Book Title: Atmanand Prakash Pustak 017 Ank 06 07
Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/531198/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir chachachachachachachakkacha-chachachachachachachachacha3 zrImajiyAnandasUri sadgurubhyo namaH zrI LE - ra % jaza ke tridhArADu che. ra n 00 ... ...87 dow:: 08:42* karavAne bacata karataH thI dudhvaM jJAna dadAti pratidinabhaya yavAcana sajanebhyaH / mahA stutyApayatnaH samudagakaraNa sasthA ratAnI 38 karo" va ra | jaja tarI rahI *** * * ** haju pharAka kelphaphaTTa udAharaddhA che. 6 66 daradigA karI che . .E- - -- 3: 51,35: 2 8 : 21:53:358 5:31:rA dara5 phi2-252:23: rI: : : Rs viSayAnukramaNikA ci . che1 zrI vara stuti. { rA. DhiladAsa mULacaMda bI. e.) ... 2 keTalAka mAratA ka "leke (aa kubele la aM. trivedI) ... 3 savavana ni vacce vyaya. ( munimahAra ja zI kapUravijayajI) . 4 saMyama rAkha nAM che. che satsa na la na. ... 111 cha mithyAtvanA ca ne. 8 gurU mahimA. . 9 9dyoga para tA. ( rA. viThThaladAsa mULacaMda zAha. ) che. 10 bAramI kepharansa. ( sika-oNIsa ) 1 kaoNpharansanA sAM patinuM vyAkhyAna. 12 muni mahArAja zrI la navijayajInuM vyAkhyAna, 13 jaina sAhitya saMzodhaka samAja. 14 saMthAvale kana, ... che. 15 vamA samAcAra, vApaka mUlya rU. 1) TapAla kharca AnA 4. 1 5 ) naMda che re : 2 mA zAha 29. caMda 9 dulAi e cho. bhAvanA , hu chu huM For Private And Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir amArI sabhAnuM jJAnoddhAra khAtuM. 1 sumukha tRpAdimitra catuSka kathA. zA. 11 saMsmAraka prakIrNaka saTIka. uttamacaMda hIrajIprabhAsapATaNavALA taraphathI. 12 zrAvakadhamavidhi prakaraNa saTIka. ceyacaMdana mahAbhAgya. 13 vijayacaM? kevaLI caritra prAkRta, 3 jaina meghadUta saTIka. 14 vijJapti saMgraha. 4 jenA aitihAsika gUrja2 rAsa saMgraha. 15 vijayadevasUri mAhA. 5 prAcIna jenalekhasaMgraha dvitIya bhAga. 16 jaina graMtha pratita saMgraha, 6 aMtagaDadazAMga sUtra saTIka bharUca nivAsI 17 liMgAnuzAsana (TIkA sAthe kheta ujamabahena tathA harArabdhana taraphathI. 18 dhAtu parAyaNa. 7 zrI kalpasUtra-kIraNavanA zeTha dolatarAma 19 zrI naMdIsUtra zrI haribhadrasUri kRta TIkA veNIcaMdanA putraratna svarUpacaMdabhAI tathA te- sAthe buhArIvALA zeTha motIcaMda suracaMda manAM dharmapatni bAI cunIbAinI dravya sahAyathI. taraphathI. 8 zrI upAsadazaga subuhArIvALA zeTha 20 zrI anuttaravahAi-zA. kacarAbhAi pItAMbaradAsa pannAjI. nemacaMda khaMbhAtavALA taraphathI. siddhiprAbhRta saTIka. 10 sthAnake saTIka. zrImAna upAdhyAyajI yazovijayajI mahArAja kRta zrI adhyAtma matarikSA graMtha. (mULa sAthe bhASAMtara) sataramAM saikAmAM ke jyAre jaina darzananI aMdara paDela bhinna bhinna zAkhAmAM dhama saMbaMdhI aneka vivAda cAlatA hatA, te daramyAna bALa jene satya zuM ? ane zuddha to zemAM che ? te zodhavAnI muzkelI jaNAtAM tevA chAne upakAra karavA nimite ja A adhyAtmika graMthanI uta mahAtmAe racanA karI che. zuddha tatvanA svIkArane ja Asa purUSe adhyAtma kahe che, jethI tenI parikSA karIne te grahaNa karavuM joIe, teja A graMthamAM batAvavAmAM AveluM che. graMthanI zarUAtamAM adhyAtma kene kahevuM tenI vyAkhyA sAthe nAma-sthApatA-dravya ane bhAva: e cAramAM mokSanuM kAraNa evA bhAvaadhyAtma viSe vivecana karI tenI aMdara jJAna, darzana ane cAritranI ucca ghaTanA kevI rIte thaI zake, te mATe mahAtmA graMthakAra mahArAje yuktipUrvaka batAthayuM che, te sAthe adhyAtmanI siddhi kyAre thai zake tene aMge zaMkA samAdhAna pUrvaka anya graMthanA pramANa ApI puravAra karI batAvyuM che. tyArabAda jemanA matane vicAra kartavya che tevA nAma-adhyAtmI ke je za8 adhyAtmathI temanI hakIkata kevaLa jAdI ane virodhI che ane zuha bhAvaadhyAtma ja mokSanuM kAraNa che, tenuM skuTa vivecana graMthakartA zrImAne asarakAraka rIte batAvyuM che. adhyAtmanA khapI ane rasIkane A apUra graMtha khAsa paThana pAThana karavA jevuM che. kiMmata rU. 7-8-20 pisTeja ju. amArI pAsethI maLaze. For Private And Personal Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - -- zrI 28 pAradhi = 9 kAza - - -9 -8 --hakakacchI yaha hi rAgaSamohAdyaninUtena saMsArijantunA zArIramAnasAnakAtikaTukaHkhopanipAta. pImitena tadapanayanAya heyopAdevapadArthaparijJAne yatno vidheyaH // puta 27] vIra saMvata 2446, . mAtma saMvata 24. [ aMka 6 . zrI vIra stuti. harigIta. je vIranA upadezanI amRtamayI vRSTivaDe, A jagnamAM leke ghaNuM pAmyA che badhI bijane, cAritra uMcuM jehanuM nirakhI ane hRdaye dharI, saMsAramAM leke ghaNAe cAritrane dhAraNa karyuM, saMsAra sAgarathI karyo uddhAra kaIka jana to, te dhastaMbharUpI prabhujI vijaya pAme sarvadA. == ==== = = ==x== For Private And Personal Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 146 zrI AtmAnaMda prakAza. keTalAka pAstAvika loko. padhAtmaka bhASAMtara sahita. le. rA.. kuberalAla aMbAzaMkara trivedI-bhAvanagara. gatAMka pRSTa 119 thI zarU. AkAzamutpatatu gacchatu vA diganta mambhonidhi vizatu tiSThatu vA yatheccham / janmAntarArjitazubhAzubhakRtrarANAm chAyeva na tyajati karmaphalAnubandhaH // (vasaMtatilakA) uDI bhale gaganamAM kadi bhAI jAo, yatna karI pharI vaLe saghaLI dizAe pise samudramahiM ke varate svachaMda, cheDe na chAMyasama karmaphalAnubaMdha. kaivartakarkazakaragRhaNacyuto'pi jAlAntare nipatitaH zapharo varAkaH // devAttato vigalito gilito bakena vakre vidhau vada kathaM vyvsaaysiddhiH|| (vasaMtatilakA.) mAchIta kara thakI chaTakayuM ja phALe, tyAM te paDayuM kamanazIbathI anya jALe; tyAMthI chuTayuM macha are AgathI gaLaNuM, vAMkuM vidhi javA prayatna na siddha jANuM. bandhanastho'pi mAtaGgaH shsrbhrnnkssmH| api svacchaMdacArI vA svodareNApi duHkhitaH // For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir keTalAka prAstAvika glaeNke. 147 (deharo.) hAthI bAMdhelo chatAM, piSe sahastra jana; yatheccha bhaTake zvAna paNa, ciMtA peTanI mana. amitaguNo'pi padArthoM doSeNaikena nindito bhavati / nikhilarasAyanamahito gandhenogreNa lazuna iva // (dohare.) avaguNa eka thakI khare, agaNita guNa DhaMkAya; lasaNuM rasAyaNamAM vaDuM, gaMdha thakI niMdAya. pariharatu parAGganAnusaGga midamati jIvitamasti vallabhaM cet / hari hari hariNIdRzo nimittam dazadazarkadharamaulayo luThanti // (upajAti. ) je jIva bhAI! kadi hAya hAle, parastrI saMge na kadApi hAle harI gaye rAvaNa rAma rANuM, thayAM daze mastaka dhULadhANa. bhojyaM bhojanazaktizcarati zaktirvarastriyaH / vibhavo dAnazaktizca nAlpasya tapasaH phalam / / (deha) vividha jAtanAM bhejane, jana zakti sAtha; uttama yuvatio ghare. bhegazakti saMgAtha. dAnazaktinI sAtha che, lakSamI pAsa apAra; apa tapatANuM phaLa na e, jA jaga mojhAra. saMpUrNa. For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 148 zrI AtmAnaMda prakAra. vyartha vyaya sva jIvanazakti (Vitality ) ne karatAM aTake. "karakasara e bIjo bhAI che" uDAu phATavADa na karavA vigere zANuM zikhAmaNano artha-zAstramAM jema upayoga karIne lakSamIne nAhaka vyaya thato aTakAvavAmAM Ave che tema jenA vaDe ApaNe AtmajJAna, AtmazraddhA ane AtamaramaNutA pramukha sahaja svAbhAvika AtmasamRddhi prApta karI tenI rakSA tathA puSTi karI zakIe ane aneka ajJAna jIvone unmArge jatAM je je anartha (duHkha) thAya che te sArI rIte ni:svArthapaNe samajAvI, temane asatya mArgathI pAchA vALI, sanmArge joDI zakIe te jIvanazaktinuM saMrakSaNa karavAnI ApaNI sauthI agatyanI pharaja che. jema anukuLa khArAka (khAnapAnAdika) vaDe zarIranuM Arogya sacavAya che ane pratikULa khorAkathI zarIranuM Arogya bagaDe che, jema nyAya nIti-pramANikatAbharyA vyApAra-vyavasAya vaDe lakSmInI prApti, rakSA ane vRddhi thaI zake che ane anyAya-anIti-apramANika AcaraNathI tene vinAza ja thAya che tema sadabhAvanAvALA pavitra vicAra, uccAra ane AcAra vaDe ApaNuM jIvanazaktinuM rakSaNa ane piSaNa thavA pAme che, ane tevI ja rIte virodhI bhAvanAyukta malIna vicAra, vANI ane AcAra vaDe tene nAza paNa thAya che ema samajI sujJa janoe sadAya maitrI, karUNA, pramoda ane mAdhyamathya jevI uttama bhAvanAo vaDe pitAnAM aMta:karaNane bhAvita karI rAkhavuM joIe tathA potAnAM vicAra, uccAra ane AcArane paNa jema bane tema adhika unnata banAvavA prayatna cAlu rAkhavo joIe. jIvanazaktine khIlavavA ane tene sArthaka karI levAno enA jevo sarala-sugama upAya bhAgyeja hoI zake. jema jema jIvanazaktino sabhAge vivekathI vyaya karavAmAM Ave che tema tema chupAI-DhaMkAI-avarAI rahelI jIvanazakti pragaTa thaI temAM vadhAre ja thato jAya che. jIvanazakti e svAbhAvika AtmabaLa che ane je tene khIlavavA-vikasAvavAnI dharma-kaLA barAbara hAtha Ave te te zakti anaMta-akSaya banavA pAme che. samyajJAna-vijJAnakaLA, darzanakaLA ane cAritrakaLA eja kharI dharmakaLA che ane evI saddharmakaLA prApta karI levAnuM saubhAgya koIka viralAne ja hoya che. jemane e uttama kaLA prApta thayela hoya che te bahudhA caMdra, sUrya ane dI5kAdinI pere aneka prANIvargane upakAraka bane che. tethI ja e uttama kalA prApta karI, tenI yathArtha rakSA kALajIpUrvaka For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMyama eja sukha-zAMtinI kharI cAvI che. 149 karI, tene jema bane tema adhika vikAsa karavA prayatna sevA joIe. samyam jJAnAdika kaLAvaDe AtmabaLa vadhatuM ja jAya che ane puSTi pAmelAM AtmabaLa ( purUSArtha ) vaDe uta kaLA adhika khIlatI jAya che. e rIte ajenyAzraya vaDe uttarottara guNanI vRddhi thayA ja kare che ane chevaTe te anaMtatAne pAme che, eTale anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta cAritra (sthiratA), ane anaMta vIryarUpa bane che. sat cit AnaMda svarUpI AtmA e rIte sAkSAt anaMta jJAna ane sukhane svAmI pite bane che ane pitAnA amRtamaya upadeza vaDe aneka bhavyAtmAone paNa sanAtha kare che-karI zake che. e rIte svaparane kharI svAbhAvika sukhazAnita pamADavAnI kaLA keLavavAnI ApaNane maLelI anupama anukuLa taka barAbara sAdhI sArthaka karI levI keTalI badhI jarUrI che te have tamane saheje samajI zakAze. hINA-nabaLA-malIna vicAre, aNachAjatA asabhya reSAdikabharyA malIna vacane ane vagaravicAryuM svapara prANaghAtaka AcaraNe vaDe mugdha -ajJAna che bApaDA pitAne maLelI amUlya takane kaho ke svajIvanazaktine vyartha gumAvI ulTA adhika duHkhI bane che. mATe mAdaka padArthonuM sevana (mada), viSayAsakti, krodhAdika kaSAya, Alasya ane visthAdikane dUra tajI, saddharma kaLA vaDe ApaNe svajIvanazaktine khIlavavI ghaTe che jethI aMte anaMta sukhazAnti prasare. Itizama. lera muni mahArAja zrI karavijayajI mahArAja, saMyama eja sukha-zAntinI kharI cAvI che. kaIka bheLA leke saMyamanA nAmathI ja bhaDake che. temane saMyamane khare artha samajAye heta nathI. athavA saMyamanA miSathI kaIka vakhata lagabhakatane daMbha joI teo tethI ubhagI gayA hoya che athavA te temano te tarapha abhAva pidA - yela hoya che. paraMtu je saMyamane kharA artha-paramArtha ThIka samajAya ane tevAja sAcA saMyamanuM yathArtha rIte pAlana karAtuM sAkSAt jevAya to te sAcA saMyama pratye temaja saMyamavatI vyakti pratye prema pragaTayA vagara rahe nahIM. tethI ja saMyamane artha-paramArtha kahevA prayatna karazuM. ukta saMyamamAM saM ane yama be pada che. sama=samyakra-sArI rIte yamaniyamanuM pAlana karavuM-hiMsA, asatya, cerI, jArI pramukha pApakAryone bane teTale parihAra ( tyAga ) kare, mana tathA Indriyene nigraha kare (temane unmAge For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1pa0 zrI AtmAnaMda prakAza javA na devA-jatAM aTakAvavA), krodha-reSa, mAna-ahaMkAra, mAyA-kapaTa ane lebha ( athavA rAga ane dveSa) rUpa caMDALethI cetatA rahevuM (temane saMga na kare), tathA mana, vacana ane kAyAne kabajAmAM ( aMkuzamAM) rAkhavA prayatna ka. ra tenuM nAma saMyama. zuddha prema-dayA, satya, pramANikatA ane zIla-saMteSAdikanuM satata sevana karavAthI, kSaNika ane azuci bharelA jaDa vastu saMbaMdhI viSayabhoganI asAratA samajI ane tenI upekSA karI AtmAnA sahaja svAbhAvika sat cit AnaMda meLavavA kharA nispRhI jJAnI gurUnI kharA dIlathI sevA-upAsanA karavAthI, kSamA-samatA, mRdutA-namratA, RjutA-saralatA ane saMtoSAdika sadaguNe sArI rIte AdaravAthI tathA vicAra, vANI ane AcAramAMnI malInatA TALI zuddhi karavAthI saMyamanI prApti, rakSA ane abhyAsa baLathI vRddhi thAya che. eja sukha-zAnti prApta karavAnI, tene TakAvI rAkhavAnI temaja tenI abhivRddhi karavAnI kharI cAvI che ane tethI ja te dareka bhavya AtmAe avazya AdaravA yogya che. pUrvokta hitakAraka-sukhadAyaka saMyamamArgane anAdara karI jIva je svachaMda paNe hiMsA, asatya, cerI, jArI pramukha pApa mArgamAMja rapa rahe, manamatA zabdAdika viSayamAM rAga-Asakti ane aNagamatA viSaye pratye dveSa-arUci karato rahe, krodhAdika kaSAya agnine ThAravA-zAnta karavAne badale te prabaLa thAya tevAM AcaraNa karyA kare ane mana, vacana tathA kAyAne kahe ke vicAra, vANI ane AcArane zuddha-pavitra banAvavAne badale malIna banAvane rahe che te asaMyamavaDe pariNAme duHkha ane avanatimAM ja AvI paDe. sarve jIvanuM hitacintavana karavuM, duHkhI jananAM duHkha dUra karavA ApaNuthI banatuM karavuM, sukhI ke sadaguNane dekhI ke sAMbhaLIne rAjI khuzI thavuM ane pApI prANI upara paNa dveSa nahIM karatAM banI zake te tene sudhAravA (niSpApI banAvavA ) prayatna karavo e ApaNI pavitra pharaja samajAvI joIe. tene badale anyanuM aniSTa-ahita cintavIe, du:khInI upekSA karIe athavA te tenA tarapha dveSa-arUci--beda-tiraskAra batAvI duHkhamAM umere ja karIe, sukhI ke sadaguNInI IrSyA-adekhAI-avajJAja karIe ane pApI nIca nizva kAma karanAra sAthe prIti bAMdhI pApAcaraNane puSTi ApIe e badhAM asaM. yamavaDe sukha-zAnti pAmI na ja zakIe, e spaSTa samajI saMyama seva. lera muni mahArAja zrI kapUravijayajI mahArAja. For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dravya-bhAva tI sevAtu' anupama phaLa satsaMga karavAthI thatA aneka uttama lAbha. saMta-susAdhu janAnI saMgati kalpavelInI pere kayA kayA guNa-lAbhanI prApti nathI karAvatI ? kalpavelI kevaLa aihika A leAka saMbaMdhI sukhalAbhanI prApti karAve che, tyAre saMtasevA-bhaktirUpa apUrva kalpavelI alaikika agaNita sukha sapAnI prApti ane vRddhi mATe thAya che. te kaIka kALanA purANA pApa samUhane nAza kare che, jethI AtmAnI kaika prakAranI malIna vAsanAe vilaya pAme che ane zubha vAsanAe jAgRta thAya che; sukRtyanI vRddhi kare che--kANu paraMparA jamAva kare che; jethI jIvane sarvatra sukhazAntine ja anubhava thAya che; subuddhi jagADe che ane kumuddhi TALe che, jethI jaDatA (bhrama-vibhramAdika ) dUra thatAM game tevA prasaMgamAM lagAre mu MjhAyA vagara satya dizAnuM zIghra bhAna thAya che ane temAM askhalita prayANa thai zake che; vaLI te navI navI rUDI vijJAna-kalA pragaTAve che, jethI kAi paNa sthaLe parAbhava nahIM pAmatAM sarvatra jayalakSmI prApta thAya che; ajJAna-mithyAtva aMdhakAra dUra karI jJAna- prakAza prasAre che, jethI svAbhagata ane tavIrya zaktinu yathArtha bhAna-zraddhA pragaTa thatAM, svavIya zaktinA upayAga uttama prakAranA saMyama- cAganuM yathArtha pAlana karavA vaDe anatI AtmaRddhi sapAdana arthe karI levAmAM Ave che. A rIte sata-susAdhu janAnI sevA-bhakti-upAsanA akRtrima (sAcAsvAbhAvika) sukhanA athI mumukSu janAne chevaTe akSaya anata avinAzI sukharAnti ApavA samartha bane che. itizam . le-munimahArAjazrI kapUravijayajI mahArAja. 151 dravya--bhAva tI sevAnuM anupama phaLa. thAya che zatruMjaya, giranAra, arbudAcaLa, aSTApada ane sametazikharAdika sthAvara tIrtho lekhAya che, jyAre kSamAdayAdika aneka guLAthI alaMkRta thayelA uttama gaNudharAdika sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikArUpa catudhi saMgha jaMgamatIrUpa kahe ukta ubhaya tIrthane sthApanArA ( pravatovanArA) asAdhAraNa guNa-zaktine dhAraNa karanArA tIrthaMkarA DhAya che. ukata ubhaya tIrthanuM temaja tIrthaMkara bhagavAnanu yathArtha bhAve sevana karanArA bhavya jane anukrame uttama prakAranA jJAna vairAgya ( saMyama-cega ) ne pAmI sahejamAM A bhavasAgarane tarI jAya che. For Private And Personal Use Only tIrtha bhUmimAM uttama prakAranuM vAtAvastu adhAyalu rahe che, tenA sagathI malInatA dUra thAya che ane aMtaHkaraNa pavitra ane che. aghAra pApa karanArA paNu Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir upara zrI AtmAnaMda prakAza. pavitra tIrtha sevanathI sakaLa pApathI mukata thaI aMte paramAnaMda pada pAmI zake che. zrI zatruMjaya tIrthanI sevAthI kaMDu rAjA jevA (pApI-nirdayI) jIvo paNa karI gayA che. tIrthasevAthI mahIpAla kumAranI pere dravyabhAva rogathI mukta thaI zakAya che. "zrI tIrtharAjanI yAtrA karanArA yAtrika janonI rajanA sparzathI pavitra thavAya che, tIrthATana karavAthI bhavabhramaNa karavuM paDatuM nathI. tIrthabhUmimAM udAra dIlathI dAna devAthI lakSamI sthira thAya che ane jinezvara devanI pUjA arcA karavAthI pite pUjanika thAya che." "anya sthAne karelAM pApa tIrthasthAne (tapa 5 vrata niyama karavAthI) chuTI zake che, paraMtu tIrthasthAne ( svecchAcArathI) karelAM pApa vilepa thAya che" ema samajI sarva AzAtanA tajI vidhipUrvaka tIrthasevA karavI ghaTe che. Itizama. le-muni mahArAjazrI kapUravijayajI mahArAja. mithyAtvanA cAra bheda. 