Book Title: Anusandhan 2002 09 SrNo 21
Author(s): Shilchandrasuri
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/520521/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ moharite saccavayaNassa palimaMthU (ThANaMgasutta, 529) anusaMdhAna prAkRtabhASA ane jainasAhitya viSayaka saMpAdana, saMzodhana, mAhitI vagerenI patrikA 21 saMpAdaka vijayazIlacandrasUri 00-00 0-0-0-000 0000 000 m zrI hemacandrAcArya kalikAlasarvajJa zrIhemacandrAcArya navama janmazatAbdI smRti saMskAra zikSaNanidhi ahamadAbAda Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . moharite saccavayaNassa palimaMthU ( ThANaMgasutta, 529 ) 'mukharatA satyavacananI vighAtaka che' anusaMdhAna prAkRtabhASA ane jainasAhitya-viSayaka saMpAdana, saMzodhana, mAhitI vagerenI patrikA 21 saMpAdaka vijayazIlacandrasUri zrI hemacandrAcArya kalikAlasarvajJa zrIhemacandrAcArya navama janmazatAbdI smRti saMskAra zikSaNanidhi ahamadAbAda 2002 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adya saMpAdaka : DaoN. harivallabha bhAyANI saMpAdaka : vijayazIlacandrasUri saMparka : anusaMdhAna 21 Co. atula eca. kApaDiyA A- 9, jAgRti phleTsa, pAlaDI mahAvIra TAvara pAchaLa amadAvAda- 380007 prakAzaka : kalikAlasarvajJa zrIhemacandrAcArya navama janmazatAbdI smRti saMskAra zikSaNanidhi, ahamadAbAda prAptisthAna : (1) A. zrIvijayanemisUri jaina svAdhyAya mandira 12, bhagatabAga, jainanagara, navA zAradAmaMdira roDa, ANaMdajI kalyANajI peDhInI bAjumAM, amadAvAda - 380007 mudraka : mUlya : Rs. 50-00 (2) sarasvatI pustaka bhaMDAra 112, hAthIkhAnA, ratanapola, amadAvAda- 380001 kriznA grAphiksa, kirITa harajIbhAI paTela 966, nAraNapurA jUnA gAma, amadAvAda - 380013 ( phona : 079-7494393) Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivedana madhyakAlIna kRtionuM saMpAdana karanAra mATe eka samasyA anivAryapaNe UbhI thAya che ke teNe saMpAdana mATe hAtha para lIdhelI kRtinuM saMpAdana tathA prakAzana kyAMya thayuM haze ke kema ? gujarAtI sAhitya koza tathA jaina gurjara kavio jevA mAtabara saMdarbhagraMtho, alabatta, upalabdha che, ane teno upayoga karavAthI ghaNe aMze A samasyA ukalI paNa zake che ja. Ama chatAM, eTalI badhI kRtio che, ane eTalI badhI vividha rIte ne jagAethI prakAzana thayuM-thatuM hoya che ke ghaNI kRtio vize jANakArI nathI paNa maLatI. AthI, A rIte saMpAdita-prakAzita thayelI tathA thatI kRtionI eka, vividha mAhitIthI bharapUra, sUci karavAmAM Ave, to te eka mahattvapUrNa saMdarbhagraMtha banI rahe kharo. AvI ja sUci zodhalekho tathA zodhaprabandhonI paNa thavI joIe. ___'anusaMdhAna' mATe kAma karavAnuM AvatAM temAM samasyA UbhI thavA mAMDI hoI, A vicAra sahaja UgatAM, atre upasthita karyo che. -zI. Arthika sahayoga zrI mahAvIra svAmI zve.mU. jaina maMdira TrasTa, cika peTa ane zrI zaMkhezvara pArzvanAtha jaina zve.mU. maMdira, rAjAjInagara beMgalora Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukrama 1. ajJAtakartRka saptanayavivaraNa -saM. vijayazIlacandrasUri 1 2. RSabhatarpaNa : jaina kriyAkAMDa viSayaka eka sarasa kRti --saM. vijayazIlacandrasUri 10 3. sarasvatI stotra kartA : zrIdayAsUri saM. sAdhvI dIptiprajJAzrI 20 4. vijJaptikA saMgraha saM. muni kalyANakIrtivijaya 23 . 5. kriyAvAdI-Adi 363 pAkhaNDIsvarUpa stotra saM. muni kalyANakIrtivijaya 33 6. kammabattIsI saM. muni kalyANakIrtivijaya 35 7. AjJA-stotra saM. muni kalyANakIrtivijaya 39 8. trilokasthitajinagRhastava saM. muni kalyANakIrtivijaya 9. Aryaveda : jaina veda -vijayazIlacandrasUri 10. vihaMgAvalokana 1-2 muni bhuvanacandra 11. TraeNka noMdha vijayazIlacandrasUri 12. prakAzana mAhitI Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajJAtakartRka saptanayavivaraNa saM. vijayazIlacandrasUri 'naya' e jaina darzanano pAribhASika zabda che. aneka AyAmo ke aMzo ke dharmo dharAvatA padArthanA koI eka AyAma, aMza ke dharmano bodha karAvanAra vacana te naya. vadhu vyavahAru ke sahelI rIte kahevuM hoya to ema kahI zakAya padArthane koI eka ja dRSTikoNathI jovA - samajavAnI prakriyA te nayavAda. bIjA dRSTikoNano inkAra na kare, paraMtu teno svIkAra paNa na kare, ane potAnA dRSTikoNane yathArtha mAne tenuM nAma naya. jaina darzane AvA mukhya sAta naya varNavyA che, jenAM nAmo kramazaH 1. naigamanaya, 2. saMgrahanaya, 3. vyavahAranaya, 4. RjusUtranaya, 5. zabdanaya, 6. evaMbhUtanaya, 7. samabhirUDhanaya che. naya eTale dRSTi, ane te dRSTinA bhede judAM judAM darzano racAyAM che, tema jaina darzana mAne che. 'nayabhede darzanabheda' e Ano artha che, ema kahI zakAya. e rIte tamAma nayono eTale ke darzanono samanvita samUha te jaina darzana ema paNa mAnI zakAya kemake jaina darzanano mukhya siddhAMta syAdvAda siddhAnta che. syAdvAda eTale anekAntavAda koI paNa eka ja nayanedRSTikoNane ja satya mAnavo ane bIjA badhA nayono- dRSTibinduono inkAra ke niSedha karavo-e che ekAntavAda arthAt ekAntavAda eTale saMkucita ke sImita darzana. jaina dRSTie svIkArelo anekAntavAda AvI sImAmAM baMdhAto nathI. te to samagra nayone potAmAM samAve che. A nayonuM svarUpa aneka graMthomAM varNavAyuM che. chatAM adhyayana karatA munirAjo ke vidyArthIo, kyAreka potAnA to kadIka anyanA bodha khAtara potAnI zailImAM A padArthanuM varNana lakhatA rahyA che. atre prastuta thatI laghu racanA e Avo ja eka prayAsa lAge che pratipAdana ane pUrvApara saMbaMdhanI dRSTie ghaNI zithilatA jaNAtI hovAthI A vivaraNa koI vidyArthI munie potAnA abhyAsa kALamAM kartuM hoya to te zakya che. to akSaranA maroDa temaja nayasvarUpanI carcAnuM svarUpa jotAM, A lakhANa upAdhyAya zrIyazovijayajInA hAthanuM ke pachI temanA priya vidyArthI muni heta (ke hita ) vijayajInuM hovAnI Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusaMdhAna-21 saMbhAvanA paNa jaNAya che. jo ke kRtinA AraMbhe ke cheDe kartAno ke lakhanArano koI achaDato paNa izAro to nathI maLato, tethI A saMbhAvanA pramANabhUta to na gaNAya, chatAM aTakaLa karI che, te akSaronA maroDanA bArIka nirIkSaNa pachI ja. lekhanavarSa na hovA chatAM anumAnataH 18mA saikAnI prati lAge che. cAra patranI prati che. chellA patramAMnA khAlI bhAgamAM sAhityika zloko (thoDAka) lakhelA che. prati nijI saMgrahagata che. ___ naya-svarUpa-varNanamA kyAM vaividhya che te to sujJa jANakArane vAMcana karatI veLA ja samajAi jAya tema che. chellI puSpikAmA 'iti saptanayavivaraNaM cUrNaM vihitaM' e vAkyathI, ekadama sugama ane bAlabhogya rIte nayavarNana karavAnu-karyu hovAnu lekhakanA manamAM haze, te spaSTa thaI jAya che. saptanayavivaraNaM cUrNam // syAtkAramudritA bhAvA nityAnityasvabhAvakAH / proktA yena prabodhAya vande taM vRSabhaM jinam // 1 // - anantadharmAtmakasya vastuna ekAMzavyavasAyAtmakaM jJAnaM nayaH / zrIsarvajJamate sakalavastu anantavarNAtmakaM varNitamasti, mayUrANDavat / yathA mayUrANDamadhye nAnAvarNatvamasti tadA mayUre jAte tatpakSAdau nAnAvarNatvaM bhavati / asat kimapi notpadyate, AkAzakusumavat / yat sat tadeva prAdurbhavati / yadA mRtpiNDe ghaTa-ghaTI-zarAva-udaJcanAdInAM sattA'sti tadA mRtpiNDe te te ghaTAdiparyAyAH samutpadyante / nanu anantadharmatvaM vastunyasti tarhi vastu ekadharmatvena kathamucyate ? / satyam / anantadharmatvaM vastuni sattA'sti, paramekasmin kAle vastunaH pariNAmAH saMkhyeyA asaMkhyeyAzca bhavanti / yathA yasmin kAle yaH pariNAmo'sti tasmin kAle sa eva bhavati, nAparaH / "yad dravyaM yadA yena rUpeNa pariNataM tadA tenaiva rUpeNa pariNamati, na tu rUpAntareNa" iti vacanAt / yathArtha( rthaH) pramANamityucyate / ayathArtha(rtho) a(5) pramANamiti / naya: Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ okTobara 2002 pramANasyaikAMzaH / yata: nA'pramANaM pramANaM vA pramANAMzastathaiva hi / nA'samudraH samudro vA samudrAMzo yathaiva hi / / samastAMzasthAnaM pramANaM, tadekAMzo nayaH / pramANanayaiH sakalabhAvAbhigamo bhavati / nayAH sapta / nai(ne)gama 1 saMgraha 2 vavahAra 3 ujjusue 4 ceva hoi bodhavve / sadde ya 5 samabhirUDhe 6 evaMbhUte 7 ya mUlanayA // ____ atha naigamArthamAha- samastavastu sAmAnyena vizeSeNa ca manyate, na kevalaM sAmAnyena na kevalaM vizeSeNa, ubhAbhyAM prakAzanAbhyAM manyate naigamaH / sakalabhuvanatrayamadhyavartivastukadambakasya grAhakaH sa sAmAnyadharma : eka eva / zaivanyAyazAstre'pyuktamasti "nityamekamanekavRtti sAmAnyam / tathAhighaTatvapaTatvamanuSyatvAH / " tathA jainanyAyazAstre'pi sAmAnyalakSaNaM - "apracyutAnutpannasthiraikarUpaM hi sAmAnyaM dravyaM zAzvatikam / " yathA mRttikAparyAyA ghaTazarA[vA]dayaH utpAdavinAzadharmAH, taiH kRtvA sAmAnyadravyamasthiramasti, anekarUpatAM bhajati / atha vizeSalakSaNaM-zaivanaye sAmAnyavyAvartidharmANo hi vizeSAH / jainanaye vizeSalakSaNaM pUrvapUrvAkAraparityAgottarottaraparisphUrtimanto hi vizeSAH / paryAyAparanAmAnaH te ghaTapaTalakuTamukuTAdayaH tathA naranAraka surAdayaH / sAmAnyavizeSavastusvarUpaprarUpako naigamanayaH / jaina api vastuni dharmadvayaM manyante sAmAnyaM vizeSazca / sAmAnya vinA vizeSo na syAt, vizeSaM vinA sAmAnyaM na syAt / "nirvizeSaM hi sAmAnyaM bhavet zazaviSANavat" iti vacanAt // sAmAnyavizeSasaptabhaGgI vastu syAt sAmAnyaM 1, syAdavaktavyaM 4, syAd vizeSaM 2, syAdavaktavyaM kramataH sAmAnyakalpanayA 5, syAt sAmAnyavizeSaM 3, syAdavaktavyaM kramato vizeSakalpanayA 6, syAdavaktavyaM yugapat sAmAnya vizeSa kalpanayA 7 iti / vastuni kathaJcit prakAreNa sAmAnyadravyadharmatvamastIti prathama bhaGgArthaH / / tathA tasminneva vastuni kathaJcit prakAreNa vizeSadharmaparyAyo'pi syAditi dvitIyaH Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusaMdhAna-21 / 2 / tathA tasminneva vastuni samakAle sAmAnyavizeSAvapi syAtAmiti tRtIyaH / 3 / tathA vastuni avaktavyadharmatvaM paramANurUpamastIti caturtha : / 4 / tathA'nukrameNaiva ekayA vizeSa(sAmAnya)kalpanayA vastusvarUpaM kathayitumazakyamato'vaktavyamiti paJcamaH / 5 / tathA'nukrameNaikayA vizeSakalpanayA vastusvarUpaM kathayitumazakyatvAdavaktavyamiti SaSTaH 6 / tathA vastu yugapat samakAle sAmAnyavizeSatvena kathayitumazakyatvAdavaktavyamiti saptamaH / 7 / iti naigamanayaH // atha saMgrahanayamAha - sakalabhuvanatrayavartikAlatrayabhAvivastukadambakasya kathaka: saMgrahaH / tatra dRSTAnto yathA- ghaTo'nekairnIlapItAdibhirvarNairyuto vyaktimAnasti, tathApi sAmAnyadravyeNa sa eva ghaTa ucyate / tathA zvetapItaraktakRSNAdivarNavatI vyaktiyuktA gauH sAsnAdigodharmatvena sA gaurevocyate / tathA jAtigotra-varNa-rUpa-saMhanana-saMsthAnA'-vagAhanAdibhedabhinnA api manuSyA manuSyatvadharmeNa sarve manuSyAH / tathA ghaTaghaTIzarAvAdyanekaparyAyAH santi paraM mRddravyameka(kaM) eva / evaM sarvatra vicAryam / vastuto yadavinAzidharmaH (?) dravyaM tatsAmAnyadravyaM, na tu paryAyaH / paryAyaH samaye samaye vinazyati / / ___atra vizeSavAdibhirboddhacArvAkAdibhi: sAmAnyaM nAGgIkriyate / taiH zAzvataM kimapi na manyate sarvakSaNavinazvaram / sAmAnyAd vizeSo bhinno vA'bhinno vA ? / cet sAmAnyAd bhinno vizeSaH, tadA vizeSo'vastusvabhAvo bhaviSyati kharaviSANavat vandhyAputravat / sAmAnyaM vastu / sthirasvabhAvaH sAmAnyAzrito vizeSa: sarvavastuparyAyagrAhaka: saMgrahaH // iti saMgrahanayaH // atha vyavahAranayaH / yena sakalalokasya pravRttinivRttirvA jAyate sa vyavahAraH vastuparyAyavizeSarUpo na tu sAmAnyadharma : / yathA jalArthI pumAn ghaTAdigaveSaNaM karoti, na tu mRdravyasya / tato vyavahAre vizeSa eva upakArI, na tu sAmAnyam / vastudharma eva vyavahArasAdhakaH / yato vizeSaM vinA sAmAnya (na) bhavati / "nirvizeSaM hi sAmAnyaM bhavet zazaviSANavat" / vizeSaM vinA sAmAnyaM zazaviSANatulyamasaduktaM tat kathaM kAryasAdhakaM syAt ? marumarIcikAvat asadrUpatvAt / vyavahAranaye vizeSapadAthaiH ghaTapaTalakuTAdibhiH prayojanam / iti vyavahAranayaH // atha RjusUtranayaH / Rjutvena-saralatvena sAmAnyena vastupadArthaprarUpaka: . Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ okTobara 2002 RjunayaH / Rju-vartamAnakAlInA: paryAyAH vartamAnasamayAnukUlA: paryAyAH svakIyA na parakIyAstAn kathayati iti RjusUtrArtha : / tathA RjusUtranayo liGgavacanAdyabhedena samastavastu kathayati / ata RjusUtranayo liGgavacanabhedaM na manyate / tathA nikSepacatuSTayaM manyate nAma 1 sthApanA 2 dravya 3 bhAva 4 rUpam / RjusUtranayo vartamAnasamayagrAhI na tu yogyAyogyazabdagrAhI / iti RjusUtranayaH // atha zabdanayaH / bhASAvargaNApudgalarUpaH zabdanayaH tena zabdena kRtvA padArthasya vAcyavAcakatAbhAvasaMyuktaH kriyate / tathA pUrvaM zabdaH pazcAdartho'to(ta:)zabdo(bda)prAdhAnyaM tataH zabdanayaH, nArthanayaH / ayamapi nayo vartamAnaparyAyagrAhI / RjusUtranayApekSayA'yaM zuddhaH, tat katham ? / sa tu liGgavacanazUnyaM sAmAnya vastu kathayati, ayaM tu zabdanayo liGgavacanayuktaM kathayati / yathA puruSaH strI jJAnam / puruSaH puruSau puruSAH 3, strI striyau striyaH 3, jJAnaM jJAnaM jJAnAni 3 / sarvavastupadArthaliGgavacanAdivizeSavAcaka: zabdanayaH / iti zabdanayaH / / __ atha samabhirUDhanayArthaH / tallakSaNaM - yAvanto nAmaparyAyazabdAH santi tAvantaH sarve'pi vyutpattyA bhinnabhinnArthaprakAzakAH / yathA indranAmAni bahUni santi indraH zakraH purandaraH zacIpatirityAdisarvANyapIndrAzritAni, paraM vyutpattyA bhinnArthAni / yathA- indati paramaizvaryatvaM(4) prApnoti indraH / zaknotIti zakraH / zaktimAn zakraH / puraM puranAmAnamasuraM daityaM dArayati purandaraH / zacyAH patiH zacIpatiH / evaM yAvanto jagati nAmaparyAyA jIvAjIvAzritAH santi te sarve'pi vyutpattyA bhinnAbhidheyAH / teSu ekArthatA manyate tadA atiprasaGgadoSaH / yataH vijAtIyeSu zabdeSu ekArthaprasaJjanamatiprasaGgadoSaH / parasparabhinnArthAnAmekatrAvasAnaM saMkaradoSaH / iti samabhirUDhanayaH // atha evaMbhUtanayaH / vyutpattitulyArthanAma vaktIti evaMbhUtanayaH / yathA maMgyate duritopazAntyai janairiti maGgalam / tIrthaM karotIti tIrthaMkaraH / veveSTi vizvamiti viSNuH / zaknotIti zakraH / vajramasyAstIti vajrI, nAnyaH / sahasramakSINi yasya sa evaM sahasrAkSaH, nAnya ityAdi / iti evaMbhUtanayaH // iti sapta nayAH // Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusaMdhAna-21 eteSAM saptanayAnAM madhye AdyAzcatvAro nayA arthapradhAnatvAdarthanayAH / agretanAstrayo nayAH zabdapradhAnatvAt zabdanayAH / AdyAstrayo dravyAstikanayAH na tu paryAyAn manyante, zeSAzcatvAraH paryAyAstikanayAH paryAyAn manyante, na tu dravyam / eteSAM saptAnAM nayAnAM madhye ekaM nayaM yo manyate sa durNayavAdI / sarvAn nayAn manyate sa sunayavAdI / saptanaya-paJcasamavAyAn manyate sa syAdvAdavAdI / ya ekAntavAdI na sa jainamatI / bauddha 1 naiyAyika 2 sAMkhya 3 mImAMsaka 4 cArvAkAH 5 / paJcaite ekAntavAdinaH // bauddhAH kSaNikavAdinaH 1 / naiyAyikAH kartRvAdinaH 2 / sAMkhyAH prakRtivAdinaH 3 / mImAMsakAH karmavAdinaH 4 / cArvAkA nAstikavAdinaH5 / eSAM bhedA bhUyAMsaH santi / ityevaMbhUtanayaH // atha saptanayAH (yAn) prasthaka 1 vasati 2 pradezAdidRSTAntatrayeNa kathayati / tatra prasthakadRSTAntena sapta nayAn] vivRNoti / prasthako mAnavizeSa: magadhadeze prasiddhaH / kazcit sUtradhAraH prasthakakASThacche(SThaM che)ttuM yAti / kenApi 'kva yAsi ?', tadA'zuddhanaigamanayIbhUtvA tenoktaM 'prasthakaM chettuM yAmi' / atra bahavo gamA bhAsante / tAvat kASTamapi na ccheditamasti tarhi va prasthakaH? | prasthakasyAntarAle bhUyAMso vyavasAyA bhaviSyanti tadanu prasthako bhaviSyati / tathApi kAraNe kAryopacAraH / syAdeva kASTaM kAraNaM, prasthakaH kArya, 'bhAvini bhUtopacAra' iti naigamavacanam / sUtradhAre kASTe chettuM pravRtte sati kenApi pRSTaM 'kiM karoSi ?' / sa prAha-'prasthakaM chinadmi' / pUrva gamavacanApekSayA kiJcididaM zuddham / zastreNa ghaTitvA kASTaM prasthAkAraM kRtaM tadA kenApi pRSTaM 'tvaM kiM karoSi ?' / tenoktaM 'prasthaM karomi' / pUrvoktavacanAdidaM zuddhavacanam / pUrvavacanAduttarottaravacanaM zuddhaM, yAvat prasthako na bhavati tAvat sarvANyapi vacanAni naigamanayasya jJAtavyAni / vyavahAranaya-naigamanayayoH sAmyaM vacanairiti / atha saMgrahanayavacanaM yathA- sa prasthakaH paripUrNo niSpannaH kaNThaparyantaM dhAnyabhUto dhAnyavibhajanaM karoti tadA pratiprasthakaM kathayati saMgrahanayaH / nAnyathA / naigama-vyavahAranayau kAraNe kAryaM manyete, saMgrahanayastu kAraNe kArya na manyate. