________________
૮૮ ૦ સંયમવીર સ્થૂલિભદ્ર
હતાં. હૃદય રડતું હતું. પ્રજા દ્રવી ગઈ હતી. સૌ હતપ્રભ હતા.
મહારાજાનાં નયનોમાં આંસુ ઝરતાં હતાં ! પુનઃ “શ્રી એકેશ્વર મંત્રી ખોયો. ભયંકર ભૂલ થઈ.” આખી સભા રડી રહી હતી.
મહારાજા બીજું શું કરી શકે ? ઊભા થયા. મંત્રીરાજનું લોહી નીગળતું મસ્તક હાથમાં લીધું અને સિંહાસન પર સ્થાપ્યું. મંત્રીરાજને હવે શું લેવાદેવા હતી ? જીવતા હતા ત્યારે પણ સિંહાસનથી નિર્લેપ
હતા.
“શ્રીયક મહાઅમાત્યને શોભે તેવી અંત્યેષ્ટિક્રિયાનું આયોજન કરો અને આ મંત્રીમુદ્રાનો સ્વીકાર કરો. પિતાએ અધૂરા મૂકેલા તારા લગ્ન તારો પિતા બનીને હું કરીશ. એ રીતે હું પ્રાયશ્ચિત્ત કરીશ.'
મંત્રીમુદ્રા માટે સ્થૂલિભદ્રને આમંત્રણ
શ્રીયકે નમ્રતાથી કહ્યું : “મંત્રીપદને યોગ્ય મારા મોટાભાઈ સ્થૂલિભદ્ર છે. રાજદૂતને મોકલી મગધસુંદરી કોશાના આવાસેથી બોલાવી લો.
99
મહારાજાએ રથાધ્યક્ષને આજ્ઞા કરી. તે નમન કરી કોશાના આવાસે પહોંચ્યો.
ભદ્ર-કોશા ચોપાટ ખેલતાં હતાં. બરાબર રંગ જામ્યો હતો. કોશા જીતતી હતી. ભદ્ર હારતો હતો. છતાં બંને ખૂબ આનંદમાં હતાં. તે જ સમયે ૨થાધ્યક્ષ હાજર થયો. કોશાએ કોપિત નયને તેની સામે જોયું. આજ્ઞા વગર પ્રવેશ ?
રથાધ્યક્ષ ઊંચા શ્વાસે બોલી ગયો, “સ્થૂલિભદ્ર, મહારાજા નંદ તમને યાદ કરે છે.’’
“આટલે વર્ષે મને શા માટે યાદ કરે છે ?’
બે અગત્યનાં કામ છે : એક તો મગધના મહાઅમાત્યની, આપના પિતાજીની અંત્યેષ્ટિક્રિયામાં હાજર રહેવા અને મંત્રીમુદ્રાનો
સ્વીકાર કરવા.”
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org