1 pravatana mithyAtva-lekika temaja lokottara mizcAtya saMbaMdhI karaNa phare-rAga dveSAdikathI abhibhUta(vyApta) lekika deva gurUnI sevA kare te laikika temaja vItarAga deva gurU dharmanI cha AzaMsA rAkhIne sevana kare te leAkottara mithyAtva tajavA pezya che. vyavahAra samakitanA sevanathI te sukhe tajI zakAya che. 2 prarUpaNuM mithyAtva-satyathI viparIta asatya mArga anya mugdha janene samajAvI temane unmArge doravI javA rUpa prarUpaNA miyAtva paNa vyavahAra samakitanI prApti thatAM dUra thaI zake che-dUra thAya che. 3 pariNAma mithyAtva-sarvajJa ane sarvadazI vItarAgakathita tatva vacanane yathArtha nahIM mAnavA rUpa mithyAtva-viparita buddhi (vAsanA ) avazya tajavA yogya che. vItarAga kathita tatvane yathArtha jANI tenA upara draDha pratIti ( AsthA) ' rAkhavAthI te dUra thaI zake che. sadviveka rUpa ratnadIpaka hRdayamaMdiramAM pragaTavAthI ajJAna-mithyAtva rUpa aMdhakAra saheje nAzI jAya che. 4 pradeza mithyAtva-anaMtAnubaMdhI kaSAyAdika mehanIya karmanI sAta prakRti sattAmAM rahelI hoya te pradeza mithyAtva te kSAyaka samakita AtmAmAM pragaTa thayAthI dUra thaI zake che. mithyAtva rUpI mahAzalya, mahA viSa, mahAvyAdhi ane mahA ApadA dUra karavA siddha auSadhI rUpa samyakatva (samakita) saMjIvanI sadagurU pAsethI prApta karI kRtArtha thavuM. Itiza. lemunimahArAjazrI karavijayajI mahArAja, For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saddagurU-satsaMga mahimA. 653 gurU-rasaMgamahimA 1 sadagurUnI kRpAthI jaDa jevo ziSya jJAnI-paMDIta banIne pite kalyANabhAgI thAya che ane anyane paNa saddabhAgI kare che. 2 malayanI suvAsathI anya rUkhaDAM (vRkSe ) paNa caMdana rUpa banI jAya che tema zuddhacAritrasaMpanna sadagurUnA saMgathI malIna vAsanAvALA jI paNa sudharI suvAsita thAya che. 3 pArasamaNinA saMgathI jema leha suvarNa thaI jAya che tema saMta-mahA mAnA samAgamathI (temanA prasAdathI) jIvanuM kalyANa thaI jAya che. 4 vedhaka rasanA sparzathI jema tAMbu suvarNa rUpa thAya che tema saMta-susAdhu jananI sevA-bhaktithI bhakatonuM kalyANa thAya che. 5 merU (suvarNagiri ) upara ugeluM tRNu paNa suvarNatAne pAme che tema satsaMganA prabhAvathI jIvanuM saddabhAgye jAge che. 6 game tevAM malIna (melAM) pANe paNa gaMgA nadImAM bhaLavAthI gaMgAjaLa tarIke manAya che-sevAya che tema sAMganA prabhAvathI game tevA hInAcArI paNa sudharI sadAcArI bane che. 7 jaLabiMdu samudramAM bhaLavAthI jema akSaya thAya che tema saMtacaraNamAM AtmArpaNa karavAthI tadupa thavAya che. 8 jema bhamarInA caTakAthI eLa phITIne bhamarI rUpa banI jAya che tema saMta pratyenA niHsvArtha premathI saMtarUpa thavAya che. 9 svAtinuM jaLa chIpalInA saMgathI sAcA motI rUpa thAya che tema saMta pratye sAcA hadayanI prIti-bhaktithI jaDatA dUra thaI jAya che ane AtmA saddaguNamaya amara banI jAya che. 10 jema jAMgulI maMtrathI viSadharAdikanuM viSa utarI jAya che tema sataM-sAdhu janonI dhama-AziSavaDe dAridra-du:kha dUra thaI jAya che ane navajIvana pragaTe che. 11 saMta mahAtmA dharma-deva hAI sadAya sevavA gya che. le-muni mahArAja zrI kapUravijayajI mahArAja. For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 154 zrI AtmAnaMda prakAza, udyogaparAyaNatA. viThThaladAsa mULacaMda zAha bI. e. udyoginaM puruSasiMhamupaiti lakSmIH devena deyamiti kApuruSA vadanti / daivaM nihatya kuru pauruSanAtmAkapA yale kRte yadina sidhyati ko'tra doSaH / / A jIvana eka vicitra ane gahana vastu che. ene saMpUrNataH jAvAnuM ane thavA samajavAnuM kArya atyaMta kaThi che. jIvanamAM kayI kayI vastuo ucita che, kayI vastuo anucita che, ene zuM Adi che ane zu aMta che vigere mahatvanA pra*nanuM nirAkaraNa mahAna dhuraMdhara jJAnI purUSe paNa eka rUpathI karI zakyA nathI. aneka vidvAn purUSe bhramaNAmAM paDIne nAstika banI gayA che. jo ke aneka vidvAna purUe ukata viSayano vicArapUrvaka abhyAsa karavAmAM varSonAM varSo vyatIta karyA che tathApi ghaNI bAbate evI hoya che ke jeno patto paNa lAga nathI, satyanuM zadhana karavAmAM ke atyaMta parizrama veThe che, paraMtu e zenuM chevaTa eTaluM ja Ave che ke vastuta: zuM hakIkata che tenuM kharuM svarUpa samajavAmAM AvI zakatuM nathI. - koI koI vakhata manuSyane eTalI badhI nirAzA upaje che ke te cAre tarapha aMdhakAra ja jue che. kaI vakhata saMdehanuM vAdaLuM eTaluM badhuM chavAI rahe che che ke tene padArthonAM svarUpamAM paNa vizvAsa nathI rahe ane tenA manamAM nAnA praranI praznaparaMparA uThavA lAge che. te kahevA lAge che ke "A saghaLI mAyAjALa che. koI jIvAtmA nathI vA kaI paramAtmA nathI. varga nathI temaja naraka nathI. loka paraloka Adi zabdamAtra che. dayA ane nyAya jevI vastu vAstavika rIte che ja nahi A saMsAra mAyAthI pUrNa che. keI sukhI che, to koI duHkhI che; koI rAjA che, to kaI raMka che. koI juThuM bole che, corI kare che chatAM sukhI jIvana gALatA mAluma paDe che. keI satyavAdI che, nItimA jIna gujAre che chatAM duHkha pIDita dazA anubhave che. satparU vaivanakALamAM ja kALanA kALIyA banI jAya che ane durjane dIghAyuSya bhegavatA jovAmAM Ave che. Ama hovAthI saMsAramAM rahIne kaMI kArya karavuM vyartha che." kharekharI rIte jotAM A sarva evI bAbata che ke jene tAtkAlika uttara Apa kaThina che. saMsAramAM jeTalA matamatAMtaro che te sarva A praznanA bhinna bhinna prakAranA uttara Ape che ane e kAraNathI ja anekAneka matamatAMtare utpanna thayA che je je tatvavettAoe e sarva prakopara vicAra karyA che te sahue pRthapRtha rU For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir udyogaparAyaNatA. 155 pathI enA uttara ApyA che ane potAnA uttarane yathAsaMbhava yukitaothI siddha karyA che. have A sthaLe ApaNuM kArya teonA siddhAMto upara vicAra karavAnuM che. je je bAbatene ApaNe aMtarAmAM sarakAra kare ane je ApaNu yukitapura:sara jaNAya te saghaLI bAbato para vizvAsa rAkhI ApaNe jIvananAM kAryakSetra mAM praveza karavo joIe. jIvana nisAra vatu nathI. mahA muzIbate mAnavajIvananI prApti thAya che. tethI AvuM amUlya mAnavajIvana nirAzAmAM gumAvI devuM joIe nahi. ApaNe hamezAM yathAzakita uga karatA rahevuM e ApaNuM prathama kartavya che. pratyeka mAnuSya A nizcayAtmaka saMkalpa karI levuM joIe ke-"huM uttama kAryonI khAtara yathAzakti niraMtara ughoga karIza ane mArA pitAnA hadayanA prakAzane hamezAM vadhArate rahIza, kadAca mane svIkRta kAryamAM niSphaLatA maLe te paNa huM mArA katavya karmathI lezamAtra gruta thaIza nahi ane mAM suratanA parivAranA e sUktane yathArtha rIte anusakhIza. kadApi mArA mArgamAM kya, duHkha ane zekanA prasaMge upasthita thAya to paNa huM adhIra banI jarA paNa gabharAI jaIza nahi." je manuSya ApattinA kaThina prasaMgonI sAme thaIne yathAzakti hamezAM pitAnuM kArya karyuM jAya che, bhUta bhaviSyanI ciMtA karatA nathI, kAryonA sArA vA narasA pariNAmane laIne potAnA mArgathI vicalita thatA nathI te ja manuSyone zAMtidevIne saMpUrNa sAkSAtkAra thAya che. arthAt teo ja pUrNarUpathI zAMti anubhavI zake che. AvA manuSya te cittamAM zAMti rAkhI emaja vicAra kare che ke mArI potAnI zakita anusAra kArya karUM chuM; pachI pariNAma je AvavuM hoya te Ave. "mAre yathAzakita prayatana sadA kara joIe" e saMkalapane pitAnAM jIvanano AdhAra banAvIne enA upara manuSya potAnA mana yA darzanane prabaMdha race che. phakata eTalI ja jarUra che ke A jIvanane vAste je je sAmagrI ekatrita karI hoya temAM potAnI zakita ane anubhavane saMpUrNata: lagAvI devA joIe. Ama karavuM e koI matathI pratikULa nathI, temaja koI dharmamAM bAdhaka gaNAtuM nathI; paraMtu je samaye jIvanasaMgrAmamAM kaThinatAo upasthita thAya che te samaya atyaMta upagI temaja lAbhadAyI gaNAya che. atre eka vAta khAsa lakSamAM rAkhavA lAyaka che. te e che ke kevaLa vicArathI kAma cAlI zake - nathI, jyAM sudhI vicArone kAryanuM rUpa ApavAmAM AvatuM nathI tyAM sudhI ekalA vicAre nirarthaka che jayAM sudhI manuSya amuka niyamane pitAno banAvI lete nathI athavA pratidina vyavahAramAM jato nathI tyAM sudhI ukata nicama upaga thaI zakato nathI. jayasudhI vicArarUpI bIjamAMthI kAryarUpI phaLaphulanI prApti na thAya tya ' : 2 vyartha che. A eka sarvanA anumAnanI vAta che ke je ApaNe beThAM beThAM vicAro ke mAM kavie ke zastrano upayoga Ama kare che. For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAnaMda prakAza. Ie ane tema karavuM joIe, paraMtu zastrane hAthamAM kadi paNa na laIe, te raNasaMgrAmamAM kadApi saphaLatA maLI zakatI nathI. je manuSya zuddha hRdayathI pratyeka kArya yathAzakita ughogapUrvaka karavAnI IcchA rAkhe che tenAM jIvanamAM A vAta pratipala prakaTa thayA kare che. tucchamAM tuccha kAryamAM paNa pUrNa udyoganI AvazyakatA che. sahu kaI jANe che ke sUrya kevaLa moTI vastuo para prakAza nathI, paraMtu jamIna upara paDelI najIvI vastuo upara temaja moTA parvatanA zikhara upara sarakhI rIte tene tejasvI prakAza paDe che. je rAsAyaNika guNa samudranAM saMpUrNa pANImAM rahelo che te pANInAM eka biMdumAM paNa rahelo che. e mujaba kArya karatI vakhate ApaNe ema vicAra na kare joIe ke A kAma najIvuM che, tethI temAM vadhAre dhyAna ApavAnI jarUrIyAta nathI, nhAnAM meTAM sarva kAryo yathAzakti uttama rItithI karavAM joIe. koI paNa kArya game teTaluM hAnuM hoya to paNa te hamezAM uttama rIte karavuM joIe. kadAca koI kArya halakuM hoya te paNa ApaNuM hRdaya temAM purepuruM lagAvIne tene ucca koTinuM banAvavA prayatna karavA joIe. navI vAto tarapha bedarakArIthI durlakSa rahevuM te kadI paNa yogya nathI. nhAnAM nhAnAM kAryo tarapha ApaNe bedarakAra rahezuM to moTAM moTAM kAryomAM kadi saphaLatA maLI zakaze nahi. moTAM kAryo sArI rIte karavA mATe e jarUranuM che ke ApaNe nhAnAM kAryo sArI rIte karavA joIe. koI paNa kArya jevuM thavuM joIe tevuM jyAM sudhI thAya nahi tyAM sudhI manuSya saMtuSTa thavuM joIe nahi. atra eTaluM maraNamAM rAkhavAnuM che ke je kArya karavA egya hoya che te avazyameva sAruM karavA yogya hoya che. je manuSya haMmezAM yathAzakti uttama rItithI kArya karavAmAM udyogaparAyaNa rahe che te tINabuddhi ane cAlAka bane che. najIvI vAtamAM paNa te pite dhyAna rAkhatA zIkhe che. jaganA loke pitAnuM kArya joIne zuM kaheze tenI te darakAra rAkhatuM nathI, paraMtu te to ekaja vAta dhyAnamAM rAkhe che ke je kArya huM karuM chuM te pitAne karavA yogya che ke nahi. bIjA leke pitAnAM kArya viSe kevA vicAro badhe che tenI muMjhavaNamAM je manuSya paDe che te kaMI paNa karI zakatA nathI ane tene kadi zAMti paNa maLI zakatI nathI. sAmAnya janasvabhAva ja e che ke ApaNe sArAmAM sAruM kArya karazuM te paNa loko temAM koIne koI doSa zodhI kADhavA mathavAnA. kAryanAM pramANamAM bIjA lokono virodha hoya che ja. je ApaNe A virodhanAM For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir udyogaparAyaNatA. 157 kAraNathI kArya karavAnuM tajI daie teA kaI paNa kArya thai zakatu nathI. AthI ja manuSye eTaluM ja karavu' ucita che ke potAnu kArya sArUM, upayAgI ane ceAgya che ke nahi eTaleAja teNe vicAra karavA joIe. ApaNA aMtarAtmA sAkSI pure ke amuka kArya sArU' che, karavA ceAgya che, teA pachI jaganA vidhanI leza paNa paravA karavAnI jarUra nathI. ni:zaMka manIne ApaNe ApaNAM kAryamAM tatpara banavuM joie. nhAnI nhAnI vAteAmAM dhyAna rAkhavAthI ja manuSya meATI vAtAmAM sAvadhAna rahetA zIkhI zake che, je manuSyanI haMmezanI vAtacItamAM bedarakArI jovAmAM Ave che, je jarA vAta karavAmAM paNa acakAya che ane bhUleA kare che te manuSyamAM vakatRtva khIle evI kadApi AzA rAkhI zakAtI nathI. je manuSya pratyeka vAtamAM uttamatA darzAve che teja manuSya peAtAnu jIvana uttama rItithI vahana karI zake che. phAI mANasanA viSe ema kahevAmAM Ave ke te peAtAnuM kArya uttama rItithI kare che te tenA artha ema che ke te peAtAnI cittavRttione kAryoMmAM ghaNI sArI rIte parAvI zakayA che ane peAtAnAM jIvanane upayeAgI banAvI zakayA che. AvA manuSyamAM kRtrimatAnA leza paNa AbhAsa heAtA nathI. mAnasika ane zArIrika zaktinA sadgu payeAga eja zikSaNanA vAstavika hetu che. ukata manuSyamAM e mane zakti peAtAnAM kAryo sArI rIte majAvatI hoya che. AvA mANasa keAI paNa vAta jANuvA mAtrathI sataiASa mAnate nathI, paraMtu je te sArI hoya che te te tenu tatkALa gRhaNu karI le che. keTalAka manuSyA devapara anucita vizvAsa rAkhIne potAnI jAtane tuccha ane aceAgya banAvI muke che. teo ema samaje che ke amuka manuSya sukhI che athavA te AnaMdamAM che tenu kAraNa e che ke tenu bhAgya sArU che. te pAte udyoga karatA nathI; paraMtu ema ja samaje che ke mArUM bhAgye ja kharAba hevu joie ke jethI mane mArAM kAmAM sAphalya maLyuM nahi. te peAtAnAM jIvananI lagAma kevaLa bhAgya upara ja cheDI Tu che. tene ema khakhara nathI hAtI athavA te vicAra paNa nathI karatA ke mIjAnI saphalatAnuM kAraNa tenu bhAgya nahi, paraMtu tenI daDhatA, vIratA, ekAgratA ane kA tatparatA che. vaLI te mastadazAmAM paDayA rahI samayane paNa kaMi vicAra karatA nathI. te te evA vicAromAM magra rahe che ke ' je bhAgyamAM lakhyuM haze te ghare beThA maLI raheze. pAtALamAMthI nIkaLIne lakSmI svaya' cAlI Avaze. ' AvA manuSyane saMsAramAM kadi paNa saphalatA maLI zakatI nathI. tee divasAnudivasa ALasu, nirUghI ane sAhasahIna manatA jAya che, ane dhIme dhIme bIjA leAkeAnI irSyA karavA ane teonI sAthe dveSathI vartavA lAge che. AvA manuSyeA saMsAra ane For Private And Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 158 - zrI AtmAna prakAza. samAjane bhArarUpa lekhAya che. je dezamAM AvA loke moTA pramANamAM vasatA hoya che te deza samaya jatAM rasAtaLa jAya che e nirvivAda che. je dezanA manuSyo sAhasika vRttivALA, parizramI ane ughogI hoya che te deza alpa samayamAM unnatinA zikhare pahoMcI zake che. jyArathI bhAratavAsIo purUSArthanI avajJA karavA lAgyA ane purUSArthahIna banI daiva upara aMdha vizvAsa rAkhavA lAgyA tyArathI bhAratavarSanI patita avasthAne AraMbha thaye che e vAtanI nA pADI zakAya tema nathI. kharekharA udyogaparAyaNa manuSya kadi paNa hatotsAha banatA nathI. teo niSphaLatAne bhAgyajanya samajatA nathI, paraMtu saphalatAnuM kAraNa mAne che. "niSkalatAmAM ja saphalatA rahelI che" e vacana upara teone saMpUrNa pratIti hoya che, ane tethI ja teo niSphaLatA ane muzkelIonI leza paNa paravA karatA nathI. paraMtu punaH puna: yathAzakti parizrama ane udyoga kayAM kare che. udyoganI sAme saphalatA hAtha joDIne ubhI rahe che. Aje saphaLatA na maLI te kAle puna: ughoga kare; eTaluM te cokkasa che ke parizrama ane udyoga barAbara rIte satata karavAthI koI ne kaI divase saphalanA avazya maLaze ja. je manuSya yathAzakti ughoga kare ane hamezAM navIna zakti tathA navIna utsAhapUrvaka kAma kare te saphaLatA na maLe e vAta asaMbhavita che. eka vidvAnanuM kathana che ke "saphalatA vA niSphaLatAno biskula vicAra na kare, yathAzakti udyoga yAne purUSArtha karyA kare ane potAnI zaktione sadupayoga karatA rahe. niraMtara ughogaparAyaNa rahevAmAM saphalatA rahelI ja che." saphalatA prApta karavAnuM kArya kaThina che e vAta ni:saMdeha che. paraMtu loko mAne che teTaluM te kaThina nathI. ghaNuM manuSya evA hoya che ke jeone pratyeka kArya mAM saMdeha rahe che. teo sadA evuM kahe che ke saphaLatA maLaze evI koI khAtarI Ape te kArya thaI zake. teone e bhaya paNa rahe che ke kadAca amArA kAmanI kaI kadara na kare. AvA manuSyanuM jIvana kadApi uttama koTinuM kahI zakAtuM nathI. teo pite potAnI unnati sAdhavAmAM muzkelIo ubhI kare che. pitAnAM Alasyane laIne kArya na karavAnAM cheTAM nhAnAM batAvyA kare che. A prakAre teonuM baLa divase divase ghaTatuM jAya che ane aMte eka paNa upayegI kArya teo karI zaktA nathI. pratyeka manuSya yukitapura:sara kArya karavAnI pitAmAM zakita unna karavAnI khAsa jarUra che. manuSyamAM AtmanirbalatA utpanna thavAnuM eka e paNa kAraNa che ke teomAM vRddhAvasthAnA vicAre upanna thAya che. teo ema vicAre che ke have te ame vRddha For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir udyogaparAyaNatA. 