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oNkTobara 2002 kevalaM niSpannakAryameva manyate / naigama-vyavahArau avizuddhau, tadapekSayA saMgrahanayaH zuddhaH / iti saMgrahanayaH / 3 atha RjunayavacanaM yathA - kevalaM dhAnyamApahetubhUtaM mAnavizeSa: sa eva prasthako nAnyaH / Rjunayo vartamAnasamayagrAhI, ataH saMgrahanayAt zuddhaH / saMgrahastu prasthakameyadhAnyapuJja-dhAnyabhRtaprasthaka ityAdisamudAyasya prasthaka:(kaM) kathayati / ete zabdAditrayo nayAH zabdasya prAdhAnyaM manyante te(?)na tvarthasya, ata ete [zabda] nayAH / yatra zabdavyavasthA tatraivArtho vAcyaH / tarhi prasthakasyAvasthA prasthakasya jJAnopayogavati puruSe sthitA'sthitA tarhi sa puruSa eva prasthako nAnyaH / yo * yAdRze yAdRze upayoge prANI vartate sa tadupayogavAn kathyate / yathA rAgopayoge vartate iti ro(rA)gI, dveSopayoge vartate iti dveSI / tathA prasthakasyopayogo yasmin sa naraH prasthaka ucyate, 'prasthakopayogayuktaH prasthaka' iti zrIhemacandrAcAryAH / zabdAdibhistribhirnayaiH prasthakopayogI nara eva prasthako manyate, na tvanupayogI / kASTabhAjanasya prasthakasya yad jJAnaM tat puruSe evAsti, na tu kASTe, acetanatvAt / iti prasthakadRSTAnte saptanayabhAvanA / / atha vasatidRSTAnte sapta nayAn darzayati / ta(ya) thA- kenApi vaidezikapuruSeNa pATaliputravAstavyanaraH pRSTaH 'tvaM kva vasasi ?' / tenoktaM 'lokamadhye' / aya-(ida) mavizuddhanaigamavacanam / 'lokastu caturdazarajjupramANo na jJAyate, tvaM kva vasasi ?' / tadA tenoktaM 'tiryagloke vasAmi' / prathamavacanAt kiJcid vizuddhamidaM lokadvayaparityAgAt / punaH pRSTaM 'tiryagloke va vasasi ?' / tenoktaM 'jambUdvIpe' / pUrvavacanApekSayedaM zuddham / punaH pRSTaM 'kva vasasi ?' / 'bharatekSetre' / pUrvoktAdidaM zuddham / punaH pRSTaM 'kka vasasi ?' / 'magadhadeze' / caturthAt paJcamaH zuddhaH, caturthamadhye dvAtriMzatsahasradezAvabhAsanAsti, paJcame eka eva dezo magadha iti bhAsati(te) nAnyaH / punaH pRSTaM 'kva vasasi ?' / tenoktaM 'pATaliputranAmni nagare' / paJcamAdayaM SaSThaH zuddhaH / magadhadezasthasakalagrAmaparityAgAt / punaruktaM- 'pATaliputre vasasi, paraM kva vasasi ?' / tenoktaM 'devadattasya pATake' / SaSThAt saptama: zuddhaH, sakalapATakabhrAnterabhAvAt / punaruktaM 'devadattasya pATake vasasi, paraM kIdRze gRhe ?' / tenoktaM 'pUrvAbhimukha Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusaMdhAna-21. prazastakamalAdicitropalakSitaH rucireNopazobhitaH prazastastu nUtanakapATayukte ramyonnatagavAkSalakSye IdRze gRhe'haM vasAmi' / eSo(Sa) SaSTho(?) naigamanayaH saptama(?)naigamAcchuddhaH / iti naigamaH // 1 // naigama-vyavahArayorvacanaM(na)sAmyaM na. bhinnatvam / 2 / atha saMgrahanaya ucyate / yadA sa puruSa AsanAdau upaviSTo bhavet tadaiva tatra vasatIti manyate saMgrahanayo, nAnyathA / calanAdikriyAyukto naro na tatra vasatIti manyate saMgrahaH / itthaM sarvatra vicArya, iti saMgrahaH 3 / / ___ atha RjunayaH / Asena (Asane) AkAzapradezA bahu(bahavaH) santi, na tatra vasati sarvatra / kintu yAvata AkAzapradezAn avarudhyopave(vi)STo naraH sa tatraiva vasati nAnyatra, vartamAnasamaye vasati nAnyasmin samaye / evaM sarvatra jJeyam 4 // atha zabdAdinayatrayaM kathayati-'sarvaM vastu svAtmanyeva vartate, na tvAtmavyatirikte'dhikaraNe' iti vacanAt sarvo'pi puruSArthapadArthe svasvarUpe svasvabhAve vasati, na tu parasvabhAve AkAzapradeze / iti vasatidRSTAntaH / atha pradezadRSTAnte saptanayAn avatArayati / kvacid vidvajjanamaNDalyAM pradezapravRttau jAyamAnAyAM satyAM kenApi pRSTaM 'kasya pradezaH ?' / tadaika: kazcit paNDito naigamanayamavalambya vaktIdaM- dharmAstikAya 1 adharmAstikAyara AkAzAstikAya3 jIvAstikAya4 pudgalAstikAya 5 dezaH 6 / sakaladravyasya kalpanayA vivakSita: kiyAn aMzo bhAgo deza: ucyate / eteSAM pUrvoktAnAM SaNNAM pradezaH itya(ti va?)vaktavyaM naigamavacane / atha saMgraho vakti- are naigama ! maivaM vada / SaNNAM pradezo na kintu paJcAnAm / dharmAstikAyAdInAM pradezo'sti, na tu dezasya pradezaH / dravyasya ekAMzo dezaH, na tu dravyAd bhinno deza iti / 2 ___ atha vyavahAranayo brUte - are saMgraha ! metthaM brUhi paJcAnAM dharmAstikAyA dInAM pradezaH / paJcAnAM tadocyate yadA paJcAnAM sAdhAraNo bhavati paJcabhrAtRnidhAnavat / itthaM vada-paJcavidha: pradezaH, dharmAstikAyAdInAM paJcavidhatvAt iti / 3 atha RjusUtranayo vakti- are vyavahAra ! maivaM bhaNa yat paJcavidhaH Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oNkTobara 2002 pradeza: / pradezastu paJcAstikAyaviSaye'sti / pradeze pradeze yadi paJcavidhatvamucyate tadA paJcaviMzatipradezAH syuH / ato bhAjyapradezAn vada ekasmin pradeze paJca vikalpAH santi ayaM dharmAstikAyapradeza: 1 kiMvA adharmAstikAyapradeza: 2 kiMvA AkAzAstikAyapradeza: 3 uta jIvAstikAyapradeza: 4 kiMvA pudgalAstikAyapradeza: 5, evaM paJca vikalpAn RjusUyanayo vakti / 4 atha zabdanayo vakti he Rjuna ! tvaM bhAjyapradezaM mA vada / evaM ucyamAne ekasmin pradeze paJcAnAmapi dharmAstikAyAdInAM bhajanA bhaviSyati, paJcapuruSasevakavat / kadAcidadharmAstikAyasya pradezo bhavati, evaM paJcAnAmapi bhajanA syAt pradezasya / ata evaM vada dharmapradezaH 1, adharmapradezaH 2, AkAzapradezaH 3, jIvapradeza: 4, pudgalapradeza: 5, eteSAM paJcAnAM madhye ekatamasya pradeza iti // 5 atha samabhirUDhanayo vakti - dharmapradeza ityevamucyamAne samAsadvayAtivyAptirbhavati tatpuruSaH karmadhArayazca / tatpuruSe kriyamANe dharme pradezaH, atra dharma-pradezayornaikyaM, dharmAt pradezo bhinnaH pradezAddharmo bhinnaH, 'bhede tatpuruSa ' iti vacanAt / ato'tra karmadhArayaH kartavyaH / dharmazcAsau pradezazca dharmapradeza: / asmin samAse dharmadravya-pradezayoraikyaM, na bhinnatvaM, 'abhede karmadhAraya ' iti vacanAt / 6 - } athaivambhUtanayo vakti- he samabhirUDhanaya ! tvaM dharmAstikAyAdiSu deza-pradezau kalpanayA manyase taduktaM (tadayuktaM ?) yata: dezapradezau dharmAstikAyA diskandhAdabhinnau, deza-pradeza- skandhAnAmaikyameva kalpanayA, bhinnatvamasti tarhi kalpanayA kiM prayojanaM ? / samastaskandharUpo dharmAstikAyaH sa eva dharmAstikAya ucyate, na tu deza-pradezau / evaM sarvatrA'dharmAstikAyAdiSu jJeyam / ityevambhUtanayavacanam // 7 iti pradezadRSTAntaH // saptanayajJo jinoktasiddhAntAdhikArI, nAnyaH // nayAnAM kila saptAnAmarthA dRSTAntapUrvakA: / likhitA: saMskRtarUpeNa svAtmanaH parahetave // ete sapta nayA mithyAdRSTibhirna manyate (nte) // iti saptanayavivaraNaM cUrNaM vihitam // Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RSabhatarpaNa : jaina kriyAkAMDa viSayaka eka sarasa kRti saM. vijayazIlacandrasUri dareka dharmasaMpradAyane potAnA AgavA kriyAkAMDo ane AcAra-anuSThAno hoya che. naryA jJAnamArganI vAto dharma-saMpradAyane dIrghAyu nathI ApI zakatI. dharmano AMtara-prANa bhale jJAnamArgamAM hoya, paNa tene ullasita-pallavita karanAra ane dIrghakALa paryaMta lokahRdayamAM jIvaMta rAkhanAra tattva te to te dharmasaMpradAyanAM kriyAkAMDa ane AcAra-anuSThAno ja, ema kahevAmAM ajugatuM nathI. bhAratIya saMskRtine saMbaMdha che tyAM sudhI, dharmasAdhanAno Adarza AtmasAkSAtkAra ane mokSaprApti che. dareka bhAratIya dharmasaMpradAye, eka yA bIjA rUpamAM, A Adarzane svIkAryoM che. Ama chatAM, A Adarzane siddha karavA mATenAM sAdhano, upAyo ke mArgo vividha hoya che. jJAnayoga, karmayoga, dhyAnayoga, bhaktiyoga ane evAM vividha sAdhano dvArA A Adarza sudhI pahoMcI zakAya che, aima ApaNA dharmapuruSoe kahuM che. AmAM paNa, jJAnayoga ane dhyAnayoga e to bahu vikasita AtmadazAvALA sAdhakonA vazanAM sAdhana che. janasAdhAraNa jenuM AlaMbana laIne dharmasAdhanA karyAno paritoSa pAmI zake, tevAM sAdhano to karmayoga ane bhaktiyoga ja. A banne yogo evA che ke je bahoLA lokasamUhanA cittane AkarSI zake che, ane "duHkhatapta tathA apAyabahula jIvanamAM paNa, A yogo dvArA, dharma supere ane vinA kaSTe sAdhI zakAya che" evI dharmAbhimukhatA lokacittamAM prere che. athI ja, jema anya dharmonA, tema jaina dharmanA AcAryoe paNa dharmasAdhanAnA prathama ane atyAvazyaka pagathiyAlekhe kriyAmArga ane bhaktiyoga upara, bhale pota-potAnI AgavI paribhASAmAM, paNa, ghaNo bhAra mUkyo che. aTaluM ja nahi, paNa e kriyAmArga ane bhaktimArganI sAdhanA mATe temaNe vividha dhArmika kriyAkAMDo ane anuSThAno paNa racyAM che. gRhasthocita kriyAkAMDomAM ekabAju jaina paripATI pramANe garbhAdhAnasaMskArAdi soLa saMskAronA vidhi maLe che, to bIjI bAju devapUjAthI mAMDIne zAntika-pauSTika vidhAno tathA maMtra-yaMtragarbhita anuSThAno paNa prApta che. enI Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oNkTobara 2002 11 vigato ApaNane jaina dharmanA mudrita amudrita AcAragraMtho dvArA tathA pracalita kriyAnuSThAno dvArA maLI zake tema che. jo ke jaina graMthomAM bIjAM ghaNAM vidhi-vidhAno che; mRta AtmAnI puNyasmRtyarthe tathA tenAM satkarmonI anumodanArthe tema ja mAMgalika prasaMgoe vighna-roga-zoka- upadravAdinA upazamArthe zAntisnAtrAdi anuSThAno paNa thatAM hoya che; paNa mRtyu pAmelI vyaktinI pAchaLa zrAddha ke tarpaNa jevuM anuSThAna jema brAhmaNa-saMpradAyamA maLe che thAya che, tevuM koI anuSThAna jaina dharmamAM jovA maLatuM nathI, ke tevAM anuSThAnano vidhi paNa AjaparyaMta koI jaina graMthamAM jovAmAM ke sAMbhaLavAmAM Avyo nathI. jaino maraNottara zrAddha - piMDadAna ke tarpaNamAM mAnatA nathI; balke eno niSedha / virodha kare che, evo eka svIkRta khyAla parApUrvathI ApaNe tyAM pravarte che. ane AthI ja jainomAM Avo koI vidhi Aje thato paNa nathI. paraMtu eka saMskRta kRti pUjyapAda AcArya zrI vijayasUryodayasUrijI ma. nA saMgrahagata eka prAcIna hastalikhita guTakAmAMthI teozrIne maLI AvI che; avuM nAma che " RSabhatarpaNam" je guTakAmAMthI A kRti maLI AvI che te guTakAnAM vividha pRSThomAM saMvata 1642, 1643, 1646 e traNa saMvato lakhAyela jovA maLe che ane te saMvato, te te pRSTha para pUrI thatI koI kRtinI pUrNAhUti te varSe thaI hovAnuM nirdeze che, o uparathI, A guTako 17mA zatakanA pUrvArdhamA lakhAyelo hovAnuM mAnavAmAM koI aDacaNa naDe tema nathI; ane eTale ja, A RSabhatarpaNa paNa te guTakAnA samaya karatAM vadhu jUnI kRti che e paNa sahaja ja siddha thAya tema che. A kRtinA kartA paratve kRtimAM ke guTakAmAM kyAMya nirdeza nathI. Ama chatAM, A kRti ane guTako UnA ( kAThiyAvADa) nA rahevAsI zrAvaka zivasInA paThanArthe lakhavAmAM AvyAM hoI, e pradezanA zrAvakomAM AkRti tathA teno upayoga, te samayamAM pracalita haze, evaM anumAna thAya che. saurASTranA prabhAsapATaNa, prAcI, giranAra vagere tIrthakSetro, hiMdu paraMparAmAM Aje paNa zrAddha ane pitRtarpaNa vagere anuSThAna mATe mAnya dharmakSetro gaNAya che. A kSetromAM paraMparAthI A badhAM anuSThAno thAya che. ema lAge che ke jaina gRhasthavarga paNa, Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 anusaMdhAna-21 koIka kALe, A ajaina karmakAMDa tarapha vaLavA mAMDyo haze, ane te tarapha vaLato tene aTakAvavA mATe ke pachI jaina paraMparA prati pAcho vALavA mATe, koIka vicAravaMta puruSe A tarpaNa-anuSThAnanaM nirmANa karya haze. jaLasnAnamaMtramA AvatAM 'svarNarekhA' nadI ane 'gajapada' kuMDanA ullekha parathI A racanA ane tenA racanArano saMbaMdha saurASTrano saMbaMdha saurASTra pradeza sAthe hovAnuM samajI zakAya che. ekaMdare zuddha chatAM kRtinA pAchalA bhAganAM keTalAMka padyo azuddha che. kRti be bhAgamAM vaheMcAyelI che : pahelA bhAgamAM RSabhatarpaNano daMDaka-pATha che, ane bIjA bhAgamAM tarpaNano pUjA vidhi che. bhASA ghaNI madhura ane rocaka che. daMDaka-pAThamAM RSabhadeva (prathama jaina.tIrthaMkara), puMDarIka svAmI (RSabhadevanA paTTaziSya), marudevA (RSabhadevanAM mAtA), nAbhirAjA (RSabhadevanA pitA), bharata cakravartI ane bAhubalI (RSabhadevanA be putro), sumaMgalA ane sunaMdA (RSabhadevanAM be patnI), brAhmI ane suMdarI (RSabhadevanI be putrIo), marIci ane zreyAMsa (RSabhadevanA pautro) tathA gautamagaNadhara sameta vardhamAna svAmIATalAM iSTa tattvonuM svasti, svAhA, svadhA, vaSaT, namaH vagere judAM judAM maMtrabIjAkSaro-purassara smaraNa-stavana karavAmAM AvyuM che. te