________________
(૧૦૦) આત્મા સફળ કરે. બાકી તે કષાયથી ભરેલા છ જગતમાં કઈક મરે છે અને જન્મે છે. એ મનુષ્યભવ પામ્યા હોય તેય એને દુરૂપયોગ કરવામાં, ધર્માધિપણાથી અન્ય ધમીઓ ઉપર જુલમ કરવામાં, એનું ખંડન કરી અનેક અસત્યેની પ્રરૂપણ કરી જગતને ઠગવામાં, વગેરે અનેક કુયુક્તિઓ કરબામાં જીવતર ધૂળધાણી થાય છે. એવાં પાપથી અનંતદુઃખને ભક્તા આત્મા થાય છે. એવા ભારે કમી ને સત્યપ્રરૂપણા ગમતી નથી. એમને તે પિતાનું ખોટું હોય તે પણ સારું લાગે. બીજાની સત્ય વસ્તુ હોય એને અસત્ય કરવા અનેક કયુક્તિઓ કરે, એવા ગાઢ મેહના અંધકારમાં પડેલા પ્રાણીએને મદને દુકાળ ન હય, સમતિની પ્રાણી પણ દુર્લભ હાય, ને માર્ગોનુસારીપણું પણ ન જ હોય. ઉત્સવ પ્રરૂપણ કરીને એ તે ઘણે કાલ નરક અને તિર્યંચ ગતિનાં દુઃખ ભોગવતે ભવરૂપી અટવીમાં ભ્રમણ કરે. કરેલા પાપનું પ્રાયશ્ચિત કરે.
સંસારમાં એવી રીતે ભમતાં સમુદ્રમાં પાણીના ઘસારાથી પત્થર ગેળ થાય એ ન્યાયે ઘણે કાળે યથાપ્રવૃતિ કરણે કરી આત્મા સમક્તિની સન્મુખ થાય છે. એ સમયે એના કમની ઉત્કૃષ્ટ સ્થીતિકંઈક ન્યૂન એક કડા કેડી સાગરોપમની હોય. યથા પ્રવૃતિ કરણ સુધી તે અભવી આત્મા પણ આવી શકે. પરંતુ એ પહેલાં આત્માને કદિ પ્રાપ્ત ન થયેલું અપૂર્વ કરણ તે તે ન કરી શકે. જેને સમક્તિ પ્રાપ્ત થવાનું હોય
