga thI, svacchaMda te rokAya ; anya upAya karyA thakI, prAye bamaNo thAya. svacchaMda mata Agraha tajI, varte sadgurU lakSa ; samakita tene bhAkhiyu, kAraNa gaNI pratyakSa. mAnAdika zatru mahA, nija chaMde na marAya. jAtAM sadgurU zaraNamAM, alpa prayAse jAya. je sadgurU upadezathI, pAmyo kevala jJAna; gurU rahyA chadmastha paNa, vinaya kare bhagavAna vo mArga vinaya taNo, bhAkhyo zrI vItarAga; mUla hetu e mArgano, samaje koI subhAgya. asadgurU se vinayano, lAbha lahe jo kAMI ; mahAmohanIya karmathI, bar3e bhavajala mAMhI; 23 For Personal & Private Use Only 13 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya mumukSa, jIva te, samaje eha vicAra; hoya matArthI jIva te, avaLo le nirdhAra. hoya matArthI tehane, thAya na Atma lakSa ; teha matArthI lakSaNo, ahIM kahyAM nirpakSa. matArthI lakSaNa bAhya tyAga paNa jJAna nahIM, te mAne gurU satya ; athavA nija kuladharmanA, te gurUmAM ja mamatva. je jina dehapramANa ne, samavasaraNAdi siddhi; varNana samaje jinanu, rokI rahe nija buddhi.. pratyakSa sadgurUyogamAM, varte dRSTi vimukha ; asadgurUne dRDha kare, nijamAnArthe mukhya. devAdi gati bhaMgamAM, je samaje zrutajJAna; mAne nijamataveSano, Agraha muktinidAna. laghu svarUpa na vRttinu, grahyu N vrata- abhimAna; grahe nahIM paramArthane, levA laukika mAna. athavA nizcaya naya grahe, mAtra zabdanI mAMya; lope sad vyavahArane, sAdhana rahita thAya. jJAna dazA pAme nahIM, sAdhana dazA na kAMI ; pAme teno saMga je, te bUDe bhava mAMhI. 24 For Personal & Private Use Only 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa jIva matArthamAM, nija mAnAdi kAja; pAme nahi paramArtha ne, an-adhikArI mAM ja. nahi kaSAya upazAMtatA, nahi antara vairAgya ; saralapaNuM na madhyasthatA, o matArthI durbhAgya. lakSaNa kahyAM matArthInAM, matArtha jAvA kAja ; have kahuM AtmArthInAM, Atma artha sukha sAja. AtmArthI lakSaNa AtmajJAna tyAM munipaNuM, te sAcA gurU hoya; bAkI kulagurU kalpanA, AtmArthI nahi joya. pratyakSa sadgurU prAptino, gaNe parama upakAra ; traNe yoga akatva thI, varte AjJAdhAra. aka hoya traNa kAlamAM, paramArathano paMtha ; prere te paramArthane, te vyavahAra samaMta. ama vicArau aMtare, zodhe sadgurU yoga; kAma aka AtmArthanu, bIjo nahi manaroga. kaSAyanI upazAMtatA, mAtra mokSa abhilASa ; bhave kheda, prANIdayA, tyAM AtmArtha nivAsa. dazA na avI jyAM sudhI, jIva lahe nahi joga; mokSamArga pAme nahIM, maTe na antara roga. 25 For Personal & Private Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ave jyAM mevI dazA, sadgurU bodha suhAya ; te bodhe suvicAraNA, tyAM pragaTe sukhadAya. jyAM pragaTe suvicAraNA, tyAM pragaTe nijajJAna'; je jJAne kSaya moha thaI, pAme pada nirvANa.. upaje te suvicAraNA, mokSamArga samajAya ; gurU ziSya saMvAda thI, bhAMkhuSaTpada AMhi. 42 SaTpadanAmakathana 'AtmA cha,' 'te nitya che,' 'che kartA nijakarma ;' 'che bhoktA' valI 'mokSa che,' 'mokSa upAya sudharma.' 43 SaT sthAnaka saMkSepamA, SaT darzana paNa teha; samajAvA paramArthane kahyAM jJAnI) aha. 44 zaMkA - ziSya uvAca 45 nathI dRSTimA Avato, nathI jaNAtu rUpa ; bIjo paNa anubhava nahIM, tethI na jIvasvarUpa. athavA deha ja AtmA, athavA iMdriya prANa; mithyA judo mAnavo; nahIM judu aMdhANa. 26 For Personal & Private Use Only Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ valI jo AtmA hoya to, jaNAya te nahi kema? / jaNAya jo te hoya to, ghaTa paTa Adi jema. 47 mATe che nahi AtmA, mithyA mokSa upAya ; a aMtara zaMkA-taNo, samajAvo sadupAya. 48 samAdhAna-sadgurU uvAca bhAsyo dehAdhyAsathI, AtmA deha samAna ; paNa te banne bhinna cha, pragaTa lakSaNe bhAna. bhAsyo dehAdhyAsathI, AtmA deha samAna ; paNa te banne bhinna che, jema asi ne myAna. je dRSTA che dRSTino, je jANe che rUpa ; abAdhya anubhava je rahe, te che jIvasvarUpa. 51 che indriya pratyeka ne, nija nija viSayanu jJAna: pAMca indriyanA viSayanu, paNa AtmAne bhAna. 52 deha na jANe tehane, jANe na indriya prANa; AtmAnI sattA vaDe, teha pravarte jANa. sarva avasthAne viSe, nyAro sadA jaNAya ; pragaTarUpa caitanyamaya, a aMdhANa sadAya. 54 . ghaTa, paTa Adi jANa tu, tethI tene mAna; jANanAra te mAna nahi, kahiye kevu jJAna? 27 For Personal & Private Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parama buddhi kRSa dehamAM, sthUla deha mati alpa; deha hoya jo AtmA, ghaTe na Ama vikalpa. jar3a cetanano bhinna che, kevala pragaTa svabhAva ; akapaNuM pAme nahi, traNekAla dvayabhAva. . AtmAnI zaMkA kare, AtmA pote Apa; zaMkAno karanAra te acaraja aha amApa. zaMkA - ziSya uvAca 59 AtmAnA astitvanA, Ape kahyA prakAra; saMbhava teno thAya che, aMtara karye vicAra. bIjI zaMkA thAya tyAM, AtmA nahi avinAza; dehayogathI upaje, deha viyoge nAza. athavA vastu kSaNika che, kSaNe kSaNe palaTAya; a anubhavathI paNa nahIM AtmA nitya jaNAya. 61 samAdhAna - sadgurU uvAca deha mAtra saMyoga cha, valI jaDa rUpI dRzya ; cetananAM utpatti laya, konA anubhava vazya? 62 28 For Personal & Private Use Only Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenA anubhava vazya a, utpanna-layanujJAna; te tethI judA vinA, thAya na keme bhAna. je saMyogo dekhIye, te te anubhava drazya; upaje nahi saMyoga thI, AtmA nitya pratyakSa. jaDathI cetana upaje, cetanathI jaDa thAya ; avo anubhava koIne, kyAre kadI na thAya. koI saMyogothI nahIM, jenI utpatti thAya ; nAza na teno koImAM, tethI nitya sadAya. krodhAdi taratamyatA, sAdikanI mAMya ; pUrva janma saMskAra te, jIva nityatA tyAMya ; AtmA dravye nitya cha, paryAye palaTAya; bALAdi vaya traNyanu, jJAna akane thAya. athavA jJAna kSaNikanu, je jANI vadanAra ; vadanAro te kSaNika nahi, kara anubhava nirdhAra. 69 kyAre koI vastuno, kevala hoya na nAza ; cetana pAme nAza to, kemAM bhaLe tapAsa 2 " zaMkA-ziSya uvAca kartA jIva na karmano, karma ja kartA karma ; athavA sahaja svabhAva kAM, karma jIvano dharma. 29 For Personal & Private Use Only Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmA sadA asaMga ne, kare prakRti baMdha; athavA Izvara preraNA, tethI jIva abaMdha. mATe mokSa upAyano, koI na hetu jaNAya; . karmataNu kApaNu, kAM nahi kAM nahi jAya. samAdhAna - sadgurU uvAca hoya na cetana preraNA. koNa grahe to karma ; jaDa-svabhAva nahi preraNA, juo vicArI dharma. 74 jo cetana karatu nathI, thatAM nathI to karma tethI sahaja svabhAva nahi, tema ja nahIM jIva dharma. 75 kevala hota asaMga jo, bhAsata tane na kema ? asaMga che paramArthathI, paNa nijabhAne tema. kartA Izvara koI nahi, Izvara zuddha svabhAva ; athavA preraka te gaNye, Izvara doSaprabhAva. cetana jo nija bhAnamAM, kartA Apa svabhAva ; barte nahi nijabhAnamAM, kartA karma prabhAva. 77 zaMkA-ziSya uvAca jIva karma kartA kaho, paNa bhoktA nahi soya, zuM samaje jaDa karma ke, phala pariNAmI hoya; 79 30 For Personal & Private Use Only Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phaladAtA Izvara gaNye, bhoktApaNu sadhAya, ama ko IzvarataNu, IzvarapaNu ja jAya - 80 Izvara siddha thayA vinA, jagata niyama nahi hoya, pachI zubhAzubha karmanAM, bhogyasthAna nahi koya. 81 samAdhAna - sadgurU uvAca bhAva karma nija kalpanA, mATe cetana rUpa, jIva vIryanI sphuraNA, grahaNa kare jaDa dhUpa, jhera sudhA samaje nahIM, jIva khAya phala thAya, ama zubhAzubha karmarnu bhoktApaNu jaNAya. eka rAMka ne eka napa, e. Adi je bheda, kAraNa vinA na kArya te, aja zubhAzubha vedya. phaladAtA Izvara taNI emAM nathI jarUra karma svabhAve pariName thAya bhogathI dUra. te te bhogyavizeSanAM sthAnaka dravya svabhAva / gahana vAta che ziSya A kahI saMkSepe sAva. 84 __ zaMkA - ziSya uvAca kartA bhoktA jIva ho paNa teno nahi mokSa ; vItyo kAla anaMta paNa vartamAna che doSa. 87 31 For Personal & Private Use Only Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zubha kare phala bhogave devAdi gatimAMya; azubha kare narkAdi phala karma rahita na kyAMya. samAdhAna - sadgurU uvAca jema zubhAzubha karmapada jANyAM saphala pramANa; tema nivRtti saphalatA, mATe mokSa sujANa. vItyo kAla ananta te, karma zubhAzubha bhAva; teha zubhAzubha chedatAM upaje mokSa svabhAva. dehAdika saMyogano, AtyaMtika viyoga ; siddha mokSa zAzvata pade, nija anaMta sukha bhoga. zaMkA - ziSya uvAca hoya kadApi mokSa pada nahi avirodha upAya, karmoM kAla anaMtanAM zAthI chedyAM jAya ? athavA mata darzana dhaNAM, kahe upAya aneka ; mAM mata sAco ko bane na aha viveka. kaI jAtimAM mokSa che, kayA veSamAM mokSa ; no nizcaya nA bane, ghaNA bheda se doSa. 32 For Personal & Private Use Only 85 89 90 91 92 93 94 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tethI ama jaNAya che, maLe na mokSa upAya ; jIvAdi jANyA taNo zo upakAra ja thAya? 95 pAMce uttarathI thayusamAdhAna sarvAMga; samaju mokSa upAya to, udaya udaya sadbhAgya. 