________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સભાપતિ લાલા દોલતરામજી વ્યાખ્યાન. કે ગહરે ખડકે મેં પડા હુઆ અહર્નિશ દીનતા કા હી મુખ દેખ રહા હૈ. જૈન સમાજ ઉન્નતિ કે માર્ગ સે આજ વહુત દૂર પિછડા હુઆ હૈ ઈસ કી વર્તમાન દશા બડી હી ભયાવહ હૈ. ઇસ લિયે ઈસમેં સંશોધન કી બહુત જરૂરત હૈ. સમય સમય પર એસા હતા આયા હૈ-ઈતિહાસ ઇસ બાત કા ગવાહ છે. જે નિયમ કિસી સમય મેં જાતિ કે લિયે અનુકૂલ હેાતે હૈ વે હી સમયાન્તર મેં ઉસકે લિયે પ્રતિકૂલ હે જાતે હૈ ઈસી હેતુ સે હમારે જેને શાસ્ત્રકારે ને સ્થાન સ્થાન પર દ્રવ્ય ક્ષેત્ર કાલ ભાવ કા વર્ણન કિયા હૈ. અત: સમાજ મેં ઉચિત સંશાધન કી અત્યન્ત આવશ્યકતા હૈ.
જૈન કા પ્રશ્નઆને પરગચ્છાદિ ભેદ કે ભૂલ જાઓ ઇસ વક્ત અપના સમાજ અનેક ગ છે કે નામ સે વિભકત હો રહા હૈ! એ ભેદ યવપિ બિલકુલ મામૂલી ઔર ધર્મ મેં કઈ વિશેષ વિરોધ ઉત્પન્ન કરને બાલે નહીં, તથાપિ કિસી સમય યહ ભેદ એસે વિકરાલ રૂપ કે ધારણ કરી લેતા હૈ કિ ઉસસે ધર્મ કે અછે એ છે કામ કો ભી બડા ભારી આઘાત પહુંચતા હૈ ગચ્છાદિ કે વ્યાયેહ કે કારણ હમારી સંઘ શક્તિ જિસ તરહ સે પદદલિત છે રહી હૈ ઉસકી કલ્પના કરતે હુએ ભી હદય મેં થર થરાહટ પૈદા હોને લગતી હૈ. ઈસ લિયે યદિ આપ કે જૈન સમાજ કી પ્રગતિ સે પ્રેમ હૈ તે જહાં પર જેન કા પ્રશ્ન ઉપસ્થિત હૈ વહાં પર ગચ્છાદિ ભેદ કો ભૂલ કર એક હે જાઓ? ઈસી મેં આપ કી ઓર જનતા કી ભલાઈ હૈ.
કષિત જાતિબન્ધન કે તેડ દો જૈન સમાજ મેં ઇસ વક્ત શ્રીમાલ ઓસવાલ પિરવાલ આદિ અનેક નામ કી વિશ્ય જાતિયે દેખને મેં આતી હૈ ઈનકા જન્મ અમુક અમુક આચાર્ય કે સમય
મેં હુઆ હૈ, યે સબ વિક્રમ કી તીસરી શતાબ્દિ સે પહલે કી નહીં. અમુક નામ કે કિસી પ્રાભાવિક આચાર્ય ને બહુત સી જાતિય કોઇક કરકે જેને ધર્માનુગામિની અમુક નામ કી એક જાતિ બનાદી. જેસે શ્રીરત્નપ્રભસૂરિને સવાલ આર હરિ ભદ્રસૂરિને પરવાલ વંશ કી સ્થાપના કી હૈ; પરન્તુ આજ કલ તે ઉન કપિતા જાતિયે મેં ઇતના મમત્વ હેગયા હૈ કિ એક જાતિ વાલા દુસરી જાતિ કે પુરૂષ કે અપને સે હીન સમગ્ર રહા હૈ જો કિ કિસી તરહ પર ભી વાંછનીય નહીં. વિચાર પૂર્વક દેખા જાય તે ઇનમેં કઈ ભી જાતિ છેટી ય બડી નહીં સભી જૈન ધર્મ કે માનને વાલી હૈ. ઇનમેં જિન જાતિ કા આપસ મેં ખાન પાન ઈકહા હૈ. ઉનકા પરસ્પર મેં વિવાહ સમ્બન્ધ ન હેના મેરે ખ્યાલ મેં અચ્છા નહીં. સામાજિક શાસ્ત્ર કી દૃષ્ટિ મેં તે ઇન કા પરસ્પર મેં સમ્બન્ધ હેના લાભપ્રદ હૈ હી;
For Private And Personal Use Only