________________
૩૦
સભાની પહેલાં પણ સિધ્ધાંતે મોજુદ હતા, અને તેની રચના પહેલવહેલી મહાવીરના ગણધરેએ કરી હતી, તે વાતને પાકે વિશ્વાસ–નિશ્ચય થાય. સિદ્ધાંત-ગ્રંથો અને તેની ટીકાએમાંથી પણ આ જ વાત મળે છે.
સિદ્ધાંત-ગ્રંથોની રચનાલી, પ્રશ્નો અને ઉત્તર લખવાની રીતિ, આખાએ સાહિત્યનો કમ, અને બીજી અનેક બાબતો કે જે વિસ્તારના ભયથી અહિં મૂકી દઉં છું, તે બધી વાતો ઉપરના કથનની મજબુત રીતે પુષ્ટિ કરે છે. ઉપરનાં પ્રમાણેનાં સમર્થનમાં સૈધ્ધ
સૂત્રોનાં પ્રમાણ બૌદ્ધોને “મમિનિકાય” નામના ગ્રંથમાં મહાવીરના શિષ્ય ઉપાલી અને ગૌતમ બુદ્ધ વચ્ચે જે ચર્ચા થઈ હતી, તેનું વર્ણન છે. જેકોબીએ આ ચર્ચાને આ પ્રમાણે લખી છેનિગ્રંથ ઉપાલી કહે છે કે દંડ ત્રણ પ્રકારનો હોય છે. (૧) કાયાને દંડ, (૨) વચનને દંડ, (૩) અને ત્રીજો મનને દંડ. સ્થાનાંગ સૂત્રના ૩ જા ઉદ્દેશામાં જે જૈન સિદ્ધાંત આપે છે, તે બરાબર આ મુજબ જ છે.
આ અને બીજા જેન સિદ્ધાંતે, સૂત્રોમાં પ્રાયઃ તે જ શબ્દોમાં લખેલા મળે છે કે જે શબ્દોમાં તે અત્યારના જૈન સૂત્રોમાં આપેલાં છે. આ વાત બહુ જ અગત્યની છે, અને તે ઉપરથી અંગસૂત્રોની પ્રાચીનતા સંબંધીની દરેક શંકા દૂર થઈ જાય છે. આ એકજ વાતથી વિધીઓની બધી દલીલો રદ થઈ જાય છે.