96 samAdhAna sadgurU - uvAca pAMce uttaranI thaI, AtmA vize pratIta; thAze mokSopAyanI, sahaja pratIta o rIta. karmabhAva ajJAna che, mokSabhAva nijavAsa; aMdhakAra ajJAna sama, nAze jJAna prakAza. je je kAraNa baMdhanAM, teha baMdhano paMtha ; te kAraNa chedaka dazA, mokSa paMtha bhava-aMta. rAga dveSa ajJAna a, mukhya karmanI graMtha ; thAya nivRtti jehathI, te ja mokSano paMtha. AtmA sat caitanyamaya, sarvAbhAsa rahita ; jethI kevaLa pAmIo, mokSapaMtha te rIta. karma anaMta prakAranA; temAM mukhye ATha; temAM mukhye mohanIya, haNAya te kahuM pATha. karma mohanIya bheda be; darzana cAritra nAma ; haNe bodha vItarAgatA, acUka upAya Ama. 100 101 102 103 33 For Personal & Private Use Only Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmabaMdha krodhAdi thI, haNe kSamAdika teha; pratyakSa anubhava sarvane, amAM zo saMdeha? 104 choDI mata darzana taNo; Agraha tema vikalpa'; . kahyo mArga A sAdhaze, janma tehanA alpa. 105. SaTpadanAM SaTprazna te, pUchayAM karI vicAra ; te padanI sarvAMgatA, mokSamArga nirdhAra. 106 jAti, veSano bheda nahi; kahyo mArga jo hoya; sAdhe te mukti lahe, amAM bheda na koya 107 kaSAyanI upazAMtatA, mAtra mokSa abhilASa ; bhave kheda, aMtara dayA, te kahiye jijJAsa. 108 te jijJAsu jIvane. thAya sadgurU bodha : to pAme samakitane, varte aMtara zodha ; mata darzana Agraha tajI, varte sadgurU lakSa ; lahe zuddha samakita te, jemAM bheda na pakSa. 110 varte nija svabhAvano, anubhava lakSa pratIta ; vRtti vahe nijabhAvamAM, paramArthe samakita. 111 vardhamAna samakita thaI, TALe mithyAbhAsa; udaya thAya caritrano, vItarAga pada vAsa. 112 kevaLa nijasvabhAvanu, akhaMDa varte jJAna; kahiye kevaLa jJAna te, deha chatAM nirvANa. 113 109 34 For Personal & Private Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koTi varSanu svapna paNa, jAgrata thatAM samAya; tema vibhAva anAdino, jJAna thatAM dUra thAya. 114 chUTe dehAdhyAsa to, nahi karttA tu kama nahi bhoktA tu tehano, a ja dharma no marma. 115 aja dharma thI mokSa che, tucho mokSasvarUpa; anaMta darzana jJAna tu, avyAbAdha svarUpa. 116 zuddha buddha caitanyadhana, svayaMjyoti sukhadhAma; bIju kahiye keTalu, kara vicAra to pAma. 117 nizcaya sarve jJAnIno, AvI atra zamAya; dhari maunatA ama kahi, sahajasamAdhimAMya. 118 ziSya bodha bIja prApti sadgurUnA udadezathI, Avyu apUrva bhAna; nijapada nijamAMhI lAM, dUra thayu ajJAna. 119 bhAsyunijasvarUpa te, zuddha cetanA rUpa; ajara amara avinAzI ne, dehAtIta svarUpa. 120 kartA bhoktA karma no, vibhAva varte jyAMya; vRtti vahI nijabhAvamAM, thayo akartI tyAMya. 121 athavA nija pariNAma je, zuddha cetanArUpa; kartA bhoktA tehanoM, nirvikalpa svarupa. 122 35 For Personal & Private Use Only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mokSako nijazuddhatA, te pAme te paMtha; samajAvyo saMkSa epamAM, sakala mArga nirgratha. aho ! aho ! zrI sadguru, karuNAsiMdhu apAra; A pAmara para prabhu karyo, aho ! aho ! upakAra 124 zuM prabhu caraNa kane dharu, AtmAthI sau hIna; te to prabhu Apiyo, vartu caraNAdhIna. A dehAdi AjathI, varto prabhu AdhIna; dAsa, dAsa, huM dAsa ghuM, teha prabhuno dIna. SaT sthAnaka samajAvIne, bhinna batAvyo Apa; myAnathakI taravAravat, a upakAra amApa. nizcayavANI sAMbhaLI, sAdhana tajavAM, noya; nizcaya rAkhI lakSamAM, sAdhana karavAM soya. 36 123 upasaMhAra 128 darzana SaTe samAya che, A SaT sthAnakamAMhI; vicAratAM vistArathI, saMzaya rahe na kAMI. Atma bhrAnti sama roga nahIM, sadgurU vaidya sujANa; guru AjJA sama pathya nahi, auSadha vicAra dhyAna. 129 jo IcchA paramArtha to, karo satya puruSArtha; bhavasthiti Adi nAma laI, chedo nahi AtmArtha 130 For Personal & Private Use Only 125 126 127 131 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naya nizcaya akAMtathI, AmAM nathI kahela ; ekAMte vyavahAra nahi, banne sAtha rahela. 132 gacchamatanI je kalpanA, te nahi sadvyavahAra; bhAna nahi nijarUpanu, te nizcaya nahi sAra. 133 AgaLa jJAnI thaI gayA, vartamAnamAM hoya; thAze kALa bhaviSyamAM, mArgabheda nahi koya. 134 sarva jIva che siddhasama; je samaje te thAya ; sadgurU AjJA jinadazA; nimitta kAraNa mAMya. 135 upadAnanu nAma laI, je taje nimitta ; pAme nahi siddhatvane, rahe bhrAMtimAM sthita. 136 mukhathI jJAna kathe ane; aMtara chUTayo na moha; te pAmara prANI kare, mAtra jJAnIno droha. 137 dayA, zAMti, samatA, kSamA, satya, tyAga vairAgya ; hoya mumukSa ghaTa viSe, aha sadAya sujAgya. 138 mohabhAva kSaya hoya jyAM, athavA hoya prazAMta; te kahiye jJAnIdazA, bAkI kahiye bhrAMta. 139 sakala jagata te aThavata, athavA svapna samAna; te kahIye jJAnodazA, bAkI vAcAjJAna. 140 sthAnaka pAMca vicArIne, chaThu varte jeha; pAme sthAnaka pAMcamu, aimA nahi saMdeha. 141 37 For Personal & Private Use Only Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deha chatAM jenI dazA, varte dehAtIta; te jJAnInAM caraNamAM, ho vaMdana agaNita. 142 zrI naDiyAda, A. vada 1 gurU. 1952 parama purUSa prabhu sadgurUM, parama jJAna sukhadhAma, jeNe Apyu bhAna nija, tene sadA praNAma.. 38 For Personal & Private Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI lAlAjI raNajItasiMhajIkRta zrI bRhad AlocanA dohA siddha zrI paramAtmA, arigaMjana arihaMta; iSTadeva vadu sadA, bhayabhaMjana bhagavaMta. arihA siddha samaruM sadA, AcAraja uvajjhAya ; sAdhu sakalake caranakuM, baMdu zIza namAya. zAsananAyaka samario, bhagavaMta vIra jinaMda ; * Aliya vighana dUre hare, Ape paramAnanda aMguThe amRta vase, labdhitaNA bhaMDAra; zrIguru gautama, samariye, vAMchita phala dAtAra. zrI gurudeva prasAda se, hota manoratha siddha; ghana varasata velI taru, phUla phalana kI bRddha. paMca parameSThI deva ko, bhajana pUra pahicAna; karma ari bhAje sabI, hove parama kalyAna. zrI jinayugapadakamala meM, mujha mana bhramara basAya; kaba uge vo dinakaruM, zrIsukha darisana pAya. * aniSTa, 39 For Personal & Private Use Only 1 5 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ praNamI padapaMkaja bhaNI, arigaMjana arihaMta. kathana karoM aba jIvako, kiMcit muja virataMta.' 8 AraMbha viSaya kaSAya vaza, bhamiyo kAla anaMta; lakSa corAsI yonIse, aba tAro bhagavaMta. deva guru dharma sUtrameM, nava tattvAdiqa joya ; adhikA ochA je kahyA, mithyA duSkRta moya'. 10 mithyA moha ajJAnako, bhariyo roga athAga; vaidyarAja guru zaraNathI, auSadhajJAna virAga. je meM jIva virAdhiyA, sevyAM pApa ar3hAra; prabhu tumhArI sAkhaseM, vAraMvAra dhikkAra. burA burA sabako kahe, burA na dIse koI; jo ghaTa zodhe Apano, mosuburA na koI. 13 kahevAmAM Ave nahi, avaguNa bharyA anaMta ; likhavAmA~ kyu kara likhuM, jANo zrI bhagavaMta. 14 karUNAnidhi kRpA karI, karma kaThina mujha cheda; mithyA moha ajJAna ko, karajo graMthI bheda. 15 patita uddhArana nAthajI, apano biruda vicAra; bhUlacUka saba mAharI, khamI) vAraMvAra. 1 vRttAMta, varNana, 2 'mArA mAThAM kAma niSphala thAo' 40 For Personal & Private Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mApha karo saba mAharA Aja talakanA doSa ; dInadayAlu do mujhe zraddhA zIla saMtoSa. Atama niMdA zudhdha bhanI gunavaMta vaMdana bhAva ; rAga dveSa patalA karI, sabase khImata khimAva'. chUTuM pichalA pApa se, navAM na bAMdhu koI ; zrI gurudevaprasAdase, saphala manoratha hoI. parigraha mamatA tajI karI, paMca mahAvrata dhAra; aMta samaya AlocanA, karUM saMthAro sAra. tIna manoratha kahyA. jo dhyAve nita mantra; zaktisAra varte sahI, pAve zivasukha dhanna. 21 arihA deva, nigraMtha gurU, saMvara nirjara dharma; Agama zrI kevali kathita, ahI jaina mata marma. 22 AraMbha viSaya kaSAya taja, zuddha samakita vrata dhAra; jina AjJA paramAna kara, nizcaya khevo pAra. 23 kSaNa nikamo rahano nahi, karano Atama kAma ; bhaNano guNano zIkhano, ramano jJAnArAma. 24 arihA sidhdha saba sAdhujI, jinAjJA dharmasAra; maMgalika uttama sadA, nizcaya zaraNAM cAra. ghaDI ghaDI palapala sadA, prabhu smaraNa ko cAva; narabhava saphalo jo kare, dAna zIla tapa bhAva. 26 25 1 kSamI kSamAvI 2 anusAra, pramANe 3 utaro 4 utsAha A1 For Personal & Private Use Only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dohA siddhoM jaiso jIva hai, jIva soI siddha hoya; karma mela kA aMtarA, bUjhe viralA koya. karma pudgala rUpa hai, jIva rUpa hai jJAna; do milakara bahu rUpa hai, bichaDyAM' pada niravANa. 2 jIva karama bhinna bhinna karo, manuSa janamakuM pAya: jJAnAtama' vairAgya se, dhIraja dhyAna jagAya. dravya thakI jIva eka hai, kSa etra asaMkhya pramANa ; kAla thakI rahe sarvadA, bhAve darzana jJAna. garbhita pudgala piMDameM, phire sahaja bhava cakrameM alakha amUrati deva ; yaha anAdikI Teva. phUla attara, ghI dUdhameM, tila meM taila chipAya; yu cetana jaDa karama saMga, bandhyo mamatA pAya. jo jo pudgala kI dazA, te nija mAne haMsa ; yAhI bharama vibhAvateM, bar3he karama ko vaMza. ratana baMdhyo gaThaDI viSe, sUrya chipyo ghanamAMhI; siMha piMjarAmeM diyo, jora cale kachu nAMhI. 