Agam 02 Ang 02 Sutrakrutangsutra Vol 1 Niryukti

Author(s): Bhadrabahuswami, Punyavijay
Publisher: Prakrit Granth Parishad

Page 192

सुत्तगा०४५७-६४]
सूयगडंगसुत्तं बिइयमंगं पढमो सुयक्खंधो। ४६१. 'संतिमा तधिया भासा जं वदित्तोऽणुतप्पती।
जं छणं तं ण वत्तव्वं ऐसा आणा णियंठिया ॥२७॥ ४६१. संतिमा तधिया भासा० सिलोगो । सन्तीति विद्यन्ते, तधिका नाम तथ्या, सद्भूता इत्यर्थः । भाषन्त इति भाषा, अनेके एकादेशात् । जं वदित्ताऽणुतप्पती, स्वयमेव चौरः काणः दासस्तथा राजविरुद्धं वा लोकविरुद्धं वा एष वा इणमकासी, अनुतापो हि दुःखं प्राप्य वा बन्ध-घातादि भवति, अप्राप्तस्य परं वा सागसं निरागसं वा दोषं प्रापयित्वा । चानुतापो भवति । किश्व-जं छणं तं ण वत्तव्वं, "छण हिंसायाम्" यद्धि हिंसक तन्न वक्तव्यम् । तद्यथा-लूयतां केदारः, युज्यन्तां शकटानि, छागो वध्यताम् , निविश्यन्तां दारका इति । एसा आणा णियंठिया, आज्ञा नाम उपदेशः, णियंठ इति निम्रन्थः, एषा महाणियंठस्याऽऽज्ञा, णियंठाण वा एषा आज्ञा उपदिष्टा ॥ २७ ॥ किञ्च
४६२. होलावाद सहीवादं सोलवादं च णो दे। तुमं तुमं ति अपडिण्णे सवसो तं ण वत्तए ॥२८॥
10 ४६२. होलावादं सहीवादं० सिलोगो । होला इति देसीभाषातः समवया आमच्यते, यथा लाटानां "काई रे हेल्ल" त्ति । सहीवादमिति सखेति । सोलवादो प्रियभाष इव । “गोतावादो" वा पठ्यते, यथा-किं भो ब्राह्मण ! क्षत्रिय ! काश्यपगोत्र! इत्यादि । तमं तमं ति अपडिण्णे, जो अतुमंकरणिजो वृद्धो वा प्रभविष्णुर्वा स न वक्तव्यः, अपडिण्णो णाम साधुरेव । सव्वसो तं ण वत्तए, सर्वशस्तन्न ब्रूयात् ॥ २८ ॥ किञ्च यदुक्तं णिज्जुत्तीए "पासत्थोसण्ण-कुसीलसंथवो ण किर वट्टती' [नि० गा० ९५ ] तदिदम्४६३. अकुसीले सदा भिक्खू णो य संसग्गियं भये ।
सुहरूवा तत्थुवस्सग्गा पडिबुज्झेजे ते विदू ॥ २९॥ ४६३. अकुसीले सदा भिक्खू० सिलोगो । कुत्सितं शीलं यस्य स भवति कुशीलः, स तु पासत्थादीणं एगे, ततो पंचण्ह वि, तन्न तावत् स्वयं कुशीलेन भाव्यम् । णो य संसग्गियं भये, न च तैः संसर्गि कुर्यात् । संसर्जनं संसर्गिः, आगमण-दाण-ग्रहणसम्प्रयोगान्मा भूत् "अंबस्स य णिंबस्स य०" [आव० नि० गा० १११६ पत्र ५२१-२ तथा ओघनि. गा. 20 ७७० पत्र २२३-१] त्ति, तेन संसर्गि न तैर्भजेत्, संसर्गिस्तद्भावं गमयति । कथम् ?, सुहरूवा तत्थुवस्सग्गा, सुखरूपा नाम सुखस्पर्शाः । तद्यथा-को फासुगपाणएण पादेहिं पक्खालिज्जमाणेहिं दोसो ?, तहा दंतपक्खालणे उव्वट्टणे, एवं लोगे अवण्णो न भवति । अहवा सुख इति संयमः, संयमानुरूपा हि तत्रोपसर्गा भवन्ति, मा नवरि त्रिविवेनापि करणेन सातिज्जत तेण को आहाकम्मे दोसो ?, ण वाऽसरीरो धम्मो भवति, तेण शरीरसंधारणत्थं उपाहण-सन्निधिमादिसु को दोसो ? । उक्तं हि-"अप्पेण बहुमेसेज्जा, एतं पंडितलक्खणं ।" [
] संपयं हि अप्पाई संघतणाई धितिओ य, तेण एवमा- 25 दिसु सुरूवेसु उवसग्गेसु पडिबुझेज ते विद्, पडिबुझेज णाम जाणेजा, जाणित्ता ण संसम्गि कुज्जा, यदाऽपि नाम . स्याद् यदृच्छया तैः संसम्गी तदाऽपि एवमादिसुहरूवे उवसग्गे पडिबुज्झेज ते विद्, पडिबुज्झिउं णो सद्दहेज, यथाशक्तितश्चाभिहन्यात् ॥ २९ ॥ किश्च-भिक्खादिनिमित्तं च गृहपतिमनुप्रविश्य न तत्र
४६४. नऽन्नत्थ अंतरायेण परगेहे ण णिसीयए।
गाम-कुमारियं किडु णातिवेलं हसे मुणी ॥ ३०॥ ६४. ननस्थ अंतरायेण सिलोगो। अंतरागं जराए अभिभूतो वाहितो तपस्वी इत्यादि । गामकुमारियं किडं. : प्रामधर्मक्रीडा कुमारक्रीडा वा गाम-कोमारियं किहुं । तत्र ग्रामक्रीडा हास्य-कन्दर्प-हस्तस्पर्शना-ऽऽलिङ्गनादि, ताभिः सार्द्ध एवं
१तथिमा ततिया खं १ खं २ पु १ पु २ ० दी०॥ २त्ताण तप्प पु १॥ ३ छन्नं तं खं १ ख २ पु २ वृ० दी.॥ ४एस खं १॥ ५होलावातं सहीवातं गोतावातं च खं १ । होलावायं सहीवायं गोयवायं च खं २ पु १ पु २ . दीगोता. वादं चूपा०॥ ६ वये खं १॥ ७ अमणुण्णं स खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी० ॥ ८णेव खं २ पु १॥ ९जए विद पु२॥