Shubh Sangraha Part 04

Author(s): Bhikshu Akhandanand
Publisher: Sastu Sahityavardhak Karyalay

Page 366

શુભસંગ્રહ-ભાગ ચાથા
१६३ - एक 'दरिद्र नारायण' का पूजारी बौद्ध भिक्षु (“ત્યાગભૂમિ”માં ધ્ય’ગઇરસ્ટ” ના એક લેખ ઉપરથી લખનાર શ્રી. કૌશલ્યાયનિ આનંદ–સિલેાન) (૧)
સભી મનુષ્યાં કે હ્રદય મે કભી-ન-કભી તે સાત્ત્વિક ભાવે કા સચાર હાતા હી હૈ. ઉનકી અસદ્ વૃત્તિયાં કૈ સદ્ ત્તિયાં કે સામને હાર માતની હી પડતી હૈ. ઉસ સમય ઉનકા હ્રદય કહતા હૈ,. કૈસા અચ્છા હૈાતા, યદિ હમ ભી કિસીકે કુછ કામ આ સકતે !'' ધન્ય હૈ વહ નિર્દેલ હૃદય, જિસમે પરેાપકાર કી યહ ભાવના એક ખાર ઉફ કર શીઘ્ર હી મિટ નહીં જાતી; કિંતુ ઉત્તરાત્તર બઢતી હી જાતી હૈ—ઔર યહાં તક બહતી હૈ કિ પર ઉસે અપના સસ્વ ભી દૂસરોં કી સેવા મેં લગા કર સતેાત્ર નહી` હતા. વહ ચાહતા હૈ કિ દચિ કી ાંતિ ઉસકી ટ્ટિયાં ભી કિસીકે કામ આ જાયે. ઇસી શ્રેણી કે એક બૌદ્ધ ભિક્ષુ આજ સે કાઇ ૩૦ વર્ષ પૂર્વ ઉત્તર-પૂર્વીય જાપાન કે કારિયામા નામક જિલે મેં હા ગયે હૈં. સન્ ૧૮૪૨ કે મા` મેં એક બહુત હી સાધારણ પરિવાર મે ઉનકા જન્મ હુઆ થા. માતા-પિતા ને ઉનકા નામ શિન્કા સુઝુકી રખા. અપને બાહ્ય-કાલ મેં ઉન્હોંને ચિસેકિન નામક બૌદ્ધ-મદિર મે શિક્ષા પાઈ ઔર ૨૫ વર્ષ કી આયુ મેં વહ બપેજી’ મદિર કે પૂજારી બના દિયે ગયે. અપને જીવન કે અંતિમ દિન તક વધુ યહી રહે; ઔર ૫૦ વર્ષ કી સાધારણ આયુ મેં તે। ઉનકા સ્વĆવાસ હી હૈ। ગયા. વહ ઇસ સંસાર મેં બહુત દિન નહીં જિયે. ઉન્હાંને સમાજ મેં કાષ્ઠ વિશેષ ઉંચા સ્થાન ભી નહા` પ્રાપ્ત કિયા. ઉતકી કાઇ વિશેષ ખ્યાતિ ભી નહીં હુઇ; કિંતુ ઉતકે જીવન મે ‘ત્યાગ ઔર સેવા કા ભાવ ઐસા ફ્રૂટ-ફ્રૂટ કર ભરા હુઆ થા કિ હમ ઉનકા ‘ત્યાગ ઔર સેવા કા મૂર્તિ' કે અતિક્તિ ઔર કુછ કહુ હી નહીં સકતે.
પ
(૨)
આજ સે ૫૦ વર્ષ પૂર્વ જાપાન મેં, બહુત સે સ્થાનમાં પર, અનેક અમાનુષિક ઉપાયાં સે લાગ અપને ખર્ચો કી હત્યા કર ડાલતે થે. કેઈ તે ઉન્હેં સમીપ કે જલાશય મેં ફેંક દેતા, કાઇ ઉન્હેં વૃક્ષ પર લટકા કર્ માર ડાલતા; કિંતુ આધકતર લેાગ અપની સંતાન કે સાથ કાગશી’ કા વ્યવવાર કરતે થે. ઉંગલી' કા શબ્દાર્થ હૈ “પ્રકૃતિ ક્રા લૌટા દેના,” ઔર ઉસકા મતલબ હૈ, ખચ્ચે કે મુહ ઔર નાક મેં ગીલા કાગજ ુસ કર ઉસકા સાંસ ખંદ કર દેના.
ઇસ પ્રકાર કી સમસે અધિક ઘટનાયે' મહાત્મા સુજીકી કે અપને જિલે ‘કારિયામા’ મેં હી હૈતી થીં. ઇસ લિયે વહ અપને આસપાસ ઇસ પ્રકાર કા અત્યાચાર હેાતા દેખ વ્યાકુલ હૈ। ઉઠે. ઉન્હેં બચ્ચોં સે બહુત પ્યાર થા. વહ કહતે થે-દિ મૈં ઇસ કુરીતિ કા બંદ કર સકું, તે મુઝે ઔર અધિક કુછ ન ચાહીએ”. ઉન્હાને દેખા. ઇસ કુરીતિ કા મૂલ ઔર મહાન કારણ દરિદ્રતા હૈ નિર્ધન માત-પિતા અપને બચ્ચાં કી પરવરશ કરને મેં અસમ` હૈ!ને હી કે કારણ ઉન્હેં માર ડાલતે હૈ. ઇસ લિયે પહલે ઉન્હોંને અપને આસપાસ કે લેાગેાં ક! આર્થિક સહાયતા દેની આરંભ કી. જો કુછ ઉન્હેં ઇધર્–ઉપર સે દાન મેં પ્રાપ્ત હેાતા, વહેં કિસી-ન-કિસી રૂપ ગે દરિદ્રો` કે યહાં પહુચા દેતે. અપને લિયે વહ બહુત હી થે!ડા ખર્ચ કરતે થે. પ્રાયઃ નમક કે સાથ થાડા ભાત ખા કર રહ જાતે ઔર તન કે એક ટે-પુરાને વસ્ત્ર સે ટક કર સ`તેષ કરતે થે.
(3)
કિ ંતુ, યહ બિમારી તે। અદ્ભુત ગહરી થી. ઇસ સાધારણ ઔષધ સે દૂર હેાનેવાલી ન થી. વહુ દિનરાત યહી સાચતે રહતે કિ, “ઇન નિરીહ બચ્ચાં કે પ્રાણ કરો ખચે?” એક દિન આસપાસ કે ગાંવાં કે લાગ મહાત્મા સુઝુકી કા ઉપદેશ સુનને કે લિયે ક૨ે હુએ, મહાત્મા સુઝુકી ને કહા-મૈ દેખતા [ કિ તુમમેં અભીતક અનેક લેગ ઐસે હૈ, જો ઇસ મહાન પાપ કા કરતે હૈ. યદિ તુમ સ્વયં અપને બચ્ચોં કા પાલન નહીં કર સકતે, તે મૈં ઉન સબકા પાલન કરૂંગા. અપને બચ્ચે કી હત્યા કરને સે પૂર્વ સુઝે ઉસકી સૂચના દે દિયા કરેા. જરા એક ખાર આ કર કહ યા કરે। કિ હમારે પાસ સે પાલને કે લિયે ધન નહી હૈ. ખસ, ફિર મૈં ઉસકી સમ્હાલ કર લિયા કરૂ...ગા. શાયદ તુમ