pachI tarpaNavidhi karAvanAra yajamAnane mATe prArthanAo che. emAM cakrezvarI devI, gomukhayakSa, 16 vidyAdevIo tathA mahAlakSmI, tripurA ityAdi anyAnya aneka devatAone paNa smaravAmAM AvyAM che, te noMdhapAtra che. te pachI A tarpaNavidhi jyAre karAto hoya te varSa-ayana-Rtu-mAsa-pakSa-tithi-vAranA nirdeza sahita, A tarpaNavidhi jenA zreya-gati arthe thato hoya te mRta pitRono ullekha karavAnuM sUcana che. te pachI A tarpaNa karAvavAthI thatA lAbho A pramANe noMdhyA cha : A tarpaNa thakI saghaLAM pUrvajo tRpti pAme che; je pUrvajo/svajano agni, viSa, sarpa Adi kAraNe ke zatrukRta kAmaNa TUmaNa ke zastraprayogathI mA~ hoya; kUvA AdimAM DUbIne ke parvata parathI jaMpApAta karIne ke bhUkha-tarasa-rogAdivaze mA~ hoya; dhananAzane ke priyanA. viyogane lIdhe je mA~ hoya; vaLI koI bALaka, yuvAna, vRddha, strI, haThAgrahI kumAro, putravihoNAM gotrIyA jano, RNane lIdhe pUrvajanmanAM vairI hoya tevA loko vagere je koI mayAM hoya, te sone Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oNkTobara 2002 prIti-prasannatA prApta thAya temaja mRtAtmAo mAtsarya tyajI, nirvaira banI, prItibhAva sarjI, sukha-gati prApta kare ane aprasannatA choDIne suprasanna thAya tevI prArthanA ahIM karavAmAM AvI che. vaLI, A tarpaNavidhi karavAthI mULa ane azleSA nakSatramA janmelA janakanA te doSo zame che: kusvapna, apazukana, apamuhUrta-AdirUpa azubha bhAvo zubhamAM pariName che; cora nAse che; zatru trAse che; sarpAdi mUMjhAya che; vairIo zokagrasta thAya che; upadravo naSTa thAya che; vRkSo phaLe che; dhAnya nIpaje che; pRthvI para nitya utsava pravarte che - ityAdi aneka vAto prArthanAnA sUramAM AmAM sUcavAI che. daMDakane prAMte saunAM kalyANanI zubha prArthanA mUkI che. daMDakavibhAga pachI Ave che anuSThAnavibhAga. A tarpaNavidhine 'RSabhatarpaNa' nAma ApavAmAM AvyuM che ane A kRtinA chevADe nirdezyuM che tema A vidhi jaina zvetAMbara saMghane prANapaNe pUjya zrIzatrujayatIrtha(parvata) para AvelA rAyaNapagalAM (RSabhadevanI rAyaNavRkSa taLe virAjatI pAdukA) samakSa ja karavAno che tethI, A bIjA vibhAgamA prathama, yajamAne (tathA vidhikArake) bhUmizuddhi tathA snAnAcamana maMtrapUrvaka karyA pachI, RSabhadevanI pratimAne pUrvAbhimukha ke uttarabhimukha padharAvIne te para sugaMdha-jala-kalazAbhiSeka, dUdhano, ghIno, ikSurasano tathA sarvoSadhIno abhiSeka-karavAnA che. te pachI puSpa, akSata, phala, dhUpa, naivedya pUjA karIne AratI-maMgaladIvo karavApUrvaka RSabhatarpaNano daMDaka-pATha bolatA bolatAM akhaMDa jaLadhArA vaDe zAMtikaLaza bharavAno che. AthI samajAya che ke pahelAM vibhAgamAMnA daMDaka-pAThano upayoga ahIM karavAno che. A rIte, vidhi pUro thayA bAda maMtrapAThapUrvaka munirAjone supAtradAna karavAnuM sUcana che ne tyArabAda visarjanavidhi che.. prAnte A RSabhatarpaNa samRddha gRhastha varSamAM be vAra karAve to tene vipula lakSmI maLe cha; ane zatrujayatIrthe rAyaNavRkSataLe kare to tenA pUrvajonI sadgati thAya che tathA tenA doSo zame che, oma mahimA varNavyo che, ane sUcavyuM che ke A vidhi, uparikathita hetuo sivAya paNa, biMbapratiSThA, devabhojya ane vivAha Adi maMgala kAryonA avasare karavAmAM Ave to, te karanArane kAryasiddhi thAya che; putrIne badale putra prApta thAya che; lAbha na thato Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 anusaMdhAna-21 hoya to lAbha thAya che; ne duSTajanonA upadravo dUra thAya che. ane nitya A RSabhatarpaNano pATha kare tene (zatrujayanI) yAtrA- phaLa (ghera beThAM) maLe che. A kRti adyAvadhi apragaTa che, ane AnI bIjI koI prati kyAMya upalabdha thayAnuM jANamAM nathI. eTale bIjI prati na maLe tyAM sudhI prastuta guTakAgata AnI prati te ekamAtra prati che ema mAnavaM joIe. zrIRSabhatarpaNam // // 50 // zrIgurubhyo namaH / / namaH zrIparamAtmane AdipuruSAya prathamabhUpataye zrInAbhijanmane vRSabhadhvajAya zrImarudevotsaGgasaGgine suvarNavarNAya paJcazatacApoccAya lalitAGgAya sumaGgalA-sunandA''nandadAyine putrazatasanAthIkRtadikcakrAya kAJcanadAM(dA)na camatkRtasuparbatarave prathamamumukSave dakSAya jJAnagarbhAya prakaTitasakalavyApArAya kalpadrumaphalite(tA?)bhyavahArAya kSIranIranidhinIrapAyine aSTApadagiriziraHkSiptA'STakarmaNe vimalAcalacUlAdhirUDhaprauDhazriyaH (ye) pra(pri)yAlUtarormUle 'masavasatAya' (? samavasRtAya) trailoki(kya)svAmine puNyAdhvadarza(zi)ne sarvadarza(zi)ne sarvajJAya jagatpitAmahAya mahIyase [deva] dAnavapUjitAya vAsavArcitAMhUye zaraNyAya tIrNabhavAraNyAya / / nazA zrIM klIM blU vaSaT / svasti te bhagavate'rhate puNDarIkAya / svasti marudevAyai / svasti nAbhaye / svasti bharatAya bharatacakriNe / svasti bAhubalaye mahAbalAya / svasti sumaGgalAyai / svasti sunandAyai / svasti braahRyai| svasti sundaryai / svasti marIcaye / svasti zrIyAMsAya / svasti vardhamAnAya sagautamAya // bhagavan ! namaste sattvarajastamo'tItAya RSabhAya / namaH puNDarIkAya / namo marudevAyai / namo nAbhaye / namo bharatAya bharatacakriNe / namo bAhubala[ye] / mahAbalAya namaH / sumaGgalAyai namaH / sunandAyai namaH / namo brAhalyai / namaH sundatheM / namo marIcaye / namaH zrIyAMsAya / namo varddhamAnAya sagautamAya / / prabho ! prathamatIrthaGkarAya bhagavate vaSaT / bharatAya bharatacakriNe vapaT / Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oNkTobara 2002 15 vaSaT bAhubalaye / mahAbalAya vaSaT / sumaGgalAyai vaSaT / sunandAyai vaSaT / brAhmyai vaSaT / sundaryai vaSaT / marIcaye vaSaT / zrIyAMsAya vaSaT / varddhamAnAya sagautamAya [ vaSaT ] // svAmina (n) / prathamayogine bhagavate svAhA / puNDarIkAya svAhA / marudevAyai svAhA / nAbhaye svAhA / brAhmyai svAhA / sundaryai svAhA / marIcaye svAhA / zrIyAMsAya svAhA / varddhamAnAya sagautamAya svAhA // svasti me su ( sa ) parikarAya / svasti yajamAnAya sapautrAya / svasti rAjJe / svasti prajAbhyaH / svasti sAdhusaGghAya / svasti yajamAnAya (mAna) pUrvvajebhyaH / vaSaT yajamAnapUrvvajebhyaH / svAhA yajamAnapUrvvajebhyaH / svAdvaya(svadhA) yajamAnapUrvvajebhyaH // svAmin ! zreyAMsasadmani rasAlarasena kRtapAraNasya yajamAnasya saputrapautrasya Ta(?) bhUyAt / tathA zrIhrIdhRtikIrtikAntibuddhimedhAH siddhayantu bhavatprasAdena / matiM dehI (hi) / gatiM dehI (hi) / zriyAM (yaM) dehI (hi) / kalyANaM dehI (hi) || // zrI~ e~ jaye vijaye jayante aparAjite sarvvArthasidhe(ddhe) bhagavati kUSmANDa cakrezvari zAsanadevate gomukhayakSarAjapriye ! dehi me varam / sampAdaya yajamAnasya vAJchitam // rohiNI-prajJaptI-vajrazRGkhalA- vajrAGkuzI - cakrezvarI - naradattA - kAlImAM (mA) navI mahAkAlI - gaurI - gAndhArI - sarvAstramA (ma) hAjvAlA mAnasI mahAmAnasIti SoDazavidyAdevyaH / mahAmAyA tArA tripurA'mbikA vairoTya(TyA) kuladevI padmAvatI gaNa (Ni) piTaka kSetradevatA - zAntidevatA - gaNapati brahmazAnti - sarvAnubhUti gomukhapramukhA yakSA ( : ) / hariharabrahmAdayo devA (:) / zakrAdyA lokapAlA ( : ) / sUryasomAGgArakabudhabRhaspatizukrazani (nai)zcararAhuketavo grahAH / prabho ! tavAnubhAvane (vena) prasIdantu / sadyo varadA bhavatu (ntu) svAhA // amuSmin saMvatsare, amuSmin ayane, amuSmin Rtu (tau), amuSmin mAse, amuSmin pakSa, amukatithau amukavAre, amukajJAte (tau), amukagotre, - - acchuptA sarasvatI - mahAlakSmI - - - Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 anusaMdhAna-21 amukasutasya, amukayajamAnasya pitRRNAM tRptaye, prItaye, zreyo'rthaM, gatyarthaM prArabdhamidaM taM(?) RSabhatarpaNam / / anena tarpaNena tRpyanti sarve'pi pUrvajAH pitR-pitAmaha-prapitAmahAdyA mAtA-mAtAmahapurassarAzca; pitRvya-bhrAtR- bhrAtRvya-putra-kalatrapramu[khA] vahnaviSasarpavyAghrAlarkagajagomahiSIhatA(:). vairikArmaNazastraprayogamRtAH, kUpasaraH sarinnimagnAH, giritarupAtabhagnAH, kSutpipAsAdditAH, rogadoSakaNTakapAzAdikaSTa(STai)zcyuyutajIvitAH, dhanahAni-vallabhAviyogavinaSTAzca ye bAlA yuvAno vRdhA(ddhA):, striyAH(yaH) kumArajaTilAH, aputrAH, gotriNaH, sahamRtA ru(R?)Na sambandhinaH pUrvajanmavairiNaH, pApA agatikA mudgalA bhUtAH, klezakAriNaH / sarve'pi te prIyantAM prIyantAm / ha(ha)Syantu, tuSyantu, muca(Jca)ntu, matsaraM tyajantu, avairaM bhajantu, prIti sRjantu, zarmANi labhatAM(ntAM), gatiM labhatAM(ntAM), aprasannA: suprasannA bhavantu / / yA zrI ahU~ zrIRSabhasvAmine svAhA // anyacca-mUlA'zleSAgrahaNagaNDAntajAtasya viSakanyA[yA]zca doSajAtaM yAtu yAtu / kusvapna -kuzakunakumuhUrtAdyA azubhA bhAvA(:) zubhaM(bhA) bhavatu(ntu) / nazyantu taskarAH / [tra] syantu zatravaH / muhyantu pannagAH / zocya(ca)ntu vairiNaH / prayAntu ItayaH / varSantu jaladharAH / phalantu zAkhinaH / niSpadyatAM (ntAM) karSaNAni / nityotsavairgarz2antu(tu) pRthvI / prasIdantu pRthivIbhujaH / nyAyadharmAdhvani vahantu lokAH / sphurantu satAM mantrA: / jAyantAM putravaM(va)tya: satya(:) striyaH / sphUrja(ja)tu dharmaH / zravaMti(tu) kSIrANi gAvaH / gAyantu gehe gehe maGgalAni mRgAkSyaH / nRtyantu jinAlaye bhAvasArAH / siddhayantu puNyavatAM manorathAH / vardhantu(ntAM) zriyaH // 4 aiM klI hu~ phuT svAhA // zivamastu sarvajagataH, parahitaniratA bhavantu bhUtagaNA: / [doSAH prayAntu nAzaM, sarvatra sukhIbhavatu loka: // 1 // ] zrI RSabhatarpaNamidam // Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 oNkTobara 2002 atha RSabhatarpaNavidhiH // prasanne'hni sUriH kRtasnAna(:)zuci(:) zucivastrAlaGkaraNaH prAtaradhI(rthI) zrAddhaH sudhIrmedhya(:) gRhamedhinaH(medhI) saudhamadhyAsya vidhijJaH savidhIkRtaH vIra ucci UrkhasI(zI)priye sarvasahe ratnabIjavahnibIjakula janarcivisvopakAriNi prakRtipuNyavasundhare pavitrIbhava mAM pAvaya pAvaya namo'rhate svAhA // ___ anena dikSu vAsakSepAt bhUmizudhiH(ddhiH) || mRdambhasA ca kuryAt zudhiH(ddhiH) / svarNarekhA-gajapada-gaGgA-sindhu-sarasvatI / .. parameSThipadAnyebhiH snAnamAcamanaM caret / snAnA''camanamantraH // tata(:) sacandanaH(na)svastike sthAle prAguttarAbhimukhaM zrIRSabhaM nivezya gandhAmbubhRtaM kalazaM kare kRtvA paThati zakaiH sumeruzikhare-'bhiSiktaM tIrthavAriNA (yattvAm) (?) / pazyanti sma ye svAmin !(?) te dhanyA dharaNItale // 1 // sicyamAno'nvahaM vRkSaH, kAle phalati vA navA / jinakalpadrumo'vazyaM, vAJchA'tItaphalapradaH // 2 // snAnamantrAH / / yadA bAlye tvayA pItaM kSIraM kSIrAmbudheH prabho ! / tadvad manyasva gosvAmin ! gokSIraM madupAha(ha)tam // 3 // dUdha(dugdha) snAnamantraH / / sattvaM sattvanidhestasya tApitaM paramAmRtam / ghRtaM tavAGgasparzena, zItIbhavitumicchati // 4 // ghRtasnAtram // yathA zreyA(yAM)sarAjasya, rasaste zreyase'bhavat / snAtre pavitra(tri)tastadvat, prIyate bhavatu prabhoH // 5 / / Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusaMdhAna-21 ikSurasasnAtram // pAdayorauSadhInetA, luThati sma tavA'nvaham / iti(tI)va sarvoSadhayaH, svAmibhaktyA "duhau doSa mapahaMti sma caMdana // 6 // (candanakire:) // (?) 1 sauSadhIsnAtram // lagitvA'Gge jinendrasya, nityAmodasunirmalaH / "nijaM(jAM)nipha(Spha)latA(tAM) purA jagmu(:) sumanasaH __koTizaH svayamarhatam / nAmasAmyAguNodguNodabadhA nIyante tu janAjanaiH // 7 // (?)"2 puSpAropaNam // na kSataM kSa(kSi)tipIThe'pi sa(?)calitaM(te) tasya jAyate / 3 purA(ra)stAdArhato bhaktyA, yo muJcatyakSatoccayam // 8 // akSataDhaukanam // caitanyaM sukule janma vaiduSyaM jIvitaM dhanam / saphalIkriyate sarbe(ba), jinAgre phalaDhaukanAt // 9 // phalam // rarAja jinarAjasya dhUpadhyAM(dhyA)nalinaM (?)vapuH / suparvaparvatasyeva, jaladAligataM ziraH // 10 // dhUpaM(paH) // naive()dyaM jAyate kiJcit, prANinastasya karhicit / naivedyaM vItarAgasya ya: kalpayati kalpaci(vi)t // 1 // naivedyam // vidhiruttAraNI kArSate (NyakAryuH ?) paJcApi surazASa(khi)naH / paJcadIpAlidambhena, tava dAnavimA(mo)hitAH // 13|| ArAtrikam // Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ okTobara 2002 dIpastvameva gosvAmin ! vizvamohatamoharaH / dIpo maGgaladambhAt te, surairuttAraNe kRtaH // 14 // maGgaladIpaH // tato'rhataH purastAt puSpAkSataphalanAlikerapUgamudrApUrNaM pUrNakalazaM [saMsthApya zrIRSabhatarpaNamantraM smarannakSatakalazAmbudhArayA kalazaM pUrayet / tato muninAhUya (nIn AhUya) pAdAn prakSAlya miSTAnnapAnavastrAdyaiH pratilAbhya bhaktiprahvaH zrAddhaH paThati yathA vAso'rhate datta(taM), dIkSAkAle biDaujasA / tathA munibhyo'hamapi, dadAmi svAmivatsalaH // 1 // * pitaraH sAdhurUpena(Na) bhavatu(ntu) paramezvarAH / . svasmai sthAnAya gacchantu, prasannA mama bhaktita: // 2 // pUjAvisarjane // idaM RSabhatarpaNaM yaH samRdho(ddho) gra(ga)hI varSamadhye vAradvayaM kArayet, tasya vipulA varddhate(nte) zriyaH / zrIzatruJjaye pra(pri)yAla(lU)mUle kurvataH pUrvajA gatiM labhante, doSopazama: syAt / bimbasthApane, devabhojye, vivAhAdau ca kurvvataH sarvakAryasidhi:(ddhiH) / putrikotpattau putraprAptiH / alAbhe lAbhaH / khalArthe khalopazamaH syAt / nityaM ya: paThyamAnaM zRNoti tasya yAtrAphalaM bhavet // iti zrIRSabhatarpaNavidhi(:) sampUrNaH ||chH / / Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarasvatI stotra . kartA : zrIdayAsUri (?) saM sAdhvI dIptiprajJAzrI DabhoInA jJAnabhaMDAranI ja ka. 533-4407nI eka pAnAnI pratanI nakalanA AdhAre saMpAdana karIne A sarasvatIdevI, stotra ahIM ApyuM che. stotrano prAraMbhika zloka jotAM kRti koI ajaina kavinI lAge. aSTakanI dareka kaDInI cothI paMktimAM 'jaya jaya bhavAnI' ema che, te paNa evaM ja sUcavI jAya che. paraMtu chellI kaDImAM 'dayAsUridevI' evo ullekha che te 'dayAsUri' nAmaMnA koI jaina munirAjanI A racanA hovAnuM mAnavA prere che. 