Book Title: Ubbudo Ma Puno Nibuddijja
Author(s): Bhuvanbhanusuri
Publisher: Divya Darshan Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/032837/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "divya darzana" sAptAhika) [varSa 30]nA pravacana ubuDe mA puNe nibudijA :: pravacanakAra :: vRdhamAna tapenidhi pU. AcAryadevazrI vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAja - prakAzaka :divya darzana TrasTa jAlaoNvRtIje mALe sAma944. - Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prApti sthAna :() divya darzana TrasTa, kumArapALa vi. zAha, - jIje mALe 68, gulAlavADI, traNa mALa, muMbaI-400004 bharatakumAra caturabhAI zAha, 868, kALuzInI poLa, kAlupura amadAvAda-1 prathama AvRtti kA, su2 saMvata 2039 mulya :- rUpiyA cAra mudraka :- paTela caMpaphalAla maganalAla mudraNAlaya :aMbikA ArTa prinTarI, hiMgaLAcAcara, pATaNa (u. gu.) 284 265 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ubuDe mA puNe nibuDijajA zrutakevalI zrI bhadrabAhu svAmI zuM kahe che? saMsAra-sAgarAo ubbuDA mA puNo nibuddddijjaa| caraNa-karaNa-vippahINo buDDai subahupi jaanntaa|| zrutakevaLI bhagavAna zrI Avazyaka niryukti zAstramAM ghero mAnava janma pAmelAne cimakI Ape che. he mAnava ! A saMsArarUpI samudramAM tuM mAnava avatAra pApe eTale samudramAM UMce sapATI para Avela che, te have pharIthI nIce DubavAne dhaMdhe na karIza. dhyAna rAkhaje ke ati bahu jANakAra vidvAnapaMDitaphesara paNa caraNa-karaNa vinAne mANasa nIce DubI jAya che. 14 "pUrva' nAmanA zAnA eTale ke zrutasAgaranA pAragAmI zrI bhadrabAhu-svAmI zuM pharamAve che? samudra sapATI para Avelo tuM pAcho nIce aMdaramAM DubIza nA." kemake samudranI sapATI para heya ene te dekhAya che ke "huM pANImAM TheTha UMce chuM, nIce UMDA pANI Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, upara AsamAna che, dUra sAme kinAre kinAre laI janAra peluM jahAja che, jahAja cesa dizAmAM gatizIla che, eTale samajAya che ke ene calAvanAra kepTana che, khalAsI che. AvA ja hAjamAM besI javAthI kinAre pahoMcI javAya." A badhuM sapATI para AvelAne te dekhAya-samajAya, paraMtu samudranI aMdaramAM DubADUba hoya ene UMce kayAM, ane nIce kayAM, e zI rIte samajAya? kemake enI cAre kera jaLabaMbAkAra che. tema ene AsamAne ya na dekhAya, ne kinAre ya na dekhAya, tema jahAja te dekhAya ja zAnuM? AvAne samudramAMthI bahAra nIkaLI javAne avakAza ja kayAM? taka ja kayAM? eka samudranI aMdaramAM DubADUba rahele, ane bIje sapATI para rahele, baMne vacce keTaluM meTuM aMtara evuM ajJAna tiryaMca ane sujJa manuSya vacce aMtara che. basa, zrutakevalI jJAnI bhagavaMta A samajAve che ke "kIDI-kIDA-maMkoDA, jhADa-pAna vagerenA sudra janama saMsAra samudranI aMdaranA DubADuba avatAra che, eTale ene bicArAne bhAna nahi ke "huM nIcI gatimAM chuM, ne manuSya UMcI gatimAM che." UMca-nIcenuM ene bhAna ja na maLe tema ene AtmajJAna-tatvajJAnanuM AsamAna paNa na dekhAya, tyAre ene mekSanA kinArAnI Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ya kazI gama nahi, temaja dharma-jahAja paNa zAnuM jevA ya maLe? dharma zuM? ene eka AMkaDe ya gatAgama nahi. te dharmarUpI jahAjanuM AlaMbana karavAnI vAta ja kyAM? AvuM pazu-paMkhIo, juo, paMcendriya che, paNa lagabhaga e badhAnI ya A sthiti che. emane ya pote halakI gatimAM che e kazuM bhAna nathI. e ApaNe pazu-paMkhInI dazA najare joIe chIe. tyAre jyAM sadugati-durgatinuM bhAna na hoya, ene potAnA AtmAnuM bhAna zAnuM hoya ? e nahi, te paramAtmAnuM ya bhAna zAnuM? tema AtmAnAM karma, puNya-pApa, dharma-adharma vagere AtmA sAthe saMbaMdhita tattvanI ya gama zI hoya? eTale ja jJAnI AvA avatArane saMsAra samudranI aMdaranA DubADuba avatAra kahe che, tyAre AtmAparamAtmA, durgati-sadgati, puNya-pApa, dharma-adharma.... vagere samajI zakanAra mAnavanA avatArane saMsAra samudranI sapATI para avatAra kahe che. e hisAbe jJAnI cimakI Ape che ke - mAnava! sapATI upara UMce AvyuM che tuM, have pharIthI samudranI aMdaramAM DubavAnuM na karIza. arthAt e ekendriyathI paMcendriya tiryaMca sudhInI Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gatinA avatAramAM na UtarI paData. reja vahelI prabhAte UThIne A vicAravA jevuM che ke huM kevI suMdara sadRgatimAM AvI ca chuM ! te have pAcho nIce keI nIcI gatimAM na cAle jAuM, e sAvadhAnI rAkhuM! A sAvadhAnImAM zuM Ave e vAta ahIM jJAnI batAve che. jJAnI kahe che ekalA jJAnanA bharose rahetA nahi, jIvanamAM caraNa-karaNa arthAt dharmanA AcaraNane amalamAM utArajo. nadImAM paDI gayelAne taravAnA jJAnamAtrathI DubatAM na bacAya. e te taravAnuM jJAna amalamAM mUkavuM paDe. taravAnA jJAna pramANe hAtha paga AtmahitanA jJAnamAtrathI bhavasAgara nathI tarAte, AtmahitanI pravRtti karIne karAya. rasoI kema bane enA jJAnamAtrathI bhejana taiyAra na thAya, paraMtu raIzAstranA jJAna pramANe raseInI kriyA karAya te ja bhajana taiyAra thAya che. A mAnava janama A mATe ja kiMmatI che ke bhavasamudramAM DubI javAnuM na thAya eTalA mATe sajJAna pravRttithI Atmahita sAdhI levAya. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnIo ATalA mATe ja mAnavane na DubavAnI cimakI Ape che ke, DubavAnuM saheluM che, taravAnuM kaThina che. paDavAnuM saheluM che, caDavAnuM kaThina che. teDavAnuM saheluM, racavAnuM kaThina. balavAnuM saheluM, sudhAravAnuM kaThina. khavAnuM saheluM, kamAvAnuM kaThina. bimArI sahelI, taMdurastI kaThina. kaSA sahelA, kSamAdi kaThina. viSaya-vilAsa sahelA, viSaya-tyAga kaThina. bele, A janama saheluM saheluM karavA karavA mATe che ke kaThina kaThina karavA mATe? manuSya janamanI kiMmata samajAya te saheluM saheluM baMdha karI kaThina kaThina AdaravAnuM thAya. kemake jIvanabhara kaThina kaThina AdaravAne abhyAsa A manuSya janamamAM je thaI zake, te bIjA bhavamAM nahi. tema kaThina kaThina AdaravAmAM karmasattA taraphathI InAma meTA. saheluM saheluM AdaravAmAM karmasattA taraphathI sajA meTI. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ marIcie saheluM che kaThina AdaryuM - juo bharatacakavatI pUrvanA trIjA bhave cakavartInA gharamAM putra tarIke janmelA, eTale cakavartInA gharanA vaibhava vilAsamAM mahAlavAnuM hAthamAM hatuM saheluM hatuM, paraMtu e emAM mahAlatA na beThA, kintu tIrthakara dAdAe apanAvela viSaya-tyAganA kaThina mArge cAlyA, sAdhupaNuM lIdhuM. hajI paNa AgaLa juo sAdhupaNAnI kiyAe UbhA-UbhaDaka.vagere zAstrokta mudrAe barAbara kare che. - sAdhu thaIne hADakA suMvALA rAkhavAnuM saheluM, "beThA beThA kiyAo thaI zakatI hoya te tema karavI, - e saheluM; UbhA UbhA kiyA karavI kaThIna paDe che. anAdine manane sahelA beThA-khAupaNane AdaravAnuM e saheluM paDe che. UbhA UbhA a-pramAdathI kriyAo karavAnuM kaThaNa paDe che. bharata-bAhubali kaThaNu AdarI UMce AvelA - ema jAtanuM ja saMbhALI levAnuM saheluM paDe che, bIjAonI sevA bhakti karavAnuM kaThaNa lAge che. paraMtu emAM kaThaNa AdaravAthI UMce avAya. juo bharata-bAhubalie pUrva bhave cakavartInA gharanA Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ETRI Adaryo te Adaryo, paraMtu sAdhu thayA pachI paNa jAtanuM saMbhALI besI rahevAne sahele mArga paDe mUkA, ane sAdhunI sevA-bhakti-vaiyAvacca karavAne kaThaNa mArga Adaryo. te karmasattAe InAma kevuMka ApyuM? to ke "jAo puNyAnubaMdhI puNya laI anuttara vimAnamAM. tyAM deva thaI pachI evA bharata cakavatI thAo ke tamane cha khaMDanA batrIsa hajAra dezanI meTI ThakarAI maLe chatAM e tamArA dilane evI aDe nahi, dilane evuM pAgala na kare, ke ahe! 32 hajAra dezanuM mAre samrATapaNuM? 14 ratana ? navanidhAna ? 1 lAkha 92 hajAra rANIe ? aho ahe ! basa, A ja mAre sarva sa!" emAMthI mAthuM UMcuM karI paraleka-baraleka kazuM jevAnuM nahi, AvI dilane pAgalatA nahi; paraMtu dila sadA vairAgI, A vicAra para ke "are! kSaNe kSaNa rAga karAvanAra A cha khaMDa vagerenA jaMgI saraMjAmamAM kSaNe kSaNa rAga karI karI mArA AtmAnI hiMsA thaI rahI che! te parabhave mAruM zuM thaze?" vaibhava-vilAsamAM rAganA adhaLiyA sahelAM, paNa vairAgyanI ane paralaka-bhayanI jAgRti kaThaNa. chatAM evA meTA cakravatane nitya vairAgya ! nitya jAgRti! A maLI? kahe, kahe, pUrvabhave cakravatInA Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gharanA bAdazAhI sukha-vaibhava choDI munipaNane kaThaNa tyAgamArga apanAvyuM hatuM, ane muni banyA pachI paNa jAta saMbhALI besI rahevAne sahele mArga choDI 500 munionI bhakti-vaiyAvaccano kaThaNa mArga apanAvyuM hatuM. bhakti-mArga vahAlo karI ene amalamAM utAravA kAyAne kasatA hatA. mAnava janamanI A lahANuM ke kaThaNa dharma AdaravA kAyAne kase. - bhadrabAhu svAmI A ja kahe che "samudramAM UMce AvyA pachI nIce DubavAnuM na karIza - ubuDe mA puNe nibuddhijajA. DubavAnuM saheluM che, taravAnuM kaThaNa che. paraMtu sahelA mArgane cheDI kaThaNu mArga vahAle kara, kaThaNa mArga apanAva, kaThaNa mArgane amalamAM lAva, te bhavasAgara tarIza. vyavahAramAM kaThaNa mArga levAya, to dharmamAM nahi? - vyavahAramAM dekhAya che ke dhaMdhAne vahAle karI enI pAchaLa bhAre mahenatane kaThaNu mArga apanAvo che te paisA pAme che. Aje phekaTarI vAlAone jue, zeThiyA menejara ke sekeTarInA bhase phekaTarI nathI calAvatA. jAte menejara karatAM vadhAre kalAka sarvisa bhare che. e dhaMdhAnI jahemata paNa Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vahAle karIne UThAve che te emAM bhAre zrama chatAM je AnaMda mAne che, e ghare ghI-keLAM uDAvatAM ke moTaramAM pharatA yA ArAma karatAM AnaMda nathI anubhavatA. kAraNa? dhaMdhAnI jahematamAM meTA dhanane lAbha dekhAya che. basa dharmane kaThaNa mArga paNa je evo dekhAya ke AnI pAchaLa karmakSaya ane puNyAnubaMdhI puNyane aDhaLaka lAbha che, te dharmanA kaThaNu mArganI bhAre jahemata uThAvAya, ane te paNa dharmane vahAlA vahAle karI uThAvAya. vyavahAramAM sahelo cheDI kaThaNa mArga apanAvAya, te zuM dharmamAM kaThaNa mArga na apanAvAya? kaThaNa dharmathI bhAgavAmAM kaI ala? ahIM eka prazna UThe che- pra- saMsAranA dhaMdhA-dhApAmAM mahenata bhAre chatAM e vahAlA lAge che paNa dharmamAM eTalI badhI kaThaNAI nahi, chatAM kema e dhaMdhA jevA vahAlA lAgatA nathI? u- AnuM kAraNa e ke dhaMdhAmAM pratyakSa phaLa dekhAya che. dharmamAM parabhavanA vAyade phaLanI vAta che, ema samaja che, pratyakSa phaLa dekhAtuM nathI. hamaNAM je sAmAyika karIne UThayA ke upara AkAzamAMthI Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 senaiyA zuM, eka rUpiye ya paDate heta, te te sAmAyika para vahAla ubharAI UThata, eTale have Ane artha eja ne ke jiMdagIbhara aneka prakAre dhama te karatA rahevAnA, paNa enA pratyakSa phaLa dekhAvAnA nahi, eTale dharma karavA chatAM dharma para vepAra-dhaMdhA-karI jevuM vahAla thavAnuM nahi ne? - kevI karuNa dazA ke dharma varasonA varase karavA chatAM enA para dhaMdhA jevuM vahAla na thAya! - kayAM aDacaNa che? kayAM vadhe che? kahetA nahi ke "dhaMdhAnA phaLanI jema dharmamAM pratyakSa phaLa nathI dekhAtuM e aDacaNa che, e vAMdhe che ke je dharma para evuM vahAla nathI jagAvI zakatuM;' AvuM kahetA nahi. kemake dhaMdhAnuM phaLa joyuM e laukika phaLa che, vaiSayika paudagalika phaLa che. e maLyAthI AtmAne kaze nistAra nathI. je dharma mAtra evuM viSaya-sukhanuM laukika phaLa ApI dete hoya te ya dhameM ethI AtmAne kazuM hita pamADyuM nahi; arthAt evA dharmathI AtmAmAM kazuM sAruM AvyuM nahi. mATe samajI rAkhe- je dharma AtmAmAM kAMI paNa sAruM UbhuM na karI zake, e dharma dharma ja nathI. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma AtmAmAM je je sAruM UbhuM karI zake, emAM pahelA naMbare che mananI pavitratA. anAdi kALathI AtmAmAM rAgAdinI naradama malinatA-azuddhatAapavitratA bharI paDI che. rAgAdi e AtmAne care che, maLa che. sahaja maLa eTale? - jJAnI bhagavaMta ene anAdi sahaja maLa kahe che. AmAM mukhya je maLa che nibiDa viSayarAga, e AMdhaLe viSayaroga ke AtmAne mekSa tarapha kazI dRSTi ja nahi. sariyAma kalezethI bharelA saMsAramAMthI mAthuM UMcuM karIne mokSa jevI koIka vastu che e jovAnI ya kaI vAta nahi, pachI enA mATe prayatnanI te vAte ya zI? e te ati gADha viSayarogavaza laukika phaLa paugalika phaLane ja joyA karavAnI lata rakhAvyA kare, tethI dhaMdhAnI jema dharmamAM A phaLa jovA mAge, ne te na dekhAya eTale dharma para dhaMdhAnA jevuM vahAla kyAMthI thAya? jyAre, kharekhare dharma haiyAmAM A viSayenI asAratA ane bhayAnakatAnuM saheja paNa bhAna UbhuM kare che, ne dharmanuM e pratyakSa phaLa che. tame saMta sAdhu-puruSane upadeza sAMbhaLe emAM saMsAranA viSaye ane saMsAranI mAyAjALanI Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asAratA-bhayAnaktA sAMbhaLavA maLe, enA tarapha dRSTi jAya, pachI emaNe upadezelA dharmanI arthAt dayAdAna-zIla-tapa vagerenI sAdhanA karatA cAle, emAM A viSayarAga kAMIka meLa paDato jaNAya, svArthavaza jIvanI amaryAda hiMsA karye jatA hatA, emAM have dayAnA mArge cAle, eTale saheje eTalA svArthanA viSayane hiMsAthI piSavAnuM baMdha karyuM. viSaya-puSTine badale dayAne vahAlI karI. e ja ati gADha viSayarAga para ghA paDe. A dharmanuM pratyakSa phaLa che. AnI je kiMmata samajAya te lAge ke dhaMdha-dhApi bhale lAkha rUpiyA paNa kamAvI Apate hoya, chatAM emAM zuM khuzI thavAnuM? dhaMdhAthI khuzI thavAnuM nahi kemake emAM anAdine viSayarAga kAle-kUle che, ne e dhaMdhe-dhApe dayA vagere dharmane bhulAvI de che. mATe to ajJAna mANasa kahe che ne ke "dhaMdhAmAM dayA-bayA na jovAya." AvAne dharma kyAM spaze? vAta A che - dharmanuM laukika phaLa - paugalika paisA TakA vagere phaLa bhale pratyakSa nathI, kintu jherI viSayarAga kAMIka paNa ochuM thavAnuM phaLa pratyakSa che. viSacarAgane hAsa e dharmanuM pratyakSa phaLa che. kintu A rAgane hAsa thavAnuM phaLa kene game? Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jene mokSa tarapha dRSTi hoya, je ema samaje ke A saMsArathI te bA pokArI gayA, jyAM ne tyAM viSayanA rAga karI karI A saMsAramAM anaMtA janama-maraNa karyo gayA, durgatienA mahAtrAsa veTha gayA, ethI te mekSa bhale ke jyAM A bhayaMkara rAganA jhera pIrasanArA viSayenI letha nahi, kaze viSayarAga karavAne nahi, kazA pApa karavAnA nahi. tethI ekavAra mokSa pAmyA pachI kadIya janama maraNanI jaMjALa viTaMbaNA UbhI thavAnI nahi. dharma karavAne che te A mATe karavAne che ke rAganA jhera pIrasanArA managamatA viSaye tarapha DI paNa ghaNA UbhI thAya e mATe ja dharma karavAne che. jInI dayA-jayaNuM karatAM karatAM, ke be paisAnuM dAna karatAM, e karavA mATe je gamatA paNa viSaya cheDayA, ene rAga meLo paDe. ubuDe mA puNe nibuddhijajA" - UMce Avele have pharIthI nIce DubavAnAM kAma na karIza - emAM A ja karavAnuM che ke evI evI dharma pravRtti karavI ke jethI viSayanA rAga meLA paDatA Ave. e rIte anekAneka dharmapravRtti karI karI viSayarAga taddana nirmULa karavA sudhI pahoMcI javAya, te Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 vItarAga dazA, kevaLajJAna, ane mokSa sudhI pahoMcI javAya. - tamo dharmathI kaI dunyavI viSaya meLavavAne badaIrAde na rAkhe te dharma pravRttinI A tAkAta che ke tamane viSayarAga ocho karatA cAlavAmAM ane TheTha vItarAga banavA sudhImAM sahAya kare; kemake dunyavI sukhacena choDIne dharmanI pravRtti karavAmAM lAgyA eTale spaSTa che ke dharmanI pravRttinA samayamAM viSayanI pravRtti baMdha rahevAnI, evuM anekavAra thayA kare eTale saheje manane AnaMda thAya ke "hAza ! sAruM thayuM, prabhue A pavitra dharmakiyAo batAvI te e karatAM karatAM gojhArA viSayanI pravRttithI bacAya che!' Ama viSaya para eka prakAranI sUga rahyA kare. pradeza rAjyamAM pravRttithI pariNati - pradeza rAjA nAstika hatuM paraMtu kezI gaNadhara mahArAja pAsethI dharma pAmyA pachI dharmapravRtti sArI karavA lAge; te pariNAma e AvyuM ke jIvanamAMthI viSayarAga moLA paDatA AvyA. atyaMta rUpALI ane priya paNa rANI sUryakAntA sAthe mehaghelA vartAva baMdha thaI gayA. emAM rANIe piSadha-pAraNe jhera ApyuM te jhera caDatAM maraNAnta bhayaMkara vedanAo UThI ! chatAM rANI para gusse na caDe kemake dharma- pravRttithI kAyAne kasatAM karatAM kAyAne paNa rAga e Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ocho karatA rahelA! te kevuM bhavya pariNAma? have maraNAMta pIDA che te zuM karavAnuM? kazuM ja nahi, aMtima samAdhi ane parameSThI-dhyAna. aMte sUryAbha vimAnanA mAlika deva thaI gayA. dharmapravRttithI viSayapravRttio ghaTI, viSayarAga ghaTaye, te bhayaMkara vedanAmAM suMdara samAdhimRtyu pAmyA. pravRttie pariNati ghaDI. vAta A che,- viSayarAga, viSayenI pravRtti ochI karavAthI, e che thato Ave che. emaja AgaLa vadhAya che, ane eka divasa rAgamAtrane nAza thaIne vItarAgatA sudhI pahoMcI jaI sIdhA mokSe pahoMcI javAya. ahIMthI sIdhe mekSa nahi chatAM dharmasAdhanA kema jarUrI? - prava- paNa ahIMthI sIdhA mekSe kayAM jaI zakAya che? te pachI mokSa mATenI mahenata karIne zuM karavAnuM? u- ahIMthI sIdhA kSe nathI jaI zakAtuM vAta sAcI, paNa juo- muMbaIthI relagADImAM sIdhA pAlItANuM nathI jaI zakAtuM, paraMtu vAyA viramagAma te jaI zakAya che ne? ema ahIM sArI karaNa karI sadagatimAM te jaI zakAya ne? ne tyAMthI ke enI pachInI mahAvideha jevAnI manuSya - sadRgatinA janamamAMthI mekSe jaI zakAya ne? paraMtu je emaja samajI levAmAM Ave ke "ahIMthI sIdhA mekSe jaI Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakAtuM nathI mATe dharmasAdhanA-dharmakaraNane kaze upaga nathI, ne e samajIne dharmasAdhanAthI AghA ne AghA rahevuM che, te pachI jIvanamAM zuM rahevAnuM? ekalI pApa sAdhanAo ja ke bIjuM kAMI? ne enAthI pachI halakA avatAramAM je cAlyA gayA te mokSanI najIka thavAnA ? ke dUra paDavAnA ? vAta A che,- saMsAramAM matsya-gaLAgaLa nyAya cAle che, mATe saMsAra che, tyAjya siharAjA - te evA saMsAravAsathI UbhagI jAo, samudranI sapATI paranA manuSya janamamAMthI nIce samudranI aMdaramAMnA DubADuba halakA avatAramAM paDavAnuM na karo. siMharAja eTale ja saMsAravAsathI UbhagI gayelA che. jaMgalamAM eka varue tarachAne meMmAM pakaDyuM che, tarachAe sApane meMmAM pakaDa che. sApe deDakAne ane deDakAe eka kIDAne meMmAM pakaDa che. A matsyagaLAgaLa nyAya joI rAjA vairAgya pAmIne saMsAra choDI devAnA nirdhAravALA banI gayelA che, ne AnaMdakumArane gAdI seMpI devA mATe ene belAvavA mANasa mokale che. pelo jaIne kumArane saMdeze kahe che tyAre A kumAra te abhimAnamAM che ke "zuM dayA-dAnathI rAjyagAdI lauM? nA, nA, mArA bAhubaLathI Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjyagAdI laIza." te AvelA mANasane uddhatAIthI ghasIne nA pADe che ke "jA jA mAre bApujI pAse kAMI nathI AvavuM bele, ahIM kumAranI A uddhatAI para bApa siMharAjA zuM kare? zuM ema vicAre ke "huM ene rAjyagAdI ApavA bolAvuM chuM, ne e AvI uddhatAI kare che te jAo ene mAre rAjyagAdI eNpavI ja nathI. jeuM Do samaya e kAMka ThekANe Ave te. nahitara pachI bIjAne gAdI seMpIza,'- zuM AvuM vicAre? nA, rAjA pote jyAre saMsAra-samudra uparanI sapATI paranAM manuSyabhavanI moTI kiMmata samaje che ane saMsArathI UbhagI jaI AvA manuSyabhavathI pharIthI nIce DubavAnuM nahi paNa samudra pAra karI javAnuM nizcita dhAre che, pachI theDe samaya rAha jevAnuM pasaMda karatA ja nathI. pUcho, prava- paraMtu kumAranI uddhatAIthI gusso te Ave ne ? u0- nA, na Ave. kemake rAjA samaje che ke kumAranI uddhatAI e ca saMsAranI ja eka ghaTanA che ane ethI ja saMsAranI asAratA emanA manamAM vadhu daDha thAya che. manamAM saMsAranI asAratA vadhu daDha thAya tyAM zuM Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 mANasa saMsAratyAgane vAyade caDhAve ? ke pahelAM je satvare saMsAratyAga kare hate emAM vadhAre utAvaLa kare? are! manane thAya ke * hAya bApa! pahelAM je saMsAra asAra hovAnuM asAra hovAnI ghaTanA jovA maLe che! te te UTha jIva UTha, saMsAra vahele choDa! nahitara asAra saMsAramAM vaLI kAMka navI ghaTanA bane, ne emAM kadAca phasAI javuM paDe te pApamAM phasAyA rahI manuSyajanamathI je taravAnuM sAdhavuM che e khoraMbhe paDe!" Ama camakAro thAya. - siMha rAjA e camakAre pAmIne pote jAte UThIne kumAra pAse jaI ene samajAvI levAnuM dhAre che, ne Ave che kumAra pAse. tyAM ja kumAra taiyAra beThele te UThIne bApanI upara sIdhe talavArane ghA jhIke che ! ahIM sipAIe "pakaDe pakaDe harAmIne, mahArAja para talavAra jhIMke che?" ema karI kumArane pakaDI levA deDI Ave che. ghavAyela rAjA ahIM zuM kare? khuzI thaIne AvuM nIca kRtya karanAra kumArane pakaDAvI ja de ne ? paraMtu nA, kumAranI A adhamatA joI manamAM saMsAranI Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asAratA ora vadhu daDha kare che, ane evI saMsAranI asAdhya asAratAne sudhAravAnu A virAgI leza paNa vicAratA nathI. eTale ja sipAIone kahe che, khasI jAe khasI jAo, kumArane aDaze nahi, nahitara tamane mArA jIvanA sama che. eTale? kahevAne bhAva A ja, ke "ene kAMI karazo te huM jIte nahi rahuM. mAruM mRtyu dekhaze." pUche ne - pro- paNa emane cAritra levuM hatuM ne ? kumAranI ADoDAImAM cAritra kyAMthI levAnA? u- paNa rAjA ahIM AvA prasaMgamAM kSamA rAkhavI ane duzmanane ya maitrI ApavI, ene cAritrane sAra samaje che. eTale e sAra hAthamAM Ave e cAritra ja hAthamAM AvyA barAbara samaje che. vaLI je cAritra ja levuM che te enI pUrva bhUmikAmAM Ave gusso karAya ja kema? gussAthI cAritranI bhUmikA ja naSTa thaI jAya. dharmanA rahasya samajavA ane jIvanamAM utAravA kaThina che. eTale ja tame upara uparathI dharmane jovA jAo che, ane emAM AghIpAchI thavAnuM dekhe tyAM AkuLa-vyAkuLa thAo che; ne dharma te bAjue rahyo, Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 paNa kaSAya ane durgAnamAM caDe che. dharmanA kAryane pakaDatA he te A na bane. bele, jinadarzana ke jina-stavana karatAM tamArI ane prabhunI vacamAM keI ADe AvIne Ubhe te zuM karo? 2 enA para gusase ja ne ? e zuM karyuM? darzana-stavanathI vItarAga tarapha vaLavAnuM bAjue rAkhyuM, ne kaSAya tathA durgAnamAM caDayA! ahIM je dharmane marma pakaDatA che te tarata manamAM lAve ke A vacamAM Ubhe rahenAra bhAgyazALI paNa pote prabhudarzana-pUjananI pavitra kiyA karI rahyo che mATe enAM darzana-pUjananI anumodanA karuM, ane ene sAdharmika vAtsalyathI navarAvI dauM. A ja mAre darzana stavanane dharma che, dharmane marma che, ane e sAcavuM te ja vItarAganI sanmukha vaLavAnuM thAya. nahitara te kaSAya ke durgAna karatA te vItarAgathI parA mukha thaI emanAthI AghA khasavAnuM thAya." che A tamArA jIvanamAM dharmane marma pakaDavAnuM? jANe che ne pelI sulasI zrAvikAne devanI parIkSA vakhate zuM thayuM te? Indra sulasAnA dharmasavanI prazaMsA karI che ane ene senApati deva Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 muninuM rUpa karI sulasAnI parIkSA karavA Ave che, kahe che, "lakSapAka telane khapa che, ne sulasA rAjInI reDa thaI jAya che. dAsI pAse sulasA lakSapAka telane sIse maMgAve che. paraMtu lakSapAka telanA traNa sIsA dAsInA hAthe aTazya paNe deva dAsInA hAtha para jhaTake mArI paDAvI phaDAvI nAkhe che! bele ahIM sulasAne zuM thAya? dAsI para bhAre gusse na caDe ? paraMtu nA, sulasA jema dharmane pakaDe che ema dharmanA marmane pakaDe che. kema? dharama dharama karate jaga sahu phIre, dharama na jANe marma, dharama jinezvara caraNa cahA thakI, koI na bAMdhe karma. jiNesara dharma jisesara gAu raMgazuM." kavi AnaMda dhanajI mahArAja zrI dharmanAtha bhagavAnanA stavanamAM prabhunA guNa gAtAM kahe che - AkhuM jagata "dharma" "dharma" karatuM cAle che, paraMtu gharmane kaze marma jANatuM nathI, kemake je dharmane marma jANatuM heta te karma na bAMdhata, paraMtu karma te bharapUra bAMdhe che. tethI kahevAya ke dharmane marma , nathI jANatuM. vAstavamAM dharmane marma jANavA mATe vItarAga sarvajJa zrI dharmanAtha bhagavAnanA caraNa pakaDavA joIe, kemake dharma jisesara bhagavAnanA caraNa pakaDayA pachI kaI karma bAMdhatuM nathI. ahIM be prazna thAya, Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra- jinezvara bhagavAnanA caraNa pakaDayA eTale dharmane marmaze jaNa? ne eTalA mAtrathI karma baMdhAtA zI rIte aTakI jAya? . u- ahIM samajavAnuM che ke jinezvara tIrthakara bhagavAnanA caraNa pakaDavA eTale emane ja prANa ane zaraNa mAnI emanAM sAdhelA mArge ne emaNe kahelA mArge cAlyA karavuM. tIrthakara bhagavAnane sAdhelo mArga jabaradasta kSamA-namratAdinI tathA sUkSmAtisUkSma ahiMsA- satya vagerenI sAdhanA che. enuM AlaMbana najara sAme rAkhI sAdhanA karyo jaIe, bhale e prabhunI sAdhanAne semAM hajAramAM lAkhamAM bhAga hoya chatAM ApaNe prabhunA mArge cAlyA kahevAya, bhale dhImA pagale. ema, prabhue kahele mArga samyagdarzana-jJAnacAritra-tapanI sAdhanA che. ekAMte enI ja sAdhanA karyo jaIe, vacamAM kazI mithyAtvAdinI ke bAhobhAvanI dakhala na thavA daIe, e prabhue kahelA mArge cAlyA kahevAya. A sAdhanAmArga dravyathI ane bhAvathI baMne rIte ArAdhavAne. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUcathI ArAdhanA thAya e dharma che, ane bhAvathI ArAdhanA thAya e dharmane marma che. anaMtA kALamAM ArAdhanA te anaMtIvAra karI, paraMtu ekalI dravyathI ArAdhanA karI, bhAvathI nahi, eTale ke dharmane marma jANyA vinA dharma karye rAkhe. cAritre laI ahiMsA pALI, paraMtu saMsAranA sukha levA mATe ! eTale ke haiyAmAM saMsArasukhanI lAlasAnA bhAva hatA, pachI bhale e sukha-bhegamAM javAnI hiMsA parigraha vagere pApa thatA hoya......... tethI vAstavamAM aMtaramAM bhAvathI ahiMsAdinI sAdhanA na rahI. bIjI rIte joIe te "pramatta gAt prANuvyaparopaNuM hiMsA- pramAdana egathI keInA prANune nAza kare e hiMsA che. Ama pramAdane vega e bhAvathI hiMsA che, ne jIvanA prANane nAza kara e dravyathI hiMsA che. anaMtakALanI dravya kriyAomAM uddeza tarIke aMtaramAM viSaya rAgAdi hatA. dharma karIne to e viSaya rAgAdinA jhera ochA karavAnA hoya, rAganA jhera zeSavAnA hoya; enA badale dharma karIne ja e viSaya-rAgAdine poSyA-vadhAryA! kevI duHkhada durdazA! Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 jinezvara bhagavAne svayaM ArAdhela ane jagatane upadezela mArgamAM bhAvadharma sAthe dravyadharma che. bhAvadharma ahiMsAdinI tathA kSamAdinI AtmapariNati che, ne e bAhya dravyadharmane AMtarika marma che. vItarAga jinezvara bhagavAnanAM caraNa pakaDIe eTale? emanI sAdhanAnA ane emanAM vacananAM AlaMbane A bhAvadharma hAthamAM levAne ne hAthamAM Ave e sahaja che. vItarAga prabhunuM AlaMbana pakaDIe ane ApaNA aMtaramAM zuM rAgAdine dhakko na lAge? rAgAdi toDavA jesa na Ave? cAlavA zIkhatuM bALaka mAtAne hAtha pakaDI cAle eTale enAmAM cAlavAne jesa Ave che. marUdevA mAtA aSabhadeva bhagavAnane kevaLajJAna thatAM prabhunI sAme gayA ane prabhue emane lAvyA nahi, ke prabhu UThIne mAtAnI sAme na gayA, mAtAne levA eka devatAne paNa meka nahi, tethI mAtAne beTuM lAgyuM ke "je dIkarAnI khAtara huM hajAra varasa reI e mane bolAvatA ya nathI?' paraMtu mAtA saraLa bhadraka pariNAmI jIva hatA, tethI tarata vicAryuM ke "are! je aSabhe mane belAvavI hatI te e gharamAM besI raheta ne? paNa enA badale mane gharamAM mUkIne pate hajAra varasa jaMgalamAM rakhaDavAnuM zuM kAma Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karata? kintu e vItarAga, mArA ane saunA para rAga paDatA mUkI saMyama pALavAmAM lAgI gayA. kemake, zuM huM ke zuM bIjuM kaI kaI ja belAvavA lAyaka nathI, keInA para paNa rAga mamatva karavA lAyaka nathI; kemake e badhA ApaNAthI para che, bhinna che, anya che. anyamAM mana ghAlavA jatAM sva bhUlAya che. te mAre paNa zA mATe paramAM bhaLavuM? ne ema zA mATe mArA AtmAne bhUle? basa, marudevA mAtA anyatva bhAvanAmAM caDatAM mahAvairAgya mahAvirakti ane viratibhAvamAM caDyA caDayA te sarvathA anAsakta banI vItarAga bhAve poMcI gayA! zuM karyuM A? dharmane marma pakaDe. dharmane marma aMtaranI dharma-pariNati che. e marma pakaDa zI rIte ? RSabhadeva jinezvara bhagavAnanAM caraNa pakaDIne, eTale ke emanuM ane emanI vitarAga banavAnI sAdhanAnuM AlaMbana pakaDIne pite bhAvathI aMtaramAM Atma-pariNatinI sAdhanAmAM caDayA, te vItarAga thaI gayA. aMtaramAM rAgAdinI pariNati ochI karatA cAlo eTale guNasthAnakanI pAyarIe caDAya. sulAsA zrAvikAne munine lakSapAka tela vahorAvavAne Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 dravya dAna-dharma na thaye, paraMtu enA aMtaramAM bhAvathI dAnadharma yAne dAnadharmanI pariNati javalaMta UbhI che. ene para madAra rAkhI sulasAe lakSapAka telanA zIzA pheDanAra dAsI para leza paNa gusse na ryo, kintu nItaratI kSamA ane dayA rAkhI. pitAnuM dharma sava jarAya calita na thavA dIdhuM ! sulasA dharmanI sAthe dharmane marma pakaDanArI hatI. bhAvadharmanI jema dharmanA pAyAnA guNa e paNa dharmane marma che. rAmamAM pAyAnA guNa - rAmacaMdrajIne rAjyagAdI maLavAnuM nakkI thaI gayuM hatuM, kemake pitA dazaratha rAjAne saMsAratyAga karI cAritra levuM hatuM, ane rAma sauthI moTA ane sugya putra hatA eTale svAbhAvika che ke emane rAjyagAdI seMpAya, ane sau maMjura paNa kare. paraMtu kaikeyIe dazaratha taraphathI lagna vakhate mAgela varadAnanA phaLarUpe atyAre pitAnA putra bharatane rAjyagAdI soMpavAnuM mAgyuM; ane dazaratha rAjAe jarAya AnAkAnI vinA e kabUla karI lIdhuM. tathA rAmane varadAnanI hakIkata kahI kahe che "meM bharatane rAjyagAdI soMpavAnuM kabUla karyuM che.' ahIM rAmacaMdrajI jarAya virodha na karatAM uparathI Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ema kahe che ke "pitAjIApa rAjyanA mAlika che, ApanI IcchA hoya tene rAjyagAdI soMpavA hakadAra che. vaLI Ape mArI kaikeyI mAtAne Apela vacana paLAvuM ja joIe tethI e anusAra mAtAnI mAgaNI mujaba bharatane rAjya sepe emAM huM khuza chuM AmAM mane Apa jaNAvavA jeTaluM ya rAkhe emAM mane mArI vinayanI khAmI dekhAya che.' nAnaDiyAne vinaya e che ke vaDilane je gya lAge ne kare, e nAnaDiyAe tathAstu karI levuM joIe, paNa ene sAmane na karAya, yA e mATe manamAM jarAya kacavATa paNa na lavAya. AnuM nAma vinaya che. vinaya e dharmane pAme che. pitRNuM pheDavuM, pheDavAmAM anukULa thavuM, e dharmane pAya che, e dharmane marma gaNAya- rAmacaMdrajI e jue che ke pitAjIne kaikeyI mAtA pratye varadAna pUravAnuM kAraNa che. e RNa te ja reDAya ke kaikeyIne mAgavA mujaba bharatane rAjyagAdI soMpAya, emAM je rAma pitAne haka AgaLa karatA Ave, ne bharatane rAjyagAdI na maLe, te pitRjaNa phelAya nahi, eTale rAma samaje che ke emAM mAre anukULa thaI ja javuM joIe. kozalyAne rAmanA kiMmatI bela - vanavAsa jatAM rAma kauzalyA mAtAne page paDavA Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 AvyA tyAre kauzalyA revA maMDayA. rAmacaMdrajI kahe mA! A zuM? atyAre te tamAre khuzI khuzI thavAne avasara ke "mArA pati prasiddha yazasvI IkvAkuvaMzanA rAjA dazaratha pitAnuM vacana pALI zake emAM mAro putra anukULa thaI jAya che !" mA! IkvAkuvaMzane kaI paNa rAjA bevacana thaye nathI, e kIrti TakAvI rAkhavAmAM tamAre dIkare vanavAsanAM kaSTa paNa upADIne pitRvacana akhaMDa rAkhIne anukuLa thAya che, te tamArI jAtane dhanya mAne, retI mAtAne putrarAme hasatI karI dIdhI. kemake dharmanuM mULa vinaya che, ne ene dharmane pAye gaNI zakAya. AvA badhA pUrva puruSe zuM samajatA haze te AvA bhagIratha kaSTa saharSa upADatA haze? kahe, dharmane pAye e dharmane marma che. jaya vIyarAya!" sUtra zuM kahe che? guru-jana-vinaya gurUjana pUjA e dharmane pAme che. lalita vistarA zAstramAM "jaya viyarAya !" sUtranA vivecanamAM haribhadrasUrijI mahArAje kahyuM che ke "bhavaninheo " thI "parathakaraNa" sudhInA cha dharma e laukika dharma che, ane "sahagurUge tavaNuM- sevaNuM" e lekettara dharma che; temaja Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29 lokika dhama jenAmAM hoya te ja lakattara dharmane adhikArI che, laukika dharma saMpanna hoya enAmAM ja lekettara dharma Ave. arthAt bhavanirveda mArganusAritA... thAvat parArthakaraNarUpI laukika dharma hoya eja AtmAmAM sAce zubhaguru cAritrasaMpanna gurune garUpI lekettara dharma Ave, ane emanA vacananI sevA karavA rUpI lekettara dharma Ave. laukika dharma' eTale Itara AtmavAdI AryadharmavALA lekane paNa mAnya dharma. e lake paNuM AtmavAdI hovAthI AtmAne saMsAra para nivedaaruci-vairAgya Icache. kemake e AtmavAdI darzane saMsArane AtmAnI viTaMbaNuM rUpa samaje che, ane enAthI thatI muktine mokSane svastha zuddha Atma svarUpa samaje che. Ama Itara leka bhavanirveda mAnI bhavathI chuTakArA mATe mArgonusAritA, ISTa phaLa siddhi, leka viruddha kRtyane tyAga, gurujana-vaDilajanenI pUjAbhakti, tathA parArthakaraNa-popakAra-parasevA, ene kartavya dharmarUpa mAne che. alabat Itara AryadharmavALA mithyAtvamAM hoya che, paraMtu Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mithyAtva maMda paDe tyAre ja A bhavairAgya vagere prApta thAya che. Ano artha e ke je mithyAtva tIvra hoya, prabaLa heya, te evAne A bhaverAgya vagere prApta thatA nathI; athavA kahe, bhavavairAgyAdi na hoya te mithyAtva tIvra samajavuM. eTale "garajana-sevA" yAne vaDilajane vinaya-AmanyA-sevA-bhakti na hoya, na rucatI hoya, enAmAM mithyAtva paNa maMda nahi kinatu tIvra hoya,'- e niSkarSa nIkaLe che. pachI leke ttara dharmanI aMtaramAM prApti thAya ja kayAMthI? ene aMtaramAM lokottara dharma svarUpa zubha gurUne vega ane devAdhidevane roga thAya ja kayAMthI? A bahu dhyAnamAM rAkhavA jevuM che ke jinamaMdire devadarzana-pUjA karate hoya paraMtu ghare vaDilajanenI bhakti-vinaya karavAnI paravA na rAkhatuM hoya te enAmAM laukika dharma paNa nahi; ane laukika dharma nahi, eTale tIvra mithyAtva hoya, tyAM lokottara rena dhamanI haiyAmAM prApti zI rIte thAya ? ema ekavAra sAdhu ya thaI gayo hoya paraMtu gurujananI sevA-AmanyA-vinaya sAcavavA tarapha beparavA hoya to enAmAM ya tIvra mithyAtva AvatAM vAra nahi lAge. pachI jyAM samyaphavanA ya phAMphA, tyAM Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 bagalamAM e chatAM aMtaramAM cAritrane bhAva te raheja zAne? A batAve che ke lettara dharmane pAye lokika dharma che. devadarzana pUjAdi zrAvaka dharmanI kriyAo karI, ke sAdhu dharmanI kriyAo karI, e dharma te karyo, paraMtu gurujana pUjA ane parArthakaraNa karavAnI paravA na rAkhI, to zrAvakapaNuM ke sAdhupaNuM te nahi rahe, samyakatva paNa nahi, are ! maMda mithyAtve ya nahi, kintu tIvra mithyAtva raheze ! rAmacaMdrajI vagere gAMDA nahetA ke pitAnI AmanyA-sevA-vinayamAM jarUra paDaye moTI rAyasaMpatti vagerenI paNa kurabAnI karI detA. pUcho - - pra- zuM rAme jAte rAjyane tyAga karI dIdhe hate? emane te pitAe rAjya na ApatAM bhAratane ApyuM eTale rAmane rAjya na maLyuM. emAM rAmane svecchAe rAjyatyAga kayAM AvyA? u- ahIM samajavA jevuM che ke bhale pitA dazarathe bharatane rAjyagAdI seMpI paraMtu moTAbhAI rAmacaMdrajIne mUkIne bharata rAjyagAdIe besavA taiyAra ja nahote. eTale ja rAmacaMdrajIe joyuM ke "mArI hAjarImAM e rAjyagAdI nahi le, paNa je huM vanavAsa Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 nakkI karI lauM, te ene rAjyagAdI saMbhALyA vinA chuTake ja nahi thAya, taithI pite pitAne vanavAsa jAhera karI dIdhuM. zuM Ane svecchAe rAjyatyAga nahi kahevAya? je vanavAsa pitAe nathI ApyuM ke vanavAsa kaikeyIe nathI Ape, kemake kaikeyIe lagna vakhate svayaMvaramAM AvelA rAjAo jyAre dazaratha sAthe kaikeyInuM lagna aTakAvavA baLa karI UThayA, tyAre kaikeyIe e sulakSaNe gheDo zodhI kADhI ene rathamAM joDIne e rAjAonA TeLAnI AsapAsa gaLagaLa eTale jhaDapI ratha calAvyuM che ke rAjAone emaja lAge ke A eka ratha nathI, paraMtu anekAneka ratha pharI rahyA che, ane rathamAMthI dazarathanA bANa para bANa chuTI rahyA che. have "je bahAra nIkaLavA jaIzuM te rathanI aDapheTe caDIne ApaNe kaccaraghANa nIkaLI jaze, ane bANa pagamAM lAgatAM sahana thAya ema nathI,' ema rAjAe samajIne kSaNavAramAM pikAra karI UThayA "mApha kare, mApha kare bhAI sAheba! ame bhUla karI che, paNa have amAre baLave nathI kare." ekeyInI A ratha calAvavAnI hoziyArI para dazarathe ene kahyuM che ke "teM gajaba karI, mane khare jaza apA. A tArI kuzaLatAnA badalAmAM mAga te ApuM, tyAre kaikeyIe kahyuM che, "hamaNAM mAre Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAMI joItuM nathI. ApanuM vara rAkhI mUke. avasare mAgIza." Ama ekaja varadAna hatuM ne ene phaLarUpe atyAre dazarathanI dIkSA avasare e ekaja vastu "bhArata mATe mAtra rAjya' mAgI le che. e kAMI rAmane vanavAsa nathI mAgatI. chatAM vanavAsa te rAma, pahelAM kahyuM tema, pite pitAnA taraphathI jAhera karI pitAe kekeyIne ApeluM varadAna-vacana paLAvuM ja joIe, e pitA pratyenA vinaya-bahumAnane sAcavavA mATe rAme pitAne haka bAjue mUkI svecchAe rAjyavAsa choDI vanavAsa svIkA, A gurujana pUjA che, je vItarAga bhagavAna AgaLa "jaya viyarAya" sUtramAM ApaNe roja prabhu pAse mAgIe chIe. e gurujana pUjA kettara dharmanuM mULa che, dharmane marma che. dharmane marma samajI, e marmane jIvanamAM utArIe te kharekhara dharma ApaNuM aMtarAtmAmAM utare. sulasAe jIvanamAM dharmane marma utArele, eTale dAsIe lakSapAka telanA traNe traNa sIsA pheDI nAkhyA Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chatAM enA para lezamAtra gusse na karyo, lezamAtra vihavaLatA na karI, sAdhunuM rUpa karIne parIkSArthe Avela devatAne eTaluM ja kahyuM "bhagavAna ! kSamA kareje, Aja Ape eTale badhe upakAra karyo ke mane supAtra dAnane lAbha ApavAnuM nakkI karyuM chatAM mArA dAnAntarAya karmanA udayathI huM dAna daI zakI nahi. mApha karajo Apane telanI jarUra chatAM atyAre huM lAcAra banI chuM. paNa amAre tyAM A banatuM hoya che, te 2-3 divasa pachI jarUra padhAraje." parIkSA karavA Avela Indrane senApati deva hariNagameSI pragaTa thaI kahe che, "sulasa! sulasA ! dhanya che tArA dharmasattane ke jemAMthI tuM calAyamAna na thaI. jevI Indra vakhANa tevI che. bola, huM tAruM zuM priya karuM ?" ahIM dharmanuM satva zuM ? A ja ke game tevI Aphata Ave, pitAnI bAhya dharmasAdhanAmAM aMtarAya paNa Ave, chatAM UkaLI UThavuM nahi, upazamabhAva gumAvavo nahi. upazama e dharmanuM utpatti sthAna che. zAstra kahe che mara ghambara ........ havAmavmavasa......" kaSAyanA upazamamAMthI utpanna thanAra A dharmanI Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oLakhane abhAve je meM hiMsA karI..." Ama dharma upazamamAMthI UbhuM thatuM hovAthI upazama gumAvI ukaLATa lAvatAM dharma gumAvavAnuM thAya. satva hoya te ukaLATa na AvavA de. tulasA AvA sattvavALI hatI, tethI bAhya dAnadharma na thaI zakya chatAM dAsI para ukaLATa karIne Abhyantara dharma gumAvavAnuM kema kare? julasA dharmanA marmane samajI hatI, dharma aMtaramAM utAryo hato. tethI devaparIkSAmAM nApAsa na thaI. siMharAjAne upazamabhAva - pelA samarAdityanA jIva bIjA bhavamAM siMharAjA rastAmAMthI vairAgya pAmIne AvelA, te enA marmane samajyA hatA ke jevI saMsAramAM bahAra viSamatA eTale ja e asAra, evI mAre tyAM paNa viSamatA mATe ja e saMsAra asAra; eTale emAM have DubavAne dhaMdhe nahi karavAne.' A marma samajelA, tethI rAjyagAdI soMpI devA putra AnaMdakumArane belAvavA mANasa mekalya, te mANasa AvIne kahe che "kumAra uddhatAIthI kahe che mAre nathI AvavuM" A sAMbhaLIne rAjAne gusse nathI caDate, paraMtu jevI bahAra tevI pitAne tyAM paNa saMsAranI viSamatA jue che, ane ethI saMsAra Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 para vairAgya daDha kare che, tathA evA saMsAramAMthI chUTavA mATe pote UThIne kumArane manAvavA jAya che, jethI e rAjyagAdInI javAbadArI saMbhALI le eTale pote chuTA thaI zake. tyAM paNa kumAra pAse jatAM kumAre kazuM sAMbhaLyA vinA tarata ja sIdhe emanA zarIra para talavArane ghA jhIka! chatAM rAjA kepyA nahi, mana na bagADyuM, vairAgya bAjue na mUko, paNa vairAgya vadhu daDha ryo ane samatA-upazamabhAvamAM rahe che. bhavasvarUpanA jJAnathI bhavane nirguNa jANI enA para napharatavALA, vairAgyavALA banelA che, e vairAgyane have gharanA saMsAranA vAMke moLo paDavA deve nathI. samaje che ke - bIjAnA vAMka para ApaNe vairAgyabhAvasamatAbhAvane ApaNe ja meLe pADave e sarAsara mUrkhAI che. A bahu moTI samaja che. dhyAna rAkhaje - A samaja AvA UMcA mAnava avatAre AvI zake che. tethI ja jJAnIo kahe che ke A mAnava avatAra saMsAra-samudranI sapATI para avatAra che eTale ja | he mAnava! samudramAM UMce Avela tuM "mA puNya nibuphijaja" pharIthI nIce DubavAnuM " Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 tyAM kadAca kaI pUche ke pra- zI rIte nIce DubAya che? u0- "caraNa-karaNavihINe buI subahupi jANuM. caraNa ane karaNa vinAne eTale ke dharmanA mULa guNo ane uttara guNa vinAne jIva nIce DubI jAya che. pachI bhale e bahu sAre paNa jANakAra hoya. zrAvaka dharmanA mULa guNo samyakatva sahita ahiMsA satya vagere pAMca aNuvrata, e caraNa" kahevAya; ane enA para jinabhakti sahita dizA parimANa vagere traNa guNavrata tathA samAdhikAri cAra zikSAvrata e "karaNa" kahevAya. A caraNa-karaNa eTale ke dharmanuM AcaraNa, dharmanA AcAra-vicAra jIvanamAM na hoya te pachI bhale dharmanI moTI jANakArI hoya chatAM e saMsAramAM nIce DUbI jAya che, arthAt sapATI paranA manuSya bhavamAMthI samudranI aMdaranA DUbA DUbanA nIcA tiryaMcagatinA avatAramAM cAlyA jAya che. jJAnIe kevI lAlabattI dharI? tame game teTalA tattvanA moTA jANakAra ho, paraMtu jIvanamAM dharmanA mULa-uttara guNonuM AcaraNa je nathI te tame nIce Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 DUbI javAnA, tiryaMcanA avatAramAM cAlyA javAnA matalaba ? kiMmata kerA jJAnanI nathI keTI paMDitAinI nathI, kintu jIvanamAM dharmanA AcaraNanI che. | uttarAdhyayana sutramAM te dharmanA AcaraNa vinAnA jJAnIne gadheDAnI upamA ApI che. juo, A gAthA che, "jahA khare caMdabhAra-vAhI, bhArasa bhAgI, na huM caMdaNussa, evuM khunANu caraNeNa haNe bhArasta bhAgI, na hu sugaIe." zuM kahyuM? A - jevI rIte gadheDAnA mAthe caMdananI piTha mUkelI heya, te e enA bhArane bhAgI che, mAtra bhAra uMcakavAvALo che, paNa caMdananI zItalatA ane suvAsane bhAgI nahI, evI rIte dharmanA AcaraNa vinAne jJAnI jJAnanA mAtra bhArane bhAgI che, paNa sadagatine bhAgI nahi. jema gadheDAne thayA kare ke "A caMdanane bhAra kyAre nIce Utare? ema jJAnane ekale bhAra ja uMcakanAra paNa kriyA-AcaraNamAM mIDuM rAkhyuM hoya, ene ya mAtra A khaNuja hoya che Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 ke "kayAre koI sAMbhaLanAre maLe ne huM enA para A jJAnane bhAra ThAlavuM? sAmAne mAruM jJAna dekhADI ApuM! ATalI ja khaNuja. gadheDe caMdananA mAtra bhArane bhAgI, paNa suvAsa-zItalatA levAne bhAgI nahi, ema kerA jJAnavALe jJAnanA bhArane bhAgI, paraMtu jJAnanI suvAsa-zItalatA je dharmakiyA-dharma AcaraNa, ene bhAgI nahi; tethI enA dvArA thatI sagatine bhAgI nahi. jJAnI chatAM sadagatibhAgI nahi! - eja bhadrabAha svAmI ahIM "saMsAra-sAgarAe ubuDe" vALI gAthAmAM kahe che ke "subahuvi jANe te" arthAt ghaNuM badhuM jANanAre paMDita prophesara vighAna paNa hoya chatAM jA--vidaqdI judu ' arthAt mULavrata ane uttaraguNenAM AcaraNa vinAne hoya te A saMsAra sAgaramAM aMdaramAM DUbI jAya che, halakI tiryaMcagatinA avatAremAM cAlyA jAya che! mATe jJAnanI sAthe kiyA joIe. (1) taravaiye kema tarI javuM eno sAre jANakAra hoya chatAM je pANImAM paDayA pachI hAtha-paga halAvavAnI kriyA na kare te aMdaramAM DubI jAya che. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 (2) vaidane pitAne zaga thaye, ene raMganuM jJAna che, ane davA upacAranuM paNa jJAna che, kintu je e davA-upacAra karavAnI kriyA na kare te e sAjo thAya? (3) heziyAra vepArIne naphe thAya evA sadA kema karavA enuM jJAna che, paNa jo e sedAnI kiyA na kare te ene na maLe? (4) ghAMcIne ghANamAM tala kema nAkhavA, kema ghANI calAvavI.. vagere jJAna che, paraMtu jo e tala nAkhI ghANuM calAvavAnI kriyA na kare te tala ke ghANI emaja paDayA paDayA ene tela Ape? (5) zilpI pratimA suMdara ghaDavAnA jJAnavALe che, paraMtu paththara para TAMkaNe calAvavAnI kriyA na kare, te e pratimA taiyAra karI zake? (6) bAI raI karavAmAM ghaNuM hoziyAra hoya, paraMtu raI karavAnI kriyA na kare te raseI banAvI zake? (7) jAo jagatamAM juo, ekalA jJAna mAtrathI kyAM kArya nIpaje che? zikSaka-gurumAM ghaNuM ya jJAna che, paraMtu bhaNAvavAnI kriyA kare te ja vivAthamAM jJAna pedA karavAnuM kArya karI zake che, paNa e kriyA karyA Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinA nahi. mATe ja ahIM jJAna mahApurUSe kahyuM ke "subahupi jANuM te-bahu jANakAra hoya paraMtu caraNa-karaNanI kriyA kare te ja saMsAra sAgaramAM nIce Dube nahi. e kriyA vinAne DubI jAya che. ahIM eka prazna uThe che,zarIranI kriyA ane AtmapariNuti pra- kiyA te zarIranI che. zarIranI kriyAthI zarIrane lAbha thAya, dA. ta. kasarata e zarIranI kiyA che. mANasa kasarata kare te zarIrane lAbha thAya che. AtmAne lAbha zI rIte? AtmAne lAbha te zubha bhAvathI zubha pariNatithI thAya; ne e zubha bhAva jJAnathI jAge che. tyAM zarIranI kriyA zI rIte lAbha kare? u- tyAre ahIM AnuM rahasya samajavA zarIranI kriyAthI AtmAne lAbha zI rIte? mULa vAta e samajI levAnI che ke AtmAnI unnati-avanati AtmAnI zubha-azubha pariNati yAne zubhAzubha bhAva upara mapAya che. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jeTalI zubha pariNati joradAra, eTalI AtmAnI unnati UMcI, ane jeTalI azubha pariNati joradAra, eTalI AtmAnI avanati vadhu. A zubha-azubha pariNati zarIranI dareka zubhaazubha kiyA sAthe saMkaLAyelI rahe che. mATe jJAnIoe mehamAyAnI kriyAo ochI karI dharmakiyAo bahu karavAnuM kahyuM. AnA para cAlu jIvanane dAkhale juo. cheka mA-bApanI kaI sevAnA prasaMge harAma hADakAM karI AMkha-miMcAmaNA kare ane sevA nathI bajAva; ema ziSya gurunI sevA nathI bajAvate have AmAM juo eNe zuM karyuM ? sevAnuM kAma na banAvyuM eTale zarIranI kyiA na karI. AnI sAthe haiyAmAM kevA malina bhAva rahyA te juo - - (1) putre ke ziSya upakArI pratye kRtajJatAne zubha bhAva na rAkhatAM harAma hADakApaNane malina thA, kRtajJatA ke harAma hADakApaNuM e pariNati che. pariNati harAmakhAupaNunI AvI eTale gurujana pUjAnI zubha vRtti khalAsa thaI gaI. ema, (2) pAchuM hADakA harAma mAtra upakArI Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 mAtA-pitA ke guru pratye ja che, paNa pitAnA svArthanA kAmamAM nahi. svArthanAM te badhAM ja kAmamAM hADakA AkhA che, te badhAM ja kAma barAbara sAdhe che. eTale aMtaramAM nakarI svArthavRttinI malina Atma-pariNati barAbara jAgatI che, mAtra parArthavRttinI Atma-pariNati nahi. ema, (3) mAtA-pitA ke gurunA anahada upakAra bhUle eTale emanA pratye bahumAna "aha ahA bhAva jAgate na rahe, paNa upekSAbhAva ne avagaNanAbhAva jAgate rahe. pUche, zuM mA-bApa ke guru pratye avagaNanA bhAva rahe? hA, upakArane sukhazIlapaNuM karatAM atyaMta kiMmatI lekhavAne ja nahi! upakArane kAMI bahu gaNavAne ja nahi! e avagaNanAbhAva che. A azubha bhAva che, AtmAnI malina pariNati che. harAma hADakA paNuM, nakarI svArthavRtti, ane avagaNanA bhAva... A malina pariNatie kema AvI? kahe - zarIrathI sevAnAM kAmanI kriyA nathI karavI paNa zarIrane sukhazIla rAkhavuM che mATe e malina Atma-pariNatio AvI. eTale zarIranI sukhazIlatAnI pravRtti sAthe e malina AMtara pariNati saMkaLAyelI che. je bahArathI sevAnI Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarIrakriyA kare, te aMtaramAM kRtajJatA, parArthavRtti ane vaDila-bahumAnanI zubha pariNati jAgatI rahe che. tethI zarIra-kSiA sAthe Atma pariNati saMkaLAyelI rahe che e sAbita thAya che. eTale ke I kahetuM heya pra.- zarIranI kriyAthI paugalika zarIrane vyAyAma ne puSTatAne lAbha thAya, paNa arUpI AtmAne zo lAbha? jaDanI kriyAnI jaDa para asara thAya. zarIra-kriyAthI AtmA para zAnI asara thAya? u- A kahevuM khoTuM che, e have A dAkhalAthI samajAze. sevAnI zarIra-kiyA AtmAmAM (1) gurujana pUjAnI zubha vRtti, (2) kRtajJatAnI zubha vRtti, (3) parArthakaraNanI zubha vRtti, (4) anahada upakArI pratye aha ahe" bhAva, bahumAna-gauravanI zubha vRtti.. vagere zubha pariNati jAgatI rahe che. ethI ulaTuM zarIranI sukhazIlatAnI pravRttithI beThAkhAupaNuM, harAmahADakApaNuM... vagere malina Atma pariNati jAgatI rAkhe che. bAhya kriyAthI aMtarAtmA para asaranA dAkhalA ghaNA-zikhIkumAra : Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samarAditya kevaLI trIjA bhavamAM zikhIkumAra maMtrIputra che. pahelA bhavamAM emane duzmana banelo azirmA, ahIM emanI sagI mAtA jAlinI banela che. e mAtA para zikhIkumArane te nirbheLa prema-bahumAna che, kintu e mAtA jalinIne pUrvanA tIvra veranA saMskArathI nakare vairabhAva che. have e jAtinI eka divasa pati-maMtrIne khAnagImAM kahe che,- "tamAre zikhIne bahu sArI rIte rAkhavo che eTale mArI te kiMmata ja nahi ? te jAo ene ja gharamAM rAkhe, mAre ahIM rahevuM nathI. e tyAM huM nahi, ne huM tyAM e na joIe.' maMtrI ene samajAve che, paNa e samajatI ja nathI. juo ahIM zikhIne pitA pratye kRtajJabhAva kevo jAgate che ke bhIMta pAchaLathI eNe mAtAnA A bela sAMbhaLyAM, tyAM joyuM ke zikhInI kRtajJatA-gurUjana pUjA : "AmAM te ghare mArI hAjarIthI eka te upakArI mAtAnuM dila dubhAya che; ne bIjuM, pitAnA dilane mAtAnA belathI AghAta lAge che. Ama je baMne mArA kAraNe dubhAtA hoya, te upakArI mAtA-pitA pratye mArI kRtajJatA kyAM rahI? mArI gurupUjA zI Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahI? parArthavRtti kyAM rahI? game tema mAre te A gharamAM ja rahevAnuM. huM kayAM ghara mUkI bahAra bhaTakavA jAuM?"-evI svArthavRtti ane dubhAtA vaDilenI upekSA ja rAkhavAnI rahe. mATe kRtajJatA ne parArthavRtti jAgatI rAkhavI hoya te A gharamAMthI nIkaLI javuM joIe, pachI bhale bahAra bhaTakavAmAM game teTalAM kaSTa paDe !" basa, ema vicArI zikhIkumAra pite gupacupa gharamAMthI nIkaLI jAya che. mAtAne pachIthI enI jANa thatAM nirAMta thAya che, AnaMda thAya che. zarIrakriyAthI AtmA para asara : juo, AmAM putra zikhIe zuM karyuM? bahAra nIkaLI javAnI zarIra-kiyA karIne potAnI aMtarAtmAnI zubha pariNati, kaI? kRtajJatA-parArthavRttivaDilabahumAna -A zubha Atma-pariNati jIvatI jAgatI rAkhI. nahitara je ema vicAryuM hatuM ke "upakArI mAtA game tema vicAre ne duHkhI thAya, emAM huM zuM karuM? emAM mAro kaI vAMka nathI, bhUla nathI, khAmI nathI; to mAre zA sAru gharane tyAga karI dukhamAM mukAvuM? huM kAMI ene duHkha ApatuM nathI. e pote pitAnA ISyadeNe duHkhI thAya che. te huM zuM kAma Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47) duHkha vahe?" AvuM je vicAryuM hota te emAM pitAnI malina pariNati piSAta. kaI malina pariNati? vaDilanI avagaNanA ne svArthavRttinI pariNati. gharamAMthI nIkaLI javAnI ane dezAvara cAlyA javAnI zarIra kriyA karI te ja aMtaramAM kRtajJatA-gurujanasevAparArthakaraNa vagerenI prazasta pariNati mAtra belavAmAM nahi, paNa vAstavika rUpamAM UbhI thaI. A bahu dhyAna para levA jevuM che. zarIra aMtaramAM zubha pariNati jagAvanArakAvanAra sArI kiyAnA sadupayoga mATe maLyuM che. ajJAna jI svArthavRtti ane sukhazIlatAnI laMpaTatAmAM zarIrane svArtha sAdhanA ane ArAma mATe maLyuM samaje che! kevI mUDhatA? zarIra ArAma mATe maLyuM che ke sArA kAma mATe ? mAnava zarIra uttama vastu che uttama vastune sujJane khUba khUba sadupayoga karI levAnuM mana rahe. - jarmanI-amerikAthI sArI mazInarI laI AvyA pachI ene sAre upayoga karI levAnuM keTaluM badhuM mana rahe che? mATe to vIse kalAka ene upayoga karI levA 8-8 kalAkanI 1 pALIne hisAbe rejanI 3-3 pALI calAve che ne ? uttama zarIra-iMdriya Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 8 gAtra-vANa vagere vastune khUba ja sadupaga karI levAnuM mana hoya te ene make zedhatA rahevAya, ane jyAM meke dekhAya ke sujJa jana zarIrAdine sadupaganI pravRttimAM lagADI de. A na lagADI de e zuM ajJa tethI? mUDha nathI? zuM tamAre ajJa-mUDha banavuM che? nA, te zarIrane ane vANIzaktine khUba khUba sadupayoga karatA rahevAnI dhagaza, thanaganATa joIe. e dhagaza na hoya to dA. tavANInA sadupayegamAM navasmaraNAdi stotra, kriyAnA sUtre tathA svAdhyAya, hitepadeza vagere sArI rIte bela-bela karavAne abhyAsa rakhAya. e gekhavAne -balavAne abhyAsa e zarIrakiyA che, ethI AtmAmAM ArAdhanA-sAmagrIne sadupaga karI levAnI zubha pariNati jAgatI rahe che. sUtrAdi gokhavA-bolavAmAM ze uddeza che? A ekaja ke ethI puNya maLelI vANuzaktine jJAnIe kahela sadupayoga thAya. AmAM jJAnI para bahumAna, jinAjJA para bahumAna, puNyasAmagrInA sadupayoganI zubha bhAvanA...vagere zubha Atma-pariNati sacavAya-SiAya che. AtmAnI pariNati sArI rAkhavI che? te ene yogya sArI zarIrakiyA khUba rAkhe; jethI zarIranI pAkiyAe pariNati na bagADe. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekalA jJAnamAtrathI AtmAmAM zubha pariNati nahi Take. Ave ne nahi Take. zikhakumAre je vicAryuM hota ke "ApaNe bhAI! ghaNuM ya samajIe to chIe ke mAtAne dilamAM saMteSa rahe AnaMda rahe e rIte vartavuM joIe.'- AvuM ene jJAna hovA mAtrathI ane kiyAnA devALAthI enA AtmAmAM kRtajJatA vagerenI zubha pariNati na Avata, ke na Takata. dA.ta. juone jJAna che ke "prabhu upakArI che, emanAM darzana pUjana karavA joIe. paraMtu najIkamAM derAsara chatAM ALasathI prabhudarzana nathI karate, prabhupUjA nathI karate, te zuM enA dilamAM kharekhara prabhu kRtajJatAnI zubha pariNati rahe? ke prabhunI avagaNanAnI malina pariNati ja UbhI rahe? vahevAramAM jarUra paDe kema savAranA UThIne zeThanA dalAlanA nehInA saMbaMdhInA darzane nIkaLI paDe che? tyAM samaya maLe che? tyAM ALasa nathI thatI? ne ahIM prabhudarzana-pUjAnI vAta Ave tyAM ja samayanI taMgI ne ALasa AgaLa dharAya che? AmAM spaSTa anubhavAya che ke zeTha- dalAla-sagAsnehIne maLavAnI kriyA karatAM aMtaramAM emanA pratye sneha-bahumAna-pariNati jAgatI rahe che e sUcave che ke, ucita zarIrakriyA vinA AtmapariNati jagADavI Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5o vadhAravI kaThina che. sadagati zubha AtmapariNatithI thAya - jJAnI ThIka ja kahe che evuM khu nANu caraNeNa hiNe, bhArarsa bhAgI naha sugaIe," cAritraAvaraNanI kriyA vinA kerA jJAnavALe te mAtra jJAnanA bhArane bhAgI che, paNa jJAnanI suvAsarUpa zubha AtmapariNatine bhAgI nahi, tethI sadgatine bhAgI nahi. sadugati AtmAnI zubha pariNati upara nirbhara che. sadUgati zubha AtmapariNatithI nIpaje. azubha malina pariNatithI te durgati nIpaje. jANe che ke pArzvanAtha bhagavAna pahelA bhAvamAM marubhUti mahAna zrAvaka hatA chatAM aMte kamaThanI zilAthI mAthuM phUTatAM aMtaranI pariNati bagADI, malina karI, to saddagati na thaI ne? utarI paDayA hAthInA tiryaMcagatinA avatAramAM! AvA sajajana mahAna zrAvaka, ne te vaLI pote nirdoSa chatAM durjana kamaThane khamAvavA gayelA ! sajanatAmAM kAMI bAkI che? nA, chatAM hAthInA avatAramAM? hA, kAraNa ke aMtakALe zubha pariNati gumAvI beThA, pachI bhale e mAtra zArIrika che parI phUTavAthI tIvra pIDA para hAyeyanI pariNati hoya, paNa e malina pariNati che. hAyavoyanI paNa malina pariNatithI durgati nIpaje. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicAravA jevuM che ke divasamAM keTalIvAra kAMI bagaDyuM-sagaDyuM, kAMI dhAryuM na thayuM, kAMI aNagamatuM aNadhAryuM thayuM, tyAM manane kheda ane hAya thatuM haze ? e thAya tyAM keTalAM ne kevAM karma baMdhAI rahyA che? sadgatinAM puNyakama? ke durgatinA pApakarma?" A vicAro te khabara paDe ke eka divasamAM eTalIvAra, te varasa dahADAmAM keTalI vAra durgatinA pApakarma baMdhAvAnuM thatuM haze ? se-pacAsavAra ke hajAravAra? eka "hAya" nI paNa malina pariNati varasa dahADAmAM keTalI vAra? keTalIvAra haiyuM bagADavAnuM kAmakAja cAlu? tyAre pUche, pra - te pachI A jaMgI mAmale kema aTake ? u- eTalA ja mATe jJAnI bhagavatee dharmapravRttimAM khUba khUba parevAyelA rahevAnuM kahyuM che. dharma pravRttimAM khUba khUba dilathI parevAyelA rahe te "hAya!' jevA pApa vikapa ane pA5 pariNatithI bacAya; pApakarmonA baMdhathI bacAya. ahIM pahele lAbha, manane harakha thAya ke "ahe A kevI suMdara dharmapravRtti mane maLI ke jethI AmAM racyA-pacyA rahevAthI pApa-vikalpa ane pApapariNatithI tathA pApabaMdhathI bacI javAya che!" ema harakhathI ane ahaMbhAvathI haiyuM gaddagada thAya ane Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhAva e paDe ke, abhAva ane gagadatAthI karelI e dharma pravRttimAM citta tanmaya thAya, te tyAM bIjA trIjA vicAre aTake. dharmapravRttine bIjo prabhAva e, ke pApa vicAre ane malina pariNatithI bacavA mATe A kare che eTale je tuccha vastu khAtara "hAya" thatuM heya enuM mana para mahattva na rahe. dA. ta. khIsAmAMthI 5-50 rUpiyAnI neTa paDI gaI manane hAya thavA jatuM hoya tyAM mana vALI devAya ke mane lAkhe ke koDa rUpiyAnI kiMmatanA puNya baMdhAvanAra tathA aDhaLaka pApakarmone nAza karanAra tathA amUlya zubhAnubaMdho UbhA karI ApanAra dharmapravRtti maLI, tyAM 5-50 rU. gayA te zuM revuM? cakavatIonA moTA rAjya gayA enI sAme mAruM zuM gayuM che? dharmapravRtti ati AhAda ane hoMzathI-gadgadatAthI karatA rahevAmAM enuM UMcuM mUlya haiye vasyuM hoya tyAM dunyavI vastunA avamUlyAMkana thAya, ethI emAM khaTakhAmI AvatAM manane bahu asara na thAya enI hAya na thAya. A batAve che ke dharma pravRtti ne dharmanA AcAra-anuSThAna sevatA rahevAmAM zubha pariNati ghaDAtI Ave, ne pApa pariNati mukAtI Ave. eTale ja Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahIM jJAnI kahe che,- dharmane jANyA pachI caraNa-karaNa" dharmanA AcAra-anuSThAna-vrata-niyama khUba Acare; kAraNuM, caraNa-karaNa viSNahaNe buduI subahupi jANato" Astika banela pradezI rAjA caraNa-karaNa kema le che? : vicAraje nAstika pradezI rAjA kezIgaNadhara mahArAja pAsethI AstikANuM pApe, ene Atmadharma-puNya-pApa paraleka vagerenuM jJAna maLyuM te tyAM eNe jJAna-samaja thavA mAtrathI saMtoSa na mAnyA, paraMtu tyAM eNe gurU pAsethI "have mAre zuM karavuM ? zI rIte mArAM pApa ochA thAya ?" e mAgyuM, ane gurUe caraNa-karaNa AdaravAnuM batAvyuM. zrAvakadharmanA 12 vrata batAvyAM, ene gya dharma AcAra ane dharmakaraNa batAvI, ane atyAra sudhI ghera nAstikapaNuM karanAra pradezI rAjAe tyAM ja gurunI pahelI mulAkAtamAM ja dharmanI pahelI samaja maLatAM ja caraNa-karaNa svIkArI lIdhAM! samyakatva sahita zrAvakanA 12 vrata ane zrAvakapaNanI dharmakaraNI svIkArI lIdhI! basa, tyAMthI ja dharmapravRtti zaru thaI gaI. kema vAru? samaje che ke UMdhA vetaraNathI mAnasika vRttio bagADI che te sIdhAM vetaraNa yAne Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 dharmapravRtti vinA na sudhare. pavitra ane vRtti dharma pravRttithI ja ghaDAya." eTale ja rAjA pradezI mahela tarapha pAchA vaLatAM, pahelAM te UMce moDhe pAchA vaLate hatuM te have nIcI mUMDIe pAcho vaLe che, kema? nIce jIvajaMtu na mare eTalA mATe joIne cAlavuM e dharma AcAra bajAve che. . pahelA te pradeza pAcho vaLatAM dUrathI mahela tarapha jharUkhAmAM rAha jotI UbhelI prANathI adhika priya sUryakAnta rASTra tarapha UMce meDhe to cAlato. te have nIcI mUMDIe cAle che. eTale e ya javAnuM baMdha thaI gayuM. jIvarakSArthe nIce joIne cAlavuM e Iya samitinI dharmapravRttithI pApa-darzananI pApapravRtti baMdha. dharmapravRtti kayAM? mAtra devadarzana-pUjAsAmAyikamAM ja nahi, kintu te sivAya paNa rejidA saMsAra-vyavahAramAM ya dharma pravRtti. cAlatAM paga nIce jIvajaMtu na mare e mATe cAlavAmAM nIce jevuM e AMkhathI dharmapravRtti thaI belatAM asatya ke pApanuM na AvI jAya, sAmAne apriya na AvI jAya, e sAvadhAnI e jIbhanI Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papa ne mananI dharmapravRtti thaI. jamatAM jamatAM cAha-dudhadALa vageremAM mAkhI na paDe e jotA rahevuM e AMkhathI dharma pravRtti thaI. kapaDA dhevA ApatA pahelAM emAM kaI mAMkaNa vagere jIvajaMtu nathI ne? e joI levuM e hAtha ane AMkhathI dharmapravRtti thaI. jIvanamAM dharmapravRtti dAkhala karavI che? te kyAM jIvadayA, kayAM prazasta udAratA, kayAM popakAra, kayAM hitabuddhi, kayAM sahiSazutA, kayAM maitrIbhAva, karuNA, ke guNAnurAga vagere belavAmAM-vartavAmAM-vicAraNamAM jevA-sAMbhaLavAmAM dAkhala thAya che? e joI dAkhala karo e belavA-vartavA ke vicAravAnI dharmapravRtti thaI. jIvanamAM A ja kamAvavAnuM che,-vicAramAM vANumAM, ke kAyA IdriyanA vartAvamAM pApa na pesavA de, dharma dAkhala kare. mahAna AtmAo jaladI tarI gayA enuM kAraNa A, ke emaNe devadarzana-pUjA, sAdhubhakti, tathA tyAga-vrata-niyama, dAna-zIla vagere te AcaryA, paraMtu vizeSamAM emaNe rojiMdA jIvanamAM vairAgya, sarva pratye maitrIbhAva, kSamA udAratA-nispRhatA-paropakAravRtti vagere dAkhala karI dIdhA. jIvana A guNanI suvAsathI maghamaghatuM banAvyuM. