________________
( ૧૭૩) ચારે આહારનાં પચ્ચખાણ કરાવી વ્યવહાર સમક્તિનું સ્મરણ કરાવ્યું. દશ પ્રકારે આરાધના કરાવી. વિધિ પૂર્વક અનશન કરાવ્યું આમરાજા પરમેષ્ટિ મંત્રમાં લીન થઈ સમાધિપૂર્વક દિવસ વ્યતીત કરવા લાગ્યા.
આજે વિક્રમ સંવત ૮૯૦ના ભાદરવા સુદી ૫ ને દિવસ હતે. જેમ જેમ દિવસ જતે ગયે તેમ રાજાની શકિતઓ મંદ પડતી ગઈ. શ્વાસોશ્વાસની ગતિ પણ ધીમી થઈ. ત્રણ પ્રહર પૂર્ણ થયા અને ચોથા પ્રહરની શરૂઆત થઈ. એ જીવનની જ્યોત ડગમગુ થઈ રહી મનુષ્યભવરૂપી દીપક નિર્વાણ પામવાની તૈયારી કરતે હતે. બધે પરિવાર રાજાની આખર
સ્થીતિ નિહાળતા શોકસાગરમાં ડુબી ગયા હતા. રાજાના ગને યાદ કરીને એ નિમકહલાલ પ્રધાને, સેવકો ગમે તેવા ધર્યતા રાખતાં છતાં પણ એમને વારંવાર ડકાં આવતાં, આંખમાંથી અશ્રુનાં બિંદુ ટપકતાં. એ વૈરાગ્યથી ભરેલાં ક્યાં ક્ષણભરને માટે જાગૃત થયાં, સર્વેની આખરે તે આજ સ્થીતિ થવાની, એવું જાણી જીવન ઉપર એમને કંટાળો આવે.
છતાં રાજા તે એ છેલ્લા શ્વાસોશ્વાસમાં પણ પિતાના ધ્યાનમાં લીન હતા જે વસ્તુઓ છેડીને એ અવશ્ય જવાને હતું. તે પછી એની ઉપર મેહ વધારી શા માટે ભાવ વધારવા એમ સમજી એણે તો એ બધી બાધા ઉપાધી છોડી દીધી. ચોથ પ્રહર પૂરો થાય એટલામાં પરમાત્મામાં એકચિત્તવાળા રાજાએ આ લેકનું માનવ શરીર છોડી સ્વર્ગની લક્ષમી પ્રાપ્ત કરી.
