Agam 01 Ayaro Gujarati Translation

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar

Page 9

આગમસૂત્ર 1, અંગસૂત્ર ૧‘આચાર’ આત્માના અસ્તિત્વનો પણ નિષેધ ન કરે. જે અપકાય આદિ પ્રાણીઓના ચૈતન્યનો નિષેધ કરે છે, તે આત્માના. ચૈતન્યનો નિષેધ કરે છે, જે આત્માનો ચૈતન્યનો નિષેધ કરે છે તે અપુકાયના ચૈતન્યનો નિષેધ કરે છે સૂત્ર—૨૪ હે શિષ્ય! સંયમી સાધુ હિંસાથી લજ્જા પામતા હોવાથી જીવ-હિંસા કરતા નથી તેને તું જો અને આ શાક્યા આદિ સાધુઓને તું જો ! કે જેઓ “અમે અણગાર છીએ” એમ કહીને અપકાયના જીવોની અનેક પ્રકારના શસ્ત્રો દ્વારા સમારંભ કરતા બીજા જીવોની પણ હિંસા કરે છે. આ વિષયમાં ભગવંતે પરિજ્ઞા અર્થાત્ વિવેક કહેલ છે. અજ્ઞાની જીવ આ ક્ષણિક જીવિતના વંદન, માનન, પૂજનને માટે; જન્મ તથા મરણથી છૂટવા માટે અને દુઃખના વિનાશ માટે તે પોતે જળકાય જીવોની હિંસા કરે છે, બીજા દ્વારા જળકાય જીવોની હિંસા કરાવે છે, જળકાય. જીવોની હિંસા કરતાઅન્યોનું અનુમોદન કરે છે. આ સમારંભ તેમના અહિત માટે અને બોધિદુર્લભતા માટે થાય છે. આ વાતને જાણીને સંયમનો સ્વીકાર કરીને, ભગવંત કે તેમના સાધુ પાસે ધર્મ સાંભળીને આ વાત જાણે છે કે આ અપકાય સમારંભ નિશ્ચયથી કર્મબંધનું કારણ છે, મોહનું કારણ છે, મૃત્યુ નું કારણ છે અને નરક નું કારણ છે - તો પણ વંદનાદિ લાલસામાં આસક્ત થઈને મનુષ્ય વિવિધ શસ્ત્રો દ્વારા અપકાયની હિંસામાં સંલગ્ન થઈને અપુકાય જીવોની તથા તેના આશ્રિત અન્ય અનેક જીવોની હિંસા કરે છે. હું કહું છું કે પાણીના આશ્રયે અન્ય પણ અનેક જીવો રહેલા છે. સૂત્ર—૨૫ અહીં જિનપ્રવચનમાં નિશ્ચયથી હે શિષ્ય! સાધુઓને અપકાયને ‘જીવ’ રુપે જ ઓળખાવાયેલ છે. અકાયના. જે શસ્ત્રો છે, તેના વિશે ચિંતન કરીને જો. સૂત્ર–૨૬ અપકાયના વિવિધ પ્રકારના શસ્ત્રો કહ્યા છે. સૂત્ર—૨૭ અપકાયની હિંસા માત્ર હિંસા નહીં પણ અદત્તાદાન અર્થાત્ ચોરી પણ છે. સૂત્ર–૨૮ અન્ય મતવાદીઓ કહે છે- અમને લોકોને પીવા માટે અથવા વિભૂષા માટે પાણી વાપરવામાં કોઈ દોષ નથી. સૂત્ર–૨૯ તેઓ એમ કહીને વિવિધ પ્રકારના શસ્ત્રો વડે અપકાય જીવોની હિંસા કરે છે. સૂત્ર-૩૦ અહીં તેમના શાસ્ત્રોમાં પણ તેમના આ હિંસા-કથનનો કોઈ નિશ્ચય થઈ શકતો નથી. સૂત્ર-૩૧ જલકાય શસ્ત્રના સમારંભકર્તા મનુષ્ય પૂર્વોક્ત આરંભના ફળથી અજ્ઞાત છે. જેઓ જલકાય શસ્ત્રનો સમારંભ નથી કરતા એવા મુનિ આરંભોના ફળના જ્ઞાતા છે. આ જાણીને મેધાવી મુનિ અકાય શસ્ત્રનો સમારંભ અર્થાત્ હિંસા જાતે કરતા નથી, બીજા પાસે કરાવતા નથી કે કરનારની અનુમોદના કરતા નથી. જે મુનિએ આ બધાં અમુકાય શસ્ત્ર સમારંભને જાણેલા છે, તે જ મુનિ પરિજ્ઞાતકર્મા- એટલે કે કર્મબંધના હેતુઓને જાણનાર અને તેનો ત્યાગ કરનાર વિવેકી મુનિ છે એમ ભગવંત પાસેથી સાંભળીને હું તમને કહું છું. અધ્યયન-૧ ‘શસ્ત્રપરિજ્ઞાના ઉદ્દેશક-૩ અપકાયનો મુનિ દીપરત્નસાગરે કરેલ અનુવાદ પૂર્ણ મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત “(આચાર)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 9