Agam 02 Ang 02 Sutrakrutangsutra Vol 1 Niryukti

Author(s): Bhadrabahuswami, Punyavijay
Publisher: Prakrit Granth Parishad

Page 179

१६८ णिज्जुत्ति-चुण्णिसमलंकियं
[८वीरियज्झयण ४१५. संपरागं [णिगच्छंति. सिलोगो । ] तासु तासु गतिषु संपराणिज्जतीति संपरागः संसारः । अथवा पर इत्यनाभिमुख्येन बध्यमानमेव वेद्यते, निगच्छंति प्रामुवन्ति । आर्चा नाम विषय-कषायार्ताः । दुक्कडकारिणो दुकडाणि हिंसादीणि पावाणि कुर्वन्तीति दुक्कडकारिणः । किंनिमित्तम् ? राग-दोसस्सिता बाला बालवीर्याः, स एव प्रकृतिः ई, बहुं किर कालं ठिती मोहणीयस्स विभासा । ततस्तैः पापैः कर्मभिः साम्परायिकैः सम्परायमेव णियच्छंति, संसारमित्यर्थः, तत्र 5.च नरकादिषु दुःखान्यनुभवन्ति ॥ ८॥
४१६. एतं सकम्मविरियं बालाणं तु पवेदितं ।।
__एत्तो अकम्मविरियं पंडिताणं सुणेह मे ॥९॥ ४१६. एतं सकम्मवीरियं० सिलोगो । सकर्मवीरियं ति वा बालवीरियं ति वा एगहुँ । इदानीं अकम्मवीरियं ति वा पंडितवीरियं ति वा एगढे ति ॥ ९ ॥ केरिसो पुण पंडितो ? उच्यते10
४१७. देविए बंधणुम्मुक्के सवतो छिण्णबंधणे।
पंणोल्ल पावगं कम्मं सल्लं कंतेति अंतसो॥१०॥ ४१७. दविए बंधणुम्मुक्के० सिलोगो । राग-दोसविमुक्को दविओ, वीतराग इत्यर्थः, अथवा वीतराग इव वीतरागः, बन्धनेभ्यो मुक्तकल्पः पण्डितवीर्यावरणेभ्यः । सव्वसो छिन्नबंधणे त्ति सिद्धः, तेन नाधिकारः । ये पुनः प्रमादादयो हिंसादयः रागादयो वा तेषु कार्यवदुपचारादुच्यते-सव्वतो छिण्णबंधणे, न तेषु वर्त्तत इत्यर्थः । कसायअप्पमत्तो वा स 15 अकर्मवीरः, एवं चेव अकम्मवीरियं बुञ्चति । कधं अकम्मवीरियं ?, यतस्तेन कर्म न बध्यते, न च तत् कर्मोदयनिष्पन्नम् ,
येन कर्मक्षयं करोति तेन अकर्मवीर्यवान् । पणोल्ल पावगं कम्मं, प्रमादादीन् पापकर्माश्रवान् तान् प्रणुद्य सल्लं कन्तेति 'अंतसो, भावकम्मसल्लं अट्ठप्पगारं, तत् कुन्तति छिनत्तीत्यर्थः, अन्तसो त्ति यावदन्तोऽस्य, निरवशेषमित्यर्थः ॥१०॥ केन कृन्तति ? किं वाऽऽदाय कृन्तति ? इति, उच्यते-धम्ममादाय । कीदृशं धर्मम् ?४१८. णेयाउअं सुअक्खातं उपादाय समीहते।
भुजो भुज्जो दुहावासं असुभत्तं तधा तथा ॥११॥ ४१८. णेयाउअं सुअक्खायं० सिलोगो । नयनशीलो नैयायिकः । कुत्र नयति ?, मोक्षम् । सुष्टु आख्यातः सुअक्खातः । उपादायेति गृहीत्वा । सम्यग् ईहते समीहते ध्यानेन । किं ध्यायते ?, धम्मं सुकं च । तदालंबणाणि तु भुजो भुञ्जो दुहावासं, भूयो भूय इति वीप्सार्थः, अतीता-ऽनागतानि अणंताई भवग्गहणाई, सकम्मवीरियदोसेण भूयो
भूयो णरगादिसंसारे णाणाविधदुक्खवासे सारीरादीणि दुक्खाणि भुजो भुज्जो पावति । अशुभभावः असुभत्तं, तधा तधा 25 तेन तेन प्रकारेण, यथा यथा कर्म तथा तथाऽशुभं फलति । अथवा अशुभमिति अशुभभावना गृहीता, यथा "शुभं किं नु .कडेवरे०" [
]। एवमनित्याद्या अपि द्वादश भावना गृहीताः ॥ ११॥ तत्रानित्यभावना४१९. ठाणी विविधठाणाणि चइस्संति ण संसओ।
अणितिए इमे वासे गातीहि य सुहीहि य ॥१२॥ ४१९. ठाणी विविधठाणाणि० सिलोगो । स्थानान्येषां सन्तीति स्थानिनः । देवलोके तावदिन्द्र-सामानिक30 त्रायाधिशाद्याः । मनुष्येष्वपि चक्रवर्ति-बलदेव-वासुदेव-मण्डलिक-महामण्डलिकादि । तिर्यक्ष्वपि यानीष्टानि, विविधानीति उत्तम-मध्यमा-ऽधमानि । तेभ्यः स्थानेभ्यः सर्वस्थानिनः चहस्संति. नास्त्यत्र संशयः । उक्तं हि
१“नियच्छन्ति बध्नन्ति” इति वृत्तौ ॥ २१ इति चतुःसङ्ख्याद्योतकोऽक्षराङ्कः । प्रकृतिः स्थितिः रसोऽनुभागश्चेत्यर्थः ॥ ३ दविते खं २ पु १॥ ४ पणोल्ले खं १ खं २ पु १ पु२१ ५ कत्तति अंतसो खं १ । कंतह अप्पणो पु २ पा०॥ ६ मुक्तकेभ्यः पण्डि चूसप्र०॥ ७ अप्पणो, भावंचूसप्र. ॥ ८ कर्म चूसप्र० ॥ ९णेताउयं खं १॥ १० अणितिए य संवासे वृ० दी। अणीतिते अयं वासे खं १ । अणीयए अयं वासे पु १ पु २ । अणियए य संवासे खं २॥ ११ णायएहिं सुखं १ पु २ । नाततेहिं सुखं २ ॥
Jain Education Intemational