________________
( ૧૦૩ )
એજ અપૂર્વ કરણ કરી સમક્તિ–ઉપશમ સમકિત પ્રાપ્ત કરે. એ ઉપશમ સમિતિના કાલ અન્તર્મુહૂર્ત સુધીના હાય છે. ભ્રમતાં ભમતાં સંસારથી થાકેલા આત્માને કાઇ વખત નહી. આવેલા એવા અપૂર્વ ભાવ આવે એને ઉપશમ સમકિત કહે છે. અન્તર્મુહૂત્ત પછી એ પાછે પડે તે મિશ્રમાં થઈ સાસ્વાદનદ્ગુણ ઠાણે જઈ મિથ્યાત્વમાં પશુ જાય. અથવા તે ક્ષાયેાપશમ સમકિત પણ પામે, ક્ષાયેાપશમ ( અનંતાનુબંધી કષાયની ચંડાળ ચાકડી, સમકિત માહિની, મિશ્ર અને મિથાત્ય માહિની એ સાત પ્રકૃતિ ક ંઇક ક્ષય કરી હાય કંઇક ઉપશમ ભાવી હોય ) આત્માને અસ ંખ્યાતી વાર પ્રાપ્ત થાય ત્યારે ઉપશમ સમતિ સંસારમાં પાંચવાર આવે. એક ભવમાં એ બે વાર પ્રાપ્ત થાય. ક્ષાયેાપશમ સમક્તિના ઉત્કૃષ્ટ કાલ કંઈક અધિક છાસઠ સાગરાપમના હાય. ત્યાં સુધી સમકિત ભાગવે મુક્તિતા ગમે ત્યારે જાય.
પૂર્વની સાતે પ્રકૃતિના ક્ષય કરે તેા ક્ષાયક સમ્યકત્વ પામે એ સતિવાળા તદ્ભવે મેાક્ષે જાય, પણ સમકિત પામ્યા પહેલાં જો આયુષ્ય માંધ્યુ હાય તા ત્રીજે ભવે માક્ષે જાય. કવચિત પાંચમે ભવે પણ જઇ શકે એથી તેા વિશેષ ભવ નજ કરે? આ સમકિતની ઉત્કૃષ્ટ સ્થીતિ તેત્રીશ સાગરોપમથી કઇંક અધિક જાણવી. બાકી તા દરેક સમક્તિની જઘન્ય સ્થીતિ તા અન્તર્મુહૂત્તની હાય, કારણ કે સમકિત પામીને તરતજ ક્ષપણુ, શ્રેણિ આરંભતા આત્મા મુક્તિએ પણ જાય ને કેવલજ્ઞાન પણ