1 chUTAM thaye 2 AtmajJAna 3 jIva 42 1 For Personal & Private Use Only 4 7 8 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyu baMdara madirA piyA, bhUta lagyo kautuka kare, bichu DaMkIta gAta, ; karmoM kA utpAta. pAve nAnA rUpa; karma saMga jIva mUDha hai, karma rUpa malake Tale, cetana siddha sarUpa. 10 zuddha cetana ujjvala darava', rahyo karma mala chAya., tapa saMyama se dhovatAM, jJAnajyoti bar3ha jAya'. 11 jJAna kI jAne sakala, darzana zraddhA rUpa, cAritrathI Avata ruke, tapasyA kSapana sarUpa. karma rupa malake zudhe, cetana cAMdI rUpa; nirmala jyoti pragaTa bhayAM, kevala jJAna anUpa; mUsI pAtraka sohagI, phUkAMtano upAya ; rAma caraNa cArU milyA, maila kanakako jAya. karma rUpa bAdala miTe, pragaTe cetana caMda; jJAnarupa guna cAMdanI, nirmala jyoti amaMda. rAga dveSa do bIja se, karma baMdha kI vyAdha' ; jJAnAtama vairAgya se, pAve mukti samAdha avasara bItyo jAta hai, puNya chatAM puNya hota hai, 6 apane vaza kachu hota; dIpaka dIpaka jyota. 12 43 For Personal & Private Use Only 13 14 15 16 1. dravya 2 vadhI jAya 3 sonuM gALavAnI kulaDI 4 vyAdhi, roga 5 samAdhi sukha 6 potAnA hAthamAM avasara hoya tyAre kaI bane che 17 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalpavRkSa, ciMtAmaNI, ina bhavameM sukhakAra ; jJAnavRddhi inase adhika, bhava duHkha bhaMjanahAra. 18 rAI mAtra ghaTavadha nahIM, dekhyAM kevalajJAna; yaha nizcaya kara jAnake; tyajIye parathama' dhyAna. 19 dUjA kucha bhI na ciMtI, karma baMdha bahu doSa; trIjA cauthA dhyAya ke, karIo mana saMtoSa. . 20 gaI vastu soce nahi, Agama vAMchA nAhI; vartamAna varte sadA, so jJAnI jaga mAhI. 21 aho! samadRSTi AtamA, kare kuTumba pratipAla; aMtargata nyAro rahe, (jyu) dhAva khilAve bAla. 22 sukha dukha donu vasata hai, jJAnI ke ghaTa mAMhI; giri sara dIse mukarame , bhAra bhIMjavo nAhI. 23 jo' jo pudgalapharasanA, nizve pharase soya; mamatA samatA bhAva se, karma baMdhana kSaya hoya. 24 bAMdhyAM sohI bhogave, karma zubhAzubha bhAva; phala nirajarA hota hai, yaha samAdhi cita cAva. 25 1 Arta-:dukha rupa pariNAma 2 raudra pApa-rUpa pariNAma 3 dharma zubha rUpa pariNAma 4 zukla zuddha pariNAma 5 parvata, sarovara 6 arIsAmAM 7 je je pudgalono sparza thavAno che, temA~ mamatA bhAvathI karmabaMdha ane samatA bhAvathI karma kSaya thAya che. 8 bAMdhalA karma bhogavatAM zubhA zubha bhAvatho phala thAya che. samabhAvamAM cita hoya to nirjarA thAya che. 44 For Personal & Private Use Only Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAMdhyA bina bhugate nahIM, bina bhugatyAM'na chuTAya; Apa hI karatA bhogatA, Apa hI dUra karAya, 26 patha kupatha ghaTavadha karI, roga hAni vRddhi thAya; puNya pApa kiriyA karI, sukha duHkha jaga meM pAya. 27 sukha dIdhe sukha hota hai, duHkha dIdhA duHkha hoya; Apa haNe nahi avarakuM, (to) apane haNe na koya. 28 jJAna garIbI guruvacana, narama vacana nirdoSa ; inaku kabhI na chAMDiye, zraddhA zIla saMtoSa. 29 sat mata choDo ho! narA, lakSmI caugunI hoya ; sukha duHkha rekhA karma kI, TAlI Tale na koya. 30 godhana gajadhana ratanadhana, kaMcana khAna sukhAna; jaba Ave saMtoSadhana, saba dhana dhUla samAna. zIla ratana mohaTo ratana, saba ratanAM kI khAna; tIna lokakI saMpadA, rahI zIla meM Ana'. zIle sarpa na AbhaDe, zIle zItala Aga ; zIle ari kari kesarI, bhaya jAve saba bhAga. 33 zIla ratana ke pArakhaM, mIThA bole baina; saba jagase UMcA rahe', nIcA rAkhe naina. tanakara manakara vacanakara, deta na kAhu duHkha ; karma roga pAtika jare, dekhana vAkA mukha. 35 32 * 1 bhogavyA binA 2 AvIne 3 athaDAya 4 udAsIna 45 For Personal & Private Use Only Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dohA pAna kharaMtAM ima kahe, suna taruvara vanarAya;. abake' vichure kaba mile, dUra paDeMge jAya. 1 taba taruvara uttara dIyo, suno patra eka bAta; isa ghara jaisI rIta hai, eka Avata aka jAta. 2 varasaM dinA kI gAMThako, utsava gAya bajAya; mUrakha nara samajhe nahIM, varasa gAMThako jAya (khAya). 3 soraTho pavana taNo vizvAsa, kiNa kAraNa te dRDha kiyo? inakI ahI rIta, Ave ke Ave nahIM.. dohA karaja birAnA' kADhake, kharaca kiyA bahunAma ; jaba mudata pUrI huve, denA paDaze dAma. binu diyAM chUTe nahi, yaha nizcaya kara mAna; hasa hasake kyu kharacI, dAma birAnA jAna. 1 hamaNAM chUTA paDelA kyAre malIzu ? 2 varSagAMThano divasa ujave che. 3. vA, zvAsozvAsa 4 pArakAM vyAje lAvI. 46 For Personal & Private Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIva hiMsA karatAM thakAM, lAge miSTa ajJAna' ; jJAnI ima jAne sahI, viSa miliyo pakavAna. 3 kAma bhoga pyArA lage, phala kiMpAka' samAna; mIThI khAja khujAvatAM, pIche duHkha kI khAna. 4 japa tapa saMyama dohilo, auSadha kaDavI jAna ; sukhakAraka pIche ghano, nizcaya pada niravAna. DAbha aNI jala biMduo, sukha viSayana ko cAva; bhavasAgara duHkhajalabharyo, yaha saMsArasvabhAva. 6 caDha uttaMga jahAMse patana, zikhara nahIM vo kUpa; jisa sukha aMdara duHkha base, so sukha bhI duHkha rUpa. 7 jaba laga jinake puNya kA, pahoMce nahi karAra' ; taba laga usako mApha hai, avaguna kare hajAra. 8 puNya khIna jaba hota hai, udaya hota hai pApa; dAje vanakI lAkarI, prajale ApoApa. pApa chipAyAM nA chipe, chIpe to mahAbhAga; dAbI DUbI nA rahe, rUI lapeTI Aga. bahu vItI thoDI rahI, aba to surata saMbhAra ; parabhava nizcaya cAlano, vRthA janma mata hAra. 11 10 . 1ajJAnIne 2 jherIjhADanu nAma 3 mudata pUrI thaI nathI 4 lakSa 47 For Personal & Private Use Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAra koza grAmAMtare, kharacI bAMdhe lAra' ; parabhava nizcaya jAvaNo, karIo dharma bicAra. 12 raja viraja UMcI gaI, naramAI ke pAna' ; .. patthara Thokara khAta hai, karaDAI ke tAna'.. 13 avaguna ura dhariye nahi, jo hove virakha babUla' ; .. guna lIje kAlu kahai, nahi chAyA meM sUla. 14 jaisI jApe vastu hai, vaisI de dikhalAya ; vAkA burA na mAnio, kahAM lene vo jAya? 15 guru kArIgara sArikhA, TAMkI vacana vicAra; patthara se pratimA kare, pUjA lahe apAra. 16 saMtana kI sevA kiyAM prabhu rIjhata haiM Apa jAkA bAla khilAI. tAkA rIjhata bApa. bhavasAgara saMsAra meM dIvA zrI jinarAja; udyama karI phoMce tIre, baiThI dharma jahAz2a. nija Atamakudamana kara, para Atamaku cIna; paramAtamaku bhajana kara, soI mata paravIna. 19 samaju zaMke pApase. aNasamaju harakhaMta; ve lUkhAM ve cIkaNAM. iNavidha karma badhaMta. 20 1 sAthe 2 naramAzapaNAthI 3 tanmayapaNa 4 bAvalanu vRkSa 5 TAMkaNArUpa vacanagaNa 6 Dare 48 For Personal & Private Use Only Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samaja sAra saMsArameM, samaju TAle doSa; samaja samaja karI jIva hI, gayA anaMtA mokSa. 21 upazama viSaya kaSAyano, saMvara tIna yoga; . kiriyA jatana viveka se, miTe karma duHkha roga. 22 roga miTe samatA vadhe, samakita vrata ArAdha; nirvairau saba jIva se, pAve mukti samAdha. iti bhUlacUka micchAmi dukkaDam, zrI paMcaparameSThi bhagavadbhyo namaH // dohA anaMta cauvIzI jina namu, siddha anaMtA koDa; vartamAna jinavara save, kevalau do nava koDa. gaNadharAdi saba sAdhujI, samakita vrata gaNadhAra, yathAyogya vaMdana karUM, jinaAjJA anusAra. praNamI pada paMkaja bhanI, arigaMjana arihaMta, kathana karuM have jIvanu, kiMcita muja virataMta. . 49 For Personal & Private Use Only Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMjanAnI dezI huM aparAdhI anAdi ko, janama janama gunA kiyA bharapUrake, lUTiyAM prANa cha kAyanA, sevyAM pApa aDhArAM karura ke. (gadya mUla hiMdI bhASA meM che tenu gujarAtI bhASAntara lIdhucha.) Aja sudhI A bhavamAM, pahelAM saMkhyAtA, asaMkhyAtA aneM anaMtA bhavamAM kuguru-kudeva ane kudharmanI saddahaNA, prarUpaNA, pharasanA sevanAdika saMbaMdhI pApadoSa lAgyA te sarve micchAmi dukkaDaM. ajJAnapaNe, mithyAtvapaNe, avratapaNe, kaSAyapaNe, azubha yoge karI, pramAda karI, apachaMda,-avinItapaNuM meM kayu te sarve micchAmi dukkaDaM. zrI arihaMta bhagavaMta vItarAga kevalajJAnI mahArAjanI, zrI gaNadharadevanI, zrI AcAryanI, zrI dharmAcAryanI, zrI upAdhyAyanI ane zrI sAdhu-sAdhvInI, zrAvaka-zrAvikAnI, samadRSTi sAdharmI uttama puruSonI, zAstrasUtrapAThanI, arthaparamArthanI, dharma saMbaMdhI ane sakala padArthonI avinaya, abhakti, AzAtanAdika karI, 50 For Personal & Private Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karAvI, anumodI; mana, vacana ane kAyA karI dravyathI, kSetrathI, kAlathI ane bhAvathI samyak prakAre vinaya, bhakti, ArAdhanA, pAlana, sparzanA, sevanAdika yathAyogya anukrame nahIM karI, nahIM karAvI, nahIM anumodI, te mane dhikkAra, dhikkAra vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. mArI bhUlacUka, avaguNa, aparAdha, sarve mApha karo, kSamA karo. huM mana, vacana kAyA) karI khamA dohA aparAdhI gurU devako, tIna bhuvanako cora; Thagu virANA mAlameM, hA hA karma kaThora. kAmI, kapaTI, lAlacI, apachaMdA