Agam 02 Ang 02 Sutrakrutangsutra Vol 1 Niryukti

Author(s): Bhadrabahuswami, Punyavijay
Publisher: Prakrit Granth Parishad

Page 209

10
15
णिजुत्ति-चुण्णिसमलंकियं
[११ मग्गज्झयणं ५०५. एतं खु णाणिणो सारं जं ण हिंसति कंचणं ।
अहिंसासमयं चेव ऐतावंतं विजाणिया ॥१०॥ ५०५. एतं खु गाणिणो सारं० सिलोगो । न हि ज्ञानी ज्ञानादर्थान्तरभूत इति कृत्वाऽपदिश्यते-एतं खु णाणिणो सारं ति, कोऽर्थः ?, एष हि ज्ञानस्य सारः । जंण हिंसति कंचणं, कश्चणमिति कचि(कञ्चिदपि नवकेन भेदेन । अहिंसाB समयं ति, समता "जध मम ण पियं दुक्खं०" गाधा [अनुयो० पत्र २५६ ] अथवा यथा हिंसितस्य दुःखमुत्पद्यते मम, एवमभ्याख्यातस्यापि चोरियातो वाऽस्य दुःखमुत्पद्यते, एवमन्येषामपि इत्यतो अहिंसासमयं चेव । अधवा दव्वतो खेत्ततो कालतो भावतो हिंसा भवति, एवं शेषाण्यपि, एतावांश्चैष ज्ञानविषयः यदुत हिंसाद्याश्रवद्वारोपरतिः ॥ १०॥ क्षेत्रप्राणातिपातं तु प्रतीत्यापदिश्यते५०६. उड्डमहं तिरियं च जे केति तस-थावरा ।
सव्वत्थ विरतिं कुजा संति णिव्वाणमाहियं ॥११॥ ५०६. उडमहं तिरियं च० सिलोगो । प्रज्ञापकं प्रतीत्य उई अधं तिरियं च पूर्ववत् । सव्वत्थ विरतिं कुजा इहापि तावद् निर्वाणं भवति । कथम् ?, अहिंसको हि न हि हिंसक इव सर्वस्योद्वेजको भवति, उपशान्तवैरत्वाच्च न कस्यचिदपि बिभेति । किञ्च-तणसंथारणिवण्णो वि मुणिवरो भट्टराग-मय-दोसो।" [संस्तारकप्र. गा० ४८] किमु मोक्खो ?, एवं निर्वाणं भवतीत्याख्यातम् ॥ ११ ॥
५०७. पभू दोसे णिरे किच्चा ण विरुज्झेज केणइ।
मणसा वयसा चेव कायसा चेव अंतसो ॥१२॥ ५०७. पभू दोसे गिरे किच्चा० सिलोगो । पभवतीति प्रभुः, वश्येन्द्रिय इत्यर्थः, न वा संयमावरणानां कर्मणां वशे वर्त्तते। अथवा स्वतत्रत्वाद् जीव एव प्रभुः, शरीरं हि परतत्रम् , मोक्षमार्गे वाऽनुपला(?पाल)यितव्ये क्रोधादयः । निरे इति पृष्ठतः कृत्वा । ण विरुज्झेज केणइ, न विरुध्येत केनचिदिति, अपि पूर्वशत्रूणामपि, अपि हास्येनापि । 20 विरोधो विग्रहः घन्त इत्यर्थः, यद् वा यस्य प्रतिकूलम् । मणसा वयसा चेव त्ति नवकेन भेदेन । अन्तश इति यावज्जीवितान्तः ॥ १२ ॥ उक्ता मूलगुणाः । उत्तरगुणप्रसिद्धये त्वपदिश्यते
५०८. संधुंडे य महापण्णे धीरे देत्तेसणं चरे।।
एसणासमिते णिचं वजयंते अणेसणं ॥१३॥ ५०८. संवुडे य महापण्णे० सिलोगो। हिंसाद्याश्रवसंवृतः इंदिय-णोइंदियभावसंवुडो वा । महती प्रज्ञा यस्य स 25 भवति महाप्रज्ञः। धीर्बुद्धिरित्यनर्थान्तरम् । आहार-उवधि-सेज्जाओ याचितद्रव्यं एषणीयं च चरति गच्छति चर्यत इत्येकोऽर्थः । एसणासमिते णिचं, तिविधा एसणा-गवसणा १ गहणेसणा २ घासेसणा ३ । एवं सेसाओ वि समितीओ ॥१३॥ तत्राऽऽधाकर्म सर्वगुरु, अनेषणादोषः आद्यश्चेति, तेन तनिषेधार्थमपदिश्यते५०९. भूताणि समारंभ साधू उहिस्स जंकडं ।
तारिसं तु ण गेण्हेजा अण्ण-पाणं सुसंजते ॥ १४ ॥ १ किंचणं खं २॥ २एताव त वि खं १ ख २ ॥ ३ उड्डमहे ति° खं १ । उडे अहे य ति° खं २ पु १ पु २॥ ४विरदयं खं २॥ ५विजा खं १ खं २ पु १ पु २ ० दी.॥ ६णिराकिच्चा खं १ पु १ पु २० दी। णिरिक्खेत्ता खं २॥ ७संवडेसे मखं २ पु १ पु २ वृ० दी० ।संखुडेस में खं १ ॥ ८वीरे खं १ खं २ पु १ पु २ ॥ ९दंतेसणं खं २॥ १० भूयाई समारंभ साहुमुद्दिस्स जं वृ० दी। भूताई समारंभ तमुहिस्सा य जं खं १। भूयाई च समारंभ समुहिस्स य जं खं २ पु १ पु२॥ ११ अण्णं पाणं खं १ खं २ वृ० दी० ॥
Jain Education Intemational