Agam 01 Ayaro Gujarati Translation

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar

Page 7

આગમસૂત્ર 1, અંગસૂત્ર ૧‘આચાર' સૂત્ર-૮ કર્મ અને કર્મબંધના સ્વરૂપને નહીં જાણનાર પુરૂષ અર્થાત્ આત્મા જ કર્મબંધના કારણે આ દિશા-વિદિશામાં વારંવાર આવાગમન કરે છે. અને પોતાનાં કર્મો અનુસાર સર્વે દિશા અને વિદિશામાં જાય છે. સૂત્ર-૯ તે આત્મા અનેક પ્રકારની યોનિઓ અર્થાત્ જીવ-ઉત્પત્તિ સ્થાન સાથે પોતાનો સંબંધ જોડે છે અને વિરૂપ એવો સ્પર્શી અર્થાત્ સુખ અને દુઃખનું વેદન કરે છે. સૂત્ર-૧૦ આ કર્મ અને સમારંભ અર્થાત્ કર્મબંધના કારણભૂતક્રિયાઓના વિષયમાં ભગવંતે “પરિજ્ઞા' એટલે કે શુદ્ધ સમજણ અને તદનુસાર આચરણ કહેલ છે. સૂત્ર-૧૧ આ જીવનના માટે, વંદન-સન્માન અને પૂજનને માટે તથા જન્મ અને મરણથી છૂટવાને માટે અને દુઃખોના વિનાશને માટે અનેક મનુષ્યો કર્મ સમારંભ અર્થાત્ હિંસાના કારણભૂત ક્રિયાઓમાં પ્રવર્તે છે. સૂત્ર—૧૨ લોકમાં આ સર્વે કર્મસમારંભો જાણવા યોગ્ય છે કેમ કે આ ક્રિયાઓ જ કર્મબંધના હેતુરૂપ છે. સૂત્ર-૧૩ લોકમાં જેણે આ કર્મ સમારંભોને જાણ્યા છે, તે નિશ્ચયથી પરિજ્ઞાતકર્મા છે એટલે કે કર્મબંધના હેતુઓને જાણનાર અને તેનો ત્યાગ કરનાર વિવેકી મુનિ છે - તેમ ભગવંત પાસેથી સાંભળીને હું તમને કહું છું. અધ્યયન-૧ ‘શસ્ત્રપરિજ્ઞા'ના ઉદ્દેશક-૧ ‘જીવ અસ્તિત્વનો મુનિ દીપરત્નસાગરે કરેલ અનુવાદ પૂર્ણ અધ્યયન-૧, ઉદ્દેશો-૨ “પૃથ્વીકાય” સૂત્ર–૧૪ | વિષયકષાયથી ‘પીડિત', જ્ઞાનાદિ ભાવોથી ‘હીન', મુશ્કેલીથી ‘બોધ' પ્રાપ્ત કરનાર અજ્ઞાની જીવ આ લોકમાં. ઘણા જ વ્યથિત છે. કામ, ભોગાદિ માટે આતુર થયેલા તેઓ ઘર બનાવવા આદિ ભિન્ન ભિન્ન કાર્યોને માટે સ્થાને સ્થાને પૃથ્વીકાયિક જીવોને પરિતાપ કે કષ્ટ આપે છે. સૂત્ર-૧૫ - પૃથ્વીકાયિક જીવો પૃથક્ પૃથક શરીરમાં રહે છે અર્થાત્ તે પ્રત્યેક શરીરી છે. - તેથી જ સંયમી જીવો પૃથ્વીકાય જીવોની હિંસા કરવામાં લજ્જા અનુભવે છે. અર્થાતુ પ્રાણીઓને પીડા આપ્યા વિના જીવન નિર્વાહ કરે છે તેને હે શિષ્ય તું જો. - કેટલાક ભિક્ષુઓ-વેશધારીઓ કહે છે “અમે સાધુ છીએ.” આવું કહેનારા અનેક પ્રકારના શસ્ત્રોથી પૃથ્વીકાય સંબંધી હિંસા કરે છે. તેમજ પૃથ્વીને આશરે રહેલ વનસ્પતિકાયાદિ અન્ય અનેક જીવોની હિંસા કરે છે. સૂત્ર-૧૬ પૃથ્વીકાયના આરંભ વિષયમાં ભગવંતે પરિજ્ઞા એટલે કે શુદ્ધ સમજ બતાવી છે કે - આ જીવિતનો વંદનમાનન અને પૂજનને માટે, જન્મ-મરણથી છૂટવા માટે, દુઃખોનો નાશ કરવાને માટે તેઓ સ્વયં જ પૃથ્વીશસ્ત્રોનો સમારંભ કરે છે, બીજા પાસે પૃથ્વીશસ્ત્રનો સમારંભ કરાવે છે, પૃથ્વી-શસ્ત્રનો આરંભ કરનારની અનુમોદના કરે છે. સૂત્ર-૧૭ પૃથ્વીકાયનો સમારંભ અર્થાત્ હિંસા, તે હિંસા કરનાર જીવોને અહિતને માટે થાય છે, અબોધી અર્થાત્ બોધી મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત “(આચાર)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 7