________________
૩૦
પ્રમાણિક સમાધાન થઈ શકયું નથી. ગયા થોડા વર્ષોમાં, કેાઈ દિગંબર અને વે. મૂર્તિપૂજક ભાઈ એ જૈન ધર્મ પર થોડાં અંગ્રેજી પુસ્તકો લખ્યાં છે, પરંતુ ધાર્મિક પક્ષપાતને લઈને આ પુસ્તકથી ત્રણે સંપ્રદાયના ઈતિહાસ ઉપર વિશેષ પ્રકાશ પડી શક્યા નથી.
વેતાંબર અને દિગંબર સંપ્રદાયે કેવી રીતે થયા, તે બાબતની તપાસ પ્રોફેસર હરમન જેકેબીએ કરી ખરી, પરંતુ તેઓ સત્ય શોધી ન શકયા. તેનાં બે કારણ છે. પહેલું તો તેઓએ જૈન સૂત્રોના અર્થો સમજ્યા વગર પિતાના તર્ક મુજબ અર્થ કર્યા અને બીજું, સત્યજ્ઞાન મેળવવા માટે તેઓ એ પોતે જૈન સાધુને પુછપરછ કરી નહિ.
શ્વેતાંબર અને દિગંબર અને સંપ્રદાયમાં એક બીજાની ઉત્પત્તિ સંબંધમાં પરસ્પર વિરોધી દંતકથાઓ ચાલે છે. અને દરેક સંપ્રદાય પોતાને બીજા કરતાં અસલી માને છે, પરંતુ આ તે પૂરેપૂરું સિદ્ધ થઈ શકે તેમ છે કે દિગંબરોની ઉત્પત્તિ તાંબરે પછી જ થઈ છે, અને તે પણ મહાવીર નિર્વાણ પછી ઘણે વરસે અસલી સંઘ (વેતાંબર)થી અલગ થઈને; પરંતુ આમ કહેતાં પહેલાં એ જરૂરી છે કે, આપણે બને સંપ્રદાયના ધાર્મિક ગ્રંથ તરફ દષ્ટિ ફેરવીએ.
ધે મૂર્તિપૂજકે ૪૫ સૂત્રને માને છે, ત્યારે . સ્થાનકવાસીઓ તેમાંથી ફક્ત ૩૨ સૂત્રને જ માને છે. આથી ઉલટું દિગંબરભાઈઓ આ એક પણ સૂત્રને માનતા નથી, અને કહે છે કે, મહાવીરે કહેલાં સૂત્રે તો નાશ પામી ગયાં. જો કે વે. મૂર્તિપૂજકોના સૂત્રોનાં નામ અસલી સૂત્રોનાં
