________________
13
૧૫૭ ૧૫૮
૧૫૯
૧૬૧ ૧૬૨ ૧૬૩ ૧૬૪
૧૬૬ ૧૬૭
સામાન્ય વિના શબ્દ-અનુમાનની પ્રવૃત્તિ ન ઘટે એ યાયિક મત સામાન્યને માન્યા વિના શબ્દ-અનુમાનની પ્રવૃત્તિ ઘટે છે એ બૌદ્ધ મત શબ્દ-અનુમાનનો વિષય અન્યાહ છે એ બૌદ્ધ મત નૈયાયિકે કરેલું અપોહવાદનું ખંડન ગોસ્વલક્ષણેને સમુદાય પણ અગોવ્યાવૃત્તિને આશ્રય નથી શબ્દોને અપવાચક માનતાં બધા શબ્દો પર્યાય બની જાય અસ્થિભેદે અપહભેદ ઘટતે નથી અપહ્યો અનંત હેઈ તેમનું ગ્રહણ અશક્ય છે. અશ્વાદિનું અપહ્ય હોવું સંભવિત નથી નીલ-પલ” શબ્દને અપહરૂ૫ વાગ્યાથ* ઘટતું નથી ન વગેરે પનો વાચ્યાર્થી અપેહ ઘટતા નથી શબ્દને અર્થ પરમાર્થતઃ અસ્તિત્વ ધરાવતું નથી એ બૌદ્ધ મન વિકલ્પનો વિષય વ્યાવૃત્તિ અવસ્તુ છે વિકલ્પમાં વિજાતીય વ્યાવૃત્તાકારને જ ઉલ્લેખ સંવેકાય છે. વિકલ્પવિષય અથ અને બાહ્ય વસ્તુ વચ્ચેનો ભેદ વિકલ્પને વિષય અવસ્તુ હોય તો વિકલ્પ થતાં લોકે પ્રવૃત્તિ કેમ કરે છે ? દશ્ય અને વિકલયના ભેદના અગ્રહણને કારણે પ્રવૃત્તિ થાય છે અપેહવાદાપસંહાર જાતિ વગેરે સત છે નિવિકલ્પ પ્રત્યક્ષને વિષય સામાન્ય પણ છે પ્રત્યભિજ્ઞાને વિષય સામાન્ય છે નિર્વિકલ્પ પ્રત્યક્ષ સામાન્યને ગ્રહે છે સામાન્ય-વિશેષ બે રૂપે એક વસ્તુમાં ધટે છે જાતિ વ્યકિતમાં સમવાયસંબંધથી રહે છે વ્યકિત અને સામાન્યના ભેદની સ્થાપના પ્રતીતિ ભેદને આધારે જાતિ સર્વસર્વાગત છે એ પક્ષ જાતિ સ્વવ્યક્તિગત છે એ પક્ષ વિશેષની જેમ સામાન્ય પ્રત્યક્ષ છે વિષયાતિશય વિના. જ્ઞાનાતિશય સંભવતો નથી સામાન્યમાં થતી અનુવૃત્તિબુદ્ધિ પાષિક, વ્યક્તિઓમાં થતી વિષયક વિકલ્પનું એકત્વ ગ્રહે છે કે શું ? એક કાર્યકારિતા એકાકારબુદ્ધિને ખુલાસો ન કરી શકે વિકલ્પને વિષય અન્યાહ છે એ બૌદ્ધમતનું ખંડન વિકલ્પને વિષય આરેપિતાકાર નથી વ્યાત્તિની વાસ્તવિક્તાની વિચારણા
૧૬૯ ૧૭૦ ૧૭૧ ૧૭૨ ૧૭૩ ૧૭૪ ૧૭૫ ૧૭૬ ૧૭૭
૧૭૮ ૧૭-૧૮
૧૮૧ ૧૮૨
૧૮
૧૮૪ ૧૮૫
૧૮૭ ૧૮૮ '૧૮૯
૧૨
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