159 , anI gayA ane tethI kAMi karI zakavAnA nathI. have teA khIjA janmamAM karazu. A vRddhAvasthAnA bhayathI AtmavizvAsa nyUna thai jAya che. kinne koi tene unnati sAdhavAstu' kahe te vRddhAvasthAthI DaranArA manuSNeA kahevA lAge che ke "bhAi, tamArUM kahevuM yathArtha che. amane amArI unnati sAdhavAnI icchA thAya che, paraMtu have te vAta khALakAne mATe vadhAre upayogI thai paDaze. amArI vidyAthI avasthAmAM jo te vAta tame karI hAta tA te dizAmAM prayatna thai zakata. have te amArA keza sapheta thai gayA ane tethI amAre mATe te tema karavAnA samaya cANyA gaye che. yuvAvasthAmAM ja je kArya karavu' hAya che te thaI zake che. " paraMtu nahi, AvA nabaLA vicAro karavA te eka prakAranI bhUla che. have kArya karavAnA samaya cAlye! gayA che evA vicAra kaDhi pazu na karavA. satyanI zodha karavAne vAste ane tene potAnAM jIvanamAM saMmilita karavAne vAste ema kardi paNa na samajavuM ke cegya samaya vyatIta thai gaye che. mAtra adhika udyAga karavAnI ane adhika citta coMTADavAnI ja AvazyakatA che. je manuSyamAM AtmakhaLa che, AtmavizvAsa che te kadApi ema nathI vicArate ke amuka kArya karavAnA have samaya rahyA nathI. jyAMsudhI zvAsezvAsa cAlatA hAya che tyAM sudhI manuSya AtmAnnati karI zake che, vRddhAvasthAmAM kArya karavAmAM parizrama vizeSa - paDe che e cAkkasa che, paraMtu AtmavizvAsanAM baLathI udbegaparAyaNu manuSya tenI paravA karate nathI. tenuM AtmakhaLa tene huMmezAM yuvAna ja rAkhe che. tene navI navI jAtA jANavAnI maLe che jethI te hamezAM utsAhita rahe che. A vAtanAM samarthana rUpe aneka udAharaNA ApI zakAya tema che, jenAthI ApaNane pratIta thAya che ke aneka dvezI videzI leAkeAe mATI ummare pahoMcyA pachI udvega karavAnA prAraMbha karyo hatA ane Akhare soMpUrNa saphalatA meLavI hatI. phArasI bhASAnA suprasiddha kavi ane graMthakAra zekha sAdIe peAte eka sthaLe lakhyu che ke ' mArI cAlIza varSoMnI vaya thaI tyAM sudhI mane kaipaNu AvaDatu nahatu. ' ATalI meATI umara sudhI tene kAi paNa bhASAne eka pazu akSara AvaData naheAtA; paraMtu e ja zekhasAdIe evAM evAM mahatvapUrNa pustakA lakhyA che ke jenI pura'dhara vidvAnA mukataka ke prazaMsA kare che. suvikhyAta tatvavettA sAkreTIse vRddhAvasthAmAM saMgItakaLA zIkhavAnA prAraMbha karyA hatA. keTAe eMzI varSanI ummare yunAnI bhASA zIkhavAnuM zarU karyuM hatuM. pluTAke paNa eMzI varSanI ummare laeNTIna bhASAnA abhyAsa pUrNa utsAhathI zarU karyAM hatA. je leAkeA vRddhAvasthAnA bhayathI kArya karavAmAM hutAtsAha banI jAya che tene uparAta udAharaNeAthI mAtsAhana maLavu joIe, jyAM sudhI manuSya pote baMdha karI dvetA nathI tyAM sudhI satya ane uttama jIvananA For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAnaMda prakAza. mArga kadi paNa baMdha thato nathI. je manuSya A vAta sArI rIte samajIne grahaNa kare, tenA para vizvAsa rAkhe ane tene pitAnAM jIvanane uddeza banAvI le te pachI manuSyanI unnatinI kazI sImA rahetI nathI. manuSyanuM te eja kartavya che ke teNe sarvadA yathAzakita udyoga karatAM rahevuM, cittamAM azAMti jarApaNu AvavA devI nahi ane potAnA udyoganuM zuM pariNAma Avaze tenI leza paNa paravA karavI nahi. AtmanirbaLatAnuM eka bIjuM paNa kAraNa che. te e che ke prAye karIne manuSya ema saMkalpa kare che ke amuka kArya je amuka prakAre karyuM hota to amuka pariNAma Avata. AvA saMkala5 vika9pa karavAmAM samaya ane zakitane vyartha upayoga thAya che. je banavAnuM hatuM te banyuM. ene mATe zeca kara phekaTa che. paraMtu je banavAnuM che tenA para te vicAra karavuM joIe, je manuSya bhUtakALanI bAbatene mATe zAca karyA kare che te bhaviSyanAM kAryo paNa bagADI muke che, tethI tene kaI paNa kAryamAM saphaLatA maLI zakatI nathI. jayAre manuSya jIvanasaMgrAmamAM laDatA laDatA thAkI jAya che tyAre prakRtidevI tene premathI ema kahetI mAluma paDe che ke "priya putra ! atyAre je kAMI kArya tame hAthamAM lIdhuM che te uttama rItithI kare, emAM ja tamArI saghaLI buddhi ane zakita pUrNa rUpathI lagAvI de ke jethI karIne bhaviSyane mATe tame sArI taiyArI karI zake ane tame yegyatA prApta karI zako. tamArI pAse je kAMI jJAna ane buddhine khajAne hoya te sarva tame svIkArela kArya karavAmAM lagAvI de" jyAre tame Ama karaze tyAre tamane kahevAmAM Avaze ke tame yathAzakita sAruM karyuM che. " ja zarata e sUtra mananapUrvaka hamezAM lakSamAM rAkhe. bhUtakALa tarapha najara na kare; kemake thaI gayelI bAbate mATe pazcAtApa kara vyartha che. je vAta banI gaI te koTi prayatna karavA chatAM aNabanI thavAnI nathI. emAM koI paNa parivartana thaI zakatuM nathI, tethI ja tene mATe pazcAtApa ane zoka karI hRdaya bALavuM nirarthaka che. banI gayelI bAbate uparathI vartamAna ane bhaviSyane mATe dhaDe levo joIe. evI rIte kArya karavuM joIe ke je bhUle pahelAM thaI gaI hoya te pharIthI na thavA pAme. AnuM pariNAma e Avaze ke tamAro anubhava dinapratidina vadhatuM jaze, jJAna paNa vRddhi pAmatuM jaze ane A mAnavajIvananuM sAdhyabiMdu prApta karavA tame avazya bhAgyazALI banaze. For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org sAdarI-mAravA zaheramAM maLelI bAramI zrI jaina che. kenpharansa. 161 sAdarI-mAravADa zaheramAM maLelI bAramI zrI jaina zvetAMbara kenpharansa. saMvata 1976 nA poza zudara-3-4 budha-gurU-zukravAra tA. 28-2526 1 DIsembara sane 1919 prathama divasa.. auDavADa-mAravADanA prasiddha gAma sAdarImAM A vakhate maLelI jena kenpharansa vijayavatI thaI che. mAravADa bhUmimAM maLelI A konpharansathI mAravADI ane paMjAbI jene baMdhuomAM sAmAjika-dhArmika jAgRti utpanna thaI che. je samAjanA jIvana-vikAsanI zaktinuM svarUpa keTaleka aMze temAM thayela kAryothI pragaTa thaI AvyuM che. kenpharansanI beThaka zrIrANapurajI tIrthayAtrA karavA jatAM rastA uparanI jaina dharmazALAmAM ubhA karelA kheMcAyukAraka suzobhita maMDapamAM karavAmAM AvI hatI. A vakhate khurazInI beThakane badale jAjama uparanI beThaka karelI hovAthI ane te cittAkarSaka banAvelI hovAthI prAcIna kALanI sabhAo-saMmelananI yAda tAjI thatI hatI. A saMmelanamAM caturvidha zrI saMghanI hAjarI hatI. konpharansa ahIM maLavAnuM kAraNa gayA varasamAM atre zrI AtmArAmajInA ziSya zrI 1008 zrI valabhavijayajI mahArAja atre 10 ThANA sAthe padhAryA hatA. je vakhate sAdaDInA jenoe temane moTuM sAmaiyuM karI padharAmaNI karI hatI. temanAM AgamanathI keLavaNInAM phaMDamAM teozrInA prayAsathI ja rUpiyA savA lAkhanI moTI rakama ekaThI thaI hatI. vaLI atrethI cAra gAu upara AvelA bAlI gAmamAM paNa temanA prayAsathI rUpiyA pi lAkhanI, sAta gAu upara AvelA dArA gAmamAM rUpIA bAvIza hajAranI rakama, loThArA gAmamAM ATha hajAranI rakama, keTa gAmamAM rUpIA pAMca hajAranI rakama ane bIjA gAmamAM maLI keLavaNI phaMDamAM rUpIA aDhI lAkhanI mekI rakama ekaThI thaI che ane haju paNa ekAda lAkha rUpIAnI rakama ekaThI thavAnI vakI che. teozrInA upadezathI atrenA jenee bAramI zrI jene vetAMbara konpharansanuM . adhivezana karavA vicAra karyo hato ane lagabhaga be mahInA paraja te mATe pAke vicAra thavA chatAM atrenA rahIzoe ghaNu umaMgathI te mATenI taiyArIo karIne For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 12 zrI AtmAnaH prakAza, kenpharansa bharavAmAM khahu khata dekhADI che. teoe judI judI kimiTae nImIne te mATenI taiyArIo karI hatI ane AkhA hiMdustAnanA rainAne AmaMtraNa mAkalyuM hatuM. kAnpharansathI temaja keLavaNInA kAryathI A mulaka ghaNe bhAge ajAN hAvAthI temaja kAnphransa maLe tA keLavaNI jeveA mahAna savAla mAravADI maMenA lakSamAM Ave teA ukta mahArAjazrIe ahIM prayAsa karI je krUDa zarU karyuM che tene vadhAre madada maLe, uddezeA jaldI pAra paDe ane mAravADamAM keLavaNInI pragatI thavA sAthe mAravADI khaMdhue keLavaNI prApta kare tevA aneka uddezathI A kensa tyAM bharavA mATe prayAsa thayA hatA je yAgyaja hatA. kAnpharansanA maMDapamAM Azare cArathI pAMca hajAra manuSyeAnI hAjarI hatI. paMjAbanA Azare pANAsA DelIgeTA hatA ane jANItA bahAragAmanA kailIgeTAmAM zeTha devakaraNu muLajI, zeTha meAtIlAla muLajI, kApaDIyA meAtIcaMdra gIradharalAla, makanajI nuo{bhAi berIsTara eTaleA, narotamadAsa bhANajI, jhaverI maNIlAla surajamala, za. gulAmacaMdajI DhaDhDhA, zeTha pratApacaMdajI ghIyA, gAMdhI amaracaMda ghelAbhAi, zeTha gepI. caMdrajI ghaDIyALI, zeTha bhabhutamalajI soMdhI, zeTha devacaMdra dAmajI, gAMdhI vallabhadAsa tribhuvanadAsa, jhaverI muLacaMda AzArAma, vairATI zeTha samarathamalajI, zeTha nyAla caMdrujI, zeTha mahAsukhabhAi vIsanagaravALA vagere judA judA gAmAnA DelIgeTe kAnpharansamAM bhAga levA padhAryA hatA. pAlItANA ane trApathI pravarttakazrI kAntivijayajI mahArAja ane mutirAjazrI savijayajI mahArAjanA kAnpharansanI teha icchavA mATenA patrA AvyA hatA. natha apeAranA kharAkhara eka vAge prathama divasanI beThakanu kArya zarU thayuM hatu zarUAtamAM maMgaLAcaraNa karyA bAda AvakAra denAra kamITInA pramukha zeTha malajIe pAtAnu bhASaNa zarU karyu hatu je hiMdImAM hatu. temAM mukhya hukIkata te dezamAM khIlyula zikSaNupracAra nahIM hAvAthI ucca zikSaNunI jarUrIyAta svIkArI khALalagna, kanyA vikraya vigere hAnikAraka rIvAjo peAtAnA dezamAMthI dUra thavAnI jarUrIyAta svIkArI hatI. je bhASaNu sAmAnya ane TuMkuM hatuM, tyArabAda pramukha sAheba lAlA DholatarAmajI jainInI pramukha tarIke nImaNuka karavAmAM AvI hatI. temaNe pramukhasthAna lIdhA bAda teozrInuM bhASaNa vAMcavAmAM AvyuM hatuM. A bhASaNu jamAnAne anusaratA vicArAvALuM, dareka viSayane TuMkA mAM skuTa karanArU', vicAraNIya sudRAvALu temaja asarakAraka hatuM. A vakhatanA pramukhanuM bhASaNa muddAsara ane yogya hatuM ke te pramANe jo vicArI amala karavAmAM For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bAramI jaina che. kenpharansanA sabhApati lAlA zailatarAmanuM vyAkhyAna. 163 Ave ane gati jaNAvelI hakIkatenuM je manana karavAmAM Ave to ame khAtrIpUrvaka kahIe chIe ke ApaNe samAjanI unnati ghaNuM jaldIthI thaI zake. A bhASaNa jamAnAne jarUrIyAtavALuM ane ucca AzothI bharapUra hatuM. jethI te bhASaNa atre pragaTa karavAmAM Ave che. bAramI jainavetAmbara kenpharansanA sabhApati lAlA dolatarAmajI jainInuM vyAkhyAna che vandavIrama namaH satyopadezAya, sarvabhUtahitaiSiNe / vItadoSAya vIrAya, vijayAnandasUraye // prAstAvika nivedana parama pUjya gurUvarya vallabhavijayajI mahArAja, anya muni maMDaLa, badhuo aura bahane ! apane samAja meM, mere se adhika ghanAlya, pratiSThita aura vidvAna gRhastha ke hote hue bhI mere ke je Apa lokone yaha asAdhAraNa sanmAna diyA hai tadartha meM ApakA atyanta AbhArI chuM. tathA Isa ke sAtha hI meM zAsana nAyaka vIra prabhu Ara apane AsapakArI svargavAsI gurUmahArAja-vijyAnandasUri-AtmArAmajI ke bhI dhanyavAda detA hUM ki jinakI asIma kRpAse mujhe Isa gurUtara samAna [ konpharansa kI adhyakSatA ] ke prApta hane kA zubha avasara milA he! badhuo! jisa vakta mujha se sabhApati kA Asana grahaNa karane ke liye anurodha kiyA gayA usa vakta mere dilameM aneka taraha ke saMka95 vika5 uThane lage; kAMki meM apane ke isa pada ke sarvathA ayogya samajhatA huM. Isa gurUtara kArya ke nirvAha ke liye jitanI sAmarthya aura gyatA kI AvazyakatA hai utanI mere meM nahIM, paraMtu apanI zakti ke mutAbika Isa jAtIya mahAsaMmelana meM ga dene ko apanA jAtIya kartavya samajhate hue, eka mahAna tIrtha kI yAtrA, gurU mahArAja ke darzana Ara zrI saMgha kI AjJApAlana meM hI vizeSa lAbha samagra kara meMne Isa padaka svIkAra karane kA sAhasa kiyA, AzA hai Isa gurUtara kArya ke nirvAhAthe Apa lega mujhe purNatayA sahAyatA deze. Apa sajajane ke bharese para hI maine Isa mahAna kArya kA bhAra uThAne kA sAhasa kiyA hai. For Private And Personal Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 164 zrI AtmAnaMda prakAza. kenpharansa aura usakI AvazyaktA apane samAja meM bahudhA e loka bhI vidyamAna che je ki konpharansa ke sarvathA anAvazyaka aira bina prayajanakI saMsthA samajI rahe che, tathA ese vIra. purU kI bhI kamI nahIM je ki isase Arika dveSa rakhate hue prasiddharUpa se yaha zikAyata kara rahe hai ki kenpharansane jaina samAjakA Aja taka kayA upakAra kiyA? parantu ve mahAnubhAva yadi Arambha se lekara kenpharansa ke ItihAsa ke dhyAnapUrvaka dekhuM te unheM konpharansa ke upakAra aura usakI upayogitA kA achI tarahase patA laga jAyegA. mere khyAlameM te apanI dhArmika Ara sAmAjika unnati kA mukhya kAraNa yaha kenpharansa hI hai, agara jaina samAjakA amyudaya he sakatA hai te Isa saMgaThita zakti-kenpharansa-se hI ho sakatA hai. samAjakI vikharI huI zakti ke saMgaThana vizeSa kA nAma hI konpharansa hai. saMgaThana se hI jAtIya jIvana ora jAtIya bala meM pragati he sakatI hai. ataH jaina dharma ke pracAra ora jena samAja ke uddhAra evaM saMsAra ke upakAra kI IcchA rakhane vAloM ke Isa jAtIya mahA saMmelana ke vizeSa rUpase apanAnA cAhiye. Isaliye Isa jAtIya mahA pariSada-konpharansa-se ISya athavA antaraMga dveSa rakhane vAle jaina samAja ora dharma ke hiteSI te nahIM samajhe jA sakate? samAja aura dharma samAja Ara dharmakA Apasa meM zarIra era prANu kAsA sambandha hai eka ke binA dusare kA jIvana nahIM! jisa taraha prANa ke binA zarIra nirarthaka hai IsI taraha dharma se zanya samAja bhI mRtaka ke samAna che. samAja ke naitika jIvana ke sudaDha Ara saMgaThita banAne ke liye jese dharma kI jarUrata hai jaise hI dhArmika jIvana kI pragati ke liye sAmAjika bala kI bhI baDI bhArI AvazyakatA he; agara sAmAjika jIvana dharma ke binA nIrasa che te dhArmika jIvana bhI samAja bala ke binA pAMgulA hai. tAtparya ki samAja ora dharma kI pragati eka dUsare para avalambita hai. isaliye dene kI bala vRddhi ke nimitta samucita upAye ke AyeAjana kI AvazyatA hai; parantu samAja ke sudaDha ora suvyavasthita hone se dharma kI unnati kA hanA sukara hegA ataH apane sAmAjika jIvana ke suvyavasthita banAne kI isa samaya adhika jarUrata hai. saMzodhana kI AvazyakatA isameM keI zaka nahIM ki kisI"samaya jaina samAja unnati ke uSNu zikhara para vizajamAna thA, magara isameM bhI sadeha karanA vyartha hai ki isa vakta vaha avanati For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sabhApati lAlA dolatarAmajI vyAkhyAna. ke gahare khaDake meM paDA huA aharniza dInatA kA hI mukha dekha rahA hai. jaina samAja unnati ke mArga se Aja vahuta dUra pichaDA huA hai Isa kI vartamAna dazA baDI hI bhayAvaha hai. isa liye IsameM saMzodhana kI bahuta jarUrata hai. samaya samaya para esA hatA AyA hai-ItihAsa isa bAta kA gavAha che. je niyama kisI samaya meM jAti ke liye anukUla heAte hai ve hI samayAntara meM usake liye pratikUla he jAte hai IsI hetu se hamAre jene zAstrakAre ne sthAna sthAna para dravya kSetra kAla bhAva kA varNana kiyA hai. ata: samAja meM ucita saMzAdhana kI atyanta AvazyakatA hai. jaina kA praznaAne paragacchAdi bheda ke bhUla jAo isa vakta apanA samAja aneka ga che ke nAma se vibhakata ho rahA hai! e bheda yavapi bilakula mAmUlI aura dharma meM kaI vizeSa virodha utpanna karane bAle nahIM, tathApi kisI samaya yaha bheda ese vikarAla rUpa ke dhAraNa karI letA hai ki usase dharma ke ache e che kAma ko bhI baDA bhArI AghAta pahuMcatA hai gacchAdi ke vyAyeha ke kAraNa hamArI saMgha zakti jisa taraha se padadalita che rahI hai usakI kalpanA karate hue bhI hadaya meM thara tharAhaTa paidA hone lagatI hai. Isa liye yadi Apa ke jaina samAja kI pragati se prema hai te jahAM para jena kA prazna upasthita hai vahAM para gacchAdi bheda ko bhUla kara eka he jAo? IsI meM Apa kI ora janatA kI bhalAI hai. kaSita jAtibandhana ke teDa do jaina samAja meM isa vakta zrImAla osavAla piravAla Adi aneka nAma kI vizya jAtiye dekhane meM AtI hai InakA janma amuka amuka AcArya ke samaya meM huA hai, ye saba vikrama kI tIsarI zatAbdi se