avinIta, avivekI, krodhI, kaThina, mahApApI bhayabhIta. je meM jIva virAdhiyA, sevyAM pApa aDhAra, nAtha tamhArI sAkhase, vAraMvAra dhikkAra. pahelapApa prANAtipAta : chakAya paNe meM chakAya jIvanI virAdhanA karI; pRthvIkAya, apakAya, teukAya, vAyukAya, vanaspatikAya, 51 For Personal & Private Use Only Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , beiMdriya, teiMdriya, caureMdriya, paMceMdriya, saMjJI, asaMjJI garbhaja caude prakAre saMmUrchima Adi tasa sthAvara jIvonI virAdhanA karI, karAvI, anumodI, mana vacana ane kAyAo karI uThatAM, besatAM, sUtAM, hAlatAM, cAlatAM, zastra, vastraM, makAnAdika upakaraNo uThAvatAM, mUkatA, letAM, detAM vartatAM vartAvatAM, apaDilehaNA, dupaDilehaNA saMbaMdhI, apramArjanA, duH pramArjanA, saMbaMdhI adhikI, ochI, viparita pUjanA paDilehaNA saMbaMdhI ane AhAra vihArAdika nAnA prakAranA ghaNA ghaNA karttavyomAM saMkhyAtA asaMkhyAtA ane nigoda, AMzrayI anaMtA jIvanA jeTalA prANa lUTayA, te sarva jIvono hu~ pApI aparAdhI chu; nizcaya karI badalAno deNadAra chu; sarva jIva mane mApha karo, mArI bhUlacUka, avaguNa - aparAdha sarve mApha karo. devasIya, rAI, pAkSika, caumAsI ane sAMvatsarika saMbandhI vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. vAraMvAra khamAvuM chu tame sarve kSamaz2o. * khAmi savva jIve, savve jIvA khamantu me mittI me savva bhusu, vairaM majjhaM na keNaI / / te divasa mAro dhanya haze ke je divase hU~ chao kAyanA jIvonA vaira badalAthI nivRtti pAmIza, sarva 52 For Personal & Private Use Only Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caurAsI lAkha jIvayonine abhayadAna daIza. te divasa mAro parama kalyANamaya thaze. bIju pApa mRSAvAda : . krodhavaze, mAnavaze, mAyAvaze, lobhavaze, hAsye karI, bhayavaze ityAdika karI mRSA vacana bolyo, niMdAvikathA karI, karkaza, kaThora, mArmika bhASA bolI ityAdika aneka prakAre mRSA, jUThu bolyo, bolAvyu bolatA pratye anumodya - te sarve mana-vacana-kAyAle micchAmi dukkaDaM. te divasa mAro dhanya haze ke je divase hu~ sarvathA prakAre mRSAvAdano tyAga karIza, te divasa mAro parama kalyANamaya thaze. trIju pApa adattAdAna : aNadIdhI vastu corI karIne lIdhI, vizvAsaghAta karI thApaNa oLavI, parastrI,, paradhana haraNa karyAM te moTI corI laukika viruddhanI, tathA alpa corI te ghara sambandhI nAnA prakAranA karttavyomA upayoga sahite ne upayoga rahite corI karI, karAvI, karatA 53 For Personal & Private Use Only Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratye anumodI, mana, vacana, kAyAle karI; tathA dharma sambandhI jJAna, darzana, cAritra ane tapa zrI bhagavaMta gurudevonI AjJA vagara karyAM te mane dhikkAra, dhikkAra. vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. te divasa mAro dhanya haze ke je divase huM sarvathA prakAre adattAdAnanI tyAga karIza, te mAro parama kalyANamaya dina thaze. cothu pApa abrahmaH maithuna sevavAmAM mana, vacana ane, kAyAnA yoga pravartAvyA, nava vADa sahita brahmacarya pAlyu nahi, nava vADamAM azuddhapaNe pravRtti karI, pote sevyuM, bIjA pAse sevarAvyu, sevanAra pratye bhalu jANyu te mana, vacana, kAyAle karI mane dhikkAra, dhikkAra vAraMvAra micchAmi duvakaDaM. te divasa mAro dhanye haze ke je divase huM nava vADa sahita brahmacarya-zIlaratna ArAdhIza, sarvathA prakAre kAmavikArothI nivartIza, te divasa mAro parama kalyANamaya thaze. pAcamu parigraha pApasthAnaka : sacita parigraha te dAsa, dAsI, dvipada, caupada Adi, 54 For Personal & Private Use Only Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maNi patthara Adi aneka prakAra che, ane acita parigraha sonu, rUpu, vastra, AbharaNa Adi aneka vastu che, tenI mamatA, mUrchA, potApaNu kayu; kSetra, ghara Adi, nava prakAranA bAhya parigraha ane cauda prakAranA abhyaMtara parigrahane dhAryoM, dharAvyo, dharatA pratye anumodyo; tathA rAtribhojana, abhakSya, AhArAdi saMbaMdhI pApa doSa sevyA te mane dhikkAra, dhikkAra vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. te divasa mAro dhanya haze je divase hu~ sarvathA prakAre parigrahano tyAga karI saMsAranA prapaMcothI nivartIza. te divasa mAro parama kalyANamaya thaze. chaThU krodha pApasthAnaka: - krodha karIne potAnA AtmAne ane paranA AtmAne taptAyamAna karyA, duHkhita karyA, kaSAyI karyA, te mane dhikkAra, dhikkAra vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. sAtamu mAna pApasthAnaka : mAna aTale ahaMbhAva sahita traNa gArava ne ATha mada Adi karyA te mane dhikkAra, dhikkAra vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. 55 For Personal & Private Use Only Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AThamu mAyA pApasthAnakaH saMsAra saMbaMdhI tathA dharma saMbaMdhI aneka kartavyomA kapaTa kayuM te mane dhikkAra, dhikkAra vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. navamu lobha pApasthAnaka: mUrjAbhAva karyo, AzA, tRSNA, vAMcchAdi karyAM te mane dhikkAra, dhikkAra vAraMvAra micchAmi dukkaDaM... dazamurAga pApasthAnaka: managamatI vastuomAM sneha kIdho, te mane dhikkAra, dhikkAra vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. agyAramu dveSa pApasthAnaka:- . .... .. aNagamatI vastu joI dveSa karyoM, te mane dhikkAra, dhikkAra vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. bAramu kalaha pApasthAnaka-: aprazasta vacana bolI kleza upajAvyA, te mane 56 For Personal & Private Use Only Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhikkAra, dhikkAra, vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. terama abhyAkhyAna pApasthAnaka : achatAM ALa dIdhAM, te mane dhikkAra, dhikkAra, vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. caudamuM paizUnya pApasthAnaka : paranI cugalI, cADI karI, te mane dhikkAra, dhikkAra, vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. paMdaramuM paraparivAda pApasthAnaka :... bIjAnA avaguNa, avarNavAda bolyo, bolAvyA, anumodyA, te. mane dhikkAra, dhikkAra, vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. ka : solamuM rati arati pApasthAnaka :-- pAMca iMdriyanA 23 viSayo, 240 vikAro che temAM managamatAmAM rAga karyoM, aNagamatAmA dveSa karyoM, saMyama tapa AdimAM arati karI, karAvI, anumodI tathA AraMbhAdi asaMyama pramAdamAM ratibhAva koM, 57 For Personal & Private Use Only Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karAvyo, anumodyo, te mane dhikkAra, dhikkAra, vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. sattaramuM mAyAmRSAvAda pApasthAnaka : kapaTa sahita jhUThe bolyo, te mane dhikkAra, dhikkAra, vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. aDhAramuM mithyAdarzanazalya pApasthAnaka : zrI jinezvara devanA mArgamAM, zaMkA kAMkSAdika viparIta prarupaNA karI, karAvI, anumodI, te mane dhikkAra, dhikkAra, vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. avaM aDhAra pApasthAnaka te dravyathI, kSetrathI, kALathI, bhAvathI, jANatAM-ajANatAM, mana-vacana-kAyAe karI, sevyAM, sevarAvyAM, anumodyAM, arthe, anarthe, dharma arthe, kAmavaze, mohavaze, svavaze, paravaze karyAM, divase ke rAtre, akalA ke samUhamAM, sUtA vA jAgatAM A bhavamAM, pahelAM saMkhyAtAM, asaMkhyAtAM, anaMtA bhavomAM paribhramaNa karatA~ Aja dina adyakSaNa paryaMta rAgadveSa, viSaya-kaSAya, ALasa, pramAdAdika paudgalika prapaMca, paraguNa-paryAMyane potAnA mAnavArUpa vikalpe karI bhUla karI, jJAnanI virAdhanA karI, darzananau virAdhanA karI, 58 For Personal & Private Use Only Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAritranI virAdhanA karI, dezacAritranI virAdhanA karI, tapa nI virAdhanA karI, zuddha zraddhA-zIla, saMtoSa, kSamAdika nijasvarUpanI virAdhanA karI, upazama, viveka, saMvara, sAmAyika, posaha, pratikramaNa dhyAna, maunAdi niyama, vrata paccakhANa, dAna, zIla, tapAdinI virAdhanA karI; parama kalyANakArI A bolonI ArAdhanA, pAlanA Adika mana, vacana ane kAyAle karI nahi, karAvI nahi, anumodI nahi te mane dhikkAra, dhikkAra, vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. cha Avazyaka samyakprakAre vidhi-upayoga sahita ArAdhyA nahi, pAlyA nahi, spA nahi, vidhi upayoga rahita-nirAdarapaNe karyA, parantu Adara, satkAra, bhAva-bhakti sahita nahi karyA, jJAnanA cauda, samakitanA pAMca, bAra vratanA sATha, karmAdAnanA paMdara, saMlekhanAnA pAMca, avaM navvANu aticAramA tathA 124 aticAra madhye tathA sAdhunA 125 aticAra madhye tathA bAvana anAcaraNanA zraddhAdikamAM virAdhanAdi se koI atikrama, vyatikrama, aticArAdi sevyA, sevarAvyA, anumodyA, jANatAM, ajANatAM, mana, vacana, kAyAe karI te mane dhikkAra, dhikkAra vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. 