'dayAsUri' nAma jaina munirAjanuM hovA viSe to be mata nathI ja. vaLI tapagacchanA zrIpUjyonI paraMparAmAM se nAmanA eka zrIpUjya-AcAryajI thayA paNa che ja. mane jANavA maLyuM te pramANe zrIpUjya AcAryane cAraNa-kavio sAthe vizeSa saMparko rahetA haze, ane tethI caMda bAroTanA prasiddha 'bhavAnI chaMda' jevI racanAothI prerAIne temaNe A prakAranI eTale ke cAraNI kavitAnA prakAranI A racanA karI haze, ema banavA joga che. A stotra paNa 'tribhaMgI' athavA 'gajagati' chaMdamAM che tevU paNa jANavA maLyuM che. samagrapaNe stotranuM avalokana karatAM, sarasvatI mAtAnA 'zakti' svarUpanI stuti thaI che, tevaM saheje jaNAI jAya che. (madhyakAlIna) gujarAtI sAhitya koza'mAM 19mA saikAmAM 'dayAsUra' thayAno tathA temaNe sarasvatI-chaMdanI racanA karI che tevo ullekha (pR. 168) che, te A ja haze. zrI zAradAya namaH // vijayA zAMtikarA devI nirmalamataprakAsani vIryabiMdU kare zaMbhU jayA priyA namostu te // 1 // Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oNkTobara 2002 budha vimalakaraNI bibudhavaraNI rUparamaNI nIrakhIiM vara dIyaNa bAlA padapravAlA maMtramAlA harakhIiM thIrathAna thaMbhA atiacaMbhA rUparaMbhA bhalakatI jayajaya bhavAnI jagata jAMNI rAjarANI sarasatI // 1 // surarAjasevIta pekhi devata padamapekhIta AsaNaM sukhadAya surati mAyamUrati dUkhadUrIta nivAraNaM trihuM lokatAraka vighanavAraka dharAdhAraka dharapatI jaya jaya bhavAni0 ..... // 2 // kaMTakAM kopatI lAkha lopatI avanI opatI IzvarI saMtA(to)sudhAraNI vighanavAraNI madanamAraNI mizvarI khaladalAM khaMDaNI chIdra chaMDanI dRSTaDaMDaNI narapatI jaya jaya bhavAni0 ..... // 3 // zivasagata sAcI raMgarAcI aja ajAcI yoginI madajharatI mattA taruNatattA dhattadhattA joginI jIhvA japaMtI mana ramaMtI dhavaladaMtI varasatI jaya jaya bhavAni0 ..... ||4|| jhaNaNATa jhalarI dhUdhUmi dhUdharI rIrIrI rIvavara bajjae dhadhadhauMkIdhIgudAM dhadhakIdhiradAM thathakithIgudAM gajjae drAM drAMkI drAM drAM rurumidrAMdrAM tatakI trAM trAM damakatI jaya jaya bhavAni0 ..... // 5 // rimirimikI rimirimi jhUjhUmI jhImi jhImi ThImikI ThImi paga naccae ghamaghamaki ghamaghama guNakI guNagama ati agama nRtya naccae tatathaiya tattA mAnamattA acala Anana darasatI jaya jaya bhavAni0 ..... // 6 // Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusaMdhAna-21 . jalathala jaNANI pavanapANI vana vakhAMNI vIjalI gIravarAM gAhaNI vAghavAhaNI sarapasAhaNI sItalI harahAka tAharI hathAM hajArI dhanuSadhArI bhagavatI jaya jaya bhavAni0 ..... // 7 // cakra cAlaNI garva gAlaNI jhaTakajhAlaNI gaMjaNI bIrudAM vadhAraNI mahiSamAraNI dalidradAruNI bhaMjaNI caracIiM caMDI khalokhaMDI mudItamaMDI mulakatI jaya jaya bhavAni0 ..... // 8 // kavi kare aSTaka TAla kaSTaka pIsuna prISTaka kIjiI maNamaulimaMDita paDhehi paMDita AI akhaMDIta dekhIiM dayAsUridevI surAM sevI nItamevI jagapatI jaya jaya bhavAni0 ..... // 9 // iti zrI sarasvatI stotraM // Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. vijJaptikA saMgraha prAkRta- apabhraMza bhASAmaya. A vijJaptikAsaMgrahamAM cha vijJaptio che. jemAM prathama traNa vijJaptio tapagacchanA traNa AcAryonI, cothI mahattarA sAdhvI zrIcAritracUlAnI, pAMcamI caturmukha zrImahAvIrasvAminI ane chaThThI zrIsImaMdharasvAminI che. atyaMta suMdara vizeSaNothI garbhita stutio ane vinaMtio A vijJaptionI lAkSaNikatA che. vaLI, uttama zabdo ane alaMkAronA prayogo sAthe vyavasthitapaNe chaMdomAM gUMthAyelI hovAthI racayitAnA kAvyakauzalane rajU kare che. 1. saM. muni kalyANakIrtivijaya prathama vijJapti tapagacchAcArya zrIjJAnasAgarasUri bhagavaMtanI che / teo prasiddha AcArya somasuMdarasUrinA ziSya che ane devasuMdarasUrinA guru che / A vijJaptimAM vijJaptikAra AcArya bhagavaMtanA vividha guNonuM uttama rIte varNana kare che / jemAM temanA jJAna darzana - caritra - janapratibodha - mohajaya - tapa vagere guNo tathA zarIranAM vividha lakSaNonuM varNana che / chellA (10mA) padyamAM guNakIrtananuM phala jaNAvatAM kahyuM che ke A rIte je ApanA guNone stave che teo zIghra mokSanA sukhane pAme che / 10 kaDInI A vijJaptimAM 1 thI 9 kaDIo 20 mAtrAnA samacatuSpadI sragviNI chaMdamAM che ane chellI kaDI apabhraMza sAhityamAM prasiddha 32 mAtrAnA dvipadI ghattA chaMdamAM che jemAM yati 10-8-14 mAtrA para thAya che / - dvitIya vijJapti vizAla tapagaccharUpI gaganamAM dinakara samAna tejasvI AcArya zrIkulamaNDanasUri bhagavaMtanI che / ahIM paNa vijJaptikAra pUrvavat temanA zarIranAM lakSaNonuM tathA kumatabheda - uttamadharmadezanA - jinAgamapAragAmitA- samiti - guptipAlana kSamA vagere vividha guNonuM varNana suMdara zabdomAM kare che ane aMte guNakIrtananuM phala mokSasukha che tevuM jaNAve Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 3. 4. W che / 8 padyomAM patharAyelI A vijJapti 24 mAtrAnA samacatuSpadI rolA chaMdamAM ' racAyelI che / anusaMdhAna - 21 tRtIya vijJapti gaMgAjala jevA svaccha tapagacchanA maMDana evA zrIguNaratnasUri bhagavaMtanI che / ahIM racayitA temanA tarkazAstrAdinaipuNya-zuddhasaMyamajitendriyatva - karmavidAraNa-saMzaya chedana - ugratapa-jinAjJApAlana vagere guNonuM tathA zarIralakSmInuM varNana manohara zabdomAM kare che ane aMte temanA guNastavananuM phala svargasukhapUrvakanuM mokSasukha che evaM jaNAve che| kriyAratnasamuccaya, SaDdarzanasamuccayanI TIkA ityAdinA praNetA A ja guNaratnasUra che. A vijJaptinA daseya padyo 20 mAtrAnA samacatuSpadI sragviNI chaMdamAM racAyelA che / cothI vijJapti zrIcAritracUlA nAme mahattarA sAdhvInI che / jainasAhityamAM bhAgye ja jovA maLatI, koI sAdhvIjI vize koI sAdhu dvArA racAyelI, A guNastavanA che / temanA vize jo ke, bIjI koI mAhitI maLatI nathI / A vijJaptimAM mahattarA zrIcAritracUlA bhagavatInA samyaktva - cAritra - yaza:- gurvAjJApAlana - jayaNA-samatA- siddhAMtajJAna- abhayadAnaduSkaratapa- kaSAyajaya - vairAgya vagere guNonuM lAlityasabhara padomAM varNana kartuM che / aMte guNastavanAnuM uttamalakSmI vagere phala batAvyuM che / ATha padyamaya A vijJapti 24 mAtrAnA samacatuSpadI rolA chaMdamAM racAyelI che / pAMcamI vijJapti caturmukha zrImahAvIrasvAminI che / A caturmukha zrImahAvIrasvAminaM caitya kayA sthaLe che te vize koI saMdarbha prApta thato nathI / ahIM vijJaptikAra bhagavaMta zrImahAvIraprabhunAM zarIralakSaNonuM tathA bhayanAza-saMsAratArakatA- mohajaya- suranarapUjyatA vagere guNonuM varNana alaMkArika bhASAmAM bhAvavAhI rIte kare che| ane aMtima padyamAM guNastutinuM phala uttamadevapaNuM jagAve che / Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ okTobara 2002 A vijJaptinAM prathama 10 padyo paddhaDiyA / pajjhaTikA chaMdamAM racAyelAM che, je 16 mAtrAno samacatuSpadI chaMda che ane jenA dareka padanA cheDe jagaNa che / chellaM padya 10-8-14 mAtrAnI yativALA 32 mAtrAnA dvipadI ghattA chaMdamAM racAyeluM che / chaThThI vijJapti viharamAna tIrthaMkara zrIsImaMdharasvAmibhagavAnanI che / ahIM paNa vijJaptikAra pUrvanI jemaja bhagavAnanA manovAMchitadAyakatA-jagadurutA vagere aneka guNonuM varNana tathA zarIra-lakSaNonuM varNana manojJa pado dvArA kare che ane aMte guNastava- phala zivasukha che tevU jaNAve che / / A vijJapti 24 mAtrAnA samacatuSpadI rolA chaMdamAM racAyelI che ane tenuM chellu padya 10-8-14nI yativALA 32 mAtrAyuta dvipadI ghattA chaMdamAM racAyeluM che / kartA : pAMcamI tathA chaThThI vijJaptinA racayitA tarIke puSpikAmAM paM.. zrIdharmazekhara gaNi, nAma che / zeSa cAra vijJaptimAM koI nAma nathI / chatAM vijJaptinI bhASA tathA racanApaddhati jotAM chae vijJaptionA racayitA paM. zrIdharmazekharagaNi ja hoya tevaM nizcitapaNe jaNAya che / vihAranA koi kSetranA jJAnabhaMDAramAthI prApta thayela A pratinI jherokSa kaoNpI parathI A saMgrahanuM saMpAdana karyu cha / pratinI sthiti tathA akSaronA maroDo vagere jotAM A pratinuM lekhana 15 mA saikAmAM thayuM hoya tevU anumAna karI zakAya che / akSaro atyaMta suMdara tathA svaccha che / dareka patra para 17 paMktio che, chellA patramA 9 paMktio che / . vijJaptikAsaGgrahaH zrIjJAnasAgarasUrivijJaptiH vimalacArittaparikaliyavaradehao, bhattijuyabhaviyajaNanamipayapaMkao / amayasamaniya(ya)vANIi mahibohago, jayao(u) sirinANasAyaramuNInAyago // 1 // iMdusamakittibharabhariyabhUmaMDalo, sUrichattIsaguNajutta-bahumaMgalo / / pavarasiddhaMtajalahissa jo pArago, jayao(u) sirinANasAyaramuNInAyago // 2 // Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusaMdhAna-21 saMkha-dhaNupamuhavaralakkhaNAlaMkio, jassa tavateyajiyaheli gayaNe Thio / paNayaloyassa bahuriddhisuhadAyago, jayao(u) sirinANasAyaramuNInAyago // 3 // siddhisImaMtinIgADhakayaniyamaNo, moharAyassa. aipabalabalabhaMjaNo / jiyavissassa kAmassa viddhaMsago, jayao(u) sirinANasAyaramuNInAyago // 4|| rAgadosAisattUhiM aggaMjio, mohataru pUDhalehAi jiNi bhaMjio / bhAvabhayadukkharAsissa kayaaMtago, jayao(u) sirinANasAyaramuNinAyago // 5 // kohadavavArisama vAijaNadAraNo, mANaaimattakaribheyapaMcANaNo / dhammavihilINabhaviyANa jo ta(tA)rago, jayao(u) sirinANasAyaramuNInAyago / / 6 / / merugiridhIragaMbhIra-bhUvissuo, sayalamuNijAyabahuharisakara sassuo / jo sayA'NegaguNaviusagaNaraMjago, jayao(u) sirinANasAyaramuNInAyago ||7|| rayaNikaragacchagayaNassa bhAsaNakaro, jo Da(u) kammakkhae tIvakayaAyaro / bhuvaNagihamajjhi ujjoyakara dIvago, jayao(u) sirinANasAyaramuNInAyago // 8 // moyajuyaloyasaMthaviyaguNasaMcao, asamasamayArase aNudiNaM jo rao / jIvaajjIvamuhatattanavadhArago, jayao(u) sirinANasAyaramuNInAyago // 9 // iya muNivai ! tuha guNa, bhavaduhakhaMDaNa, bhattijutta je jaNa thuvaI / saraNAgayavacchala ! gayabahukasamala ! mukkhasukkha lahu te lahaI // 10 // // iti pUjyArAdhya-bhaTTAraka-prabhu-zrIjJAnasAgarasUri-vijJaptikA samAptA / / zrIkulamaNDanasUrivijJaptiH vimalaviulatavagacchagayaNabhAsaNavaradiNayara, sayalaguNAvalikaliyakAya-tavateyasubhAsura / ni(na)miramahItalaloyajAyamaNavaMchiyapUraNa, sirikulamaMDanasUrirAya jaya bhaviyaNabohaNa // 1 // Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 oNkTobara 2002 sasaharakaraharaniya(ya)kittipUriyabhUmaMDala, bahuvihaladdhisamiddhisiddha-saraNAgayavacchala / rattuppalasamapANipAyajuyalakkhaNasohaNa, naMda muNIsara muNiyavissa visamAyudhacUraNa // 2 // kumayaparuvagavivihavAikaribheyaNapaNamuha, viNayajuttanayasIsarAya dUrIkayabhavaduha / kasamalanAsaNapavadhammadesaNakarasAyara, paNamaha siriguru bhaviyaloya bhattihiM aimaNahara // 3 // vANiviNijjiyaamayakhaMDa-pAviyabahumaMDala mohamahAbalaphalayavAyu ma(mu)NijaNaAkhaMDala / kayachavvihajI(ji)yatANa mANabhaMjaNa bhavatAraga jaya jaya muNivara ji(jI)yamAya jiNaAgamapAraga // 4 // duddharabhAvamahArivAraaggaMjiya-raMjiyavaramANayabhUpAlamAla siMdhuragayagAmiya / siddhiramaNikayaniya(ya)citta cArittavibhUsiya gattasusatta-jaIsapAya paNamau(ha) bahubhattiya // 5 // paMcasamaisaMjuya niyamainijjiyasuraguru cattabhayA ''mayarahiyaaMga tiyaguttihiM suMdara / paMciMdiyavasakAra tArasamalachi(cchi)alaMkiya ko na hu paNamai tuha muNIsa ! vigahAivimukkiya // 6 / / aMtimajalanihitullamullagaMbhIrimasaMjaya muNijaNapAliyaANa bhANusama mahIyali vissuya / dasa-aDadosavimukka rosadAvAnalajalahara merumahIdharadhIra vIrasAmiyanayagaNahara // 7 // Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusaMdhAna-21 je aNudiNa jaNa thavaI bhattijuya muNivaha ! guNa tuha sAsayadhammArAmamehasaMnibha gayabahuduha / pAvaI te tiyaloyamajjhi nara maNakayaraMgaM jhatti sayAmayarahiyakAya-kamalAvarasaMgaM / / 8 / / // iti bhaTTArakaprabhuzrIkulamaNDanasUrivijJaptikA samAptA // zrIguNaratnasUrivijJaptiH gaMgajalasaccha-tavagacchasirimaMDaNaM, mukkhapahalaggabhaviyANa varasaMdaNaM / hAra-DiMDIrasamaNegaguNasAyaraM, namaha sirijuya(tta )guNarayaNasUrIsaraM // 1 // niya(ya)buddhIi vinAyatakAgama, suddhatarabhAvabharagahiyamuNisaMjamaM / pAvatamaharaNa-jiNadhammadesaNavaraM, namaha sirijuya(tta)guNarayaNasUrIsaraM / / 2 / / pavaranIrAgamaNahaNiyakAmabbhaDaM, ji(jI)yajaga(gaM) paMcaiMdiyaaisaMvuDaM / sayalabhavaNaMtagayajIvarakkhaNaparaM, namaha sirijuyaguNarayaNasUrIsaraM / / 3 / / desaviddesabahuloyapaDibohagaM, rambhasaMThANataNukaMtimahimohagaM / kamaladalarattakarapAyajuyasuMdaraM, namaha sirijuya(tta)guNarayaNasUrIsaraM // 4 // duTThakammaTThagayarAikaMThIravo, jo sayA tajjae bhaviyarAgubbhavo / narayaduhavArisaMgahiyavarasaMvaraM, namaha sirijuya(tta)guNarayaNasUrIsaraM // 5 // bhUribhUloyasaMgIyaguNasaMcayaM, NegajIvANa jo chinnae saMsayaM / attakittIi saMbhariyamahiyaMtaraM, namaha sirijuya(tta)guNarayaNasUrIsaraM // 6 // punavaNadahaNakohagginIrAgamaM, siddhirAmAi jo icchae saMgamaM / zIlaguNakaliyamuNijAyabahusaMkaraM, namaha sirijuya(tta)guNarayaNasUrIsaraM / / 7 / / mANagirikUDasaMhAravajjopamaM, uggatavateyasaMhariyasUruggamaM / lohatarumUlaummUlaNe kuMjaraM, namaha sirijuya(tta)guNarayaNasUrIsaraM / / 8 / / tattavAeNa paravAyavikkhevagaM, NaMtasuhakArijiNaANasaMsevagaM / mattarAgAibhAvArikayasaMgaraM, namaha sirijuya(tta)guNarayaNasUrIsaraM // 9 / / iya je thuvaI muNirAya ! suddhAsayA, tujjha guNaniyaramiha dhammakaraNujjuyA / viulabhogAI bhuMjittu suraAlaye, jaMti te'NukkameNaM pi mukkhAlaye // 10 // // iti zrIzrIguNaratnasUrivijJaptikA samAptA / / Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oNkTobara 2002 mahattarAzrIcAritracUlAvijJaptiH saMkhatuSArasamANabhUriguNakaliyasudehA bahuvihaAgamaatthasatthaMsaMvAsiyamehA / bhavabhAvaNakayaniya[ya]cittakaruNArasasA(sa)hiyA mahatarasiricArittacUlapaya paNamau bhaviyA // 1 // satarabheyacArittajutta sammattapavittA muttAhalakappUratullajasadhavaliya guttA / duggaikAraNaaTTaruddadugajhANanivAraNi mahimaMDali jA caMdasUra naMdau sA sAhuNi // 2 // pAvatimirasaMhArakArivarabhAsuravayaNA gurujaNapAliyapavaraANa saMsAhiyajayaNA / raMkamahesaraloyajAyasamacittasahAvA jaya samaNIgaNavihiyaseva gayaduhasaMtAvA // 3 // sAviyajaNapurakahiyacArusiddhaMtaviyArA nijjiyatihuyaNakhohakAraparaullaNamArA / gAmanagarabahudesabhAvajuyavihiyavihArA paNamaha sA sAhuNi tikAla bhaviyA aviyArA / / 4 / / tihuyaNavattiaNegajIvaviyariya'bhayadANA bhavasAyaranivaDatajaMtumaMDalakayatANA / aidukkaratavakammakaraNanAsiyadukkammA jayasi sayA''savarahiyakAyanimmiyajiNadhammA / / 5 / / kohaviNAsaNi tIvakuDilamAyAninnAsaNi mANagaiMdasu siMhakappa jiNasAsaNi bhAsaNi / bhavacheyagaveraggavArasaMpUriyagattA naya(jaya) suhakAriNi ! jaya sayA vi sAhuNi bhayamuttAM // 6 / / Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 anusaMdhAna-21 aha-nisijhAIyapaMcajuttaparamiTThisumaMtA nArayakhevagarAgadosabalabheiNi daMtA / namaha namaha bho bhaviyaloya ! sirimahatarapAyA mukkiya duTThapamAyasaMga niyacittaNurAyA // 7 / / mahatara siricArittacUlavinnatti'bhirAmA paDhai gaNai je