________________
–
શ્રીવ
જ
ર૫૫
ની અને રાજા કઈ વિચારક એવા જ ભી કૃપા
પર ફેંક્યું – ભેટ આપતો હોય તેવી અદાથી; અને કામસેનાએ પણ, પોતાની નૃત્યગતિને આંચ આવવા દીધા વિના જ મોટી કૃપા કરી' એમ ઉચ્ચારતાં તે વસ્ત્ર આદરપૂર્વક ઝીલી લીધું.
રાજા નરપુંગવ તો ધુંવાડુંવા! સામાન્ય શિરસ્તો એવો કે કલાકારને રાજા કાંઈ ઇનામ આપે નહિ કે વખાણના બે શબ્દ કહે નહિ, ત્યાં સુધી બીજા કોઈથી કાંઈ જ અપાય પણ નહિ, કે બોલાય પણ નહિ. આ શિરસ્તો એક સામાન્ય કક્ષાના નટે આજે તોડ્યો હતો, એટલે રાજાજીનો મિજાજ સાતમા આસમાને પહોંચી ગયો. જો કે તેઓ કાંઈ બોલ્યા નહિ, પણ મનોમન તેમણે ગાંઠ વાળી કે આજનો આ કાર્યક્રમ પતવા દો, પછી આની વાત છે.
પણ, શ્રીવર્મની ચકોર નજરથી આ વાત છાની ન રહી. રાજાના બદલાયેલા મિજાજને તે કળી ગયો. તેને થયું કે વાત વાળવી જ પડે; અને તે આ ક્ષણે જ નહિ વાળું તો મોટો અનર્થ થશે; આ બિચારો કલાકાર જીવથી જશે.
કુમારે ત્વરિત નિર્ણય લીધો, ને તે જ પળે પોતાની ડોકમાંથી સોનાનો હાર કાઢી પેલા નટના ગળામાં આરોપી દીધો!
રાજા સ્તબ્ધ. તેમના મનમાં ક્રોધનું સ્થાન વિસ્મય લઈ લીધું. કુમારની આ ચેષ્ટા માટે માઠું લગાડવાનું તેમને માટે શક્ય જ નહોતું. બલ્ક તેમને થયું કે આવો ડાહ્યો કુમાર કારણ વિના કે વગર વિચાર્યું તો આવું ન જ કરે. ચાલો, પછીથી કુમારને આનું કારણ પૂછીશ.
સમય થતાં નૃત્યોત્સવ આટોપાયો. રાજાએ પોતાના મૃત્યવિદ્ વિદ્વાનોનો અભિપ્રાય માગ્યો તો તેમણે નૃત્યકલાના ગુણ-દોષોનું ચીલાચાલુ વિવરણ કરીને છેવટે કામસેનાની નૃત્યકલા સર્વથા ઉત્તમ તથા નિર્દોષ હોવાનું પ્રમાણપત્ર આપ્યું. રાજા રાજી થયા ને કામસેનાને ઉત્તમ વસ્ત્રાલંકારો તથા પારિતોષિકથી નવાજી. કામસેનાએ પણ એ બધું આદરપૂર્વક છતાં મૂંગા મોઢે લઈ લીધું.
બધું વિસર્જન થયા પછી રાજાએ કુમારને બેસાડ્યો, ને પોતાના
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org