59 For Personal & Private Use Only Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ meM jIvane ajIva saddahyA, prarupyA, ajIvane jIva saddahyA, prarupyA, dharmane adharma ane adharma ne dharma saddahyA, prarupyA, sAdhune asAdhu ane asAdhune sAdhu sAhyA, prarupyA tathA uttama puruSa, sAdhu, munirAja, sAdhvIjInI sevAbhakti yathAvidhi mAnatAdi nahi karI, nahi karAvI, nahi anumodI tathA asAdhuonI sevA-bhakti Adi mAnatA pakSa karyo, muktinA mArgamAM saMsArano mArga yAvat pacIsa mithyAtvamAMnA mithyAtva sevyA, sevarAvyA, anumodyA, mane karI vacanekarI kAyAe karI, pacIsa kaSAya saMbaMdhI, pacIsa kriyA saMbaMdhI, tetrIsa AzAtanA saMbaMdhI dhyAnanA ogaNIsa doSa, vandanAnA batrIsa doSa, sAmAyikanA batrIsa doSa, posahanA aDhAra doSa saMbaMdhI mane, vacane, kAyAe karI je koI pApa doSa lAgyA, lagAvyA, anumodyA, te mane dhikkAra, dhikkAra, vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. mahAmohanIya karmabandhanAM trIsa sthAnakane mana, vacana, kAyAe karI sevyAM, sevarAvyAM, anumodyAM, zIlanI navavADa, ATha pravacana mAtAnI virAdhanAdika tathA zrAvakanA akavIza guNa ane bAra vratanI virAdhanAdi mana, vacana ane kAyA karI, karAvI anumodI tathA traNa azubha lezyAnAM lakSaNonI ane bolonI 60 For Personal & Private Use Only Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sevanA karI ane traNa zubha lezyanAM lakSaNonI ane bolanI virAdhanA karI, carcA, vArtA, vyAkhyAnamAM zrI jinezvara devano mArga lopyo, gopavyo, nahi mAnyo, achatAnI sthApanA karI pravarttAvyo, chatAMnI sthApanA karI nahi ane achatAnI niSedhanA karI nahi, chatAnI sthApanA ane achatAne niSedha karavAno niyama karyo nahiM, kaluSatA karI tathA cha prakAre jJAnAvaraNIya baMdhanA bola temaja cha prakAranA darzanAvaraNIya baMdhanA bola yAvat ATha karmanI azubha prakRti baMdhanA paMcAvana kAraNe karI; byAsI prakRti pAponI bAMdhI, baMdhAvIanumodI, mane karI, vacane karI, kAyAo karI, te mane dhikkAra, dhikkAra, vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. oka oka bolathI mAMDI koDAkoDI yAvat saMkhyAta asaMkhyAta anaMtA anaMta bola paryaMta meM jANavA yogya bolane samyak prakAre jANyA nahi, saddahyA- prarupyA nahi tathA viparItapaNe zraddhAna Adi karI karAvI, anumodI, mana, vacana kAyAo karI, te mane dhikkAra, dhikkAra, vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. . oka aMka bolathI mAMDI yAvat anaMtA bolamA~ chAMDavA yogya bolane chAMDayA nahi ane te mana, vacana. 1: 61 For Personal & Private Use Only Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAyAle karI, sevyA, sevarAvyA, anumodyA, te mane dhikkAra, dhikkAra, vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. __ aka aka bolathI mAMDI yAvat anaMtAnaMta bolamAM AdaravA yogya bola AdaryA nahi, ArAghyA-pAlyAspA nahi, virAdhanA khaMDanAdika karI, karAvI, anumodI, mana, vacana, kAyA karI, te mane dhikkAra, dhikkAra, vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. he jinezvara vItarAga! ApanI AjJA ArAdhavAmAM je je pramAda karyo, samyakprakAre udyama nahi karyo, nahi karAvyo, nahi anumodyo, mana vacana, kAyA karI athavA anAjJA viSe udyama karyo, karAvyo, anumodyo, aka akSaranA anaMtamA bhAga mAtra-koI svapnamAtramA paNa ApanI AjJAthI nyUna adhika, viparItapaNe pravayoM, te mane dhikkAra, dhikkAra, vAraMvAra micchAmi dukkaDaM. te mAro divasa dhanya haze ke je divase hu ApanI AjJAmAM sarvathA prakAre samyakapaNe pravartIza. dohA zraddhA azuddha prarupaNA, karI pharasanA soya; anajAne, pakSapAta meM, micchA dukkaDa moya. 62 For Personal & Private Use Only Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra artha jAneM nahi, alpabuddhi anajAna; jinabhASita saba zAstrakA, artha pATha paramAna. devaguru dharma sUtraku, nava tattvAdika joya; adhikA ochAM je kahyA, micchA dukkaDa moya. hu~, magasailIo ho rahyo, nahIM tAna rasabhIja; guru sevA na karI zaku, kima muja kAraja sIjha. jAne dekhe je sune, deve, seve moya; aparAdhI una sabanako, badalA dezu soya. jaina dharma zuddha pAyake, baratu viSaya kaSAya; aha acaMbA ho rahyA, jalameM lAgI lAya. aka kanaka aru kAminI, do moTI taravAra; uThayo tho jina bhajanaku, bicameM liyo mAra. .. savaiyA saMsAra chAra tajI pharI, chArano vepAra karUM; phelAno lAgelo kIca, dhoI kIca bIca phalaM. tema mahApApI huM to, mAnu sukha viSayathI; karI che phakIrI avI, amIrInA Azaya thI. dohA tyAga na kara saMgraha karu, viSaya vacana jima AhAra; tulasI meM muja patitaku, vAraMvAra dhikkAra. kAmI, kapaTI, lAlacI kaThaNa lohako dAma; tuma pArasa parasaMgathI, suvarana thAzu svAma. 63 For Personal & Private Use Only Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ japa, tapa, saMvara hIna huM, valI huM samatA hona; karuNAnidhi kRpAla he! zaraNa rAkha, huM dIna. nahi vidyA nahi vacana bala, nahi dhIraja guNajJAna, tulasIdAsa garIbakI, pata rAkho bhagavAna. ATha karma prabala karI, bhamIo jIva anAdi; ATha karma chedana karI, pAve mukti samAdhi. susA jaise aviveka huM, AMkha mIca adhiyora; makaDI jAla bichAyake, phaMsuM Apa dhikkAra. saba bhakSI jima agni hu~, tapIo viSaya kaSAya; avachaMdA avinIta maiM, dharmI Thaga duHkhadAya. kahA bhayo ghara chAMDake, tajyo na mAyA saMga, nAga tyajI jima kAMcalI, viSa nahi tajIo aga. putra kupAtra ja maiM huo, avaguNa bharyo anaMta; vAhita vRddha vicArake, mApha karo bhagavaMta ! zAsanapati varddhamAnajI, tuma laga merI doDa; 1 jaise samudra jahAja viNa, sUjata aura na Thora. bhava bhramaNa saMsAra duHkha, tAkA vAra na pAra; nirlobhI sadaguru binA, kavaNa utAre pAra. 1 samudranA vahANanA pakSIne bIje uDIne javAna sthala nathI tema. 64 For Personal & Private Use Only Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI paMcaparameSThI bhagavaMta gurudeva mahArAja! ApanI samyakjJAna, samyakdarzana, samyakcAritra, tapa, saMyama, nirjarA Adi muktimArga yathA zaktile zuddha upayoga sahita ArAdhana pAlana sparzana karavAnI AjJA che. vAraMvAra zubha upayoga saMbaMdhI sajjhAya dhyAnAdika abhigrahaniyama paccakhANAdi karavA, karAvavAnI, samiti-gupti Adi sarva prakAre AjJA che. nizce citta zuddha mukha paDhata, tIna yoga thira thAya ; durlabha dIse kAyarA, halu karmI citta bhAya. akSara pada hINo adhika, bhUla cUka kahI hoya; arihA siddha nija sAkhase, micchA dukkaDa moya. bhUla cUka micchAmi dukkaDaM vRhad AlocanA samApta. 65 For Personal & Private Use Only Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 AlocanA pATha dohA vaMdo pAMcoM paramaguru, cauvIsau jinarAja kahuM zuddha AlocanA, zuddha karana ke kAja. 1. sakhI chaMda-14 mAtrA suniye jina ! araja hamArI, hama doSa kiye ati bhArI; tinakI aba nivRtti kAjA, tuma zarana lahI jinarAjA. 2. ika be te cau indrI vA, mana-rahita-sahita je jIvA; tinako nahi karunA dhArI, niradaI vhai ghAta vicArI. 3. samaraMbha samAraMbha AraMbha, mana vaca tana kIne prAraMbha ; kRta kArita modana karika, krodhAdi catuSTaya dharika. 4. zata ATha ju ima bhedanateM, agha kIne para chedanateM; tinakI kahuM kolauM kahAnI, tuma jAnata kevala jJAnI. 5. viparIta akAMta vinayake, saMzaya ajJAna kunayake; vaza hoya ghora agha kIne, bacateM nahi jAta kahIne. 6. kugurunakI seva ju kInI, kevala adayAkara bhInI; yA vidhi mithyAta bhramAyo, cahu-gatimadhi doSa upAyo. 7. hiMsA puni jhUTha ju corI, paravanitAsoM dRga jorI; AraMbha parigraha bhIno, panapApa ju yA vidhi kIno. 8. 66 For Personal & Private Use Only Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saparasa rasanA dhAnanako, bahu karama kiye manamAne, phala paMca udabara khAye, nahi aSTa mUlaguNadhArI, duIbIsa abhakha jina gAye, kachu bhedAbheda na pAyo, anaMtAna ju baMdhI jAno, saMjvalana caukarI guniye, parihAsa arati rati zoga, panavIsa jU bheda bhaye ima, nidrAvaza zayana karAI, phira jAgI viSaya - vana dhAyo, kiye AhAra nihAra vihArA, bina dekhI, dharI, uThAI, taba hI paramAda satAyo, kachu sudhi budhi nAhi rahI hai, marajAdA tuma Dhiga lInI, bhinna bhinna aba kaise kahiye, hA! hA! maiM duTha aparAdhI thAvarakI jatana na kInI, pRthivi bahu khoda karAI, binagAlyo puni : jala Dholyo, hA ! hA! maiM adayAcArI, yA madhi jIvanake khaMdA, cakha kAna viSaya sevanako; kachu nyAya anyAya na jAne. 6. madhu mAMsa madya citta cAhe; virasa ju seye duHkhakArI. 10. so bhI nizadina bhuM jAye; jyoM tyoM kara udara bharAyo. 11. pratyAkhyAna apratyAkhyAno; saba bheda ju SoDaza suniye. 12 . bhaya glAni tiveda sa~joga; inake vaza pApa kiye hama. 13. supanemadhi doSa lagAI; nAnAvidha viSaphala khAyo. 14. inameM nahi jatana vicArA; bina zodhI bhojana ( vastu ) khAI. 15. bahuvidhi vikalpa upajAyo; mithyAmati chAya gaI hai. 16. tAhUmeM doSa ju kaunI; tuma jJAnaviSai saba paIye. 17. trasa jIvanarAzi virAdhI; - urameM karuNA nahi lInI 18. mahalAdika jAgAM cinAI; paMkhAta pavana vilolyo. 16. bahuharita ju kAya vidArI; hama khAye dhari AnaMdA 20. bina dekhe agani jalAI; te hU paraloka sidhAye. 21. 4 hA ! maiM paramAda basAI, tA madhya jIva je Aye, 67 For Personal & Private Use Only Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jhADU le jAgAM buhArI, jala chAni jIvAnI kInI, nahi jalathAnaka pahu~cAI, jala mala morinameM girAyo, nadiyani bica cIra dhuvAyeM, viMdho antra rAti pisAyo, iMdhana binasodhi jalAyo; ciMTiAdika jIva vidArI. 