niya[ya] bhAvasaMjutta akAmA / vilasaha te suha mahI(hi)(ya)laMmi gurulacchivisAlA jAyaga-jaNa-maNavaMchiyatthapUraNasurasAlA // 8 // // mahattarAzrIcAritracUlAvijJaptiH samAptA / / caturmukhazrImahAvIrastavanam // sirimaMdirasuMdarakAyajAya, mayasaMnaya saMnayarAyajAya / bhayabhaMjaNa bhavadavanIravAha, jaya caumuhagurumahAvIranAha // 1 // tuha sevagu muhajiyasoma soma, hui komala komalaromatoma / duhanAsaNa sAsaNatAyasAya, siribhAyaNu gaya gayamAyatAya // 2 // jaya sajjaNaraMjaNa kohaloha-duhavajjiya nijjiyamohajoha / . sivakAmiNikaMThasuhArasAra, kalakaMcaNaruitaNu tAra tAra ||3|| ciramAvayamahiyalasIra dhIra, jaNalaMbhiya bhavanavavI(tI)ra vIra / vibhAsura-bhAsura-caMda-vaMda, nara-kinnara-nijjara-vaMda naMda // 4 // muNipaM(puM)gava kayagurutosa posa-maNavaMchiyamujjhiyarosadosa / maha pUraya cUraya lakkha lakkha, chahajIvaha nimmiyasukha(kkha)-- dukha(sukkha ?) / / 5 / / jaya jiNavara jiyaraikaMta kaMta, guNasaMmaNirohaNa saMta daMta / jamasaMjamatamadumanAga nAga, suhasaMpayapaya hayarAganAga // 6 / / kara(ru) maha lahu maddiyakammamamma, sivavAsaya sAsayarammasamma / bhavatAraga pAraga rogasoga-hara chiDiyanehalalogabhoga / / 7 / / sammaMDiya khaMDiyasAma kAma-parihariya maNoharadhAmarAma / Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oNkTobara 2002 31 jaya saMjaya naya gayatAvarAva, jiyaghaNavaNa(vaNaghaNa?)sama samapAvadAva // 8 // jagabhUsaNa dUsaNarittatatta, mayasaMmayamaya nayasattapatta / disasaMmaya saMmayasitta mitta-sama mANasavarataragutta gutta // 9 / / gurutamatama mahamahipAlajAla, jaivaMdiya hayaduhavAlamAla / hara bhIsaNabhavabhayabhaMgaraMga, kalakevalakamalAsaMga caMga // 10 // iya cauma(mu)havIraM suragiridhIraM thuNai ju paidiNa bhattinaru / so jaNamaNaraMjaNa duhatarubhaMjaNa bhAsurasuMdara hoi sura // 11 / / // caturmukhazrImahAvIrastavanaM paNDitarAja-paM. dharmazekharagaNikRtam // zrIsImandharasvAmivijJaptiH // zrIsImaMdharadeva devanaradANavanAyaga, vaMdiu nimmalakaMtakaMti maNavaMchiyadAyaga / sivavaNapallavaNaMbuvAha duhadohagakhaMDaNa sohagasuMdara merudhIra jaya tihuaNamaMDaNa // 1 // dANavamANavarAyajAyasuranAyagakhohaNa vammahaghAyaNajakkhalakkhathuya logavibohaNa / jaya jaya saMjaya mukha(kkha)dukha(sukkha) ainimmalasohaNa kevalakamalAkeligeha guNagaNamaNirohaNa // 2 // nijjiyadajjayarAyarAyamahimaMDalapAvaga tihuaNagaMjaNalohajohabalapAyavapAvaga / saggayaniggayarogasoga jiNakhaMDiyapAvaga karuNAvallisukaMda naMda sivayarapurapAvaga // 3 // muNivara ! jaya jaya vIyarAya ! gayabhava visamAgama sAraya tAraya rAyarAya muhu sAgasamAgama / jalahara jalahara dukkhalakkhahara hArisamAgamasohaga khohagarosadosagayasIhasamAgama // 4 / / Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 anusaMdhAna-21 naravai-suravaihArinArivaracakkha(kkhu)sahaMjaNa lakkhaNalakkhiyapANipAya jiNasajjaNaraMjaNa / suha suha hara hara mohakohabalikuMjaragaMjaNa jaya jaya jaya jayakAri mArigurubhUrahabhaMjaNa // 5 / / damasamasaMjamatAra pAragayavammahaduddhara visahara visahara soma soma gainijjiyasiMdhura / bhava bhavabhayabharabhaMgaraMga jaNamohaga sohaga- . dAyaga nAyaga pAvadAva jaya dohagakhohaga // 6 / / jaNamaNapaMkayabhANu mANukarimAraNavAraNariusama samasamasArudAra bhavasAyaratAraNa / niggayaduggayatikkhadukkha jaya dAridadAraNajalahara jalahararAva bhAvariuvAraNakAraNa ||7|| jaya gayaraya rayamAya rAyanayasaMnayasajjalasaravara sirivara saMta daMta bahubAhumahAbala / paNimirasuravaramaulimaulimaNisuMdarabhAsura raibhararaMjiyapAyapIDha jaya vissadiNesara // 8 // sasaharaharahimahArihAra hasa sesasahodara siyajasapUriyavissa vissaguru pattamahodara / saMjaya saMjayahArihAritara vANivinijji(jji)yasArasiyAmaya naMda deva dahadosavivaji(jji)ya // 9 // iya jiNavarathuttaM guNagaNajuttaM, jaMpai guNai jo bhavi(ya)jaNu / so duhatarukhaMDaNa jaya jaNamaMDaNa lahai sivalaha(suha) suddhamaNa(Nu) // 10 // // zrIsImaMdharasvAmivijJaptiH paM.dharmazekharagaNikRtA // Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kriyAvAdI-Adi 363 pAkhaNDI-svarUpa stotra saM. muni kalyANakIrtivijaya nava gAthAnA prAkRtabhASAmaya A nAnakaDA stotramA bhagavaMtane vijJapti karavAnA miSe, mahAvIra prabhunA samavasaraNamAM AvatA 363 pAkhaMDiornu svarUpa tathA gaNanA darzAvI cha / 363 pAkhaMDiomAM kriyAvAdI-180 akriyAvAdI-84 ajJAnavAdI67 ane vinayavAdI-32 che / kriyAvAdInA 180 bhedonI gaNanA A pramANe darzAvI che jIva svataH parataH ema be prakArathI che (2), te paNa nitya tathA anitya che (2x2=4), te paNa kAla-niyati-svabhAva-Izvara tathA AtmA ema pAMca kAraNathI che (445=20) / A rIte nava tattvane gaNavAthI (9420=180) 180 bheda kriyAvAdInA thAya che / akriyAvAdInA 84 bheda A pramANe che - jIva svata: parataH ema be prakArathI nathI (2), te paNa kAlayadRcchA-niyati-svabhAva-Izvara-AtmArUpa cha kAraNathI nathI (2x6=12) / A rIte puNya-pApa sivAyanA sAta tattvane gaNavAthI (7x12=84) 84 bheda akriyAvAdInA thAya che / / ajJAnavAdInA 67 bheda A pramANe che - sat-asat-sadasat-avaktavya-sadavaktavya-asadavaktavya-sadasadavaktavyarUpa sAta bhAMgAmAM nava tattvane gaNavAthI (947=63) bheda thAya / temAM sadutpatti-asadutpatti-sadasadutpatti-avaktavyautpatti e 4 bheda umeravAthI (63+4=67) 67 bheda ajJAnavAdInA thAya che / vinayavAdInA 32 bheda A pramANe che - deva-nRpa-yati-jJAti-sthavira-bAlaka-pitA-mAtA A AThano manavacana-kAyA tathA dAna rUpa cAra bhede vinaya karavAthI (844=32) 32 bheda vinayavAdInA thAya che / A rIte gaNanA darzAvI kartA stotranA aMte vinaMti kare che ke-"he svAmin ! Apa evaM karo ke jethI have pachI mane A pAkhaMDio bAdhA na Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 anusaMdhAna-21 pahoMcADe / " .. stotranI zaruAtamAM sirivajjaseNapaNayaM e pada che / te uparathI evaM anumAna thaI zake che ke A stotranI racanA koI vajrasenamuninA ziSya munie karI haze / alabatta, jaina paraMparAmAM vajrasvAminA ziSya vajrasenamuni prasiddha che te noMdhavA lAyaka cha / A stotrano racanA saMvat jaNAyo nathI / kriyAvAdi-Adi 363 pAkhaNDasvarUpa stotra sirivajjaseNapaNayaM taNayaM siddhattha-tisaladevINaM / pAkhaMDatimiranAsaNa-sUraM vIraM namasAmi // 1 // sAmI ! tuha mayarahio bholavio haM kumaggarUvehiM / pAkhaMDavisesehiM tisayatisaTTehi te ya ime // 2 // asIyasayaM kiriyANaM akiriyavAI hoi culasIi / annANINa satta(ta)TThI veNaiyANaM ca battIsA // 3 // asthi jio so paraMo nica-aNicco ya kAlao niao / saMsahAvesara-AyA nava-payaguNa asIyasao kiriyA // 4|| natthi jI(ji)o soM parao kAla-jaicchA-nIaM sahA~vao / Isare-AyA sagatattasaMguNA kiriya culasII // 5 // sarya-asaMyo-bhaya-varttavya-sayavaMttavyo ya asaryavattavyo / tadubhaya~vattavvajI(ji)o navapayaguNiyA ya tevaTThI // 6 // saryabhAva-arsayabhAvA tardubhaya-avattavvabhAva-uppattI / iya caujua sattaThI bheyA annANavAINaM // 7 // maNa-vayaNa-kAyadANe sura-niva-jaMi-nAi-thaira-aMvamesu / piya-mAisu aTTha cauguNa battIsa viNayavAINaM / / 8 / / iya tisaya-tevaTThA pAkhaMDA ca(ya) jaM kuggahagahIyA / taM kuNa jaha maM sAmI puNo vi bAhaMti no ee // 9 // // iti zrIstavanasampUrNam / / Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saM. muni kalyANakIrtivijaya batrIsa gAthAbaddha prAkRtabhASAmaya A prakaraNamAM jJAnAvaraNIya Adi karmonI ATha mULa prakRtio tathA 158 uttaraprakRtio, ane te te prakRtinI utkRSTa tathA jaghanya sthitinuM svarUpa darzAvyuM che / AcArya zrIdevendrasUriviracita navya paMcama karmagraMthamAM Apela prakRti- sthitibaMdhanA svarUpa sAthai A prakaraNamAM Apela svarUpa prAya: samAna che / parantu koI sthAne taphAvata che / jema prakRti paMcamakarmagrantha pramANe sthitibaMdha kammabattIsI pramANe sthitibaMdha 15 koDAkoDI sAgaropama 173 koDAkoDI sAgaropama 173 koDAkoDI sAgaropama 10 koDAkoDI sAgaropama 30 koDAkoDI sAgaropama 17 koDAkoDI sAgaropama 17 koDAkoDI sAgaropama 20 koDAkoDI sAgaropama 1. sAtAvedanIya 2. nIlavarNa nAma 3. kaTukarasa nAma 4. uccagotra kammabattIsI A prakaraNanA racayitA upAdhyAya zrIpUrNalabdhinA ziSya zrIbhAnulabdhimuni che / A prakaraNano racanA saMvat jaNAyo nathI / kammabattIsI ( aSTakarmaNAM prakRti-sthitisvarUpam ) siddhANa namukkAraM aTThakammANa payaDi-Thiya (I) vucchaM / jIvANa bohaNatthaM savve (vva) dukkhANa uddharaNaM // 1 // nANAvaraNI tIsa koDAkoDI ya ayaramANANaM / mai- suya - ohINa tahA maNa- kevala tIsa e saMkhA ||2|| 1 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 bIyaM daMsaNA (Na) varaNaM nava payaDIu va kameNa nAyavvA / patteyaM ayarANaM koDAkoDI ya tIsA ya // 3 // anusaMdhAna - 21 veyaNIyaM taha tIyaM sAyamasAyaM ca hu dunni paDaNaM / tIsaM koDAkoDI payaDi-Thii tIyaMkammassa ||4|| mohaNIyaM pi cautthaM aTThAvIsaM ca hoi payaDIu / micchatta- mIsa - sammaM koDAkoDI ya sattiriyaM // 5 // solasavihA kasAyA cattAlIsaM koDAkoDIo / hAsa-raya (I) dasa neyaM sesA cattAri vIsA ya // 6 // puM- itthi - napuMsaveyA dasa-pannarasa-vIsaM koDAkoDI u / payaDIya aTThavIsaM puNa evaM bhaNiyaM samAseNa ||7|| paMcama Au cauvvi (vi) haM nAraya - sura sAgarANa tittIsA / tiriya- maNuA tipalliya-ThiikAlaM cauvihA bhaNiyA ||8|| chadraM ca nAmakammaM sayaahiyaM tinni ya paDiyaM (tinni payaDiyaM) kahiyaM / naraya - tirigai vIsaM dasa devA panarasa maNuyagai // 9 // egiMdiyajAI vIsaM bi-ti- cau aTThArasaM ca parimANaM / paMcidijAi vIsaM uralaviuvviya vIsaM ca // 10 // AhAra taNU ikkaM tejasa-kamme ya vIsagaM hoi / aMgovaMga urAliya viuvvI (vvi)ya vIsaM saMdhuNiyaM // 11 // AhAra aMga ikki aha panarasa baMdhaNANi vacchAmi / orAli (ya) - orAliya orAliya-teyabaMdhaM tu // 12 // ula-kammaNabaMdhaNa urAliya-teyasa-kammaNa [baMdhaM] ca / ucchaM veuvvi- veDavviya veDavviya-teyasabaMdhaM ca // 13 // viuvviyakammabaMdhaNa viuvviteyasakammaNaM bhaNiyaM / aTu esa (siM) ThiikAlaM (lo) koDAkoDI ya vIsA ya ||14|| Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 oNkTobara 2002 AhArakacaubaMdhaNa koDAkoDI ya ikkamikkassa / aMtomuhuttajahannaM sesatibaMdhaM tu vIsaM tu // 15 // aha saMghAyaNa vucchaM orAliyacausu (cau) saMghANaM / vIsaM koDAkoDI AhAragai (AhArae) ikkaM bhaNiyaM ca // 16 // vajjarisahanArAyaM paDhamaM dasa bIya bAra tiya cauda / sola cautthaM paMcama vIsA puNa chaTThama dasANaM // 17 // saMThANachacca(chakka) kamaso sama dasa nigoha bAra sAIyaM / caudasa vAmana dvAra khujjA huMDA ya vIsA ya // 18 // vannA kinhA vIsA nIlA sattarA ya lohI ya / hAli[6] sukkija(jja) dasa koDAkoDiThii(I) vannA // 19 // surahi-durahI ya gaMdhA daha vIsA ayara koDikoDINaM / vIsA ya titti bhaNiyA satarasa kaDuA muNeyavvA / / 20 / / kasAya panarasa aMbila bArasa mahuraM ca dasa ya rasaghuNiyaM / guruA lahuA vIsA kaka(ka)sa vIsA ya miu dasagA // 21 // siya Niddha rukha(kkha) sIyA vIsA usiNo ya dasaga phAsaTTA / naraya-tiri aNupuvvI vIsA maNuANa pana(na)rasA / / 22 / / dasa devANuputvI suha-asuha vihagagaI dasa neyA / tasa-bAyara-pajjattaM patteyANaM ca vIsaM ca // 23 / / thirasubhasubhagaM sussara-Adeya-jasA ya dasa dasA bhaNiyA / vIsaM thAvaranAmaM suhuma-apajja-sAharaNA // 24 // eesi pi tiyANaM aTThArasa-ayarakoDikoDIo / sesANaM chacca(graha) ciya vIsA vIsA ya aNukamaso // 25 / / patteyaM aTuNhaM koDAkoDIya(i) vIsagaM bhaNiyaM / eyaM nAma(maM) kammaM payaDIbhaNiyaM samAseNaM // 26 // Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 sattamagoyakammaM uccAnIyaM ca vIsavIsaM ca / aTThamakammaM vigdhaM paMca ya payaDIya (i) satIsA ya // 27 // esA aTThAvannA sayaahiyA payaDiyA saMthuNiyA / uvajhA(jjhA)yapuNNaladdhe (ddhi) sIse siribhANaladdhimuNI // 28 // eyA savvA payaDI - ukkosaThiya (ThiIe) vaTTamANo (NA) a / sAmAiyaM cauNhaM jIvo (vA) na kayA vi pArvati // 29 // anusaMdhAna - 21 bArasamuhuttajahannaM veyaNIyANaM ca dunni payaDINaM / nAma - goyaM jahannaM aTTha muhutA ( muhuttA) ya te bhaNiyaM ||30|| egaM egaM ca muhuttaM sesA kammANa jahannakAlaM ca / guru-lahukAlaM kahiyA jahA suA suasamuddAo ||31|| te jIva savve dhannA jeha (hi) kammANa savvapayaDINaM / khaviUNa siddha (ddhi) pattA namo namo tANa siddhANaM ||32|| -X Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjJA-stotra __. saM. muni kalyANakIrtivijaya AcArya zrIjinaprabhasUri-viracita prAkRtabhASAmaya A AjJAstotramA jinezvarabhagavaMtanI AjJAnuM stavana karavAmAM AvyuM che, temaja AjJAnI ArAdhanA karanArane kevA lAbho thAya che ane AjJAnI virAdhanA karanArane kevA nukasAna thAya che-te, paNa saMkSipta varNana karavAmAM AvyuM che / / stotranA aMte lakhAyela puSpikAthI jaNAya che ke A pratinuM lekhana vi.saM. 1717nI jyeSTha sudi 13 ne dine zukravAre thayela cha / AjJA-stotra nayagamabhaMgapahANA virAhiA''rAhiA vi sapamANA / bhavasivadANasamANA jiNavaraANA ciraM jayau // 1 // ikka ccia tuha ANA duhaM suhaM dei sAmia ! aNaMtaM / ikkA vi mehavuTThI visaM va amiyaM va pattaguNA // 2 // bhamio bhavo aNaMto tuha ANAvirAhiehiM jIvehiM / puNa bhamiavvo tehiM jehiM na aMgIkayA ANA // 3 // jo na kuNai tuha ANaM so ANaM kuNai tihuaNassA'vi / jo puNa kuNai jiNANaM tassA''NA tihuyaNe devA(yA) // 4 // taM punnaM paDiputraM taM mainiuNaM aNovamaM sAmi ! / jeNaM jiNanAha ! tumaM jANijja jahaTThiA ANA ||5|| narayagaI vi hu saggo tuhaANAbhAviANa bhaviANaM / saggo vi narayaahio jiNavara ! ANAvimukkANaM // 6 / / tuhaANAbhaTThANaM tiloalacchIi nAha na hu sukkhaM / ANAjuttANaM puNa na dei dukkhaM daridaM pi // 7 // Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 tuha jiNavariMda ! ANA virAhiA jaM pamAyadoseNaM / bhavabhamaMteNaM mae taM micchAdukkaDaM hou // 8 // anusaMdhAna-21 niuNamaIgama ANA vavahAreNaM na najjaI kaha vi / nicchayao puNa niyamA tuha jiNa ! bhaNiaM pamANaM me ||9|| micchattatAvatatto patto tuhaANaniruvamacchAyaM / tA tattha kuNa pasAyaM sAmia ! vissAmadANA (Ne ) NaM // 10 // iya vitto jiNapahu jiNapahasUrIhiM jagagurU paDhamo / vinnattIi pasAyaM nivvigdhaM kuNa[u] amhANaM // 11 // // iti zrIstavanasampUrNa: || saMvat 1717 varSe jyeSTha sudi 13 vAra sakare lakhitaM ||chaa| Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trilokasthitajinagRhastava saM. muni