Book Title: Agam 06 Gyatadharmkatha Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 6, અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર રાજગૃહનગરના શૃંગાટક-ત્રિક-ચતુષ્ક-ચત્વર-ચતુર્મુખ-મહાપથ-પથ જ્યાં એકવાર કે અનેકવાર પાણી છાંટેલ હોય, માર્ગોને પવિત્ર કરે હોય, કચરો દૂર કરી સાફ કરેલ હોય, છાણ આદિથી લીંપેલ હોય યાવત્ સુગંધવર ગંધિત ગંધવર્તીભૂત હોય, તેણી રાજગૃહ નગરને અવલોકતી હોય, નગરજન વડે અભિનંદાતી હોય, ગુચ્છલતા-વૃક્ષગુલ્મ-વલ્લીના સમૂહથી વ્યાપ્ત, સુરમ્ય, વૈભારગિરિના અધો પાદમૂલે ચોતરફ સર્વત્ર ભ્રમણ કરતી પોતાના દોહદ પૂર્ણ કરે છે. તો હું પણ આ પ્રકારના મેઘોના ઉદય આદિ થકા મારા દોહદને પૂર્ણ કરવા ઇચ્છું છું. સૂત્ર–૧૯ થી 24 19. ત્યારે તે ધારિણીદેવી તે દોહદ પૂર્ણ ન થવાથી, દોહદ સંપન્ન ન થવાથી, દોહદ સંપૂર્ણ ન થવાથી, દોહદ સન્માનનીય ન થવાના કારણે શુષ્ક, ભૂખી, નિર્માસ, રુણ, જીર્ણ-જીર્ણશરીરી, પ્લાન-કાંતિહીન, દુર્બલ અને કમજોર થઇ ગઈ. તેણી વદનકમળ અને નયનકમળ નમાવીને રહી હતી, તે ફીક્કા મુખવાળી, હથેળીમાં મસળેલા ચંપકમાલાવત્ નિસ્તેજ, દીન-વિવર્ણ વદનવાળી, યથોચિત પુષ્પગંધ-માલ્ય-અલંકાર-હારનો અભિલાષ ના કરતી, ક્રીડા-રમણક્રિયાનો ત્યાગ કરેલી, દીના, દુર્મના, નિરાનંદા, ભૂમિગત દષ્ટિવાળી નષ્ટ મન સંકલ્પા થયેલી. યાવત્ આર્તધ્યાન મગ્ન બની. ત્યારે તે ધારિણીદેવીની અંગપરિચારિકા, આત્યંતરિકા દાસ ચેટીકાએ, ધારિણીદેવીને જીર્ણ, જીર્ણ શરીરી યાવત્ આર્તધ્યાન મગ્ન, જોઈને આ પ્રમાણે કહ્યું - હે દેવાનુપ્રિયા ! તમે જીર્ણ, જીર્ણશરીરી. ઇત્યાદિ કેમ થયા છો? ત્યારે તે ધારિણીદેવી, તે અંગપ્રતિચારિકાદિને આ પ્રમાણે કહેતા સાંભળીને તેનો આદર નથી કરતી, જાણતી પણ નથી, આદર ન કરતા અને ન જાણતા મૌન જ રહે છે. ત્યારે તે અંગપ્રતિચારિકાદિ, ધારિણી દેવીને બીજી-ત્રીજી વખત આમ કહે છે - હે દેવાનુપ્રિયા ! તમે કેમ જીર્ણ, જીર્ણશરીરી યાવત્ આર્તધ્યાની થયા છો ? ત્યારે તે ધારિણીદેવી. તે અંગપ્રતિચારિકાદિએ આ પ્રમાણે બીજી–ત્રીજી વખત કહેતા સાંભળીને તેમનો આદર કરતી નથી, ધ્યાન દેતી નથી. આદર ન કરીને અને ધ્યાન ન દઈને મૌન જ રહે છે ત્યારે તે અંગપરિચારિકાદિ ધારિણી દેવી દ્વારા અનાદતઅપરિજ્ઞાત કરાયેલી, સંભ્રાંત થઈ ધારિણી દેવી પાસેથી નીકળે છે, નીકળીને શ્રેણિક રાજાની પાસે આવે છે, આવીને બે હાથ જોડી યાવતુ જય-વિજય વડે વધાવે છે, વધાવીને આમ કહ્યું - હે સ્વામી! આજ ધારિણીદેવી જીર્ણ, જીર્ણશરીરી યાવતુ આર્તધ્યાનયુક્ત અને ચિંતિત છે. 20. ત્યારે તે શ્રેણિક રાજા તે અંગપરિચારિકાઓ પાસે આ વાત સાંભળી-અવધારીને તે પ્રકારે જ સંભ્રાંત થઈને શીધ્ર, ત્વરિત, ચપલ, વેગથી ધારિણીદેવી પાસે આવ્યો. આવીને ધારિણીદેવીને જીર્ણ, જીર્ણશરીરી, યાવત્ આર્તધ્યાનોપગત અને ચિંતિત જોઈને આ પ્રમાણે કહ્યું - ' હે દેવાનુપ્રિયા ! તું કેમ જીર્ણ, જીર્ણશરીરી યાવત્ આર્તધ્યાન ઉપગત અને ચિંતામગ્ન થઈ છો? ત્યારે તે ધારિણી દેવી શ્રેણિક રાજાને આમ કહેતા સાંભળી, તેનો આદર ન કરતા યાવત્ મૌન રહી. ત્યારે તે શ્રેણિક રાજા ધારિણીદેવીને બીજી-ત્રીજી વખત આ પ્રમાણે કહ્યું - હે દેવાનુપ્રિયા ! તું કેમ જીર્ણ શરીરી યાવત્ ચિંતામગ્ન છો ? ત્યારે તે ધારિણીદેવી શ્રેણિક રાજાએ બીજી-ત્રીજી વખત આમ કહેતા સાંભળીને આદર કરતી નથી, ધ્યાન દેતી નથી, મૌન રહે છે. ત્યારે શ્રેણિકરાજા ધારિણી દેવીને શપથ આપીને આમ કહે છે - હે દેવાનુપ્રિયા ! શું હું આ વાતને સાંભળવાને માટે યોગ્ય નથી ? કે જેથી તું તારા મનમાં રહેલ માનસિક દુઃખને છૂપાવે છે? ત્યારપછી ધારિણી દેવી, શ્રેણિક રાજા દ્વારા શપથ શાપિત કરાઈ ત્યારે શ્રેણિક રાજાને આમ કહે છે - હે સ્વામી ! મારા તે ઉદાર યાવત્ મહાસ્વપ્નના ત્રણ માસ પ્રતિપૂર્ણ થતા આ આવા સ્વરૂપનો અકાલ મેઘનો દોહદ ઉત્પન્ન થયો. તે માતાઓ ધન્ય છે, કૃતાર્થ છે, યાવત્ વૈભારગિરિ પાદમૂલે ભ્રમણ કરતી દોહદને પૂર્ણ કરે છે. તો જ્યારે હું પણ યાવતુ દોહદને પૂર્ણ કરું ત્યારે ધન્ય થઈશ. હે સ્વામી ! હું આવા પ્રકારના અકાલ દોહદ પૂર્ણ ન થવાથી જીર્ણ મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(જ્ઞાતાધર્મકથા)” આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 13
