Agam 27 Chhed 04 Dashashrutskandh Sutra Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 101

मुनिहर्षिणी टीका अ. २ शबलदोषवर्णनम् साध्वर्थ सम्मुखमानीय दीयमानं वा अभिहृतमित्यर्थः,भुञ्जानः शबलो भवति।।सू०६॥
मूलम्-अभिक्खणं अभिक्खणं पडियाइक्खित्ता णं भुंजमाणे सबले ॥ सू० ७ ॥
छाया-अभीक्ष्णमभीक्ष्णं प्रत्याख्याय खलु भुञ्जानः शबलः ॥सू०७॥
टीका-'अभिक्खण'-मित्यादि-अभीक्ष्णमभीक्ष्णं वारं-वारं प्रत्याख्याय= प्रत्याख्यानं कृत्वाऽशनादिकं भुजानः शबलो भवति । अयं भावः ।
प्रत्याख्यातस्य कस्यचित्पदार्थस्य पुनग्रहणे सत्यमर्यादा परिषहोपसर्गसहनसामर्थ्यधैर्यप्रभृतिगुणानां भङ्गः सम्भवति तटस्थानामन्यसाधादीनां चेतसि साधुमहत्त्वं हासमुपैति, मुनिधर्मोपहासश्च संजायते । एतादृशानियत कार्यकार्यकारिणां चारित्र निन्दनीयं भवति, लोकसमक्षं तादृशाऽऽचरणप्रकाशे जनानां लिये हुए । (४) अणिसिट्ठ-एक वस्तु के अनेक स्वामी होने पर सबकी सम्मति के बिना एक व्यक्ति द्वारा दिये हुए, और (५) आहटुसाधु के लिये सामने लाकर दिये जाने वाले, इन पाच प्रकार के आहारों का भोगने वाला शवल दोष का भागी होता है ॥ ६ ॥
'अभिक्रवणं २' इत्यादि बारंबार प्रत्याख्यान करके पदार्थोंका भोग करने वाला शबल दोषका भागी होता है। तात्पर्य यह है कि-जिसका पदार्थ त्यागकर दिया हो ऐसे पदार्थोंका पुन ग्रहण करनेसे प्रतिज्ञाकी हानि परीषहोपसर्गसहनसामर्थ्य और धैय आदि गुणो का भंगा होता है। मध्यस्थ मुनि आदि के मनमें साधुपनका महत्त्व उठ जाता है। और मुनिधर्म का हास होता है । इस रीति से नियम रहित कार्य करने वाले का चारित्र निन्दनीय होता है । जनता में प्रकट हो जाने से
द्वारा माया, तथा (५) आह९साधुने माट साभे सावीन. मायामां भावना, એવા પાંચ પ્રકારના આહારના ભેગા કરવાવાળા શબલ દેશના ભાગી થાય છે. (૬)
'अभिक्खणं २'त्यादि. वारंवार प्रत्याभ्यान रीने पहानि माग ४२वावा શબલ દેષના ભાગી થાય છે તાત્પર્ય એ છે કે-જે પદાર્થનો ત્યાગ કરી દીધો હોય તે પદાર્થને ફરીને ગહણ કરવાથી પ્રતિજ્ઞાની હાનિ પરિષહ-ઉપસર્ગસહનસામર્થ્ય તથા વૈર્ય આદિ ગુણોને ભાગ થાય છે મધ્યસ્થ મુનિ આદિના મનમાં સાધુપણાનું મહત્વ ઉઠી જાય છે. તથા મુનિધર્મને હાશ થાય છે. આવી રીતે નિયમરહિત કાર્ય કરવાવાળાનું ચારિત્ર નિન્દનીય થાય છે. જનતામાં જાહેર થઈ જતાં જનતાના હૃદયમાંથી તેને વિશ્વાસ ઉઠી
શ્રી દશાશ્રુત સ્કન્ધ સૂત્ર