________________
શાશ્વત સૌરભ ભાગ-૨
કામ-ક્રોધ નિવાર્યા રે......
ભણે નરસૈયો તેનું દરશન કરતાં
કુળ એકોતેર તાર્યા રે........
રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીજી
(ઈ.સ. ૧૮૬૯ થી ૧૯૪૮)
મહાત્મા ગાંધી એ આપણા રાષ્ટ્રપિતા છે. ભગવાન મહાવીર સ્વામી
ભક્તકવિ નરસિંહ મહેતાએ જેમના દર્શન માત્રથી
એકોતેર કુળ તરી જાય તેવા વૈષ્ણવજન-સ્થિતપ્રજ્ઞ અરિ–હંત નામને અનુરૂપ અરિ અર્થાત્ શત્રુ; હંત
પુરુષની જે કલ્પના “વૈષ્ણવજન” ભજનમાં આલેખી હતી અર્થાતુ હણનાર. કામ, ક્રોધ, લોભ આદિ શત્રુઓને હણી તેના પર વિજય મેળવનાર એવા ભગવાન મહાવીર
તેવા યુગપુરુષનું સંતનું હૂબહૂ ચિત્ર ગાંધીજીના જીવનમાં જૈનધર્મના ચોવીસમા તીર્થંકર હતા.
સાકારિત થયેલું આપણે નિહાળ્યું છે.
તેમણે ગીતાના કર્મયોગ પર પોતાની જીવનસાધના કોઈના પ્રત્યે રાગ કે ક્રોધ ન કરવો, એવો એમનો 1 1 અહિંસાનો સિદ્ધાંત હતો. તેમના પ્રતિ ઉપસર્ગ–પીડા
આરાધી, સત્યાગ્રહને શસ્ત્ર બનાવ્યું, આશ્રમ સંસ્કૃતિને
પુનર્જિવિત કરી અને પોતાના ગુણો વડે તેઓ માનવમાંથી આપનાર પ્રત્યે પણ તેઓ ક્ષમાભાવ દાખવતા.
! મહામાનવ બન્યા. તેમના હૈયામાં સારાય વિશ્વ પ્રત્યે વાત્સલ્ય 1 1
કેવી રીતે? ઊભરાઈ રહ્યું હતું.
એની વાત એમણે પોતે જ પોતાની આત્મકથા પ્રાણીમાત્રને રક્ષણ આપ્યું, માન્યાં પોતા સમ સહુને,
i i “સત્યના પ્રયોગો”માં આલેખી છે. તે જરૂર વાંચીએ. પૂર્ણ અહિંસા આચરનારા,
ભક્તકવિ નરસિંહ મહેતાએ વર્ણવેલ વૈષ્ણવજનનાં નમન તપસ્વી મહાવીરને!
દર્શન આપણે ગાંધીજીમાં કરીશું. પોતાને દેશ દેનાર ઝેરી નાગ સુદ્ધાંને તેનો ક્ષમા 1 : સત્ય અહિંસા ચોરી ન કરવી, વણ જોતું નવ સંઘરવું. આપી જાણતા.
બ્રહ્મચર્ય ને જાતે મહેનત, કોઈ અડે નહીં અભડાવું. | અહિંસા પરમો ધર્મ છે એ જૈનધર્મનો i ,
અભય, સ્વદેશી, સ્વાદ ન કરવો, સર્વધર્મ સરખા ગણવા. મહાન સિદ્ધાંત હતો. ભગવાન મહાવીરની વિશ્વને દેણ છે.
એ અગિયાર મહાવ્રત સમજી નમ્રપણે દઢ આચરવાં.
મહાત્મા ગાંધી કી જય”
કવા :
i
I
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
