Shubh Sangraha Part 04

Author(s): Bhikshu Akhandanand
Publisher: Sastu Sahityavardhak Karyalay

Page 368

૩૬૦
શુભસંગ્રહસ્સારા ચાળા
ન સકતે થે. મહાત્મા સુજુકી જ્યોં હી કિસી બાલક કે સ્કૂલ જાને યોગ્ય હુઆ દેખતે, ઉસે કિસી પાસ કે પ્રાઈમરી સ્કૂલ મેં ભતી કરા દેતે થે. બચ્ચે કે સ્વાધ્ય કી ઓર ભી ઉનકા પૂરા-પૂરા થાન થા. યદિ કોઈ બચા બીમાર પડી જતા, તે માતપિતા સે ભી અધિક વહ ઉસકી સેવા કરતે. કભી-કભી બીમાર કી સંખ્યા બહુત અધિક બઢ જાને પર વહ કિસી દાઈ કો ભી નૌકર રખ લેતે થે; લેકિન દાઇ કે દેને કે લિયે ઉનકે પાસ ધન કહાં થા ? બહુત બાર બચ્ચાં કે લિયે દવાઈ ઇત્યાદિ કા ભી પ્રબંધ નહીં હો સકતા થા. જબ વહ કિસી બચ્ચે કે તન પર કપડા ન દેખતે તે નૌકર કે બુલા કર કહતે –“યહ લો મેરે બદન કા કપડા, ઔર ઈસે બેચ કર ઇસ બચે કે લિયે કઈ વસ્ત્ર લે આઓ.” ઇસ લિયે યદ્યપિ કભી-કભી કુછ ધન દાની ઉનકે લિયે મૂલ્યવાન વસ્ત્ર ભી ભેજ દેતે થે, કિંતુ ઉનકે તન પર પ્રાયઃ ફટે પુરાને વસ્ત્ર હી રહતે થે.
મહાત્મા સુઝુકી કી દાનશીલતા કા યહ સમાચાર સરકારી અફસરોં કે કાને તક ભી પહુંચા. ઉહાન ઉનકે પ્રતિ આદર પ્રકટ કરને કે લિયે ઉહ એક ચાંદી કા પ્યાલા ભેંટ કર, મહાત્મા સુજુકી ને વહ પાત્ર લેના સ્વીકાર ન કિયા કહને લગે–“ભિક્ષુ કે લિયે દાનશીલ હોના એક સાધારણ ગુણ હૈ, ઈસમેં મેરી કોઈ વિશેષતા નહીં.” એક બાર કુછ સરકારી આદમિ ને ચાહા કિ વહ અપને કાર્ય કી રિપોર્ટ લિખ કર ઉંચે સરકારી અફસર તક પહુંચા દે, જિસસે ઉન્હેં કુછ સરકારી સહાયતા મિલ જાય; કિંતુ મહાત્મા સુજુકી ને કિસી પ્રકાર કી રિપોર્ટ આદિ ભેજના સ્વીકાર ન કિયા. વહ યહી સોચતે થે કિ યહ ઉનકા અપના નિજી કાર્ય હૈ.
() એક બાર જબ જાપાન કે સ્વર્ગીય સમ્રાટ મેચછ કોરિયામાં કે જિલે કી ઓર ગયે, તે મહાત્મા સુજુકી કી કીર્તિ ઉનકે કાને તક પહુંચી. ઉહેને અપને મંત્રી કે હાથ મહાત્મા સુઝુકી કે પાસ તીન ચાંદી કે પાત્ર ભેજે. મંત્રીને મહાત્મા સુજાકી કે સરકાર સે કુછ સહાયતા માંગ લેને કી સંમતિ દી; કિંતુ મહાત્મા સુઝુકી કા એક હી ઉત્તર થા–“મુઝે ભગવાન બુદ્ધ કી સહાયતા કે અતિરિક્ત ઔર કિસીકી સહાયતા નહીં ચાહિયે.”
મહાત્મા સુજુકી ને સેંકડે એસે બચ્ચે કી પરવરિશ કી હોગી, જિનકો યા તે ઉનકે માતા-પિતા માર ડાલત યા વે સ્વયં ભોજન ન મિલને સે મર જાતે; કિંતુ યહ તે ઉનકે
ત્યાગમય જીવન” કા કેવલ એક કાર્ય થા. ઉન્હોંને અપને જીવન મેં અનેક એસે કાર્ય કિયે. કોઈ ભી મનુષ્ય કૈસે ભી દુ:ખ સે પીડિત હતા, યદિ મહામાં સુઝુકી કે ઉસકી. ખબર લગ જાતી, તે વહ અવશ્ય ઉસકા કુછ ન કુછ દુઃખ દૂર કરતે. એક બાર બહુત રાત ગયે ઉનકે દ્વાર પર એક ભીખ મંગા આયા ઔર કુછ ખાને કે લિયે માંગને લગા. મહાત્મા સુજીકી ઉસ સમય દિનભર કી થકાવટ કે દૂર કરને કે લિયે સ્નાન કર રહે થે. ઉન્હોંને અપને નૌકર કે કહા--“ઇસકે યહાં સ્નાનાગાર મેં હી મેરે પાસ લે આઓ.” નૌકરને કહા–“ઉસે યહાં લાને કે લિયે આજ્ઞા ન દે, વહ કેઢી હૈ.” દયાવાન ભિક્ષુ ને ફિર કહા–“કોઈ ડર નહીં, લે આઓ.” ભિખમંગા અંદર આયા, વહ વાસ્તવ મેં કઢી થા. મહાત્મા સુજુકી ને ઉસે અપને સાથ નહલાયા, ઔર કિતને હી દિને તક અપને પાસ મંદિર મેં હી રખા.
એક બાર તોહુક કે જિલે મેં બડા ભારી અકાલ પડા. યાકામા કે જિલે કે લોગે કો ભી ‘બડા કષ્ટ હુઆ, વે ભૂખ સે મરને લગે. ભૂખે મરતે લોગ કભી-ન-કભી ચાવલે કી ચોરી કરને કે લિયે મહાત્મા સુઝુકી કે મંદિર મેં ઘુસ આતે. જબ કભી ઉનકા નૌકર ઈસકી શિકાયત કરતા તે મહાત્મા સુઝુકી કહતે-“ચેરી કિયે બિના યે અપને પ્રાણોં કી રક્ષા નહીં કર સકતે. ઇસ લિયે હમારી દયા કે પાત્ર હૈ. જબ કભી કિસીકે ચોરી કરતે દેખ લો, તે ઉસે લજિજત કભી મત કરો.”