22. sohU puni DAri ju dInI; kiriyA bina pApa upAI. 23. kRmi kula bahu dhAta karAyI; antrAdika zodha karAI, tinakA nahi jatana karAyA, puni dravya kamAvana kAje, kIye tisanAvaza adha bhArI, ityAdika pApa anaMtA, saMtati cirakAla upAI, tAko ju udaya jaba Ayo, phala bhuMjata jiya duHkha pAve, kosanake jIva marAye. 24. tAmaiM ju jIva nisarAI; gariyAre dhUpa DarAyA. 25. bahuM AraMbhahiMsA sAje; karunA nahi raMca vicArI. 26. hama kIne zrI bhagavaMtA; vAnItaiM kahiya na jAI. 27 nAnAvidha mohi satAyo; vacataiM kaiseM kari gAve. 28. tuma jAnata kevalajJAnI, duHkha dUra karo svithAnI; hama to tuma zaraNa lahI hai, jina tAraNa biruda sahI hai. 26. jo gAMvapati ika hovai, so bhI duHkhiyA duHkha khove; tuma tIna bhuvana ke svAmI ! duHkha maiTo aMtarajAmI. 30. draupadIko cIra bar3hAyo, sItA prati kamala racAyo; aMjanase kiye akAmI, duHkha meTo aMtarajAmI. 31. mere avaguNa na citAro, prabhu apano biruda nihArI; saba doSarahita karI svAmI, duHkha meTahu aMtarajAmI. 32. viSayanimeM nAhiM lubhAU ; paramAtama nijapada dIje. 33. indrAdika padavI na cAhU~, rAgAdika doSa harIje, 68 For Personal & Private Use Only Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dohA doSarahita jina devajI, saba jIvanakaiM sukha bar3he, anubhava mANika pArakhI, yehi vara mohi dIjiye, hoya. 34. nijapada dIjyo moya; AnaMda maMgala jauharI Apa jinaMda; caraNa zarana AnaMda. 35. AlocanA pATha samApta : 69 For Personal & Private Use Only Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhAta kA bhaktikrama amUlya tattvavicAra bahu puNya kerA puMjI zubha deha mAnavano maLayo, toye are bhavacakrano AMTo nahi ekake TaLayo / sukha prApta karatAM sukha TaLe che leza e lakSe laho, kSaNa kSaNa bhayaMkara bhAvamaraNe kAM aho rAcI raho ? 1 lakSmI ane adhikAra vadhatAM, zuM vadhyuM te to kaho ? zuM kuTuMba ke parivArathI vadhavApaNuM e naya graho / vadhavApaNu saMsAranuM nara dene hArI javo, eno vicAra nahIM aho ho ! eka paLa tamane havo ! 2 nirdoSa sukha nirdoSa AnaMda, tyo game tyAMthI bhale, e divya zaktimAna jethI jaMjIrethI nIkaLe, paravastumA nahi mUMjhavo, enI dayA mujane rahI, e tyAgavA siddhAMta ke pazcAt duHkha te sukha nahIM 3 hUM koNa chu ? kyAMthI thayo ? zuM svarupa che mAruM kharu ? konA saMbaMdhe vaLagaNA che? rAkhuM ke e paraharu ? enA vicAra vivekapUrvaka zAMta bhAve jo karyAM to sarva Atmika jJAnanAM siddhAMta tattva anubhavyAM 4 70 For Personal & Private Use Only Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te prApta karavA vacana konuM satya kevaLa mAnavuM, nirdoSa naranu kathana mAno 'teha' jeNe anubhabyu' / re ! Atma tAro! Atma tAro ! zIghra ene oLakho, sarvAtmamAM samadRSTi dyo A vacanane hRdaye lakho 5 anityAdi vairAgya bhAvanAe~ anitya bhAvanA vidyut lakSmI prabhutA pataMga, puraMdarI cApa anaMga raMga, AyuSya te to jaLanA taraMga, zuM rAcI tyAM kSaNano prasaMga ! azaraNa bhAvanA sarvajJano dharma suzaNa jANI, ArAdhya ArAdhya prabhAva ANI ; anAtha ekAMta sanAtha thAze, enA vinA koI na bAMhya sahAze / ekatva bhAvanA zarIramAM vyAdhi pratyakSa thAya, te koI anye laI nA zakAya ; 71 For Personal & Private Use Only Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e bhogave eka sva Atma pote, ekatva ethI naya sujJa gote anyatva bhAvanA nA mArAM tana rUpa kAMti yuvatI, nA putra ke bhrAta nA, nA mArA bhRta snehIo svajana ke, nA gotra ke jJAta nA; nA mArAM dhana dhAma yauvana dharA, e moha ajJAtvanA; re ! re ! jIva vicAra ema ja sadA, anyatvadA bhAvanA / 1 azuci bhAvanA khANa mUtra ne maLanI, roga jarAnuM nivAsanuM dhAma ; kAyA evI gaNIne, mAna tyajIne kara sArthaka Ama / samattva bodha mata mohA, mata khuza ho; mata nAkhuza ho acchI burI paristhiti meM, mana sthiratA cAhe jo, saccidAnaMda siddhi ke lie || nivRtti bodha anaMta sauravya nAma duHkha tyAM rahI na mitratA ! anaMta duHkha nAma sauravya prema tyAM, vicitratA ! ! 72 For Personal & Private Use Only Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ughADa nyAya-netra ne nihALa re ! nihALa tu; nivRtti zIghrameva dhArI te pravRtti bALa tu upasaMhAra jJAna, dhyAna, vairAgyamaya, uttama jahAM vicAra; e bhAve zubha bhAvanA, te utare bhava pAra / doharA jJAnI ke ajJAnI jana, sukha duHkha rahita na koya; jJAnI vede dhairyathI, ajJAnI vede roya. maMtra, taMtra, auSadha nahIM, jethI pApa palAya; vItarAga vANI vinA, avara na koI upAya. janma, jarA ne mRtyu,. mukhya duHkhanA hetu ; kAraNa tenAM bekahyAM, rAga dveSa aNahetu. vacanAmRta vItarAganAM parama zAMtarasa mUla; auSadha je bhavaroganAM, kAyarane pratikUla. nathI dharyo deha viSaya vadhAravA, nathI dharmo deha parigraha dhAravA deha dharyo che karmo khapAvavA, deha dharyo che bhakti kamAvavA / / 73 For Personal & Private Use Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadguru bhakti rahasya binA nayana pAve nahIM, binA nayana kI bAta / seve sadguru ke caraNa, so pAve sAkSAt // . bujhI cahata jo pyAsa ko, hai bujhana kI rIta / pAve nahIM gurugama binA, yahIM anAdi sthita / / yehI nahIM hai kalpanA, yehI nahIM vibhaMga / kaI nara paMcama kAla meM, dekhI vastu abhaMga / / ___ nahIM de tU upadeza ko, prathama lehI upadeza / saba se nyArA agama hai, vaha jJAnI kA deza / / japa tapa aura vratAdi saba, tahAM lagI bhramarUpa / jahAM lagau nahIM saMta kI, pAI kRpA anUpa / pAyA kI yaha bAta hai, nija chaMdana ko chor3a / pIche laga satpuruSa ke, to saba baMdhana tor3a / / brahmacarya subhASita nirakhIne nava yauvanA, leza na viSaya nidAna / gaNe kASThanI putaLI, te bhagavAna samAna / / A saghaLA saMsAranI, ramaNo nAyaka rUpa / ' e tyAgI, tyAgyuM badhuM, kevaLa zokasvarUpa / / eka viSayane jItatAM, jItyo sau saMsAra / nRpati jItatAM jItiye, daLa, pura ne adhikAra / / 74 For Personal & Private Use Only Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayarUpa aMkurathI, TaLe jJAna ne dhyAna / leza madirA pAna thI, chAke jyama ajJAna / je nava vADa vizuddhathI, dhare ziyaLa sukhadAI / bhava teno lava pachI rahe, sattva vacana e bhAI / / suMdara ziyaLa sura taru, mana vANI ne deha / je naranArI sevaze, anupama phaLa le teha / / pAtra vinA vastu na rahe, pAtre Atmika jJAna / pAtra thavA sevo sadA, brahmacarya matimAna / / zrI sadguru upakAra mahimA prathama namu gururAjane, jeNe ApyuM jJAna; jJAne vIrane oLakhyA, TaLayuM deha-abhimAna / 1 te kAraNa gururAjane, praNamuM vAraMvAra ; kRpA karI muja Upare, rAkho caraNa mojhAra / 2 paMcama kALe tuM maLayo, Atmaratna-dAtAra ; kAraja sAryAM mAharAM, bhavya jIva hitkaar| 3 aho! upakAra tumAraDo, saMbhAraM dina rAta ; Ave nayaNe nIra bahu, sAMbhaLatAM avadAta / 4 anaMtakAla hu~ AthaDayo, na maLayA guru zuddha saMta; duSama kALe tu maLayo, rAja nAma bhagavaMta / 5 75 For Personal & Private Use Only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAja rAja sau ko kahe, viralA jANe bheda; je jana jAne bheda te, te karaze bhava cheda | apUrva vANI tAharI, amRta sarakhI sAra; vaLI tujamudrA apUrva che, guNagaNa ratna bhaMDAra / tujamudrA tuja vANIne, Adare samyak vaMta ; nahIM bIjAno Azaro, e guhya jANe saMta / 8 bAhya caraNa susaMtanAM, TAle jananAM pApa; aMtara cAritra gururAjanu, bhAMge bhava saMtApa / 9 zrI sImaMdhara jina vandanA bhAvanA zrI sImaMdhara sAhibA ! araja karUM kara jor3a; zazI darzana sAyara vadhe, vaMdanA mArI hojo / anaMta covIsI jina namuM siddha anaMtA koDa; je jinavara mukte gayA, vaMdu bekara jor3a / doya koDI kevaLa dharA, viharamAna jina vIza ; sahastra koTi kevaLI namuM sAdhu namu nizadiza / " 7 anaMta kALathI AthaDayo, nirdhaniyo nirAdhAra, zrI sImaMdhara sAhibA ! tuma viNa koNa AdhAra ? 76 For Personal & Private Use Only Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je cAritre nirmaLA, te paMcAyaNa siMha, ___ viSaya kaSAya ne gaMjiyA, te praNamuniza dina / / (tIna namaskAra) caityavaMdana zrI sImaMdhara jaga dhaNI! A bharate Avo ___ karuNAvaMta karuNA karI, amane vaMdAvo! sakaLa bhaktanA tume dhaNI, jo hoye ama nAtha ; ___ bhava bhava hu~ chu tAharo, nahIM melu have sAtha / sayala saMga chaMDI karI cAritra lezaM, ___pAya tamArA sevIne ziva-ramaNI vrshu| e arajo mujane ghaNo, pUro zrI sImaMdhara deva! ihAM thakI huM vinavU, ava dhAro muja seva / / (kiMci Adi caityavaMdana vidhi) stavana dhanya dhanya kSetra mahAvideha jI, dhanya puMDarika girigAma, dhanya tihAMnA mAnavI jI, nitya UThI kare re praNAma ; .. sImaMdhara svAmI! kahIMye re huM mahAvideha AvIza, sahajAnaMda, prabhujI! kahIMye re huM Apane vaMdIza? . 