Book Title: Prakrit Updeshpad Mahagranth Gurjar Anuwad
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Lalchandra B Gandhi
Publisher: Anand Hem Granthmala
View full book text
________________
અસત્યના, ચેરીના ત્યાગ વ્રત ઉપર
[ ૩૭૩
કેવી રીતે ઉત્સાહ પામે ?” માટે આ વાત છેડી દેવી. એટલે શુભંકરે સેવકને કહ્યું કે,
અરે સેવક ! તું હવે આ આગ્રહ છોડી દે, નકામે ખીજાઇશ નહિં.” આ પ્રમાણે પ્રતિષેધ કર્યો, એટલે નોકર રાજા પાસે ફરિયાદ લઈ ગયો. રાજાને કહ્યું કે, “આ પ્રમાણે વૃત્તાન્ત બન્યો હતો. મેં તેને નિરેગી કર્યો, એટલે મને પોતાની પુત્રી આપી.”
આ કાર્યમાં કઈ સાક્ષી છે?” “હે દેવ! છે.” “તે તે કેણ છે?” “જીવક નામના પક્ષી.” “તે ક્યાં છે?” એમ રાજાએ પૂછયું, એટલે નેકરે કહ્યું કે, “હે દેવ સામા કિનારે.” “તે પક્ષીને અહિં લાવે, જેથી તમારા બંને વચ્ચે વિવાદ ટળી જાય.” સેવક ત્યાં ગયો અને પાંજરામાં રાખીને તેને લાવ્યા. લોકોને ખસેડી નાખ્યા, એકાંત કર્યું, અને રાજાએ તે પક્ષીને પૂછયું કે, “આ વિવાદમાં તું કહે, તે પ્રમાણ છે, તો કહે કે, આમાં શું સત્ય છે?” કૃમીઓનું ભક્ષણ કરનારા તેઓની આગળ જુનું કીડાવાળું છાણ વેર્યું, એટલે તેમાં છૂપાયેલા મેટા કીડાઓ સળવળવા લાગ્યા અને પ્રગટ થયા. (૨૦૦) તે કીડાઓને દેખીને પિતાની ચાંચથી ચલાયમાન કર્યા અને તે દ્વારા એ સંકેત કર્યો કે, “જૂઠ બોલનાર મનુષ્યો ભવાંતરમાં આવા સડેલા છાણના તુચ્છ કડાઓનું ભક્ષણ કરનારા આવા થાય છે. પોતાની જિલ્લાથી બોલીને ફેરવી તળનારની આ દશા થાય છે.” નોકરની તરફેણમાં ચુકાદો આવ્યો, એટલે કન્યા નેકરને મળી. લોકો તરફથી ધિક્કાર પામ્યો. સેમાના વડીલોએ જૂઠ બોલનારના હાલ દેખીને તે જ પ્રમાણે વ્રત છોડવાની ના પાડી. એ પ્રમાણે થોડા આગળ ગયા, તે કોટવાળ વગેરે આકરા રાજપુરુષો વડે હાથ–પગ કપાયેલા તલ ચોરનાર તલોર નામને એક પુરુષ જોવામાં આવ્યો. તેની હકીકત આ પ્રમાણે જાણવી– ચેરીના ત્યાગ ઉપર–
તે નગરમાં એક સ્ત્રી હતી, તેને અતિવલ્લભ એક પુત્ર હતો કે, જેના જન્મ સમયે પિતા મૃત્યુ પામ્યા હતા, તે તરુણપણું પામ્યો. કેઈક દિવસે માતાએ પુત્રને સ્નાન કરાવ્યું. લૂંછડ્યા વગરના ભીના શરીરવાળો તે વેપારીઓને એકઠા થવાના દુકાનના સ્થાને ગયે. કોઈ પ્રકારે કઈક સમર્થ શરીરવાળા સાંઢ તેને ધક્કો માર્યો, એટલે તલના ઢગલા ઉપર પડ્યો. શરીરે ચોંટેલા તલ સહિત ઘરે ગયે. ત્યાર પછી માતાએ તે તલના દાણા શરીર પરથી ખંખેરી લીધા. માતાને તલનો લોભ લાગ્યો, એટલે તે તલની તલસાંકળી બનાવીને કરી આપી. દરરોજ તે પ્રમાણે કરીને તલસાંકળીમાં લુબ્ધ બનેલ તે તલનું હરણ કરવા લાગ્યો. ત્યાર પછી ઘણા તલના જસ્થા પણ ચોરવા લાગ્યો. માતા નિવારણ કરતી નથી. કોટવાળાએ તેને પકડ્યો, એટલે પુત્ર વિચારવા લાગે કે, “માતાએ પ્રથમથી મને ચોરી કરતાં ન અટકાવ્યું, તેથી પ્રથમ દોષ માતાને છે. તલ ચિરવા તત્પર બનેલા મને શરૂઆતથી જ નિષેધ કરે હતો.” આ પ્રકારનો માતા ઉપર રોષ વહન કરતા તેણે માતાના સ્તનનો એક ખંડ ખાઈ લીધે. કેટવાળાએ તેના હાથ-પગ કાપી નાખ્યા સોમાના વડીલોએ તેને દેખ્યો, એટલે વિચાર થયો કે, “અરે! આ ચોરી આવી ભયંકર છે! એટલે તેઓએ તે વ્રતના
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
