Agam 02 Ang 02 Sutrakrutangsutra Vol 1 Niryukti

Author(s): Bhadrabahuswami, Punyavijay
Publisher: Prakrit Granth Parishad

Page 172

सुत्तगा० ३९९-४०४]
सूयगडंगसुत्तं बिइयमंगं पढमो सुयक्खंधो। -४०२. णिक्खंददीणे परभोयणट्ठी० वृत्तम् । जो अप्पं वा बहु वा उवधिं च छड्डित्ता णिक्खंतोऽसौ शीलमास्थितः रूक्षान्न-पानतर्जितः अलाभगपरीसहेण वा दीनतां प्राप्य जिभिदियवसट्टो पंचविधस्स आजीवस्स अन्यतमेन आहारमुत्पादयति, सर्वोऽपि हि महेच्छः परप्रणयी दीनो भवति । उक्तं हि
कण्ठविस्वरता दैन्यं मुखे वैवर्ण्य-वेपथुः । यान्येव म्रियमाणस्य तानि लिङ्गानि याचतः ॥ १ ॥
आतुट्टणाहेतुं च मुहमंगलियाओ करेति मढवत्-एरिसो वा तुमं दसदिसिप्पगासो, तच्चणिगो वा जधा कंपेति । उदरे हितं औदरिकम् , अन्न-पानमित्यर्थः भृशं गृद्धः प्रगृद्धः । णीयारगिद्धेह महावराहे, णीयारों णाम कणकुण्डकः मुग्ग-मासोदणाण, निकीर्यत इति नीकारः । वरादाहन्तीति वराहः, वरा भूमी, स उद्वृत्तविषाणोऽपि भूत्वा अन्यान् पुरतोऽपि हन्यमानान् दृष्ट्वा तत्र नीकारे गृद्धो न पश्यति, ततः कचिदेव प्रकृते वा, अदरते वा अचिरात् कालस्य प्राप्तजरो वा एषति घातमेव, मरणमित्यर्थः । अधवा निकारो नाम संस्थानिरालक-मुद्ग-भाषादीनि, स आरण्यवराहः तेषु प्रगृह्य( ? ख्य )माण 10
औपगेषु पतति । कर्षकेभ्य अदूरए एसति घातमेव, एवमसौ कुशील आहारगृद्धः असंयममरणमासाद्य णरग-तिरिक्खजोणीओ पाविऊण अदूरमेसति घातमेव ॥ २५ ॥ स एवं कुशील:
४०३. अण्णस्स पाणस्सिधलोइयस्स, अणुप्पियं भासति सेवमाणे।
पासत्थयं चेव कुसीलतं च, णिस्साए होति जधा पुलाए ॥२६॥ ४०३. अण्णस्स पाणस्सिधलोइयस्स० वृत्तम् । इहलौकिकानि हि अन्न-पानानि, न मोक्खाय, तेषामैहिकानामन्न-15 पानानां हेतुरिति वाक्यशेषः । अनुप्रियाणि भाषते-एस दारिगा कीस ण दिज्जइ ? गोणे किं ण दम्मइ ? एवमादि । वणीमगत्तणं च करेति सेवमान इति वायाए सेवति आगमण-गमणादीहि य । स एवंविधं पासत्थयं चेव कुसीलतंच, चशब्दात् ओसण्णतं संसत्ततं च, प्राप्येति वाक्यशेषः । केवलं लिङ्गावशेषः चारित्रगुणवश्चितः णिस्सारए होति जधा पुलाए, जधा धण्णं कीडएहिं णिप्फोलितं णिस्सारं भवति, केवलं तुषमात्रावशेषम् , एवमसौ चारित्रगुणनिस्सारः पुलाकधान्यवद् इहैव बहूणं समणाणं समणीणं हीलणिज्जे, परलोगे य आगच्छति हत्थच्छिदणादीणि ॥ २६ ॥ उक्ताः कुशीलाः । तत्प्रति-20 पक्षभूतं मूलोत्तरगुणेषु आयतत्वं सौशील्यं प्रतिपाद्यते । तत्रोत्तरगुणानधिकृत्यापदिश्यते
४०४. अण्णातपिंडेणऽधियासएज, ण पूयणं तवसा आवहूजा।
अण्णे य पाणे य अणाणुगिद्धे, सव्वेसु कामेसु णियत्तएज्जा ॥ २७॥ ४०४. अण्णातपिंडेणऽधियासएज० वृत्तम् । ण संथव-वणीमगादीहिं, अण्णातउंछं एसति, अधियासणा अलंभमाणे । ण पूयणं तवसा आवहूजा, ण पूया-सकारणिमित्तं तपः कुर्यादिति । “णिव्वहेजा" वा, जो पूआ-सक्कारनिमित्तं तवं करेति 25 तेण सो तवो णिवाहितो भवति, तम्हा ण णिव्वहेज्जा । स एवं अण्णे य पाणे य अणाणुगिद्धो, जो हि अण्णायपिंडं एसए सो णियमा अण्णे य पाणे य अणाणुगिद्धो, अथवा अनु पश्चाद्भाव इति, ण पुव्वभुत्तेसु अण्ण-पाणेसु अणुगि- . ज्झेज । “एगग्गहणे गहणं" ति जधा रसेसु णियत्तति तहेव सव्वेसु कामेसु णियत्तिं कुर्यात्, सह-रूवादिसु असजमाणे ण रागं दोसं वा गच्छे । कधं ?सद्देसु य भद्दय-पावएसु सोतंगहणमुवगतेसु । तुटेण व रुटेण व समणेण सदा ण होतव्वं ॥ १॥ 30
[ज्ञाताधर्मकथाङ्ग अध्य०१७ सू० १३५ गा० १६ पत्र २३३-१]
१ तुम सदसि प्प पु॥ २ यस्यानि रालकरालक चूसप्र० ॥ ३°लोययस्स खं १॥ ४रते खं २ पु १॥ ५ पुलाते खं २ पु १॥६°हियासतेजा, णो पूयणं तवसा आवहेजा। सद्देहिं रूवेहिं असज्जमाणे, सब्वेहिं कामेहिं विणीय गेहिं ॥ खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी० । णिव्वहेजा चूपा० । वणीय खं २। गेही खं १॥ ७सोतविसयमुवंशातासूत्रे पाठः॥
सूय० सु०२१