________________
દુનિયાને સૌથી પ્રાચિન ધર્મ (૧) શ્વેતાંબર ( ૨ ) દિગબર
એ બે પંથ જો કે વીશ તીર્થકરોને માન આપે છે તો પણ તે એના આચાર વિચારો અને ધર્મ શારામાં ઘણે ફરક પડતો હોવાથી એ બંને પક્ષો વચ્ચે ઘણુજ મોટા ઝગડાઓ વારંવાર થયા છે ને તેમાં બંને પક્ષને ભારી નુકસાન થઈ, બીજાઓને લાભ થયો છે. વળી વેતાંબરામાં પણ સ્થાનકવાસીઓએ નવ પથ કેટલાક વરસ ઉપર ચલાવી, મજબુત ઘરને નબળું બનાવવા જેવો માર્ગ અખત્યાર કર્યો છે. સ્થાનકવાસીઓ મુતીને પૂજતા નથી, જ્યારે શ્વેતાંબર અને દિગંબર જૈન મુની પૂજા કરે છે. એ સિવાય વેતાંબર સંધમાં ૮૪ જુદા જુદા આચારના પક્ષે છે, જેને ગચ્છ કહેવામાં આવે છે અને જેઓ દરેકમાં પણ ભાઈચારાની લાગણીને અભાવ જોવામાં આવે છે. એ સાથે આશરે ત્રીસ વરસ ઉપર એક નવો પંથ નામે “ ત્રણ થઈવાળા નો પંથ, જૈનોમાંથી નિકળ્યો છે અને તે પંથ નીકળવાથી પણ એક સંપીને બદલે જુદાઈમાં વધારો થયો છે. એ ઉપરથી જણાશે કે જેમાં પોતા પિતામાં ઘણા પક્ષે હેવાથી મેટાકુસંપ થવાથી, એ ધર્મને માનનાર આખા સમુહને મોટું નુકશાન થયું છે. ઘણાક વિદ્વાનેએ વારંવાર જણ વ્યું છે કે જે ઘરની દિવાલોમાં ફાટ પડે છે, તે ઘરને મોટું નુકશાન થવાનો સંભવ રહે છે અને બેની લડાઈમાં ત્રીજાને ફાયદો થવાનો સંભવ રહે છે. કુસંપના કારણે મોટા મોટા રાજ્યો અને કુટુંબનો નાશ થતો જોવામાં આવ્યા છે તેમજ ધર્મને માનનારાઓના સંબંધમાં પણ કહી શકાય. આ કુસંપ નાબુદ કરવા માટે એ ધર્મના અનુયાયીઓએ મોટા પ્રયત્ન નો અને સંગીન ઉપાય જવા ઘટે છે. તેઓએ એટલું નથી ભુલવું જોઈતું કે તેઓ સઘળા જીનેશ્ર્વરોના અને યામથી ધર્મના અનુયાયી એ છે. જોકે તેઓએ પોતપોતાને માટે જુદા જુદા રસ્તાઓ શોધી લીધા છે, તો પણ તેઓ દરેક આદિશ્વર અને મહાવિરને નમનારા છે અને તેથી તેઓએ, બીજા કોઈ કારણથી નહીં તો ફક્ત એ જ કારણે કુસંપ કહાડી, સંપ વધારવા પ્રયત્ન કરે ઘટે છે. '