pahale kI nahIM. amuka nAma ke kisI prAbhAvika AcArya ne bahuta sI jAtiya koika karake jene dharmAnugAminI amuka nAma kI eka jAti banAdI. jese zrIratnaprabhasUrine savAla Ara hari bhadrasUrine paravAla vaMza kI sthApanA kI hai; parantu Aja kala te una kapitA jAtiye meM itanA mamatva hegayA hai ki eka jAti vAlA dusarI jAti ke purUSa ke apane se hIna samagra rahA hai jo ki kisI taraha para bhI vAMchanIya nahIM. vicAra pUrvaka dekhA jAya te inameM kaI bhI jAti cheTI ya baDI nahIM sabhI jaina dharma ke mAnane vAlI hai. inameM jina jAti kA Apasa meM khAna pAna IkahA hai. unakA paraspara meM vivAha sambandha na henA mere khyAla meM acchA nahIM. sAmAjika zAstra kI dRSTi meM te ina kA paraspara meM sambandha henA lAbhaprada hai hI; For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAnaMda prakAza. paratu jenazAsA bhI isa samucita vyavahAra meM kisI taraha para bAdhaka nahIM. yaha bandhana kisI samaya meM acchA hegA, magara isa samaya te IsakA TuTa jAnA hI jaina samAja kI unnati kA hetu hai. jaina samAja ke hAsa ke je kAraNa hai una meM yaha-vadhUna-bhI eka mukhya hai. savargavAsI AcArya-pravara zrImadvijyAnanda sUri-AtmArAmajI mahArAja ne Isa viSaya meM je prakAza lAlA hai vaha atyaMta manana karane lAyaka hai. udAharaNArtha Apa ke banAye hue jaina dharma viSayaka praznasaranAmA grantha ke thaDe se pAThake sunaM? "jaina dharma pAlanevAlI jAti zAzAnusAra nahI banI, paratu kisI gAma, nagara, purUSa, dhandhake anusAra pracali huI mAluma paDatI hai. zrImAla esabAla kA te sambatuM upara likha Aye hai aura paravADa vaMza zrI haribhadrasUrijI ne mevADadeza meM sthApana kiyA" pR0 15 " prazna 2-saba jena dharma pAlane vAlI vaizya jAtiyAM IknI mila jAve ora jAta jAta kA nAma nikala jAve to Isa kAma meM jaina zAstra kI kucha manAhI hai vA nahIM ? uttara-jaina zA meM to jisa kAma ke karane se dharmameM dUSaNa lage usa vAta kI manAhI he zeSa te lene apanI apanI rUDhiye mAna rakhI hai jaba esavAla banAye the taba aneka jAtiyakI ekajAti banAIthI; isa vAte aba bhI koI samartha purUSa saba jAti ke IkaThThA kare to kayA viSedha hai?" pRSTha 16. basa agara Apa ke jaina samAja kI unnati kAra hai te Apa Isa kalpita jAti bandhanake teDa de IsIme samAjakA hita hai. jInAlaya nahIM vidyAlaya. jIsa sthAnameM bhagavAnakA kaI mandira na ho, sevAbhakti karane vAle loga kI saMkhyA adhika ho, aura uname svayaM maMdira banAnekA sAmarthya na hai vahAM para maMdira kA banavAnA atyanta Avazyaka aura baDe puNya kA kAma hai, paratu jahAM para eka se adhika maMdira bane hue hai vahAM para apanI nAmAvI ke lIye Ara eka maMdIra banAkara khaDA kara denA kisI taraha bhI ucIta nahIM samajhA jAtA. aba samaya maMdirekI vRddhi karanekA nahIM, aba te bane hue deva maMdire kA saMrakSaNa Ara sevA bhakti karane bAle kI vRddhi karanekA hai, jaina samAja ke dhanike ko aba jInAlaye ke sthAna meM baDe baDe vivAha ke banAne ke lIye kaTibaddha honA cAhiye! jIna maMdira tabhI sArthaka hoMge jaba ki una ke mahatvako samajhAne vAle sarasvatI mandira bhI sAtha meM majUda . saccA jIrNoddhAra. kisI purAtana mandira ke phirase nayA banA dene kA nAma hI jIrNoddhAra nahIM. For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sabhApati daulatarAmajInuM vyAkhyAna. 167 jIrNoddhAra kI yaha bahuta hI saMkucita vyAkhyA hai. jIrNoddhAra se hamAre zAstrakAra kA yaha tAtparya nahIM jenazAse meM jIrNoddhAra kA je tAtparya samajhAyA hai vaha baDA hI vyApaka ra samAja ke liye khAsa kartavya meM pariNata karane lAyaka hai. jene zAstramAM meM ullekha kiye gaye sAta kSetrojana bomba, chanAlaya, jJAna, sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA-meM se je kSetra jINuM he rahANe usakA uddhAra karanA jIrNodvAra kahAtA hai. jaina zAstra vihita sAta kSetre meM se prathama ke tIna (janabio jInAlaya, ora jJAna,) kSetra te sAdhya hai aura uttara ke cAra ( sAdhu, sAdhvI zrAvaka aura zrAvikA) kSetra sAdhaka hai, InameM piSaka kSetra to antake mAtra deza hI hai. sArAMza ki jana pratimA, jIna maMdira, jJAna, sAdhu Ara sAthvI Ina pAMca kSetrakA saMrakSaNa ora bharaNa poSaNa, zrAvaka zrAvikA rUpa Ina do kSetra para hI nirbhara hai. tAtparya ki yadi zrAvaka zrAvikA rUpa kSetra puSTa aura suvyavasthita hegA te prathama ke pachI kSetroM kA yegya saMrakSaNa he sakegA, mujhe yaha kahate hue du:kha hatA hai ki isa samaya anya dharmakSetre ke piSaka era AdhAra bhUta zrAvaka zrAvikA rUpa kSetrakI dazA bahuta hI burI rahI hai! IsakI jIrNaprAya avasthA jaina samAjakI adhogatikA aura janasamAjake dhanADhya netAM ke lajAnekA kAraNa bana rahI hai! Aja sekaDo anAtha jaina bAlaka aura bAlikAye bhUkhake mAre idhara udhara bhaTakate hue vidharmipheMkA hAthe meM jAkara dharma kA balidAna kara rahe hai. saikaDe garIba aura anAtha henahAra jene bAlaka dravyAbhAvane kAraNe zikSAse zunya raha kara gulAmagIrIkA taika pahere hue galI galImeM bhaTaka rahe hai. kayA jIrNoddhArake premine kabhI Idhara bhI AMkha uThA kara dekhA? kayA unhoMne ekAntameM baiTha kara kabhI isa para bhI vicAra kiyA ki unake uddhArase hI samAja aura dharmaka uddhAra hAgA? ata: jenake samasta agu se merA nivedana hai ki yadi Apane pAkSika pratikamaNameM Aye hue aticAre meM se zrAvakake bAroM vratake aticArakA manana kiyA hai, yadi Apane jaina zAke rahasya samajhA hai aura yadi Apako jainadharma kI unnatise sacI mahabbata hai te Apa zrAvaka zrAvikArUpa kSetraphe uddhArArtha kamara bAMdhe? isake liye ucita upAya sence? bahuta se anAthAlaya kheleM! adhika saMkhyAmeM anAthAzrama banAve, jIsase ki anAtha sanAtha bane Apake AzIrvAda re aura samAjakA bhalA he! jIrNoddhArakI vAstavika sacAI aura zAstravihita puNyakA saMcaya IsImeM rahA huA hai. sAmAjika durvyavasthA. (4) vyaktigata dveSa-isa samaya ane samAjakI avasthA bahuta hI bhayAnaka hai. yahAM para IrSA aura vyaktigata zreSane apane pAMva khuba hI phelA rakhe hai. kisI For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 168 zrI AtmAnaMda prakAza. aMgata dveSake kAraNa baDe se baDe kAmake bhI bigADane ke liye bhara saka prayatana kiyA jAtA hai. jAtIyaSakA badalA cukAne ke liye dhamakI oTameM maTha kara aneka taraha ke viSele vANuM calAye jAte hai! bhayAnaka jaMgalako hI maMgalamaya mAna beThanekI baDhI huI lAlasAke tRta rakhane ke nimitta honahAra pike samUla ghAtake liye bicAre bhale bhale mAlike rAtadina sAvaceta kiyA jAtA hai. yaha baDe dukhakI bAta hai. usa vyaktigata sveSa dAvAnalane jaina samAjakI je durgati kara rakhI hai usakA varNana karanA merI sAmarthya se bAhira hai. ( () zikSita aura azikSita varga meM muDa bheDa-apane samAjameM Isa vakta baDI bhArI gaDabaDa maca rahI hai. zikSita aura azikSita vargakI Apasa meM khuba muThabheDa ho rahI hai azikSita varga-je ki baDekI kRpAse kucha samayase svataMtra sattA bhega rahA hai, aura jisake vicAre ke kisI khAsa khAsa vyaktikI IcchAne kharIda rakhA hai-kA kathana hai ki je kucha hama ko usIkA sabake sanmAna karanA hegA, usIka sabane AdarakI daSTie dekhanA hogA, vaha cAhe dharmA nukUla he yA dharmavirUddha isameM kisIke cUMcarAM karanekA adhikAra nahIM. hama jIse dANa3 de vaha dahiData hI mAnA jAyagA cAhe usane kaI bhI aparAdha na kiyA hai, aura jise hama kSamA kare (cAhe usakA kucha bhI aparAdha hA) vaha kSamA kA hI pAtra samajhA jAvegA, paratu zikSita varga ki navIne vicAroM ke liye hue navIna vAtAvaraNa meM ucharA hai-Isa ke sarvathA virUddha hai, usakA kahanA hai ki Apa kA yaha nAdirazAhI hukama hameM kisI prakAra bhI mAnanIya nahIM, Apa je kucha kahe se karanA usake sthAnameM jamAnA je kucha kahe se karanA hameM ucita aura yukita saMgata pratIta hatA hai, Apake nAdirazAhI hukamase samAja kI bahuta durdazA ho cukI hai, Apa ucitAnucita je cAhe se kareM Isa Apake keI haka nahIM? badhuo ! isa muDa bheDa se bhI dharma kI bahuta kucha avahelanA ho cukI hai IsI hetu e samaye pagI koI bhI zubha kAma pUrNa hAne nahIM pAtA! Isaliye samAja ke agresare ke isa dva yuddha ke nivAraNArtha avazya ke prayatna karanA cAhiye. vicAra kiyA jAya te zikSita aura azikSita zabda kAlpanika hai je zikSita hai vaha bhI kisI daSTi se azikSita mAnI jA sakatA hai, aura je azikSita hai use bhI kisI apekSA se zikSita kaha sakate hai, si apane kaNe ko hI kharA ThaharAnA anyAyapUrNa che e jamAne ke hI saba kucha mAna lenA bhI ucita nahIM; kintu dharmAvirUddha aura samayAnukUla je vicAra he unhIM ke kArya meM pariNata For Private And Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bAramI jaina che. kenpharansanA sabhApati lAlA daulatarAmanuM vyAkhyAna. 169 karane se samAja sudhArA kI yejanA susaMgata aura suvyavasthita hegI maisA merA khyAla hai. | () netApana kA abhimAna-saMkRta ke kae kavine kahA hai ki "sarve yatra netAraH sarve paMDita mAninaH, samahatva micchanti tadda vRndamavasIdati" arthAt yahAM sabhI apane ke netA mAne, sabhI paMDita samarjhA, sabhI apane ke eka dusarse baDA samajha vaha samudAya binag he jAtA hai! basa yahI dazA ane samAja kI hai. isa netApana kI gaDabaDa se hamAre samAja kI naikA Isa samaya bahuta hI DAvAMDAla ha rahI hai! mere khyAla meM te samAja kA netA vahI purUSa ho sakatA hai jisameM netApana ke anurUpa guNa che phira vaha cAhe sAdhu hA yA zrAvaka, dhanI hA nidhana, isI meM samAjakA zreya hai. - (5) daSTirAga-ina sAmAjika durthavasthAo kA kAraNa yadi sAcA jAya te dizAga he haSThirAga matabAlA huA huA jaina samAja kartavyAkartA ke bhAna se bilakula zUnya ho rahA hai! guNaprasta jena samAja kA rAgaprasta honA bahuta hI zocanIya haiAja samAja meM je bhayaMkara phUTa paDa rahI hai usakA kAraNa bhI daSTirAga hI hai. ata: yadi Apa lega apanA kalyANa cAhate hai te Apa guNAnurAgI bane, daSThirAga meM hAnI ke sivAya lAbha kucha nahIM. kurItiryo. (4) phamla khaca--jena samAja ke vizuddhAda ke usameM ghusI huI kurItine bahuta bhraSTa kara rakha he! IsameM phajUla khacI te ItanI baDha gaI che ki samayocita dharmakAryo meM vyaya karane ke liye isake pAsa bAkI hI kucha nahIM hatA! phAla khacI se samAja meM nidhanatA pratidina baDha rahI hai aura baDhatI jAgI! isake rekane ke liye samAja ke mukhiye ke bharasaka mahenata karanI cAhiye? (2) bAlavivAha-bAlavivAha kI je prathA apane samAja meM kahIM kahIM rekhane meM AtI hai vaha achI nahIM. bAla vivAha ke aniSTa pariNAme kI sa aa bahuta baDI hai, Isaliye Isa prathA ke jitanI jaladI rokA jAya utanA hI achA he, era sAtha meM yadi choTI umara kI sagAI kA rivAja bhI kara diyA jAya te bahuta acchA hai. isase bhI sAmAjika pragati ke bahuta dhakkA pahuMcatA hai. () gRhavivAha-samAja ke liye vRddhavivAha eka prakAra kA kSaya roga hai! agara IsakI jaldI cikitsA na huI te samAja kA jIvita rahanA kaThina he jayagA! apane samAja meM yaha rega prAya: dhanike kI kRpA se praviSTa huA hai, isa rAga ke samAja meM se dUra karane ke liye kaI prayatna bAkI uThI ne rakhanA For Private And Personal Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir { zrI AtmAnada prakAza cAuye ! Aja jaina samAja meM' jitanI vidhavAye haiM unakI saMkhyA ke dhyAna me' lete hI hRdaya kAMpa uThatA hai ! parantu isa ane kA kAraNe bhI adhikAMza khAla Ara vRddhavivAha hI hai ! vidhavA vivADu jaise adharma kRtya ke vidhiyoM kA isa samaya sajaga ho jAnA cArttiye ! apane samAja meM se mAla aura vRddhavivAhu jaisI bhayaMkara prathA ke samudrapAra pahuMcA dene ke liye unhe koi upAya mAkI na rakhanA cAhiye, nahIM teA unake lAkha yatna karane para bhI vidhavA vivAha se anartha kI khADha nahIM ka sakegI ! (6) kanyA vikraya--jaina samAja kI pavitratA kA kalakita karane vAlA kanyA vikraya se maDha kara anya kAI kArya nahIM! vidhavA kI saMkhyAvRddhi kA dvAra bhI yahI hai, parantu isa anartha kA kAraNe bhI adhikAMza viSayaleAlupI dhanADhya hI huM, agara nika lAga theliyoM kA lAlaca na dikhAve. te dravya ke bhUkhe khicAre garIba lAga Isa adhama me' pravRtta na hoM. mere vicAra me' teA isa mahutI kuprathA kA rAkane ke liye mecane era kharIdane vAle dAnoM kA hI kucha pramandha hainA cAhiye; parantu isakA prabandha yadi dharmAcArya aura samAja ke azuA mila kara kare tabhI ThIka hAgA. AvazyakatA hai jitanI munimala. munimaNDala kI samAja kA utanI hI ki prakAza ke liye sUrya kI. isakA samAja ke sAtha zarIra Ara AtmAkA sA sambandha huya. paraMtu samaya ke prabhAva ne unake jIvana para bhI kucha na kucha apanA asara DAla hI diyA huya ! irSA, vyakitagata dveSa Ara svArtha parAyaNatA kI jhalaka vahAM para bhI najara A rahI huMya jo ki sarvathA abhISTa nahIM. durbhAgyavazAt sAdhusamudAya meM eka te zikSita vakI hI saMkhyA bahuta kama haya aura una meM bhI una mahAtmAoM kI saMkhyA te bahuta hI gyuna haya. jinhoMne samAja kI dazA keA acchI taraha se samagra kara usake anurUpa uddhAra ke liye DhaDhatApUrvaka kamara bAMdhI hA tAki jaina samAja use apanA pathapradarzaka samajha kara usakA anugAmI khane, Isa ke sivA Aja kala jo naye sAdhu heAte haya ve lI prAya: laiAkika anubhava Ara zikSA se bilakula zUnya hote huya ata; una se bhI samAja ke adhika AzA rakhanI vyartha huya. isa liye merI sanmati meM te yahu mAtA hayaki agara koI sAdhu khanane kI icchA prakaTa kare te prathama usakA kisI cegya sthAna meM kucha samaya taka 2kha kara zikSA ii jAya Ara zikSita hAne ke bAda hI use sAdhukA veza diyA jAve. isa se samAja kA adbhuta kucha hita hai| sakegA; parantu esA haiAnA bhI bahuta kaThina haya; kayeAMkizikSita For Private And Personal Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sabhApati lAlA daulatarAmajInuM vyAkhyAna. 171 DhAne para phira sAdhu bananeke bhAva hradaya se milakula jAte rahate hraya. aba vahe jamAnA nahI rahA jakha ki baDe baDe dhanADhya aura vidvAna sAdhu huA karate the. Aja kalake dhanika aura zikSita tA sAdhu banane kA kabhI saMkalpa taka bhI mana meM nahIM lAte. phira Ajakala ke sAdhuvarga para AkSepa karanA kahAM taka ThIka haya isakA vicAra Apa lAga khuda kare. sAdhu kahI AkAza se tA nahIM utarege. huma meM se hI una kA Agamana haiAgA, ve yahAM se jo vicAra lekara jAve ge unhA kA hI adhikAMza unhoMne upayoga meM lAnA haya, isa liye vastusthiti / dhyAna meM rakha kara hI kucha saMzAdhana karanA cAhiye. hamAre tIrthasthAna yadyapi anya dharmonuyAyi sajjanoM ke tIrthasthAnAM kI apekSA apane tIrthaM sthAnAM kI dazA khaDuta acchI haya! parantu ama kahI kahIM para yAtriyoM kA kucha kaSTa Ara sevA pUjA me kucha gaDabaDa hAne bhI lagI haya ! isa truTi kA dUra karane ke liye tathA tIrthasthAnAM ke pramanya ke suvyasthita rakhane ke liye tIrthaM kamiTI kI taph se eka cegya AdamI ke niyata karanA cAhiye jo kisama tI sthAnAM para dorA karatA rahe Ara jahAM para bhI kIsI prakAra kI avyavasthA hA usakI sUcanA samaya samaya para detA rahe. kAMgaDA----kAMgaDe--pajAma-ke tIrtha sthAna ke uddhAra aDI bhArI jarUrata haya, vahAM para kille ke andara, bhagavAna rUSabhadevakI khaDI vizALa aira prAcIna mUrti huya. Azcarya kI bAta huya ki gata varSA e jo sUkmpa huA thA usase killA te phruTa kara sarva naSTa ho gayA haya, magara vahu mUrti jyuM kI tyu hI sthira hraya. jaina dharma kI prAcInatA aura vyApakatA kI sAkSI yaDu sthala / bhI pUrNa rUpa se de rahA heya. ata: jainasamAja kA Isa tIsthala ke uddhArA avazya prayatna karanA cAhiye. zikSA, sAhitya aura prAcIna zeAdha. zikSA, sAhitya aura prAcIna zeAdha ke sambandha meM pahele ke adhyakSAne adbhuta kucha kahA haya. isa viSaya meM itanA hI kahu denA paryApta samajhatA huM ki maiM unake vicArAMse pUrNa tayA sahemata huM. upasa hAra. sagRhasthA ! maine ApakA bahuta sA samaya liyA haya, parantu eka vAta ke kahe vinA mujha se nahi rahyA jAtA. mere zraddhAspada gurUvarya vallabhavijayajI mahArAja yadi isa samaya zikSA sambaMdhandhI zubhakArya ke liye haMsa prAntame rUke na heAte For Private And Personal Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org R zrI AtmAnaM prakAza, te yaha ma`Dala Aja ke dina puMjAkha ke krIsI nagarakA suzAlita karatA humA najara AtA ! pajAmakA Isa vakata yagni kAi Alambana haya tA inhI kA hI haya. svargavAsI gurU mahArAja ( AtmArAmajI ) ne paMjAma 52 jo jo upakAra kriye huya una saba kA khadalA cukAnA paMjAba ke sAmarthya se sa thA mAhira