________________
(૧૨) જે જેન સિદ્ધાંતે બેંદ્ધિ સિદ્ધાંતથી જુદા પડે છે, તે સિદ્ધાંત ઉપર બૌદ્ધ સૂત્રમાં ખૂબજ ટીકાઓ કરવામાં આવી છે, તેમજ જૈન માન્યતાઓને બેટી ઠરાવવામાં આવી છે. એટલા માટે જે જૈન ધર્મમાં મૂર્તિપૂજાનું વિધાન (આજ્ઞા) હોત, તે આ મૂર્તિપૂજાના વિષયમાં પણ બૌદ્ધસૂત્રમાં જરૂર ટીકા કરવામાં આવી હોત.
બૌદ્ધ ગ્રંથમાં જૈન મૂર્તિપૂજા બાબતમાં કઈ પણ જાતની ટીકા કે કઈ પણ જાતની હકીક્ત આપેલ નથી. તે ઉપરથી એકજ પરિણામ નિકળી શકે છે કે, મહાવીરના વખતમાં જેમાં મૂર્તિપૂજા નહતી, તેમજ મહાવીરે મૂર્તિપૂજાને ઉપદેશ પણ દીધું નહોતે. ' (૧૩) જુની વસ્તુઓની શોધ કરતી વખતે હિંદના જુદા જુદા પ્રદેશમાંથી અનેક જૈનમૂતિઓ જમીનમાંથી નીકળી છે; પરંતુ અત્યાર સુધીમાં એવી એક પણ મૂર્તિ નથી નિકળી કે જેના લેખ પરથી એમ સાબિત થાય છે, તે મૂતિ મહાવીર અથવા તેમના પહેલાંના તીર્થકરેના વખતની હોય. સહુથી પ્રાચીન મૂતિએ, કે જે ડેકટર કુહરરને મથુરામાં મળી છે, તે પણ ફક્ત ૧૮૦૦ વર્ષની જુની છે.
(૧૪) મૂર્તિપૂજક ભાઈઓનું એમ કહેવું છે કે, પાલીતાણું, ગિરનાર, આબુ, તારંગા અને બીજા પર્વત પર જે મંદિર અને મૂર્તિઓ છે, તે બહુજ પ્રાચીન છે, અને તેથી દેરાવાસી ભાઈઓ કહે છે કે, મૂર્તિપૂજાનો પ્રચાર તીર્થકરેએ કર્યો છે, પરંતુ તેઓનું આ કહેવું સાફ ખોટું છે. કારણ કે