77 For Personal & Private Use Only Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samavasaraNa deve racyu jI, cosaTha indra nareza; sonA taNA siMhAsana beThA, cAmara chatra DhaLe za; sImaMdhara svAmI! kahIMye re huM mahAvideha AvIza? sahajAnaMda prabhujI! kahIMye re huMApane vaMdIza? indrANi kADhe gahuMlI jI, motInA coka pUreza, laLI laLI liye luMchaNA jI, jinavara diye upadeza? sImaMdhara svAmI! kahIMye re huM mahAvideha AvIza? sahajAnaMda prabhujI! kahIMye re huM Apane vaMdIzaM? eNe same meM sAMbhalayujI, have kasvA paccakhkhANa; pothI, ThavaNI tihAM kane jI, amRta vANI varavANa / sImaMdhara svAmI! kahIMye re huM mahAvidahe AvIza? sahajAnaMda prabhujI kahIMye re huM Apane vaMdIza? rAmane vahAlAM ghoDalAM jI, vepArIne vahAlAM che dAma; amane vahAlA sImaMdhara svAmI, jema sItAne zrIrAma sImaMdhara svAmI! kahIMye re huM mahAvideha AvIza? sahajAnaMda prabhujI! kahIMye re huM Apane vaMdIza? nahIM mAgu prabhu rAja riddhijI, nahIM mAgu garatha bhaMDAra; huM mAgu prabhu eTalujI, tuma pAse avatAra; sImaMdhara svAmI! kahIMye re huM mahAvideha AvIza? sahajAnaMda prabhujI! kahIMye re huM Apane vaMdIza? 78 For Personal & Private Use Only Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deva na dIdhI pAMkhaDI jI, kema karI Avu hajura? mujaro mAro mAnajo jI, praha ugamate sUra ! sImaMdhara svAmI! kahIMye re huM mahAvideha AvIza? sahajAnaMda prabhujI! kahIMye re huM Apane vaMdIza? samaya sundaranI vinatI jI, mAnajo vAraMvAra ama bAlakanI vinatI jI, mAnajo vAraMvAra be kara joDI prabhu vinavU jI, vinataDI avadhAra saumaMdhara svAmI! kahIMye re huM mahAvideha AvIza? sahajAnanda prabhujI! kahIMye re huM Apane vaMdIza? jaya vIyarAya thoI (stuti) mahAvideha kSetramA sImaMdhara svAmI, sonAnAM siMhAsanajI, rUpAnAM tyAM chatra virAje, ratnamaNinA dIvA dIpe jI / kumakuma varaNI gahuMlI virAje, motInA akSata sAcAjI, tyAM beThA sImaMdhara svAmI, bole madhurI vANI jI / kesara caMdana bharyAM kacolAM, kasturI barAso jI, pahelI re pUjA amArI hojo, ugamate prabhAte jii| so kroDa sAdhu so kroDa sAdhvI jANa aise parivAre sImaMdhara svAmI bhagavAna . * daza lAkha kevalI e prabhujIno parivAra vAcaka jaza upadeze, vaMdu nitya vAra hajAra / 79 For Personal & Private Use Only Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhu zrI sahajAnaMdaghanajI kRta stavana saMgraha .. 1. pada : rAga - dhanyAzrI cetAvanI :paMthIDA! prabhu bhajI le dina cAra .....prabhu .... (2) tana bhajatAM tana jela ThelAyo, azaraNa A saMsAra ...paM... tana dhana kuTuMba sajI tajI bhaTake, caugati vAraMvAra . paM.. kyAM thIM Avyo? kyAM jAvu che? rahevU keTalI vAra..paM.. kartavya zuche? karI rahayo zu hajI na cete gamAra..paM.. AtmArpaNa thaI prabhu pada bhajatAM, ve ghaDIo bhava pAra...paM.. mATe thA taiyAra bhajanamAM, sahajAnaMda patha sAra.......paM.... di. 28-3-1954 2. pada : rAga - mAlakoSa sahaja samAdhi :bhayo mero... manuA~ beparavAha ..... ....... aha~-mamatAkI ber3I phaiDI, saja dhaja Atma-utsAha..bhayo. 80 For Personal & Private Use Only Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtara- jalpa vikalpa saMhArI, mAra bhagAyI cAha karma-karmaphala cetanatAko, dInho agni-dAha pArataMtrya para nijako miTAyo, Apa svataMtra sanAha bhayo ..... nija kulavaTa kI rauti nibhAI, pata rAkhI vAha vAha. paricaya: jJAna cetanA saMgameM vilasai, sahajAnaMda athAha ..... bhayA... tIna loka meM ANa phelAI, Apa zAhana ko zAha bhayo 3. pada bhayo ..... bhayA..... ... 81 ... nAma sahajAnaMda merA nAma sahajAnaMda | ag2ama-deza alakha - nagara - vAsI maiM nirdvandvanAma For Personal & Private Use Only sadgurU-gama tAta mere, svAnubhUti mAta / syAdvAda - kula hai merA, sad viveka bhrAta... nAma..... samyag-darzana devaM mere, gurU hai samyag jJAna / - bhayo ... Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-sthiratA dharma merA, sAdhana svarUpa-dhyAna ..nAma .. samiti hI hai pravRti merI, gupti hI ArAma / / zuddha cetanA priyA saha, ramata hU~ niSkAma nAma .. paricaya yahI alpa merA, tanakA tanase pUcha / tana-paricaya jar3a hI hai saba, kyoM maroDe mUMcha? .. nAma ... 4. pada mana-zikSAHre mana! mAna tU morI bAta kyoM ita uta bahi jAta __.. (2) rahe na pata sati paraghara bhaTakata, para-hada nRpa baMdhAta ; jar3a bhI kabhI tujha dharma na seve, tU jar3atA apanAta ...re mana. 1. kAheko bhakta! vibhakta prabhasoM, kAhe na lAje marAta! priyatama bina kahIM jAta na sati-mana, tU to bhakta manAta ....re mana. 2. paMca viSaya-rasa seveM iMdriyA~, tujhe to lAtam lAta; kAhe tU iSTAniSTa manAvata, sukha-dukha-bhrama bharamAta ...re mana. 3. sunike sadgurU sIkha suhAvanI manana karo dina-rAta ; sahajAnaMda prabhu-sthira-pada khelo, haMso sohaM samAta ...re mana. 4. 82 For Personal & Private Use Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. padaH rAga-mAlakoSa Atma-bhAvanA: huM to AtmA chu jaDa zarIra nathI (2) zarIra masANanI rAkhano Dhagalo, paLamAM vikhare ThokarathI; mujha vaNa zaba pUjo, bALo, ___ jJAyakatA nahiM sukha-duHkhathI .. huM 1. sparza gaMdha rasa rUpa zabda ane, jAti varNa liMga mujhamAM nathI; philma baeNTarI preraka judo, tema dehAdika bhinna mujathI.. huM 2. sUrya caMdra maNi dIpa kAntinI, muja prakAza vaNa kimmata zI? prati dehe je zobhanikatA cha, . te mArI, juo vizca mathI .. 3. agni kASTha-AkAre rahe paNa, __ thAya na kASTha a vAta nakkI; zAke lUNa dekhAya nahiM paNa, ___ anubhavAya te svAda thakI hu~ 4. 83 For Personal & Private Use Only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarIrAkAra rahI zarIra na thAuM, ratna dIpa jema sva-para- prakAzaka, lavaNa jema jaNAuM sahI ; agni jema upayoga cIpIo, svayaM jyoti chaM pragaTa ahiM huM 5. pakaDAvuM koI sajjanathI; prayogathI vijaLI mAkhaNa jema, sahajAnandaghana anubhavathI huM 6. 6. pada cetAvanI: jayA ! tU ceta sake to ceta, sira para kAla jhapATA deta .. duryodhana, duHzAsana bande ! kInho chala bharapeTa ; dekha ! dekha ! ! abhimAnI kaurava, dala bala maTiyAmeTa jIyA 1 , garvI rAvaNa se lampaTa bhI gaye rasAtala kheTa ; mAndhAtA sarikhe nRsiMha keI, hAre maraghaTa leTa jIyA 2. DUba mare subhUma se lobhI, nidhi riddhi sainya sameta ; zakI cakrI, ardhacakI yahA~, sabakI hota phajeta , jIyA 3. 84 .. For Personal & Private Use Only Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tAtai lobha, mAna chala tyAgI, karo zuddha hiya-kheta; supAtratA satsaMga yoga se, sahajAnanda pada leta ......jIyA 4. (di. 11-2-1960) 7. pada anubhava:saphala thayuM bhava mArUM ho, kRpAludeva! __pAmI zaraNa tamArUM ho, kRpAludeva! kalikAle A jambu-bharate, deha dharyo nija-para-hita zarate, TALyuM moha aMdhArUM ho, kRpAludeva .. / 1 dharma-DhoMgane dUra haTAvI, Atma dharmanI jyota jagAvI; kayu cetana-jar3a nyArUM ho, kRpAludeva / 2 samyag darzana-jJAna-ramaNatA trividha karmanI TALI mamatA; sahajAnaMda lahma pyArUM ho, kRpaaludev....| 3 (di. 1-8-1963) . 8. pada rAja-mahimA :(prabhu Aja caraNoM meM Aye tumhAre... Dhaba) prabhu rAjacandra kRpAlu hamAre.... maiM hU~ zaraNAgata nAtha tumhAre.......... prabhu0. 1. 85 For Personal & Private Use Only Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mere cidAkAza ke ajaba sitAre; mere manoratha ke sArathI bhAre..... prabhu0 2. tU khevaiyA merI naiyA nikaTa kinAre; .. mere du.kha dvandva hI kaTa gaye sAre....prabhu0. 3. tU hI mere sarvasva hadaya dulhAre; .. terI kRpA sahajAnaMda nihAre .......... prabhu0. 4. (di. 1-11-1964) 9. pada , prArthanA :Avo Avo ho gurUrAja! mArI jhupaDIo rAkhavA potAnI lAja mArI jhupaDIo jaMbu-bharate A kAle pravarte, dharmanA DhoMga samAja . mArI. 1. tethI kaMTALI Apa darabAre, Avyo huM zaraNe mahArAja ... mArI. 2. chatAM mUke nA keDo A duniyA, aMdha parIkSA vyAja .... mArI. 3. nAma dhArI keI ApanA ja bhakto, pajave kalaMka daI Aja .....mArI. 4. 86 For Personal & Private Use Only Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Avo padhAro dhairya baMdhAvo, DhIla karo zAne mahArAja mArI. 5. Apo Apo saune prabhu ! sanmati, Apo bhaktinuM sAja mArI. 6. ho aMtarAya koI mArA mAragamAM, nahiM to jAze tujha lAja .... mArI. 7. mULa mAraga nirvighne ArAdhu, sahajAnaMda svarAja .... mArI. ( di. 28 - 8 - 1965 ) 10. pada .... .. prabhunAma rahasya : prabhu tArAM che anaMta. nAma, kaye nAme japuM japamALA, ghaTa-ghaTa AtamarAma, kaye ThAme zodhuM pagapALA jina-jinezvara deva tIrthakara, hari hara buddha bhagavAna kaye. brahmA viSNu maheza Izvara, allAha khudA insAna kaye . 1 . 87 For Personal & Private Use Only 8. alakha niraMjana siddha parama tattva, sat cidAnanda Iza kaye. ........... Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhu paramAtmA para brahma zaMkara, ziva zaMbhu jagadIza kaye. 2. kaye; aja avinAzI akSara tAraka, dInAnAtha dInabaMdhu oma aneka rUpe tuM oka cho, avyAbAdha sukhasiMdhu kaye. 3. sahaja Atma svarUpa paramagurU sama sattAdhArI, kaye. 