Agam 02 Ang 02 Sutrakrutangsutra Vol 1 Niryukti

Author(s): Bhadrabahuswami, Punyavijay
Publisher: Prakrit Granth Parishad

Page 202

सुत्तगा०४८८-९२]
सूयगडंगसुत्तं बिइयमंगं पढमो सुयक्खंधो। पगतः आर्तः, द्रव्यातः चप्पडिजंतः शकटचक्रद्रव्यातॊ वा, भावट्टो राग-दोसेहिं । सुदु मूढो सुमूढो, सव्वत्थ वाणियगदिटुंतो वक्तव्यः। - अजरा-ऽमरवद् बालः क्लिश्यते धनकारणात् । शाश्वतं जीवितं चैव मन्यमानो धनानि च ॥ १॥
॥ १८ ॥... एतद्धनमुपार्जित्य राज-चौरा-ऽग्नि-दायिकाद्यवशेष अप्पं वा बहुं वा४९०.जधाय वित्तं पसवो य सवं, जे बंधवा जे य पिया य मित्ता।
लालप्पती ते वि उति घंतं, अण्णे जणा तं सि हरंति वित्तं ॥ १९॥ ४९०. जधाय वित्तं पसवो य सव्वं० वृत्तम् । जधाय त्ति त्यक्त्वा । वित्तं धनम् । पशवो गो-महिष्यादयः । बान्धवाः पूर्वापरसम्बद्धाः । मित्राः सहजातकादयः । लालप्पती अत्यर्थ लवति पुनः पुनर्वा लवतीति लालप्यते--हा मातः! हा पितः! हा विभवाः! हा जीवलोक! “अदुहट्टवसट्टा"[
] इत्येवं कुतीर्थिकाः राजादयश्चापि, 10 रूपवानपि कण्डरीक-पोण्डरीकसरिसो, धनवान् नंदसरिसो, धान्यवान् तिलगसेट्ठिसरिसो । ते वि सव्वे लालप्पयंता घंतमुवेंति, धन्तः संसारः, एवं ते यथाकर्मनिष्पन्नं उति असमाधि प्राप्नुवन्ति । यच्च तच्छाश्वतकारित्वेनाजरामरणे च अहन्यहनि उत्पद्यमानेन धनमुपार्जितं तदपि अस्य अन्ये राजादयोऽपहरन्ति । एवं मत्वा पापानि कर्माणि वर्जयेत् तपश्च चरेत् ॥ १९ ॥ कथम् ?
४९१, सीहं जधा खुडमिया चरंता, दूरेण चरंती परिसंकमाणा।
एवं तु मेधावि समिक्ख धम्म, पावाणि दूरेण विवजएजा ॥२०॥ ४९१. सीहं जधा खुइमिया चरंता० वृत्तम् । क्षुद्राः मृगाः क्षुद्रमृगाः व्याघ्र-वृक-द्वीपिकादयः, मृगा. रोहिता, दयश्च । अधवा स एव क्षुद्रमृगः दूरेणेति अदर्शनेनागन्धेन वा तद्देशपरित्यागेन च, अपि वातकम्पितेभ्यस्तुणेभ्योऽपि सिंहभयादुद्विनाश्चरन्ति । एवं तु मेधावि समिक्ख धम्मं, एवं अनेन प्रकारेण, मेधया धावतीति मेधावी, सम्यग् ईक्षित्वा समीक्ष्य ज्ञात्वेत्यर्थः, असमाधिकर्तृणि च पावाणि दूरेण विवजएजा ॥ २० ॥
..... 20 ४९२. संवुज्झमाणे य णरे मतीमं, पावातो अप्पाण णियंट्टएज्जा।
हिंसप्पसूताणि दुहाणि मत्ता, णेवाणभूते व परिवएज्जा ॥ २१॥ ४९२. संबुज्झमाणो० वृत्तम् । संबुज्झमाणो य, किं संबुज्झमाणो ? समाधिधम्म । मतिरस्यास्तीति मतिमान् वड्डमाणपरिणामो हिंसादिपापत आत्मना निवृत्तिं कुर्यात् , निवृत्तेः करणमित्यर्थः । स्यात्-किं पापात् ?, हिंसप्पसूताणि दुहाणि मत्ता, हिंसातः प्रसूतानि हिंसापसूताणि जाति-जरा-मरणा-ऽप्रियसंवासादीनि नरकादिदुःखानि च अट्ठविधकम्मोदय-25 निप्फण्णाणि असमाधिं प्रसवतीति । णेव्वाणभूते व परिव्वएजा, निर्वाणभूतः सर्वभूतानां निर्वृतिकारणमित्यर्थः, यथा वा निर्वृतोऽव्याबाधसुखप्राप्तस्तिष्ठति एवं भवानपि अव्याबाधसुखनिस्सङ्गो अनिवृतोऽपि निर्वृतभूतः सर्वतो व्रजेत् परिव्वएजा ॥२१॥ मूलगुणाधिकारे प्रस्तुते
१जहाहि वित्तं पसवो य सब्वे खं १ खं २ पु १ पु २.३० दी० ॥ २ पिया सि मित्ता ख १॥ ३ 'प्पती से वि य एति मोहं, अण्णे खं १ ख २ पु १ पु २ । प्पती से वि उवेति मोहं, अण्णे वृ० दी० ॥ ४ रित्थं खं १॥ ५ खुद्दमिगा खं १ खं २ पु१पु२॥ ६ दूरे च खं १ ख २ पु१ पु २ । दूरेण च वृ० दी० ॥ ७ दूरेण पावं परिवजएजा खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी०॥ ८तु खं.१ ख २ वृ० दी० ॥ ९न्विट्ट खं १ पु२॥ १० मंता, वेराणुबंधीणि महब्भयाणि खं १ खं २ पु १ पु २ ३० दी। मंता, जेव्वाणभूते व परिव्वएज्जा वृपा० ॥