Agam 02 Ang 02 Sutrakrutang Sutra Part 03 Sthanakvasi Gujarati

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 153

ધર્મથી નીચે પાડી દે છે. તેથી વિદ્વાન સાધુએ દેશકાળની પરિસ્થિતિ અનુસારા શ્રોતાઓને અભિપ્રાયને જાણીને ત્રસ અને સ્થાવર એવા બધાજ પ્રાણિયેને હિતકારક ધર્મને ઉપદેશ કરે ૨૧ાા
ટીકાર્થ-જેની બુદ્ધિ પરિપકવ છે, એ સાધુ જયારે ઉપદેશ આપવામાં પ્રવૃત્ત થાય તે સાંભળવાવાળા શ્રોતાઓના સંબંધમાં અનુમાન વિગેરે દ્વારા એ જાણી લેવું જોઈએ કે-આ શું કરે છે ? આમને મત શું છે? આ કયા મતને અનુસરનારા છે? વિગેરે બાબતોને સારી રીતે સમજીને ધમ કથા કરે, કે જેથી શ્રોતાઓના મનમાં ક્ષેભ ઉત્પન્ન ન થાય. પરંતુ તેઓને વસ્તુતત્વનું જ્ઞાન થાય. એ ઉપદેશ કરે જોઈએ. એવા ઉપદેશ દ્વારાજ શ્રોતાના અનાદિ ભવોથી અભ્યસ્ત મિથ્યાત્વ વિગેરેને હટાવવા જોઈએ. એ સમજવું જોઈએ કે--અને સુંદર જણાતા રૂપ, વિગેરે વિષયેના કારણે જે વાસ્તવમાં ભયંકર છે, એવા વિષયમાં આસક્ત જીવ આ લેકમાં અનેક પ્રકારના દુઓને અનુભવ કરે છે. અને પરભવમાં પણ દુખે ભગવે છે. તેથી જ દેશ, કાળ અને અભિપ્રાયને જાણવાવાળો વિદ્વાન પુરૂષ શ્રોતાના અભિ. પ્રાયને સમજીને ત્રસ અને સ્થાવર જીવેને માટે હિતકર ધર્મને ઉપદેશ કરે.
કહેવાને ભાવાર્થ એ છે કે-ધીર સાધુ સાંભળવાવાળા પુરૂષના અભિપ્રાયને સમજીને ધર્મદેશના દ્વારા ધીરે ધીરે તેના મિથ્યાત્વ પણાને દૂર કરે. હે જગતના છે ! આ રૂપ વિગેરે સુંદર વિષય ઉપર ઉપરથી જ સુંદર જણાય છે. આ અત્યંત ભય કારક છે. તેથી જ જેમ બને તેમ તેને ત્યાગ કરો. વિગેરે પ્રકારથી બંધ કરાવે; તથા શ્રોતાના અભિપ્રાયને સમજીને ત્રસ અને સ્થાવર જેને હિતકર એ ઉપદેશ કરે મારા
વળી પણ કહે છે. “ર પૂari રેવ સિસ્ટોરામી' ઈત્યાદિ,
શબ્દાર્થ---“કાજે-અનાજી: આકુળ ન થવાવાળા “-” અને “અસાવી-ચક્રવાથી ક્રોધ વિગેરે કષાયોને છોડવાવાળા ‘મિજહૂ–મિશુ સાધુ “ પૂર જેવ- પૂજ્ઞજં જૈવ વસ્ત્ર, પાત્ર વિગેરેના લાભારૂપ પૂજનની ઈચ્છા ન કરે. તથા “નિરોગામ-eaોવાથી આત્મશ્લાઘાવાળા ન બને તથા “દ અળદ્દે -સર્વાન મનન બધા જ અનર્થોને “રજ્ઞયતે–રિવર્નચર વર્જીત કરીને “શરૂ–ાલિ' કોઈનું પણ અર્થાત્ કઈ પણ જીવનું ચમચ-વિચRપ્રિય પ્રિય અથવા અપ્રિય બળો જast - ગુર્યા” ન કરે ૨૨
અન્વયાર્થ–સૂત્રાર્થથી વિપરીત માર્ગ તરફ ગયા શિવાય અનાકુલ તથા ક્રોધ વિગેરે કષાયોથી મુક્ત થઈને સાધુ વસ્ત્ર પાત્રાદિ રૂપ પૂજાની ઈચ્છા ન
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્રઃ ૩
૧૪૬