'sahajAtma svarUpa paramagurU' a, nAma raTuM nijarUpa ... .....kaye. 4. maMdira masjida ke nahiM girajAghara, zaktirUpe ghaTamAMya kaye ; paramakRpAlu rUpe pragaTa tuM, sahajAnandaghana tyAMya kaye. 5. ( di. 25 - 9 - 1969, bhAdra zu. 15, saM. 2025) 11. pada .... devatattva samanvaya : devAdhidevapada oka, RSabha - prabhu ! tujhamA~ dyaTe che.... vizvamAM dharmo aneka, bhinna-bhinna nAme raTe che...... viSNu avatAra tuM AThamo o, bhAgavata grantha AkhyAna.... R 0. 88 For Personal & Private Use Only Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaMkare tuja rUpe avatAra dharyo, zivasaMhitA a byAna ratnatrayI trizule saMhAryo, ajJAna - aMdhakAsura khambhe tAre laTake alakAvali, jaTA dhArI tapazUra... samavasaraNa upadeze caturmukha, nirvANadina a ja mahAzivarAtrI, tuM sat cit AnaMdI........ aSTApada - kailAzavAsI tuM ja, pitA tuM sarasvatI paMDa bAbA Adama te tuM ja AdinAtha. ....... caraNe sanmukha rahe naMdI.........R... viSNu nAbhi brahmA thaI pragaTayo, te tuM nAbhirAya naMda kAna dAbI bAhubalio pokAryo, bAMgavidhi o marma Adi buddha tuM, Adi tIrthaMkara, R0. ... R0 R0. .. For Personal & Private Use Only R0. ......... R0. mAnya islAmI dharma ........ ...R0. R0. .... 70. Adi nareza samAja........R0. 1. 2. 4. Adya saMskRtino tuM puraskartA, sahajAnanda-pada rAja........ R0. 6. ( di. 20-10-1969, Azvina zu. 10, vijayAdazamI saM. 2025 ) 89 5. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMgala - Arati OM parama kRpAlu deva ! jaya parama kRpAlu deva !! he parama kRpAlu deva !!!....... janma-jarA-maraNAdika ..... sarva duHkhono atyaMta kSaya karanAra, je atyaMta0 (2) avo vItarAga puruSono, tIrthaMkara munijanano, ratnatrayI patha sAra.... OM ... 1. mULa mArga te Apyo .... muja raMka bALane, anaMta kRpA karI Apa, prabhu anaMta0 (2) nAtha caraNa balihArI ! harI bhava-bhrAnti mhArI, aho upakAra amApa !!! ..... OM ...... 2. pratyupakAra te vALavA-ne huM chu, sarvathA ja asamartha, chu sarvathA0 (2) nispRha cho kaMI levA, Apa zrImad mahAdevA, . paritRpta nija artha...... OM ...... 3. jethI mana-vaca-tana ..... akAgra thaI namuM Apa caraNa araviMda, namuM Apa0 (2) AtmA apuM tujane, parama bhakti ho mujane, yAcuM na jaDa-pada-iMda.......OM....... 4. 90 For Personal & Private Use Only Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane vItarAga purUSanA mULa dharmanI, upAsanA ja akhaMDa. prabhu upAsanA0 (2) jAgrata raho ura mhAre ! bhava-paryanta shAre, ___ chUTo viSayAnaMda...... OM ....... 5. Apa kane he nAtha ! aTalu huM mAguM te, saphaLa thAo abhilASa, muja saphaLa0 (2) hu~ sevaka tuM svAmI, puSTa nimitta anugAmI, sahajAnanda vilAsa...... OM ....... 6. maMgala dIpaka rahasya jagamaga jagamaga jagamaga dIyA, pragaTAyA prabhu mAMgalika dIyA, apane ghaTa kiyA mAMgalika diyA, ahammama gAlaka artha-prakriyA...1. kevaladarzana-jJAna svakIyA, dvividha cetanA nija rasa priyA, bhrama tama vidhna vinAzaka kriyA, . anaMta vIrya ari aMta karI; yA...2. anaMta-catuSTaya svAdhIna jIyA, maMga-sva sahajAnanda-pada lIyA; maMgala dIpa-rahasya sudhIyA! - antaraMga vidhi anubhavanIyA .3. 91 For Personal & Private Use Only Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadgurU vaMdana aho ! aho! zrI sadgurU, karUNAsiMdhu apAra; A pAmara para prabhu karyo, aho! aho! upakAra; zu prabhu caraNa kane dharUM, AtmAthI sau hIna; te to prabhule ApIo, vartuM caraNAdhIna; A dehAdi AjathI, varto prabhu AdhIna; dAsa dAsa huM dAsa chaM, Apa prabhuno dIna ; SaT sthAnaka samajAvIne, bhinna batAvyo Apa ; myAna thakI taravAravat, a upakAra amApa; je svarUpa samajyA vinA, pAmyo duHkha ananta ; samajAvyuM te pada namu, zrI sadgurU bhagavaMta ; parama puruSa prabhu sadgurU, paramajJAna sukhadhAma; jeNe Apyu bhAna nija, tene sadA praNAma ; deha chatAM jenI dazA, varte dehAtIta; te jJAnInAM caraNamAM, ho vaMdana agaNita. For Personal & Private Use Only Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ praNipAta stuti he paramakRpALu deva ! janma, jarA maraNAdika sarva duHkhono atyanta kSaya karanAro avo vItarAga purUSano mULa mArga Apa zrImade anaMta kRpA karI mane Apyo, te anaMta upakArano pratiupakAra vALavA huM sarvathA asamartha chu. vaLI Apa zrImad kaMI paNa levAne sarvathA nispRha cho, jethI huM mana, vacana, kAyAnI akAgratAthI ApanA caraNAraviMdamAM namaskAra karUMchaM. ApanI parama bhakti ane vItarAga purUSanA mUla dharmanI upAsanA mArA hRdayane viSe bhavaparyanta akhaMDa jAgRta raho aTaluM huM mAgu chu te saphala thAo.! .. OM zAMtiH zAMtiH zAMtiH 93 . For Personal & Private Use Only Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paricaya jhAMkI : zrImad rAjacandra Azrama, hampI -jahAM jagAI Ahaleka-eka avadhUta AtmayogI ne ! .. unmukta AkAza, prasanna, prazAMta prakRti, hariyAle kheta, patharIlI pahAr3iyA~, cAroM ora TUTe-bikhare khaMDahara aura nIce bahatI huI tIrthasalilA tuMgabhadrA- ina sabhI ke bIca 'ratnakUTa' kI parvatikA para giri kaMdarAoM meM chAyA-phailA khar3A hai yaha ekAMta AtmasAdhana kA Azrama, jaMgala meM maMgalavat ! bhagavAna munisuvrata svAmI aura bhagavAna rAma ke vicaraNa kI, bAlIsugrIva kI rAmAyaNakAlIna yaha 'kiSkindhA' nagarI aura kRSNadevarAya ke vijayanagara sAmrAjya kI jinAlayoM-zivAlayoM-vAlI yaha samRddha ratna-nagarI kAlakrama se kisI samaya khaMDaharoM kI nagarI banakara patanonmukha ho gii| usI ke madhya basI huI ratnakaTa parvatikA kI prAcIna AtmajJAniyoM ko yaha sAdhanAbhUmi aura madhyayugIna vIroM kI yaha raNabhUmi isa patanakAla meM hiMsaka pazuoM, vyataroM, cora-luTeroM aura pazu-bali karane vAle durAcArI hiMsaka tAMtrikoM ke kukarmoM kA aDDA bana gaI ... ....... ... ... para eka dina...aba se ThIka bAIsa varSa pUrva sadara himAlaya kI ora se, isa dharatI kI bhItarI pukAra sunakara, usase apanA pUrva RNasambandha pahacAna kara, AyA eka avadhUta aatmyogii| aneka kaSToM, kasauTiyoM, agni-parIkSAoM aura upasarga-pariSahoM ke bAvajUda usane yahAM AtmArtha kI Ahaleka jagAI, baiThA vaha apanI alakhamastI meM aura bhagAye usane bhUta-vyantaroM ko, cora-luTeroM ko, hiMsaka durAcAriyoM ko aura yaha pAvana dharatI punaH mahaka uThI... aura phira....phira laharA uThA yahAM AtmArtha kA dhAma, sAdhakoM kA sAdhanA sthAna-yaha Azrama-bar3A isakA itihAsa hai, vistRta usake yogI saMsthApaka kA vRtAMtta hai, jo asamaya hI cala par3A apanI cirayAtrA ko, cirakAla ke lie, anekoM ko cIkhate-cillAte chor3akara aura anekoM ke Atma-dIpa jalAkara ! For Personal & Private Use Only Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddhi-patraka azuddha rUpe thAya che hu~ya pRSTha . paMkti 3 16 5 13 5 14 98 99 106 10 7 13 15 11 15 13 186 18 12 18 14 19 17 20 18 24 2 263 26 6 28 1 34. 18 35 12 35 19 379 37 17 37 20 39 14 zuya karane prapaMcamA pazcAtApa Icchu yathAyoga kai na kaMi kartA paNu ISTa thAya che satyapuruSoe vRti Ao . matArthI Atma bhAMkhu kRSa caritrano udadezathI tehanoM upadAnanu zuddha rUpe sthita thAya che hu~ ya zuya karIne prapaMcamAM pazcAttApa icchu yathAyogya kaMi ne kaMi kApaNuM iSTa thayA che, thAya che satpuruSoe vRtti thAo matArthI 2 Atama mAkha . bhAlu kRza cAritrano upadezathI tehano upAdAnanu aThavata Thavat emAM emA vadu zrIsukha 39 zrImukha For Personal & Private Use Only Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ azuddha dIvA bhASA meM che prakAra pRSTha paMkti 48 13 503 55 1 603 644 67 3 804 80 12 865 86 12 sAddahyA garIbaM udabara kyAM thI phaiDI hadaya kaI zuddha dIpA bhASA mAM che prakAre saddahyA garIba udaMbara kayAMtho pheDI hRdaya koI kaI sthAnoM para gujarAtI likhAvaTa ke "La" ke sthAna para kiyA gayA "la" kA mudraNa sudhAra kara par3heM evaM anAvazyaka anusvAra (.) ke TAipoM ko bhI sudhArane kI kRpA kreN|' kRpayA isa pustaka kI AzAtanA na kreN| For Personal & Private Use Only Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacandra Azrama, hampI prakAzita :yo0 yu0 zrI. sahajAnaMdaghanajI likhita-sampAdita sAhitya zrImada rAjacandra : tattvavijJAna 8 anubhUti kI AvAz2a 0 upAsyapade upAdeyatA sahajAnanda vilAsa * sahajAnaMdaghana patra-sudhA 8 sahajAnaMda sudhA : padAvalI & zrI bhakti-karttavya 8 AnaMdaghana cauvIzI sArtha TIkA vardhamAna bhAratI, beMgalora-560 008 prastuta :zrImad rAjacaMdrajI evaM yo0 yu0 zrI. sahajAnaMdaghanajI sambandhita sAhitya 8 zrI Atmasiddhi zAstra (hindI anuvAda saha) 9 dakSiNApatha kI sAdhanAyAtrA (hindI) mudraNAdhIna 8 dakSiNApatha nI sAdhanAyAtrA (gujarAtI) mudraNAdhIna paramaguru pravacana (hindI-gujarAtI) mudraNAdhIna Mystic Master Yogindra Yugapradhan Sri Sahajanandaghanji (English) Under Prep. 8 ananta kI anugUMja (Atmakhoja ke gIta) 8 videzoM meM jaina dharma prabhAvanA (mudraNAdhIna) 8 Jainism Abroad (Under Publication) rikArDa evaM kaiseMTa 8 Atmasiddhi-apUrva avasara 0 rAjapada-rAjabhaktipada 6 paramaguru pada sahajAnanda pada 7 paramaguru pravacana maMjuSA i. lagabhaga 72 kaisaeNTa evaM rikArDa / For Personal & Private Use Only