Agam 02 Ang 02 Sutrakrutangsutra Vol 1 Niryukti

Author(s): Bhadrabahuswami, Punyavijay
Publisher: Prakrit Granth Parishad

Page 242

सुत्तगा०५८५-८९]] सूयगडंगसुत्तं बिइयमंगं पढमो सुयक्खंघो।
२३१ ५८७. [ण तेसु कुप्पे ण० ] वृत्तम् । कोपो नाम मनःप्रद्वेषं पडुच्च । ण त पव्वहेजा कट्ठ-लो?-इट्टादीहिं । ण वा फरुसं वदेज, जधा स मरु[ओ, रत्तपडगो नाम खोमडक्खाओ मुंडकुटुंबी, सो वि ताव छिण्णणासिगो ण किरि जाणति जेण तुभोवदिष्ट्र, किमंग पुण तुर्म ? । सपक्खेण वा ओसण्णेण चोदितो भणति-को तुम ममट्टे वा चोदेतुं भवति । तधा करिस्सं ति सपक्खे मिच्छामि दुक्कडं, परपक्खे 'ममैवैतच्छ्य' एवं पडिसुणेत्ता न च प्रमादं कुर्यात् ॥ ९॥ येन पुनश्चोद्यते यत्तुल्यगं तस्स पूया कातव्वा । तत्र दृष्टान्तः५८८. वणंसि मूढस्स जहा अमूढे, मग्गाणुसासंति हितं पैयाणं ।
तेणेवं मे इणमेव सेयं, जं मे बुधा सम्मऽणुसासयंति ॥ १०॥ ५८८. वर्णसि मूढस्स० वृत्तम् । वनं अरण्यं तत्र दिग्मूढस्य उत्पथप्रतिपन्नस्य वा अमूढः कश्चित् पुमान् अन्यो ग्रामो वा अदिसं गच्छतो मार्ग कथयति-यथा कथयामि तथा तथाऽयं मार्ग ईप्सितां भुवं गच्छति; अनुशासन्तो यदि उन्मार्गापायान् दर्शयित्वा ब्रवीति-अयं ते मग्गो हितः क्षेमः, अकुटिलत्वादितः फलोवगादिवृक्ष-जलोपेतत्वाच्च । प्रजायन्ते 10 इति प्रजाः मनुष्याः , प्रयान्ति वा येन तत् प्रयातं भवति मार्ग एव । तेणेव मे इणमेव सेयं, तेण हि मूढेण मज्झं चेव एतं सेयं । जं [मे] बुधा सम्मऽणुसासयंति, जं मे एते बुधा मग्गविदू सम्मं उज्जुगं, न वा द्वेषेण, अनुशासना नाम मार्गोपदेशनैव । अथवा तेनैतत् तुल्यं तेनैव हि दिग्मूढेन ममैवैतच्छेयो मार्गोपदेशनमजानतः, तस्य वचो गृह्येत । तथा शिष्येणापि ममैवैतच्छ्रेयः, किमिति ? उच्यते-जं मे बुधा सम्मऽणुसासयंति, बुधाः आचार्याः पुत्रस्येवोपदिशन्ति, न द्वेषेणापक्षरागेण वा । क ? स्खलितेषु अणुशासति ॥ १० ॥ एष दृष्टान्तः । उपसंहारः
५८९. तेणावि मूढेण अमूढयस्स, कायब पूँया सविसेसजुत्ता।
ऐतोवमं तत्थ उदाहु "धीरे, अणुगम्म अह उवणेति सम्मं ॥११॥ ५८९. [तेणावि मूढेण अमृढयस्स० वृत्तम् । ] ततः तेन मूढेनेश्वरेण वा अमूढस्येति देशिकस्य, यद्यपि चण्डालपुलिन्द-गन्द-गोपालादि च तस्यापि तेन निस्तीर्णकान्तारेण सता शक्त्यनुरूपा कायवा पूया सविसेसजुत्ता, अहमनेन दुर्गात् श्वापदभयादिदोषेभ्यो मोक्षित इत्यतोऽस्य कृतज्ञत्वात् प्रतिपूजां करोमि । विशेषयुक्ता नाम यावती मे तेन पूजा कृता अतो 20 अस्याधिकं करोमि, तद्यथा-वस्त्रा-ऽन्न-पान-भोगप्रदानं च राजा दद्यात् । उक्तो दृष्टान्तः । एतोवमं तत्थ उदाहु धीरे, तस्मिन्निति तस्मिन् मार्गोपदेशके । उदाहरंति स्म उदाहु धीराः । अणुगम्म अटुं ति अणुगमेतूण अनुगम्य उपनयन्ति. तेनापि मिथ्यात्ववना उत्तरन्तेन अभ्युत्थानादि सविशेषा पूजा कर्तव्या, यद्यप्यसौ चक्रवर्ती निष्क्रान्तः आचार्यश्चन्द्रम:कुलादिजातः । द्रव्यपूजा आहारादि, भावे भक्तिः वर्णवादश्च । वार्तास्वन्येऽपि दृष्टान्ताः । तद्यथा
गेहे वि अग्गिजालाउलम्मि जैलमाण-डज्झमाणम्मि । जो बोधेति सैंबंधुं सो तस्स जणो परमबंधू ॥ १॥ जध वा विससंजुत्तं भत्तं मिट्टमिह भोत्तुकामस्स । जो विसदोसं साहति सो तस्स जणो परमबंधू ॥ २ ॥
॥११॥
15
१-हट्ठादीहिं चूसप्र० । 'ट-हत्थादीहिं मु०॥ २ अमूढा खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी०॥ ३ पदाणं खं १ । पताणं खं २ पु १॥ ४ तेणावि मज्झं इण खं १३० दी । तेणेव मज्झं इण खं २ पु १ पु २॥ ५समणुसाखं १ ख २ पु १ पु२॥ ६ सेयं तेण विमूढेण अमूढयस्स तेण हि चूसप्र० । अग्रेतनसूत्रवृत्तप्रतीकरूपोऽयं पाठोऽत्र लेखकप्रमादेन प्रविष्टोऽस्ति ॥ ७ अह तेण मूखं १ खं २ पु १ पु २ बृ० दी। ८पूता खं १॥ ९एवोवमं खं २ पु १ पु २॥ १०वीरे खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी.॥ ११ अत्थं उवणेति खं १ ख २ पु १ पु २ वृ० दी० ॥ १२ भावभक्तिवर्णवादश्च । धार्तास्त्वन्ये चूसप्र०॥ १३ जहणाम डझ वृत्तौ ॥ १४ सुयंत सो वृत्तौ ॥ १५ निद्धमिह वृत्तौ ॥
Jain Education Intemational