________________
દુનિયાનું સૌથી પ્રાચિન ધર્મ. આવી છે તે તપાસીશું. એ સંબંધમાં એમ પણ કહી શકાય કે એ ધર્મ સબંધમાં ફકત ભૂલોજ કરવામાં આવી છે એમ નથી પણ તેની નિંદા પણ કરવામાં આવી છે અને તેના સારા તને ખોટા રૂ૫માં બતાવવાને કોશેશ કરવામાં આવી છે. સારું શું છે, તેની શોધ કરવાને બદલે ઘણાક વિદ્વાનોએ ફકત અંગત લાગણીથી, અને પોતાના ધર્મ તરફના પ્રેમથી અને બીજા ધર્મ તરફના દૈષના કારણથી એ ધર્મના શબ્દ તને ખોટાં રૂપમાં મુકવાને તજવીજ કરી છે. કેટલાકએ ” એ ધર્મ શ્રાવક વાણીઆન છે ” એમ કહેવામાં ડહાપણું જોયું છે. બીજાએ એ એ ધર્મને બૌદ્ધ ધર્મતિ પાટ ગણાવવા કોશિશ કરી છે. કેટલાકોએ એમ જણાવવા કોશિશ કરી છે કે એ ધર્મને, જે વખતે શંકરાચાર્યના વખતમાં બ્રાણોનું જોર વધ્યું તે વખતે ઉભે થયે હ; વળી બ્રાહ્મ
માંના પણ કેટલાકે એમ જણાવવા હિંમત કરે છે કે બ્રાહાણ ધમમાંથી એ ધર્મનાં તો લેવામાં આવ્યાં છે. કેટલાક એ ધર્મના સ્થાના તરીકે મહાવીર છે એમ જણાવે છે, બીજાઓએ પાર્શ્વનાથને એ ધર્મના મૂળ સ્થાપક તરીકે દેખાડવા પ્રયત્ન કર્યો છે; કેટલાકોએ એ ધર્મને ગંદા રીવાજોને અનુમોદન આપનાર તરીકે ગણાવવામાં લાભ જોયે છે કેટલાક કહે છે કે જેનો કદી નહાતા નથી અને કદી દાંત પણ સારૂ કરતા નથી; કેટલાક કહે છે કે જેને નગ્ન મૂતને પૂજે છે અને અનીતિને ઉત્તેજન આપે છે. કેટલાક નિંદાએ . તે એણી વધી એમ કહેવા હિંમત કરી છે કે " જો તમારી સામેથી એક ગાંડ હાથી આવતો હોય અને તમને છુંદાઈ જવાનો ભય હોય તો પણ તમે તમારી જીદગી બચાવવા જૈન દેરાસર કે મંદિરમાં દાખલ થતા ના.” આવા આવા માણસોના વિચારો અજ્ઞાનતાને અંગે કે અંગત લાગણીને લીધે કે બીજા કેઈ પણ કારણસર હોય તો પણ એ તે નકકી છે, કે એ વિચારથી જન ધર્મને મોટું નુકશાન થયું છે.