hama; apane maMgalamaya jIvana kA saMvaraNu karane se kucha samaya pahele Apake mere pIche pa'jAmakA sarakSaNlR vAsa karegA' Ina vAkAM ne te pajAmakA sadA ke liye kharIda liyA. pAmakI nasa nasameM unakA RNu samAyA huA haiya ! usase adhika nahI tA thADe bahuta aMza meM mukata heAnekA huma kaiA avazya prayatna karanA cAhiye. mere khyAla meM teA gurU mahArAja ke RNu se cAre bahuta aza me mukata hue haMma apane mApa ke isI rAja samajhege jIsa rAja paMjAba ke kisI nagara meM zrI AtmAnaMda jaina kaeNAleja " kA jhaMDA laherAtA huA najara AvegA! meza apane pajAbI bhAiyeAM se savinaya nivedana haya kri Apa sama mila kara gurU mahArAja se paMjAkha kA vihAra karane ke liye prArthanA kare' jisa se hamako Isa kArya ma zIghra hI saphalatA prApta ho aura merI bhI Apase yahI namra prAnA haya kri Apa gurU mahArAja kI lagAI huI vATIkAkI ama jaldI hI calakara suSa lenekI kRpA kare, usa phA isa samaya jala phrenekI aDI bhArI AvazyakatA haiya OM zAMti: zAMti: zAMti: Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bIjA dIvasanI beThakamAM thayeluM kAmakAja. jainAne joitA ha. bIje divasebAre bAra vAge phAnphransanI khIjA dIvasanI beThaka zarU thaI hatI je vakhate zrI valravijayajI mahArAja peAtAnA ziSya maDaLa sAthe temaja pramukha sAheba peAtAnA rasAlA sAthe AvI pahoMcatAM sabhAe ubhA thaine temane AvakAra ApyA hatA. AjanI beThakamAM paNa sAdhvIjIe, bAnue, DelIgeTA, prekSakA vIgerenI mATI sakhyAmAM hAjarI hatI. zarUAtamAM gAyakoe maMgalAcaraNa karyuM... hatuM, je mAda munirAjazrI valabhavijayajInI stutimAM eka gAyana thayu hatu. je bAda kAnpharansanu rItasaranu' kAma zarU karavAmAM AvyuM hatu' ane mI. DhDhAe gayA traNa varasane kAnpharansanA mahe vAla raju karyA hatA. rAjyabhakti. pramukha sAhebe nIcalA TharAva raju karyAM hatA. For Private And Personal Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bIjA dIvasanI beThakamAM thayeluM kAmakAja. zrI 12 mI jena vetAMbara konpharansa bhAratanA nAmadAra zahenazAha pAMcamA tarapha potAnI hRdayapUrvaka vaphAdArI jAhera kare che ane gayA meTA yuddhamAM chata meLavavA mATe sarve mitra rAjane vadhAI Ape che ane prArthanA kare che ke saMsAranA sarve rAje svArtha choDI saMsAranI zAMti para daSTi rAkhI vartana kare. A TharAvanI nakala rAjaputAnA khAtenA gavarnara janaralanA ejaMTa para mAkalavAnI sattA pramukhane ApavAmAM Ave che. e TharAva sabhAe harSa sAthe pasAra karyo hate. jodhapura rAjyane AbhAra. bAda pramukhe nIca TharAva raju karyo hate. kenpharansanuM A adhivezana jodhapura rAjyamAM thayuM hovAthI rAjya taraphathI je madada tenA kAryone pAra pADavA mATe ApavAmAM AvI che te mATe jodhapuranA mahArAja sAheba temaja kAunsila oNpha rijansIno A sabhA AbhAra mAne che ane dhanyavAda Ape che. A TharAvanI nakala egya sthaLe mokalavA mATe pramukhane sattA ApavAmAM Ave che. A TharAva sarvAnumate pasAra karavAmAM AvyuM hatuM. bAda kenpharansanA svargavAsI resiDaMTa janarala sekreTarI zeTha kalyANacaMdasabhAgyacaMda, kalakattA konpharansanI rIsepzana kamITInA pramukha zeTha rAmacaMda jeThAbhAI ane kenpharansanA oNDITara zeTha cunIlAla nhAnacaMdanA temaja sAdaDInI rIsepzana kamITInA pramukha nagarazeTha haMsarAjabhAInA mRtyu mATe zeka darzAvanAre TharAva pramukhe raju karyo hato, je sabhAe pasAra karyo hato. riphorma bIla ane jainene joine haka. bAda pramukha sAhebe nIcale TharAva raju karyo hate. hAlamAM pasAra thayelA riphema bIlathI kAmavAra dareka kAunsilamAM pratinidhI nImavAnI je sattA ImpIriyala ane provila sarakArane seMpavAmAM AvI che. te saMbaMdhamAM A konpharansa zrI bhArata sarakArane prArthanA kare che ke jenA kAmanI vIzAla saMkhyAne dhyAnamAM laI samasta dezanA prAya: pratyeka sthalemAM potAnA pavitra tIrthonI rakSA, samAja hita Adi kAryone mATe tene kAunsilamAM jene "vetAMbara kemane ochAmAM ocho eka pratinidhI mokalavAne hakka Apo. A TharAvanI eka eka nakala judI judI sarakAra para mokalavAnI pramukha sAheba ane sattA ApavAmAM Ave che. A TharAva sarvAnumate pasAra karavAmAM AvyuM hatuM. bAda konpharansanI chabI levAmAM AvI hatI. For Private And Personal Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 174 zrI AtmAne prAraza jaina keLavaNI khAMDa. mAda mI. mAhanalAla dalIcaMda dezAIe nIcalA TharAva raju karyAM hatA:- jaina ejyukezana mATe je kArya karyuM che te mATe A kAnsa peAtAnA harSa pradarzita kare che; ane evI AzA darzAve che ke tene suprata karelA kAryane te jaldI pUrNa kare ane jaina samAjanI pratyeka jAtimAM keLavaNInA pracAra vistIglR rIte thAya te mATe badhI rItanA prayAsa kare. A kAryane mATe moMne dara varSa sAdhanA purA pADavA mATe samagra jaina saMghanA dareka zrImata vidvAna ane utsAhI bhAi bahenAne vinati karavAmAM Ave che temaja darekane vArSIka mAtra pAMca rUpIyAnuM lavAjama ApI sabhAsada thavA athavA ekI vakhate sArUpIyA ApI jIvanaparyaMtanA kAyamanA sabhAsada thavAnI bhalAmaNa karavAmAM Ave che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir uparanI darakhAstane sI gopIcaMdajI dhADIvAkSa ane gAMdhI amaracaMda ghelA bhAInA anumAdana sAthe te pasAra karavAmAM AvI hatI. vidyAlayAnA sthApakAnA AbhAra. mI. mAtIcaMdra gIradhara kApaDIAe darakhAsta karI ke vidyAlayeA, gurUkuLa, oNDI gA vIgere sa MsthAe nIkaLavAthI keLavaNInA vIcArane puSTI maLI che; tethI te saMsthAnA utpAdakA ane sahAyanA AbhAra mAnavAmAM Ave che ane samasta bhAratamAM jaina vastIvAlA pradezeAmAM ane khAsa karI rAjaputAnA ke jyAM keLavaNInA abhAva atizaya che tyAM tevI sasthAo khAlavA khAlAvavAnI agatya A kendga ransa svIkAre che. A darakhAstane rA. caMdnanamalajI khANu aMbAlAvALA ane vIsanagaravALA zeTha mahAsukhabhAi cunIlAla tathA dezI phUlacaMda harIcaMdanA vizeSa anumeAdana sAthe te pasAra karavAmAM AvI hatI. jaina sAhityapracAra. paMDita haMsarAjajIe darakhAsta karI ke (1) chellA keTalAMka varaseAthI jaina sA hitya ane hamaNA AgamA pragaTa thavAthI jaina dharma tuM gaiArava vizeSa prakAzamAM AvyuM che; tethI te tenA prakAzakAne dhanyavAda Ape che ane icche che ke teo vadhu vadhu sAhitya prakAza karatA rahe ane vizeSamAM e abhiprAya jaNAve che ke mULa, jIrNa ane alabhya gra thAnAM prakAzana sAthe tenAM bhASAMtarA dezI bhASAmAM ane khAsa karIne hIMdI bhASA ke jemAM bahuja alpa bhAge sAhitya prakaTa thayu che temAM te rUpa vizeSa pragaTa thAya. ( 2 ) prAkRta-mAgadhI bhASAnA punarUddhAranI ati AvazyakatA A For Private And Personal Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org trIjA dIvasanI beThaka. 175 kenpharansa svIkAre che. ( 3 ) jaina sAhitya ane prAkRta sAr3hitya hidanI dareka yunirsiTImAM dAkhala kare ema temane A keransa bhalAmaNa kare che. ( 4 ) prAkRtavyAkaraNu-kAzAdi sAdhanAmAMthI temaja jaina sAhityamAMthI nIkaLatA ItihAsa purA pADavAnI ane temAM zeAdhakheALa karavAnI aga tyache. te te kArya karavAnu kAi sasthA upADI leze, ane jainazAsanaprabhAvanA sArI rIte karaze evI A konpharansa IcchA rAkhe che. (5) jezaLamIra, pATaNa, tetA, kha'bhAta vIgere sthaLAe jyAM jyAM pustaka bhaMDArA che temAMthI jINuM alabhya pustakanuM prakAzana karavu' ceAgya dhAre che, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir uparanA TharAvane sI, bhabhutamalajI sIMdhInA anumAdana sAthe te pasAra karavAmAM AvyA hatA. 188001 trIjA dIvasanI beThaka. paMcAyata phaMDamAM ane vidyAlaya phaMDamAM bharAyalI rakama. zarUAtamAM maMgaLAcaraNa thayA khAda gurU stuti thai hatI je pachI tALIenA avAjo vacce sabhAnuM kAmakAja zarU thayuM hatuM. bAda zeTha kuzaLarAjajIe jJAti sudhArA, lagna kheMca, mRtyu pAchaLanA kharcA, pAtharaNAnI mudata, kanyA vikraya vigere saMbadhamAM gaI rAtre mAravADa-gAlavADanI sabhAe pasAra karelA TharAvAnI vIgata vAMcI saMbhaLAvI hatI ane te khakhata cApaDA mAM lakhAyalI sahIo sAthenI noMdha raju karI hatI. sudhAravA ane keLamaMDapamAM maLI hatI kurivAjo dUra karavA rAtre mAravADa-golavADanA jaineAmAM pracalIta kurIvAjo vaNI phaMDanA upayega mATe yeAjanA karavA eka gaMjAvara sabhA e vakhate AkhI mAravADI kAmane sudhAravA mATenA ane ghaNo nA TharAva mahArAjazrI vallabhavijayajInA upadeza anusAra karavAmAM AvyA hatA. sabajekTa kamiTI rAtre eka vAgyA sudhI beThI hatI, prAcIna zikSAlekhA. bAda pramukha sAhebe nIcaleA TharAva raju karyo hateA. jaina prAcIna devAlayAtIrthA, tenA zilAlekhA vigere suvyavasthita rIte marAmata karAvI, jALavI rAkhavAnI A kAnpharansa bhalAmaNa kare che, ane teneA nAza ajJAnathI, irSAthI ke nAmanA mahevathI thayela ane thatA jAya che te mATe dilagIrI jAhera kare che. vaLI tene prakAzamAM lAvavAne je je vyaktie prayatna karela che tene dhanyavAda Ape che. khAsa kerIne rajaputAnAmAM asaMkhya madirA ane zilAlekhA je hajI vidyamAna che tenI For Private And Personal Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAna prAza suvyavasthA rAkhavAnI tathA tene saMgraha karavAnI AvazyakatA A kenpharansa svIkAra che. sabhAe e TharAva pasAra karyo hato. sukta bhaMDAra dareka zrAvaka zrAvikAe ochAmAM ochI cAra AnAnI rakama daravarase kensaransa aiphisamAM saMghadvArA athavA parabArA mokalI ApavI ema A konpharansa daDhatAthI Agraha kare che ke jethI tenA aradhA phaMDamAMthI kenpharansane nibhAva thAya ane bIjA aradhA phaMDamAMthI keLavaNIne pracAra thaI zake. pramukha sAhebe upale TharAva raju karatAM te sarvAnumate pasAra thayA hatA. atre mahArAjazrI vallabhavijayajIe jaNAvyuM hatuM ke A bAbatane amala tarataja thI joIe ane vAre vAre bhIkha mAgavAnI jarUra na rahe te rIte kArya thavuM joIe. | mI. dvAe te parathI jAhera karyuM ke ApaNuM jenA dareka ghara taraphathI je eka eka rUpiyA ApavAmAM Ave, ane dareka potAnI pharaja samajI tema kare te kAMI kahevAnuM rahe nahIM. atre mahArAjazrIe jazuchyuM hatuM ke atyAra sudhI koIpaNa sekreTarIe e kaMDa bharAvavA prayatna karyo nathI, paNa je eprayatna thaze ke tarata lAkho rUpiyA ekaThA thaze. " jaina paMcAyata phaMDa. atre mI. haThThAe upalA TharAvamAM pheraphAra karI te nIce pramANe raju karyo hate. pratyeka AdamIne badale gharadITha ekI vakhate rUpIA ekathI se sudhInI have pachI darajajA mukarara karavAmAM Ave te rakama ApI eka paMcAyata phaMDa kAyama karavAnI bhalAmaNa karavAmAM Ave che. heDa oNphisa A saMbaMdhI kIma have pachI bahAra pAhaze temAM phaMDa ekaThuM karanAra svayaMsevake temaja vyavasthA vigerenI goThavaNa rajI karavAmAM Avaze. ane ekathI vadhAre rakama ApanAranI rakama dhanyavAda sAme svIkAravAmAM Avaze. - paMDita haMsarAjajIe kahyuM ke paMjAbavALAo jaNAve che ke A saMbaMdhamAM eka myuTezana nIkaLavuM joIe ane temAM mI. dvAe bhAga levo joIe. mI. dvAe tema karavA hA pADI hatI. mI. lakamIcaMdajI ghIAe e TharAvane Teko Ape hate. e TharAvane mI. muLacaMda AzArAma vairATIe vadhu Teke Ape hatuM ane pitAnI taraphathI rU. 50 nI rakama ApI hatI. For Private And Personal Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir trIjA divasanI beThaka 177 paMDita haMsarAjajIe e TharAvane vadhu anumodana ApyuM hatuM, jema karatAM jaNAvyuM hatuM ke-kahevAmAM ane karavAmAM haMmezAM aMtara rahe che, ane ghaNI vakhata je bahu bole che te karatA nathI. paNa saMsAramAM dareka prakAranA mANase badhA nathI hotA. ghaNuo te kahyA vagara kare che ane te uttama darajajAnA che. ApaNe AtmA a. jaraamara che te chatAM ApaNA dehane mRtyu kayAre Avaze te ApaNe jANatA nathI. mATe je kAMI sukRta karavuM hoya te ApaNe A kSaNeja karavuM joIe. vidhamI e tamArA baMdhuone vaTalAvI bIjA dharmamAM laI jAya che, te jotAM tamArI dhanadolata ane AkhI duniyA sudhAravAne phAke rAkhave e kevuM gaNAya? (zarama zaramanA kAro!) tamAre dharma ke che? ApaNA dezanI vidhavAo potAnA cAritra ranane bacAvavA prANa Ape che, chatAM bhUkha AgaLa teo lAcAra bane che. tame teo mATe kevI dayA dharAvo cho? tame tamArI zaktine kura. tamArA sAmAjika baLane vadhAre. teja tame jaina darzanano pracAra karI zakaze. tamArI pAse puratApuSkaLa paisA che, paNa tene upayoga karatA nathI AvaDatuM. Ama sarve konpharansanA A kAryane Teko ApavA taiyAra thAo. keTalAka evI vAta phelAve che ke je e ja mAMsabhakSaNane phelAve karyo che. enuM nAma sahanazIlatA nathI. evI bAbata sahana karavI na joIe. kharI sthiti jAhera karI tamArI paranA AkSepa dUra karavA ja joIe. dravya te hamezAM hoya che ja, paNa tenA upayogamAM tenI ha stIne lAbha sacavAze. jene pAse paisA, himmata badhuM che, paNa svArthane lIdhe te evA bhAvane samajI zakyA nathI. jyAre te e bhAva samajaze tyAre ja tene uddhA2 thaze. (tALIo). atre mI. DhaDhDhAe jAhera karyuM hatuM ke A phaMDa AkhA hiMdustAnanA jenonA lAbha mATe che, ane ekalI konpharansa oNphisane te sAthe saMbaMdha nahIM raheze. e mATe eka yejanA have pachI taiyAra thaze ane te jAhera karavAmAM Avaze. (tALIo). rAtrinI beThaka. rAtre ATha vAge kenpharansanuM adhuruM kAma zarU karavAmAM AvyuM hatuM. je vakhate pramukhasAheba tabiyata barAbara na hovAthI vakhatasara AvI na zakavAthI zeTha nathama lajI pramukha sthAne barAjyA hatA, ane zeTha delatarAmajI pAchaLathI AvatAM temaNe pramukhapada lIdhuM hatuM. strI zikSaNa jenA patranA adhipati mI. devacaMda dAmajI kaMDalAkare darakhAsta karI ke jene kanyAomAM zikSaNane prasAra jema vadhe tema karavAnI jarUra che, ane te mATe temAM For Private And Personal Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 178 zro AtmAnaMdu prakAza Adhaka rIvAjo jevA ke khALalagna, kanyAvikraya ane vRddhavivAha sAme sakhta virodha A konpharansa jAhera kare che. sI. kuMDalAkare e bAbatamAM eka lAMbu bhASaNu karI strI zikSaNunI AvacakatA darzAvI hatI. mI. muLacaMda AzArAma vairATI, paMDita haMsarAjajI, maganamalajI kAcara khI. e., akhAlAvALA mI, gopIcaMdajI, mI. samarathamalajI sIMdhI vigeree upalI darakhAstane TeMke tathA anumedana ApyA bAda e TharAva pasAra thayA hatA. ( tALIo ). mAda dhArmika zikSaNunA TharAva raju karavAmAM AvyA hatA. temAM TharAva mukanAra gAMdhI vaTThaladAsa tribhuvanadAsa tathA anumAdana ApanAra zeTha lakhamIcaMdajI dhIyA hatA. paraMtu A divase rAtrinA ghaNA TAIma byatIta thavAthI te TharAva tathA hAnikAraka rivAjone lagatA TharAvA vagere pramukha taraphathI mukavA mAM AvyA hatA. bAda nIce mujaba kArya TukAmAM patAvavAmAM AvyuM hatuM. gAyakavADane vinatI. nAmadAra gAyakavADa sarakAranI meDhazAmu kherALu relvenI lAinanuM tAra'gAhIla sTezana tA. 1-12-19 thI badha thavAthI jaina jAtrALuone hADamArIe ubhI thai che. tethI te sTezana phrI ughADavA nAmadAra gAyakavADa sarakArane A kAnpharansa vinatI kare che tathA e lAina AgaLa vadhArI DuMgaranI taLeTI sudhI lai javA tA. 16-10-19 nI dhArAsabhAmAM je TharAva thayA tene A kAnpharansa TekA Ape che, ane te pramANe tAkIdathI karavA A kaiAnsa saMpUrNa Agraha kare che. upalA TharAva pramukha sAhebe raju karatAM te pasAra thayA hatA. mAda AgalI kenpharanse pasAra karelA TharAvAne cAlu konpharansa TekA Ape che, evA TharAva pramukhasAhebe raju karyAM hatA, je pasAra thayA hatA. zrImad muni mahArAja zrI vallabhavijayajInA AbhAra. parama pUjaya munirAjazrI vallabhavijayajI mahArAja sAheba mAravADa-geADavADa prAMtanA uddhAra mATe keLavaNI saMbaMdhI mahAn prayAsa karI rahyA che. te kA kAnpharansanA mukhya uddezane amalamAM mukanArU hoIne tenA tarapha A kAnpharansa saMpUrNa sahAnubhUti batAve che ane te mATe mahArAjazrInA ata:karaNapUrvaka AbhAra mAne che, ane dareka sthaLe keLavaNInA praznanA upADI levA samuni mahArAjone vinaMtI kare che. ( tALIo ) e TharAva nAmaDhAra pramukhe raju karyA bAda pasAra thayA hatA. For Private And Personal Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir trIjA dIvasanI beThaka. svadezI vastu vAparavA viSe. ApaNI kAma mukhyatve karIne vepArI hAvAthI dezanA hunnara udyAga ane vepArI khIlavaNI arthe dezanA prAcIna udyogeAne khIlavavA te dareka jainanI pharaja che ane tenA hunnarAne svIkAravAthI tathA svadezI vastuja vAparavAnA nizcaya karavAthI samAjanI unnati thAya che tema A kAnpharansa mAne che, ane teTalA mATe dezanA prAcIna udyAgA khIlavavA ane khAsa karIne ApaNA dezamAM utpanna thatI cIne vAparavAnA nizcaya karavA A kArnsa AgrahapUrvaka bhalAmaNa kare che. upaleA TharAva nAmadAra pramukhe raju karyA hatA. je tALIonA avAja vacce pasAra thaye hateA. 