Shubh Sangraha Part 04

Author(s): Bhikshu Akhandanand
Publisher: Sastu Sahityavardhak Karyalay

Page 371

તેજમ્મૂ અથવા ઐરા १६५ - तेजस् अथवा औरा
૩૬૩
,,
પુરાને સમય કે રાજા, મહારાજા, ઋષિ, અવતાર અથવા મહાપુરુષોં કે ચિત્રાં તથા મૂર્તિયાં કા અવલેાકન કરને સે નાત હાતા હૈ કિ હરએક કે મસ્તક કે ચહુ એર એક ગાલાકાર આકિ બના હુઆ હૈ. મહાત્મા બુદ્ધ કી એક મૂર્તિ લંકા મેં હૈ. ઉસમેં આલેક કા કિરણે. સાફ-સાફ દિખલાઇ ગઇ . અથવવેદ વ મહાભારત મેં ભી ઇસકા વન પાયા જાતા હૈ. ઇસસે માલૂમ હેાતા હૈ કિ આજ કલ હી નહીં, કિ ંતુ હજારાં વર્ષોં સે મનુષ્યમાં મેં ઈસ આલેાક કે અસ્તિત્વ પર વિશ્વાસ પાયા જાતા હૈ. હરએક જાતિ કે મનુષ્ય સકેા કિસી ન કિસી રૂપ મેં માનતે રહે હૈ. સંસ્કૃત મેં ઇસે તેજસ્ કહતે હૈં. મુસલમાન લેગ સે નૂર કહતે હૈં. પાશ્ચાત્ય વિદ્વાન છસે મૈગ્નેટિઝમ, પર્સનલ મૈગ્નેટિઝમ, એનીમલ મૈગ્નેટિઝમ અથવા હુમન લેકટ્રીસિટી આદિ અનેક નામેાં સે પુકારતે ચલે આતે હૈં. ખુલ્લર લિટનને ઇસકેા ત્રિલ કહા હૈ. એવે જેલિસ્ટ લેગાં ને અપને ગ્રંથાં મેં લિખા હૈ કિ ગ્યાની ગુરુ વિચ્ નિકલ કર બિમારાં કે। તુરંત અચ્છા કર દેતી હૈ. યહ કથન ઠીક હૈ, યેાંકિ વિચ્, વિરીલિટી, આદિ શબ્દ લેટિન કે વીર શબ્દ સે નીકલે હૈં; જિસકા અહું એક શ્રેષ્ટ પુરુષ. સાધારણ પુરુષ કે લેટિન મેં હૈામેા કહતે હૈં. ઇસસે ભી સાફ માલૂમ હાતા હૈ કિ લેટિન-ભાષી લેાગ ભી પર્સનલ મૈગ્નેટિઝમ ! માનતે થે. ઇન્ફ્રે સિવા યહ સર્વ-સાધારણ કે અનુભવ કી બાત હૈ કિ કિસી મનુષ્ય કી આકૃતિ, કિસીકી વાણી યા કિસીકા મન ઇતના પ્રભાવશાલી હાતા હૈ કિ લેાગ એકદમ માહિત હ। જાતે હૈં. કાલિદાસ, શેકસપિયર, સ્વામી રામતી, ખક, નેપોલિયન આદિ અનેક પુરુષ ઐસે હી મુગ્ધ કર દેનેવાલે હૈા ગય હૈ. કઇ પુરુષ ઐસે હૈં કિ ઉનકે પાસ અને હી સે સુખ તથા શાન્તિ પ્રાપ્ત હાતી હૈ. અનેક ઐસે હૈ કિ ઉનકે પાસ બૈઠને સે અશાન્તિ, દુઃખ, ક્રોધ, ઈર્ષ્યા, દ્રેષ આદિ ખૂરે વિચાર પૈદા હોતે હૈ.... કઇ સ્થાન ઐસે હૈં કિ જહાં