kalyANakIrtivijaya apabhraMzabhASAmaya A stavamAM traNeya lokamAM rahela zAzvata caityo tathA tirchA lokamAM rahelA AzAzvata caityoMnI stavanA karela cha / temAM prathama ATha kaDIomAM Urdhvalokasthita jinacaityoMnI gaNanApUrvaka stuti karI cha / navamA padyamAM bhavanapati-vyaMtarajyotiSIonA nivAsomAM rahelA jinacaityAMnI stavanA karI che / dazamA padyamAM tiryaglokasthita zAzvata caityone vaMdanA karI cha / 11-12 padyamAM bharatakSetramA rahela AzAzvata caityonI stavanA karI cha / puSpikAmAM 'iti sAsvatA' evaM lakhyuM che te uparathI 'sAsvatAasAsvatA caityavaMdanA' evaM A stavanuM nAma saMbhavI zake che, chatAM prathama padyanI trIjI paMktimAM darzAvyA pramANe A stava, nAma trilokasthitajinagRhastava evaM rAkhyuM che / A stavanI prathama ATha kaDIo 20 mAtrAnA catuSpadI sragviNI chaMdamAM racAyelI che / padya 9 thI 12-te 16 mAtrAnA jagaNAMta catuSpadI paddhaDiyA / pajjhaTikA chaMdamAM racAyelI che / ane chellu padya 32 mAtrAnA dvipadI ghattA chaMdamAM racAyela che jemA yati 10-8-14 mAtrA para thAya che / prastuta stavanA kartA muni ravisiMha hoya tevU aMtima padyanA prathama caraNamAM karAyelA nirdezathI jaNAya che / pratinuM lekhana vi.saM. 1667 nA caitra sudi 13nA dine thayuM che / lekhanakartA AgamagacchanA AcArya kuzalavardhanasUrinI paraMparAmAM thayela AcArya kulavardhanasUrinA ziSya RSi vidyAvardhana che tevU pratinA aMte lakhAyela puSpikAthI jaNAya che / Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 anusaMdhAna-21 trilokasthitajinagRhastava // zrIkuzalavarddhanasUrigurubhyo namaH / / asurasurakhayaranaranamiyapayapaMkayaM __ namivi risahesaraM bhaviyakayasukkayaM / bhaNIsu tiloyaThiyajiNaharANaM thayaM . jema me jAi bahupuvvabhavadukkayaM // 1 // battIsalakkhA ya sohaMmi(ma)kappe vare isANi aDavIsaI lakkha jiNamaMdire / saNaMtakumAri[e] bArasayasahasayA lakkha mAhiMde. advaiva vaMde sayA // 2 // baMbhalogaMmi cattAri lakkhA varA jattha pUryati bhattIi vibuhesarA / . sahasapannAsa vaMdAmi laMtaga(gA)bhihe sukki cAlIsasahasA ya jiNahara mahe // 3 // aThame kappi sahasAri jiNa saMthuNe ____ chacca sahasu(ssu) vaMdAmi jiNabhUyaNe / ANae navami kappaMmi taha pANae dasamie (dasami) dunni dunni paNamAmi cei(I)sae // 4 // AraNe divaDDasaya kappi egArase accUe kappi sau divaDDa taha bArase / paDhami gevijji tigi igAraahiyaM sayaM bIyatigi egasayasattahiya caMgayaM // 5 / / egasayasohiyaM asthi taIyaM tigaM navami gevijji aTThArahiya-sayatigaM / Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ okTobara 2002 43 vijayavejayaMtajayaMtaavarAjiyaM savvaTThasiddhi pavarajivehi(vahi) viyarAIyaM (virAiyaM) // 6 // paMcaNutteravimANesu jiNamaMdiraM _ egamegaM namasAmi aisuMdaraM / lakkhaculasI ya sahasA ya sattANuI savvavimANa jiNabhavaNa tevIsaI // 7 // ittiyaM savvasaMkhAya paribhAsiyaM uDDaloyaMmi jiNavarihiM supayAsiyaM / bhavaNavaimajjhi ceIhare suMdare namisu romaMcabhari bharIya joDI kare // 8 // satteva koDi bAvattarIya lakkhA bhavasAyara-sattarIya / vaMtaravarajoisI(si)esu dakkha pabhaNauM jiNamaMdira natthi saMkha // 9 // kuMDali ruyagesu vi mANusaMmi naMdIsari veyaDDi suragiriMmi / himavaMta-sihari-nisaDhAIesu risahAipaDimAsohIesu // 10 // sattuMji girI(ri) siriujjayaMti sAcuri vIra narmu kaNayakaMti / saMkhesari karaheDai puraMmi thaMbhaNai pAsu jAlauri raMmi // 11 // aTThAvaya-girivari AbuyaMmi samehasihari bharuyacchi raMmi / iya sAsaya-asAsayaceIesu titthesara paNamisu maNaharesu // 12 // Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 anusaMdhAna-21 iya saMthuya sAmI sivapuragAmI . ravisiMhaiM paNamIya(miya) calaNa / laddhai maNuattaNi samarita nI(ni)yamaNi jima jIya chuTTai bhavabhamaNa // 13 / / // iti sAsvatA // saMvat 1667 varSe caitra sudi 13 dina Agamagacche bhaTTAraka zrI zrI 21 zrIkulavardhanasUri-tat ziSya-RSizrIvidyAvardhanena lakhitaM vAcyamAnA ciraM nandatu // // zrIzubhaM tIrthAt zrI // Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyAya Aryaveda : jaina veda - vijayazIlacandrasUri jaina paraMparAmAM thayelA prathama tIrthaMkara RSabhadevano ullekha Rgveda Adi vedomAM tathA purANomAM aneka vAra thayo che, je RSabhadevanA astitva tathA prAcInatAnuM pramANa che. RSabhadevanA prathama putra hatA bharata, jemanA nAmane 'bhAratavarSa' sAthe joDavAmAM Ave che. A rAjA bharate, pitA tIrthaMkara RSabhadevanA mukhe zAstronAM rahasyo tathA upadezonuM samyak zravaNa karIne, saMsAranA vyavahAra dharmanA ucita paripAlananA hetuthI, tIrthaMkaranI saMmati meLavIne 'mAhana' eTale ke ahiMsAvratadhArI jaina zrAvakarUpa brAhmaNonI tema ja cAra vedonI yojanA - racanA karI hatI, tevI jaina mAnyatA amuka graMthomAM upalabdha thAya che. 1. saMskAradarzana, 2. saMsthAnaparAmarzana, 3. tattvAvabodha, 4. vidyAprabodha ema cAra nAmo dharAvatAM e cAra vedo dvArA te jaina brAhmaNo peDhIo sudhI jaina gRhasthone gRhasthadharmocita saMskAra, AcAra, bodha vagere zIkhavatA hatA. A jaina brAhmaNo jJAna-darzana-cAritrarUpa ratnatrayInA karaNa, karAvaNa, anumodanarUpa traNa traNa prakAro, eTale ke e rUpe nava tAMtaNAMvALI janoI-jinopavIta paNa dhAraNa karatA hatA. vikramanA bAramA saikAmAM AcArya zrIvardhamAnasUrie racelA jaina karmakANDanA sarvamAnya graMtha "AcAradinakara"mAM manuSyanA soLa saMskAronuM vidhAna che, temAM jinopavIta-saMskAra, paNa vidhAna upalabdha che. A 16 saMskAro mATenA anuSThAnamAM Arya vedanA maMtro paNa prayojavAmAM AvatA hatA, temAMnA je maMtro A graMthamAM jovA maLe che te maMtro atre rajU karela che. jaina vedamaMtro vize graMthakAre ApelI vigato A pramANe che : "iha yaduktaM jainavedamantrA iti tat pratipAdyate / yadA''didevatanUja AdimazcakrI bharato dhRtAvadhijJAnaH zrImayugAdijinarahasyopadezaprAptasamyakzrutajJAna: sAMsArikavyavahArasaMskArasthitaye arhannidezamApya mAhanAn dhRtajJAnadarzana-cAritra ratnAtrayakaraNakAraNAnumatitriguNatrisUtramudrAGkitavakSaHsthalAn pUjyAn akalpayat / tadA ca nijavaikriyalabdhyA caturmukhIbhUya vedacatuSkamuccacAra / tad yathA -- Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 __ anusaMdhAna-21 saMskAradarzanaM, saMsthAnaparAmarzanaM, tattvAvabodhaH, vidyAprabodha iti caturo vedAn sarvanayavastuprakIrtakAn mAhanAnapAThayat / tatazca te mAhanAH saptatIrthaMkaratIrthaM yAvad dhRtasamyaktvAH ArhatAnAM vyavahAropadezena dharmopadezAdi vitenuH / tatazca tIrthe vyavacchinne tatrAntare te mAhanAH prAptapratigrahalobhAH tAn vedAn hiMsAprarUpaNa sAdhunindanagarbhatayA RgyajuHsAmAtharvanAmakalpanayA mithyAdRSTitAM ninyuH / tatazca sAdhubhirvyavahArapAThaparAGmukhaistAn vedAn vihAya jinapraNIta Agama eva pramANatAM nItaH / teSvapi ye mAhanAH samyaktvaM na tatyajuH teSAM mukheSvadyApi bharatapraNItavedalezaH karmAntaravyavahAragataH zrUyate / sa cAtrocyate / yata uktamAgame- ' siribharahacakkavaTTI AriyaveANa vissuo kattA / / mAhaNapaDhaNatthaMmi NaM(tthamiNaM) kahiaM suajhANa (suanANa?) vavahAraM / / jiNatitthe vucchinne micchatte mAhaNehiM te ThaviA / assaMjaANa pUA appANaM kAriA tehiM // " (A.di. patra 7/8) uparokta samagra varNanathI ema pratipAdita thAya che ke Arya vedo viccheda pAmyA hovA chatAM tenA koI koI aMzo, zrIvardhamAnasUrinA samayamAM eTale ke bAramA zatakamAM paNa, keTalAka jaina brAhmaNo ke gRhastho pAse mojUda hatA ja. keTalAka bhojaka jJAtinA tathA anya jaina gRhastho, ratnatrayInA pratIka svarUpa jinopavIta (janoI) to hajI dasa-vIsa varSa pahelA sudhI paheratA hatA, te to A lakhanAre paNa pratyakSa joyuM che. balke tevA gRhasthonA avazeSa Aje paNa vidyamAna cha ja. AcAradinakara jevA graMthamAM AryavedanA thoDA aMzo maMtrarUpe sacavAyA che, te paNa mahattva, to che ja. alabatta, A samagra muddo aitihAsika ulaTatapAsa to mAgI ja le che. jaina gacchomAM madhyakAlamAM eka nigamagaccha ke nigama saMpradAya hato; tenA Azraye racAyelA 'upaniSat' saMjJAvALAM nigamazAstro Aje paNa upalabdha che. tenuM adhyayana thayu ke thatuM nathI. niSiddha tathA upekSita manAya che. kliSTa-azuddha paNa gaNAya che. tenuM adhyayana thAya to Arya vedanA mudde kaMIka prakAza sAMpaDe to te zakya lAge che. (sandarbha : AcAradinakara (pothI) prakAzaka : paM. kesarisiMha osavAla, muMbaI, I. 1922) Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 oNkTobara 2002 Aryavedamantro yathA - (garbhAdhAnamantraH) ___OM aha~ jIvo'si jIvatattvamasi prANyasi prANo'si, janmyasi, janmavAnasi, saMsAryasi, saMsarannasi, karmavAnasi, karmabaddho'si, bhavabhrAnto'si, bhavasaMbibhramiSurasi, pUrNAGgo'si, pUrNapiNDosi, jAtopAGgo'si, jAyamAnopAGgo'si, sthiro bhava, nandimAn bhava, vRddhimAn bhava, puSTimAn bhava, dhyAtajino bhava, dhyAtasamyaktvo bhava, tatkuryA na yena punarjanmajarAmaraNasaMkulaM saMsAravAsaM garbhavAsaM prApnoSi arha OM || (7-1) (puMsavanasaMskAramantraH) OM aha~ namastIrthaGkaranAmakarmapratibandhasaMprAptasurAsurendrapUjAyArhate Atmane tvamAtmAyuHkarmabandhaprApyaM taM manuSyajanmagarbhAvAsamavApto'si, tadbhavajanmajarAmaraNagarbhavAsavicchittaye prAptArhaddharmo'rhadbhaktaH samyaktvanizcalaH kulabhUSaNaH sukhena tava janmAstu / bhavatu tava tvanmAtApitroH kulasyAbhyudayaH, tataH zAntiH tuSTirvRddhiH RddhiH kAntiH sanAtanI aha~ OM // (9-1) sUryavedamantro yathA- (sUryadarzanamantraH) OM arha sUryo'si, dinakaro'si, sahasrakiraNo'si, vibhAvasurasi, tamo'paho'si, priyaGkaro'si, zivaGkaro'si, jagaccakSurasi, suraveSTito'si, muniveSTito'si, vitatavimAno'si, tejomayo'si, aruNasArathirasi, mArtaNDo'si, dvAdazAtmA'si, cakrabAndhavo'si, namaste bhagavan prasIdAsya kulasya tuSTiM puSTi pramodaM kurU kurU, sannihito bhava aha~ OM // (11-1) candrasya vedamantro kathA- (candradarzanamantraH) / OM arha candro'si, nizAkaro'si, sudhAkaro'si, candramA asi, grahapatirasi, nakSatrapatirasi, kaumudIpatirasi, nizApatirasi, madanamitramasi, jagajjIvanamasi, jaivAtRko'si, kSIrasAgarodbhavo'si, zvetavAhano'si, rAjA'si, rAjarAjo'si, auSadhIgarbho'si, vandyo'si, pUjyo'si, namaste bhagavan ! asya kulasya Rddhi kuru, vRddhi kuru, tuSTi kuru, puSTiM kuru, jayaM kuru, Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusaMdhAna - 21 vijayaM kuru bhadraM kuru, pramodaM kuru, zrI zazAGkAya namaH arha OM // 2 (11-2) 48 yathA vedamantraH ( kSIrAzanamantraH ) OM ahaM jIvo'si, AtmA'si puruSo'si, zabdajJo'si, rUpajJo'si, rasajJo'si, gandhajJo'si, sparzajJo'si, sadAhAro'si kRtAhAro'si, abhyastAhAro'si, kAvalikAhAro'si, lomAhAro'si, audArikazarIro'si, anenAhAreNa tavAGgaM vardhatAM, balaM varddhatAM, tejo varddhatAM, pATavaM varddhatAM, sauSThavaM varddhatAM pUrNAyurbhava, arhaM OM // (12-1) 9 ) (SaSThIsaMskAramantraH ) OM arhaM jIvo'si, anAdirasi, anAdikarmabhAgasi, yattvayA pUrvaM prakRtisthitirasapradezairAzravavRttyA karma baddhaM tadbandhodayodIraNAsattAbhiH pratibhuGkSva, mA zubhakarmodayaphalabhukterucchekaM dadhyAH, na cAzubhakarmaphalabhuktyA viSAdamAcare:, tavAstu saMvaravRttyA karmanirjarA arhaM OM // (13-2) " ( annaprAzanasaMskAramantraH ) OM arha bhagavAnnarhan trilokanAthastrilokapUjitaH sudhAdhArAdhAritazarIro'pi kAvalikAhAramAhAritavAn pazyannapi pAraNAvidhAvikSurasaparamAnnabhojanAtparamAnandadAyakaM balam / taddehinaudArikazarIramAptastvamapyAhAraya AhAraM tatte dIrghamAyurArogyamastu arhaM AUM|| (16-2) (karNavedhasaMskAramantraH ) OM arhaM zrutenAGgairupAyaiH kAlikairutkAlikaiH pUrvagataizcalikAbhiH parikarmabhiH sUtraiH pUrvAnuyogaiH chandobhirlakSaNairniruktairdharmazAstraividdhakarNau bhUyAt arhaM OM // zUdrAdestu OM arhaM tava zrutidvayaM hRdayaM dharmAviddhamastu // ( 17-2) Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oNkTobara 2002 (cUDAkaraNamantra: ) OM arhaM dhruvamAyurdhruvamArogyaM dhruvAH zriyo dhruvaM kulaM dhruvaM yazo dhruvaM tejo dhruvaM karma dhruvA ca kulasantatirastu arhaM OM // (18-1) ( 1 ) upanayanAraMbhavedamantro yathA OM arhaM arhadbhyo namaH, darzanAya namaH, cAritrAya namaH, saMyamAya namaH, satyAya namaH, zaucAya namaH, brahmacaryAya namaH, AkiJcanyAya namaH, tapase namaH, zamAya namaH, mArdavAya namaH, ArjavAya namaH, muktaye namaH, dharmAya namaH, saGghAya namaH, saiddhAMtikebhyo namaH, dharmopadezakebhyo namaH, vAdilabdhibhyo nama:, aSTAGganimittajJebhyo namaH, tapasvibhyo namaH, vidyAdharebhyo namaH, ihalokasiddhebhyo namaH, kavibhyo namaH, labdhimadbhyo namaH, brahmacAribhyo namaH, niSparigrahebhyo namaH, dayAlubhyo namaH, satyavAdibhyo namaH, niHspRhebhyo namaH, etebhyo namaskRtyAyaM prANI prAptamanuSyajanmA pravizati varNakramaM arha OM // (21-1) 49 ( 2 ) OM namo bhagavate, candraprabhajinendrAya zazAGkahAragokSIradhavalAya, anantaguNAya nirmalaguNAya bhavyajanaprabodhAya, aSTakarmamUlaprakRtisaMzodhanAya, kevalAlokavilokitasakalalokAya, janmajarAmaraNavinAzakAya, sumaGgalAya, kRtamaGgalAya, prasIda bhagavan iha candananAmAmRtAzravaNaM kuru kuru svAhA || (21-2) , ( 3 ) OM arhaM Atman dehin jJAnAvaraNena baddho'si, darzanAvaraNena baddho'si, vedanIyena baddho'si, mohanIyena baddho'si, AyuSA baddho'si nAmnA baddho'si, gotreNa baddho'si, antarAyeNa baddho'si karmASTakaprakRtisthitirasapradezairbaddho'si, tanmocayati tvAM bhagavato'rhataH pravacanacetanA, tad budhyasva mA muhaH, mucyatAM tava karmabandhamanena mekhalAvandhena ahaM OM // (21-2) , Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusaMdhAna-21 (4) OM aha~ Atman dehin matijJAnAvaraNena, zrutajJAnAvaraNena, avadhijJAnAvaraNena, manaHparyAyajJAnAvaraNena, kevalajJAnAvaraNena, indriyAvaraNena, cittAvaraNena AvRto'si tanmucyatAM tavAvaraNamanenAcaraNena aha~ OM // (22-1) (5) OM aha~ navabrahmaguptI: svakaraNakAraNAnumatIrdhArayestadantaramakSayyamastu te vrataM svaparataraNatAraNasamartho bhava aha~ OM / / (22-2) OM ahaM brahmacAryasi, brahmacAriveSo'si, avadhibrahmacaryo'si, dhRtabrahmacaryo'si, dhRtAjinadaNDo'si, buddho'si, prabuddho'si, dhRtasamyaktvo'si, dRDhasamyaktvo'si, pumAnasi, sarvapUjyo'si, tadavadhi brahmavrataM AgurunirdezaM dhArayeH aha~ OM // (23-2) (7) OM aha~ gauriyaM, dhenuriyaM, prazasyapazuriyaM, sarvottamakSIradadhighRteyaM, pavitragomayamUtreyaM, sudhAsrAviNIyaM, rasodbhAvinIyaM, pUjyeyaM, hRdyeyaM, abhivAdyeyaM, taddatteyaM