Book Title: Agam 27 Chhed 04 Dashashrutskandh Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
दशाश्रुतस्कन्धसूत्रे प्रयोगसम्पद्वत एव संग्रहपरिज्ञा नैपुण्यं भवतीति संग्रहपरिज्ञासम्पदमाह'से किं तं संगहपरिणा' इत्यादि ।
मूलम्-से किं तं संगहपरिन्ना नामं संपया ? संगहपरिनानामं संपया चउव्विहा पण्णत्ता ? तं जहा-बहुजणपाउग्गयाए वासावासेसु खेत्तं पडिलेहित्ता भवइ, २ बहुजणपाउग्गयाए पाडिहारिय-पीढ-फलग-सेज्जा-संथारयं उग्गिण्हित्ता भवइ, ३ कालेणं कालं संमाणइत्ता भवइ, ४ अहागुरु संपूएत्ता भवइ । से तं संगहपरिन्ना नाम संपया ॥ सू०८॥
छाया-अथ का सा संग्रहपरिज्ञा नाम सम्पत् ? संग्रहपरिज्ञा नाम सम्पचतुर्विधा प्रज्ञप्ता, तद्यथा १ बहुजनप्रायोग्यतया वर्षावासेषु क्षेत्र प्रतिलेखयिता भवति, २ बहुजनप्रायोग्यतया प्रातिहारिक-पीठ-फलक-शय्या-संस्तारकमवग्रहीता भवति, ३ कालेन कालं संमानयिता भवति, ४ यथागुरु संपूजयिता भवति । सेयं संग्रहपरिज्ञा नाम सम्पत् ।। सू० ८॥
टीका-'से किं तं ' इत्यादि । अथ-प्रस्तुता सामागुक्ता संग्रहपरिज्ञा, संग्रहणं संग्रहः स्वीकारः, वस्त्त्ववलोकनं वा, तत्र परिज्ञा-परिज्ञानम् , सा तथोक्ता नाम-प्रसिद्धा सम्पत् ? का? किंस्वरूपा ? किंभेदा च ?, तत्राऽऽह संग्रहपरिज्ञा नाम सम्पञ्चतुर्विधा प्रज्ञप्ता, तद्यथा--बहुजनप्रायोग्यतया-बहवश्च ते जनाः=मुनिको और उसके निदान को जानकर उसको निवृत्ति के लिये पथ्य के साथ औषध देता है तब उसको सफलता मिलती है ॥ सू० ७ ॥
प्रयोगसम्पदा वाला ही संग्रहपरिज्ञा में निपुणता प्राप्त कर सकता है । अतः संग्रहपरिज्ञासम्पदा कहते हैं- 'से किं तं गहपरिणा' इत्यादि ।
जम्बूस्वामी कहते हैं-हे भदन्त ! संग्रहपरिज्ञासम्पदा कितने સફલ થાય છે. જેમકે વૈદ્ય રોગને અને તેના નિદાનને જાણીને તેની નિવૃત્તિ માટે પની સાથે ઔષધ આપે છે ત્યારે તેને સફળતા મળે છે. (સૂ૦ ૭)
પ્રાગસભ્યદાવાળા જ સંગ્રહ પરિઝામાં નિપુણતા પ્રાપ્ત કરી શકે છે. આથી सड परिशासपहा ४ . 'से किं तं संगहपरिणा' त्यादि.
જબૂસ્વામી કહે છે-હે ભદન્ત ! સંગ્રહ પરિજ્ઞાસસ્પદ કેટલા પ્રકારની છે ?
શ્રી દશાશ્રુત સ્કન્ધ સૂત્ર