Agam 02 Ang 02 Sutrakrutangsutra Vol 1 Niryukti

Author(s): Bhadrabahuswami, Punyavijay
Publisher: Prakrit Granth Parishad

Page 191

णिज्जुत्ति-चुण्णिसमलंकिय
[९ धम्मज्झयणं ४५७. 'जेणिहं णिव्वहे भिक्खू अण्ण-पाणं तधाविधं ।
अणुप्पदाणमण्णेसिं तं विजं ! परिजाणिया ॥ २३ ॥ ४५७. जेणिहं णिन्वहे भिक्खू० सिलोगो । जेणेति जेण धम्मकधाए वा संथवेण वा आजीव-वणीमगत्तेण वा अण्णतरेण वा उप्पातणादोसेणं, अण्णहेतुं वा पाणहेतुं वा पयुंजमाणेण इमा ओवम्मा, णिवहति निर्वहति नाम निर्गच्छति तन्न कुर्यात । अधवा जेणिहणिव्वाहेति येनास्य इहलौकिक किञ्चित कार्य निष्पद्यते मित्रकार्य वा. प्रतिदास्यति वा मे किश्चित्, परित्रास्यति वा, वहिस्सति वा मे किश्चिद् उवगरणजातं, एवमादिकं किञ्चिदिहलोककार्य निर्वाहकं साधकमित्यर्थः, तं पडुच्च, अण्णं वा ॥ २३ ॥
४५८. सीलमंते असीले वा तेसिं दाणं विवज्जए।
निज्जरहाए दायव्वं तं विजं ! परिजाणिया ॥ २४ ॥ 10 ४५८. सीलमंते असीले वा० [सिलोगो] । न पुनः परमार्थेन, शीलवन्त इव शीलवन्तः अण्णतित्थिया,
अशीला गिहत्था तेसिं दाणं [वि]वजए । अधवा शीलवन्तः साधू, तस्स मुधेव णिजरद्वाए दायव्वं, न विहलौकिकं किश्चिनिर्वाहकं प्रतीत्य दातव्वं । अथवा शीलवानिति श्रावकः, अशीला नाम मिथ्यादृष्टयः तस्मिं शीलवति वा दाणं विवज्जए ॥ २४॥
४५९. एवं उदाहु णिग्गंथे महावीरे महामुणी।
अणंतणाण-दंसी से धम्म देसितवं सुतं ॥ २५॥ ४५९. एवं उदाहु णिग्गंथे० सिलोगो । एवं अवधारणे । उदाहृतवान् उदाहुः । नास्य प्रन्थो विद्यत इति निर्ग्रन्थः महावीरः । स एव च महामुनिः । किं महं ? यदसौ मनुते अणं णाण-दसणं च, धर्म देशितवान् श्रुतमिति - कर्मान्तरं धर्मम् , अनेन श्रुतधर्मेण चारित्रधर्म देशितवान् , चारित्रधर्मावशेषमेव श्रुतधर्मेऽत्र चारित्रधर्म देशितवान् ।। २५ ॥
चारित्रधर्मावशेषमेव श्रुतधर्मेणापदिश्यते
४६०. भासमाणो ण भासेज्जा णो य वंफेज मम्मयं ।
___ मायाठाणं ण सेवेज अणुचिंतिय वाहरे ॥ २६ ॥ ४६०. भासमाणो ण भासेज. सिलोगो । अथवा तेन भगवता भाषासमितेनायं धर्म उद्दिष्टः । योऽप्यन्यः कथयति सोऽप्येवमेव कथयतु । भासमाणो ण भासेज, यो हि भाषासमितः सो हि भाषमाणोऽप्यभाषक एव लभ्यते । उक्तं चवयणविभत्तीकुसलो वयोगतं बहुविधं वियाणेतो। दिवसं पि जंपमाणो सो विहु वइगुत्ततं पत्तो ॥१॥
[दशवै० नि० गा० २९३] जधाविधीए परिहरमाणो सचेलो वि अचेल एवापदिश्यते, जधा वा अकंडुआगो य णिट्ठभगो य । अधवा भासमाणो ण भासेजा, ण रातिणियस्स अंतरभासं करेज्जा ओमरातिणियस्स वा । णो य वंफेज मम्मयं, फेति णाम देसीभासाए उल्लावो वुञ्चति, तदपि च अपार्थकं अश्लिष्टोक्तं बहुधा तं वफेति त्ति वुञ्चति । अधवा ण वंफेज मम्मयं ति कधं ?, जातिकुशील-तवेहिं मर्मकृद् भवतीति मर्मकम् । मायाठाणं ण सेवेज, माया णाम गूढाचारता, कृत्वाऽपि निह्नवः, करिष्यमाणश्च 30न तथा दर्शयत्यात्मानम् । यदा वक्तुकामो भवति तदा पूर्वापरतोऽनुचिन्त्य वाहरे ॥ २६ ॥ किश्च
१जेणेह पु २ । जिणेहिं खं २ पु १, अशुद्धोऽयं पाठः ॥ २ नायं सूत्रश्लोकः सूत्रप्रतिषु दृश्यते, नापि वृत्तिकृता दीपिकाकृता वा व्याख्यातोऽस्ति । किञ्च चूर्णिकृता व्याख्यातोऽस्तीति चूर्णिगतप्रतीकानुसारेणात्र स्थापितोऽस्ति ॥ ३णेय खं १ ख २ पु १ पु २॥४मामय पु१ वृपा०॥ ५मातिट्ठाणं विवजेजा ख १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी०॥ ६ अणुवीइ उदाहरे वृ० । अणुवीय वियागरे खं १ खं २ पु १ पु २ दी । अणुवीति खं १॥ ७ "दिवस पि भासमाणो तहा वि वयगुत्ततं पत्तो ॥” इति "दिवसमवि भासमाणो अभासमाणो व वइगुत्तो॥” इति च पाठमेदावपि दशवकालिकसूत्रनिर्युक्तौ दृश्यते ॥
20
Jain Education Intemational