tvayA dhenuH, kRtapuNyo bhava, prAptapuNyo bhava, akSayyaM dAnamastu arha OM // (27-2) (8) OM aha~ ekamasti, dazakamasti, zatamasti, sahasramasti, ayutamasti, lakSamasti, prayutamasti, koTyasti, koTidazakamasti, koTizatamasti, koTisahasramasti, koTyayutamasti, koTilakSamasti, koTiprayutamasti, koTAkoTirasti, saGghayeyamasti, asaGkhyeyamasti, anantamasti, anantAnantamasti, dAnaphalamasti tadakSayyaM dAnamastu te aha~ OM / / (27-2) (9) OM vaM varuNo'si, vAruNamasi, gAGgamasi, yAmunamasi, gaudAvaramasi, Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oNkTobara 2002 nArmadamasi, pauSkaramasi, sArasvatamasi, zAtadravamasi vaipAzamasi, saindhavamasi, cAndrabhAgamasi, vaitastamasi, airAvatamasi, kAveramasi, kAratoyamasi, gautamamasi, zaitamasi, zaitodamasi, rauhitamasi, rauhitAMzamasi, sArayavamasi, hArikAntamasi, hArisalilamasi, nArIkAntamasi, nArakAntamasi, raupyakUlamasi, sauvarNakUlamasi, salilamasi, rAktavatamasi, naimnagasalilapAdmamasi, aunnimnagnamasi, pAdmamasi, mAhApadmamasi, taiMgicchamasi, kaizaramasi, pauNDarIkamasi, hrAdamasi, nAdeyamasi, kaupamasi, sArasamasi, kauNDamasi, nairjharamasi, vApeyamasi, tairthamasi, amRtamasi, jIvanamasi, pavitramasi, pAvanamasi, tadamuM pavitraya kulAcArarahitamapi dehinaM // (29-1) (80) OM pavitro'si prAcIno'si, navIno'si, sugamo'si, ajo'si, zuddhajanmA'si tadamuM dehinaM dhRtavratamavrataM vA pAvaya, punIhi abrAhmaNamapi brAhmaNaM kuru // (29-2) ( 11 ) OM sadharmo'si, adharmo'si, kulIno'si, akulIno'si, sabrahmacaryo'si, abrahmacaryo'si, sumanA asi durmanA asi, zraddhAlurasi, azraddhAlurasi Astiko'si nAstiko'si, Arhato'si saugato'si, naiyAyiko'si, vaizeSiko'si, sAGkhyo'si, cArvAko'si saliGgo'si, aliGgo'si, tattvajJo'si, atatvajJo'si, tadbhavabrAhmaNo'munopavItena bhavantu te sarvArthasiddhayaH // (29-2) " 7 ( 12 ) dhruvo'si, sthiro'si, tadekamupavItaM dhAraya // (30 / 1) 51 > (vivAhamantrAH ) ( 1 ) OM arhaM sarvaguNAya sarvavidyAya, sarvasukhAya, sarvapUjitAya, sarvazobhanAya suvastragandhamAlyAlaGkRtAM kanyAM dadAmi pratigRhNISva bhadraM bhavate ahaM OM // (32-1) Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) OM ahaM paramasaubhAgyAya, paramasukhAya, paramabhogAya paramadharmAya, paramayazase, paramasantAnAya bhogopabhogAntarAyavyavacchedaya, imAmamukanAmnIM kanyAmamukagotrAmamukanAmne varAya amukagotrAya dadAti pratigRhANa arha OM // (33-1) , ( 3 ) ( grahazAntimantraH ) " OM arhaM Adimo'rhan, Adimo nRpa:, Adimo niyantA, Adimo guruH, AdimaH sraSTA, AdimaH kartA, Adimo bharttA, Adimo jayI, Adimo nayI, AdimaH zilpI, Adimo vidvAn, Adimo jalpakaH, AdimaH zAstA, Adimo raudra:, AdimaH saumyaH, AdimaH kAmyaH, AdimaH zaraNyaH, Adimo dAtA, Adimo vandyaH, AdimaH stutyaH, Adimo jJeyaH, Adimo dAtA, Adimo vandyaH, AdimaH stutyaH, Adimo jJeyaH, Adimo dhyeyaH, Adimo bhoktA, Adima: soDhA, Adima eka:, Adimo'nekaH, AdimaH sthUlaH, AdimaH karmavAn, Adimo'karmA, Adimo dharmavit, Adimo'nuSTheyaH, Adimo'nuSThAtA, Adima: sahajaH, Adimo dazAvAn, AdimaH sakalatraH, Adimo vikalatraH, Adimo vivoDhA, AdimaH khyApakaH, Adimo jJApakaH, Adimo viduraH, AdimaH kuzalaH, Adimo vaijJAnikaH, AdimaH sevyaH, Adimo gamyaH, 'Adimo vimRzyaH Adimo vimRSTA, surAsuranaroragapraNataH, prAptavimalakevalo, yo gIyate yatyavataMsaH sakalaprANigaNahito, dayAluraparApekSaH, paramAtmA, paraM jyotiH paraM brahma, paramaizvaryabhAk, paraMparaH parAtparo'paraMparaH, jagaduttamaH sarvagaH sarvavit, sarvajit, sarvIyaH, sarvaprazasyaH, sarvavandyaH, sarvapUjyaH, sarvAtmA asaMsAraH, avyayaH, avAryavIryaH, zrIsaMzrayaH zreyaHsaMzrayaH, vivazyAyahRt, saMzayahRt, vizvasAro, niraJjano, nirmamo niSkalaGkI, niSpApmA, niSpuNyaH, nirmanAH nirvacAH, nirdeho, niHsaMzayo, nirAdhAro, niravadhiH pramANaM, prameyaM, pramAtA, jIvAjIvA zravabandhasaMvaranirjarAmokSaprakAzaka:, sa eva bhagavAn zAnti karotu tuSTiM karotu puSTiM karotu RddhiM karotu, vRddhiM karotu sukhaM karotu zriyaM karotu, lakSmIM karotu ahaM OM // (34-2) 3 anusaMdhAna-21 1 2 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oNkTobara 2002 53 (4) __OM arha AtmAsi, jIvo'si, samakAlo'si, samacitto'si, samakarmAsi, samAzrayo'si, samadeho'si, samakriyo'si, samasneho'si, samaceSTito'si, samAbhilASo'si, sameccho'si, samapramodo'si, samaviSAdo'si, samAvastho'si, samanimitto'si, samavacA asi, samakSuttRSNo'si, samagamo'si, samAgamo'si, samavihAro'si, samaviSayo'si, samazabdo'si, samarUpo'si, samaraso'si, samagandho'si, samasparzo'si, samendriyo'si, samAzravo'si, samabandho'si, samasaMvaro'si, samanirjaro'si, samamokSo'si, tadehyekatvamidAnIM aha~ OM // (36-1) (5) OM raM raM rI rauM ra: namo'gnaye, namo bRhadbhAnave, namo'nantatejase, namo'nantavIryAya, namo'nantaguNAya, namo hiraNyaretase, namaH chAgavAhanAya, namo havyAzanAya, atra kuNDe Agaccha 2, avatara 2, uttiSTha 2, svAhA // (36-- (6) ___ OM aha~ OM agne prasannaH sAvadhAno bhava, tavAyamavasaraH, tadAkArayendraM yamaM nairRtiM varuNaM vAyuM kuberamIzAnaM nAgAn brahmANaM lokapAlAn, grahAMzca sUryazazikujasaumyabRhaspatikavizanirAhuketUnasurAMzcAsuranAgasuvarNavidyudagnidvIpodadhidikkumArAn bhavanapatIn pizAcabhUtayakSarAkSasakinnarakiMpuruSamahoragagandharvAn vyantarAn candrArkagrahanakSatratArakAn jyotiSkAna saudharmezAna zrIvatsAkhaMDalapadmottarabrahmottarasanatkumAramAhendrabrahmalAntakazukrasahasrArAnataprANatAraNAcyutagraiveyakAnuttarabhavAn vaimAnikAn indrasAmAnikAn pArSadyatrAyastriMzallokapAlAnIkaprakIrNakalokAnti-kAbhiyogikabhedabhinnAMzcaturNikAyAnapi sabhAryAn sAdhudhavalavAhanAn svasvopalakSitacihnAn, apsarasazca parigRhItAparigRhItAbhedabhinnA sasakhIkAH sadAsIkAH sAbharaNA rucakavAsinIdikku mArikAzca sarvAH, samudranadIgiryAkaravana-devatAstadetAn sarvAMzca, idaM arghyaM pAdyamAcamanIyaM bali caruM hutaM nyastaM grAhaya 2, svayaM gRhANa 2 svAhA aha~ OM // (36-2) Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusaMdhAna-21 (7) . OM aha~ anAdivizvamanAdirAtmA, anAdiH kAlo'nAdi karma, anAdiH saMbandho dehinAM dehAnugatAnanugatAnAM, krodhAhaGkAracchadmalobhaiH saMjvalanapratyAkhyAnA varaNAnantAnubandhibhiH zabdarUparasagandhasparzericchAnicchAparisaGkalitaiH saMbandho'nubandhaH pratibandhaH saMyogaH sugamaH sukRtaH sunivRttaH sutuSTaH supuSTaH suprAptaH sulabdho dravyabhAvavizeSeNa aha~ OM // (37-2) (8) ___OM aha~ karmAsti, mohanIyamasti, dIrghasthitirasti, nibiDamasti, duzchedyamasti, aSTAviMzatiprakRtirasti, krodho'sti, mAno'sti, mAyAsti, lobho'sti, saMjvalano'sti, pratyAkhyAnAvaraNo'sti, apratyAkhyAnAvaraNo'sti, anantAnubandhyasti, catuzcaturvidho'sti, hAsyamasti, ratirasti, aratirasti, bhayamasti, jugupsAsti, zoko'sti, puMvedo'sti, strIvedo'sti, napuMsakavedo'sti, mithyAtvamasti, mizramasti, samyaktvamasti, saptatikoTAkoTisAgarasthitirasti, aha~ OM // (38-1) (9) OM aha~ karmAsti, vedanIyamasti, sAtamasti, asAtamasti, suvedyaM sAtaM durvedyamasAtaM, suvargaNAzravaNaM sAtaM durvargaNAzravaNamasAtaM, zubhapudbhaladarzanaM sAtaM duSpudgaladarzanamasAtaM, zubhaSaDrasAsvAdanaM sAtaM azubhaSaDrasAsvAdanamasAtaM, zubha-gandhAghrANaM sAtaM azubhagandhAghrANamasAtaM, zubhapudgalasparzaH sAtaM azubhapudgalasparzo'sAtaM, sarvaM sukhakRtsAtaM sarvaM duHkhakRdasAtaM, aha~ OM // (38-2) (10) OM arha sahajo'sti, svabhAvo'sti, saMbandho'sti, pratibaddho'sti, mohanIyamasti, vedanIyamasti, nAmAsti, gotramasti, Ayurasti, heturasti, Azravabaddhamasti, kriyAbaddhamasti, kAyabaddhamasti, tadasti sAMsArika: saMbandhaH aha~ OM / / (38-2) Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oNkTobara 2002 ( 11 ) OM arhaM jIva tvaM karmaNA baddhaH, jJAnAvaraNena baddhaH, darzanAvaraNena baddha:, vedanIyena baddhaH, mohanIyena baddhaH, AyuSA baddho, nAmnA baddho, gotreNa baddhaH, antarAyeNa baddhaH prakRtyA baddhaH sthityA baddhaH, rasena baddhaH pradezena baddhaH, tadastu te mokSo guNasthAnArohakrameNa arha OM / / (39-2) ( 12 ) OM arhaM kAmo'si, abhilASo'si, cittajanmAsi, saGkalpajanmAsi, kAmyo'si, sevyo'si, priyo'si, mAnyo'si zabdo'si, rUpo'si, raso'si, gandho'si, sparzo'si sarvago'si sarvavyApako'si sarvArtho'si, Anandado'si, , 55 , Uhyo'si, madano'si, mathano'si, unmAdano'si, mohano'si, tApano'si, zoSaNo'si, mAraNo'si, vikRtirasi, ajeyo'si, durjayo'si, prabhurasi namaste arha OM // (41-1) * Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vihaMgAvalokana - muni bhuvanacandra anusaMdhAna-19mAM be dIrgha kRtio prakAzita thaI che. khaMbhAtanA zrAvaka kavi RSabhadAsanI eka adyApi aprakAzita kRti 'vratavicAra rAsa' A aMkamAM chapAI che. RSabhadAsa eka kalamavIra sAhityasarjaka tarIke prasiddha che, paNa prastuta kRtimAM kavinI dhArmika zraddhA, vicAradhArA, sAMpradAyika valaNa ane zAstrIya viSayonI temanI jANakArI vizeSa rUpe upasI Ave che. prati kSatiyukta che ane joDaNIbheda puSkaLa che, tethI lipyaMtara karavU agharaM paDe evaM che.viSayathI suparicita vidvAna ja A kRtinuM saMpAdana karI zake. A. zIlacandrasUri dvArA AnuM saMpAdana thayu e eka sukhada saMyoga che. kavinA samayanI khaMbhAta vistAranI bhASAmA 'ya' zruti vipula pramANamAM hatI e tathya kavinI anya katio tathA khaMbhAtanA tatkAlIna a-jaina kavionI kRtio parathI jaNAI Ave che. kavi RSabhadAsanI eka mahattvanI kRti 'traMbAvatI tIrthamAla' (je 'anusaMdhAna' (aMka 8)mAM ja prathama vAra pragaTa thaI cUkI che)mAM paNa AvI ja sthiti che. zabdomAM ha, ya, ra, a, A, i vagereno prakSepa, 'i'no 'ya' (mukhi mukhya), 'u'no 'yu' (zubha syubha) 'ja'no 'ya', svaravyatyaya (azubha-Uzabha), svaralopa (caraNe carNe) vagere tatkAlIna 'khaMbhAtI' bolImAM puSkaLa pramANamAM dekhAya che. joDaNInI AvI vicitritAne kAraNe pratinA vAcanamAM muzkelI paDI che ema jaNAI Ave che. lekhakanI potAnI sarattacUke paNa bhAga bhajavyo che. saMpAdaka pATha aMge vicAravA vadhu thobhI zakyA nathI ema paNa lAge. AvAM kAraNone laIne mULa pAThamAM parimArjana karavAne lAyaka sthaLo ThIka ThIka rahyAM che (gAthA 15) kaMcukacarNA : kaMcanavarNI (?) (19) nAzA zamai : nIzA zamai (90) nari kIjai : navi kIjai Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oNkTobara 2002 (97) sUdara(?) : 'suMdara', 'sUdara' thayuM che. (111) jina navI bhamuM : jima navI bhamuM (222) matho ghalai : mAtho ghAlai ekalo calai : ekalo cAlai / chaMdanI dRSTie ghalai, calai pATha khoTo che. hastapratamAM ema hoya to kavino lekhanadoSa thayo hoya, ema mAnavU rahyu. (282) dIdho bhAga : dIdho mAga (294) narako valI : nara ko valI (341) adyu(chayu)ta: ahIM 'adyuta' ja barobara che. svaravyatyaya thaI 'udyota'nuM 'adyuta' thayuM che. (352) -gi-ya : 'jagi soya' hovAnI saMbhAvanA che. (394) viSa : 'virSa' (vRkSa) hovAnI saMbhAvanA che. (359) kuparakhaboli : kupurakha-boli (kupuruSanA bole) supara khalopai : suparakha lopai (supuruSa lope) (445) yama nADi : 'yama[nA] nADi' / (447) pApa-karma bai egaThA : pApa-ka(dha)rma bai egaThA (524) mAkhI aI ali : mAkhI aIali (mAkhI-IyaLa) (525) agyaH (AgaLa) 'agi' mAMnA 'i'no 'ya' thayo che. (590) sahai sabhaga : 'sahaisa bhaga (sahasra bhaga) (445) malavaDhatA : mala vaDhatA (malla laDatA) (828) cIDaH cIDa(ra?) joDaNIbhedane lIdhe ajANyA lAgatA zabdone kAraNe zabdakoza vistRta thayo che. AmAM jaina pAribhASika zabdone saMpAdake yogya rIte ja nathI lIdhA. Ama chatAM zabdakozamAM levA jevA thoDA vIjA zabdo kRtimAM najare caDe che (18) vaseko : vizeSa (622) zamazA : samasyA (25) phUlI : mAthA- ghareNuM (736) sarIvAhAluli: ? (410) roTo : garIba (748) poIzAM : ? (477) poDhuM : moTuM (736) khalaiDAM : ? (khalelAM ?) Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusaMdhAna-21 (590) potai : piMDamAM, potAmAM (749) viradhya : vRddhi (524) aIali : IyaLa (480) caDI : cakalI __ zabdakozamAMnA keTalAka zabdo vize(90) loDhI : ahIM 'loDhI nIta' ema zabdaguccha levo joito hato. . (394) caMdana jamalAM : caMdana sAthe (435) kupara khaboli : kuparakha-boli-kupuruSanA bole supara khalopai : suparakha lopai- supuruSa lope (441) mehara : mahetara athavA mera (445) palavADi : pAlAnI-ghAsanI vADa (512) akAI : nirarthaka, kAraNa vagara. (kacchI bhASAmAM A zabda A ja arthamAM pracalita che. (577) chabadi : chadmathI (varNavyatyayathI 'chadma' =chabada' banyo hoya. kRtimAM 'chala-chabadi' evo zabdaguccha che, tethI 'chadma' artha levAmAM harakata nathI.) (620) varalA : viralA (651) vihIvA : vivAha (kRtimAM 'para vihIvA meli' che. 'paravivAhakaraNa' e jANIto 'aticAra' che.) (673) zAmyanI : svAminI, zeThANI . (679) barda : birUda (720) ApopuM : potAne, jAtane kavi RSabhadAsa eka prasiddha jaina kavi hotAM temano vRttAMta kRti sAthe ApavAnI AvazyakatA rahetI nathI, to paNa prAstAvikamAM kavino jIvanakAla saMvatomA Apyo hota to saMdarbharUpe navA vAcakone madadarUpa thAta. A aMkanI bIjI dIrgha kRti- 'hIrasAgarakRta stavanacovIsI' eka bhaktirasapUrNa racanA che. AnI bhASA sattaramAM-aDhAramA saikAnI ke te pachInI lAge che. kartAnA guru jinacandrasUri che te kyA - e nizcita karavU paDe che. 'jaina gUrjara kavio' jevA saMdarbhagraMnthono upayoga madhyakAlIna jaina kavionA Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oNkTobara 2002 59 prazne dareka saMzodhaka-saMpAdakoe karavo ja joie - jemA prAyaH dareka kavino saMdarbha maLI jAya tema che. kRtinA pAThamAM je thoDaMka sUjhyuM te noMg - (kramAMka stavana/gAthAnA samajavA) (1/2) huM sahatI : haMsa hatI (2/2) mana madhu : mana madhu[kara] (8/2) madhukara samane jAya : madhukara samare jAya - bhamaro jAInA phUlane saMbhAre. (18/3) mujha maMdira : ahIM pAThAMtaramAM Apelo 'mujha manamaMdira' pATha vadhu yogya che. sta. 7, gA. 8mAM 'saravAle' zabda che, te 'sara-pAla' ema lakhAvo joie. A eka nyAya che. sarovarane pALa joie, pALane sarovara joIe, baMne anyonyAzrita che; e rIte prIti paNa parasparAzrayI che. sta. 19, gA. 4mAM 'virace na paDiyA vaMka' e paMktimAM 'virace'no artha 'kaMTALI jAya, mana UMcaM karI le' evo che. A 'viraca' kriyApada kacchI bhASAmAM A ja arthamAM Aje paNa prayojAya che, gujarAtImAM lupta che. ma. mahAvIranA AhAraviSayaka ullekhonA bhrAmaka arthaghaTano vize zIlacandrasUrinI DhUMkI noMdha muddAsaranI che. saMbaMdhita zabdonA vanaspatiparaka artho ApyA che tyAM te koza/nighaMTuno nirdeza paNa Apavo joito hato. A viSayamAM bhUtakALamAM puSkaLa carcAo thaI che, AjanA paradezIya vidvAno tenAthI ajANa hoya ema bane. anya dezonA paMDito sudhI samAdhAna-nirAkaraNa pahoMce te mATe Indology saMlagna paradezanI patrikAomAM eka sarvagrAhI lekha (Ayurveda, nighaMTu, TIkA-cUrNionA saMdarbho sAthe) lakhAvo joie. [ spaSTatA : nIzA, navi, jina, narako, ApopuM- ATalA pRphavAcananA doSa che. 