17 aMdhAraNamAM pheraphAra. kAnpharansanAM khadhAraNamAM je pheraphAra karavAnI jarUrIyAta mAluma paDe te AvatA adhivezana pahelAM traNa mahInA agAu heDa oNphisa para meAkalI ApavAnI vijJapti karavAmAM Ave che ane tenI vIgata rIsa taraphathI eka mAsa agAu ahAra pADI te upara AvatA adhivezana vakhate vicAra karavAmAM Avaze. upalA TharAva pramukha sAhebe raju karatAM te pasAra thayA hatA. atre pati haMsarAjIe urdU ane hIMdI jANanAra mAheAza kalArka kAnpha ransa oNphisamAM rAkhavA mATe paMjAba taraphathI vina MtI karI hatI je mI, mAtI. lAla muLajIe svIkArI hatI. atre mI. DhaDhDhAe jAhera karyuM hatu ke AgalI kenpharansa paMjAbamAM kAipaNa zaheramAM bharavA mATe pramukha sAheba mAraphata pAmanA sagha taraphathI karavAmAM AvI che. evI sarate ke te vakhate munirAjazrI vallabhavijayajInuM ceAmAsu tyAM hAya ane atre hAjara rahelA tyAM padhAre. paMDita huMsarAjajIe jazuAvyu hatu ke atre trIjI sarata e che ke e adhivezananuM pramukhasthAna mI, DhaDhDhAe svIkAravu, atre tALIonA avAjo thai rahyA hatA ane e sarate 5 jAmanu AmatraNa svIkAravAmAM Avyu hatu ane 1921 nI sAlamAM 13 mI jaina zvetAMbara keAnsa bharAze. atre pramukhe nIcalI udAratA jAhera karI hatI. rU. 1000 kAnpharansa nIbhAva kuMDa, rU. 1000 keLavaNI ph Da, rU. 200 vaoNlaTIyarA mATe ane jo geADavADanI pAThazALA zarU thAya tA temAM rU. 1000. For Private And Personal Use Only bAda janarala sekreTarIo tarIke mI. mAtIlAla muLajI ane mI. makanajI erIsTarane mubai mATe nImavAmAM AvyA hatA ane provinsyula sekreTarIe ane Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 180 zrI AmAnaMda prakAza ane bIjA edhedAranI nImaNuMka karavAmAM AvI hatI, ane sTenDIMga kamiTinA nAme paNa vAMcI javAmAM AvyA hatA. atre mI. DhaDhDhAe jAhera karyuM hatuM ke paMjAbanA zrI saMghe A kenpharansanA pramukhasAhebane eka senAne cAMda ApavAno TharAva karyo che, je muMbaIthI AvyA bAda temane enAyata karavAmAM Avaze. tyArabAda pramukha sAhebane, rIsepzana kamiTinA kAryavAhakene, dvAlaTIyare ane dareka kamiTinA pramukha ane sekreTarIone AbhAra mAnavAmAM AvyuM hatuM. je bAda kenpharansanuM kAmakAja rAtre bAra vAge khatama thayuM hatuM. bAramI zrI jaina zvetAMbara kenpharansamAM muni mahArAja zrI vallabhavijayajI mahArAje ApeluM vyAkhyAna - 3OM namo vItarAya che yasya nikhilAzca doSA na santi sarve guNAzca vidyante / brahmA bA viSNu haro jino vA namastasmai // mAnyamunivare! suzIlA sAvIye! sabhya sadagRhasthA evaM sannAriye! Apa sarvakA yahAM para upasthita henA kucha anya hI kathana kara rahA hai. raMga vigI vicitra 5ghaDiye aura lAla pIle aneka prakAra, kapaDe va gahanaise susajijata dedalaMkA ekatrita honA te aneka vivAha (sAdI), jemanavAra Adi prasaMge meM saMbhava hai, paraMtu ApaNe kayA? sArI duniyAe ulaTe raste calanevAle hamAre do dala je Apake dikhalAI dete hai usase sApha jAhira hatA hai ki yaha prasaMga sAMsArika nahiM haM, kintu dhArmika hai. aeva bhI yahAM kucha bolanekA adhikAra 2khatA huM, merA vicAra aura adhikAra. mahAza! yahAM je kucha kaheMgA apanA nija vicAra kahuMgA. usake mAnya rakhanA na rakhanA, usa para vicAra karanA na karanA ApakA akhatiyAra hai. mere pAsa kayA? jaina sAdhu mAtrake pAsa esI ke sattA nahIM jisake balase Apa para kaI kisamakA pharaja yA jera DAla sake? jaisA ki tArIkha 11 DIseMbarake sAMjhavartamAna meM sulehake utsavameM sAmela nahIM honekA karavIra paThake jagadgurU zrI zaMkarAcArya kA apane anuyAyiko pharamAna jAhira huA hai. jaina gurUoke upadezaka adhikAra che. A dezakA naDIM sajjano! Apake For Private And Personal Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bAramI ve. kAnpharansamAM zrIvallabhavijayajI mahArAje ApeluM vyAkhyAna. 181 pAsa DelIgeTa-pratinidhitva sUcaka cinha phUla hai, mere pAsa rajoharaNu-dharma vaja hai. Apake pAsa kAgajakA kaTA huA TikiTa hai, mere pAsa kapaDekA manA huA bheSa hai. ApakA konpharansa jaina mahAsabhAke isa adhivezanake tIna dineAkA pratinidhitva milA hai, mujhe jainazAsanakA haMmezake lie jindagI yAtrajjIva milA hu hai. ApakA Ama MtraNapatrikAdvArA apane apane grAma-nagara saMsthAkI taDse adhikAra prApta huA hai, mujhe prAtaHsmaraNIya marahUma jainAcArya zrImad vijayAnantasUri zrI AtmArAmajI mahArAjake hastase zrI jainasa MghakI takse prApta hai. prApta adhikArakA yathAzakti amalame lAnA apanA kattavya samajhakara hI meM isa samaya uddata huA hUM. kAnpharansa (mahAsabhA ) kI AvazyakatA. sajjanA! aisI esI sabhAkI AvazyakatA kitanI hai? Apa sakha jAnate hai. isa sabhAke svAgata kamiTike pramukhane aura sabhAdhyakSane apane apane vaktavyame' jAhira kara diyA hai. anyAnya sthAnAme aisI aneka sabhAye haiA rahI hai. yadi Isa saptAhA sabhAsasAhakA nAma diyA jAya te caiAgya hI hai, salAkA uddeza unnatike sivAya anya kAi nahIM hai, yahu khAta satya hI mAnanI paDatI hai. paraMtu kahIM kahIM kisI samaya usase viparIta kArya hAtA sunAI yA TThikhAI detA hai'. jisase kitaneka lAgeAM ke arUcisI DA jAtI hai. merI samajhame yahu unakI khaDI bhArI bhUla hai. isa taraha karane se pakSa paDa jAtA hai. eka sarA eka dUsare para AkSepa yA kalaMka ilajAma de detA hai. jIsakA asara* bhurA hai| jAtA hai. saparka sthAna para kusaMpa, prItikI jagA aprIti, sudhAra ke badale bigADa ho jAtA hai. isa lie priya mahAzaye ! vyaktigata kArya ke Age khaDA kara samaSTikA nAza karanA muddhimattA nahIM huM baDI muzkelase ane kaSTa sahana kara dhanavyaya karake tIna dina ke lie jo sammelana heAtA hai usame takarArI khAtA sthAna na de kara jisa mudde kI khAta ke lie jisa uddezase ekatrita hete hai usakA hI nirAkaNu hAnA ucita samajhA jAtA hai. zAntikI yAjanA. bezaka, keAi azAntikA prazna hA, jisase samAjapara burI amara hone kA saMbhava hA, kusa'ya kA khIja mAyA jAtA haiA, usake lie nyAya kA mAna de kara sabhyatAse gaMbhIra tArka sAthe paraspara vicArAkA milAnakara zAnta cittame samAjake r3itakI khAtara thAre hI samayameM yadi nirAkaraNa hAtA dikhalAi dhruve kasarata rAyase kara denA ye hai. parantu eka tucchasI khAtakI,khAtara apanAhI kakkA kharA kiye For Private And Personal Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 182 zrI AtmAnaM prakAza, jAnA Ara samAjakA dhakkA diye jAnA. AdhI AdhI aura sArI rAta eka hI mAtA uThA liye jAnA yeAgya nahIM hai. maherabAnA ! yadi ApakA samAjakA, jaina dharmAMkA, apane svAmIbhAiyAMkA, apanI dharmAtmA kheDUnAMkA, apanI saMtAnakI, are apane pitA prabhu mahAvIra ke zAsanakA kuchabhI hA, ApakI nasa Ara raga raga meM dharmAbhimAna yA manuSyatvakA azabhI hA teA apane Ara apanI samAjake hita ke lie ApakA azAnti, kaleza, kusa pakA samAjase dhakkA dekara zAnti, prema Ar sa MpakA vAsa karAneke lie . jude jude ilAkAke mukhya mukhya samAja ke pratiSTita netAekI eka khAsa sabhA kAyama karanI cAhIye. jarUrata ke vakta vA sabhA jahAM ceAgya samajhA jAve ekatra hA kara jo khulAsA apane hastAkSareAse jAhira kare sarva samAjame' mAnya hA jAve. merI samakrame yaha bAta kayA gRhastha Ara kayA sAdhu sakA pasaMda AyagI mahAzaye ! pIche bhI aisI praNAlI calatIthI aisA jaina itihAsase mAlUma hAtA hai, zrI dharma ghASasUri mahArAjane jaina dharmase virUddha calanevAle zrAvaka ka zikSA Dhane vAste aThArAM zrAvaka kAyama kriye the. jinameM zrImAlakulatilaka yazeAdhavala nAmA khajAnacIkA putra jagadeva mukhyathA. jisa jagadevakA zrI hemacaMdrasUrine khAlakavikA miTTu kiyAthA. vidyAkI khAmI dUra kare. pyAre jainalAIye ! Apane samajha liyA hogA pichale hamAre jaina bhAI suzikSita, dhanADhya, adhikArI Ara pratiSThita hAte the, jisase vA dhArmika aura sAmAjIka yAvat rAjyakArya meM bhI pravINa hote the. AjakAla apanI kesI dazA hA rahI hai seA Apa se chupI hui nahIM hai. jisakA mukhya kAraNa jahAMtaka merA khyAla pahuMcatA hai vidyAkA abhAva nahIM te kamI teA avazya hI hai. mujhe kahunA paDatA hai ki hiMdustAnameM prAya: kayA hindu kayA musalamAna, kayA IsAI karyA pArasI, kayA Arya samAja kayA sikha, samake kAleja sunAI dete he, parantu jaineAMkA ekalI kaoNleja-mahAvidyAlaya nahIM hai, jisa samAja ne sakhase adhika vidyAjJAnakA prema kahAjAtA haya-mAnA jAtA haya usameM kITIzvarAM ke vidhamAna hAte hue bhI vidyAkA kSetra saMkucita hI khanA rahe. yaDu cAre du:khakI bAta nahIM huya ! kamasekama hindustAnameM tIna jaina kaoNleja hAnekI AvazyakatA haya. eka gujarAtame' ase sthAnapara hAve ki jisakA lAla gujarAta, kAThIyAvADa, kaccha aura dakSiNa sama le sake. eka mAravADame aise sthAnapara hAve kI jisakA lAbha mAravADa, mevADa, mAlavA sakeA mIle. eka ase sthAnapara mane kI jisakA lAbha pajAma, baMgAla, sayukta prAMta Adi samake mile. For Private And Personal Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI vallabhavijayajI mahArAje ApeluM vyAkhyAna. 183 kaoNlejakI AzA. mahAnubhA! baDe harSakI bAta hai ki paMjAbameM jaina kaoNlejakI saMbhAvanA mahAdaya sabhApatijIne Apake Age prakaTa kara hI di haya te bhI prasaMga honese paMjAbI bhAiyoko yAda dilAne ke liye svargavAsI gurUmahArAjakA ucca Azaya meM sunA diyA cAhatA huM, eka dinakA jIkara haya, ludhiyAnAmeM kitaneka AryasamAjI bhAIne zrI mahArAja sAhebase arjakI ki, Apa devamaMdira te banAvAye jAte haya, magara deva. maMdirake rakSake ke utpAdaka devavANu-sarasvatIke maMdirakI bhI jarUrata haya. zrImukhane, AhA! kayA hI usa vakta samayasUcakatA kA javAba diyA, sunakara saba khuza ho gae. Apane pharamAyA Isavata Inake devabhakata banAne kI jarUrata haya Isa lIe devamaMdira banate haya. jaba yaha kArya pUrNa ho jAyegA, khuda bakhuda devavANIkA khyAla ho jAyegA. bezaka, mahApurUSekI vANImeM bhI devavANakA hI apara hatA haya. ApakA kahanA jakAtye hI mere anubhava meM A rahA haya. dhIre dhIre pAThazAlA hAIskulake rUpameM praviSTa ho kaoNleja ke rUpameM AnekI saMbhAvanA rahI hai. mahAza ! mere aMdarathI isa bAtakA bIja usa vaktakA boyA huA dhIre dhIre aMkura ke rUpa meM prakaTa huA Apake najara AtA hegA, paraMtu te sadagurUkA boyA bIja saphala taba hI mAnA jAyagA jaba sarasvatImaMdira bana kara usa meM se deva-devamaMdira-devavAnuM ke rakSaka sarasvatIputra utpanna hoMge. mujhe kahane kA adhikAra nahIM, magara rahA bhI nahIM jAtA, jitanA Apa logoM kA lakSamI prati prema hai yadi thoDA sA bhI sarasvatI prati have te ApakA ubhaya loka meM bhalA he. paraMtu aphasa! Apane ekake jitana mAna diyA hai utanA hI bake usase bhI adhika dUsarIkA apamAna kara rakhA hai, loka meM bhI nUtana premapAzabaddha kara purAtana strIkA apamAna karate hai. paraMtu rAjyabhaya se, lokApavAda bhayase yA jJAtibaMdhana ke bhayase usakA nirvAha te use avazya hI karanA hatA he. aphasesa! sarasvatIkA ItanA bhI nirvAha najara nahIM AtA. meM satya kahatA huM Apa loke kI je bigaDI huI dazA dikhalAI yA sunAI detI he Apa ke kiye apamAna se kupita huI satI sarasvatI ke zApakA hI prabhAva samajhanA cAhIye. Isa lIe usake manAeMge taba hI ApakA saibhAgya baDhegA. gujarAtI bhAI kI AzA choDa do. mahAnubhA! mujhe saharSa kahanA paDatA hai Apa saba kayA gujarAtI, kayA For Private And Personal Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 184 zrI AtmAnaMda prakArA. mAravADI, kayA pUrvI, kayA pajAkhI isI mAravADa bhUmi ke putra hai. saiAbhAgyavaza Apa sakha kayA esavAla, kayA zrImAla, kayA pAravAla ApanI mAtRbhUmime upasthita hue hai. Apa samake milakara mAtRbhUmikA uddhAra karanA hogA. jama ApakI mAtRbhUmikA uddhAra heAgA yAda rakhanA ApakA, ApakA, dharmakA, prabhu vIra bhagavAna ke zAsanakA tabhI uddhAra haiAgA. jIname gujarAtI bhAi tA kaMsa bhUmise bilakula nirmAhI hA cuke haiM, inhoMne apanA khAnapAna, paherAna, khela cAla, rIti rIvAja, raMgaDhaMga, sakhahI prAyaH badala liyA hai. isase inakI AzA para rahanA te sujhe ThIka nahIM mAlUma detA. cahAMtaka jinhoMne javAba de diyA ki, kabhI hamAre para mAravADI bhAi huka na jamA leve! apanA gAta takabhI bhUlA diyA ! Apa yU na samajhaeN ki, mahArAja mAravADa maiM hai isaliye mAravADIyAM ke acchA lagAne ke lie gujarAtI bhAI kI ta kaDI najarase dekhA jAtA hai. nahIM, nahIM, merA janma khaDodA-gujarAta me haiM aura merI dIkSA Apake sAmane beThe hue navamI kAntake mAcha pramukha zeTha meAtIlAla mUlajI ke zahara rAdhanapura meM huI hai. merI dAnAM hI avasthAkI mAtRbhUmi gujarAta heya. mujhe gujarAtakI bhUmikA mAna huya. paraMtu mai jisa Azayase kaha rahA huM usapara lakSya diyA jAyagA te merA kahunA ApakA avazya nyAyasa'panna dikhalAI degA. jitane purANe baDe baDe labhya rASTrakapuraSTha sarIkhe maMdira marUbhUmime' dikhAi dete hraya gujarAtame nahIM khAi deze. gujarAtame' jAkara ina apUrva madirAMke liye gujarAtI bhAicAMne kitanA dravya lejA ? hAM, gujarAtame pragaTa hAte naye naye tIrthA ke lie mAravADI bhAiyese dravya liyA tA jarUra heAgA. isa hAlatame khatAie gujarAtakI AzA para baiTha 2nA ThIka haya ? kadApi nahIM. rahA pUrvI aura pajAma. seA udhara tA itanI vasatI hI nahIM. veA apanA kAma hI Apa nibhA leve ganImata huya ! khasa, telIke lakI taraha Idhara udhara dhUmadhAma kara phi mAravADI bhAiceAM para hI STi A huratI huya. Isame' zaka nahIM mAravADI vepArI haya, dhanADhaya haya, zraddhALu haya; paraMtu vidyAke abhAvase vivekakA viyeAga hai! jAnese haThIle jyAdA najara mAte huya. jisa mAtA pakaDa leve cheADate nahIM. yapi yahu khaThA bhArI avaguNu hraya, paraMtu mere lie, nahIM, nahIM, Apa sakhake lie, vIraprabhuke zAsanake lie guNurUpa heAtA najara AtA haya. Apa samajha leve, jo Isa vakta jisa kAmake lie mAravADI bhAIcAMne hAtha laMbAyA haya haTha pakaDa lIyA tA khasa, jayajayakAra samAjakA uddhAra hu mA hI paDA hraya. isameM zaka nahIM. For Private And Personal Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir trIjA divasanI beThaka mahAjana DAku mata bano. Apa sunakara khuza hege mAravADI bhAIne zrI AtmAnaMda jenavidyAlaya, geDavADa sthApana karanekA nizcaya kara liyA haya jisake lie caMdA-phaMDa jArI haya. karIba de aDhAI lAkhakI 2kama likhI gaI haya. meM umIda karatA huM IsI taraha InakA utsAha jArI rahA te yaha rakama daza lAkha taka pahuca sakatI haya aura jaina kaoNlejakA uddeza bahuta hI jaladI purA ho sakatA haya. dekhA cAhiye aba mAra vADI bhAI mujhe kItanA saccA banAte haya. huMDI te likhI gaI haca sIkaranekI derI haya. yaDhi sIkara gaI te vAha vAha varanA samajhA jAvegA! bAhirase hame mINe DAkuone luTe aura aMdarase mahAjana-DAkuone lUTe ! mahAza! samaya adhika hatA jAnA haya, merA kathana kahIM kahIM Apake cUmatA bhI hogA, paraMtu Apa jAnate haya mAtA pitAkA dila jaba duHkhatA haya taba kaTu auSadha hI putra palAte haya, merA dila aMdarase duHkhatA haya tabhI ApakI-samAjakI durdazA ke sudhArake lie ItanA kahatA haiM. yadi Apa isakA hitabuddhise, gurUbuddhise ni:svArtha hamAre bhaleke vAte hI kahA~ haya. Isa Azayase svIkArege ApakA, Apake bAlabakA, Apake samAjakA hita hegA, aura yadi ulaTA samAge A pakA hI ahita haya. paraMtu mujhe te upakAra daSTie, hitabuddhise, anugraha buddhise, kahane meM ekAMta hita hI hita haya. vItarAgakI dukAnake sacce munIma. mahAnubhAve ! tIrthakara bhagavAna vItarAga devakI dukAnake sacce munima je sAdhu munirAja kahate haya. yadi kIsI kisamakI beImAnI na kare te hAnIkA kAma hI nahIM balka, vRddhi pAte pAte paramAtma svarUpa khuda paramAtmA bana sakate haya. dukAna mejuda haya. saidA mejuda haya, munIma huzIyAra henA cAhIye. yadi munima saccAIse kAma karatA rahegA dina dina baDhatI hI hogI. yadi koI beI. mAnI kI te kAMkI vAsakI taraha jAhira hue vinA na rahegI. A khIrameM usa be ImAna munImakA devAlA nIkala jAyegA. muha kAlA ho jAyegA. isalie vIta rAgakI dukAnameM vItarAga banane banAnekA hI sadA henA cAhIye. yadi vaDAM vItarAga banane banAneke saide ke sivAya-rAgadveSaka pariNatika kamI-DAnI ke si. vAya anya keI saidA, rAgadveSa ISo mamatA mAyA ahaMkAra AdikI vRddhikA najara AtA haya te ve vitarAgakI dukAna nahIM. je vItarAgakI dukAnakA munIma nahIM, jJAna nahIM, ve jJAnI nahIM, ve samaja nahIM, ve samajavAlA nahIM. bhagavAna haribhadrasUri mahArAja pharamAte haya. For Private And Personal Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAnaMda prakAza " tajjJAnameva na bhavati yasminnudite vibhAti rAgagaNaH / tamasaH kutosti zaktirdinakarakiraNAgrataH sthAtum // 1 // bhAvArtha IsakA yaha haya ki, ve jJAna jJAna nahIM haya, jisa jJAnake nepara rAgAdi