________________
છયું
ધર્મામૃત એમ કહે છે કે “હું પત્ની, પુત્ર, પરિવાર વગેરેને સંભાળી રહ્યો છું અને સંસારનાં સુખ જોગવી રહ્યો છું. તે વખતે સદ્દગુરુ તેને યાદ આપે છે કે-“આયુષ્ય પ્રતિક્ષણે ઓછું થતું જાય છે અને આ ભવમાં સુધર્મ દ્વારા મોક્ષની પ્રાપ્તિ ન કરી તે ચાર ગતિ અને ચેરાશી લાખ જીવનમાં પરિભ્રમણ કરીને પારાવાર દુઃખને અનુભવ કરે પડશે. ” પરંતુ સાંસારિક સુખમાં લુબ્ધ બનેલે મનુષ્ય તેમને જવાબ આપે છે કે “તમારી વાત સાચી છે, આ માનવદેહ ફરી ફરીને મળવાનું નથી ને સુદેવ, સુગુરુ તથા સુધર્મને પેગ પ્રાપ્ત થવાનું નથી, પણ મારાં
કરાંઓને પરણાવી લેવા દે, થોડું વધારે ધન કમાઈ લેવા દે, એકાદ-બે મકાને ચણવી લેવા દે, અને જ્ઞાતિ-જાતિમાં થડી લાજ-આબરૂ વધારી લેવા દે. પછી હું ધર્મનું આરાધન કરીશ ! '
આ જવાબ કેટલે ડહાપણભરેલે છે, તે દરેક મનુષ્ય વિચારી જુએ.
(૪) ડાહ્યા અને મૂર્ખમાં તફાવત શું? ડાહ્યા અને મૂર્ખમાં પહેલે તફાવત એ હોય છે કે ડાહ્યો મનુષ્ય પિતાની પ્રવૃત્તિ વિચારપૂર્વક જે છે, તેને વિચારપૂર્વક ચલાવે છે અને તેમાં કેઇ વિદન આવે તે વિચારશકિતને ઉપયોગ કરીને તેને ઓળંગી જાય છે, અને તેમ કરીને તે સફલતાને કે સિદ્ધિને વરે છે. જ્યારે મૂર્ખ મનુષ્ય પિતાની પ્રવૃત્તિ વિચારપૂર્વક કરતું નથી, કદાચ વિચારપૂર્વક કરે છે તે તેને વિચારપૂર્વક ચલાવતે નથી, અને કદાચ વિચારપૂર્વક ચલાવે છે તે પણ તેમાં વિદને આવતાં ભય