________________
૩૭
હતું. જેન પટ્ટાવલી અને બીજા જુના ગ્રંથમાં લખ્યું છે કે, વલ્લભીપુરની સભાના સભાપતિ દેવદ્ધિગણી, કે જે પટ્ટાવલી અનુસાર મહાવીરની ૨૭ મી પાટ પર હતા, તેમને લગભગ એક પૂર્વનું જ્ઞાન હતું. દેવદ્ધિગણી પહેલાં જે ર૬ આચાર્યો થઈ ગયા, તેમાંથી કેટલાક આચાર્યો તો ચિદે પૂર્વનું જ્ઞાન ધરાવનારા હતા, અને કેટલાક આચાર્યો ચિદ પૂર્વથી ઓછા જ્ઞાનવાળા હતા. વલભીપુરની આ સભાના આચાર્યો સિવાય, બીજા પણ એવા અનેક વિદ્વાન સાધુઓ હતા કે જેમને ઓછા વત્તા પૂર્વોનું જ્ઞાન હતું. દેવદ્ધિગણી છેલ્લા પૂર્વધારો હતા, તેમના પછી પૂર્વેનું જ્ઞાન નાશ પામી ગયું. આ ઉપરથી માલુમ થાય છે કે, મહાવીર નિર્વાણથી ૧૦૦૦ વર્ષો બાદ પણ પૂર્વેના થોડા અંશનું જ્ઞાન મજુદ હતું.
જ્યારે દુનિયામાં આવાં વિશ્વાસ લાયક પ્રમાણે મેજુદ છે, ત્યારે એમ માનવું કે પૂર્વોનું અસ્તિત્વ અંગ સૂત્રોની પહેલાં હતું, પૂર્વે વાદવિવાદની હકીકતવાળાં હતાં, આ પૂર્વે ધીમે ધીમે નાશ પામ્યાં અને એક નવો સિદ્ધાંત, કે જે અત્યારે કાયમ છે તે ઈ. સ. પૂર્વે ૩૦૦ ની પાટલીપુત્રની સભામાં બનાવ્યુંતે વાત બિલકુલ ન્યાય સંગત નથી.
પરંતુ કેટલાક વિદ્વાન, પૂર્વે અંગોમાં સમાઈ ગયેલ હતાં તે વાતને સ્વીકાર કરતા હોવા છતાં પણ, તેઓ કહે છે કે અંગસૂત્રોની રચના મહાવીરના વખતમાં થઈ હતી, અને તેના ટેકામાં કહે છે કે, પાટલીપુત્રની સભા થઈ તે પહેલાં અંગસૂત્રોની પ્રાચીનતા સિદ્ધ કરવાનું કઈ પણ પ્રમાણ મળતું નથી. પરંતુ તેઓની આ વાત બહુ જ ઓછા સાર