samUha dikhAI de. aMdherekI sUryakiraNeke Age khaDA rahane kI zakti kahAM haya? kartavya parAyaNa honA cAhIye. mahAza ! jJAnakA phala vairAgya henA cAhIye. isalie jJAna, pAMDitya, samaja Ilmata bhI saphala mAnA jAtA haya. yadi usake savAmI sadAcArI, cAritrapAtra, guNagrAhI che. tabhI te pratiSThA pAtra uccapada sadagatika adhikArI ho sakatA haya. anyathA jagatameM jJAnI paMDita idamadAra bhale kahAve paraMtu Itane mAtra unakA paraloka kabhI na sudharegA. catudaza pUrvadhArI bhagavAna bhadrabAhu svAmI pharI mAte haya. jahAkharo caMdana bhAravAhI bhArassa bhAgI na hu caMdaNassa / evaM khu nANo caraNena hINo, nANassa bhAgI nahu soggaIe // 1 // IsakA matalaba yaha haya ki, jesA caMdanakA bejA uDAnevAlA gadhA bhArakA hI bhAgI haya. caMdanakI sugaMdha khuzakhUkA nahIM. aise hI jJAnI-paMDita jJAna-pAMDitya kA hI bhAgI haya, paraMtu nivivekI sadAcAra cAritra se hIna rahita hone se sadagatikA bhAgI nahIM hatA. je pa likhe haya para cAritra sadAcArameM tatpara nahIM, kartavya parAyaNa nahIM ve pa likhe mUrkha (pati mUrkha) haya. ve (Gramophone) grAmephenakI cUDI ke samAna Daya. jese gAyanakA asara cUDI para nahIM para jaba gAtI haya taba dUsarepara asara jarUra hotA haya. ThIka. IsI taraha cetana paramAtmA ke svarUpa kA dAvA karanevAle haya. bezaka! AtmAmeM anaMtazakti haya. yahI AtmA paramAtmA hatA haya para zakti pragaTa hogI taba. jaba taka esA na hogA taba taka he jJAnI paMDita I9madAra munIma kahAne vAle bhI anya prANI ke samAna saMsArameM hI Idhara udhara bhaTakA kareze. AtmA hI paramAtmA hai. he vIrapu! yadi nyAyase dekhA jAya karmayukta jIvasaMsArI kahAM jAtA haya. karmamukta zivasiddha paramAtmA kahA jAtA haya. basa. siddha huA hama hI anaMtazaktivAle haya. hama hI paramAtma svarUpa haya, kevala kama ke kAraNa hI hamArI tumArI anaMtazati hakI huI haya. ItanI baDI bhArI zakti ke hete hue bhI Isa samAjakI kayA hAlata haya? kelI durdazA haya? dilabhara AtA haya. bahuta bahuta upadeza dene para bhI kucha asara na hone kA kAraNa mere khyAlameM eka yahI haya. For Private And Personal Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bAramI . kenpharansamAM zrIvallabhavijayajI mahArAje ApeluM vyAkhyAna, 187 niviveka. vivekarUpa zakti kI vikAsa hene ke badale saMkoca ho rahA haya. jisase kaI sopadeza avazya karaNIya rUpameM ThaharatA nahIM haya aura IsIse jaina samAja kI durdazA ha rahI haya. apanI vArtAmAnika dazA aura apane pUrvaka dazA kA milAna karane para mAluma hogA ki apane pUrvaja kayA the aura apana kathA he gaye haya ? aura yadi aba bhI na cete te kyA ho jAyeMge? paraMtu yaha dazA vihArUpa darpaNa vinA najara nahIM AyagI? vinA darpaNa ke mastaka kA dAga nahIM dIkhatA ora vinA dekhe mITAvege kayA? IsI lie aba te sabase pahele pahele vidyArUpa darpaNa ke taiyAra karane meM udyama karanA jarUrI haya. saMpa aura udAratA kI AvazyakatA. pyAre jaina baMdhuo! ukta darpaNa ke lie Apake sa5 aura udAratA kI jarUrata haya. A5 khyAla kare. 1 2 3 yaha do ese aMka haya ekasarI khe ki jaba yeha dono sanmukha eka dUsare ke sAmane mukha vAle hote huya taba 63 hA jAte haya Ara vimukha te jAte haya taba 36 hI raha jAte haya. arthAta unako kImata ghaTa jAtI haya. IsI taraha eka 1 jaba akelA hatA haya taba kerA eka hI haya. para jaba eka 1 era A milatA haya 11 hai jAte haya. Isase ekatA kI baDI jarUrata haya. khelameM bAdazAha rAnI ItyAdi sa hote haya. para akeka ke Age saba jhaka mArate haya. Isase bhI ekaThA hI baDI cIja haya. Apa saba Ikahe he kara ApasameM milayla je kucha karanA cAhe baDI sugamatA ke sAtha kara sakege. saMpa te kayA amIra kyA garIba sabakA cAhIye, paraMtu udAratA te kevala amIre kI hI honI cAhIye. dAtA aura kRpaNa caha do nAma dhanADhya ke lie hI bakSIsa haya. garIba kA ina para keI dAvA nahIM. duniyAmeM garIba ko ke dAtA nahIM kahatA haya aura kaMjusa bhI nahIM kahatA. dhanavAna amIra hA kara dAna kare te dAtA kahAtA haya. yadi jamA hI karatA rahe dAna kare hI nahIM te ve kaMjusa kahAtA haya. matalaba yaha dene padavImAM (Degrees) amIra ke lie rajisTarDa he cukI haya. aba dAnomeM se Apako je rUce se svIkAro. ApakA amIra vargakA akhatIyAra haya. paraMtu yaha yAda rakhanA, dAtA kA nAma prAta:kAla loka khuzIse lete haya. aura kaM. jusa kA nAma tenA te dUra rahA kabhI bhUlase lIyA jAya tyA sunAI bhI de te usake nAma para saba yukate haya! aura kahate haya hAya hAya kisa pApI kaMjusa kA nAma lIyA basa, amIra bane che te apane nAma para thukAo nahIM. udAra bane. lakamI For Private And Personal Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 188 zrI AtmAnaMda prakAza. ke bhejakara sarasvatI ke AmaMtraNa de. sarasvatI ke vinA gharameM ajJAnAMdhakAra haya aMdhaka 2 meM rahane lakSmI pasaMda nahIM karatI. vaha sadA zApa diyA karatI haya ki hAya meM kisa aMdhere kaida khAne meM AI. vaha ma kA hI dekhA karatI haya kimi kidhasaeN bhAguM, yAda rakhanA aisI hAlatameM yadi vaha rUTha kara bhAga gaI te phira Isa bhavameM te kyA kaI janme me tumhAre pAsa phaTakegI nahIM. isa lie yadi lakSamI ke prasanna rakhanA cAhate he, jJAnarUpa sUrya kI kiraNe ke gharameM Ane de. jJAnaprakAzake Ate hI lakSamI prasanna ho ApakA ghara kabhI na cheDegI. pAThazALA-vidyAlaya-skula-koleja se phAyadA. sajajane ! kitaneka zeDI samajhavAle purANe Dhabake mahAzaye kA yaha kahanA hatA haya ki jinake paDhanA paDhAnA hogA Apa hI apanA udyama kara leze. samAja ke paise se pAThazALA vidyAlaya-skUla-kaoNleja banavAne kI kayA jarUrata haya ? aMgrejI paDha jAyege ulaTe zraddhAhIna nAstika ho jAve. . bezaka mujhe kahanA hogA, kisi aMzameM unakA kahanA thA mAnanA ThIka hegA, paraMtu usameM bhUla kIsakI hai? isa bAta kA khyAla una mahAzaye ke nahIM AyA hai, yadi aMgrejI vidyAmeM aisI zakti he te mere sAmane beThe hue zrI vetAmbara jaina konpharansa ke pitA gulAbacaMdajI ThaThThA ema. e. aura zrI mahAvIra jaina vidyAlaya ke onararI sekreTarI motIcaMda kApaDIyA selIsITara ke usakA asara kayAM nahIM huA ? Apake mAnanA hI hogA ki Inaka bacapana meM dharmaka zikSaNa milA hai. basa. yahI udeza pAThazALA Adi jArI karane kA hai. leka apane matalaba ke lie sAMsArika zikSaNa to dete aura lete hai paraMtu dhArmika zikSaNakA vahAM koI prabaMdha nahIM. Isa hAlata meM aMgrejI paDhe lioM meM yadi zraddhA kA hAsa (kamI) yA abhAva he jAya te saMbhava hai, IsI vAte unakI zraddhA banI rahe che apanI samAjakI unnati ke cAhe ese banAne ke lie hI dhArmika zikSaNa ke prabaMdhakI atyAvazyakatA hai. rAjyabhASA na sikhe aura akelA hI dhArmika zikSaNa leve yaha te honA hI duITa hai. eka sAdhu bhI yadi rAjabhASA ke jAnatA have te bahuta kAma kara sakatA hai te gRhastha jisane vyApArAdi se apanA nirvAha karanA hai usake lie te kahanA hI kayA ? isa vAte dhArmika zikSaNa vo khuzIse le Isa kAraNuM unake sAthe sAthe vyavahArika zikSaNa bhI denA jarUrI hai jisakI lAlacase le dhArmika abhyAsa kareM. Apa sabake isa bAbatakA pUrA anubhava hai. jisa reja upAzraya meM patAse yA zrIphalakI prabhAvanA hatI hai kahIM upAzraya meM jAgA bhI nahIM mIlatI ! For Private And Personal Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI vallabhavijayajI mahArAje ApeluM vyAkhyAna, 189 Apa ke sAmane ceDa zrI mahAvIra jaina vidyAlaya ke vidyAthI beThe hai, vidyAlaya meM dAkhala hue usa vakta jaina kisa miDiyAkA nAma hai itanA bhI inakA jJAta na hAgA. paraMtu Isa vakata dhArmika abhyAsase aura prakhara paMDita vrajalAlajI ke sahavAsase inameM eka nayA hI jIvana AyA khAI detA hai ki jisase ceDa jaina samAjakI jAheAjalAlI dekhane ke utsuka heA rahe hai yahu sama pratApa apane svataMtra prakhadhakA hai. isa lie mahAzaye ! yadi apane samAjakI unnati cAhatA hAM te apanI svataMtra pAThazALA Adi avasya haiAnI cAhIye jisameM' apanI IcchAnusAra dhArmika zikSaNukA pramadha haiA sake, mahAnubhAvA ! samaya adhika hA gayA, maiM' late thaka gayA, Apa sunate nahIM thake hAMge te eke teA thaka hI gaye DhAMge, isa lie Akhira meM gavaiyA prANasukhakA gAyA pada ApakA yAda dilAtA huA mere khelane ke pravAha meM kahIM truTI raha gai hA, kahIM asaMkha'dha yA anucita khAlA gayA haiA usakI mAbata micchAmi dukkaDa detA huA maiM apane vaktavya ka yahAM hI samAsa karatA hUM. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gavaiyA prANasukhakA gAyA huA pa. ( gajhala-kavvAlI. taraja--cAhe tArA yA na tArA ) karate haiM peza arajI, cAhe mAnA yA na mAnA-- pacAM va zeTha hAkrima, sabakA hI hai yahu lAjima; Akhira tumArI marajI, cAhe mAnA yA na mAnA. Age hama krisa pukAre, vina tuma na kAi sudhAre; humatA ane hai garajI, cAhe mAnA yA na mAne, AAkhI hajAma tailI, aMtyaja jAti lI; sudhare huM sAtha darajI, cAhe mAnA yA na mAnA. mahAjana tuma kahAve, tA bhI na khyAla Ave; kara do hukama ama krUrajI, cAhe mAnA yA na mAneA, jaina sAhitya saMzAdhaka samAja A nAmanI saMsthA punAmAM zrImAna jirnavajayajI mahArAjanA upadezathI sthapAyela che. jaina dharmanA temanA adhyakSa paNA nIce kArataka zudgha 15 nA rAja purAtana itihAsa bhAratIya itihAsamAM eka mukhya sAhitya bhAratanAM samagra sAhityanuM eka uttama For Private And Personal Use Only 1 sthAna dharAve che. ane jaina aMga che chatAM bhAratavaSa~nA Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 17 zrI AtmAnaMda prakAra. vidvAna samAjamAM jaina dharmanAM svarUpa mATe anabhijJatA jaNAya che. baddha dharmanA itihAsa ane sAhityanuM saMzodhana karavA mATe dunIyAnA judA judA pradezamAM jyAre moTI moTI sabhA vagere sthApita thayela che, tyAre je dharmanA anuyAyIvarga Aja paNa bhAratanA rASTramAM eka mukhya sthAna para adhiSThIta che, jenA vizALa sAhityasamudranA seMkaDo graMtharatna bhAratanA nAnA moTA seMkaDe prAcIna avacina pustakAlayonI zobhA vadhArI rahela che, ane jenA asaMkhya kIrtisthaMbha bhAratanA cAre khuNAmAM dekhanAranA dIlamAM camatkAra utpanna karI rahela che, te jainadharmanA ujajavala ItihAsa ane suMdara sAhitya je uttama rIte saMzodhana-prakAzana karavA vALI evI ekapaNa saMsthA jena dharmamAM hajI sudhI janma pAmI nathI je avasthA jaina dharmanAM pUrvagairavanuM abhimAna dharAvanAra temaja tenuM vAstavika mahatva samajavA vALA sujJa janetAnA dIlamAM kheda utpanna kare tevI che. bhAratanA purAtana itihAsanI pUrti jaina dharmanA tadviSaya sAhityanuM saMzedhana karyA vinA kaI rIte nahIM thaze. jethI tenuM vaijJAnika paddhatithI saMzodhana ane prakAzana karavA vALA koI taiyAra nahIM hovAthI chupAI rahI mATImAM maLI jAya che ane paDyA paDyA peTIomAM galIta thAya che. prAcIna jaina mahAtmAoe saMskRta, prAkRta, kanaDI, gujarAtI, hindI vagere aneka bhASAmAM asaMkhya graMthanI racanA karI bhaMDAra bharapUra banAvyA che ane aneka graMtharatno te evA amUlya che ke jenI samAnatA karavA vALA graMtha bIjA dharmonAM sAhityamAM paNa maLI zakatA nathI. uparanI sarva vAtethI jaNAya che ke hajI sudhI jaina sAhityanuM zAstrIya paddhatithI bIskula paNa saMzodhana thatuM nathI temaja vidvAna lekone jaina sAhityane paNa bIlakula paricaya thayo nathI. temaja jethI sAhityanuM ane veSaNa paNa karavAmAM AvyuM nathI temaja jaina samAjanI pitAnAM sAhityanI saM dhana ane prakAzana karavA tarapha draSTI paNa haju sudhI gaI nathI. jo ke alpa pramANamAM sAhitya jevI rIte pragaTa thayuM che evI sthitimAM sarva sAdhAraNane ucita Adara na maLe to temAM bIjA ke doSa samaja? jethI jena samAjanuM e parama Avazyaka kartavya che ke potAnA dharmanAM pUrva mairavanuM rakSaNa ane prakAzana karavuM joIe. e sarva vAta dhyAnamAM rAkhI keTalAka utsAhI ane sAhityapremI sajajana. nI pUrNa sahAnubhUtithI kevaLa sAhityasevAmAM potAnuM jIvana arpaNa karavAmAM munirAjazrI jInavijayajI mahArAjajI hAlamAM sumAre be varSathI pUnA zaheramAM Avela bhAMDarakara erIyanTala rIsarca insTITayuTanA saMpUrNa saMbaMdhamAM AvI temanI dvArA jena sAhityanA saMzodhana ane prakAzana mATe bahu ja parizrama uThAvI For Private And Personal Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaina sAhitya saMzodhaka samAjarahyA che teozrInI khAsa preraNAthI hAlamAM pUnA zaheramAM maLelI prathama prAya vidyA pariSadranI samAptinA prasaMga upara jaina dharmanI sAthe saMbaMdha rAkhanAra samagra vAMDa0maya itihAsa tathA tatvajJAna viSayaka sAhityanA saMzodhana ane prakAzana karavA mATe uparokta zrI jaina sAhitya saMzodhaka samAja nAmanI saMsthA sthApana karavAmAM AvI che jene udeza nIce ApavAmAM AvyuM che. A saMsthA taraphathI eka trimAsika patra pragaTa karavAno TharAva karavAmAM AvyuM che, ane je patra dvArA jaina sAhityano pracAra karavAno prayAsa karavAmAM Avaze, jemAM ItihAsa ane sAhitya saMbaMdhI tathA tAtvika lekhe dAkhala karavAmAM Avaze, jemAM mukhya karIne gujarAtI tathA hindI bhASAmAM lekho ApavAmAM Avaze. A patrane Adarza banAvavA mATe sAhityanA abhyAsI munirAjazrI jInavijayajI mahArAja saMpAdaka tarIke kArya karaze te sAthe lagabhaga 10 thI 1ra jainetara vidvAnonA lekho Avaze jethI ane mArA mAnavA pramANe jaina sAhitya mATe eka Adarza rU5 A trimAsika banaze. vaLI ukata saMsthAnAM baMdhAraNamAM sabhAsada dAkhala karavAnI paddhati paNa jovAmAM Ave che jethI dareka jaina baMdhue A saMsthAmAM dAkhala thaI athavA trimAsika patranA grAhaka thaI athavA to bIjI kaI rIte madada karavAnI jarUra che. ema ame namra sucanA karIe chIe. ukata saMsthAnA nAma, sthApanA ane, udezAdIka kAryanuM varNana. nAma, sthApanA, uddeza ane kArya. nAma-A saMsthAnuM nAma " jena sAhitya saMzodhaka samAja "Jain Litarary Research Society) rAkhavAmAM Avela che. sthApanA-A saMsthAnI sthApanA saMvata 1976 nA kArataka sudI 15 tA 7 mI navembara 1919 ne divase punA zaheramAM munirAja zrI jInavijayajI ma. hArAjanA adhyakSapaNa nIce karavAmAM AvI che. uddeza-A samAjane uddeza jaina dharmanA tatva saMbaMdhI dareka sAhityane e tihAsIka tathA zAstrIya paddhatithI saMzodhana karavAne tathA pragaTa karavAno che. kArya--samAjanA uddeza purA karavA sArU nIce lakhelAM kAryo karavAmAM Avaze. samAja taraphathI "jaina sAhitya saMzodhaka' nAmanuM eka trimAsika patra bahAra pADavAmAM Avaze. je je vidvAne jaina dharmanAM sAhityamAM athavA zodhakhoLamAM prema rAkhatA haze temane A samAjanA sabhya banAvavAmAM Avaze. jaina sAhityanA viSayamAM je kaMI vidvAnane keIpaNa bAbata jANavAnI jarUra haze tene dareka jAtanI madada ApavAmAM Avaze. For Private And Personal Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 19ra zrI AtmAnaMda prakAza 4 dareka jainasAhityapremI vidvAnonI eka "jaina sAhitya pariSada" bolAvI temAM judA judA viSaye upara nibaMdha vaMcAvavAno prayatna karavAmAM Avaze. 5 uMcA dhoraNanA vidyAthIo athavA skelane zIkhavA zIkhavavAmAM upayogI thaI paDe evI rItathI junuM jaina sAhitya taiyAra karAvavAmAM Avaze. jaina tatvajJAna, ItihAsa ane sAhityanA viSayamAM abhyAsIonI pAse savataMtra athavA judI judI draSTIthI nibaMdha lakhAvavAmAM Avaze. junA tAmrapatra, zilAlekha, sIkA, cItra, na maLI zake tevA temaja muzkelIthI meLavI zakAya tevA sAhityane saMgraha karavAmAM Avaze. jaina dharma pALavAvALI jAtionA itihAsano saMgraha karavAmAM Avaze. saMsakRta, prAkRta, apabhraMza, karNATaka, tAmIla, telugu, hindI, gujarAtI vigere je je bhASAmAMthI jena sAhitya maLe che, te darekanA mATe judI judI sucanA karavAmAM Avaze. bhArata varSamAM uttara-dakSINa hImAlayathI zarU karI kanyAkumArI sudhI ane pUrva prazcima uDIsAthI kAThIAvADa sudhImAM jaina dharmanuM prAcIna gaiArava batAvanArA je je cihe che te darekanuM eka savistara sUcIpatra banAvavAmAM Avaze. e sivAya bIjA aneka kAryo samAjane hetu pAra pADavA mATe che, e mAMthI je je kAryone jyAre jyAre Arthika temaja aiddhika sahAyatA maLaze tyAre tyAre te amalamAM mukavAmAM Avaze. paraMtu hAla te prathama trimAsika patra pragaTa karavAmAM Avaze ane te mArA phate A kAryonI thoDI ghaNuM zarUAta karavAmAM Avaze. samAjanA membara vigere banavAnA niyame. je gRhastha A samAjane eka hajAra rUpiyA athavA tethI vadhAre rUpIyA ane paNa karaze temane " meTana" banAvavAmAM Avaze. 2 rUA. 500) ApanAra gRhasthane "vAisa peTana gaNavAmAM Avaze 3 rUA. 250) ApanAra gRhasthane "enI phekaTarI gaNavAmAM Avaze. 