'kaMcukacarNA', 'matho', 'calai', 'ghalai' - pratimAM A rIte hoI ema Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusaMdhAna-21 ja rAkhela che. carNA (varNA) ema karI zakAya. 'sUdara' zabda pANIthI caherAyela hoi (?)' cihna sAthe Apyo che. 'viSa' nahi ', 'viSa' che, 'agya' nahi, 'aMgya' che; vAcanadoSa che. 'yama nADi' pratamAM ja che. 'mAMkhIa Iali' Ama che; vAcanadoSa. 'bhAga' paNa vAcananI bhUla ja. 'barda' biruda Teka, khyAti - traNa arthomAM maLe che. A uparAMta keTalIka bhUla najare caDI che te A pramANe : pR. 31, kaDI kra. 100 nI jagyAe 200, pR. 77 para 73 mI kaDI prathama caraNamAM 'syutra'ne badale 'sputra' - (suputra), pR. 110 para paM. 1 ane 2 mAM 65 ne badale 657 ne 659, paM. 3 mAM '65 93' ne badale '659 3', paM. 6 para 'syutra sUtra (?)' ne badale 'sputra suputra', ema vAMcaq. saM.] (2) anusaMdhAna-20nI badhI sAmagrI zrIzIlacandrasUrijI pAsethI Ave che. A aMkamAM prasiddha thayelI kRtio viziSTa, rocaka ane mahattvapUrNa che. bhaMDAromAM daTAI rahelI AvI vipula sAmagrIne prakAzamAM lAvavAnI che, saMzodhana ane saMpAdana kSetramA paDelA vidvAna munivaro tathA paMDitoe A kArya paNa sAthe sAthe karavA jevU che. AthI prAcIna sAhityanI sevA thaze, keTalAka muMjhavatA praznono ukela paNa AvI zakaze. A aMkamAM pragaTa thayela 'vasudhArA' viSayaka lekha AnuM suMdara udAharaNa che. saMskRtabhASAmAM stutikAvyo tathA stotro vizAla saMkhyAmAM maLe che, citrakAvyonI paraMparA paNa sArI peThe vikasI hatI. prAya: dareka samartha kavie A kAvyaprakAra para kalama calAvI haze. citrakAvyanI racanA AhvAnarUpa hoya che, tema tenuM arthaghaTana paNa eTaluM ja kaThina hoya che. A aMkamAM prasiddha thayela 'caturhArAvalI stava' bauddhika vyAyAma ane nAvInyano namUno che. zlokonAM caraNonA Adya- aMtima akSarone tIrthaMkaronA nAmAkSaro sAthe buddhipUrvaka joDavAmAM AvyA che, kalpanAvaividhya ane zabdaramata dvArA utsukatAnuM nirvahaNa Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61 oNkTobara 2002 chevaTa lagI thAya che. pAMDityane pUrepUruM kAme lagADyA sivAya varNa-arthachaMdanI AvI gUMthaNI thaI zake nahi. ___'AtmasaMvAda' nAmaka dIrgha saMskRta gadyakRti aneka rIte dhyAnapAtra che. saMpAdakazrInA maMtavya pramANe A graMtha upA. zrImad yazovijayajInI racanA che. navyanyAyanI paddhatie prakRSTa kakSAnI carcA tathA hastAkSaronuM sAmya-A be muddA saMpAdakanA maMtavyane samarthana ApatA jaNAya che, to 'aiM' maMtrAkSaranI gerahAjarI tathA keTalIka lekhananI bhUlo-A be muddA tenI viruddha jAya che. graMtha apUrNa che, kAcA kharar3A rUpe che, tethI temAM zuddhi-vRddhi svAbhAvika ja gaNAya, paraMtu 'doSAnAM' jevA vyAkaraNaduSTa prayogo AmAM che, je saMskRtanA sArA abhyAsInA hAthe paNa na thAya; ahIM to granthakAra navyanyAya-jainadarzanaSaTdarzananA prakhara vidvAna che (te upAdhyAyajI hoya ke bhale bIjA koI hoya); AnuM samAdhAna to saMpAdaka zrIe Apyu che te ja hoi zake : graMthakAranA phaladrUpa dimAgamA yukti-tarkono dhasamasato pravAha vaheto haze.... tene kAgala para avatAravAnI tvarAmAM AveM jhIjhINuM jovAno avakAza ja emane nahi rahyo hoya. Atmasiddhi mATenI aTapaTI tarkajALa, naiyAyika zailI, viSaya pararnu adbhuta prabhutva-A badhuM svataH upAdhyAyajI yazovijayajI, smaraNa karAve che. granthanA pahelA-chellA pRSThanI chabI ApI che te hastAkSaranI tulanAmAM madada karaze. adhikArI vidvajjano AnA para prakAza pADe evI apekSA. A adbhuta kRtine prakAzamAM lAvavA badala A. zIlacandrasUrijI bhUri bhUri dhanyavAdanA adhikArI banyA che. kRtinu vAcana ane punarlekhana kuzaLatApUrvaka thayuM che. muni zrI kalyANakItivijayajIe granthanA viSayane AtmasAt karIne avataraNa karyu che. kartAe pote pATho sudhAryA che te sthaLo vadhu vicAra mAgI le che. pR. 36 para 'na cAnyadanumAnaM pramANaM' ema chapAyuM che. prathama pRSThanI chabImAM jotAM A pATha 'na cAnumAnaM pramANaM' ema sudhArelo jaNAya che, ane te prasaMgAnurUpa che. pR. 52 svopAdanaM svopAdAnaM hovU joIe. pR. 58 tava jayapatAka(?)=tatajayapatAka hovAno saMbhava che. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 anusaMdhAna-21 pR. 66 parvato nAvyattA (?) = parvato nAvyaktAM pR. 67 'cArvAko'pi....' ahIMthI zarU thatI be traNa paMktiomAM vyAkaraNa sambandhI kSatio che. pR.67 mohanivRttyarthatvema... pATha azuddha jaNAya che. pR.74 tathAbhavavikalaM = tathAbhAvavikalaM' hoI zake. pR. 76 mandadhiyA'pi = mandadhiyo'pi' hoI zake. ___'keTalIka prakIrNa laghuracanAo'mAMnI prathama racanA pArzvacandragacchIya kavinI kRti che. A gacchanA pratikramaNa vidhinA pustakomA A kRti mudrita che ane te caityavaMdana tarIke bolAya paNa che. mudrita pustaka pramANe pAThamAM A pramANe pheraphAra cha : zloka -1 0dhIramatim zloka -2 vande ca zloka -3 0manantamabhijJanatam namo dharma0 zloka -4 vIramabhIrutamam zloka -5 nirjitamahAripumohamatsaramAnamada0 rAjahaMsasamaprabhAH ___ 'amRtadhuna' cAraNa zailInI racanA jaNAya che. 'mevAr3ako kavita' sArI ramUja pUrI pADe che. 'basudhArA'nI hastaprato jaina ha. li. granthabhaMDAromAM sArA pramANamAM maLe che. yati-gorajIonA kAlamAM A stotra ane tenI ArAdhanA jainomAM pravezyA haze e samajavaM muzkela nathI. prastuta lekhamAM kavi dIpavijayajInA lekhanA AdhAre 'vaso' gAmanA vasuMdharA maMdira vize adhikRta prakAza paDyo che. dharmakSetre navI navI vastuo kevI rIte praveze che tenuM A 'vasudhArA' suMdara udAharaNa pUruM pADe che. AvI bAbatonA khulAsA aitihAsika saMzodhana vinA na maLI zake. AthI ja itihAsa, jJAna/saMzodhana Avazyaka bane che. jaina derAsara nAnIkhAkhara-370435 kaccha sADe The / Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TraeNka noMdha zrIharibhadrasUrikRta 'SaDdarzanasamuccaya'nA, paM. mahendrakumAra jaina dvArA thayela saTIka-sAnuvAda-sampAdana- (pra. bhAratIya jJAnapITha, kAzI, paMcama saMskaraNa I. 2000)nA graMthamAM pR. 21 para 27mA perAmAM akriyAvAdIonI vAta Ave che. tyAM "te ca kokulakANThevidviromakasugatapramukhAH" ema paMkti che. teno anuvAda karatAM zrImahendrakumAra jaine A pramANe lakhyuM che : "kokula kANThevi dviromaka sugata Adi pramukha akriyAvAdI haiM / " A sthale thoDoka sudhAro ema karavo joIe ke "kokula kANTheviddhi romaka sugata0' 'kANThevi' ane 'dviromaka' evAM nAma nahi, paNa 'kANTheviddhi' ane 'romaka' evAM nAma hovAM vadhu ThIka lAge che. zrIhemacandrAcAryanA 'siddhahemazabdAnuzAsana'mAM eka sUtra "daivayajJizaucivRkSisAtyamugrikANTheviddhervA" (si. 2-4-82) Aq che. temAM 'kANTheviddhi' zabda Ave che, te A akriyAvAdI 'kANTheviddhi', ja sUcana kare che, ema jaNAya che. vaLI, 'dviromaka' nAma nabuM che. 'romaka' nAma vadhu paricita tathA vAstavika paNa lAge che. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzana - mAhitI tAjetaramAM thoDAMka prakAzano jovAmAM AvyAM che, temano TUko paricaya ahIM Apela che : (1) Jaina Theory of Multiple Facets of Reality and Truth (Anekantavada) saMpAdaka : nagIna je. zAha, prakAzana : motIlAla banArasIdAsa, tathA bI.ela. insTiTyUTa, dillI, I. 2000 'anekAntavAda' viSe vividha vidvAnoe lakhelA (aMgrejI) abhyAsapUrNa lekhonuM sarasa saMkalana-saMpAdana. (2) The Jaina Path of Purification .le. padmanAbha esa. jainI, prakAzana : motIlAla banArasIdAsa, dillI, punarmudraNa : I. 2001 keliphorniyA, amerikA sthita, (digambara) jaina vidvAne jaina AcAra ane siddhAMto tathA vividha saMpradAyone sparzatA leko lakhelA, teno A sacitra saMgraha sarvaprathama I. 1979mAM prakAzita thayo hato. videzamAM tathA dezamAM maLIne AnI pAMca AvRtti thaI che, je A pustakanI lokagrAhyatA sUcave che. (3) Scripture and Community (Collected Essays on the Jains) Kendall w. Falkert nAmanA videzI vidvAne lakhelA, jaina dharmanAM vibhinna aMgone tathA pAsAMne sparzatA aMgrejI nibaMdhono saMgraha(sacitra) saMpAdaka : John E. Cort. __ prakAzaka : hArvarDa yunivarsiTI, senTara phora dha sTaDI oNpha varlDa rilIjIyansa, amerikA, I. 1993 lekhake muni zrIjaMbUvijayajInI pAse samI ane veDa e gAmomAM joyelA paryuSaNaparva- sacitra varNana AlekhyuM che. 'SaDdarzana'nuM pratipAdana Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ okTobara 2002 karatI cAra jaina racanAo viSe paNa cAra nibaMdha che. anya paNa lekho, mAtra viSayakrama uparathI paNa, paThanIya ane abhyAsapUrNa haze, tema jaNAI Ave che. (4) jaina bhASAdarzana (hindI) __ le. pro. sAgaramala jaina, prakAzaka : bI.ela.insTiTyUTa, dillI, I. 1986 jaina dharmanA 'bhASA' siddhAMta upara Adhunika zailIe lakhAyelo A sarasa graMtha che. aneka zAstro tathA siddhAntonA abhyAsanA paripAkarUpe taiyAra thayelo A graMtha tajjJo mATe vizeSa abhyasanIya che. (5) saGgItopaniSatsAroddhAraH kartA : vAcanAcArya zrIsudhAkalazagaNi saMpAdaka tathA aMgrejI anuvAdaka : ALLYN MINER prakAzaka : indirA gAMdhI nezanala senTara phora dha ArTsa, nyU dillI tathA motIlAla banArasIdAsa, dillI, I. 1998 ____ maladhAragacchIya AcArya zrIrAjazekharasUrinA ziSya vA. sudhAkalaza gaNie vi.saM. 1380mAM 'saMgItopaniSat' grantha racelo. te pachI saM. 1406mAM 'saMgItopaniSatsAroddhAra' paNa temaNe ja banAvyo. banne saMgItazAstra-pratipAdaka racanAo hatI, saMskRta bhASAnI. be paikI prathama racanA anupalabdha che. bIjI racanA joke I. 1961mAM vaDodarAnI 'gAyakavADsa orienTala sirIja'mAM Do. yu.pI.zAhanA saMpAdanapUrvaka prakAzita hatI ja; paraMtu ahIM te graMthanuM punaH saMpAdana, aMgrejI anuvAda sahita prakAzita karavAmAM AvyuM che. vividha pariziSTo paNa ApavAmAM AvyAM che. (6) pAtaMjalayoga evaM jainayoga kA tulanAtmaka adhyayana le. aruNA Ananda, prakAzaka : motIlAla banArasIdAsa evaM bI.ela insTiTyUTa, dillI, I. 2002 bI.ela.insTiTyUTamAM upanidezaka pade ArUDha lekhikAe hindI bhASAmAM lakhelo A abhyAsapUrNa zodha-prabandha che, paThanIya paNa. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 (7) Jain Temples le. ela. ema. siMghavI, chabIkAra : taruNa coparA prakAzana : Luxor Foundation, dillInA sahayogathI 'himAlayana buksa, dillI, I. 2002 anusaMdhAna- 21 bhagavAna mahAvIranA 2600mA janmakalyANakavarSanA upalakSyamAM tathA tenI madhura smRtirUpe, iMglaMDamAM bhAratanA rAjadUta tarIke rahI cUkelA DaoN. siMghavI A graMtha nirmANa karela che. temAM dezanA temaja videzanA aneka jaina tIrtho, maMdiro, pratimAonI uttama tasavIro paNa vipula mAtrAmAM che. darzanIya graMtha. (8) niyati dvAtriMzikA ( gujarAtI anuvAda : vivaraNa sahita ) kartA : zrI siddhasena divAkarasUri, anuvAdaka : muni bhuvanacaMdra niyativAdanA siddhAMtanuM nirUpaNa karatI, divAkara bhagavaMtanI batrIzInA rahasyane pakaDavAnuM vikaTa kAma anuvAdake ahIM supere pAra pADyuM che. pAThazodhana tathA pAThanirNaya mATe paNa sAro prayAsa karyo che. prakAzaka : jaina sAhitya akAdamI, gAMdhIdhAma- kaccha, I. 2002 (9) ' zataka 'nAmA paMcama karmagraMtha ( gujarAtI sacitra vivaraNa ) graMthakAra : zrIdevendrasUrijI anuvAda : ramyareNu prAptisthAna : pArzvabhaktinagara, bhIlaDiyAjI, u.gu. I. 2002 agAu prathamanA cAra karmagraMthonAM vivaraNa prakAzita thayAM che. te zreNimAM A pAMcamuM pustaka che. karmasAhityanA adhyetAo mATe suMdara prayAsa. (10) nandanavanakalpataru : ( saMskRta bhASAmaya ayanapatra ) aMka AThamo I. 2002 saM. kIrtitrayI. prakAzaka : jaina graMtha prakAzana samiti, khaMbhAta 11. mUlazuddhiprakaraNam vibhAga 1-2 * praNetA : zrI pradyumnasUri, saMpAdaka : A. dharmadhuraMdharasUri evaM paM. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oNkTobara 2002 amRtalAla mohanalAla bhojaka prakAzaka : zrutinidhi, amadAvAda, I. 2002 prAkRta bhASAnibaddha A graMthano prathama bhAga pUrve prAkRta grantha pariSad dvArA (I. 1981) prakAzita hato; tenuM punarmudraNa che. dvitIya bhAga prathamavAra pragaTa thAya che. eka mahattvapUrNa grantha, saMpUrNa prakAzana thaq e mahattvanI ghaTanA che. alabatta, AvA mahattvapUrNa ane varSonA vilamba bAda thayela prakAzanamAM vistRta ane abhyAsapUrNa prastAvanA temaja vividha pariziSTo apAyAM hota to graMthanI upAdeyatA khUba thAta. durbhAgye tema nathI thayu, ane prAcIna praNAlikAnusAre ja grantha prakAzita thayo che. 11. prAcIna madhyakAlIna sAhityasaMgraha (mohanalAla dalIcaMda dezAI - saMpAdita laghukRtisaMgraha) saM. jayaMta koThArI prakA. lA.da.bhA.saM. vidyAmandira amadAvAda (I. 2001) mo.da. dezAIe 'konpharansa heralDa' tathA 'jaina yuga' vagere sAmayika patromAM, potAnI sudIrgha saMzodhana-yAtrAnI ADapedAzarUpe, aneka madhyakAlIna racanAo saMpAdita tathA prakAzita karelI. te kRtionuM saMkalana tathA keTalAka aMze punaHsaMpAdana, jayaMta koThArIe, A granthamAM Apela che. kRtionI saMkhyA 110 jeTalI che. pariziSTamAM zabdakoza, bhale adhUro paNa, mUkavAmAM Avyo che. jayaMta koThArI vadhu rahyA hota to temanI vistRta bhUmikAno, pUrNa zabdakozano, tathA anya pariziSTAdino lAbha avazya maLI zakyo hota. khUba mUlyavAna prakAzana. *** . noMdha 1 : anusandhAna-19mAM prakAzita 'gautamasvAmI- stavana' pUrve anyatra prakAzita hovAnuM jANavA maLe che. temAM keTalAka pAThabheda che, ane tyAM vijayasenasUrinA ziSya 'dhIra' (dhIravijaya)nI A racanA hovAno nirdeza che. arthAt A racanA jaina paraMparAmA lokapriya che. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 anusaMdhAna-21 noMgha 2 : anusaMdhAna-19mAM prakAzita hIrasAgarakRta stavana-covizI viSe 'gujarAtI sAhitya koza (madhya.)'nI noMdha A pramANe che : "hIrasAgara [ ] : jaina 'covIsI'nA kartA." AthI temanA viSe vizeSa vigato prApya thaI nathI. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________