અને સે ચિત્ત પ્રસન્ન વ શાન્ત હૈ। જાતા હૈ, ઔર અનેક જગહે ઐસી હૈ કિ વહાં જાનેવાલે કે હૃદય મેં અશાન્તિ, ડર્ વ દુઃખ કે ભાવ પૈદા હાતે હૈ'. ઉપર્યુક્ત ખાતાં પર વિચાર કરને સે સાફ-સાફ્ સમઝ મેં આતા હૈ કિ હરએક મનુષ્ય કે અંદર વહ ચતુર એક બુડતે હુએ સૂક્ષ્મ પદાર્થોં કા ઘેરા રહતા હૈ. યહ ઘેરા સાધારણ મનુષ્ય કે દે! ફૂટ હર તરફ રહતા હૈ ઔર ઇસકા આલેક અડાકાર હેાતા હૈ. સિ` મનુષ્ય કે હી નહીં, પરંતુ પશુ, વનસ્પતિ ઇત્યાદિ સમસ્ત પ્રાણીમાત્ર અથવા સૃષ્ટિ કે સમસ્ત પદાર્થ કે ભીતર-બાહર યહ આલેાક વ્યાપ્ત રહતા હૈ. ઇસ તેજસ્ । દિય દૃષ્ટિવાલે પુરુષ પ્રત્યક્ષ રૂપ મેં દેખ સકતે હૈં ઔર ઉન્હેં ઈસમે' તરહ તરહ કે રંગ ભી દિખાઇ દેતે હૈં. ઇસી પદાર્થો કે કારણ આકણું-વિકણું હેતે હૈ. ઇસી તત્ત્વ કે કારણ એક કા દૂસરે પર પ્રભાવ પડતા હૈ. ઈસીકે દ્વારા એક સ્થાન સે દૂરસ્થ પુરુષ કે પાસ વિચાર ભેજે જા સકતે હૈ. ઇસીસે એક સ્થાનવાલા દૂસરે સ્થાનવાલે કા ઉપચાર કર સકતા હૈ. યહી પ્રભાવે!ત્પાદક તત્ત્વ તેજસ, ઔરા આદિ અનેક નામેાં સે પુકારા નતા હૈ.
આરા નિર્માણ કરના તથા ઉસે પ્રમલ બનાના
વિચાર એક અત્યંત હી પ્રબલ શક્તિ હૈ. વિચારે હી સે હરએક વસ્તુ સૂક્ષ્મ સે સ્થૂલ રૂપ મેં આતી હૈ. વિચારાં હી કે પ્રબલ પ્રભાવ સે ઔરા બનતા હૈ; પરંતુ ઔરા કે નિર્માણ મે હમારી ઇંદ્રિયાં-દ્વારા સેવન ક્રિયે ગયે ખાન, પાન, શ્રવણુ, દન આદિ વિષયેાં કી ભી સહાયતાઃ કુછ ન કુછ અવશ્ય પહુંચતી હૈ. મનુષ્ય જૈસે પદાર્થોં કા સેવન કરતા હૈ, પૈસા હી ઉસકા ઔરા અનતા ચલા જાતા હૈ. ઔરા શુદ્ધ કરને કે લિયે અથવા પ્રબલ ખનાને કે લિયે પવિત્ર વ પ્રબલ વિચારીાં કી અથવા નિયમાનુસાર પ્રાણાયામ ક અત્યંત આવશ્યક્તા હૈ. પાશ્ચાત્ય વિદ્વાનાં કે કથનાનુસાર સૂચના સે ભી ઔરા સુધારા જા સકતા હૈ. જો જૈસા સાચતા હૈ વહ અવશ્યમેવ પૈસા હી હૈ! જાતા હૈ. વિચારીાં કી લહરે વિદ્યુત્ કી લહરાં સે ભી અધિક ખલવતી હતી અતઃ જો સદ્દા ઉન્નતિ, શાન્તિ, શક્તિ, ઉત્સાહ, આનંદ આદિ કે વિચારે કે અપને મન મેં