4 rUA. 100] ApanAra gRhasthane lAIpha membara kahevAmAM Avaze. dara varSe rU. 1] ApanArane sAdhAraNa meara kahevAmAM Avaze. sUcanA-samAjanA dareka prakAranA membarane samAja taraphathI pragaTa thanAra trimAsika patra bheTa ApavAmAM Avaze. For Private And Personal Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 13 graMthAvalekana. graMthAvalokana. zrI jIvadayA (mAsika ) ane abhiprAya arthe bheTa maLela che. jenA prakAzaka dhI bombe hyumenITarIyana lIga (muMbaInI zrI jIvadayA maMDaLa ) che ke je sane 1910 nI sAlamAM janma pAmelI zrI jI dayA jJAna prasAraka phaMDa nAmanI saMsthA ATha varSa kArya karI parivartana pAmelI ane navA svarUpamAM bahAra AvelI A muMbaInI zrI jIvadayA maMDaLI che. A saMsthAnuM baMdhAraNa, uddeza ane dhArA dhAraNa vAMcatAM tathA kamITInA sabhyonI nAmAvaLI jatAM te bhUtapUrva karatAM te vadhAre jokhamadAra, vagadAra ane vizvAsapAtra nivaDe tema jaNAya che. sAthe saMsthAne kAryabhAra niyamita calAvavA lokapriyatA ane vizvasanIya thavA ane sAthe paramArtha vyavahArIka rIte karI batAvavA je kAryavATuMka kamITI nImavAmAM AvI che tethI bhaviSyamAM AdarzarUpa thaze tema mAnavAne kAraNe maLe che. A jIvadayA maMDaLImAM utsAhapUrvaka bhAga game te manuSya laI zake teTalA mATe membara dAkhala karavAnuM dhoraNa rAkhyuM che, je vAstavika che. jethI A saMsthAnI sarva pravRttiothI janasamAjane vAkepha karavA Azaya, uddezo ane kAryakrama yathAsthita lekone samajAvavA, ane vadhAre pramANamAM chavadayAne pavitra jhuMDe ApaNA dezamAM pharakAvavA mATe ja tenA kAryavAhakoe A mAsikane janma Ape che. A prathama aMkamAM AvelA viSaye vAMcatAM temAMthI ghaNuM jANavAnuM maLe che. keI paNa prANInAM duHkha darada ochI karavA, maraNamAMthI bacavavA, duHkhInI vahAre dhAvuM, nirdoSa prANInI hiMsA, kherAka, phezana ramatagamata ke zikArAdithI thatI aTakAvavA prayAsa kare vagere jIvadayAnAM kAryo che te janasamAjane samajAvavA mATe AvAM mAsike ke buke henDabIle vagere dezamAM cAlatI dareka bhASAmAM prasiddha karI tene phelAvo karI ke upadezako dvArA samajAvavAthI chavadayA vadhAre pramANamAM paLAya che. A mAsamAM jaNAvela hakIkata ane kamITIne uddeza jotAM te temane kAryakrama ane dhoraNa jaNAya che, jethI khuzI thavA jevuM che. A jIvadayA saMsthAne dareka manuSya tana mana dhanathI tenA koI paNa kAryamAM madada ApavAnI jarUra che ane chevaTe temAM sabhAsada thaIne ke A mAsikanA grAhaka thaIne paNa pitAnI lAgaNI batAvavAnI jarUra che. ame A saMsthAnI ane prakaTa thayela tenA A mAsikanI unnati IchIye chIye, ane jIvadayAnAM kAryamAM teo divasAnadivasa vijayavaMta nIvaDe tema paramAtmAnI prArthanA karIe chIye. vartamAna samAcAra. khaMbhAtamAM jayaMti, mahAmahopAdhyAya zrImadda zrI vIravijayajI mahArAjanI mAgazara mAsanI vadI 8 ravivAre tA. 14-12-19 nA roja svargavAsa tithi hovAthI zrI khaMbhAtamAM jainazALAnA telamAM zrI For Private And Personal Use Only Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAnA prakAra. mahAvIra jaina sabhA taraphathI jayaMti ujavavAmAM AvI hatI. sabhAnA sekreTarIe uta mahAtmAnuM jIvanacaritra kahI batAvyuM hatuM ane te vakhate vidyArthIonA gAyana tathA jayaMtinA hetu vigere bAbato upara bhASaNo thayAM hatAM. zahera bhAvanagaramAM zrI jaina AtmAnaMda sabhAe ujavelI jayaMti prAtaHsmaraNIya zrImad muLacaMdajI mahArAjanI gayA mAgazara ma sanI vadI 6 nA roja svavAsa tithi hovAthI A sabhA taraphathI jayaMti nimitte zrI dAdAsAhebanA devAlayamAM zrI navAchuprakArI pUjA bhaNAvavAmAM AvI hatI temaja zrI mahAvIra svAmI temaja pUjyapAda muLacaMdajI - hArAjanI pAdukA vigerenI suMdara AMgI karAvavAmAM AvI hatI sAMjanA svAmIvAtsalya karavAmAM AvyuM hatuM. A mahAtmAne paNa A zahera upara upara hovAthI teonI bhakti nimite A sabhA taraphathI traNa varSathI jayaMti ujavavAnuM zarU karavAmAM Avela che. ukta gurUbhaktinAM kAryamAM rANapura nivAsI zeTha nAgaradAsa tathA zeTha ujamazIbhAI puratamadAsa tathA paravaDIvALA zA. hAvA devajI tathA bhAvanagaravALA zA. jhaverAI bhAIcaMda tathA dezI maganalAla odhavajI taraphathI sArI udAratA batAvavAmAM AvI hatI. samAcAra. zrImAna AcArya mahArAja zrI vijayAnaMdasUri (AtmArAmajI mahArAja)nA ziSya AcArya mahArAja zrImadda vijayakamalasarinA praziSya munirAja zrI gaMbhIravijayajI A varSe pratApagaDha(rAjaputAnA) mAM cAturmAsa rahyA hatA. tyAM ghIyAjI lakhamIcaMdajInA taraphathI je pAThazALA cAle che, tene vistRta karavA mATe ukta munirAja taraphathI prayatna thayo hato, sAthe teozrInA upadezathI muMjhapura-gujarAta nivAsI zeTha hemacaMda pAnAcaMda ke jeo tyAM yAtrA arthe AvyA hatA, teo zrImAne pitAnI dharmapatni maMgaLAbAInA nAmathI rUpiyA sADApAMca hajAra bheTa ApI udAratA batAvI che, jethI A pAThazALAne zrAvikAzramanA rUpamAM pheravI nAMkhavAmAM AvI che, jethI tyAMnA zrI saMghe teozrIne sanmAnapatra enAyata karyuM hatuM. te uparAMta mANasAnivAsI zeTha svarUpacaMda dolatarAmane dikSA ApavAmAM AvI hatI. temaNe samagra kuTuMbanI samAMta laI rAjIkhuzIthI cAritra lIdhuM hatuM. teozrInuM nAma munirAja zrI zubhavijayajI rAkhavAmAM AvyuM che. bIjuM aneka dhArmika kAryo thayAM hatAM. AcArya padavI pradAna, dareka kALamAM ane dareka samAjamAM je mahAna vyaktio potAnI pharaja samajatA zIkhe che, ane te te samAjanI pragati karavAnI jayAre zakti temanAmAM prApta thAya che eTale ke lAyakAta jaNAya che te te samAja te te mahAna vyaktine teno mukhya-lIDara nImI temane koI paNa padavIthI vibhUSita karI temanA pratye pUjyabhAvathI jue che, ane tevuM khAsa karIne dareka dharmamAM bane che. A kALamAM jaina darzanamAM aneka tyAgI mahAtmAone AcArya padavI zrI saMdhe ApI pUjaya banAvI bhakti karavA sAthe A kALamAM bhagavAna tarIke temanI gaNanA karI che, tevA mahAtmAoe paNa jaina samAja upara potAnA jJAnane, zaktine, ane prabhutAne upayoga jaina darzananI unnatimAM aneka vakhata karela che ema itihAsa ApaNane batAve che. keTalAka vakhatathI A padapradAna baMdha hatuM, hAlamAM keTalAka vakhatathI padavIdAnanA prasaMgo ApaNe sAMbhaLIye For Private And Personal Use Only Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vartamAna samA chIye. ane ApaNe khuzI thavuM joIe ke koI paNa samAjamAM AvI pUjaya mahAna vyaktie vadhAre utpanna thAya te IcachavA yogya che, paraMtu itihAsathI jema ApaNane mAlama paDe che ke te te vakhate te mahAna pUjya AcArya mahArAje jema potAnI pharaja samajI jaina dharmanI unnati mATe aneka kAryo karatA hatA, ke jene laIne te kALamAM jena dharma pUrNa jANejalAlI bhagavate hate tema A kALamAM vidyamAna ane have pachI thanArA AcArya mahArAjAe samAjanI Adhu nika sthitine vicAra karI tene kevA dharmanA anuchAne, kriyA mArge, ane zuddha vyavahArIka, dhArmika panI jarUra che, athavA dravya, kSetra, kALa, bhAvanA pheraphArane laIne temAM zuM sudhAro vadhAro karavAnI jarUra che tene A kALanA pacA mahAtmAnI jema Adhunika padavIdhara mahAtmAo viya ra karI dhama unnati mATe prayatna kare, potAnI tevo pharaja bajAve to te padanI jema amala gaNAya che tema phaLadAyI nivaDe. A kALamAM AcArya mahArAjanI padavI sarvotama ane uca gaNAya che, jyAre A uttama guNa nija padavI ke jenA upara samagra jaina kema ane jaina dharmanI unnati avanatito AdhAra rahe che, te je saMkhyA vadhAravA mATe karavAmAM Ave, te padavIdhara mahAtmA pitAnI pharaja zuM che te na samaje ? ane jo koI tevA prasaMge samAjamAM upasthita thatA hoya ke kaleza, kusaMpa, irSyA vadhatA jaina samAja eka pagathIyuM unnatithI pAchaLa haThata hoya te te jema bajArUpa che tema tene mATe thatA kharce paNa samAjane nakAmA thaI paDe che, ane vakhate bIjI kAmomAM jaina samAjanI laghutA thAya che, jethI je je mahAtmAmAM je jAtanI lAyakAta zrI che jemAM teozrIne padAbhiSeka karela che te te lAyakAtane samAjanI unma timAM upayoga karavAnI amArI namra vinaMti che. te game tema che paraMtu hAla eka cAritrapAtra, nAna khAna sajhAyama nimagna ane satata abhyAsI paMnyAsajI zrI nItivijayajI mahArAjane hAlamAM amadAvAdamAM AcAryapada bahuja AnaMdapUrvaka ApavAmAM AvyuM che. A mahAtmA ' svabhAve bahu sarasa sAthe kriAnika ane sArA abhyAsI che temane Apela A uca padavI mATe ame amAro AnaMda jAhera karIye chIye ane sAthe teozrIne vinaMti paNa karIye chIye ke zrIsa ApanAmAM je ucca lAyakAta joi A javAbadArIvALuM padapradAna karyuM che tene saphaLa karavA, lAyakAtane saMpUrNa upayoga karavA ane dezakALane anusarI jena kemanI unnati mATe pharaja bajAvavA Apa prayatnavAna banaze, ane jene kAmamAM kusaMpa ane IrSAne nAza thatAM tenI AbAdI, vRddhi ane ekyatA vadhavAmAM ja temanI dareka pravRtti thAya tema karavA teozrIne namra vinaMti karIye chIye. eka khulAze. - -- saM moMghavArIne laIne chApakhAnAmAM mANasanI paNa muzkelInA aMge paza ane mAha mAsanA che ke eka sAthe prakaTa karavAmAM Avela che jethI grAhakagaNuM kSamA karaze. keTalIA For Private And Personal Use Only Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - - - *ko ..... . ... . . . . . . . . . . . . . . . . . :: zrImAna munirAjazrI gulAbavijayajI mahArAjane svargavAsa. prAtaH smaraNIya zrImAna mahAtmA mULacaMdajI mahArAjanA mukhya ziSya zrImAna munirAjazrI gulAbavijayajI mahArAja zumAre 75 varSanI vayevRddha umare ghaNA varSo sudhI zuddha saMyama pALI gayA mAgazara vadI 7 nA roja goghA zaheramAM paramAtmAnuM smaraNa karatAM paMcatva pAmyA che. A mahAmAe lAMbA vakhata sudhI cAritra pALyuM hatuM. teozrI bALabrahmacArI hovA sAthe sarala hRdayanA ane nispRhI mahAtmA hatA. teo koI paNa khaTapaTa ke phlezathI dUra rahetA hatA ane pitAnA cAritradharmanI ArAdhanAmAM ja mazagula rahetA hatA. AvA eka tyAgI nararatna mahAmAnA svargavAsathI jaina darzanane eka mahA purUSanI kharekharI khATa paDI che. ame te mahAtmAnA pavitra AtmAne akhaMDa zAMti prApta thAo tema prArthanA karIye chIye. baMdhu bhAIcaMda maganalAlane svargavAsa. uktabaMdhu zumAre 30 varSanI bharayuvAnavaye sAmAnya tAvanA vadhithI paza vadI 9 nA roja atre paMcatva pAmyA che. teo sarala svabhAvanA, mIlanasAra ane mAyALu hatA. vilAyatI davA vecavAne potAno vepAra hovAthI te dhaMdho khIlavavA hAlamAM ja teoe svataMtra peDhI khelI ghaNA utsAhathI tenI pravRti karavAmAM prayatnavAna thayA hatA. daramyAna DIja mudatamAM kALanA jhapATAmAM AvI gayA che. bhavitavyatA AgaLa manuSya mAtrane upAya nathI tema manuSyanuM dhAryuM paNa thatuM nathI, teo sabhAnA vayevRddha pramukhanA putra thatA hatA, temanA svargavAsathI tenA pitA tathA kuTuMbane asahya duHkha AvI paDayuM che tethI temaja A sabhA upara paNa A atyaMta prIti dharAvatA tethI A sabhA potAne atyaMta kheda jAhera kare che, sAthe temanA vRddha pitA ane kuTuMbane dilAse Ape che ane chevaTe temanA pavitra AtmAne zAMti prApta thAo tema Icche che. For Private And Personal Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI guruguNamALA yAne (guruguNa chatrIzI). (mULa sAthe bhASAMtara.). anuvAdaka zrImAna kapUravijayajI mahArAja. prAtaH smaraNIya zrI navakAramaMtranA trIjA pada zrI AcArya bhagavAnanA chatrIza guNa zAstrakAre kahyAM che, te sAthe tevI ja chatrIza chatrIzI aTale 1296 guNa AcArya mahArAjanA che, tema paNa kahela che, te guNe evA to alaukika che ke je vAMcatAM AcAryapadanA svarUpanuM jANu thavA sAthe AtmAne adhyAtmika AnaMda prApta thAya che, bALakonA upakAra nimite karelI zrI pUrvAcAryanI AkRti alpajJa samajI zake te mATe bhASAMtara paNa sAthe ApavAmAM AvyuM che. bhASAMtara paNa sula ane zuddha zrImAna kapUravijayajI mahArAje kareluM che je graMtha hAlamAM amArA taraphathI prasiddha thayo che. je khAsa vAMcana ane manana karavA yogya che. kiMmata mAtra mudala rUA. 06-0 rAkhavAmAM AvI che. pisTeja juduM amAre tyAMthI maLaze. - nIcenA graMtho chapAvavA mATe (bhASAMtara) taiyAra thAya che. (prasiddha karavA mATe-jJAnedvAranA kAyanA uttejana mATe sahAyanI jarUra che). 1. zro dAna pradIpa (mahe pAdhyAya zrIcAritragaNuM kRta) dAnaguNanuM svarUpa jaNAvanAra. 2. zrI mahAvIra caritra (zrI nemIcaMdra sUrikRta) A graMtha ghaNuM prAcIna che. bAramA sai kAmAM te lakhAyela che. pATaNanA bhaMDAranI tADapatranI prata uparathI amoe mUla chapAvela che. apUrva caritra che. 3. zrI vimalanAtha caritra (zrI jJAnasAgarasUri kRta) apUrva caritra. 4. zrI upadeza saptatikA (zrI somadharmagaNi viracita). 5. zrI dharmaparikSA (apUrva kathAnaka graMtha). 6. zrI saMbe saptati-zrI ratnazekharasUri viracita aneka dharmanI hakIkata jaNAvanAre graMtha. 7. guNa.. (bhASAMtara) zrI paMcaparameSThinA alaukika guNanuM varNana. uparanA graMtha rasika, bedhadAyaka ane khAsa paThanapAdana karavAmAM upayogI che; te sAthe vAcakane AnaMda sAthe dharmanuM jJAna prApta thAya tevA che. jJAneddhAra karavAnA utsAhI baMdhuM e AvA jJAnoddhAranA kAryane sahAya ApI maLela lakSmIne sArthaka karavAnuM che, va mayamAM dharmanA AvA sArA sArA graMtha siddha karI-karAvI dharmano phelAvo te vaDe karavAnI A amUlya taka de vaLI bahoLA mANamAM tenA khapI munimahArAjAo, sArImahArAja ane jJAnabhaMDAra vigerene (vagara kiMmate ) bheTa apAya che. sahAya ApanArane te lAbha sAthe tene je na Ave te tevAja jJAnakhAtAmAM upayoma thAya che jethI lAbha levA jevuM che. jaina baMdhuone khAsa sUcanA, ApaNA maMdiramAM upayogamAM Ave tevI zuddha vastuo jevI ke kesara, karaturI, ambara, barAsa, mammAI, geracaMdana, zIlAjIta, sonA-cAMdInA pAnA, dazAMgI dhupa, agarabatI vagere mAla kIkAyata bhAve maLaze. bhAvane mATe prAIsalITa maMgAve. 5. kAyada gopALajI, herIsa reDa-bhAvanagara For Private And Personal Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir svArtha tyAga karavAnI AvazyaktA. sAMsArika jIvanamAM pratyeka manuSyane yaza ane sukha prApta karavAnI icchA thAya che, ane tenI siddhi mukhya karIne udhogazIlatA, nirvyasanatA, daDha nizcaya, sadAcAra, sAhasa, buddhimattA, kArya kuzanA datyada guNavaDe prApta thaI zake che. prApta sthitimAM saMtoSa mAnI svAratha besI rahevAmAM kaMI paNa purUSArtha nathI. banate ne te sthiti sudhArI vagara ALase aharniza udyoga karatA rahevAthI kharUM purUSatva utpanna thaI vAsanAzakti ane durvartanano nAza thAya che. buddhimattA ane kAryakuzaLatAnI vRddhi thavA mATe ahorAtra parizrama karyA vagara manuSyane javuM paDatuM nahI ane zAharAda dadada guNano prAdurbhAva thato nathI. jeone svabuddhibaLa ane stabdha upara saMpUrNa vizvAsa nathI teone hAthe kaI paNa mahA kA thatAM nathI, temaja AinI ane ezvaryana game teTalI anukULatA thAya te paNa mArgathI kiMcita paNa vegaLuM javuM nahi ane koI paNa durbasanamAM lipta thavuM nahiM e daDha nizcaya karI pitA AcaraNa sadA para rAkhanAra manuSyane ja kharuM sukha maLe che ane janasamAjamAM mAna maLe che. sAMprata jevI duhya sthitimAM pratyeka manuSya pitApitAnA svArtha jeTaluM ja kArya karI rahyuM besI ra ze to tethI sarva janasamUranuM kalAgu thaze nahi. je dezamAM kiMvA je janasamAja mAM potAnuM AyuSya vIta:DavuM hoya tenA pratye pi.!' nuM ka45 saMpUrNa rIte jI ! te kAle 'pU karavA mATe mana, vacana ane kavaDe prayatna karavo joIe. sArvajanika hitanAM kA ye karavAmAM khAnagI deva, ahaMkAra A guNane tilAMjalI ApavI joIe. tibheda mulaka ucca-nIcano bhAva ocho thaze tema tema samAjamAM akaya ane parapara prema vadhaze ane pratyeka dezakAmAM siddhi prApta thaze; e sUtra teoe aharniza hRdayamAM kotarI rAkhavuM joIe, ke paNa dharma saMbadhI kiMvala vyavahArika rUDI saMbaMdhI aAyojana abhimAna dhAraNa karI, samAjamAM phATaTa kiMvA kala9 utpanna karavAne have samaya nathI. sAMprala saMghazakti jeTalI vadhaze teTalI ApaNuM samAjane hitakAraka thaI paDaze e vAta mAM rAkhI tene vighAtaka thaI paDe evI kRti karanAra manuSyane niSedha karavA cukavuM joituM nathI te manuSya sva jAtine kiMvA dharmano hoya to paNa te saMbaMdhI vicAra nahi karatAM tenuM kanetha janasamAjanAM hita viruddhanuM hoya to tene drohI mAnavA joIe. hamaNAM samAjamAM keTalAMka :nuSyonA bolavA cAlavAmAM ja je svadezAbhimAna jaguya che te ghaNe bhAge svAbhimAnane laIne ja jaNAya che. keTalAka manuSyanAM AcaraNamAM dezAbhimAna ane svAbhimAna era thayeluM jaNAya che. e aniSTa ne kAra dhIme dhIme nAza pAmaze toja dezano umana thaze. paraMtu ApaNA keTalAka pitAne suzikSita kahevaDAvanAra manuSo e hRdayamAM ukta mane vikAra uo vizeSa prabaLa thayelo jaNAya che. te uparathI kahI zakAya che ke dezanI abITa siddhi thavAne haju ghaNo samaya joIe." zrI zivAjI chatrapati mAMthI. 1 2 For Private And Personal Use Only