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devapAlanI dharmapravRtti sAthe nispRhatA - juo devapAla devadarzana pUjAnI dharmasAdhanA sAthe ke vairAgya ane nispRhatA guNathI alaMkRta hatuM ke devI caDhezvarI varadAna ApavA AvI che, paraMtu ene mana devatA je kAMI dunyavI siddhi-samRddhi Ape e, prabhu-bhaktinI dharmasAdhana rUpI airAvaNa hAthInI sAme, gadheDA samAna lAge che. A vairAgya guNa che. pote garIba nekara che chatAM emAMnuM kazuM joItuM nathI, e nispRhatA guNa che. prabhu-bhakitanI dharmasAdhanA uparAMta cAlu jIvanamAM A guNanI paNa dharmasAdhanA che. bele, tamane devatA AvI manamAnyuM mAgavA kahe, te na lalacAo ne? cAlu jIvanamAM bha ocho karavAnI dharmapravRtti rAkhI hoya te na lalacAI javAya. dunyavI vastune lebha na karAya" evuM jJAna hovA chatAM je AvA prasaMgamAM hoMze hoMze devatA pAsethI dunyavI vastu mAgI le, ne pachI emAM rA-mAze, te piluM jJAna chatAM jJAnane anurUpa kiyA kayAM AvI? e te sAre jJAnI chatAM caraNa-karaNa vinAne ba. enuM zuM thAya? "buduI subahupi jANuM te' sAre jJAnI chatAM bhavasAgaramAM DubI jAya ! tyAre, devapAla arihaMta-bhakita uparAMta vairAgya Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa7 nispRhatAdi guNothI AgaLa vadhatAM tIrthakarapaNAnuM puNya upArjanAre ba. sudarzanane pUrvabhave kAyA-mAyAnI mamatA nahi - evI unnati sudarzana zeThane thaI, eja bhavanA aMte mekSa pAmyA kema? pUrva bhave nekaranA avatAre mAtra eka "name arihaMtANaM' pada pAmyA hatA. paraMtu enI raTaNa joradAra ! e dharma pravRtti sAthe vairAgya-nispRhatA joradAra rAkhyA karI. manamAM paisA TakA IcchayA nahi, ke adIna rahI garIbIthI manane ochuM lAvyA nahi. tamAre dharma karavAnI sAthe A a-dInatA che? devapAle "name arihaMtANuM" nI e raTaNane badalAmAM kAMI ja dunyavI vastunI pRhA karI nahi. yAvat pANInA pUramAM tarI javA mATe jhaMpa mAratAM peTamAM lAkaDAne khUTe pesI gaye, peTa phATI gayuM, maraNaH kaSTa AvyuM, chatAM kAyAnI mamatA karI nahi, vedanAnI hAyaya kheda ke metane bhaya yA dInatA kazuM ja karyuM nahi, paNa samatAbhAva rAkhI tyAM paNa "name arihaMtANuM" nI raTaNa ja rAkhI. A badhI mAnasika vicAra-pravRttimAM nispRhatA-adInatA -samatA vagere bheLavyA, e UMcI dharma-pravRtti thaI. ene pratApa bIjA ja bhave e caramazarIrI mekSagAmI banyA! bhavasAgara tarI gayA! ekaluM jJAna rAkhyuM Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 sabhAna heta, ane A caraNa-karaNanI pravRtti na rAkhI hata, te kyAM taravAnA hatA ? ApaNe maraNAMta kaSTa te nahi, paNa bIjA kaSTamAM A a-kheda a-dInatAnI mAnasika dharma pravRtti kharI? te zI rIte tarAze ? sthUlabhadrajIne avasarocita vairAgya : sthUlabhadrajIe keruM jJAna rAkhyuM hatuM ke "A vezyA-saMga peTe che, maMtrIpaNuM sevAya emAM abhimAna ane mahAAraMbha-samAraMbha poSAya e khoTuM che, A saMsAra ja cheTe che,' ema jJAna rAkhIne saMsAramAM beThA rahyA hatA te "84 covIsImAM eka sthUlabhadrasvAmI" ema amara thAta? e to emaNe caraNa-karaNa AdaryA, rAjAe maMtrIpaNuM levA Agraha karyo tyAre jema maMtrIpaNAnuM moTuM mAna levA jatAM vezyAnA vIse kalAkanA raMgarAganA sukha jAya, ema saMsAranA viSayavilAsa ane mAnapAnanA sukha levA jatAM cAritra ane ethI nIpajatA mokSanA anatA sukha levAnA cUkI javAya, evI vairAgya-vicAraNanI dharmapravRtti karI, pAcho tarata ja sAdhu banavAne pracaMDa dharmapurUSArtha karyo! ane pachI ya caraNa-karaNanI kaThera sAdhanA kevI, ke eja vezyAne tyAM comAsu rahI brahmacarya akhaMDita Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa0 vizuddha rAkhavAnI kaThora dharma pravRtti karI, te 84 covIsImAM amara thaI gayA, caraNa-karaNanI dharmasAdhanA vinA ekalA jJAnamAtrathI zuM thAya ? jJAnane amala joIe. vaidya-vAnarano jJAna-amala vai hatA, vaidaka che e pApa che, rAta divasa lezyA bagADe -....vagere sAdhu pAsethI upadeza sAMbhaLI e dhaMdhe baMdha te karyo, paNa pAchaLathI lebha lAgatAM pAchA cAlu karyo. bele, munie Apela jJAna jatuM rahyuM che? nA, chatAM have pAcho dhaMdho cAlu karavAthI jJAnanA amala vinAne ba, te aMte marIne jaMgalamAM vAMdare thaye! ahIM pUche ne - pra- ene pApadhaMdhAnuM jJAna te haze paNa pApadhaMdhAnI aphasesI nahi rahI haya, eTale tiryaMcagati pAmyA haze ne ? aphasosI heta te evI adhama gati na pAmata ne? u0- pApa nisaMkeca karatA rahevuM ne mana manAvavuM ke mane pApanI aphasesI che, e daMbha che, narI AtmavaMcanA che. pApanI asesI sahelI ke suMvALI nathI ke pApAcaraNa para lohInA AMsu ane pApatyAga mATenA Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagIratha taravarATa vinA ema ja pApanI aphasesI AvI ne TakI jAya. ema te ApaNuM mana anAdinuM viSaya-lubdha, ene savAsale sAro karatAM AvaDe che ke "zuM karuM? pApa khoTuM che ema jANuM chuM mane jJAna te che, paNa pA5 chuTatuM nathI, ne mane pApa karavuM paDe enI aphasI thAya che, paNa AvA savAsalAthI ne evA mana-manAmaNAthI AtmAnuM zuM vaLyuM je pApAcaraNa te jarAya saMkeca vinA ane khuzI khuzI thaIne karatA hoIe te? khuzI thaI thaIne ni:saMkeca ane nirmaryAda sevAtA pApAcaraNanA jIvanamAM pApacaraNanI vAstavamAM haiyArudanavALI aphasesI ja nathI AvatI. - sArAMza, jJAna game teTaluM hoya, paraMtu caraNakaraNa nathI te jIva bhavasAgaramAM Dube che. - pele vaida vAMdare banele, eNe ekavAra jaMgalamAM eka muni page kAMTe vAgele te paga para paga caDAvIne sUtelA joyA. vAMdarAne muni jatAM ciMtA thaI ke AvA to kayAMka meM joyA hoya ema lAge che. kayAM joyA? kayAM joyA?" ema UhApoha karatAM ene jAtismaraNa jJAna thayuM, pUrva bhava yAda AvyA, bhAre aphasI thaI Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bele, have eNe AgaLa pUrvabhave je pApa baMdha karele ne pachI pAcho cAlu karyo, tyAM ekalA jJAna sAthe pApanI aphasesI rAkhavAnuM mana manAvI besI rahyo heta, te zuM vAnaranA avatArathI bacata? ne vaLI ahIM evuM kalyANa pAmI zakate? temaja muni dekhIne jAtismaraNa jJAna thAta? jANe che - pra- muni dekhI jAtismaraNa kema thayuM? u- pUrva bhave munine manamAM bahu vasAvelA, tethI enA gADha saMskAra ahIM munine dekhatAM jAgrata thaI gayA, ane "jAgrat saMskArathI smaraNa thAya" e hisAbe ene pUrvabhavanuM smaraNa thayuM. paraMtu pUrvabhave e saMskAra evA gADha karelA te muni ja manamAM bahu vasAvelA mATe ene saMskAra gADha paDelA, tame kaheze pra - "ema te amAre paNa muni te manamAM bahu vaselA che, te zuM amAre AvatA janma jAtismaraNa thaze?" u - AnA javAbamAM paheluM te e che ke AvatA janma muni jovA maLe te ne? vAMdare jaMgalamAM janme che, tiryaMcane avatAra che, paraMtu ene keIka mahAna puNyAge tyAM ya muni jovA maLyA ! bAkI te Aje juone bhAratanA evA pradezamAM ke jyAM munine Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vihAra nathI tyAM agara paradezamAM manuSya avatAra pAmelAne paNa muni jevA kyAM maLe che? tyAre muni jovA ja na maLe tyAM muni ze yAda Ave? paNa bIjI vAta e che ke munine manamAM kharekhara baha vasAvI gADha saMskAra karyA che? e mATe e juo ke pelA vaidane muni manamAM kema bahu vaselA? enuM kAraNa e hatuM ke | muni manamAM bahu vaselAnuM kAraNa - vedanA bhavamAM vaidakanA dhaMdhAmAM ene munie cAra meTA deSa batAvela ke (1) davAo banAvavAmAM vanaspationA bahu kaccaraghANa nIkaLe; tathA (2) paisAnA lebhamAM sukhI daradIonA upacAra laMbAvavA vagerenI malina pApalekSA rahe (3) comAsA jevAmAM adhika gharAkImAM AnaMdanI pAchaLa chupAyelI adhika bimArIthI khuzInI pApa lezyA rahe; vaLI (4) strIonA baha paricaya, aMgasparza, gupta ragenI vAtacIta, vageremAM vAsanAnAM uttejana vagere de rahe. munie e doSa batAvatAM vaidhe vaidaka che baMdha Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karele. eTale pachI daradIonA kesa levAnI nA pADatAM, saheje manamAM Ave ke "guru muni mahArAje A ThIka karyuM ke pApadhaMdhe baMdha karAvya!" Ama avaranavara avaranavara manamAM guru-sAdhu AnaMdabhera yAda karyo javAthI sAdhunA saMskAra daDha thatA gayA, thatA ja gayA. daDha saMskAranuM phaLa bhavAMtare vastunuM smaraNa - mAnavabhavanA e daDha saMskAranuM A phaLa AvyuM ke ahIM vAnaranA avatAre jaMgalamAM munine pahela pahelAM jotAM manane thayuM ke AvA te kayAMka joyA che ! kyAM joyA ? kyAM joyA?" ne ema UhApoha karatAM pUrva janma ane guru muni yAda AvI gayA. ahIM eka savAla thAya, pra- evA dhaMdhA baMdhanA niyamavALe ane niyama tathA niyama dAtA gurune AnaMdathI yAda karanAre te mahAna puNya upaje e kema vAnaranI nIcI gati pApe? u- enuM kAraNa e che ke jIvananA cheDA sudhI e niyama pALI zako nahi, ane e pharIthI satsaMganA abhAve pAcho dhaMdhe khullo karI niyamabhaMga karanAra banela, tethI halakI tiryaMcagati pAmyA, bAkI saMskAra-vAra sAthe laI Avele tethI e Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskAra kAma karI gayA, ne jaMgalamAM muni dekhI pUrva janma yAda AvI gaye. have kema? te ke have ene pArAvAra pastAve thAya che ke vAnarane pastA - "are! AvA muni mahArAje mane gata bhavamAM pApamAMthI bahAra kADhI UMce UMcakele, paNa meM mUrakhe pApa pAchAM zaru karyA? je mAnava-kAyAthI sArAmAM sArI dharmaArAdhanA ane vrata-niyama-sAdhanA vagere thaI zake, ane e karIne potAnA AtmAnuM mahAna hita sAdhI zakAya, evI kAyAthI e karavAnuM meM gumAvyuM? ane te paNa guru muni mahArAja pAsethI sAruM jANavA maLyuM chatAM gumAvyuM? ararara! kevI mArI kamanasIbI ! ke mAro avaLe puruSArtha ! chate jJAne meM dharma-vrata-niyama vagerenI ArAdhanA na karI te A ati karuNa kaMgALa dazA pAme. have huM ahIM zuM karuM? dharmasAdhanAne yogya manuSya bhava te gumA ! khera ! paNa A muni mahArAja kema ekalo ahIM sUtA che? lAva, jaI jouM ke emane kaI vyAdhi che? juo vAnara have kayAM jaI rahyo che, sAdhu Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarIkenI oLakha paDI eTale have sAdhunI khabara pUchavA AgaLa vadhe che. A zuM che ? jJAna pachI AcaraNa sAdhunuM jJAna te thayuM, oLakha thaI paraMtu pachIthI huM vAnaranA avatAre zuM karI zakuM? have huM nIce UtarI gaye, mArAthI zuM thAya? cAle bhAI janmAre ema ja pUre kare" ema karI mAMDavALa karI hatI te sAdhunI khabara levAnuM ane te pachI sAdhu pAsethI je te uddhArane mArga maLavAne che te maLatI vAMdaro muni pAse jAya che. muninA pagamAM tikSaNa kAMTe che eTale muni paga para paga caDAvIne sUtA che. emane cAre bAjuthI vAnara tapAse che ke kayAM zI takalIpha che? pUrva janma yAda AvyuM che, eTale pUrva janmanuM vaidapaNuM ane vaidaka jJAna yAda AvI gayuM che tethI have e jJAnane amalI banAve che, jJAnanI pachI AcaraNa kare che. je vAnarane jJAna para amala ATaluM ja nathI, kintu AgaLa dekhAze ke jJAnane ke bhAre amala vAnare sAdhune cAre bAju tapAsyA. emAM paga para paga caDAvela emAM kAMTe bheMkAyAnuM lAgyuM, tapAsya, khAtarI thaI ke "kAMTe UMDe pesI gaye che." Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have ene pUrvanuM vaidaka jJAna yAda AvI gayuM che, tethI e upa jaMgalamAM, ane be vanaspati laI AvyuM. vAnara vaidu kare che - emAMthI eka vanaspati hAthamAM masaLIne lugadI jevuM karI paganA kAMTAnA sthAna para ceDI dIdhI. thoDIvAramAM cAmaDI DhIlI paDI gaI, tarata pitAnA be nakhathI emAMthI kAMTe UMcakI lIdho ! pachI bIjI vanaspatine masaLI enI lugadI e ja cAmaDInA bhAga para ceDI dIdhI. thoDIvAramAM cAmaDI saMkecAI kaDaka thaI gaI, te jANe tyAM kAMTAne kaze ghA ja rahyo nahi! akhaMDa jevI cAmaDI thaI gaI! AryadezamAM A vidyAo hatI. vanaspati-zAstra vanaspationA kevA kevA guNa deSa batAve che ke ene upayoga karatAM je phaLa Ave te jotAM AnA ajJAna mANasane camatkAra lAge ! camatkArika davA para bAdazAha sikaMdarano prasaMga bAdazAha sikaMdara enA aMtima samaye vaidene dhamadhamAve che ke "mAruM vaSasana khAo che ne mAre Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67 roga maTADatA nathI? lAve upAya, nahitara badhAne ghANImAM pIlI nAkhavAmAM Avaze." vaide gabharAyA, tyAMthI uThIne gayA begama pAse, ne kahe che "begamasAheba ! jahAMpanAhane sArA sAjA karI devA mATe upAye te amArI pAse adbhuta camatkArika che, paraMtu have khudAtAlAnI marajI nathI lAgatI, te upAya kAragata thatA nathI. zuM karIe? begama kahe "zI khAtarI ke tame evA camatkArika IlAja tame jANe che?" be camatkArika geH tyAM mukhya vaide ThaMDA pAne haDa maMgAvyuM. pachI emAM eka rAI jeTalI gaLI nAkhI. DIvAramAM pANI atyaMta garama thaI gayuM ! begamane vaida kahe sAba! have A juo te pAchuM ThaMDu che ke garama? jarA sAcavIne AMgaLI ghAlajo jethI baLe nahi." begame saheja AMgaLI baLavA prayatna karyo tyAM AMgaLIne dAjhavA jevuM lAgyuM. tarata AMgaLI pAchI laI lIdhI. - have vaida kahe "juo have bIjI gALI nAkhuM chuM.' ema kahI bIjI goLI nAkhI te thoDIvAramAM pANI hima jevuM ThaMDu! begamane kahyuM "have jarAya Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkoca ke gabharAyA vinA AMgaLI yA hAtha baLI juo." begame hAtha baLatAM joyuM ke pANI barapha jevuM ThaMDagAra hatuM. begamane khAtarI thaI gaI pachI vaidene kahe "huM jAu chuM jahAMpanAha pAse, tame pachIthI tyAM Avaje." begama gaI, bAdazAha sAthe miThAzathI vAta kare che, tyAM vaide AvyA, pahelAM te begame emane dhamadhamAvyA, "atyArasudhI varSAsana maphatanA khAdhA? kema jahAMpanAhano roga maTADatA nathI? kahe tame camatkArika davAo jANatA ja nathI." vaidee pahelAM begamane je khulAze karyo hate te khulAse ahIM paNa karyo eTale begama kahe "paraMtu tame camatkArika davA kayAM jANe che? jANatA he te batAve." tyAre vaide pahelA pramANe ThaMDA pANIne hADa maMgAvI eka goLI nAkhI, eTale pANI ati garama, ane bIjI gALI nAkhI ThaMDAgAra banAvI dIdhuM ! bAdazAhe joyuM. eTale have begama bAdazAhane kahe che, jahAMpanAha! vaide jANakAra te che ja; juone nAnI zI gaLIonA kevA camatkAra! paraMtu khudAtAlAnI marajI lAgatI nathI, tethI Apane davA have kAma nathI karatI. te pachI khudAtAlane ArogyanI baMdagI karo. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM paNa baMdagI karuM chuM. vedene vAMka nathI emane mAphI bakSI de. bAdazAha samajI gaye, vaidene mAphI ApI dIdhI. khanIja ke vanaspatimAMthI banAvela be geLIne A camatkAra. bhAratIya vidyA ane DAkaTarI vidyAmAM pharakaHvAta A che ke bhAratanI vidyAo addabhuta hatI. e anusAre pelA vAnare jaMgalanI evI be vanaspati lAvI AsAnIthI munine kAMTe kADhI nAkhe kAMI nastara nahi, ke koI zastra kecavAnuM nahi. ArAmathI munine kAMTAnA zalyathI rahita banAvyA ! AjanI DAkaTarI vidyAmAM A jevA na maLe; kemake e akhatarAo para sarajAI che. tyAre bhAratIya vidyAo divya draSTA RSionI kahelI hatI. bAkI AjanI akhatarAo para zodhAtI davAo pAchaLa jANe che keTakeTalA jIvenI kevI kevI kura hiMsA thAya che? paMcendriya prANIo mAchalA-maraghA-vAMdarA-deDakAsasalA vagere jene kura rIte rIbAvavAmAM Ave che. AmAM mANasajAtanuM bhaluM zI rIte thAya? ane trAsa ApIne jIvAtA jIvanathI kazuM bhaluM nahi, paNa mahA bhUMDuM thAya, kemake jIve te kudaratanA bALa che, ene raheMsI nAkhavAmAM kudarata mAtA sahana kare ? Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharatIne kheDIne emAM vipakSanA bIja nAkhyA hoya, te dharatI viSavRkSa ja dekhADe che. ema kudaratanA peTALamAM jIvonI hiMsA rUpI bIja nAkhyA hoya te kudarata e hiMsA vAvanArane hiMsA ja dekhADe. kahe che ne - jevuM vAve tevuM laNe, - jevuM kare tevuM pAme. vAMdarAnuM rUdanaH munine upadeza - vAMdarAe munine sAjA karI dIdhA pachI have vAMdare muninI sAme besIne reI rahyo che. muni enI A upacAra-vidhithI samajI gayA che ke "keI pUrvanA manuSya bhavamAMthI A bhUle paDele jIva lAge che. paNa ene game te hisAbe pUrvabhavanuM ahIM jJAna thayuM hovuM joIe. saMbhava che A pUrve vanaspatizAstrane jANakAra yA vaidya have joIe. have e rue che eTale lAge che ene manuSyabhava eLe gumAvAne pastA thatuM haze." tethI muni ene upadeza kare che, "mahAnubhAva! te pUrve manuSya ane vaidya ke vanaspatizAstravettA e kaI have joIe. dharma bhUlIne pApa karI A tiryaMca nimAM paDI gaye, ene tane pastAve te lAge che. paraMtu ekalA pastAvAthI kAma nahi thAya, Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tuM have dharmanuM zaraNuM le, ne pApane tyAga kara. tArA mATe A kalyANakara dekhAya che. pAthI bacavA mATe uttama vata dezavakAzika vataH tane jyAre jyAre avakAza maLe tyAre tyAre tuM dezAvakAzika vrata laIne besa. emAM samaya nakkI karI eTalA samaya mATe besavAnI jagA sivAyanI bahAranI AkhI duniyAnI badhI jagA ane emAMnI jaDacetana badhI vastu sirAvI devAnI eTale ke pratijJA karavAnI ke "ATalA samaya mATe mAre ATalI ja jagAmAM rahevAnuM, ane emAM mAre sarva pApatyAga rAkhavAne, tathA navakAra maMtra ne arihaMta bhagavAnanuM dhyAna ja karavAnuM. bahAranI jagA ane enI vastu sAthe mAre kaze saMbaMdha ja nahi game te upadrava Ave mAre ahIMthI khasavAnuM nahi, ne bahAranI jagA ane cIja vastunI mamatAne tyAga. enene mAre kaze saMbaMdha nahi." Ama karavAthI bahAranI AkhI duniyA ane cIja-vastu aMgenA pApa baMdha thaI jaze; tema pratijJA. sAthe dharma-dhyAnamAM ja rahIza, eTale A janma aMgenA paNa kazA pApa tane lAgavAnA raheze nahiM. ApaNA jIvane pApajIvana jIvavAthI ja anaMta anaMta kALathI janama-maraNanI viTaMbaNa ane dIrgha Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 durgationI viTaMbaNuM cAlI AvI che. ene aMta pApanA pApajIvananA tyAgathI ja Ave." | munine upadeza vAnarane seTa lAgI gayA. eNe e hAtha joDI mAthuM namAvI svIkAra karI lIdhe, pachI jaMgalamAM e cAlI gaye. muni paNa tyAMthI vihAra karI pitAnA samudAyane bhegA thaI gayA. vAMdarAne jJAna maLyuM, have zuM karavAnuM? jJAnane emaja jANakArImAM rAkhI mUkavAnuM ke AcaraNamAM amalI banAvavAnuM? vaDAI zemAM? jJAna je khAlI rAkhI mUkavAnuM hoya te ajJAna AtmA ne jJAnavALA AtmA vacce zuM pharaka paDe? eka mANasane taratAM nathI AvaDatuM eTale bicAre DUbe che, ne bIjAne taratAM AvaDe che paraMtu taravAnI kaLAnA jJAna mujaba hAtha paga nathI halAvate eTale DUbe che, te enI zI vaDAI? vaDAI nahi, halakAI thAya ke leka pelA ajJAnane bicAre kahe "bicArAne hAtha paga halAvavAnI taiyArI hatI paraMtu AvaData nahotI eTale bicAro zuM kare?" tyAre leka AvaDatavALAne bevakUpha kahe,- "bevakUpha ke AvaData chatAM edIe hAtha paga halAvyA nahi ne DUbe !" vAnarane dezAvakAzika vataH- jJAna pravRtti mATe che. mAnavabhavanA thALe Avele tuM "ubuDe" che, Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73 have "mA paNa nibuddhijajA." kema karAya enuM jJAna hevA chatAM e caraNa-karaNanI pravRtti nahi karIne pharIthI nIce DubavAnuM na karate. vAMdarAne jAtismaraNa jJAna dvArA svAnubhavathI jJAna thayuM. khyAla AvI gaye ke "huM pUrve vaidyanA avatAre luM rAkhIne DUkhyA, halakA tiryaMcanA avatAre phasAI gaye! te have pApapravRtti baMdha karI dharmapravRtti karuM muni pAsethI upadeza sAMbhaLIne saMkSepamAM dharma rUpa dezAvakAzika vrata AcaryA karavAnuM samajI lIdhuM eTale have lAgI paDaye emAM. jyAM bane tyAM thaDA ke vadhu samaya mATe pratijJA-saMka9pa karIne cokkasa jagAnuM mApa rAkhI emAM navakAra arihaMtanuM dhyAna kare te bese che. 10mA dazAvakAzika vatamAM bAkInA 11 vratane samAveza kevI rIte? - - dezAvakAzika eka aneruM vrata che. Ama te zrAvakanA bAra vratamAM dezAvakAzika vrata e 10muM vrata che, paraMtu emAM agiyAre vratane saMkSepa thAya che, emAM 11 vrata samAya che. kemake emAM nizcita karela jagA bahAranuM jagata sirAvyuM eTale emAM cAlatI hiMsA juTha vagere pApa sirAvyA, ane vadhArAmAM pote nizcita karelI jagAmAM ya dhyAna Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 sivAyanI badhI pravRtti baMdha karI eTale ahIM paNa hiMsA juTha vagere pApa choDayA. tyAre daDuM vrata dizAparimANu te AmAM AvI ja gayuM ne? kemake AmAM javA AvavAnuM ja baMdha che. 7muM bhege paga parimANu vrata paNa AmAM akhaMDa rahe che, kemake AmAM abhakSya tathA kadAna vagere te nahi, paNa bhaya ke a5 pApanA paNa dhaMdhA karavA nathI. 8muM anarthadaMDa viramaNavrata paNa AmAM sAruM khIlI UThe che, kemake AmAM dudhdhana nathI karavuM, pramAdAcAraNa-pattAbAjIsinemAdarzana-vikathA vagere kazuM sevavuM nathI, adhikaraNa-pradAna pApazastra-pApasAdhane bIjAne ApavA nathI, pApapadeza paNa kaIne kare nathI. tyAre 9-11-12 mA vratamAM sAmAyika piSadhane bhAva AmAM sutarAM samAI jAya che. piSadhamAM je vizeSa karIne AhAra, vyApAra, abrahma, ane zarIra-satkAra baMdha, te AmAM baMdha ja che. 12muM atithi-saMvibhAga vrata, - atithino saMvibhAga-bhakti karIne vAparavAnuM tenI UMcI kakSA - ahIM che. kemake AmAM pitAne khAnapAna vAparavAnuM rAkhyuM nathI, vadhArAmAM vAparavA mATe khAnapAna-saMgraha paNa rAkhyo nathI, eTale e mATe saMvibhAga che. ema te aMtima anazana kare ene zuM saMvibhAga Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75 yAne sAdharmika-bhakti vinAnA kahevAya? nA, mahA saMvibhAga kahevAya. tyAga e dAna karatAM ucca che, mahA dAna che; mATe sAdhu e dAnezvarI karatAM UMcA. sArAMza dezAvakAzika-vratamAM badhA vrata samAyA, eTale e mahAna dharma banI gayo. pele vAnara A vrata vAraMvAra karI rahyo che. emAM caraNa" eTale mULa guNa mULa vrata ane "karaNa" eTale uttara guNe uttara vate AvI gayA. caraNa-karaNa vinAne hoya e DUbe. A zAne Dube? ekavAra jaMgalanI zilA upara A vrata dharI beThe che ane navakAra arihaMtanA dhyAnamAM che tyAM eka bhUkhe siMha zikAra arthe bahAra nIkaLe te Ane dUrathI jotAM rADa pADIne AnA para phALa mUke che. vAnarane zuM thAya? gabharAmaNa na thAya? hAya na thAya? nA, vAnarane siMhanI phALa para gabharAmaNa kema nahi? kAraNa e, ke ene mehamAyA ane kAyA-mAyAnA pApe manuSya bhavamAMthI tiryaMcanA avatAramAM kevuM patana thayuM che, ene khyAla che, ane have evuM patana joItuM nathI, tethI zuM kAma kAyA-mAyA rAkhe? e te manathI masta hoya, re kuTila kAyA bhale siMhanA Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 jaDabAmAM cavAI jAo." mAre navakAra-dhyAna arihaMta-dhyAna mUkavuM nathI, e mUkIne dunaasamAdhi-kaSAyane ghera pApamAM paDavuM nathI. vAnara mArI devaH sAdhu pAse - vAMdare siMhanA dAMtathI jAmaphaLanI jema baTakAI rahyo che chatAM pitAnA zubhadhyAnamAM nizcI che, na tyAMthI pahelAM bhAgI javAnI vAta, ke na atyAre mana bagADavAnI vAta tyAre pIDA keTalA samaya? narakanA jIvanI asaMkhya varasanI pIDA AgaLa visAtamAM nahi vAMdare samAdhithI maryo ne bhavanapati devalokamAM devatA tarIke janmI gaye. pachI te AvIne e upakArI sAdhune darzana ApI sAdhune zAsana prabhAvanAnA kAryomAM pite sahAya karaze ema jaNAve che. bole, vAnare jJAnane amala kayAM sudhI karyo? vaidyanA bhave muni pAsethI jJAna maLeluM, paNa amala nahete karyo enAM kaTu pariNAmamAM vAnarane avatAra joyele ! tethI have jJAnane amala karavAmAM vAnarapaNAnA hukahuka mUkI kaDaka dezAvakAzika vratanI ArAdhanAmAM lAgI gayo ! ane aMte siMhanA jaDabAmAM cavAI javAnI pIDAmAM ya vrata na mUkayuM! zubhadhyAnamAM rahyo. marIne deva thaye, te ya devatAI AnaMda mUkI zAsana prabhAvanAmAM sahAya karavI che. jJAna para A AcaraNa che. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 77 eja vAta cAle che. dharmanuM jJAna meLavyuM paNa dharmanA AcAra-anuSThAna ArAdhyA vinA kalyANa nathI. tamArI pAse jJAna che? je jJAna hoya te jJAnanI kiMmata jJAna yathAzakti amalI thavA para che. zreNikane jJAna para amalaH pachI bhale amala zakti-bahAra na karI zako, kintu chatI zaktie AcaraNamAM kazuM utAravuM nathI, te jJAnane upaga che rahyo? zreNika mahArAjamAM jJAna hatuM ke cAritrathI ja kalyANa che, paNa cAritra laI na zakyA, chatAM cAritrane tANI lAvanAra jinabhaktine amala keTale badhe karatA hatA? manamAnI paTTarANuM calaNa mATe ratnakAMbaLa laI AMgaNe AvelA vepArI pAsethI ekAda paNa ratnakAMbala kharIdavA kharca karavAnI taiyArI nahatI, paraMtu pitAnA tAraNahAra mAnelA mahAvIra prabhunI sukhazAtAnA samAcAra laI AvanArane meTuM InAma daI detA hatA ! vaLI re ja prabhunI bhaktimAM prabhu AgaLa senAnA jvalAthI sAthiye karavA joIte hato! te paNa rejanA reja taddana navA ja ghaDelA senaiyAthI, ne e mATe sonaiyA ghaDanAra sanIne manamAnyuM mahenatANuM ApavAnuM, paNa e tAkIda ApIne ke "je rejanA roja navA ghaDIne hAjara karavAmAM bhUlabhAla thaI te sajA paNa bhayaMkara ! Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 barAbara kAma bajAvavA bhale mahetANuM e dhAre enA karatAM savAyuM deTuM ApavAnuM thAya paNa bhaktinI vastu barAbara samayasara ne sArI hAjara thavI joIe. bhagavAnanI bhakti karavI joIe, e jJAna che, ene amalI karavAnI mahArAjA zreNikanI taiyArI hatI, ene AcaraNamAM utAravA sajAgapaNuM hatuM. AcaraNa vinAnuM keruM jJAna AtmAnuM zuM bhaluM kare ? AcaraNanuM mahattva zAthI? :AtmAnuM bhaluM AtmAnI anAdinI AMtarika viSaya-pariNati sudharI jaI sArI vairAgyAdinI pariNati ghaDAvAthI thAya. A mAtra jJAnathI nahi, kintu viSayatyAga AdinA AcaraNathI bane. jAtane ne kuTuMbane sArAM vastra alaMkArathI maDhavAnuM karoya, paNa prabhune phikakuM caMdana ne capaTI cekhA caDAvI patAvAya ! emAM viSayatyAga kayAM Avyo? zreNikane prabhu AgaLa sAthiyo paNuM nitya navalA senAnA javalAthI karavA joIte hato. A viSayatyAMganuM AcaraNa che, ethI AtmAmAM vairAgya AdinI pariNati UbhI thAya che, daDha thAya che. AcaraNa vinA karA jJAna ane samaja mAtrathI aMtaranI pariNati na sudhare. pariNati e bhAva che. anaMta anaMta kALa UMdhI Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 79 pravRtti UMdhA AcaraNathI AtmAnA AMtarika bhAva kharAba ghaDAyA che. e have rada karI AMtarika zubha bhAva UbhA karavA hoya te svAbhAvika che ke e mATe sIdhI pravRtti sIdhAM AcaraNa joIe. nAnA chokarAne rakhaDapaTTInA uMdhA AcaraNathI bacAvI zALAgamanaadhyayananAM sIdhAM AcaraNa Ape che te ja chokarAne sArA saMskAra paDe che, enA rakhaDapaTTInA kharAba bhAva ochA thaI kartavyapAlananA sArA bhAva UbhA thAya che, ema ahIM anAdinI UMdhI pravRtti paraSiAyelA malina bhAva azubha pariNuti sudhAravA sIdhI pravRtti karavI joie. te ja zubha pariNati jAge. pUche - pra - anAdinI UMdhI pravRtti kaI che? u0- A ja - hiMsAmaya AraMbha-samAraMbhanI pravRtti, juTha bolavAnI pravRtti, cerI-anItibeImAnInI pravRtti, abrahma-kAmavAsanAnI pravRtti, parigraha-saMgrahanI pravRtti.. AnI sAme sIdhI pravRtti kaI e samajAze. ahiMsA-satya-nIti (asteya) brahmacarya--aparigrahanI pravRtti e sIdhI pravRtti che. ema sAMsArika mehamAyAnI pravRtti e UdhI pravRtti, enI sAme jinabhakti-sAdhusevAnI pravRtti e sIdhI pravRtti. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hiMsAdinI bAhya pravRttithI aMtaramAM hiMsAdinA bhAva paSAyA che, tethI have aMtaramAM enI sAme ahiMsAdinA bhAva ahiMsAdinI pariNati UbhI karavI hoya te svAbhAvika che ke ahiMsAdinI pravRtti khUba rAkhavI joIe. eTale ja ahIM jJAnI bhagavaMta "ubuDe mAM puNe nibuddhijA"- "bhavasAgaramAM UMce Avele tuM nIce na rUbIza" ema kahIne caraNa-karaNa vihINe baI - "caraNa-karaNa vinAne nIce DubI jAya che" ema kahe che, e mAM paheluM "cAraNa" le che. "caraNa" eTale ahiMsAdi mULa guNanI pravRtti, e vinAne jIva arthAtu hiMsAdinI pravRttivALe jIva bhavasAgaramAM DubI jAya che. ema kahIne ahiMsAdinI pravRtti karavAnuM kahe che. zrAvakanA paNa skUla ahiMsAvrata skUla satyavrata vagere e "caraNa" che, zrAvakanAM mULa guNa che. "cAraNa" eTale mULa guNa arthAt ahiMsAdinA vrata- mahAvrata, ane "karaNa" eTale enA piSaka uttara guNa, arthAta zrAvakapaNAnI ke sAdhupaNAnI karaNa-caryA-AcAra. tIrthakara bhagavAne dharmazAsana sthApIne mukhyatve A caraNa karaNa ja Ape che. juo IndrabhUti gautama bhagavAna mahAvIra paramAtmA sAme vAda karavA AvyA, Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 81 te bhagavAne emane manane saMdeha TALI zAMta karyA pachI pahelAM "caraNa" arthAt sAdhupaNunA mahAvrata ApyA, ane pachIthI tripadI kahI tattvajJAna ApyuM. baMne ApavA vacce samayanuM keTaluM AMtaruM? khAsa kazuM ja nahi, IndrabhUtinI pAchaLa daseya pramukha brAhmaNa prabhu pAse cAlyA AvyA tarata ekekanA saMdeha TALyA, ne "caraNa" cAritra ApyAM. pachI e badhAe caraNa-cAritra laIne tarata ja "bhayava! kiMtatta ? bhagavana ! tatva zuM" ema traNavAra savAla karyA, ne prabhue ekeka savAlanI pAchaLa "upUneI vA" vigameI vA" "dhuveI vA" ema traNa pada "tripadI' ApI, tatvajJAna ApyuM. ahIM vicAre, gaNudharene cAritra pahelAM, ane tatvajJAna pachI kema apAyuM? - prava- are! badhuM eka ja beThakamAM che, te pahelAM tattvajJAna" ane pachI "caraNa" -cAritra kema na ApyuM? kema pahelAM "caraNa"ne pachI tatvajJAna ApyuM? u0- ApavAmAM pahelAM caraNa ane pachI tattvajJAna eTalA mATe ke tattvajJAnanI cagyatA caraNathI UbhI thAya che. kahetA nahi, Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tatva dhamAM cAritra vinA zuM aTake : pra.- tatvane baMdha karAve che; emAM cAritra vinA zuM aTake ? u0- juo A aTake -tatvabodha ke karAve che? "u5neI vA" vigameI vA" vagere nAnakaDA tatvasUtra para moTA dariyA jeTalA tattvane bodha karAve che e kayAre bane? kahe, e nAnakaDA sUtranA bhAvane AkhA vizva upara vistArAya. nikhila vizvanA padArthomAM e sUtrane bhAva lAgu karI devAya. A lAgu karavAnuM te, e padAthenI Asakti baMdha karIne ja thAya, arthAta vizvanA padArtha para rAga dveSa rAkhyA vinA tatvasUtra lAgu karAya, te ja nikhila vizvane sAce vyavasthita baMdha thAya, kema ke vastu para rAga ke dveSa vastune sAthe bedha nathI thavA dete. juo mAtAne putra para baha rAga che. ne e putra bahAra bIjA chokarA sAthe laDIne Ave, to bIjAne ja vAMka jue che, pitAnA putrane nahi, pachI bhale pitAne putra ja deSita haya, putra ane rAga enI sAcI pArakha oLakha nathI thavA dete. ema je zAkyanA dIkarA para dveSa che te pachI Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 83 bhale e chokaro guNiyala hoya te ya e Sa e eramAna mAtAne enI sAcI oLakha nathI thavA dete, lemiyA zeThane dhutArA nekaranI sAcI oLakha nathI thatI. mATe te kahevata che " lebhiyA hoya tyAM dhUtArA bhUkhe na mare." laMpaTa patine patnInI sAcI oLakha nathI thatI. duzmana para hADe hADa dveSa che te duzmana dAne paNa hoya chatAM enI sAcI oLakha nahi thAya. e te rAga-dveSa bAjue mUke te ja vastune sAce bodha thAya. eTale bhagavAne IMdrabhUti vagerene tane sAce bedha karAvavA mATe pahelAM cAritra ApyuM, jethI rAga dveSa na rahe te tattvanuM ciMtana rAga dveSa vinA karI zake. pra - A rAga-dveSa cAritrathI zI rIte TaLe? u - kahe, rAga dveSane jagAvanAra hiMsAparigrahAdinI pA5 pravRttio che. e je bhISma pratijJA sAthe baMdha karAya yAne pratijJAbadhdha sarvavirati bhAva lavAya te rAga dveSa TaLe. "virati" eTale sAvadya pravRttine pratijJAbadhu tyAga. "sAvagha" eTale avadyapApa vALI pravRtti, sapApa pravRtti, e na karavAnI pratijJA karI, paccakakhANa karyA, eTale manamAMthI enI apekSA paNa gaI ke "Ama te mAre hiMsA parigraha nahi, paNa jarUra paDaye huM A sAvagha Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hiMsAdi-pravRtti karIza, jarUra paDaye A vastune parigraha rAkhIza" AvI apekSA paNa kADhI nAkhI, eTale pachI e vastu aMge rAga dveSa nahi rahe tethI ene sAce khyAla AvI zakaze, sAce bedha thaze. A anubhavasidhdha vastu che ke je vyakita para ApaNane rAga-dveSa nathI hatA, enA guNa guNa rUpe ane doSa doSa rUpe dekhAya che, alabatta enA doSa tarapha dhyAna na laI javuM, daSadaSTi na rAkhavI, e judI vastu che, paraMtu A hakIkata batAve che ke vastu-sthitinuM sAcuM bhAna rAga dveSa bAjue mUkavAthI thAya che. rAga-dveSa UbhA haze te vastunuM sAcuM bhAna nahi thAya. zeTha ane yuvAna : kalAImeM kamAyA kezarameM gamAyA. zeTha have, savAre oTale besIne dAtaNa karate hate, enA gAmanA eka yuvAnane hAthamAM cAMdIne go laIne jAte je. ene belA "Ama Ava;" pUche che - "A hAthamAM zuM laI cAlya?" yuvAna kahe "kAkA! A te gharamAM junA sAmAnamAMthI kalAIne gaddo nIkaLe te vecavA mATe jAuM chuM." Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 85 zeTha gamAra? ke yuvAna? : zeTha samajayA ke "A chokaro gamAra lAge che. ene gamArane cAMdI zuM ane kalAI zuM enA bhedanI khabara nathI lAgatI, tethI A kharekhara cAMdInA gaThThAne kalAI tarIke oLakhe che. to lAvane huM ja ene be rUpiyA vadhAre ApIne paNa kharIdI lauM.' belo, zeThane chokarAnI sAcI oLakha thaI? nA, chokaro ustAda che, zeThane eka sadAmAM kamAvarAvI pachI bIjA sodAmAM navarAvI nAkhe che, eTale ahIM e samajapUrvaka cAMdInA gaThThAne kalAIne kahe che. bele, zeTha gamAra ke yuvAna? ahIM savAla A che - zeThane sAcI oLakha kema nahi? - pra - zeTha yuvAnane kema na oLakhI zakayA? u - kahe, zeThane anItinI kamAI para rAga hatuM, tethI yuvAnanA svarUpane sAce bedha zI rIte thAya ke A sAcI cAMdIne kalA tarIke vecavA AvyA che mATe dALamAM kALuM te nahi hoya? Ama karIne pachI bhaviSyamAM mane kAMka navarAvI nAkhavA te icchate nahi hoya?' kamAInA rAgamAM zeThe te mAtra cAMdIne kalAInA bhAve kharIdI levAne lADa ja je; eTale enA moTA lAbhamAM yuvAnanA vartAvamAM daze zI rIte dekhI zake? Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have juo zeDa kayAM ThagAya che. yuvAna pAsethI cAMdIne gaThTho kalAInA bhAve laI lIdhe, khuzI thayA, ane yuvAna paNa khuzI dekhADate kahe che, "zeTha! sAruM thayuM A tame ahIM ja mArI kalAI laI lIdhI. eTale mAre A vecavA bajAramAM bhaTakavuM maTayuM, ane kone khabara bajAramAM ATalA paisA upajata ke kema? bhaluM thaje tamAruM.' ema kahIne yuvAna cAlI gayA. e yuvAnanuM navuM takadaH kezaranA DakhA : thaDA divasa gayA pachI yuvAne navuM tarkaTa racyuM. kAzamIrI kezaranA se khAlI DabbA laI AvyuM, emAM lAla lAla kesUDo lAvIne dAbIne bharyo ane dareka DabAmAM upara kezara pAtharI dIdhuM! kezara kevuM maghamaghatuM ? Dabe khole eTale kezaranI maghamaghatI vAsa Ave. eka DabbA ekalA kezarathI phero phare bharyo. basa, have DambA gADAmAM nAkhI bajAre javA nIkaLe. savAranA 8-8 vAgyAno samaya haze. zeTha 8 vAge uThanArA te eTale dAtaNa karatA beThA hatA. yuvAnane gADA sAthe ja joI bolAve che - kema yuvAna ! A zuM laI cAlya?" juvAna kahe "zeTha! kAle moTA zaheramAM gayele, Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 87 tyAM hAilAsa kezara kAzamIrathI AveluM joyuM. bhAva tAla pUchyA te lAgyuM ke vyAjabI bhAva che, tethI e kezaranA 100 DabbA kharIdI lAvyo chuM. e vecavA bajAramAM jAuM chuM ! zeTha kahe "mane dekhADate khare ke kezara kevuMka che." yuvAna kahe "zeTha! dekhADIne zuM karuM? tame kharIde te 1-2 DabbA kharIde. mAre to leTamAM vecI devA che, eTale mane bajAramAM ja javA de !" zeTha kahe paNa dekhADate khare; kezara sAruM haze ane bhAva vyAjabI haze te huM tArA badhAya DabbA kema nahi kharIdI lauM?" yuvAna kahe "te ThIka zeTha! paNa pachI mane nirAza na karaze bhAIsAba !' hA hA nirAza nahi karuM. je pele dahADe tArI kalAI kharIdI lIdhI hatI ne? "hA zeTha! hA zeTha!" ema kahI yuvAne DabbAnA leTamAMthI pele ekalA kezarane Dao kheMcI kADhI lIne zeThane batAve che. maghamaghAyamAna vAsa joIne zeTha lalacAyA; paNa kahe che alyA paNa AmAM halakA kezaranuM mizraNa te Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI karyuM ne?' yuvAna kahe "zeTha A zuM bolyA? mAre ya bhagavAna mAthe nathI? jo juo," ema kahI DambAnI aMdara cama ghAlI aMdaranuM kezara kADhI batAvyuM. zeThe joyuM ke aMdara paNa uparanI jema ja cekanuM maghamaghAyavAna kezara che. chatAM kahe che, "alyA paNa bIjA DabbAomAM kezara kevuM?" yuvAna kahe "zeTha! tame jAte jaI ne ? kaho te badhA DabbA khAlI batAvuM!" ema kahI ekeka Dao jhaTajhaTa kADhI kADhI khelI khelIne batAve che. 10-20 DabbA evI jhaTapaTatAthI belI khelI batAvyA ne upara-uparanuM kezara suMghADato jAya che, ke zeThanA manane lAgyuM ke juvAnice che te bhale bhoLe. AmAM kAMI avizvAsa karavA jevuM nathI." eTale yuvAnane kahe "have rahevA de bIjA DabbA nathI jevA...." chatAM yuvAna kahe, "nA zeTha! mArA para avizvAsa rahe e ThIka nahi. tethI badhA ja DabbA khelIne batAvuM; athavA UThe tame ja game te DabbA kheMcI kADhIne joI lyo " uThADayA zeThane. zeThe be cAra DabbA ADe avaLethI Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kheMcI kADhayA yuvAne te belI khelIne batAvyA. badhAmAM ja upara kezara pAthareluM hatuM. maghamagha vAsa hatI, tethI zeThane barAbara bharoso paDI gaye ke che te badhA ja DabbA kezarathI bharelA." pachI bhAva pUchaye. yuvAne bajAra bhAva kahya, zeTha kahe "alyA e bhAva bajAramAM cAle che, pachI huM vecavA jAuM tyAM mAre zuM kamAvAnuM?" yuvAna kahe, "zeTha paNa A te tAjuM kezara che, e te juo. hamaNAM huM bajAramAM laI jAuM ne, te sAre bhAva upajavAne ja che. chatAM leTanA bhAve lAvyo chuM eTale kAMka ochA bhAve lAvyo chuM, te ema kare ATha Ane ochA bhAve laI le." zeTha kahe - "nA bhAI! rUpiye e che kara, yuvAna kahe, "zeTha ! pachI mAre zuM kamAvAnuM ? enA karatAM mane bajAramAM ja javA de. mAla jeIne vepArIo jhaTapaTa kharIdI levAnA che. chatAM garIba para dayA kare, lyA, 12 AnA ochA kare" - zeTha kahe "rAkha have, 12 AnA ne rUpiye e che emAM ze bahu phera paDe che. te rUpiye e che ApI de badhA DabbA." yuvAna kacavAtuM dila dekhADI kahe che "paNa zeTha! Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ o AmAM mAre mAtra be AnA kamAvAnA rahe che. chatAM tame moTA mANasa che. meTAnuM vacana na kelAya, te meTAnI maherabAnI rahe. DabbA nokara pAse gharamAM mukAvI de; ne rUpiyA rokaDA gaNuM de." basa, patyuM, zeThe DabA gharamAM mukAvI dIdhA, rUpiyA rokaDA gaNI ApyA ne yuvAna rUpiyA laI cAlate thaI gaye.... have zeTha vicAre che ke " hamaNAM ja bajAramAM jaI vecI nAkhuM chuM Aja phAvI paDayA chIe." juo, dhana kamAInA rAgamAM aMdha banelA zeThane nathI yuvAnanI sAcI oLakha paDatI ke nathI mAlanI sAcI oLakha paDatI. rAgathI kevuMka ajJAna pavate che! miThAInA baha rAgamAM mANasa bhUle paDIne vadhAre ThekI pachI herAna thAya che ne? kema vAra? e rAgamAM na peTanI oLakha paDI ke "AmAM vadhAre paDaze te A taNAze, tema na miThAInI oLakhANa rahI ke "A vadhAre khavAtAM peTane taMga karaze rAganA lIdhe ja mANasa mare che ne ? rAgathI ja dhana-kuTuMbabaMgale-sattA vagerenI sAcI oLakha nathI thatI ke A badhA mArA pUrva puNyane ja sApha karanArA Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane leTabaMdha navA pApa mArA mAthe lAdanArA che." A sAcI oLakha nahi, tethI emAM otapreta rahI dharma ane saddaguNe bhUle che. pelA zeTha paravArIne DabbA laI gayA bajAramAM. vepArIone lAve che, ne kahe che "lya A tAju kezara AvyuM che." DabbA khAlI batAve che. ekeka vepArI emAM cama ghAlIne kezara kADhI jevA jAya , che, te aMdaramAMthI na kesuDe nIkaLe che ! vepArIe zeThane kahe "zeTha! A zI luccAI mAMDI? upara kezara ane aMdaramAM na kesuDe ? ThagavAne dhaMdhe ThIka kADhaye !" zeTha zuM kahe? jhaMkhavANA paDI gayA, kahe che "bhAI ! te te huM ja ThagAye. A te meM eka Dabba aMdaramAMthI je cele, te sAcA kezarane hate. eTale bharese se DambA kharIdI lIdhA. harAmakhera yuvAna mane banAvI gaye!" vepArIo hasatA hasatA cAlI gayA. - zeThe pachIthI yuvAnane bolAvI kahe, "alyA! A tuM mane zuM pakaDAvI gaye? kezarane badale kesuDe?" yuvAna kahe "zeTha! mane vepArIe pakaDAvyuM e meM tamane pakaDAvyuM. mane zI khabara ke vepArI mane Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Thaga haze?" zeTha kahe, "te tuM gAye eTale mane ThagavAne? le laI jA A mAla tAre, ne rUpiyA lAva pAchA yuvAna kahe "te tame mane te divase kalAImAM kema Thagele? kalAInA bhAve mArI cekakhI cAMdI ja laI lIdhI? e te kalAImAM kamAvA, te kezaramAM gamAyA." zuM pApe zeTha? kalAInA bhAve cAMdI kharIdI kamAyA karatAM kezaramAM gumAvyuM ghaNuM! kAraNa? zeTha yuvAnane paisAnA lebhamAM oLakhI na zakyA. vastu para rAga ke dveSa vastunuM sAcuM bhAna sAcI oLakha na thavA de. zeThane dhana para ane yuvAna kamAvanAre lAgI yuvAna para zaga thaI gayo, tethI ene juvAnanI sAcI oLakha na thaI. sAcA jJAna mATe vastu para rAga dveSa na joIe tethI ja ApaNe joI gayA ke gaNadharane prabhue cAritra ApI viSayonA rAga-dveSathI rahita pahelAM banAvyA, ne tavabedha mATe traNa pada pachIthI ApyA. tethI e saMkSepamAM kahela "upane ivA" AkhuM jagata utpanna thAya che...." vagere tatva rAga dveSa rahitapaNe vistArathI vicArI zake, vistArathI oLakhI zake, ane pachI enA para Agama sUtre Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ racI zake te have ahIM be savAla A Ave che pra- (1) cAritrathI rAgadveSa zI rIte jAya ane (2) cAritrathI rAgadveSa gayA te pachI tavabedhana zI jarUra rahe? u- A beya savAlanAM samAdhAna saraLa che juo - (1) cAritrathI viSayenA rAga dveSa zI rIte jAya? cAritra eTale hiMsAthI mAMDI parigrahanAM pApane tyAga che, pratijJAbadhdha tyAga che, eTale manathI paNa enI apekSA choDI dIdhI che, manane evuM rAkhyuM nathI ke "Ama te hiMsA nahi karuM, paraMtu kAMIka eve avasara Ave te hiMsA karavI paDe." nA, have te pratijJAthI jIvanabhara mATe hiMsA na joIe e nirdhAra che. ema parigrahane paNa pratijJAbadhu tyAga e rAkhe che ke "rAtA paisAne ya parigraha jIvanabhara mATe tyAga. huM parigraha rAkhuM nahi, rakhAvuM nahi ane rAkhatAne sArA mAnuM nahi.' viSaye khAtara te mANasa hiMsA-jUTha-anIti vagere pApa kare che, eTale have jyAre samajIne ja hiMsAdi cheDayA te saheje pelA viSayenA rAga dveSa mUkI dIdhA. mahAvatethI AvA bhISma tyAga hoya tyAM Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAga-dveSa kyAM ubhA rahe? parigraha mAtrane rAkhavAnI ya vAta nathI ne parigrahane sAre mAnavAnI ya vAta nathI; ne tyAM kaI paNa vastu para rAga karavAnI vAta kayAM rahe? sUkSama brahmacaryanI ya pAkI pratijJA che tyAM strIne rAga te rahe ja zAne? nirdoSa bhikSAne paNa niMdAprazaMsAdi pAMca deSa TALIne ja vAparavAnuM saMyamI sAdhujIvana che tyAM khAnapAnanA viSaya para rAga dveSa zAnA karavAnA rahe? tAtparya, kaMcana-kAminIne sarvathA tyAgamaya saMyama-jIvanamAM evA rAga dveSa UbhA na rahe, eTale svAbhAvika che ke have tattvanuM ciMtana ne jagatanA padArthanuM ciMtana yathArtha cAle, leza paNa asatya maneTega vinAnuM cAle. eTalA ja mATe "muni' zabdanI jaina zAstrakAroe A vyAkhyA karI 'manyate yathAvasthita kAlika jagatsvarupama iti muni:' jagatanA arthAta padArthanA traNe kALanA svarUpane yathAvathita ciMtave e muni. eTale munine tAva vagere vyAdhi AvI tyAM A vicAre ke A vyAdhi bhUtakALamAM sevela hiMsAdI AzravathI UbhA thayelA azAtA vedanIya karmane vipAka che, vartamAnamAM e mArA AtmAnA "saMyamapariNAma'-guNane kAMI bAdhaka nathI; kemake e Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 95 azAtA karma aghAtI karma che, aghAtI karma Atma guNane ghAta na kare. te kheda zA sAru kare? vaLI bhaviSyanI dRSTie A vyAdhithI e karma bhegavAIne kSaya pAmatuM cAle che, kacaro sApha thato cAle che, e mahAna lAbha che. te AnaMda kema na mAne? alabat muni bimArImAM davA zA mATe kare ? (1) maMdavADamAM pitAno pUrva prApta kRta-zAstradha khaMDita thatuM aTake, (2) navA zrutanI prApti thaI zake evI hoya te maMdavADanA lIdhe aTake; te na aTake (3) maMdavADathI bIjAone zrutadAna-jJAnadAnamAM thatA aMtarAya aTake; ema, (4) sAdhuvaiyAvaccamAM aMtarAya thatuM aTake. e mATe muni davA-upacAra le che, paraMtu emAM vyAdhinI vedanA sahana karavAthI bhAgavAnI vRtti nathI; kemake vyAdhinA zaikAlika svarUpane yathArtha rIte Ama vicAratA hoya che (1) vyAdhinI pAchaLa bhUtakALamAM ahiMsAdi duSkRtya ane mana-malinatA sevI che e manamAlinya have na sevAya; Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) vyAdhithI vartamAnamAM pUrvakarmanuM devuM je cukavAya che e kacavAyA vinA zAhajeza cukAvavAnuM temaja (3) bhaviSya mATe vyAdhi bhogavIne karmakSaya thavAthI Atmazudhdhi che, ene AnaMda rAkhavAne. Ama muni vyAdhinA traNe kALanA svarUpane ciMtavatA hoya eTale pachI vyAdhinI vedanAthI zA sAru vihavaLa thAya? zA sAru vihavaLa thaIne asamAdhi karI vyAdhine bhagADavAnI IcchA rAkhe? vyAdhinuM bhUtakALanuM svarUpa hiMsAdi ane mane mAlinya havAthI, arthAt mane mAlinyathI vyAdhi UbhI thaI che. te pachI atyAre vihavaLatAnuM (asamAdhinuM) mane mAlinya nahi karavuM; jethI navI vyAdhinA karma na UbhA thAya, ema e samaje che. vyAdhinuM vartamAna svarUpa eka prakAranuM karmanuM devuM cUkavavAnuM che, emAM zAhukAranI jema rAjIpe ja rAkhavAne, e paNa samaje che. vaLI vyAdhinuM bhaviSyanuM svarUpa, vyAdhi saharSa bhagavAIne, karmakSaya tathA Atmavizuddhi che. e mahAna lAbha jotAM paNa mana na bagADatAM prasannatA rAkhavA jevI che, ema muni samaje che. Ama muni vyAdhinA zaikAlika svarUpane jotA Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ havAthI mana prasanna rAkhe che, eTale vedanAthI vihavaLa thatA nathI. pachI zuM kAma vyAdhi pratye uga karI "e kema jAya, kema jAya,' evI jhaMkhanA kare? hA, vyAdhithI thatA zrutajJAna-nAza vagere nukasAna e meTA nukazAna che, tethI e moTA nukasAna na uThAvavA paDe e mATe nukasAna aTakAvavA nirdoSa davA-upacAra karI vyAdhine zAMta karavA prayatna kare. AmAM nirdoSa davA-upacAra karAvavA pAchaLa dhyeya jevA jevuM che, davA karAvavAnuM dhyeya zuM che? lakSya zuM che? munine davA karavA pAchaLa vyAdhinI vedanAne trAsa miTADavAnuM dhyeya nahi, kiMtu mRta jJAna nAza, vagere meTAM nukasAna aTakAvavAnuM dhyeya che. muni samaje che ke mahAna puryodaye manuSya janma ane cAritra-jIvanamAM AvyA chIe te UMcA dharmapuruSArtha karI laIe e mATe. tyAM zrutajJAna-zAstra svAdhyAyanI akhaMDa dhArA e ucca dharmapurUSArtha che. ene dhIkhate rAkhavAnA dhyeyathI muni rogamAM davA-upacAra karI le che. muni samaje dharma ArAdhanAno puruSArtha kALa ati durlabha Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnava janma durlabha che, te dharma-ArAdhanAne puruSArtha kALa paNa ethI vizeSa durlabha che; kemake mAnava janmamAM je ucca dharma-ArAdhanA thaI zake evA bIjA koI janamamAM na thaI zake. bIje bIjI arthakAmanI ArAdhanAnA puruSArtha thaI zake; paraMtu ucca dharmanI ArAdhanAnA puruSArtha na thaI zake. moTA divya tAkAtavALA devatA ke IndrathI paNa ucca dharma "cAritra dharmanI ArAdhanAne puruSArtha na thaI zake. pUrNacAritra-dharmArAdhanAne ucca puruSArtha te manuSyane ja varelo che. eTale mAnavakALa e A ucca dharmArAdhanAne puruSArtha kALa kahevAya. e paNa AryakuLanA mAnavajanmamAM maLe; anArya--maleccha kuLanA janamamAM nahi. mATe e dharma-ArAdhanAne puruSArtha kALa ati durlabha. have je mAnavabhava ja ati durlabha, te dharmarAdhanAne puruSArtha kALa keTalo durlabha? bele, divasa rAtanA kayA bhAgamAM A khyAlamAM Ave che ke "ahe! mAre A janmane samaya e ati durlabha dharmArAdhanAne bahu kiMmatI purUSArtha samaya che? ene huM kyAM veDaphI rahyo chuM? arthakAmanA puruSArthamAM? kaSAyenA puruSArthamAM? munine aparikavansa che Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jarAka binajarUrI paisAnA puruSArthamAM paisAnI mahenatamAM paDayA e kiMmatI dharmapuruSArtha kALa veDaphI nAkhe! sAdhune mATe kahyuM che ke "bane tyAM sudhI aparikama vastra vaherI lAve." aparikarma eTale vastrane lAvIne mApathI vadhAre lAvelA vastramAMthI care phADI nAkha paDe, yA phATeluM sAMdhavuM paDe, e parikarma kahevAya. e na karavuM paDe e aparikarma vahana..A uttama vastra che. parikamamAM zuM bagaDe? - pra- kema jarA phADavuM paDe ke sAMdhavuM paDe emAM zuM bagaDI gayuM? u - bagaDI e gayuM che eTaluM ya karavAnA puruSArthamAM dharma-ArAdhanAne puruSArtha gumAvyuM, eTalA samayamAM je svAdhyAya puruSArtha thAta sAdhusevA yA gurUsevAne puruSArtha thAta" jApa-dhyAnanAM puruSArtha thAta, e gumAvyA ema dharma-ArAdhanAne badale bIjA trIjA vicAra karyo, e asat puruSArtha kahevAya. emAM dharmaArAdhanAne mAnasika puruSArtha rahI gayA, gumAvyA, eTale puruSArtha kALa veDaphI nAkhe. phariyAda kare che ne ke dharmasAdhanA vakhate bIjA trIjA vicAra kema aTake : Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 pra- dharma karavA besIe tyAM bIjA trIjA vicAra kema Ave che? e kema aTake? u- bIjA trIjA vicAra AvavAnuM kAraNa e che, ke mahAna evA A dharmane mana para bhAra nathI ke mAre A atidurlabha samasta mAnavakALa e dharmArAdhanAne mahA kiMmatI puruSArtha kALa che; to e mAre leza paNa veDaphI nAkha nathI. cAhya kAyika puruSArtha che, ke vAcika puruSArtha he, athavA mAnasika puruSArtha che, e koIpaNa puruSArtha dharma-ArAdhanAne ja kare che. arthAta dareke dareka vicAra, dareke dareka vacana, yA dareke dareka kAyA gAtra-IndriyAne vartAva mAre dharma-ArAdhanAne ja rAkhave che." A bhAra mana para rakhAtuM nathI tethI dharmakriyA-dharmasAdhanA na cAlatI hoya e vakhate sAMsArika jaLajathAmAM sAMsArika bAbatamAM te pApa puruSArthanI lotha cAlu che ja, paraMtu jyAre athAga padaye dharmakiyA dharmasAdhanA maLI te tyAM e cAlatI hoya tyAre paNa phajula vicArene pApapuruSArtha karavA joIe che? bhUlaze nahi, mAnasika vicAra karIe emAM paNa AtmAnI mAnasika puruSArtha-zakti kAma karI Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahI che, ekenidrayathI mAMDI asaMjJI paMcendriya sudhInA jIvone mana nathI maLyuM, eTale vicArane puruSArtha karavAnuM sAdhana nathI maLyuM. tethI e enI pAse vicAronI puruSArtha zakti nathI, eTale vicArone puruSArtha karI zakatA nathI. paraMtu ApaNe saMsI paMcendriya jIva manavALA chIe; te ApaNI pAse jema kAyA che te kAyika puruSArtha zakti che, enAthI keI kAyika pravRttinA puruSArtha karI zakIe chIe. ema ApaNI pAse mananA sAdhana dvArA mAnasika vicAranI pravRttinA puruSArtha karI zakIe chIe. eTale sArA vicAra karIe te emAM mAnasika puruSArtha zakti sArI lekhe lAgI rahI che, ane khoTA kharAba vicAra karIe emAM ya mAnasika puruSArtha zakti te vaparAI ja rahI che, paraMtu te khoTI jagAe; eTale e zakti veDaphAI rahI che, ApaNane lAge ke vicAramAM mahenata zI? - pra - vicAre karavAmAM kyAM mahenata paDe che? eTale emAM AtmAe puruSArtha che kharI ? uH- paraMtu ahIM samajavA jevuM che ke jema dhIrethI be vAkaya belavA hoya to emAM khAsa mahenata paDatI hoya evuM lAgatuM nathI, chatAM e bolavAmAM Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 vAcika puruSArtha kAma te karI ja rahyo che, ema vicAra karavAmAM mAnasika purUSArtha kAma karate ja hoya che. eTale te je ApaNe dhAryuM hoya ke nathI ja bolavuM te sAdhana jIbha pAse hovA chatAM e emaja paDI rahe che, ne zabda nIkaLatuM nathI. tyAM vAcika puruSArtha ApaNe karatA nathI. ema khoTA vicAra na karavAnuM nakkI dhArIe, ne mAnasika puruSArtha na pheravIe te mana paDayuM rahe, khoTA vicAra na karI zake. peTA vicAra kema aTake? : alabata khoTA vicAra ApaNe rokI zakatA nathI evuM ApaNane lAge che, paraMtu aniSTa zabda belavAmAM jema moTuM nukasAna dekhAya te jIbha para vANI para aMkuza AvI jAya che, ema ahIM khoTA vicAra karavAmAM bhayaMkara nukasAna dekhAI jAya, te mana para aMkuza mUkI zakAya. paNa kamanasIbI A che ke khoTA vicAra phajula vicAramAM bhayaMkara nukasAna ja dekhAtuM nathI pachI evA mana para aMkuza mUkavAnI vAta ja zAnI rahe? bAkI, khoTA vicAra aTakAvavA mAtra ATale negeTiva upAya basa nathI, kintu sAthe pijhiTiva racanAtmaka upAya paNa javA jevuM che. dA. ta. Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 kheTA vicAra karatA mana para aMkuza mUkavAne racanAtmaka upAya A, ke saLaMga dhArA cAle evI sArI vastunA vicAra cAlu karI de. sArA vicAra kayA? - dA. ta. aneka derAsare anekavAra joyA hoya te ekeka derAsara mananI sAme lAvI emAM ekeka bhagavAna jevA mAMDe, ane ene mAnasika khamAsamANuM, "IcchAmi khamAsamaNuM vaMdiuM..." e sUtra bolIne ApavA mAMDe, tyAM jeTalA bhagavAna yAda Ave e ekeka bhagavAna laI emane jaI sUtra bolIne mAnasika khamAsamaNuM ApavAnuM. ema karatAM eka derAsara pUruM thayuM, eTale pachI bIjuM derAsara mana para lAvavAnuM emAM vaLI ekeka bhagavAna laI laI emane sUtra belavA pUrvaka khamAsamaNuM detA cAlavAnuM Ama aneka derAsaramAM mana joDatAM saheje sArI vicAra-dhArA cAle. A ja beTA vicAra para aMkuza AvyuM athavA kahe, bahu bhagavAna yAda nathI AvatA, te je be pAMca bhagavAna yAda Ave emAMthI ekeka bhagavAna mana para lAve, manane have e bhagavAnamAM joDo. pachI e bhagavAnanA jamaNA aMguThAthI ekeka aMgamAM mana joDI e aMganA mahimA vicAre. dA. ta. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 prabhunAM caraNane ke mahAna upakAra : prabhune aMguThe eTale caraNa; ene mahimA A vicArAya ke "prabhu ! tamArA A caraNe amArA para keTale badhe upakAra karyo ke tamane te sAdhanAmAM je aMtima sAdhya kevaLajJAna e maLI gayuM hatuM, tethI have bahu pharavAnuM kaSTa levAnI tamAre kazI jarUra nahetI; chatAM A caraNathI pRthvI para pharavAnuM kaSTa upADIne amArA jevA karma pIDita dukhiyArA che para darzana ane dezanA daI daI bahu upakAra karatA rahyA ! prabhu ! kevA dhanya tamArA caraNa ! ene lAkha lAkha vAra vaMdu chuM." A vicAra karI mAnasika rIte e caraNe tilaka karavAnuM ane be hAtha tathA mastaka lagAvI vaMdana karavAnuM... prabhunA DhIMcaNane mahimA - pachI bIjuM aMga jAnu eTale ke DhIMcaNa mana para laI ene mahimA Ama vicAra - "prabhu ! Ape cAritra laI guphAmAM ArAmathI besI dhyAna karavAnuM na rAkhyuM paraMtu DhIMcaNa baLe rAta divasa lagabhaga kAryotsargamAM khaDakhaDA rahI zubhadhyAna sAdhanA karI! koI bhaya Ave, Aphata AvI, te paNa tyAMthI khasyA nahi! tyAM ne tyAM A DhAMcaNa-baLe khaDA rahyA, Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 evA tamArA DhIMcaNane lAkha lAkha vaMdanA karuM chuM." tyAM mAnasika tilaka karavAnuM ne be hAtha mastaka jeDI namaskAra karavAne. basa, Ama ekeka aMga kramasara mana para letA javAnuM, enA mahimAne ciMtavavAne. ane tyAM tilaka tathA namaskAra karavAne. A rIte eka bhagavAnanA nava aMga para saLaMga vicAradhArA cAle tyAM khATA vicAra phajula vicAra kayAM UbhA rahe? ke kyAMthI uThe ? A ja khoTA ane nirarthaka vicAro para aMkuza AvI gayA kahevAya. Ama, (1) jevI saLaMga vicAradhArA aneka derAsaranA aneka bhagavAnamAM kamasara mana lagAvavAthI Ave, athavA (2) eka ja bhagavAnanA nava aMgamAM kramazaH ekeka aMga para mana lagAvavAthI saLaMga vicAradhArA cAlI zake, ane tyAM ati kiMmatI mAnasika puruSArtha zakti veDaphAI na jatAM lekhe lAge mahAna suMdara phaLa lAvanArI banAvI zakAya, ema, (3) jIvana padaka bheda vicAravA mAMDe te paNa saLaMga vicAradhArA cAlI zake. evA te keTalAya nakkara ta ane vAstavika padArtho jinazAsanamAM che ke enI kamasara vicAraNA calAvIe te saLaMga Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 vicAradhArA kalAka sudhI cAlI zake. dA. ta. juo (4) karmanA jJAnAvaraNa darzanAvaraNa Adi mULa prakAra, e darekanA uttara bheda 122 athavA 158 nAM nAma, e darekanuM svarUpa, darekanuM phaLa, e vicAravAmAM, te pachI 14 guNasthAnakamAM keTalA guNaThANa sudhI e dareka karma baMdhAya, keTalA guNaThANuM sudhI udayamAM vata, e pAchuM dareka gatinA jIvane AzrIne, vicAravAmAM Ave te khAsa samaya le. tyAM phajala yA ahitakArI vicAromAM mana jatuM aTake. (5) tyAre jema A karmatatva che, ema 67 vyavahAravALA satyakatva vagere padArtha che. te samyaphavatA mULa 12 vyavahAra, ane peTabhedathI 67 vyavahAranAM svarUpa, emAM pAlananA upAya, e pALanAra pUrva purUSanAM dRSTAnta, e badhuM vicAravAmAM paNa samaya sAro lAge. ema, (6) arihaMta bhagavAnanA 34 atizanI vicAraNA paNa adUbhuta vicAraNuM che. kamazaH ekeka atizaya uparanuM ciMtana saLaMga lAMbu cAle. vAta A che - "mAnavabhavamAM maLela ati durlabha ane ati kiMmatI dharma-ArAdhanAne purUSArtha kALa, enI kSaNe kSaNa mAre lekhe lagADavI che, Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107 ne te to ja lekhe lAge ke kSaNe kSaNamAM kaI kAyika yA keI vAcika athavA keI mAnasika puruSArtha huM karate rahuM.-e ucharaMga, e daDha nirdhAra mana para UbhuM karI dauM, ne pachI e pramANe purUSArtha karate rahuM" tamane lAgaze pra- saLaMga zubha vicAradhArAno mAnasika puruSArtha saheluM che? u - hA, sItAjI pati rAmanI sAthe 12 varasa vanamAM pharatA rahyA, damayaMtI naLanA viyoga pachI 7 vasa parvatanI guphAmAM rahI, rAjA harizcaMdra devanI parIkSAmAM rAjya ApI daI varasa sudhI masANa-rakSakanI nokarI bharI, A badhAe varase kevI rIte kADhayA? roI roIne nahi, manamAM ochuM lAvIne nahi, paNa prasannatA pUrvaka kADhayA e prasannatA zI rIte rahI haze? kahe, mukhyatama tAtvika vicArasaraNInA puruSArtha karatA rahIne prasannatA jALavelI. eTale ja mahAna kSAyika samakitanA dhaNI magadha samrATa rAjA zreNikane putra keNikanA prapaMcathI jelamAM purAvAnuM AvyuM, te tyAM emaNe kaNika para gusse nathI rAkhyo, paraMtu pitAnA karma vipAkanI vicAraNA, tathA arihaMta bhagavAnanI ane maitrI-karuNAdi zubha Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 bhAvanAnI vicAraNu ja rAkhI che, tethI nirAza-sustahatAza nahi, paraMtu prasanna rIte rahyA che. kayAM? samrATa chatAM jelamAM ane keraDA khAvAnI sthitimAM ! ApaNe dhaDe laIzuM? sAmAnya aniSTamAM prasannatA na khAvI, e niyama bane? mAnasika suMdara kaTinI vicAradhArA ApattinI pIDA TALanAre eka jabaradasta upAya che. mAnasika suMdara vicAradhArA bhayaMkara ApattimAM paNa pIDAnA saMvedananA badale sukha-zAMti-samAdhine anubhava karAvI jAya che. dunyavI bAbatamAM paNa makkama vicAradhArA cesa kAma karI jAya che. 8mA eDavarDanI makkama vicArasaraNuM sAmrAjya khevAmAM prasannatA : laukika vicArasaraNIne prabhAva kevuM che ke juo meTA briTiza sAmrAjyane rAjA AThame eDavarDa pite Lord-amIra kuTuMbane te Common "Ama" sAmAnya kuTuMbanI leDI simpasenane para, pArlAmenTa vAMdho lIdhe ke briTIza saltanatanA rAjAe amIra kuTuMbanI ja kanyA paraNavI joIe, sAmAnya kuTuMbanI nahi. mATe kAM te leDI simpasena sAthe chuTAcheDA laI le, ane amIra kuTuMbanI kanyA paraNI le, nahitara sAmrAjyanA rAjapIpadanuM rAjInAmuM ApI do. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 109 kevI meTI Apatti? je A leDI simpasenane na cheDI te AkhA vizALa briTiza sAmrAjyanuM hAkema paNuM gumAvavAnuM. bole zuM karyuM eNe? agara eka A leDI simpasenane choDI de, te zuM ene enAthI ya rUpALI amIra kuTuMbanI sArI premALa kanyA na maLe? moTA briTiza sAmrAjyanI samrATanI patnI thavAnuM kene na game ? suMdara apsarA jevI amIra kanyA maLI zake, ane moTuM samrATapaNuM UbhuM rahe. paraMtu AThamA eDavaDe ema na karyuM, leDI simpasenane na choDI, paNa moTA briTiza sAmrAjyanuM samrATapaNuM rAjInAmuM ApIne cheDI dIdhuM! tyAre zuM e ema karavAmAM manathI duHkhI thaye haze ke "hAya! mAre AvuM samrATapaNuM jatu karavuM paDe che? nA, prasannatAthI cheDayuM. kaI evI majabUta vicArasaraNuM para eNe A mahA sAmrAjyane tyAga prasanna dilathI karyo haze? kahe, A vicArasaraNI ke "simpasene mArA para vizvAsa mUkI prema karyo che ke "A mArI sAthe jiMdagI sudhI premathI baMdhAyelA raheze mane tarachoDaze nahi,' basa te pachI e enA vizvAsane mAre bhaMga Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 nahi karavAne, bhale meTuM sAmrAjya jatuM hoya te jAya. budhdhi-saMpanna mAnavajIvanamAM kiMmata sAmrAjyanetRtvanI nathI, paraMtu ApaNu para vizvAse rahelAnA vizvAsanA pAlananI kiMmata che. vizvAsI premInA dilane akhaMDita rAkhavAnI kiMmata che. emanAM dila teDI na nakhAya, emAM buddhine upaga che, buddhimattA che, jaDa sAmrAjyane pakaDI rAkhavAmAM buddhine upaga nathI, buddhimattA nathI. sAmrAjya te rAkSasI kAma karanArA samrATe ya pakaDI rAkhe che, emAM zI buddhimattA? jene prema Ape, vizvAsa Ape, ene e premavizvAsa akhaMDa rAkhI cheha nahi de, emAM buddhine upaga karyo kahevAya" AvI kAMka majabUta vicArasaraNI para samrATa AThamA eDavarDa moTuM sAmrAjya choDI devAnI moTI ApattimAM paNa nirAzA na karI, AnAkAnI na karI, saharSa sAmrAjya cheDayuM, ane pachI paNa manamAM prasannatA rAkhI. A te laukika vicArasaraNIne prabhAva paDe ke meTuM sAmrAjya gumAvavAnI ApattimAM ya reNuM nahi paNa prasannatA ! tyAre, | lokezvara tAtvika vicArasaraNIne prabhAva te keTalo badhe U paDe ke ethI mahA AphatamAM paNa jIvane lezamAtra redaNuM nahi, nirAzA nahi, paNa akhaMDa Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111 prasannatA banI rahe! madana rekhAnI kaI avasthAmAM nirAzA nahi paNa sugya vicAraNA madana rekhA mahAsatInA patinuM jeTharAjAe satIne mahArANI banAvavA khUna karI nAkhyuM che, satInA mAthe A Aphata keTalI meTI AvI gaNAya? te zuM ahIM satI nirAzA-hatAza thaI jaIne revA beThI? nA, eNe te tAvika vicArasaraNI rAkhI e vicAryuM ke A te pUrvajanmanA karmanA lekhAM che. patinuM kama evuM ke sagAbhAI taraphathI A maraNuta pIDA Ave. tema mAra karma evuM ke mAre vaidhavya Ave paNa have mAre tatkALa kartavyamAM je ahIM mArA zIlanI mamatA para jeThe A jAma karyo, e zIlanI rakSA mATe hajI paNa sAvadhAna rahevAnuM che, kemake rAta vItI jatAM savAra paDI tyAM e duSTa pAcho mArI pAse AvavAne, ne have mArA bALa putrane AgaLa karI huM enuM na mAnuM te bALakane mArI nAkhavAnI dhamakI batAvavAne! paNa huM kAMI enI A kuratA jANyA pachI have enuM punarAvartana thavA dauM nahi. mATe mAre te atyAre aMdhArI rAtanA prAraMbhatAja jaMgalanA nirvATa mArge cAlyA javuM rahyuM." Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 A kaI avasthA che? bhAre kaparI. emAM paNa satIne daNAM-hAya-nirAzAnI vicAraNuM nahi, paraMtu zIla bacAvI levA ane bALaputranI hatyA na thavA devA mATenI suyogya vicAraNuM che. A tAtvika ja vicArasaraNI che. "tAtvika' eTalA mATe ke A vicAraNAmAM zIlarakSA ane hiMsAnivAraNa e be mahAna udeza che, be suMdara phaLa che. A tAtvika vicAraNane prabhAva ke paDe ke emAM potAne bihAmaNuM jaMgalamAM ekalA aTulA pazune bhaya lAge nahi, temaja mArA bALakane ekale kema mUkAya evI gAMDI ciMtA-saMtApa nahi yA "hAya! pati Ama maya? hAya! mAre ATaluM vaheluM vaidhavya?" evI kazI hAyaya thaI nahi. munine vyAdhimAM tAtvika vicAraNA - tAtvika vicArasaraNIne adUbhuta prabhAva paDe che. eTale te munine vyAdhi Ave tyAre tAtvika vicAraNAmAM e vicAre che ke (1) A bhUtakALanI bhUlanuM pariNAma che, (2) vartamAnamAM bhUlanA parimArjanarUpe vyAdhi dvArA devuM cUkate thaI rahyuM che, ne (3) bhaviSya mATe vyAdhi dvArA e karma kacarA naSTa thavAthI vizuddhi vadhe che. ema bIjA prasaMgamAM paNa ene lagatI Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 113 ma trikALanI sthiti vicAratA rahe che. Ama | muni jagatanA padArthanuM traNekALanuM yathAsthita manana karanArA hoya che, tethI ja e muni kahevAya che, ane evA munine eTale ja vyAdhimAM jarAya AkuLavyAkuLa thavAnuM rahetuM nathI. muni rAga dveSa rahita bane che te ja tatvanuM yathAsthita ciMtana karI zake che. A hisAbe ja mahAvIra bhagavAna IndrabhUti vagere brAhmaNone pahelAM cAritra ApI rAgadveSa paDatA mukAve che, ne te pachI tatva tripadI Ape che. rAgadveSa paDatA mUke eTale tAvika vicArasaraNI Ave. eka khUbI juo ke gaNadhare cAritra laIne prazna kare che ke "bhagavat ! tatva zuM?" enA para prabhu tava tarIke emAM ema nathI kahetA ke "cAritra e tatva che, paraMtu utpAda-vyaya-dhavya yukta satu e tatva che," ema kahe che. kema ema? cAritra e mArga che, ane utpAdAdi dharmayukta sata e tava che. pahelAM mArga upara Ave, pachI taravanI khabara paDe. alabata cAritra e tavarUpa satumAM samAI jAya che, eTale tattva te che ja, paraMtu eTalethI tatva Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 pUrNa nathI thatuM. mAtra cAritrane tatva kahevAthI saMpUrNa tattvanuM kathana na thayuM; kemake bIjAM sat paNa tatva tarIke hajI UbhA rahe che. cAritra e te, satumAMnuM eka sat je AtmA arthAt jIvatattva, ene guNa che, paryAya che. bIjAM tattva ajIva dharmAstikAya vagere paNa samAM ja gaNAya che. emAMya jIva-tatvanA bIjA paryAya puNya-pApa Azrava-saMvara vagerene paNa samAM ja samAvavAnA che. tethI ekaluM cAritra e tatva eTaluM kahyAthI kema cAle? sArAMza, vAta A che -bhagavAne gaNadharane cAritranA mArga para lAvI pachI samagra vizvane tatvabodha karAvyuM. A eTalA ja mATe ke asatya bolavAvicAravAnAM kAraNabhUta rAgadveSa paDatA mUke, eTale tamane tava para yathArtha vicAraNuM thaI zake. A uparathI e phalita thAya che ke dunyavI vastunA rAga-dveSa paDatA mUkavA mATe cAritra joIe. cAritra eTale ke pApa vyApAra yAne hiMsAdinI pravRttio baMdha kare, ene tyAga kare, tyAre cAritra svIkAryuM gaNAya. tyAM rAga dveSa paDatA mUkyA kahevAya. tyAre prazna thAya, zrAvakapaNanI dazA kevI? : Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 115 pra - zrAvakone te hiMsAmaya AraMbha-samAraMbha vagerenI pravRtti hajI cAlu che, emane hajI enA tyAganI pratijJA nathI, te zuM zrAvakane cAritra nahi? u- AnuM samAdhAna A che, ke zrAvakane skUla ahiMsA vagerenA Avrata che e aMze cAritra che ane e aMze cAritra pALe e saMpUrNa cAritramAM javA mATe, tethI ene rojane mane ratha hoya ke "kayAre huM saMpUrNa cAritra sarvavirati cAritra svIkAra karuM!" kemake samaje che ke "caraNa-karaNa vipahaNe buhuI subahupi jANuM to" caraNa-karaNa" arthAt cAritranA mULa vrata ane enI piSaka utara karaNI. e vinAne mANasa bhale ghaNuM badhuM jANatA hoya teya te bhavasAgaramAM DubI jAya che. kemake jANavAnuM phaLa kriyA che, AcaraNa che. jema taravAnI vidyAnI jANakArInuM phaLa pANImAM paDayA taravAnI kriyA AcaraNa che. prastutamAM caraNa-karaNa phaLa che, e karyuM nahi eTale jIvanamAM a-caraNuM a-karaNuM UbhA rahyA, "a-caraNa" eTale hiMsAdi pApa UbhA rahyA, ane "a-karaNa" eTale ke e a-caraNarUpa hiMsAdi pApanI poSaka karaNIo UbhI Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 rahI; e saMsAra-bhramaNa na Ape te zuM mekSa Ape? hiMsAdi pApathI saMsAra, ane enA tyAgathI mekSa, A cekhe hisAba che. AjanAM jIvana jevA tapAsavAnI jarUra che ke emAM pApa keTakeTalA binajarUrI cAle che? je kharekhara dilane lAgI gayuM hoya ke "Ameya gharavAsa- saMsAravAsanuM jIvana pApabhayuM te che ja, paraMtu emAMya jeTalA pApothI bacAya eTale bacuM, bacavAnAM prayatnamAM rahuM, te meM jJAnInAM vacana mAthe dharyA kahevAya, temaja mane pApa pratye sAcI gheNuM che ema gaNAya, te zuM jyAM ne tyAM pApathI bacavAnuM na karAya? roga pratye dhRNuM che te mAnene ke, zarIramAM dasa rega UbhA thayelA che, chatAM e ekeka roga para ghUNuM rahe che, ne ekane paNa maTADI zakAte heAya te mANasa ene maTADavAnA prayatnamAM rahe che. evA prayatnavALe mANasa samajumAM khape che; jyAre, roganI paravA vinAne ane khAvAnI lAlasAmAM game te game te kupacce khAI khAIne rega vadhAranAra e mUDhamAM khape che. te ApaNe paNa je pApanI ghaNA vinAnA ne paravA vinAnA banyA rahIe, game tevA halakA vicAra-vANI-vartAvamAM lIna rahetA heIe, ne pApa Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 117 picce jatA hoIe, te jJAnInI dRSTimAM ApaNe mUDha ja TharIe ne ? AvA uttama Arya manuSya avatAre mUDha na banyA rahevuM hoya, te reganI mAphaka pApa pratye sUga lAve, ghaNu lAve, abhAva lAve; pachI rega kADhavAnI tAlAvelI ane dharakhama prayananI jema pApatyAganI tIvra tAlAvelI tathA dharakhama prayatna Avaze. A prayatna levAya te jIvanamAM ThAmaThAma jayaNA dAkhala karAya. jayaNa" eTale bane teTalA pApathI bacavAno prayatna; "jayaNa' eTale vratabhaMgathI bacavA prayatna jayaNuM' eTale zakya jIvarakSAnAM prayatna. mULamAM ApaNane je pApa tathA vratabhaMga ane jIvahiMsA pratye sUga hoya, te ja zakaya enAthI bacavArUpa jayaNuM AdaravAnuM mana thAya. cA izrAvaka UMTa para jaMgalamAMthI cAlyA jato hate. ene vanarAja cAvaDo ane enA be sAgrIta je lUMTa calAvatA hatA te maLyA. cAMpAne paDakAre che - "khaDe rahI jA, badhuM mUkIne pachI ja AgaLa vadhAze." cApa samajI gayo ke "A lUMTArA che emane mAre mAla lUMTa che." Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 saMsArarUpI araNyamAM ya AvuM ja che, lUMTArA bheTe che, ane emane ApaNe nakkara mAla lUMTa che. paraMtu cAMpAne khabara paDI ema ApaNane khabara paDatI nathI ke A lUMTArA che. ke lUMTArA? aMtaranA rAgAdi dUSaNe, meha-mamatA-mAyA, eja pahelA naMbaranA kharekhA lUMTArA che. bIjA naMbaranA dhaMTArA e rAgAdinA sthAnarUpa dhana-mAla-paisA patnI-parivAra che. A zuM zuM lUMTe che? ApaNe puNyamAla lUMTe, ApaNuM sadbuddhi lUMTe, ApaNI dharmazraddhA lUTe, ApaNI devaguru paranI prIti-bhakti lUMTe, devagurunI sevA lUTe. e badhA para kApa pADanAra temaja dayAdiguNa bhulAvanAra kezu che? pahelA naMbaramAM dunyavI padArtho parane ApaNuM rAga-mamatA-Asakti che, ane bIjA naMbaramAM paisA-TakA, dhaMdhA-dhApa, patnI-parivAra e badhA ApaNane sadbuddhi bhulAve, ne dubuddhio karAve che, deva-gurunI sevA-bhakti bhulAve che, deva-guru-dharmanI zradhdhA-prIti bhulAve che, ApaNuM puNya paNa A badhAe vAparI vAparIne pUruM karanArA che. ApaNu puNe paisA maLyA, ene mATe upayoga Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 119 kyAM? patnI ne parivAramAM! eTaluM puNya A paNuM ochuM thayuM. ema eka divasa nahi, 2-5 divasa nahi, jiMdagInA varasonA varase eTale hajAro divasa sudhI ApaNuM puNya A badhAnI pAchaLa kharacAtuM ja jAya... kharacAtuM ja jAya che. te ApaNI puNya saMpattinI lUMTa koNe calAvI ? Ama puNyanI lUMTanI lUMTa cAlI, ema ApaNuM dilanI zraddhA prIti-bahumAna deva-guru-dharma para rahevA joIe, enA badale A dunyavI ta vepAra dhaMdhApaiisA patnI-parivAra para sArI zradhdhA-prIti-bahumAna jAmelA rahe che. je rAga ne sneha patnI para rahe che, e paramAtmA para nahi. mATe te juone patnInA bhAI-benanI sarabharA hoMzathI thAya che paNa paramAtmAnA pUjArInI nahi ! paramAtmAnA bhakta sAdhamikanI nahi je pUjArI sAdharmika vagerenI sarabharA ApaNane puNyanI kamANa Ape che. A oLakha ja nathI ke A te jaMgI puNya kamAvI ApanArA devanA dUta che. tyAre patnI-putrAdi parivAra jaMgI puNyanI lUMTa calAvanArA kharekhara lUMTArA che. jJAnInAM vacana para keTalI zraddhA che enuM ahIM mApa nIkaLe che ke zuM kharekhara kuTuMba kabIlAne ane ghara dukAna piyA Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 vagerene luMTArA tarIke mAnIe ? vepAra para zraddhA ane prema che evI zraddhA ane prema sAmAyika pratikramaNa piSadha vagere dharma para nathI ! parivAranI saMbhALa kALajI thAya che, evI pitAnA AtmAnI nathI thatI! saMgha-sAdharmikanI nahi! ema e badhA parivAra-dhaMdhAdhApA vagerenI khAtara deSa-durgaNaduSkRtye sevAya che, sadguNa-satkRtye bhUlAya che. sArAMza, saMsArarUpI arayamAM jIvane lUMTAvAnuM ja che, paNa e lUMTa aTakAvavAnI vAta te dUra, enI oLakha ke enA khyAla jevuM ya nathI. kevuM Azcarya che ke " AtmAnI A mahAna saMpattionI jaMgI lUMTa cAlI rahI hoya chatAM AtmAne pitAne pitAnI sAcI saMpattinI oLakha ja nahi! tema ene khyAla nahi ke A huM bhAre lUMTAI rahyo chuM!" bele, "huM lUMTAI rahyo chuM" evuM kayAM yAda Ave che? nathI yAda AvatuM enuM kAraNa mULamAM AtmA ane sadguNo-sadbuddhi devaguru dharma zraddhA vagere Atma-saMpattine ja khyAla nathI ke enuM mamatva nathI, tema e maLyAne harakha nathI, pachI emAM lUMTAI javA tarapha khyAla ja kayAMthI jAya? te e Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 121 khyAla ja nahi te enI aphasI zAnI thAya ke "hAya! mArI AtmasaMpatti lUMTAI rahI che!" tamArA aMtarAtmAne pUcho ke karaDe anAryo pleccha ane tIvra mithyAtvavAlAe je vItarAgadeva guru jema dharmanI zraddhA navakAra ekendriya dayA vagere aNamela AtmasaMpatti nathI pAmyA, e saMpatti tamane maLI che te ene tamane atizaya AnaMda che? karoDe mANasone UMcI zrImaMtAI na maLI hoya e pitAne maLyAne mANasane ati AnaMda hoya che, paNa tamane A ati durlabha AtmasaMpatti maLyAne AnaMda nahi? kemake manane jANe ema lAge che ke e zraddhA-sadguNe navakArAdimAM saMpatti jevuM che ja zuM? rUpiyA e saMpatti, dharma sadguNo, dharmanA aMga e kAMI saMpatti kahevAtI haze? AvuM jANe tamArA manane beThuM hoya pachI A bhAvasaMpatti pAyAnA harakha harakha zAnA thAya ? paraMtu samajI rAkhe ke dhana-mAla-milakata e te dravya saMpatti che, ne e nAzavaMta che, mAtra eka bhavanI lIlA che, te paNa AtmAnuM kazuM ajavALe nahi. UlaTuM emAM e paricaha AtmAmAM rAga ane mUchanuM jhera evuM nAkhyA kare che ke AtmAnI zuddhi cetanA bebhAna thaI Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 jAya che. eTale tyAM pote koNa? ne pitAnI kharI cIja kaI? enuM kazuM bhAna rahetuM nathI. ulaTuM "pita" eTale zarIra ane pitAnI cIja" eTale zarIra sAthe ja saMbaMdhavALA paisA-parivAra ane ene poSanArA ghara dukAna vagere....... AvuM taddana viparIta bhAna rahyA kare che. dArUnA nazAmAM hoya enI kaI dazA hoya che ? AvI ja. kharI sthiti na jANe, ne ulaTI sthiti samaja hoya. pite eka vivekI zANe sajjana jenTalamena che e bhAna bhUlI jAya che, ane pAgalanAM je lakSaNa kahevAya evAM lakSaNavALo pitAne samaje che, ne e pramANe varte che! halakI jAtamAM ya zIlanI lAgaNIne prasaMga - thoDA varSa pahelAM banele eka gejhAre prasaMga che. pattharoDanI jamAtanA be mANasa hatA, te eka bIjAnI benane paraNelA, athaoNta A mANasa sAmAnI benane paraNele, ane sAma mANasa AnI benane paraNele. have baMne jaNa gAmatare majurI mATe gayelA, te eka oraDImAM vacce paDado rAkhIne rahetA hatA. ekavAra evuM banyuM ke A be puruSane dArUnI lata lAgI te pahelAM te cheDo De dArU pI letA. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 paraMtu eka rAte baMne jaNa adhika pramANamAM dArU DhIMcIne AvyA. AvIne tarata te pitapatAnA vibhAgamAM sUtA. paraMtu dArUne naze hatuM eTale UMgha zAnI Ave? nazAvALAne UMgha na Ave eTale sta Aje TrakovALA moTA bhAge rAtanA ja Trake je haMkAre che te dArU pIne haMkAre che, dArU pIdhe heAya eTale enA nazAmAM UMgha ke chekuM na Ave. parIkSA samayamAM vidyAthIo zuM kare che? rAtanA kaDaka cahA pI-pIne vAMcavAnuM kare eTale UMgha na Ave. cahAnA nazAmAM ujAgarA kare che ne ? kemake emAM nazAmAM UMgha harAma thaI jAya che, nazAmAM citta masta rahe che tethI uMgha nahi. UMgha eTale citta masta nahi, citta zAnta, ene koI vikalpa nahi. mehanA nazAmAM ya AtmAnI citta zAnti harAma thaI jAya che, cittamAM aMTasaMTa aneka prakAranA vikape cAle che. pelA be mANasane dArUne nazo che, UMgha harAma che, te sUtA pachI UThayA ne nazAmAM AMTA mAre che. oraDAmAM vacce paDadAthI be bhAga, te vacce paDadAnI A bAjunA bhAgamAMthI bIjI bAjunA bhAgamAM baMne jaNa nazAnA ghenamAM AMTA lagAve che. ema karatAM Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 bhAna bhUlA evA banelA che ke baMne jaNa pitapatAnA suvAnA bhAgane bhUlI gayA, ane dArUnA nazAmAM sAmasAmAna vibhAgamAM sUtA. bAIo jAgI gaI paNa aMdhAruM ghara hatuM eTale aMdhArAmAM meM na dekhAvAnA lIdhe e bAIone khabara paDI nahi ke A pitAne bhAI che. tema pelAone te naze che eTale pote pitAnA nahi paNa sAma sAmenA vibhAgamAM che eya bhAna nathI. te tyAM sUtelI e potAnI patnI nahi paNa bena che, e bhAna to hoya ja kayAMthI? eTale anartha thaze. savAre bene jAgI ajavALuM thaI gayeluM te jue che te pitAnI pAse potAne bhAI ja sUte che, eTale baMne bene arasaparasa maLIne ka9pAMta kare che "hAya! A zuM thayuM !" , pattharapheDanI jAta halakI gaNAya paNa bhAratIya saMskRtinI jAta ne ? eTale halakI jAtamAM ya benAmAM zIlanI Teka kevI ke A be bene vicAra kare che ke hAya ! zIla bhaMgAI gayuM! have zIla bhaMgAye jIvavuM zuM? cAle ApaghAta karI laIe." kayAM Adhunika keLavaNa? ne kayAM Arya saMskRti? bole, Aje kolejanAM zikSaNa thaI gayA, te UjaLI kememAM ne uMcA kuLamAM zIlanA mahatvanI Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 125 ane zIlanAM rakSaNanI keLavaNI AvI ? ke mahatva ane rakSA ghaTI gayA che? ema sAMbhaLavA maLe che ke Aje eka pikacara-zanI TikiTa ane AIskrIma pATInI lAlaca khAtara sArA kuLanI bene parapurUSa sAthe hare phare ne ekAMta mIlana kare che bhale, kadAca durAcAra nahi sevatI hoya paNa parasparanA aDapalAnI ene aphasosI nathI rahI? A mAmale kayAM jaI aTakaze? paraMtu Azcarya che AjanA kALe paNa AryadezanI pelI halakI kemanI bAIone mana zIlanI mahattA hatI, tethI bhale ajANatA paNa zIla bhaMgAyuM tethI mAne che ke "have kayA meMDha jIvavuM? jagatane meTuM zuM batAvavuM? cAle moTuM na batAvavuM paDe mATe ApaghAta karI laIe ApaghAta sivAya bIje raste nathI, te baMne jaNiye cAlIne gaI taLAvamAM ne DUbI marI! uttama kuLavALI vadhe? ke halakA kuLavALI? kahe, Arya saMrakRti haiye vasI heya e uttamatAmAM vadhe. have ahIM be puruSe meDethI jAgyA, ane jue che te pote potAnA vibhAgane badale sAmAnA vibhAgamAM sUtA che, ne bAIo dekhAtI nathI. tyAM samAcAra maLyA ke be bAIo taLAvamAM DUbI marI che, enA maDadA bahAra kADhayA che. baMne jaNa samajI Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gayA ke "ApaNane dArUnA nazAmAM bhAna rahyuM nahi, ane sAmAna vibhAgamAM sUtA, enuM A pariNAma che ke potAnI ja bene zIlabhaMganA pApe DubI marI!" ATaluM samajIne mAtra besI na rahyA, kintu emanA manane thayuM ke " hAya ! amArA pApe ene marI, e amAre ghaNI ghaNI zaramanI vAta che, te have jIvIne zuM kAma che?" ema vicArI e bane purUSa paNa taLAvamAM DubIne maryA! juo dArUnA nazAne anartha ! cAre jaNe kiMmatI mAnavajiMdagI gumAvI. keIe mArI nathI nAkhyA, paNa emaNe pitAnI jAte AtmahatyA karI che, ene mULamAM kAraNe dArUne naze. ema pUchatA nahi - - prave- ApaghAtamAM zIlanI vadhu paDatI lAgaNuM kAraNa nahi? dArUnA nazAne kAraNa kema kahe che? bhale dArUne na hatuM ne zIlabhaMga thayo, paNa zIlanI vadhu paDatI lAgaNI na heta te marata nahI ne jIvatI te raheta? u- jarA samaje - zIlane bhAra mAthe na rAkhI evA jIvatA rahevAnI zI kiMmata? kemake tyAM ja mana manAvyuM hota ke "zIlane bhaMga te thaye, paraMtu te ApaNe kAMI jANI joIne zIlabhaMga karyo nathI; Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127 ne ajANatAM zIlabhaMga thaye emAM kAMI marAya? havethI sAvadhAnI rAkhazuM" Ama je mana manAvyuM heta ne? te te pachIthI mana para zIlabhaMgane eve bhAra na rahevAthI aMze zIlabhaMgamAM arthAt parapuruSa sAthenI chuTachATamAM saMkeca na raheta, ne ema karatAM e avasare ya AvI lAgatAM saMpUrNa zIlabhaMga paNa sulabha thaI jAta! eTale kahe, zIlanI vadhu paDatI lAgaNIe te ema samajAvyuM ke "zIla gaye prANa rAkhIne zuM kAma che? zIla gaye prANa paNa jAo, A samaja para prANa-tyAganI bahAdurI ApI, "zIla vinAnuM jIvana e te janAvaranuM jIvana, viveka ane buddhi dharAvatA mANasanuM jIvana nahi,' A UMcI samaja zIlanI vadhu paDatI lAgaNIe ApI. Ama chatAM ya mAne ke dArUnA nazAe nahi paNa zIlanI vadhu paDatI lAgaNae ApaghAta karAvyo, te paNa je zIlabhaMga joIne mata netayuM, e mata notaranAra zIlabhaMga kema thaye! kahe, dArUnA nazAmAM bhAna na rahyuM mATe zIlabhaMga thaye, eTale ApaghAtanuM mULamAM kAraNa te dArUne nazo ja banyuM ne?-- dArUnA nazAe zuM kAma karyuM? mAtra sArI vastunuM ajJAna nahi, paNa vadhArAmAM uMdhI vastunuM jJAna Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 karAvyuM. nazAe pitAne sUvAna vibhAga bhulAvyA eTaluM ja nahi, paNa sAmAna vibhAgane pitAne vibhAga manAvya- A uMdhuM vetaraNa thayuM. ema ahIM moha-mithyAtvane naze eve che ke pitAne AtmAne pitAnI jAta tarIke samajavA de nahi, tema pitAnI Atma-saMpatti dayA-dAna.. vagerene ya potAnI saMpatti tarIke na oLakhavA de! moha-mithyAtvanA nazAmAM A UMdhI samaja pravartatI hoya tyAM potAnI Atma-saMpatti dayA-dAnazraddhA-sevA-bhakti vagere je saMpatti tarIke samajAtI ja nathI, te tyAM duniyAdArImAM (1) e saMpatti lUMTAI rahyAne khyAla paNa zAne rahe? ane (2) e lUMTAI rahyAnI aphasosI paNa zAnI thAya ke "hAya ! A ahIM mArI AtmasaMpatti lUMTAI rahI che? te mAre e sAcavavAnI kyAM kyA bhavamAM?" (3) je A aphasesI ja nahi, te pachI ene lUMTAtI bacAvI levAnuM mana to thAya ja zAnuM? pele cApa vANijya vanarAja cAvaDAnA bela parathI samajI gaye ke "A lUMTArA che ne mane e lUMTavA mAge che, paNa mAre lUMTAvAne mekha nathI" Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129 tethI e UMTane nIce besADatAM pelAone dUrathI paDakAre che ke tyAM ne tyAM UbhA rahI jaje, nahitara A dhanuSya ne A bANa joyA che? vIMdhAI maraze. mATe tyAM ja ubhA rahe, huM nIce UtaruM chuM" lUMTArA paNa camakyA, kyA ke "rakhe have AgaLa vadhatAM vadhAI maryA te ?" eTale dUra tyAM ne tyAM UbhA rahI gayA, cAMpAe UMTane nIce besADI pote dhanuSya ne bANa-bhAthuM laI bahAra nIkaLe pachI bhAthAmAMthI pAMca bANa bahAra kADhI emAMnA be bANa tyAM bhAMgI nAkhe che. vanarAja A joI Azcarya pAme che ke "A bhale AdamI A zuM kare che? bANa te mAravA kAma lAge, ene A phegaTa teDI nAkhe che? eTale e pUche che,- alyA vANiyA! A te zuM karyuM? kema be bhANa bhAMgI nAkhyA ?" cAMpAe be bANa kema teDI nAkhyA? : tyAre cAre kahe che,- "juo, tame traNa che, ne mAre niyama che aparAdhI para bANa choDavuM paDe te mAtra ekaja bANa cheDavuM. have tame traNa che eTale tamArA traNane mATe mAre traNa bANuM basa che. pachI AvezamAM ekekane eka bANa uparAMta kadAca Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 bIjuM vadhAre bANa cheDAI jAya te niyama bhAMge. eTale niyama sAcavavA mATe A lAlaca piSanArA vadhArAnA be bANa bhAMgI nAkhyA, jethI ene. upayoga karavAnI lAlaca ja na jAge." lUMTArA stabdhaH vanarAja sAMbhaLIne stabdha thaI gaye! eTaluM ja nahi paNa ene lAgI gayuM ke "A sacoTa nizAnavedhI haze, eTale ja ene vizvAsa haze ke ekeka bANathI jarUra ekeka jaNa maravAne. ema traNeyamAne dareke dareka jaNa ekeka bANathI chAtImAM vIMdhAIne nakkI maravAnA eTale have enI sAme AgaLa vadhavuM hoya te motane netaravA ja AgaLa vadhavAnuM thAya. mATe ahIM ja UbhA rahI javuM salAmata che. ahIM cAMpe dhanuSyamAM bANa caDAvIne paDakAre che,' Ave jene mAra mAla lUMTa hoya e AgaLa vadho. cAle, jaladI kare, eTale mAre beTI na thavuM paDe ne jaladI cAlate thAuM." majAla che lUMTArAnI ke AgaLa vadhe ? eka DagaluM ya mAMDatAM te khatmanA sedA dekhe che te zAnA AgaLa vadhe? parAkramI AgaLa kAyara DhIlA. tyAM vanarAja pUche che, "tame sacoTa nizAna-vedhI he, te AkAzamAM UMce UDatA jatA pelA paMkhIne Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 131 vIMdhI batAve. te ame mAnIe ke tame sacoTa nizAna vadhI zake che, cAMpe zrAvaka che, e kahe che, "bhalA mANasa! e paMkherAne bicArAne ze gunho ke ene huM vadhuM? mAre niraparAdhIne na mAravAne niyama che. bAkI tamAre mAruM saceTa nizAna vedhIpaNuM jevuM hoya te sAmA sUkA jhADanA kahe te sUkA pattAne vIMdhI batAvuM!" ane vanarAje enuM pArakhuM karavA cIMdhyuM te pattAne cAMpAe vadhI batAvyuM tyAM vanarAja cAvaDAnA hAtha heThA paDayA, ne have kahe che, cAMpAne maMtrI banavAnuM AmaMtraNa - bhAI! tamArAthI ame hAryA. jAo khuzIthI tamArA raste. paNa juo, huM jayazikharI rAjAne dIkaro chuM, mArA bApAne mArIne A bhuvaDa rAjA rAjya bathAvI beThe che, ne huM pagabhara thaI ene harAvI mAruM rAjya pAchuM paDAvI levAne chuM. e vakhate huM rAjA ane tamAre mArA maMtrI thavuM paDaze. mArI AgrahabharI vinaMtI che, te tame mane vacana Ape, ema kahIne cAMpAnuM nAma ThAma pUchI lIdhuM. bele, AmAM cAMpAnuM zrAvakapaNuM kevuM? niyama bhaMga na thaI jAya e mATe niyama-bhaMganI lAlaca Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 piSavAmAM nimitta bane evA be vadhArAnA bANa teDI nAkhyA. niyama pALavAnI A jayaNA kahevAya. tamAre zrAvakadharmanI maryAdA laMghAya evI lAlaca na thAya e mATe lAlacamAM nimitta bananAra vastune tyAga khare ? vikathAdi pApamAM na paDavAnI jayaNA kaI?: dAkhalA tarIke, game tevA mANasa sAthe vAtamAM beso te vikathA-niMdA-pApakathA AvavAne saMbhava che. e sAMbhaLavAmAM zrAvakadharmanI maryAdAnuM ullaMghana thAya che. te evI vAta sAMbhaLavAnI lAlaca na thaI jAya, mATe pahelethI ja evAonI sAthe vAtacItamAM besavAne tyAga e vikathAdi pApatyAga mATenI jANa che. bele, tamAre A jayaNuM pALavAnuM cAlu ? samajI rAkhavAnuM che ke niyamanI ane dharmanI maryAdAmAMthI yuta karanArA, ane niyama ke dharmanuM ullaMghana karavAnI lAlacane piSanArAM, nimitta A jagatamAM ghaNuM. enAthI dUra raho dUra rahevAnA jayaNuM pALe te ja lAlacavaza na thavAya, ne niyama ke dharma akhaMDita paLe. bAkI jayaNA na rAkhanArA ane nimittane vaza thanArA te maryAdA oLaMgI niyamathI ke dharmathI kaI thata ke Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 bhraSTa thaI gayA. siMhaguphAvAsI muni jyaNA cUkyA - juo siMhaguphAvAsI muni ochA vairAgI na hatA, pAka vairAgI hatA tema brahmacarya saMpUrNa pALavAnI TekavALA ya hatA; paraMtu brahmacaryanI maryAdA A, strInA nikaTamAM na rahevuM te maryAdA emaNe oLaMgI. kezA vezyAne tyAM comAsuM rahevA gayA, te rUpa rUpanI aMbArasamI vezyAnA prathama darzane ja lalacAyA ! ne emanI brahmacaryanI bhAvanA DhIlI paDI gaI! Ama banavAmAM kAraNabhUta kAMI vairAgyanI khAmI nahatI, paraMtu nimitta khoTuM hatuM te sevyuM eTale bhUlA paDI gayA. khoTA nimittane tyAga e vata-sadAcAranI jaya che. jyaNa cUke to dharma cUke. alabat sthUlabhadra svAmI kezAne tyAM jaI beThA hatA, paraMtu tyAM kevI najara rAkhI beThA rahetA haze? zuM sAme kezA AvI vinaMtI kare che te enI sAme najara rAkhI "nA" kahetA haze? yA enI sAme jotA besI enAM gIta nRtya sAMbhaLatA-jotA besatA haze ? nA, jarAya nahi, e te nIcI mUMDIe dhyAnastha cakSu rAkhIne beThelA rahetA heya. Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 Ama (1) eka bAju dhyAnastha cakSuthI cakSunA bAhya viSayane TALanArA e jayaNApAlana temaja (2) pahelethI kezA vezyAne tAkIda ApI dIdhI che ke haMmezAM sADAtraNa hAtha dUra rahIne vAta karaje. ema neTisa ApIne sparzana-indriyane enA viSayabhUta vezyAnA sparzane TALanArA hatA. e jayaNApAlana, ema cakSu ne pana baMne indriyAnA viSayane TALavAnI jayaNa pALanArA uparAMta, (3) manamAM paNa ene vicAra na Ave e mATe manamAM jIvAdi tanuM anityatAdi bhAvanAonuM ane arihaMta paramAtmAdi paMca parameSThInuM dhyAna karatA besIne e jayaNA dvArA manane enA viSayathI dUra ja rAkhanArA hatA, tethI jItyA. tAtparya, bhalabhalAe paNa niyamabhaMga ane dharmanAza na notara hoya te enAM nimittathI dUra ja rahevuM joIe. evuM jayaNApAlana ati jarUrI. cAMpA zrAvake e karyuM hatuM. niyamabhaMganI lAlaca karAvanAra vadhArAnA be bANa pahelethI ja toDI nAkhyA. | sItAjInI rAvaNane tyAM zIlanI jayaNuM - sItAjIe rAvaNane tyAM rahevuM paDyuM te rahevAnuM evI ja rIte rAkhyuM hatuM. "huM pakkI satI chuM, huM Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 135 rAvaNa sAme jouM emAM mane zuM vAMdho AvavAne che?" e hisAba nahi, paNa zIlajayaNane hisAba, nIcI mUMDIe nIcI najare jotI besavAnuM rAkheluM. eNe paNa rAvaNane pahelethI paDakArelo ke "sADA traNa hAtha dUra rahIne vAta karaje. je sADA traNa hAthanI maryAdAnI aMdara AvIza, te samajI rAkhaje tArA hAthamAM sItA nahi, sItAnuM maDaduM Avaze rAvaNa e maryAdA pALe che, eTale sItAne parapurUSanA sparzane prasaMga ja nathI UbhuM thatuM. paraMtu enAM darzanane prasaMga na bane? ja rAvaNa sAme AvIne sItAne manAmaNa kare, lAlaca batAve, te sItAjIne e dekhAI javAnuM na bane ? nA, sItAjI nIcI mUMDIe ja besatA eTale mAthuM mukha namAveluM, ane emAM ya AMkha aDadhI macelA jevI, ane dRSTi nIcI, eTale dekhAya te keTaluM dekhAya? pitAnI pAsenI eka veMta jamIna dekhAya, tyAM 3 hAtha dUra rahela rAvaNa zAne dekhAya? pUcho - sItAjInuM rAvaNane tyAM mAthuM kema nIcuM? pra - mAthuM kema nacuM ane AMkha kema aDadhI mIMcelI ? u- eTalA mATe ke sItA pite zIlavaMtI nArI Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 che, ne parapuruSanA sthAnamAM phaselI che, tethI magaja para mATe bhAra che ke "A huM kayAM phasANuM chuM?" mANasa uMdhA vepAramAM phasAI gaye heya ane lAkhanI kheTa AvavAnI dekhAtI hoya te magaja para ene bhAra AvI javAthI nIcI mUMDIe bese che ne? ema ahIM sItA parapurUSanA sthAnamAM phasAmaNInA magaja para rahela bhArathI nIcuM mAthuM ne aDadhI mIMcelI AMkha rAkhIne bese emAM zI navAI? emAM kayAreka mAthuM thAkIne jarAka saheja ja UcuM thAya te ya enI najare rAvaNanA mAtra paganAM taLiyA dekhAI jatAM. eTale te sItAjIne zeya rANuo phasAve che! - jyAre rAma-rAvaNanA yuddhamAM rAvaNa khatama thaI gayA pachI rAma sItAjIne laI adhyAmAM AvI vase che, tyAre ekavAra sItA paranI IrSyAthI zakya rANIe ene phasAvavA vAtamAM vAta milAvI pUche che. ke, te "huM sItAbena ! e rAvaNa zuM bahu rUpALo hate?" sItA kahe "e rAvaNuM ke hato e jANe mArI balA. bena ! meM te ene je ja nathI. eTale mane zI khabara ke e keka rUpALe ho?" pelI kahe " paNa tamArI AgaLa divasa sudhI tamane manAmaNAM karato haze te kyAreka te e dekhAI gaye hoya ne ?" Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 137 sItAjI kahe "eka te meM ene haMmezAM sADA traNa hAtha Aghe rahevA tAkIda ApelI, eTale e eTale dUra ja rahe. vaLI huM nIcI mUMDIe ja besI rahetI tethI e zAne dekhAya? kayAreka mAthuM thAkIne saheja UMcuM thAya te ya daSTi aDadhI mIMcelI, te kayAreka enA pagane paje mAtra dekhAI jo." pelIe kahe "te enA pagane paMje kema?" keka vaLI zuM ? mANasanA paganA paMjAmAM zuM jevA jevuM hoya? paMjAne eka aMguThA ne cAra AMgaLA.' pelIo kahe "te jarAka cItarI batAve ne?" sItAjI bhadraka che, zenA peTanA pApathI ajANa che, tethI bheLAbhAve kAgaLa para cItarI batAve che. pilIo mAyAvI che, te chupI rIte e citra laI jaI rAmane batAvatI kahe che "juo A tamArI satI patnI sItA hajI rAvaNanA A caraNanuM dhyAna karatI besI rahe che." rAma bheLA nathI, jhaTa kahI de che, "beso beso sItAne huM tamArA karatAM vadhAre oLakhuM chuM. A te kAMka prapaMca karI tame enI pAse A citarAvyuM haze." bAkI te enuM satItva kevuMka ke laMkAmAMthI hanumAnajI te ene khabhe UMcakI lAvavA taiyAra hatA, chatAM Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 paraparuSane sparza na khape e hisAbe emaNe nA pADelI. ze bheMThI paDI gaI vAta A hatI, sItAjIe rAvaNane tyAM dRSTi ja evI nIcI rAkhelI ke rAvaNa dekhavAmAM ja na Ave. A zuM che ? parapuruSa dekhavAmAM ja na Ave evI nIcI daSTi e zIlanuM maryAdAnuM pAlana che, e zIlanI jayaNa che. zIla-bhaMgane saheja paNa nimitta na maLe evI sAvadhAnI e jayaNA che, AvuM dareka guNa ne dareka dharma sAdhanA bhAve samajavAnuM che. darekamAM jayaNa sAcavavAnI che. sItAjI ane sthUlabhadrajI viparIta saMcAgamAM beThA hatA paNa jayaNuM sAcavIne beThA hatA, sItAjIne rAvaNa je harAma; sthUlabhadra svAmIne kazA jevI harAma. patananuM pagathiyuM najara, te pahelethI ja parastrI ke parapuruSa para najaranuM pagathiyuM ja mAMDavAnI vAta nahi, Ane jayaNA sAcavI kahevAya. pelA cAMpA zrAvake zuM kareluM ? traNa lUMTArA sAme traNa bANa rAkhI bAkI be bANa bhAMgI nAkhelA. kema ema ? kahe, ahiMsA vratanI jayaNuM sAcavavA. ahiMsAnuM ene vrata evuM hatuM ke niraparAdhI trasa jIvane mAravA nahi, ne aparAdhIne paNa eka bANathI vadhu mAravuM nahi. have Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 139 sAme lUMTavA AvelA aparAdhI traNa che, tethI traNa bANa uparathI vadhArAnA be bANa akabaMdha rAkhI mUke te saMbhava che AvezamAM eka upara bIjuM bANa lagAvavAnuM banI jAya, ne emAM niyama tUTe. tethI niyama teDAvanAra nimittathI ja AghA rahevuM, e jayaNa eNe sAcavI. vividha vAtanI jayaNAo: mAne ke Ama te rAte khAo cho, paNa rajAnA divase rAtribhejana na karavAno niyama che. have AnI jaya zuM? A, ke rajAnA divase je kaMI snehIne rAtre maLavA jAo ne e rAtre khAte hoya ke khAvA besate hoya, te saMbhava che e tamane jamavA besavA Agraha kare. tyAM snehIne bahu Agraha ane dAkSiNya e niyamamAMthI lapasAvanAruM nimitta che, mATe tyAM jayaNu A ke rAtre evA TAIme maLavA ja na javuM. jayaNuM e dharmanI mAtA che. caraNa-karaNa dharma ArAdhave che te jayaNa sAme ja rAkhavI paDe. pahelA ahiMsA vratamAM jaya A, - ke (1) nIce joIne ja cAlavuM. (2) kAmakAja karavA te jIvajaMtu na mare evI sAcavaNIthI karavA, (3) nakAmI ke aprazasta pravRtti na karavI.... bIjA satyavratanI jayaNe A - ke (1) Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 bolavuM te vicArIne bolavuM. (2) belavAmAM krodhalabha-bhaya ke hAsyane ghusavA na devA e jayaNu thaI. nahitara saMbhava che krodha vageremAM bolatAM vadhAre paDatuM belAi jAya emAM juTha AvI jAya. anIti-tyAganA trIjA vratamAM jayaNa A, ke mAla sasto maLe che mATe lebhamAM na javuM saMbhava che e cerIne mAla hoya e kharIdatAM anItine Teke maLe. cethA sadAcAra vratanI jayaNa A, ke ekalI parastrInA gharamAM na javuM, ke pitAnA ghare ekAMtamAM parastrIne maLavuM nahi. ema A paNa jayaNA che,bibhatsa yA zuMgArI citra-sinemA vagere na jevA, ke evuM vAcana na karavuM; nahitara emAM chupI durAcAranI bhAvanA jAgatA vAra nahi. pAMcamA parigraha-parimANa vratanI jaya A, ke pariNAma pahoMcI javA Ave pachI baMdha na kare. nahitara saMbhava che adhika kamANa thatAM parimANu uparanuM bairI-chokarAnA nAme rAkhavAnuM ke dharmamAM kharacaze ema karIne rAkhI mUkavAnuM mana thAya. parigraha parimANane e artha nathI ke kamANa cAlu rAkhavI ne parimANa upara Ave e dharma khAte kharace javuM. kemake emAM te parigrahanI mUccha te UbhI ja Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 141 rahI. parigraha-parimANa e parigrahanI mUcha teDavA mATe che, parigrahane bhayaMkara lekhavA mATe che. je dhIkhatI kamANI cAlu ja rAkhavI che, te emAM parigrahane bhayaMkara kyAM lekhe ? A "caraNa"nI jayaNa. karaNanI jayaNaH ema "karaNa"nI jayaNa eTale ahiMsA vagere ATha vratanI piSaka dharmakaraNIomAM jayaNa sAcavavAnI. arthAta dharmakaraNIone bAdha na pahoMce evI sAvadhAnI rAkhavAnI. bAdha pahoMcADe evI pravRttithI ke evA nimittathI AghA rahevuM e jayazuM kahevAya. jayaNA eTale jatana, dharmanuM jatana thAya, rakSA thAya, dharmane bhaMga na thAya,e e prayatna, evI evI sAvacetI rAkhavI jarUrI che, ne ene jayaNuM sAcavI kahevAya. dA. ta. reja savAre UThIne sAmAyika kare che, te AgalI rAte moDA sudhI vAta karatA na besavuM e jayaNuM kahevAya. e jayaNA je na sAcave te saMbhava che pachI UvAmAM moDA paDe eTale manane ema thAya ke "have moDuM thayuM che, bIjA kAmane vAMdhe poMcaze. mATe atyAre sAmAyika rahevA do e te sUvAne niyamita samaya thAya eTale vAte vagere baMdha karI sUI ja javAnuM jethI prabhAtanI dharmakriyAo na Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cukAya. enuM nAma jaNa sAcavI kahevAya. kumArapALanI jayaNA - kumArapALa mahArAjA cemAsAmAM rAjadhAnI pATaNanI bahAra jatA nahi eTaluM ja nahi, kintu pATaNamAM paNa haravA pharavA jatA nahi kemake comAsAmAM jIvenI utpatti vadhAre, tethI haravA pharavAmAM jIve bharacaka maravA saMbhava. A haraphara na karavuM e jayaNa. kumArapALa mahArAja cemAsAmAM nitya ekAzana, pAMca vigaI tyAga, lIlerI sadaMtara tyAga, ane pUrNa brahmacarya rAkhatA ! A zuM che? ahiMsA dharmanA pAlanamAM jayaNa. zI rIte ? te ke ekAsaNuM kare eTale mAtra eka TaMkanA bhajanathI bIjA TaMka aMge hiMsAmaya AraMbhasamAraMbha baMdha. saMpUrNa brahmacaryathI abrahmanI hiMsA baMdha. ane lIlotarI tyAga vageremAM paNa hiMsA baMdha thAya. kumArapALanA UMcA dharmaparAkanI pAchaLa pUrva bhavanI jinabhakti, sAdhusatsaMga ane vartamAna bhavanA vairAgya tathA dharmaprema kevA kAma karI rahyA haze ?: mAtra pUrvanI pAMca ke DinA phUlathI pUjAnuM phaLa samajatA nahi. kumArapALane pUrva bhavanI jinabhakti tathA sAdhu-upAsanAmAM be mahAna tattva jabaradasta kAma karI rahyA che - Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 143 (1) pUrvanI dharmahIna dazAne prabaLa saMtApa, ne (2) vartamAna dharmasAdhanAmAM pArAvAra AnaMda. e dharma karavA pUrvanI pitAnI dharmahIna durdazAne bhAre saMtApa-pazcAtApa e che ke tyAM sAdhu devAdhideva tathA emanI sevA maLyAne AnaMda pArAvAra che, ane ethI haiyuM atyaMta gaddagada thaI AnaMdanA hiloLe caDyuM che. A dharmahIna dazAne saLagate saMtApa ane deva-guru-dharma pAmyAne gagadabhAva-mAMca-harSAzra. e AtmAnA udayanA jabaradasta sAdhana che. mahApuruSonA caritramAMthI A tAravavAnuM che. kumArapALa caritramAMthI sAmAnyathI ATaluM jANavA maLe ke pUrvabhave kumArapALane jIva rAjaputra jugAra durAcAra vagereno vyasanI banI javAthI pitAe ene dezavaTe dIdhela tethI lUMTAre banele emAM enA para tavAI AvatAM ene bhAgavuM paDeluM. tyAM rastAmAM muni para gusso karatAM e muni nIDara maLavAthI dharmane bodha pAmI sudharI jaI muninA saMparkamAM rahele; ane eka divasa pAMca kaDInA phUlathI prabhu pUjA karelI. tethI e pachInA kumArapALanA bhavamAM 18 dezanA samrATa banelA! bole che ne ke pAMca ke DinA phUlaDe pAmyA deza aDhAra' Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 A parathI manane ema thAya ne ke mAtra pAMca keDiothI kharIdelA phalanI pUjAmAM evuM te zuM camatkAra haze ke enAthI 18 dezanuM samrATapaNuM maLe? eTaluM ja nahi paNa emAM AvA jabaradasta tyAga ke dara comAsAmAM nitya ekAsaNuM, 5 vigaI-tyAga, lIletArI-tyAga, saMpUrNa brahmacarya..evuM badhuM zI rIte maLe ? kumArapALa mahAna dharmAtmA kema banyA? - ahIM uparokta e vigate parathI A be tAravaNa kADhavAnI ke (1) eka te, pitAnI pUrvanI vyasanI ane lUMTArApaNAnI durdazA para tIvra pazcAtApa ! kahe lohInA AMsu sAravAnuM! (2) ane tethI ja bIjuM A, ke deva-guru-dharma maLyA para anahada, aDhaLaka AnaMda! zraddhA, zakya jvalaMta ArAdhanA, emAM atizaya gadagadabhAva, ahe aho bhAva, romAMca ane atizaya harakhanA AMsu ! (3) temaja trIjI vAta A, ke badhIya sAdhanA ArAdhanAmAM keIpaNa prakAranI laukika abhilASAAzaMsA nahi, paNa kevaLa nirAzasabhAva. dharmasAdhanAmAM mukhyapaNe bhAva bhajavanAra A Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa tanA ge eTalI badhI UMcI keTinuM puNyAnubaMdhI puNya emaNe upAryuM ke 18 dezanA rAjyanI puNyAI te ThIka, paraMtu e puNyAnubaMdhI maLI ! - puyAI "puNyAnubaMdhI" eTale ke puNya-sAmagrI valaMta vairAgya ane sadabudi-dharmabuddhi-dharmalezyA jagADanArI. kumArapALa mahArAjAnuM vistRta jIvana-caritra jue te dekhAze ke emaNe ke vairAgya keLavyuM che! rojiMdA jIvanamAM kevI kevI dharma-lezyA ne dhArmika vicAre dharyA che! temaja ThAmaThAma prasaMge prasaMge keTalI badhI ucca dharmabhAvanA ane dharmabuddhi rAkhI che! zuM e emane AkAzamAMthI TapakI paDI? ke mAtra ahIM hemacaMdrasUrijI mahArAja gurunA upadezathI ubhI thaI? ema te e ja guru pahelAM rAjA siddharAja jayasiMhane paNa maLelA, chatAM kema e AvI javalaMta dharma-lezyA dharma-buddhi dhArmika vicAre na pAme? tyAM kahevuM ja paDe ke rAjA siddharAja pAse evuM puNyAnubaMdhI puNya nahatuM kAraNa? puNyAnubaMdhI puNya hovAnA A traNa kAraNa, puNyAnubaMdhI puNyanAM 3 kAraNa (1) dharmahIna pUrvadazAne tIvra saMtApa Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) atyaMta ahaMbhAva-gagadabhAva-romAMca-harSAzru sAthenI dharma sAdhanA, ane (3) sAdhanAmAM zuddha nItarate nirAzasabhAva. e rAjA siddharAjanA pUrvabhavanA jIvanamAM nahetA, tyAre mahArAjA kumArapALanA pUrvabhavanAM jIvanamAM e hatA. te enA phaLamAM ahIM vitarAganA dharma upara javalaMta zraddhA, jaina dharmanA javalaMta kAryo, ane javalaMta ArAdhanA, sadbuddhi, dharmazyA-dharmabhAvanA, ane sadagaNe eTalA baMdhA UMcA ke najIkamAM pahelA tIrthakara bhagavAnanA e gaNadhara thavAnA che! tamane mana thAya kharuM ke "AvI ArAdhanA amane maLe te kevuM sarasa?" je A mana sAcuM hoya te. kumArapALanA ane pUrva bhavamAM karela devAdhideva guru ane dharmanI sAdhanAne traNa mukhya tatvavALI karI e traNa tatva tamArA jIvanamAM lAve. A traNa tatva mAmulI samajatA nahi, emAM (1) paheluM tatva, dharmahIna durdazAne pArAvAra saMtApa e mahAna tattava che. kemake ethI have jIva dharmahInatA ane pApalInatAthI UbhagI jAya che. eTale, jyAM jyAM hiMsAmaya AraMbha-samAraMbhAdi pApanAM darzana thAya, tyAM tyAM Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ haiyAne kaze harakha ullAsa nahi heya, balake haiyAnA uMDANamAM bhAre glAnI haze. saMsArI jIvanamAM kyAM kyAM hiMsAAje paNa kackhAnAnI hiMsA sAMbhaLIne kevI kamakamATI AjanA tamArA saMsAranA AraMbha samAraMbhamAM thatI hiMsA pratye thavI joIe. prabhunAM upadeza para, jinavacana para, jinekta tara para, zradhdhA karanArA che ne tame? prabhue pANInA TIMpe TIMpe pRthvI agni ane vAyunA kaNe kaNe asaMkhya jIve kahyA che. kAcA pANInuM eka TIMpu paNa paga nIce kacaryuM, emAM asaMkhya apakAya jIva mAryA! dIvAsaLInuM saLageluM TepacuM bUjhavyuM, emAM asaMkhya agnikAya jIva mAryA! kapaDAne jarAka cheDe urADe, jhATaka, emAM asaMkhya vAyukAya jIve mAryA! A jinavacana batAve che. bele, e hiMsA para glAnI kamakamATI thAya che? eTalAmAM ya glAnI, te pachI zrAvikAone rojanA 6-6 kalAka cule saLagate rAkhavAmAM ane emAM raI vageremAM pANI-dhAnya-vAyu vagerenA AraMbha samAraMbha para keTalI badhI glAnI thAya ? ema kuTuMbanA kapaDAM dhovAM, vAsaNa mA jevA, anAja daLAvavA vagere Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 vagere gharakAmamAM thatI asaMkhya asaMkhya jInI hiMsA vakhate keTakeTalI glAnI thAya tyAre tamAre puruSane dhaMdhA-dhApA vageremAM thatI sIdhI ke ADakatarI aDhaLaka jIvenI hiMsA aMge keTakeTalI glAnI thAya? yAda rAkhaje - ekendriya agni-pANI-vAyu-vanaspati vagere jIvanI hiMsA aMge glAnI thAya te ja jinavacana para zraddhA che. - AcArya vanaspatihiMsA para kevuMka prAyazcita glAnI kevI ene namune juo - AcArya samudAyane laIne jaMgalamAMthI pasAra thatA hatA, emAM emane jherI janAvara karaDayuM. enuM jhera caDavAthI bebhAna thaI gayA. ziSyomAM eka jANukAra munie meLavela jevI vanaspatinAM pAna lAvI masaLIne lugadI banAvI DaMkha para lagADI dIdhI. thoDIvAramAM jhera UtarI gayuM! AcArya bhAnamAM AvI gayA, joyuM te lIlI vanaspatinI lugadI lagADelI che. have kema? AcArya tarata bhAre khinna thaI ziSyone kahe che- "ararara! A tame zuM karyuM? lIlI vanaspatinA jIva mArA mATe karI nAkhyA? have mAre AnuM bhAre prAyazcita karavuM paDaze !" Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAyazcitamAM zuM karyuM jANe che? jIvanabhara mATe lIlA zAkane tyAga ! A cha vigaIone tyAga! ATalA 4-5 ke 5-10 lIlA pattAnI hiMsAmAM kevIka glAnI? bhagavAnanA vacana para zraddhA lAvavI che? zrAvakanI zraddhA kevI sakriya? - kadAca agni-pANa-vAyu-vanaspati-dhAnya vagere ekendriya jIvenI hiMsAnA AvAM prAyazcita na kare, kintu hiMsAmAM glAnI te lAvI zake ne? nA, glAnI lAvavI nathI, ne "mane ekendriya paNa jIva che evA jinavacana para zradhdhA che" e dAve rAkhe che, e zradhdhAmAM satyatA keTalI nakkaratA keTalI? ke pikaLa zradhdhA? mAtra kahevAnI ja zradhdhA ne? masAledAra zAka uDAvatAM, AMbA vagere phaLa uDAvatAM, enI pAchaLa thayela vanaspati-jInI hiMsAnI glAnI kayAM AgaLa ? sAmAnya garamImAM kalAka sudhI vijaLIpaMkhA cAlu rAkhatAM asaMkhya asaMkhya vAyukAya jAnI thatI hiMsA para glAnI kayAM AgaLa? kaheze "amane haiyAnI aMdara te glAnI che ja, mAtra bahArathI AnaMda thAya che, te savAla e che ke haiyAnI aMdara glAnI thatI hovAnuM lakSaNa zuM? ThIka, Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1pa0 majenA zAka phaLa uDAvatAM AnaMda AvyuM te mAtra bahArathI, paNa haiyAmAM glAnI che, eTale te zAka phaLanI kavitA na gAo ne? prazaMsA na kare ne? enI dalAlI na karane ke lIlAM zAka phaLa te bahu khAvA joIe? mahinAmAM pAMca tithi te lIlerI pAkAM kaLA baMdha ne ? chevaTa. e caudaza baMdha ne ? ke caudazeya keLAM kerI uDAvavAnA? vanaspati chanI hiMsAnI plAnanuM lakSaNa zuM? ne je kazuM lakSaNa nathI, te ene artha e, ke e hiMsAnI glAnI nathI, pachI e ja aMgenA bhagavAnanAM vacana paranI zraddhA kayAM UbhI rahe ? zraddhA nahi te samakita kyAM? samrATa kumArapALa mahArAja mUkha nahotA ke comAsAmAM lIlerI sadaMtara tyAga rAkhe? emAM jema e sakriya jIvadayA samajatA hatA, ema sakriya jinavacana zraddhA samajatA hatA. huM jo A jIvane abhayadAna ApuM, te meM bhagavAnanA jIva-vijJAnanA vacana para zraddhA karI gaNAya." ema e samajatA hatA. tame eTale tyAga nahi sahI, paNa kamamAM kama e jInI hiMsA para glAnI te lAve, je zraddhA samakita rAkhavuM hoya. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - je je A glAnI paNa jIvenA ne jIvahiMsAnA jJAna pachI dharmanuM AcaraNa che "caraNa-karaNa vihINe buI subahuM pi jANuM te" ene jJAnIe kahyuM emAM pApanA tyAga ane caraNa-karaNa e dharmanAM AcaraNa kahyAM che, dhArmikatAnuM paheluM pagathiyuM ja A, (1) pApAcaraNamAM glAnI, ane (2) dharmanAM AcaraNa mATe tIvra talasATa. ubuDA mA puNe nibuddhijA" UMce Avela tuM have pharIthI nIce DubavAne dha na kara" ema je jJAnIe kahyuM, tyAM A ja samajI rAkhavAnuM che ke je hiMsAdi-pApAcaraNa ane dharmahIna dazAmAM enI glAnI ya nahi hoya, tIvra saMtApa paNa nahi hoya, te aphATa saMsAra-sAgaramAM nIce DubI javAnuM thaze. moTA bharata cakravatI jevA cakravatIo paNa saMsAramAM nA DukhyA enuM paheluM kAraNa A hatuM ke dhamahIna ane pApadazAne emane bhAre saMtApa hate. sudatta rAjAne pApane saMtApa ane rAjyatyAga: sudatta rAjAe eTalA mATe ja moTA rAjyane tyAga karyo. uMmara te hajI caDatI yuvAnInI che, Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara 6 paraMtu haiyAmAM pApa pratye galAnI rahetI hatI, tethI ekavAra keTavAla koI khunI corane pakaDI lAvyA ane rAjane kahe - mahArAjA ANe mAlikanuM khUna karI ene mAla cAryo che. te cera amArA hAthamAM AvI gaye, eTale ame ene ApanI pAse lAvyA chIe, have A panI jema IcchA hoya tema karo." rAjAe vidvAnane pUchayuM zAstra AvAne zI sajA pharamAve che?" vidvAne kahe "AvAne AMkha phaDAvI, nAka-kAna kapAvI, gadheDe besADI AkhA gAmamAM lAkaDI-dhekA-sATakA mAratAM mAratAM phesva, pachI gAma bahAra kura rIte zarIramAMthI mAMsa kApI kApIne mArI nAkhave." - rAjA A sAMbhaLIne thatharI UThe ! enA manane thayuM ke "ararara! gunegAre gune karyo e te ene bhAre, paraMtu mAre rAjA thaIne gunegArane Ave trAsa ApavAne? huM rAjA chuM mATe ja avAra-navAra gunegArone Ama trAsa ApavAne? bhale kAyadA mujaba nyAya te kahevAya, paraMtu kudarata kAMI mApha kare nahi. "tame bIjAne trAsa Apo cho ? trAsa ApI rAjI thAo che? are keI trAsa Ape emAM rAjI Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 153 thAo che ? te tame kudaratanA gunegAra che, ne e kudarata kAMI sajA karyA vinA tamane cheDe nahi." to dhikAra paDo A rAjavIpaNAne! ke jemAM avAra-navAra jIne trAsa ApavAnA hoya che. are ! sAmAnya gRhasthapaNuM paNuM jIvanI hiMsAthI bhareluM che, te moTA rAjavI paNAnA jIvanamAM jIvenI kevI kevI ane keTalI keTalI hiMsA ? dhikkAra che saMsAravAsane ! gharavAsane ! ke jemAM rahaye AvA ghora pApa karavA paDe." basa, sudatta rAjA mahelamAM AvyA paNa manane cena nathI, pelA gunegArane sajA sAMbhaLelI enA para A saMsAranA jInA dukha joi jIve para bhArebhAra dayA ubharAya che, ane jIne evAM dukha pahoMcADanArI vividha hiMsAthI bhArobhAra bharelA saMsAra para vairAgya vadhate cAle che. viveka AnuM ja nAma che ke dukhada pariNAma joI e nIpajAvanAra vastu parathI dila UbhagI jAya. je dila na ubhage te viveka ze rahyo? bhAgIdAra vizvAsaghAtI nIvaDavAnuM jANyA pachI enA para dila have ovArI jatuM nathI, paNa UbhagI jAya che. - manane thAya che ke AvA avizvasanIya mANasane dila kayAM sepyuM? Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 A zuM karyuM? viveka karyo, dila devA lAyaka hoya te te vizvasanIya mANasane ja devA lAyaka hoya, avizvasanIyane nahi, pachI bhale e uparathI game teTale lAbha dekhADato heya, ane game teTalA premanA savAsalAM karate hoya; paraMtu je eNe aMdarakhAne vizvAsaghAtanuM kAma karyuM che, dukAna para besIne bhAgIdArInA dhaMdhAmAM nahi paNa khAnagI rIte pitAnA aMgata dhaMdhAmAM ja mukhya dhyAna rAkhyuM che, ane moTA lAbhanA sadA khAnagI rAkhI pitAnA aMgata dhaMdhA khAte ja lIdhA che, te e vizvAsaghAtanuM ja kAma karI rahyo che. pahelAM ApaNe A na jANyuM ne tyAre enA para khUba prema dAkhavatA hatA, paraMtu pAchaLathI A vizvAsaghAtanI khabara paDI, te zuM have e bhAgIdAra para pUrvavata prema ba rahe? zuM ene pahelAMnI mAphaka dila ApIe? nA, je ApIe te ApaNe nivivekI badhu gaNAIe. emAM te pachI moTI pachADa khAvAnuM thAya, tyAre vizvAsaghAtanA vadhu nukasAnanA bhega banavuM paDe. pariNAma dAruNa joyA pachI paNa je vizvAsa rAkhIne taNAyA te tArAja thaI gayA. basa, sudatta rAjAe saMsAravAsanI A avizvasanIyatA joI. emAM aDhaLaka pApAcaraNa ane pApakarma-baMdhanI mahAnukasAnI joI enAthI dila Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 155 UbhagI gayuM ane tarata cAritra lIdhuM. cAritra ane tapa-svAdhyAyamAM evuM dila lagAvyuM ke emane avadhijJAna pragaTa thaI gayuM. ATalI badhI UMcI sAdhanA? hA, pitAnI pUrvanI dharmahIna dazAne tIvra saMtApa hatA tethI dharma hAthamAM AvyA pachI dharma sAdhavAnI mahA tAlAvelI ane e sAdhavAmAM mahA AnaMda hate. ApaNuM dharmahIna dazAne saLagatA saMtApa na thAya tyAM sudhI UMcI dharmasAdhanA ane dharmamaya avasthAnI tAlAvelI ane AnaMda zI rIte Ave? savAla thaze - dharmahIna dazAne saMtApa zI rIte Ubhe karavo? e saMtApa kema nathI thate enuM nidAna tapAse. te A dekhAze ke jIvanamAM paisA-TakA, khAnapAna, kapaDA-lattA, ghara, dukAna, patnI-putrAdi maLI javAmAM manane pachI keI truTi kaI beTa lAgatI nathI. kayAre ya truTi dekhAya te A ja ke basa e badhuM manamAnyuM kema meLavI lauM!" savArathI rAta sudhI eja lagana ane enA ja prayatna cAlyA kare che, tyAM "mArA jIvanamAM dharmanI kema beTa keTalI che?' e zAnuM haiye Ave? dharmanI beTa para saMtApa thavuM joIe te zAne thAya ? Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1pa6 paisA-parivAra...vagerenI sArAsArI hoya tyAM manane ArAma che, "cAle ciMtA nathI, badhuM barAbara AvI maLyuM che, ne badhuM barAbara cAle che" eTale tyAM sArAsArImAM dharmanI khaTa lAgatI nathI; ane Aphata Ave tyAM e Aphata TALavA dunyavI upAya ane dunyavI rItarasamamAM ja racyA pacyA rahevAya che! eTale sArAsArI na hoya tyAMya dharmanI peTane vicAra sarakho nathI! kadAca tyAM dharma karavAne vicAra thAya te ya te mAtra Aphata TALavA pUratuM ja vicAra, bAkI AtmAnA hitane mATe kaze dharma karI levAne vicAra nahi! A kevI durdazA che ke jIvanamAM dunyavI aneka vastunI khaTa lAge, paNa dharmanI ja kheTa na lAge? dunyavI vasta manamAnI maLI javAmAM ja saMteSa hoya, tyAM dharmanI khaTa zAnI lAge ? tyAre, dharmanI beTa lAgyA vinA dharmahIna dazAne saMtApa paNa zI rIte UbhuM thAya? dunyavI aneka cIjanI kheTa lAge, ne dharmanI ja eTa na lAge? e kevI durdazA ! pUrva puruSanA jIvana para najara nAkho ke emane jyAre kevA saMgamAM dharmahIna dazAne saMtApa Ubhe thayuM ane e saMtApamAM emaNe zuM zuM karyuM? ema mAnatA nahi ke "dunyavI khAnapAna-paisA Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parivAra vagere manamAnyA maLI gayA eTale jaMga jItI gayA!" A badhuM te anaMtIvAra meLavyuM ane anaMtIvAra beyuM, ne aMte reyA ! uparAMta karelA dhuma pApa, ethI ane ene ya pAchA kazA saMtApa nahi, tethI A saMsAramAM rakhaDatA rahyA te enA para zA saMtoSavALe che? ke "cAle paisA-TakA-gharaparivAra badhuM joItuM maLI gayuM che, bhagavAnanI dayA che, kazI phikara nathI." A saMteSa vALavAmAM saMsAranA bhramaNa miTAvavAnI sAdhanA karavAnuM rahI jAya. vaMkacUlanI vatamakkamatA - juo vaMkacUla bAparAjane anyAya joI rAjakumAramAMthI bahAravaTio lUMTAre baneluM hatuM, te lUMTArAonI TeLakI bhegI karI ene AgevAna banele. bele eNe jIvanamAM ghera pApa karavAmAM bAkI rAkhI haze? paraMtu jyAre eka rAtre rAjya-mahelanA jharUkhA para caDhI aMdaramAM cerI karavA peThe, ane rANIe ene bhega mATe bheLavavA chatAM e na bheLavA,kemake pUrve munie Apela cAra niyamamAM A eka niyama hatuM ke "rANI sAthe durAcAra tyAga,' eTale rANIe enA para khATe Apa caDAvI pakaDAvyuM, paNa rAjA bAjunA khaMDamAM jAgate sUtele te eNe rANInI mAgaNI sAme vaMkacUlanI makkamatA sAMbhaLelI, Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTale eNe vaMkacUlane mAtra zAbAzI ApI eTaluM ja nahi, paNa lUMTArAne dhaMdhe paDatuM mUkAvI pitAne divAna banAvyuM. * have e divAnagIrImAM zrAvaka bane che, e enA caritranA aMtima prasaMga parathI jANavA maLe che; kemake ene e kaI bhAre roga thaye che e vakhate vaidya ene kAgaDAnA mAMsanA anupAnamAM davA levAnuM kahe che. tyAM ene pelA cAra niyamamAM eka niyama kAgaDAnA mAMsanA tyAga"no hAI e anupAna levAnI nA pADe che. vaidya kahe te pachI je A rIte davA nahi le, te roga jIvaleNa nIvaDaze." tyAre vaMkacUla kahe che - "bhale, matanI ciMtA nahi, paNa niyamano dharma paLAze ne ? dharma pALatAM mata Ave e te dhanya mRtyu!" e vakhate rAjA ene A anupAnamAM davA laI levA samajAve che, chatAM vaMkacUla potAnA niyamamAM makkama che. tyAre rAjA paragAmathI enA zrAvakamitrane bolAve che, jethI e vaMkacUlane e davA levA samajAve che. alabat A zrAvakamitra kharekhara kalyANamitra che eTale e vaMkacUlane khAnagImAM pUchIne jANI le che Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15e ke ene niyama barAbara pALave che. vaMkacUla niyamanI daDhatA ja batAve che, eTale pachI e rAjAne kahI de che ke "A keI paNa rIte pitAne niyama bhAge ema nathI" eTale rAjA paNa pachI tAMta mUkI de che, ane vaMkacUla reganI ugratA thatAM mRtyu pAme che, paNa marIne bAramA vaimAnika devake jAya che. ahIM jovAnuM A che ke ene zrAvaka mitra hatA e hisAbe pite paNa kevo zrAvaka banyuM haze ke niyamanI daDhatAmAM marIne bAramA devaloka jAya? bAramo devaloka eTale zrAvakanI caramasImA. zrAvaka zrAvakapaNamAM mare te vadhumAM vadhu bAramA devake jAya enI uparanA navayaka ane adruttara vimAnanA devakanuM AyuSya karma sAdhu ja bAMdhI zake. tyAre A vaMkacUle zrAvakapaNAnI UMcI sImAe baMdhAtA 12mA devalokanA AyuSya karmanI pAchaLa gharma pariNati kevI ubhI karI haze? e UMcI dharma- pariNati zAnA upara ubhI thayelI? kahe, divAna banyA pachI e zrAvaka mitranA ge tathA sAdhu saMparka pAmI zrAvaka ba haze tyAM ene pitAnI lUMTArA bahAravaTiyApaNAnAM pAnAM jIvana para bhAre saMtApa thaye haze. e saMtApa paNa mAtra ekavAra dharmane have dharma svIkAryo, eTaluM ja nahi, paraMtu Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApa saMtApa vAraMvAra karyo haze, kemake ekavAra pApasaMtApa thaIne dharmalezyA jAgI te gaI paraMtu have dharmalezyA vadhAratA javAnuM to ja bane ke pitAnI najara sAme avAranavAra potAnuM pUrvanuM pApI jIvana AvI AvIne enA pratye ati ghaNA ane saMtApa thayA kare ke "ararara! kevuM mAruM pUrvanuM galIca pApajIvana! hAya ! kevA mArAM pUrvanAM jhArA pApa !" pApane A saLagate saMtApa thata rahate hoya eTale enI sAme dharmamAM-dhamalezyAmAM-dharmapariNatimAM jema Ave, vega Ave, emAM navAI nathI. dA. ta. juo mevA, miThAI, phaLa-pharasANa uDAvavAnA pApane tIvra saMtApa thAya te pachI enA tyAgarUpa AyaMbila vagere tapa dharmanI legyAmAM vega Ave, ne e pApa saMtApa cAlu rahe te AyaMbila oLInA pAraNe paNa dharma pariNati evI jAmelI hoya ke tyAM pAraNAnA divasomAM paNa mevA-miThAI-phaLa-pharasANa levAnuM mana ja na thAya. eTale ja A vicAravA jevuM che ke je vardhamAna AyaMbIla oLInAM pAraNAnA divasomAM mevA- miThAI-phaLa-pharasANa sArI rIte ne nirAMte levAnuM mana thatuM hoya te AyaMbilanI oLIo karIe te Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 uttama, paraMtu tyAM AyaMbila cAlavA vakhate mevAmiThAI-phaLa-pharasANanA pUrve sevelA pApanA saLagatA saMtApa kyAM rahyA? paraMtu kahe ke hajI "mevA-miDAIphaLa-pharasANa uDAvavA e mahApApa cheema mane lAgatuM nathI, ema kahetA nahi, pra - te mevA-miThAI vagere choDIne AyaMbila amathA karatA haIzuM? u0- amathA nahi, dharma karI puNya ubhuM karavA mATe, ane pApakarmone kSaya karavA mATe, athavA kIrti kamAvA mATe paNa AyaMbilanI oLIo thAya. bAkI te AtmanirIkSaNa karavAnuM che, jAte ja jAtane tapAsavAnI che, ke mevA-miThAI-phaLa-pharasANa uDAvavA e mahApApa che. evuM haiyAne lAge che? ane lAgatuM hoya te atyArasudhI e uDAvyAne saLagate saMtApa che? ane e saMtApamAMthI AyaMbila tapanI bhAvanA UbhI thai che? ke pachI "jIvanamAM AyaMbila oLIe kamAI levI emAM khoTuM nathI, ne emAM vacamAM avasara maLe tyAre mevA-miThAI-phaLa-pharasANa uDAvI levA e paNa Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16ra khoTuM nathI,' ema lAge che? je je keIna sAme jovAnuM nathI, mAtra pitAnA AtmAnuM nirIkSaNa karavAnuM che ke huM pite kayAM UbhuM chuM? hajI mAMsabhakSaNa moTuM pApa lAge che, kaMdamULabhakSaNa moTuM pApa lAge che, paraMtu mevA-miThAIphaLa-pharasANa uDAvavA e meTuM pApa che, evuM manane besatuM nathI ! pUche - praka- mevA-miThAI-phaLa-pharasANa e moTuM pApa zI rIte? u0- enuM kAraNa A che. paheluM e samajI rAkhe ke je upavAsa eTale ke nahi khAvuM e dharma che, te khAvuM e pApa che. emAM vaLI mevA-miThAI vagere atyaMta rAga karAvanAra che mATe e mahApApa che. te kaheze ke - jiMdagIbhara upavAsa kema nahi? pra- te pachI jiMdagIbhara upavAsa ja kema nathI karAtA? u- enuM kAraNa e che ke jIvanamAM eka mAtra upavAsanI ja ArAdhanAthI patI jatuM nathI, paraMtu Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 163 bIjA bIjA paNa jinabhakti, sAdhusevA, zAstrasvAdhyAya, vagere anekAneka dharmanI ArAdhanA karavAnI che. e karavAnuM te ja bane ke je zarIra TakI rahe, ane sazakta rahe. eTale e zarIrane TakAvI rAkhavA ane sazakta rAkhavA jarUrI khAvuM paDe che. chatAM je khAvuM e pApa samajatA haIzuM te ja vacamAM vacamAM upavAsa khuzakhuzAla karavAnuM mana thaze, temaja khAvAnA divase khAvAnA TaMka ghaTADI nitya ekAsaNAmAM AvI javAze. khAvuM e pApa che evuM samajanAre ja navakArazImAMthI parisImAM sahelAIthI AvI zakaze; kemake manane umeda che ke "divasa caDatAM, khAvAnuM pApa jeTaluM moDuM karyuM eTaluM sAruM" "ema sAMje paNa khAvAnuM pApa vaheluM baMdha karyuM eTaluM sAruM," e bhAvanA rahevAthI jyAre bapore jamyA pachI ema lAge ke "Aje meDA jamyA chIe athavA vahelA paNa bhAre padArtha pUre jamyA chIe tethI sAMje khAvAnI jarUra nathI rahevAnI, te lAve, tivihAra ja karI laIe; kemake khAvAnuM pA5 chuTayuM eTaluM sAruM. khAvuM e pApa che e nahi samajAya tyAMsudhI AhAra 4 bhayaMkara nahi lAge. vAstavamAM jue che. dekhAze ke AhAra saMjJA bhayAnaka che. pUjAmAM bele che ne, Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 AhAra karatA ahaniza mA, nAe INa saMsAra, sAMbhaLa visarAmI" arthAt he jagatane vizrAma ApanArA devAdhideva ! tame sAMbhaLe ke huM AhAra karavAmAM rAta-divasa rA-mAe rahyo, AhAra saMjJA rAta-divasa jIvatI jAgatI rAkhIne ene piSyA karI, tethI A saMsAramAM navanavA janmarUpI veza karIne nAcate rahyo. AhAra- saMjJAnA pApamAM ja manamAM juo kIDA-kIDI-maMkoDAmAkaNa-macchara vagerenAM jIvana kevAM che? divasa-rAta eka ja mukhya lezyA khAuM khAuMnI ! kema Ama ? kahe, pUrve kAIka manuSya avatAre vivekanA janmamAM AvyA chatAM khAuM khAuMnI legyA para kApa ja mUke nahi. avivekathI dahADe khAuM rAte khAuM vagara tithie khAuM ne tithie paNa khAuM'... A khAuM khAuM"nI legyAmAM karmasattA e bhAva te bhava ApI dIdhe,- "jA koDI thA kIDA thA mAkaNa thA, macchara thA tyAM khAuM khAuMnA bhAva sArA sacavAze ema jANe karmasattA kahe che. je jedyA jevI AhAra saMjJAe kIDA-kaDInA avatAra, te khAvuM e pApa ? ke dharma ? kahe pApa. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 165 eTale have je e pApa hovA chatAM dharmajIvanane TakAvavA mATe khAvuM paDe che te khAvAnA pApa upara rasanA ane rAganA pApa keTalA vadhAravA? - e khAsa vicAravA jevuM che. rasanA pApa bhUMDA che, kemake nathI ne pachIthI kadAca e kaI bhUMDane ke peTanA kRmi vagerene avatAra maLe te viSThAne ja rasa bahu mIThe lAgaze! nahitara te vicAre ne ke bhUMDane ke karamiyAne AvI taddana gaMdI vastu kema game? manuSyapaNe e jIvane kAMI viSThAnA rasane AnaMda hatuM nahi, paraMtu kahe ke mULamAM khATAmIThA-tIkhA rasane rAga bhAre, te rasane rAga ahIM kanaDe che, ne bhUMDanA avatAre melAnA rasane, ne kAgaDAnA avatAre mANasanA lIMTa-baLakhAnA rasane, ne gadheDAnA avatAre ukaraDAnA malina padArthonA rasane rAga lagADI de che. vArase mAtra rAgane, pachI e rAgane viSaya game te he; arthAt je bhava tevA viSayane rAga jAmI paDe. bhava bilADIne, te A bhayAnakatA rasa ane rAganI jeI, rasa ane rAganA pApa dhUma pramANamAM sevyA, ene saLagate Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtApa je keLavAya te enA tyAganI jhaMkhanA rahe, ema tapane visArIne khAuM khAuM'nI AhArasaMjJAnA pApanI bhayAnakatA samajAya ne enA para dhRNA-saMtApa rahyA kare, te tapanI bhAvanA manamAM ramatI rahe. taMduliyA mane ghera AhArasaMsAH AhArajJAnI bhayAnaktA zAstra taMduliyA macchanA dRSTAntamAM evI samajAve che ke e bicArAnI kAyA te taMdala yAne cekhAnA dANA jevaDI, ane e rahe meTA magaramacchanA AMkhanI pAMpaNa upara; ne tyAM e khAIpIne ArAmathI paDelA meTA macchanA pahoLA moDhAmAM nAnI nAnI aDhaLaka mAchalIo pANInA meja bhegI pesIne pachI mejuM pAchuM nIkaLavA sAthe bahAra khemakuzaLa nIkaLI jatI jue che tyAre e taMduliyA macachanA manane ema thAya che ke "ararara ! A mUrakha meTe masya! ATalI badhI vagara mahenate meMmAM AvelI mAchalIo haIyAM nathI karI jate? ne emaja nIkaLI javA de che? jo huM enI jagAe houM te eka paNa mAchalI javA na dauM, badhI khAI jAuM" A duSTa bhAvanA keNa karAve che? "khAuM khAu"nI AhArasaMjJAnuM pApa e karAve che. tyAre AhArasaMjJA kevI bhayAnaka? enAmAM kayAMthI e bhayAnaka AhAra saMjJA AvI? kahe, e taMduliye Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maccha ekavAra manuSya avatAre haze tyAre ajANatAM nahi, paNa jANI joIne samajapUrvaka "khAuM khAuM'nI AhAra saMjJA khUba pALI piSI haze enuM A phaLa che. ajJAnInA khAvAnA sUtre A che - se kAma paDatAM mUkIne khAvAnuM kAma paheluM khAya se dhAya, badhuM karIe chIe, te nirAMte khAvApIvA bhegavavA mATe,' khAdhuM e bApanuM, bAkI rahyuM te pArakuM ahIM maLyuM che te khAI le. maryA pachI kene khabara maLaze ke kema?" kAMI marIne dharama na thAya, dharama te khAIpIne nirAMte thAya".. AvA AvA ajJAna sUtro ghaDI rAkhyA hoya eTale pachI AhArasaMjJA piSavAmAM zuM kAma bAkI rAkhe? emAM nasIbajoge mAchalAnI gatinuM AyuSya baMdhAI gayuM eTale bicAre marIne taMduliye maccha thaI gaye! yA bIjI gatiomAM rakhaDate rakhaDatA taMduliyA macchanA avatAramAM AvI gaye! te pelI AhAra saMjJA pilAnA bhArobhAra saMskAronuM moTuM baMDala ahIM laIne ja AvyuM che. eTale have ene Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e saMskAranA re Dhagale mAchalIo khAI javAnI evI bhayAnaka kALI lezyA thAya emAM navAI zI? bhalene zarIra sAva nAnuM che, paraMtu saMskAranuM poTaluM meTuM che, te AtmAmAM ene paDaghe pADavArUpe evI lezyA karAve che. paraleke AhArAdisaMjJAone saMskAravAra keTale duHkhada! meTA tIrthakara bhagavAna khuda tapane jaga macAve che! mahAvIra prabhue sADAbAra varasamAM sADA agIyAra varasa jeTalA upavAsa karyo! prabhue jagatane paNa A tapane khUba upadeza karyo; te meTA zAlibhadra muni ghanAjI muni dhanne aNagAra meghamuni sanakumAra cakavata muni jevAoe bhAre tapasyA karI ! A zuM samajIne karI haze ? tapa na karatAM ArAmathI carI pANI karI A mahA prabhAvaka muni maharSiene kemAM dharmane upadeza ApatA rahevAnuM nahi AvaDatuM hoya ? badhuM AvaDe, paraMtu kaho emane sacoTa lAgI gayuM ke khAvuM e pApa che, temaja atyArasudhI khA-khA karyAnA prabaLa saMtApa uTha tethI lAgI paDayA. mahA tapasyAo karavAmAM dharmamAM josa pApanA prabaLa saMtApathI Ave che. Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - vaMkacUlane eve prabaLa saMtApa haze tyAre ja ne enA niyama pAlananA dharmamAM e jesa hato ke je ene marIne bArame devaleka janma apAve ? nahitara te enA bahAravaTiyApaNAnA jIvanamAM pApa kevA kevA karelA? jaMgalamAM sAdhu maLyA tyAre kazuM abhakSya choDavA taiyAra nahi, mAMsAhAra choDavA taiyAra nahi, mANasanI hatyA choDavA taiyAra nahi, durAcAra cheDavA taiyAra nahi, A parathI enA mananI vezyA keTalI badhI pApabharelI haze? temaja evA evA pApa enA jIvanamAM kevA saMbhavita haze? enuM mApa nIkaLe che. zuM A kura pApanI vezyA mApha thaI jAya ? ne zuM evA kura pApa mApha thaI jAya? ne e bAramA devaleke caDI jAya ? paraMtu zAstra kahe che - prabaLa pApasaMtApa-duSkatagaha pApakarmonA gaMja teDI nAkhe che, ane prabaLa pApAnubaMdha naSTa karI de che; ane prabaLa pApa saMtApa e pachIthI sevAtA dharmamAM eve jesa lAvI de che ke je UMcA puNyAnubaMdha ane puNya UbhA karI Ape. nAstika pradezanuM kevuM utthAna : nAstika rAjA pradezane zuM thayuM? nAstikapaNamAM rAjadhAnImAM AkhI prajAne bAvA-jogI-sAdhu Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sanyAsIthI vaMcita rAkhelI! mananI vezyA kevI kALI ke "mArI prajA tyAga-tapa vagere dharmanA dhatIMgAthI duHkhI na thavI joIe, ane prajA yatheccha khAnapAna, viSayavilAsa, raMgarAga, ane dhanasaMpatti-mehamAyA vageremAM AnaMda kallola karanArI banI rahevI joIe." A vezyA kevI kALI? kevI kura? mAtra pitAnI jAta nahi, yA mAtra 2-4 mANasa nahi, paNa AkhI prajA dhanamUcchI viSayavilAsa ane raMgarAgamAM lIna rahe, tathA dharmathI dUra rahe, eTalI ugra malina vezyA ! A AtmA cheDe ja TAima Astika bane ne zrAvaka dharma pALe eTalAmAM pahelA vaimAnika devalekamAM sUryAbha vimAnane mAlika thAya? rAjA pradezI pitAnI sUryakAntA rANamAM mugdha ane viSayalaMpaTa paNa eTale badhe bhAre hatuM ke jyAre e Astika dharmAtmA banI evA mahanA cenacALA cheDI de che tyAre te sUryakAntA rANane e pAlavatuM nathI ne eTale te e rAjAne jhera ApI mArI nAkhe che. enA manane thaI gayuM ke "hAya ! je patirAjA evI anaMga ceSTAo ne mehakaMdarpanA chelathI mane AnaMda Ape nahi, te A pati mAre kAmane ze?" kevI pazusulabha lAlasAo che! evI anAryane zebhatI lAlasAmAM juo e have keTalI hadanI nIcatAmAM jAya che! e Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1ii AgaLa vicAre che, eTale te bahetara che ke A mare te pachI bIjA sAthe evA khela khelI zakuM." A hisAbe eNe patine piSadha-upavAsanA pAraNe jhera daI dIdhuM! enAthI mArI nakhAyela pradeza rAjA pahelAM keTale badhe viSayalaMpaTa, kAmAMdha, ane mehamUDha haze e samajI zakAya che evI kAmAMdha sthitimAM pradezI rAjAnI kaI gati thAta? zAstra kahe che, "naraka tarapha doTa mUkI rahela pradezI rAjAne, guru kezI gaNa mahArAje, hAtha pakaDe, ane ene svargamAM caDAvI dIdhe! tyAre ahIMA vicAravA jevuM che ke kezI gaNI mahArAjanA upakArathI rAjA baMdha pAmI Astika dharmAtmA banIne evuM te eNe zuM sAdhyuM ke ethI narakagatimAM laI janArA pApa jANe mApha thaI gayA?" pradezane narakane badale varganuM kAraNa - basa, sAdhyuM A, ke eNe pUrve karelA ghera pApanA prabaLa saMtApa rAkhI samyaktva ane dvAdazavratamaya zrAvaka dharma pALavAmAM bhAre jesa UbhuM karyuM. jAlima pApo najara sAme taravare, enAthI pitAne bhayaMkara satyAnAza dekhAya, tyAre have enAthI bacavuM che ane "bacAvanAra dharma che" evuM haiyAne ThasI jAya, Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTale pachI svAbhAvika che ke dharma sAthe AsadhAya. lAMbA maMdavADamAM zakti sAva gumAvI beThele zrImaMta sAjo thayA pachI kevA jesathI zaktinI davAo ane pasTika khorAka khAya che! bApukI lakSmI saTTA ane ezaArAmImAM gumAvI beThele mANasa nasIba je yArI Ape ane koI snehI ene bIjA dhaMdhAmAM joDI de, te e dhaMdhAmAM keTale jesa sakhe che! kema vAru? kahe pitAnI pUrvanI avalacaMDAI najara sAme taravare che, enAM mAThAM phaLa najara sAme taravare che ane ene ene bhAre kheda che tethI have saheje sIdhI lAInanA dhaMdhAmAM jesa Ave ja. basa, eja rIte pUrva janmanA ne A janamanA bhayaMkara pApe najara sAme rAkho ane ene prabaLa saMtApa rAkho, te saheje dharmamAM jesa Ave. alabat AtmakalyANanI jhaMkhanA joIe, tAlAvelI joIe, ane "dharmathI AtmAne bhAre bacAva maLaze" enI pUrI zraddhA joIe. e heya eTale te pachI potAnA pUrva papine joI joI saheje tAraNahAra dharmamAM jesa Ave. eka bAju prabaLa pApasaMtApa ane bIjI bAju jesa utsAha ane vadhate ullAsa, enAthI thatI dharmanI sAdhanA camatkAra saraje che. Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 173 juo jhAMjhariyA munine ghAtaka rAjA ke kura kema gaNAya raste jate mANasa pitAnI rANIne pUrvane kaMI yAra hevAnuM pitAne lAgyuM eTalA mAtrathI AvezamAM AvIne talavArathI enI hatyA karI ciMtA nahi AmAM kedha ane abhimAnane Aveza keTale badhe? "rAjA huM game tene mArI nAkhuM emAM mane keNu pUchanAra che?'- A abhimAnane Aveza che. ane kazI pUchagAcha karyA vinA manamAM e krodhane Aveza che, e dviSane ati saMkaleza che. emAM sIdhA narakagatine jagya karma baMdhAya AvA maharSinI hatyAnA ghera pApathI chuTakAro zuM thAya? zAstra kahe che. ceya divya viNase, isi ghAe, pavayaNassa uDDahe, saMjaI caulya bhege, mUlaggI behilAbhasma . uDDAhamAM, ane sAdhvInA brahmacaryanA bhaMgamAM badhilAbhanA mULamAM agni paDe che. pachI janmArAnA Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 janmArA sudhI jainadharmanI prApti ja na thAya! ne bhayaMkara durgatienA bhavemAM bhaTakavuM paDe e juduM! jhAMjhariyA munine ghAta karIne rAjAe A sthiti ubhI karI hoya e rAjA eja bhavamAM traSighAta pachI thoDA ja vakhatamAM kevaLajJAna pAme? zuM kevaLajJAna e sAmAnya vAta che? kaI sArI manuSyagati nahi, devagatimAM ya bhavanapati tiSa vaimAnika devake ya nahi, mAtra samakita dezavirati-sarvavirati bhAva paNa nahi, kintu ethI ya AgaLa apUrvakaraNa yAvat anAsaMga ga vItarAga dazA Ave, tyAre upara kevaLajJAne pahoMcAya ! mahAmunine hatyAre rAjA kevaLajJAna pAmI jAya e ke camatkAra ! zAnA upara A camatkAra ? kahe, pApanA prabaLa saMtApa para. ahIM eka prazna thAya. pApa saMtApamAtrathI kevaLajJAna zI rIte? ahIM e samajI rAkhavAnuM che ke kevaLajJAna vItarAgabhAva Ave pachI ja pragaTa thAya. kemake kevaLajJAna pragaTa thavAmAM samasta jJAnAvaraNIya karmarAzi, darzanavaraNIya karmarAzi, ane pAMceya aMtarAya kazmarAzi naSTa thAya e jarUrI che. tyAre A nikAcita Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 anikAcita samasta traNeya karmonA kIdhe AtmA parathI UkheDI nAkhavAnI tAkAta vItarAga dazAnI che. ema kahetA nahi - prava- vItarAga dazA te upazama zreNivAlAne ya 11 mA guNaThANe Ave che, te emane kema samasta jJAnAvaraNIyAdi traNa ghAtI karmo naSTa thatA nathI? u- enuM kAraNa e che ke (1) eka upazama zreNivAlA vitarAgane sattAmAM arthAt AtmAnI silikamAM hajI mehanIya karmanA dhe AtmA para cIpakelA upazAMta paDayA che, tyAM kSINa dazA je sateja vidyAsa pariNAma nathI maMda pariNAma che. A paristhitimAM 11 me guNaThANe samasta jJAnAvaraNIya Adi karma naSTa thavAnI bhUmikA nathI. vaLI (2) bIjI vAta e che ke 12 me guNaThANe aMtamuhurta pachI pratyeka samaye jJAnAvaraNIyAdi traNa karmarAzimAM apUrva sthitighAta thate Ave che, te eTale joradAra ke 12 mA guNaThANe chelluM aMtamuhUrta rahe tyAM samasta jJAnAvaraNadi karmanI sthiti eTalA ja a tameM hUta nA rahI hoya. Ama kSepaka zreNivALAne 12 mA guNaThANe asaMkhya guNa asaMkhyaguNa kamathI traNa karmamAM sthitighAta thAya che jenA pratyeka samaye vadhata Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthitighAta vadhatuM cAlI aMtima sthiti traNa karmanI aMtarmuhUtanI ja sthiti bAkI rahe che. eTale aMtima aMtamuhUrtamAM e karmo bhegavAI jaI naSTa thaI jAya che. vAta A che vItarAgadazA ja kevaLajJAna pragaTa karI zake che, ne vItarAga dazA lAvavA mATe jema rAgAdi parathI mana uThI jAya, "ema rAgAdinAM sAdhana parathI ya mana uThI javuM joie, enI AsaktimAtra naSTa thavI joIe. tyAre have jue ke ahIM Asakti naSTa karavAmAM pApa saMtApa kevuMka kAma kare che." pApane prabaLa saMtApa che eTale jema manane pApa karaDe che, pApa para atyaMta dhRNuM thAya che, ema pApanAM sAdhana para paNa ghU thAya che, abhAva thaI jAya che. dA. ta. jhAMjhariyA muninA ghAtaka rAjAne A pApanAM sAdhana para abhAva thaI gaye. eNe joyuM ke (1) "A RSi hatyA karavAmAM eka prabaLa nimitta rAjyamAlikI banI AvI "mArI pAse rAjya che eTale huM rAjA chuM' enA abhimAna para manane ema thayuM ke "mane ThIka na lAge ene uDAvuM" A muni rANInA pUrvanA keI yAra lAgyA, e mane ThIka na lAgyA mATe rAjapaNanA gumAna para temane meM talavArathI uDAvyA ! - Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 177 mATe mULa pAyAmAM rAjyamAlikI beTI, rAjaya ja " ema rAjya parathI dila UThI gayuM, rAjya parathI Asakti UThI gaI. ema (2) bIjuM A, ke rAjAne pitAnA zarIra para paNa ghaNuM thaI zarIranI hiMsAnI pravRtti joI zarIra para paNa mamatA rahI nahi. " A zarIrathI trASinI hatyAnuM kAma thayuM, mATe A zarIra paNa harAmakhora, ema karI zarIra parathI dila UThayuM, zarIra parathI Asakti UThI gaI. . (3) akAryamAM trIjuM nimitta che jAtanuM aheva; kemake eNe kheTA khyAla karAvyA, ne huM kAma karAvyuM tethI ahatva paNa cheTuM ema karI aheva parathI dila UThayuM, ahatva paNuM akAruM lAgyuM eTale ahatva parathI Asakti uThI gaI mULa pAye pApa saMtApa kevAka mahAkalyANa sane : Ama rAjayasaMpatti, zarIra, ane ahaMva parathI Asakti UThI gaI eTale anAsakta dazA AvI, anAsaMga caga sALe; pachI te vItarAgabhAva AvatAM zI vAra? kazI vAra nahi. e AvatAM samasta jJAnAvaraNa Adi karma naSTa thaI jatAM kevaLajJAna pragaTa thAya, e sahaja che. Ama mULa pAyAmAM prabaLa Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApa saMtApathI jhAMjhariyA muninA ghAtaka rAjAne kevalajJAna Ave emAM Azcarya ke ajugatuM kazuM nathI pApanA prabaLa saMtApathI dharmanI sAdhanAmAM joma ane jesa Ave che. kemake pApa pratye bhAre dhRNA thAya, bhAre abhAva thAya, eTale saheje pApane pratipakSI dharma para bhAre sadubhAva ane cAhanA thAya. "pApa taddana karavA jevA nahi, eTale dharma bahu ja karavA jevo." evuM manane lAgI jAya. dA. ta. juo, paga nIce kIDI cagadAI TaLavaLe che; khabara paDI; tyAM je ene prabaLa saMtApa thaye te ahiMsA dharma para bhAre cAhanA thAya; ahiMsA ja karavA jevI lAge eTaluM ja nahi paNa hiMsA karAvanAruM haravA-pharavAnuM mUkI prabhubhakti, sAmAyika, zAstra-svAdhyAya vagere dharma karavAnuM mana thAya, e karavAnI vRtti vadhe. manane thAya ke "baLyuM A haravA-pharavAnuM ne maphatiyA zekhanA kAma karavAnuM! enA karatAM prabhubhakti, sAdhusatsaMga, vagere dharmapravRtti sArI." pApane prabaLa saMtApa pApa para dhRNA karAve; uparAMta pApanI preraka pravRtti para paNa abhAva karAve; ne dharmapravRttinI sArI cAhanA UbhI karAve, dharma- pravRttimAM vega lAvI de. suvata muninI rAjA para dayA - Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ C . jemAM eka vakhatanA mahApApa AcaranArAne kaI gurunI dayA thaI, pApa para ghaNuM thaI pApanA prabaLa saMtApa UbhA thayA. te pachI e je dharmapravRttimAM lAgyA te evI haiyAnI cAhanA sAthe ane evA pApa saMtApathI caDI gaye ne? pelA suvrata muni para zikArI kUtarA cheDanAra rAjA, jyAM joyuM ke kUtarA muninA dharmatejamAM aMjAI jaI muninA bhakta jevA banI gayA! tyAM ene pApanA bhAre saMtApa thavAthI have jIvavuM jhera jevuM lAge che, ApaghAta karavA taiyAra thaI jAya che! paNa dayALu muni ene hAthamAM rahelA mAnavajanmanI mahAkiMmata samajAve che. kahe che je, ApaghAtathI tuM marIza, paNa tArAM pApa nahi mare" paraMtu jyAM sudhI A janama hAthamAM che tyAM sudhI pApanAM nirAkaraNa mATe ane AtmAnAM sukRtenA saMcaya bharI levA mATe mahAna take che, sonerI avasara che. paraMtu je janama ja gumAvI dIdhe, te pachI e badhA pApanikAla ane sukRta-saMcanI taka gaI! rAjA Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - prava- paraMtu zuM AvA mArA bhayaMkara pApane nikAla thaI zake? - u0- jarUra thAya, jJAnIo kahe che, ahiMyA saMyama ane tapadharmathI A zuM, kiMtu AnAthI paNa meTAM ane te paNa mAtra A janmanA nahi kintu janmo janmanA pApa nAza pAmI jAya che! je A sAdhanathI pApa naSTa na thatA hatA te jIvane kadI uddhAra ja na thAya. kemake jIva samaya samaya duSTa adhyavasAyethI Dhagale pApa bAMdhyA karavAnuM kare che. ene nikAla bhegavI jogavIne karavAnuM hoya te te aMta ja na Ave; kemake bAMdhavAnA ghaNuM, ne bhegavavAnAM DAM. vaLI pUrva pApa bhagavate hoya tyAre paNa duSTa adhyavasAyothI navAM navAM karma bAMdhavAnuM joradAra cAla che. eTale sAmAnya rIte Avaka vadhAre, jAvaka theDI, paNa ene nikAla eTalA mATe Ave che ke bhegavavA sivAya ahiMsA-saMyama-tapa e traNa sAdhanathI cekabaMdha pApa naSTa thaI jAya che, ne ema karatAM karatAM eka samaya e AvIne UbhuM rahe che ke jyAre utkRSTa ahiMsA-saMyama-tapathI sarva pApanAza banI Ave che. paraMtu A badhuM mAtra manuSya janmamAM banI Ave. mATe kahevAya che ke Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 181 manuSya janama e sarvapApanAza ane sukRtasaMcayanuM ananya kAraNa che. tethI jyAM sudhI manuSya janma hAthamAM che tyAM sudhI A kArya thaI zakaze. ApaghAtathI janma beI nAkhe AmAMnuM kazuM nahi banI zake. muni rAjane kahe che, je mahAnubhAva! jyAre ahiMsA saMyama tapathI yugajunA janmanAM nAnA meTAM pApa naSTa thaI jAya che, te pachI tAruM A janmanuM pApa enAthI kema naSTa nahi thaI jAya? basa, rAjAne munine phaphaDI nakhAvavA zikArI kUtarA cheDI mUkyAnA ghera pApane prabaLa saMtApa te hatA ja, ane ethI ja te e ApaghAta karavA taiyAra thayA hatA, paraMtu have sAce upAya jANavA maLatAM rAjA tyAM ne tyAM ja ahiMsA-saMyama-tapane apanAvI levA taiyAra thaI gayo ! atyAra sudhI kaze dharmane abhyAsa kharo? dharmane abhyAsa? jene jaMgalanAM nirdoSa haraNiyAM sasalAM jevA paMcendriya pazuonA zikAra karavA joItA hatA, e rAjA viSayalaMpaTa paNa keka haze? parigrahanI tRSNa-mamatA paNa ene kevIka haze? AvAne dharmane abhyAsa? hajInI ghaDI sudhI jene dharmane kaze abhyAsa nahi, e cAritra le ! Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmanA abhyAsa vinA cAritra levAya ? - .. tame kema cAritra levA taiyAra nahi? kaheze "hajI kAMI evA dharmane abhyAsa nathI. athavA kaheze puNyane udaya nathI. paraMtu e bahAnA che. A rAjA sAme jue. kharI vAta te pApane prabaLa saMtApa nathI rAjA atyAre ekadama ja sarvathA saMsAratyAga karI ahiMsA-saMyama-tapamaya mahAna cAritradharma levA taiyAra thaI jAya che! kAraNa kAMI? eja, ke ene pApa saMtApa; pApane prabaLa baLApe che. e prabaLa pApa saMtApe dharmane vega e lAvI mUkyuM ke sAmAnya tyAga nahi, sAmAnya vrata-niyama nahi, sAmAyika pUjA nahi, kintu sarva saMsAratyAga ! sarvavirati-cAritra! sUmamAM sUkama hiMsA paNa nahi evI ahiMsA vagerenA mahAvata para e caDI gaye! kAraNa mana para A khyAla che ke, pApa karavAmAM pAchuM vaLI joyuM nathI, pApa bhayaMkara karyA che, to have ene nikAla karanAra dharma paNa utkRSTa karavAne, ane te karavAmAM pAchuM vaLIne javAnuM nahi." * dharmanI bhUkha-tamanA-kadara kevI? : basa ApaNe ApaNuM pUrva janamanAM bhayaMkara pApa ane A janamana keI pApane prabaLa saMtApa Ubhe Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 183 karI e pApinI sAme dharmanI A bhUkha, A tamannA, A kudara, UbhI karavAnI che. dharmanI bhUkha kevI ke pahelAM jevA rasathI pApa khapyAM, evA rasathI have dharma ja khape; dharmanI tamannA kevI, ke pahelAM pApa karatAM pAchuM vaLIne joyuM nathI, have dharma karatAM pAchuM vaLIne jevuM nathI, dharmanI kadara kevI, ke pahelAM pApa vinA cAle ja nahi" kareluM, te have dharma vinA cAle ja nahi" ema karavuM che. prabaLa pApa saMtApa para A saheje Ave. ubuDo mA puNo nibuddhijajA. caraNa-karaNa viSahaNe buduI subahupi jANuM te" jJAnIne A upadeza ke "saMsAra-samudramAM UMce Avele tuM have pharI pAche nIce DabavAne dhaMdhe na karIza. yAna rAkhaje, cAritra ane enA AcAravicAra vinAne mANasa DubI jAya che, pachI bhale e subahu paNa jANakAra hoya." enA para mahArAjA kumArapALa, 18 dezanA samrATa chatAM, zrAvaka jIvananAM kevA bAravratarUpI cAritra ane enA AcAra-vicAranA pAlaka hatA! e ApaNe vicAratA hatA emAM kAraNa tarIke emanI pUrva Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 janamanI puNyAnubaMdhI puNyanI kamAI vicAratA hatA. enA para evAM puNya zI rIte UbhA thAya? eno vicAra cAlyA emAM puNyAnubaMdha-zubha anubaMdhanAM raNuM kAraNa batAvyA (1) pApane prabaLa saMtApa. (2) bahu gadgad dile dharmanI sAdhanA. (3) dharmasAdhanAmAM taddana nirAzasabhAva. AmAM pahelA kAraNa tarIke pApane prabaLa saMtApa" vicAryo, have bIjuM kAraNa gadgad dile dharmasAdhanA vicArIe. (2) gadagada dile dharmasAdhanA dharmasAdhanA ahobhAvavALI thavI jarUrI che, to enAM UMcA phaLa Ave. uMcA puNyAnubaMdhI puNya ubhA thAya, mahArAjA kumArapALanAM jIvanamAM kema dharmanI jAherajalAlI hatI? pUrva bhavethI uMcA puNyAnubaMdhI puNya laI AvelA mATe ahIM pUrvanA puNyanA cage 18 dezanA samrATapaNAnI samRddhi maLelI. emAM paNa dharma buddhi javalaMta hatI, jIvanamAM dharmanI jAhejalAlI kvalaMta dharmabuddhithI Ave che. javalaMta dharmabuddhi puNyAnubaMdhathI maLe che. pUrva Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veLI puNyAnubaMdhe yAne zubha anubaMdha sArA laI AvyA hoIe, te enA pratApe ahIM sadabuddhi maLe, dharmabuddhi maLe, e zubhAnubaMdhanA 3 kAraNa eyA, (1) pApane prabaLa saMtApa, (2) dharmasAdhanAmAM bhAre ahaMbhAva gaddagada dila romAMca apUrva harSa, ane (3) dharmasAdhanA nItarate nirAzaMsabhAva. A traNa kAraNone vicAra karI rahyA chIe, emAM jovAnuM che ke e traNa rAjA kumArapALane pUrva bhave uttama keTinA sadhAyA haze tethI ja te ahIM 18 18 dezanI ThakurAI vacce jvalaMta dharmabuddhi rahe che! kumArapALane javalaMta dharmabuddhi pUrvanI gadagada dharmasAdhanAne lIdhe H pUrvabhave kumArapALanA jIvane pApiSTha vyasanI ane bahAravaTiyAnA jIvana pachI guruyoga maLatAM eNe pApiSTha jIvana badalI nAkhI dharmI jIvana banAvyuM, gurunA sAMnidhyamAM rahI dharmasAdhanA karI rahyA hatA, te pUrvanA pApanA saMtApavALI te kharI, uparAMta AvI ahebhAvavALI ane gaddagada dilavALI sAdhanA eTale ja jyAM pitAnI sarvasva mUDIrUpa pAMca koDInA phUlathI jinendra bhagavAnanI pUjAne avasara Avyo tyAM e pUjAdhamanI sAdhanAmAM bhAre ahobhAva gaddagada dila ane apUrva harSollAsa jhagamagI rahyA hatA! ethI Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ucA, puNyAnubaMdha UMcA zubhAnuba dha UbhA karelA, ene pratApa ho ke pachInA kumArapALa samrATanA bhavamAM 18 dezanI ThakarAI vacce UMcI dharmabuddhi jhagamagatI rahI!... " ' dharmasAdhanAnI cAra khAsiyata che. (1) abhAva (2) gadgada dila (3) apUrva harSollAsa (4) romAMca (1) ahebhAva ahobhAva eTale aha aha thAya. dA. ta. koI camatkArI vAta banI Ave tyAre "ahA ! ahA !" thAya che ne ? e abhAva che. navakAra maMtranI kathAmAM zivakumArano prasaMga Ave che ne? dhama bApe ene sudharavA ghaNuM kahyuM paNa zivakumAre jugAranuM vyasana choDyuM nahi. tyAre chevaTe bApe maratA pahelAM eTaluM kaheluM ke "je bhAI! kayAreya paNa Apatti Ave tyAre navakAramaMtra yAda karaje.' thayuM? bApa maryo ane zivakumAre pachIthI jugAramAM bApanI badhI mUDI khalAsa karI nAkhI ! e sAva ciMtharehAla thaI gaye. kAMI dhaMdhe nahi, nekarI Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 187 nahi, tyAre Ama tema rakhaData bhaTakta eka mAyAvI jogInA pAzamAM phasAye. joganI jALamAM zivakumAra: jagIne suvarNapuruSa siddha karavuM hatuM. enI vidhi Ave- emAM eka uttarasAdhaka joIe. mATe agnine kuMDa karI enI AgaLa jogI ene jApa japate bese, eka bAju uttarasAdhakane besADe, ane bIjI bAju eka maDaduM rAkhe. amuka saMkhyAmAM jApa thAya eTale vetAla maDadAmAM pesIne, maDadAnA hAthamAM talavAra pakaDAvelI hoya, enA vaDe UThIne uttarasAdhaka para talavArane ghA karI ene UMcakIne agni dhIkhatA kuMDamAM nAkhe, eTale e puruSa suvarNapuruSa thaI jAya. - have AmAM uttarasAdhaka tarIke keIne jegI zete hate, ne A zivakumAra ene bhaTakAI gaye; kemake zahera bahAra jaMgalamAM jogI jApa karate beThe hato tyAM zivakumAra jaI caDe. jenI pUche "kena baccA? kena hai? zivakumAra duHkhane mAryo dInatAthI kahe che - bAvAjI ! huM A nagaranA zeThiyAne dIkare, paNa jugAramAM bApanI badhI mUDI khoI beTho chuM, ane have khAvAnA sAMsA che." Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jegI kahe "ahaema che? te eka kAma karIza? mAre suvarNa puruSa siddha kare che. tAra uttarasAdhaka banavAnuM. huM eka maDadA para jApa japIza tyAM jApa pUro thatAM maDaduM agnikuMDamAM paDI suvarNapuruSa thaI jaze pachI tane joIe teTaluM dhana ApIza. bela banIza uttarasAdhaka? Ama bekAra phare che enA karatAM cAla mArI sAthe jaMgalamAM ane ApaNe suvarNapuruSa siddha karI laIe!" zivakumArane suvarNapuruSa kema siddha thAya che enI kyAM khabara hatI? bekAra hato ne paisA joItA hatA, emAM vaLI bahu ochI mahenate Dhagale paisA maLI jatA dekhAya che, eTale eNe tarata hAtha joDI kahyuM "hA bAvAjI! huM uttarasAdhaka banIza. paNa pachI mane sArA paisA maLavA joIe.' bA kahe "hA, hA, tuM phikara na kara. suvarNapuruSa siddha thayA pachI te roja enA suvarNamaya zarIramAMthI jeTalA aMga kApI le eTalA bIje divase pAchA enAmAM eTalA aMga TI nIkaLe! A akhaMDa suvarNapuruSa banI jAya eTale tene manamAnyuM suvarNa ApavAmAM mAre zI khoTa paDavAnI hatI? ame te jegI, eTale amAre te enAthI paropakAranA kAma Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAnAM heya. emAM tuM uttarasAdhaka thAya eTale te tane nyAla karI nAkhuM." - zivakumAra bheLavA. bhale bheLe AdamI ne manane e vicAra nathI AvatuM ke "A jogI te Ama kahe che, paraMtu lAva, nagaramAM kaI sArA be cAra jaNane pUchuM ke suvarNapuruSa Ama banatuM haze ? mAre jegI sAthe javA jevuM che?" nA, A kazuM pUchavA javAnuM ene manamAM ya nathI AvatuM. kAraNa? atyAre paisAne garaju thaI gaye che, tema lAge che, ane koI jAtanA paisAnA rokANa vinA tathA alpa prayatnamAM paisA Dhagale maLI jatAM dekhAya che. eTale have bIjAnI salAha levAnuM zuM kAma manamAM ya Ave? kahe che ne ke garajavAnane akke nahi? jIvanaguNaH pradhAnapuruSa paricaha - dharmabindu zAstramAM sAmAnya dharma eTale ke gRhasthanI bhUmikAnA dharmamAM eka guNa "pradhAnapuruSane parigraha" kahyo che. arthAta samAjamAM guNiyala mukhya puruSa hoya ene pitAnA vaDila tarIke rAkhave, jethI avasare avasare mahatvanA kAryamAM enI salAha laI zakAya ane avasare e A paNane jarUrI sAvadhAnI Ape, khoTA raste jatA ApaNane reke, jarUrI kAryamAM ApaNane joDe evI ene ApaNe vinaMti karI Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 rAkhavAnI. A guNa sAcavIe te ApaNane keTaluM ya rakSaNa maLe, preraNuM maLe. zivakumAre A koI zakheluM nahi, eTale sIdho jogInI jALamAM phasAya. jogIne hA pADI ane enI sAthe cAlyA jaMgalamAM. jogIe tyAM agnikuMDa jamAvyuM. eka maDaduM masANamAMthI tANI lAvI tyAM mUkayuM muMDanI eka bAjue; ane bIjI bAjue zivakumArane besADa, ane maMDa jApa karavA. maDadAnA hAthamAM talavAra pakaDAvI che, amuka jApa thaye eTale vetAla maDadAmAM bharAye, ane maDaduM eka hAthamAM talavAra sAthe beThuM thavA lAgyuM. ahIM zivakumAra gabharAye. ene zaMkA paDI ke hAya! A maDaduM mArA para te talavArano ghA nahi kare?" enA zarIre kamakamATI thaI AvI manane thayuM ke re? have ahIMthI kyAM bhAguM? bhAguM ne A jIvatA jevuM maDadu pAchaLa paDe to? hAya huM kayAM bahu dhanene lebhamAM paDaye?" lebha keTale khataranAka che! mANasa koI prakAranA vadhu paDatA lobhamAM deDe tyAre vicAra nathI hote ke nathI ne AmAM koI bhAre Aphata AvI te?" pahelAM A vicAra nahi ne lebhamAM pravRtti karI ne tyAM Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1e adhavacce Aphata AvI eTale have kema ? gabharAmaNane pAra nahi, lebhanI aphasesI pArAvAra, ane have pAchA vaLavA saMga ja nathI. eTale rivA sivAya kAMI bane evuM nathI jJAnI bhagavaMte eTale ja kahe sarva duHkhanuM mULa lAbha che, tRSNA che. mATe jIvanamAM jeTalo lebha che, tRgaNu ochI, eTaluM duHkha ochuM AvavAnuM. mANasa paraNe che lebhamAM "Ama sukha bhegavIza, Ama AnaMda karIza.' paraMtu pachIthI saMsAra calAvatAM keTakeTalI Aphata ! kahe che ne ke "paraNane pastAyA." chaDe chaDAne keTalA duHkha? keTalI ciMtAo ? keTalA saMtApa ne keTalI hADamArIo ? ne paraNelAne keTalA duHkha ? keTalI ciMtA-saMtApa ane hADamArIo? emAM koNa jIte? kene duHkhanA poTalAM vadhAre? paraNelAne ke nahi paraNelAne ? sItA tarachoDAtAM zuM vicAre che? duHkhanA piTalAM lAvanAra lobha che, rAga che. eTale te sItAjIne rAme jaMgalamAM tageDI mUkyA tyAre sItAjIne A vicAra AvyuM ke "mArA bhagavAne to ATha varasanI uMmare cAritra levAnuM kahyuM che. paraMtu meM e na lIdhuM ne viSayasukhanA lebhamAM paDe, Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te A bhayaMkara Akta jevAnA divasa AvyA. viSayane labha che. have te jyAre mAthethI kalaMka Utare eTale saMsArane tyAga karI cAritra ja laI levAnuM." Ama sItAjIe A bhayaMkara duHkhamAM kAraNa tarIke pitAnA lebhane je, eTale pati rAmacaMdrajI para jarAya gusso ke abhAva karavAne rahyo nahi. pitAnA azubha karmane paNa bahu javAbadAra na lekhyA, tethI dIna dukhiyArA na banyA. A pharaka che - tame kamene deSa devA jAo ke " hAya! mArA azubha karma ja evA ke A duHkha AvyuM!" te tame dInahIna banI javAnA. zuM? duHkhamAM karmane doSa dekhaze te dInatA Avaze, paraMtu jo tame tamArI koI bhUlane dezane ke pApane javAbadAra samajo te dIna na banatAM have e bhUla-doSa-pApa sudhArI levA tarapha tamannA jAgaze. sItA dIna nathI banyA ane AgaLa para divya karyA pachI lekamAM yaza gavAI gaye, kalaMka UtarI gayuM, pati vagere mahelamAM padhAravA Agraha kare che, duHkhanA dahADA gayA have bhAre mAnabhera TharIThAma besavAno avasara Avyo che, chatAM e badhuM paDatuM mUkI sIdhA cAritra levA tyAM ne tyAMthI ja nIkaLI paDayA! e sUcave che ke emaNe pahelAM ja saMsAra Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAMDavAnI bhUla sudhArI levAno nirdhAra karI lIdhuM haze. sItAnI dIkSA kayA saMjogomAM ne kaI gaNatarI para? - nahitara bIjuM te kAMI nahi, paNa ratana jevA pitAnA be bALaka lavaNa ane aMkuza tarapha dila na kheMcAya? ke "atyAra sudhI huM ja Amane AdhArabhUta banelI, emane te mArA para athAga rAga te atyAre Amane kema tarachoDAya?" ATaluM manamAM na Ave ? chokarAne mAtA para prema, tema mAtAne lAyaka ane premALa putro para prema ocho hoya? paraMtu kema e kaI gaNatarImAM na lIdhuM ? ane kalaMka utarI gayuM eTale tarata ja kema cAritramArge nIkaLI paDayA? kahe, jaMgalamAM tarachoDavAnA bhayaMkara apamAna ane duHkhanI pAchaLa pitAnI saMsAralaMpaTatAnI bhUla ja kAraNabhUta joyelI, ane ene have sudhArI levAne saMkalpa karI mUkele tethI have kalaMka UtarI jatAM saMsAra ja cheDI de che, tyAM keNa putro? ne pati? ke mahelavAsa ne keNu vanavAsa? koNa mAnapAna ne ke ThakurAI? joI lIdhuM, anubhavI lIdhuM, have saMsAranI jarUrI nathI. saMsArane lobha pApanI ne khenI khANa che. have avasara AvI lAgatAM e saMsAralebhanA Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuracA urADatAM zI vAra? zAne saMkeca? - pele zivakumAra have pastAya che ke "hAya! kayAM Dhagale dhananA lebhamAM paDI ?" paNa tyAM ja maratA pitAnuM vacana yAda AvyuM ke "Apatti Ave te navakAra yAda karaje.' eTale tarata eNe manamAM navakAramaMtra gaNavA mAMDe. evA avasare navakAra kevA dilathI yAda karAya ? zuSka kerAdhAkora dilathI? ke gadgad bhInAbhI dilathI? rAbetA mujaba navakAra gaNAya? ke bharapUra zraddhAbharyA dilathI gaNAya? gaLAmAMthI navakAra nikaLe ? ke nAbhimAMthI navakAra nIkaLe ? kahe, maraNAnA kaSTanA avasare navakAra gagada ane zraddhAbharyA dilathI gaNAya, ane ekamAtra zaraNa mAnIne gaNAya. manane ema thAya ke namaskAra mahAmaMtra! tuM ja mAre eka AdhAra che. jagatanI koI vastu mane bacAve ema nathI, tuM je bacAvanAra, tuM ja tAraNahAra, tuM ja mAre zaraNabhUta che." A rIte navakAra gaNAya ene prabhAva sAmAnya samajatA nahi. ene camatkArika mahA prabhAva che ! divasamAM kayAre ekavAra paNa A rIte 5-10 navakAra paNa gaNe che? asala te AjanA kaparA kALe reja savAre UThIne paheluM kAma Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15. A ke A rIte saddagada tathA mahAzraddhAbharyA dilathI ane eka mAtra zaraNabhUta mAnIne 108 navakAra gaNI levA joIe ane ene vani mAbhimAMthI UThave joIe. kare zaru, ane ene jIvana para camatkArika prabhAva je. pelA zivakumAre jyAM e rIte navakAra yAda karavA mAMDayA ke daivI prabhAve besavA jatuM maDaduM tarata nIce paDI gayuM... A joI jegI camake. have jApa cAlu chatAM maDadu uThatuM nathI eTale zivakumAra jogI kahe, are baccA! zuM tuM kaI maMtra gaNe che? zivakumAra kahe "bhAIsAba! huM abhaNa, mane maMtra kayAMthI AvaDe? maMtra AvaDate heta te te tamArI pAse Avata ja zA mATe ?" jogI samaye - "vAta sAcI che A gamArane maMtra zAne AvaDe? mArA ja jApamAM khAmI rahI lAge che, eTale have eNe navesarathI jApa zaru karyo. pAcho gaNatarIne jApa thavA AvyuM eTale maDadu pAchuM UMcuM thavA mAMDyuM. tyAM tarata ja zivakumAre vaLI evA gaddagada bhAva ane ati zraddhAbharyA dilathI tathA eka mAtra zaraNabhUta mAnIne manamAM navakAra gaNavA mAMDayA. Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * enA gadagada. dilanA navakAranA prabhAvathI vaLI maDadu nIce paDI gayuM. navakAra A zraddhAthI gaNAya te kevuM alaukika phaLa dekhADe che! . A jotAM zivakumAranI navakAra para zraddhA era vadhI gaI paNa pele jogI jAe che ke mArA jApamAM pharaka paDe nahi. te pachI Ama kema thAya che? kema maDaduM UThIne A chokarA para ghA karI ene uMcakIne agninA kuMDamAM kema nathI nAkhatuM ? nakkI A che kare kAMIka meTe maMtra gaNate haze." AvuM lAgavAthI jogI have te gusse thaIne bhUkuTi caDAvI zivakumArane kahe "elare chokarAra karyo maMtra gaNe che? bela, nahi te mArI nAkhIza!' - have zivakumAra gabharAya evuM nathI. zarIra alamasta che eTale jogI sAthe bAthaMbAthImAM UtaravuM paDe te ciMtA nathI. e tarata jegIne kahe "bhAI sAheba! mApha kare, gusse zuM kAma thAo. mane budhune maMtra zAne AvaDe? maMtra AvaDate heta te tamArI pAse Avata zuM kAma? jarAya zaMkA na kare, Apa ApanuM kAma calAve, ane jaladI suvarNapuruSa banAvI, mane sAruM senuM Apa, Apane bahu upakAra mAnuM. huM te sAva daridra thaI gayo chuM." Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zivakumArane have te navakAra para ajaba zraddhA thaI gaI che eTale jogI game teTale pitAne ISTa jApa kare tethI zuM kAma gabharAya ? jJAnIo kahe che, jasa maNe navakAra, saMsAre nasa ki kuNaI?" jenA manamAM navakAra rame che, tene saMsAra zuM karI zake? zivakumAra pelA jegIne "have AgaLa calAva" ema kahI zake che te navakAra paranI bhArobhAra zraddhAthI ke "jenA manamAM navakAra che ene moTo duzmana ke moTA jaMtaramaMtara vagere zuM karI zake ?" - jogI samajo ke A chokarAnI vAta te sAcI lAge che ke ene mATe maMtra AvaDatuM hoya te mArI pAse Ave ja zuM kAma? basa tyAre, have barAbara ekAgratAthI navesarathI jApa karavA de jogIe jApa zaru karyo, ane ahIM zivakumAranA manamAM gadgadabhAve tathA eka mAtra zaraNa mAnIne navakAra gaNavAnuM cAlu che. jogIe gaNatarIne jApa pUro karavAnI taiyArI che tyAM juo have zuM bane che. jogIne suvarNapuruSa : vetAla jue che ke "A jogI gamAra lAge che babbe vAra maDaduM UThatuM pAchuM paDI jAya che chatAM Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ene gama nathI paDatI ke enA jApanI sAme koI mahAzakti kAma karI rahI che. A gama nathI eTale ja je jegI haThe caDe che ne A nirdoSa chokarAnA prANa levA mathe che te have ene ja ghATa ghaDI nAkhuM" ema vicArI vetAla jogI para gusse bharAI maDadAmAM pesI maDadAne uThADI tarata talavArano ghA jegI para jhIkAvI dIdhe! ane jegIne UMcakIne agnikuMDamAM paTakI dIdho. jegI baLI marI suvarNa puruSa thaI gayo! zivakumArane navakAra para ahebhAva - - zivakumArane A jotAM navakAra mahAmaMtra para atizaya ahobhAva thaI gaye. enA manane thAya che ke "aho ! ahA ! navakArane A prabhAva?... aho! aha! A mahAprabhAvavaMte navakAra?" basa, dareke dareka dharmasAdhanA para A ahaMbhAva lAvavAne che, ne AvA abhAva sAthe dharmasAdhanA karavAnI che. - zivakumAre joyuM ke "ahonavakAra mahAmaMtre mane ke jegInA prapaMcamAMthI bacAvya! ke mane akALa mRtathI bacAvya! agnimAM jIvatA saLagI maravAnI ghera pIDAmAMthI bacALe ! ane ke A suvarNapuruSa mane bheTa Ape ! Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ta "are! je mAtra navakAra-smaraNanA dharmane ATale badhe prabhAva, te devadarzanAdi bIjA dharmone keTale badhe prabhAva? huM kevaka mUrakha ke pitAjInI ghaNI ghaNuM preraNA chatAM ane zrAvakuLamAM janmelo chatAM dharma bhUlya? jugAranA vyasananA mahA pApamAM pho? ahIM meMghI mAnavajiMdagInA kiMmatI varSo bagADayA?" suvarNapuruSane AnaMda vadhe? ke dharma bhUlyAne kheda vadhe? - bela, zivakumArane suvarNapuruSa maLyAne atyaMta AnaMda hoya? ke dharma bhUlyAne atyaMta zeka heya? ene dharma bhUlyAne bhAre zeka che, kemake ahIM e maraNAnta kaSTamAMthI bacyuM che. je dhameM A karuNa matamAMthI bacAvya, e dharmanuM mUlya keTaluM badhuM lAge? enI AgaLa suvarNapuruSa visAtamAM na lAge. evA mahAmUlyavaMtA dharmane bhUlavAne mahAkheda mahAzaka thAya e svAbhAvika che. zivakumArane dharma bhUlyAne pArAvAra pastA thaI rahyo che ane navakAra Adi dharma para bhArobhAra ahobhAva UbhuM thaI gaye che. kayAM kayAM abhAva? - basa ApaNe paNa dareke dareka dharmasAdhanA para, navakAra smaraNa-devadarzana-devapUjA vagere dareke dharma Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara zivakumAranA navakAra paranA ahebhAvanI jema abhAva lAvavAnuM che. ne evA ahebhAva sAthe dharmasAdhanA karavAnI che. eTaluM ja nahi, paNa devAdhidevazrI jinezvara bhagavAna para, tyAgI sadUguru para, jinazAsanajinavacana para, jinamUrti-maMdira-tIrtho para, tathA dayAdAnAdi jaina dharma para temaja ene sAdhI gayelA pUrva puruSe upara ahebhAva lAvavAne che. bole, A devAdhideva vagere kaI eka cIja paNa evI che ke jenA mATe ahabhAva na thAya? ekekanuM svarUpa joIe ane pUrva puruSamAM enI ArAdhanAnA camatkArika pariNAma joIe te saheje abhAva thaI ja jAya. rAjA vajaghano dharma para ahobhAva - rAjA vAjaMgha zikArI hatA, emAM ekavAra jaMgalamAM zikAranA prayatnamAM hatuM, tyAM muni maLyA. emaNe ene zikAra e bhayaMkara duSkRtya che. ema samajAvyuM, sAthe kahyuM "A uttama bhavamAM te jagatuM dayALu jinezvara bhagavAne oLakhAvelA ekendriya sudhInA sarva jIvenI dayA karavAne sonerI avasara che! tyAM A nirdoSa paMcendriya nA ghAta karavAnA ? vi : Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e te jaMgalI zikArI pazunA bhave ya karyuM hatuM, te pAchuM ahIM uttama janama maLyA chatAM e ja karavAnuM? te pachI bhavanI uccatA uttamatA zI saphaLa karI? tuM rAjA che te havAladAra karatAM tArI pitAnI baha meTI uccatA samaje che, ane e uccatAne sattAThakurAI, ucca siMhAsanArUDhatA, mAna-martabA AjJAkAritA vagerethI saphaLa karavAnuM samaje che, ne saphaLa kare che; paNa e vicAra ke enA badale tuM havAladAranI jema je gulAmI, AjJAdhInatA, dvArapAlatA vagere kare, te keTaluM behaMdu! basa evI rIte mAnava janamanI uccatAne te dharmathI ja saphaLa karavI joIe. enA badale mAnava zikArI pazunI jema zikAra khAnapAna vagerethI saphaLa kare te keTaluM behaMdu? ApaNe te kudaratanA moTA saMtAna eTale ApaNe te kudaratanA nAnA saMtAna mAtra para dayA karavI joIe. nahitara hiMsAnA dAruNa pariNAma janama janama bhegavavA paDe." munie A upadeza ane e batAvanAra jinezvara bhagavAna tathA enuM pAlana karanAra tyAgI muninI oLakha ApI, eTale rAjA pIgaLI gaye ! enI najara sAme hiMsAthI adhama janmanI paraMparAnI viTaMbaNuM AvI gaI ane jinezvara bhagavAna tathA sadaguru para ahobhAva AvI gaye e ahobhAva eve Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hera pragaTa ke eNe tyAM zikAra che ane vyAdidharma svIkAryo eTaluM ja nahi paNa samyakRtva svIkAryuM tathA enA mana para AvelA ahobhAve eNe nirdhAra karyo ke "jIvanamAM namaskAra vaMdana karavA jevA, haya te A devAdhideva ane sadguru ja che. ahe! kevA devAdhideva! ahe kevA sadguru ' . - rAjAnI pratijJA - A rAja vallejaghane deva guru para ahebhAva pitAnI pUrva pASiSTha sthiti joIne eTale badhe vadhI gaye, "ahe ! mArA jevA zikArI pazunuM kAma karanArane AvA devAdhideva ane nigrantha guru maLI gayA? mArA ahobhAgyane pAra nathI. ahA ! jagatamAM AvA devaguru Adeza vinA bIje kyAM maLe ?" Ama ahobhAva joradAra UbhuM thavAthI eNe pratijJA karI ke "aho je AvA atidurlabha devaguru mane maLI gayA, te mAre e ja namaskaraNIya che. emanA sivAya bIjAne namavAnuM zAnuM hoya? bIjAne huM namuM nahi." juo khUbI jevAnI che, A vAjaMgha rAjA meTA siharatha rAjAne eka khaMDiye rAjA che, eTale avasare ene salAmI bharavA A vajaja ghe javuM paDe, te pachI vItarAgadeva ane nirgastha guru sivAya bIjAne Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namuM nahi e saMkalpa zuM A vicAra karyA vinA ryo ke mAre meTA rAjAne namavA javuM paDaze enuM kema?' dharma para aebhAva Ave te kAyaratA na rahe - : juo, mANasanA dilamAM jyAre keI sArI vAtane bahu umaLake Ave che tyAre bIjA trIjA kAyaratAnA vicAra manamAM UThatA ja nathI. ahIM rAjAne vanamAM muni pAsethI bedha maLyAthI A sthiti UbhI thaI che ke ene na dekhyAnuM dekhavA maLyuM che! tethI dilamAM e deva-guru-dharma maLyA para atyaMta ahobhAva UbhuM thaI gayela che ke "ahe! ahe! Aja sudhI meM svapnamAM paNa nahi joyela ke kyAreya nahi sAMbhaLela AvA uttamottama tAraNahAra deva-guru-dharma mane maLyA? A zuM? mAtra A janamamAM nahi, paNa pUrvanA keI janmamAM A nahi maLyA hoya eTale ja AvA ucca Arya dezamAM ucca manuSya janamamAM AvavA chatAM nidaoNSa sasalA haraNiyA jevA paMcendriya prANIone jIvatA resI nAkhavAnA atikara karmanA lekhamAM lIna banele ! e janmAMtare mAM je dayALu devAdideva sadUguru ane saddharma nahi maLavAthI mArI AvI halaka-adhama-nIca dazA hatI, e devAdhideva, guru ane dharma ahe! have Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahIM mane maLyA? mArA bhAgyanI avadhi nathI'- , A abhAva eTale badhe UMce AveluM che ke emAMthI "A deva-guru-dharmanuM jANe zuM ne zuM sanmAna-bahumAna huM karI lauM!" ema ati umaLako rAjAnA dilamAM Ave che ke A pratijJA kare che ke A devAdhideva ane nircantha gurune choDI bIjAne namavuM nahi. namavuM, vaMdanA karavI, te Amane ja.' A baha umaLako jAgye e vakhate te zuM vicAra karavA bese ke "paNa Ubhe rahe, mArAthI A saMkalpa pALavAnuM barAbara banI zakaze?' nA, e te kAyaratAne vicAra che. ahabhAva jAgyA pachI umaLake uchALe che. ane kAma keTaluM ke bIjAne namaskAra nahi eTaluM ja. emAM zA kAyaratAnA ke bIjA trIjA vicAra lAvavA? zAstra kahe che ka te vicitra udayavALA che; emAM tame je puruSArthanuM sAhasa na kare, te karmo to tamane dabAvatA ja rahevAnA che. mATe puruSArthanuM sAhasa kare" kodha dabAvavA puruSArthanuM sAhasa - dA. ta. kodhano svabhAva paDI gayA che, e pUrvanA "krodhamehanIya" karma kodha karAve che. - ema hAtha joDI Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 205 besI rahe, krodhane rokavA kaze puruSArtha na kare, te e mAthe caDI ja beThA che te krodha karAvyA ja karaze. pachI UMcA jene mAnava janamamAM AvyA chatAM zuM kamAyA? tyAre tyAM puruSArthanuM sAhasa karavuM joIe. dA. ta. sAhasa A, ke niyama rAkhI lIdhuM ke krodha thaI jAya te ATalo daMDa bhare. koi dabAvavA puruSArthanA sAhasanuM daSTAnta - bahu varasa pahelAM muMbaImAM mAre samarAdityanA vyAkhyAna cAlatA hatA, eka bhAI mArI pAse AvyA, mane kahe "gurujI! A aglizarmAnA gussAnA bhayaMkara pariNAma Apa batAve che, te mane ema thAya che ke mAre gusso ghaNe Ave che, te mAruM zuM thaze? huM be paise sukhI mANasa chuM keTa kelAbA ! che. zera bajAranuM kArDa che, mAre ene dhaMdhe, ne dikarAne ya karAMcI sudhIne vepAra cAle che. gharane huM vaDere, te jarAya keInI bhUla mArAthI sahana thatI nathI, jhaTa gussa karavA joIe che. mAre A janama pachI kayAM bhaTakavAnuM? basa, A samarAdityanA vyAkhyAna sAMbhaLatAM have gussA upara napharata varase che, ne e niyama vinA baMdha nahi thAya mATe mane bAdhA ApI de. mAre gusso nahi kare." Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAre meM emane kahyuM "juo ema gussAnI bAdhA na thAya, e paLe nahi kemake e karmane udayane savAla che, krodha-mehanIya karma udayamAM AvyuM eTale aMtaramAM jhaTa gusse saLavaLavAno. tyAM pachI bAdhA kayAM pachI?" mane e bhAI kahe, "te pachI gurujI! mAre zuM durgatiomAM bhaTakavuM? bAdhA vinA A gusso aTake e nathI." ' kahyuM "ema kara, e niyama che ke "bahAra gusse pragaTa thaI jAya te amuka daMDa bhare" eTale 2-4 vAra daMDa bharatAM bharatAM gussA para aMkuza AvI jaze." - bhAIne gusso dabAva te hate ja, eTale niyama mAge. mArA manane tyAga, athavA zubha khAte eka rUpiye ke pAMca rUpiyA ApI devA, ke eka bAMdhI mALA gaNavI, ke eka sAmAyika karI ApavuM."nA, A mAmulI daMDa nahi, e bhAI te kahe - te gurujI ApI de bAdhA, bahAra gusse pragaTa thaI jAya te mA bIje divase upavAsa ka." meM emane kahyuM, "bhAgyazALI tame kahe che Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 gussAne mAre svabhAva che, te tame keTalIvAra gussAnA keTalA upavAsa karaze?" mane kahe "juo gurujI! upavAsane daMDa che eTale tarata gussA para kAbu AvI jaze; ne kadAca gussA para evA be pAMca upavAsa karavA paDaze te emAM zuM maha vAMdho AvavAne che? paNa pachI lAIna kalIyara ! kSamAnI sahiSNutAnI gADI sIdhI saDasaDATa cAlaze." emanI bahu makkamatA dekhI emane niyama Ape. pachIthI ekavAra e bhAI maLyA tyAre meM emane pUchayuM "kema pele niyama kema cAle che?" niyama pachI kalyANa anubhava ke - e kahe "gurujI! Ape te mArA para anaMta upakAra karyo. niyama laIne gayA pachI daMDa tarIke upavAsane mArA mana para bahu bhAra AvI gayo, eTale gharamAM ke bahAra huM bahu sAvadha rahe ke mArAthI rakhe gusse na thaI jAya. emAM ekavAra bhUlyA koka prasaMgamAM jhaTa Aveza AvI jato gusse pragaTa thaI gaye tarata khyAla AvI gayo, bIje divase upavAsa karI lIdhe; paNa pachIthI A upavAsanI mana para evI surakI rahI ke bIje dahADe trIje dahADe the Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 che : dahADe ema. 7-8 divasa sudhI gusse na thavA dauM, emAM vaLI pachI pAchI bhUla thaI gaI prasaMga AvatAM gusse thaI gaye. pachI khyAla AvI gaye te bIje divase upavAsa karI lIdhe. ema 4-5 upavAsa paDayA, paNa have te gurujI ! te pachI gussAnuM nAmanizAna nIkaLI gayuM che. gharamAM badhAne lAgyuM ke "A amArA vaDilamAM zuM jAdu thayo che ke have te e devanA dUta jevA tahna zAMta svabhAvI banI gayA che! te gharanA badhAnuM ane nekarAnuM paNa mArA pratye mAna vadhI gayuM che, sadUbhAva-prema-Adara vadhI gayA che. gussAnA A pratyakSa lAbha! ne paralokamAM te lAge che ke have mArA mATe karmonA daravAjA ja baMdha thaI javAnA." zuM A ? mehanItha karmanA vicitra udaya to cAlu ja che, paraMtu jo tame niyamanA puruSArthanuM sAhasa kare te e kama dabAI javA sarajAyelA che. puruSArthanuM sAhasa na karAya to karmo tamane dabAvyA ja karaze. ' puruSArthanuM sAhasa karavA mATe A niyama levAne te eka dAkhale batAvyuM ke krodhane svabhAva niyamathI dabAvya badalI zake che. ahIM je A niyamanA puruSArthanuM sAhasa na kare ane zuM karuM mArA karma Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200, ja evAM che ke "mane krodha karAve che?" ema karI kodha karate ja rahe, karate ja rahe, te zuM kaI divase ya e UMce Ave? agara "niyama vinA ja prayatna karIza" ema manamAM bhAvanA rAkhavAthI zuM zakyatA che ke niyamanI jema kAma thAya? dhamI jIva sArI bhAvanA te keTalIya rAkhe che, paraMtu e pramANe amala keTale thAya che? e te niyamanA puruSArthanuM sAhasa kare te ja amalanI gADI niyamanA pATA para cAlatI rahe che. eka savAla che - pra- khAlI puruSArtha kare na kahetAM puruSArthanuM sAhasa kare kema kahe che? u- sAhasa eTalA mATe kahevAya che ke niyamane je puruSArtha karavAne che te nirbhakapaNe karavAne che arthAta "niyama lauM te te paLaze ke nahi? e bhaya rAkhyA vinA niyamanA puruSArthamAM jhaMpalAvavAnuM che. alabat zakti bahAranA niyamanI ahIM vAta nathI. bAkI yathAzakti niyama laI enA pAlana mATe arihaMtanA aciMtya prabhAva para zraddhA dharavAnI. arihaMta bhagavAnane aciMtya prabhAva che ke mAre niyama pAlana sArI rIte thaze e bhagavAna para Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 vizvAsa rAkhI "yahoma karIne paDe pharaha che Age." e sUtrAnusAra niyamanA puruSArthamAM jhaMpalAvavAnuM che, mATe ene niyamanA puruSArthanuM sAhasa kahevAya, - niyama mATe rUci, avazya kartavyatAnuM bhAna, tathA pAkI garaja jarUrI: asalamAM, vastunI pUrI ruci joIe. vastu avazya karavA jevI lAgavI joIe ane enI pAkI garaja jAgavI joIe. pachI enA puruSArthanuM sAhasa saheje thaI Ave. rAjA vAghane A ruci jAgI che, pAkI garaja jAgI che, kemake eNe na dekhyAnuM dekhyuM, zikArI avasthAmAM deva-guru-dharmanI kazI ene jANakArI nahatI, te jANakArI ahIM maLI, eTale enA para atyaMta ahobhAva thaI AvyuM che! enA manane thayuM ke aha! mArA jevA pApI AtmAne A devAdhideva ane AvA sadUgurunI prApti! AvI dharmasamajanI prApti!' A ahaMbhAvamAM eNe A "deva-guru sivAya bIjAne namuM nahi, evA niyamanA puruSArthanuM sAhasa karyuM che, arthAta nibhaka ane niHzaMkapaNe niyama eTale juo, meTA rAjAne kyAreka na chUTake Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ salAmI bharavA javuM paDe che te hAthanI vIMTImAM bhagavAnanI ati nAnI mUrti rAkhIne jAya che, ane rAjAne te namaskAra dekhAvamAtra, bAkI kharekhara namaskAra e bhagavAnane AgaLa karIne kare che, arthAta vIMTI tarapha joIne arihaMtane mAthuM namAve che. pUchaze - prava- dharmamAM mAyA karAya? enA karatAM niyama na kare zuM khATe? u- A prazna dharmanI binagaraja ane dharmanA kahIne mUlyAMkanamAMthI UThe che. kema jANe "dharma na karIe te cAle emAM kAMI nuksAna nahi! paraMtu mAyA na karAya. e mAyAthI moTuM nuksAna!' AvI samaja rAkhI che. paNa khabara nathI ke dharma vinA te eka ghaDI ya na cAle arthAt dharma na karIe e na ja cAle. dharma vinA na ja cAle; kemake dharma vinA bahu meTAM nukasAna che. kAraNa ke dharma nahi eTale ekaluM pApajIvana ja UbhuM rahevAnuM. emAM bahu bahu nukasAna! tyAre niyamathI dharma karatA rahIe emAM dharma sAcavavA kayAreka mAthA karavI paDe, enuM evuM nukasAna nahi. A enA jevuM che ke gharamAM jinamaMdira rAkhavAnI vAta Ave tyAre sAme DhAla dharAya che ke paNa Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 AzAtanA thaI jAya te bahu moTA pApamAM paDavAnuM thAya. mATe gharamaMdira rAkhavuM nahi." A paNa keTalI moTI gerasamaja che? zAstravidhAna che ke "se rUpiyAnI mUDIvALA gharamAM jinamaMdira rAkhe ane gharamAM jinamaMdira rAkhavAnA anekAneka lAbha paNa che. enI upekSA karavAnA nukasAna bahu moTA! jyAre gharamaMdira rAkhIne nathI ne kayAreka AzAtanA thaI te enuM nukasAna nAtuM. ajJAna ane mUDha mANasane duniyAnuM badhuM apekSA karavA jevuM lAge che, ne mAtra eka dharma ja upekSA karavA je lAge che! ene dharmanI upekSAmAM kazuM meTuM nukasAna dekhAtuM nathI. sattAna mANasanI dharmasamaja : tyAre jJAna mANasa te samaje che ke A jagatamAM anaMta anaMta kALathI bhaTakatAM bhaTakatAM duniyAnuM badhuM rucyuM che, mAtra dharma ja rUe nathI! ne tethI ja jIva anaMta janama-maraNanI paraMparAmAM aTavAye rahe che. dharma cyA vinA A anaMta janama-maraNanI paraMparAne aMta Ave nahi. eTale mAre je have janama-maraNanI paraMparAne aMta ane mekSa joItuM hoya te moTAmAM moTI ane pahelAmAM pahelI ruci dharmanI ruci karavI joIe. te jyAre Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra4. ahIM prabhunuM zAsana maLyuM che, chatAM dharmanI ruci je nahi UbhI karuM, duniyAdArI ane dunyavI vAtavastu jevI rUce e ja nahi paNa ethI adhika je dharma nahi ruce, te pachI parabhave jyAre zAsana nahi maLyuM hoya tyAre dharma zI rIte cavAne hate? mATe ahIM mane dharma pahele ce evuM karuM. mAre dharma vinA na ja cAle, dharmanI mAre moTAmAM moTI apekSA che. hajI dunyavI koIka vAtavastu vinA calAvI laIza, enI upekSA karIza, paraMtu dharmanI te jarAya upekSA na karuM taravAnuM che ne sadagati meLavavAnI che te dharmathI ja banavAnuM che." dharmanI mATI apekSAvALe AzAtanAnuM bahAnuM na kahe - Ama dharmane meTe apekSAbhAva jAgyA pachI emAM AzAtanAnuM bahAnuM kADhI enAthI eTale ke dharmathI dura bhAgavAnI vAta rahetI nathI. AzAtanAdinAM bahAnAM dharmanI upekSAmAMthI UbhA thayelA che. "dharma na thAya te vAMdho nahi, paNa dharmanI AzAtanA na thavI joIe A dharmanI upekSAvALAnuM managhaDaMta sUtra che, ne emAM mUDhatA mUrkhatA ja che sArAMza, dharma puruSArthanAM sAhasa karo. zAstrakAra Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 ubuDe mA puNo nihi caraNa-karaNa viSpahANe buduI" * A saMsAramAM manuSya janma pAmIne UMce Avele tuM pharI nIcI gatiemAM DubIza nA. dhyAna rAkhaje, caraNa-karaNa eTale ke dharmanA mULa vrata ane dharmanI karaNIe vinAne AtmA nIce DubI jAya che." - jJAnIe A je kahyuM che te dharmavrata ane dharma - karaNInA puruSArthanA sAhasa khUba karavAnA, ane te paNa atyaMta jema-ullAsa-utsAhavALA karavAnA, e samajIne kahyuM che. dharmapuruSArthane traNa upAya (1) pApa ane pApI jIvanane tIvra saMtApa, (2) dharmasAdhanAmAM bhAre abhAva, gadgadadila, ane atyaMta ktavyabuddhi. tathA, (3) dharma karavAmAM nirAzasabhAva. AmAM ApaNe ahobhAva vicArI rahyA chIe. ja busvAmInA pUrva bhava bhavadeve pahelAM cAritra lIdheluM, ane cAritra pALatA hatA, te ahaMbhAva vinA ja, kemake manamAM patnI nAgitA hatItethI saMsAramAM joDAI javA moTAbhAI muninA svargavAsa pachI pAchA Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 potAnA gAma AvyA paraMtu patnI nAgilAnI kunehathI cAritranA mahAmUlyane khyAla AvI gaye, eTale cAritramAM sthira thaI gayA ane pAchA vaLI guru pAse AvI AlecanA prAyazcita karyuM ane have dharma para bhAre ahebhAva che "ahe! kevuM suMdara ane mahAuiMmatI cAritra mane maLyuM che! ahe! kevI uttamatama cAritranI pavitra kriyAo mane maLI che!" ema ahaMbhAva rahevAthI cAritranA pAlanamAM bhAre jema ane utsAha jAge che. - ahobhAva Ave eTale pachI enI ArAdhanAmAM dila gaddagada thAya, te bhavadeva muni have je cAritra pALe che enA ekeka AcAra ane anuSThAnamAM gadgadatA anubhave che. gaddagada eTale bhInuM bhInuM. kevuM ke jema bimAra patnI mATe koI kimiyAgara evI davA Ape ke je vATIne levAnI hoya te e vATatAM patine dila kevuM gadgada hoya che ! nami rAjAne dAha javaramAM ThaMDaka mATe caMdananA vilepana karavA sAru rANIe pote caMdana ghasavA besI gayela, te kevA dilathI ghasatI haze? zuM kerA zuSka dilathI? nA, bahu gadgada dilathI ghasatI haze. caMdana ghasatAM manane thatuM haze ke vAha! A mAruM ghasela caMdana patine, lagADuM ne basa emane dAha maTI jAo!' Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra6. - prabhupUjamAM kevA kevA abhAva ? - .. bele, prabhupUjA mATe AvA gadagada dilathI caMdana ghase che ane pachI prabhune aMge enuM vilepanA gadagada dile kare che? pahelA kheALAne bA hoya te mA ene kevA gadagada dilathI navarAve? ema prabhune abhiSeka gadagada dilathI karAya che ? aho ! kevAM mArAM ahobhAgya ke traNa lokanA nAthane, abhiSeka mane maLe ! prabhu ! prabhu ! A tamAre abhiSeka mArA hRdayanA rAjyasiMhAsana para adhipati tarIke sthApavA mATe karuM chuM. havethI meha nahi, paNa tame mArA rAjA havethI mAre mAthe mehanI ANa nahi paraMtu tamArI ANa vartA" Ama abhiSeka vakhate bhAvanA cAle te tyAM dila gaddagada thAya, kemake najara sAme mehanI AjJAnA phaLamAM narakAdi duHkhamaya anaMta saMsAra taravare che ! jyAre bhagavAnanI AjJAnA phaLamAM najara sAme anaMta sukhamaya makSa taravare! vAta A che, dharmasAdhanA dharmapravRtti karavAnI te abhAva ane gaddagada dilathI karavAnI. zAlibhadra kema banyA? pUrva bhave majuraNanA gamAra dIkarA "saMgama' tarIke munine khIra vaherAvelI te bhAre ahobhAvathI Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 217 ne atyaMta gadagada dilathI vaherAvelI; lukhA dilathI ke rAbetA mujabanI karaNa tarIke nahi. te e gaddagada dila para pachIthI e e ja sate maryo tyAM sudhI e gurudayAnI tathA e tyAganI e dAnanI anumodane ja karate rahyo. gadagada dilanI karaNI khUba yAda Ave. sagamane abhAva pAMca varase paradezathI khAsa sanehI Avele maLe tyAM ene jotAM enI sAthe vAta karatAM ane ene jamADatAM dila gaddagada thaI jAya che. ane enA gayA pachI kyAMsudhI enuM darzana, enI mIThI snehabharI vAtacIta, ane enI karelI sarabharA yAda AvyA kare che. saMgamanI e sthiti hatI, tethI e tyAganA saMskAra evA jAmyA evA jAmyA ke bhavAMtare zAlibhadranA bhave AjanI devatAI navANuM peTIo, paNa bIje divase mAla sAthe eMThavADiyA kuvAmAM padharAvI devarAvate !! dAnane upakAra karanAra guru para paNa evuM gadgada dila hatuM ke e gurunI anumodanA paNa maLe tyAMsudhI evI gaNada dile rahI ke bhavAMtare prabhu mahAvIradeva ja guru tarIke mAnyA te evA maLyA ke rAjA zreNikanA gulAma prajAjanamAMthI nIkaLI jaI Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 prabhunA gulAma ziSya tarIke banavAnuM pasaMda karyuM ! dhanya guru paranA ahobhAvane ! ne tyAga-dharma paranA ahebhAva sAthe gaddagada dilane! nAgaketune abhAvaH gadagada dila sAthenI dharmasAdhanA kevuM camatkArika kAma kare che ke mahAna zrAvaka nAgaketu emAM kevalajJAna sudhI pahoMcI gayA! hajI emaNe dIkSA lIdhI nathI, gRhasthapaNe mAtra bhagavAnanI puSpapUjAmAM bhagavAnanI pAchaLanI yupathI pichavAI racI rahyA che, e Aje ja nahi, rajane kAryakrama che. roja prabhunI evI puSpapUjA paNa kare ja che, emAM atyArasudhI kevaLajJAna nathI pAmyA, ne Aje pAme che, enI pAchaLa zuM rahasya haze? zuM re ja pUjA bhAva vinA karatA haze ke sAmAnya bhAvathI karatA haze? nA, nAgaketu caramazarIrI che, A bhavanA aMte mokSagAmI che, janamathI virAgI ane Indri para nigrahavALA che temaja prabhunA zAsananA bhAre rAgI che. eTale prabhu pUjAmAM bhAllAsanuM zuM pUchavuM? chatAM pahelAM nahi evA Aje viziSTa bhAvalAsa vadhI gayA che enuM kAraNa? kAraNa A banyuM prabhunI pAchaLa pukhethI pichavAI racI rahyA che, Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zae emAM karaMDiyAmAMthI ekeka pupa letAM vacamAM chupAyela sApa karaDe che. sApa karaDe eTale vedanA UbhI thAya, tyAM pachI dhyAna pUjAmAM rahe? ke vedanAmAM jAya? jAta anubhava jeje ke, eka macchara karaDe te dhyAna pUjAmAM, kAussagamAM, ke mALAmAM rahe che ke macchara karaDayAnI vedanAmAM jAya che? tyAre ahIM sApanA daMzanI vedanA che chatAM dhIra vIra nAgaketunuM dhyAna emAM na jatAM prabhunI pUjAmAM prabhunI bhaktimAM rahe che, ne te paNa dhyAna have vadhu joradAra bane che! nahitara te dhyAna joradAra banyA vinA kevaLajJAna sudhI zAna pahoMce? paNa e pahoMcyA ! kevaLajJAna thavA pUrve vItarAgatA AvavI joIe, e AvI! te vItarAga banavA sudhI pahoMcADanAruM dhyAna kevuMka joradAra jAmyuM haze ke e TheTha anAsakta bhAva ane vItarAgatA pragaTa karI de? AvuM dhyAna vItarAganI pUjAbhaktimAM zI rIte jAmI zakayuM? ahIM manane eka Azcarya thAya ke "reja pUjA te karatA ja hatA ane Aje sApa DasyA pahelAM ya pUjA te cAlu ja hatI. chatAM tyAM dhyAnanuM jesa ne dhyAnane vega e na vaLe ke e vItarAgatA sudhI pahoMcADe; paraMtu sarpadaMzanI vedanA pachI pUjAnA dhyAnamAM josa ane vega kevAka prabaLa AvI gayA ke Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ emAM AgaLa AgaLa jesa vadhatAM vadhatAM TheTha vItarAgatA sudhI pahoMcI gayA?" paraMtu AmAM Azcarya karavA jevuM nathI, kemake sAdhanA khUba ja gagada dilanI haiya, sAdhanAmAM haiyuM gadagada bhInuM bhInuM ane raDuM raDuM thatuM hoya, tyAM e sAdhanAmAM dhyAna joradAra bane e sahaja che. bhikhArIne nidhAna maLatAM kevI gadagadatA? - gadagada dilamAM vItarAgatA AvavAnuM kAraNa pahelI vAta te e che ke dila gadagada jyAre bane? jyAre mane lAge ke " A asaMbhavita jevuM mane zI rIte maLI gayuM?" dA. ta. mAne ke bhikhArI mANasa jaMgalamAMthI pasAra thatuM hoya ane ene Thesa vAgI IDuM UkhaDI gayuM ne nIce jatAM tyAM ja ratna bharela caru (kalaze) dekhAya, te ene camakAre thAya che, dila gaddagada thaI ema vicAre che ke are! A huM bhikhArI mahAkamanasIbIvALe, ane A asaMbhavita jevI mahAnidhAnanI mane prApti? huM e e e !.. A zuM?" A gadgadatAnI baLavatAnI pAchaLa kharekharuM kayuM kAraNa kAma karI rahyuM che? e khAsa dhyAna para levA jevuM che. jema e bhikhArIne pitAnI nirdhanatA ne bhIkhaNazIlatA tathA emAM AvatA apamAna-ToNAM Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rara1 tiraskAra, bhUkhamare vagere para bhAremAM bhAre aNagame hate, e badhuM lamaNe lakhAyAne atizaya hadayasaMtApa hate, tethI have lAkhanI kiMmatanuM ratnonuM nidhAna najare paDatAM harakha eTale badhe ula ke haiyuM bhAre gaddagada thaI gayuM ! AMkhe lAla pILAM AvI jAya che ! hadayanA tAra jhaNajhaNe che! rageragamAM lohI jhaDapathI vahI rahyuM che! roma roma khaDA thaI gayA che! mana ema uchALA mArI rahyuM che ke "ahAhAhA ! A zuM ne zuM mane maLyuM? mane ne A aNamola nidhAna?' paNa A badhuM kayAre? bhikhArIne pitAnI nirdhanatA vagere para bhAre phiTakAra-glAnI-saMtApa hatuM tyAre, AtmAnI kaI bhikhAravI dazA para saMtApa evI rIte karmaviDa bita pitAnI sthitimAM parigraha, viSa, AraMbha-samAraMbhe ane kaSAyorUpI bhikhAravI dazA para bhAre phiTakAra-tiraskAra-glAnIsaMtApa hoya te dharmasAdhanA rUpI ratnanidhAna maLatAM harakhane pAra na hoya, ke "aho ! A kevI tAvika tAraNahAra dharmasAdhanA maLI ! ema AMkhe lAla pILA AvI jAya, haiyAnA tAra jhaNajhaNe, nADIomAM lehI jhapATAbaMdha vahevA mAMDe, ane AmarAjI khaDI thaI jAya ! tyAM haiyAne gadgadatAne pAra na rahe. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 eTale A AvyuM ke dharmamAM haiyuM bhAre gadagada thAya tyAM pele pApane saMtApa joradAra cAlate hAtha. jeTalI prabaLa pApanI dilagIrI, eTalI joradAra dharma mAthA para gadagadatA. nAgaketune kema bhAva vadhI gayA - tyAre juo ahIM nAgaketune puSpapUjA vakhate pUjAmAM dila evuM bhAre gaddagada hatuM. emAM sarpadaMza thatAM zarIre vedanA UDI che te tyAM e zarIra ane enI sukhAkAritA upara glAnI ora vadhI gaI che huM? A vItarAga prabhunI puSpa pUjAbhaktine mane ati ati durlabha meke maLe che? A mahA kiMmatI pUjA bhaktinI prApti eTale bhikhArIne mahAratnanidhAna jevI prApti! enI sAme zarIra pIDA AvI mane kheMce ? nA, nA, mArA nAtha jinezvara bhagavaMtanI aNumela bhaktinI AgaLa zarIrazAtA vagere jaDa anukuLatA bhikhArInI bhIkhanI mAphaka kucha visAtamAM nahi." Ame ya indriyanA vijetA nAgaketu kAyA mAyA vagerene prabhunI AgaLa visAtamAM gaNatA nahotA, bake vItarAgaprIti thavA-vadhavAmAM bAdhaka gaNatA hatA, emAM atyAre kAyA vAMkI thavA mAMDI che enA para napharata vadhI gaI, upekSA vadhI gaI, ne kAyA-mAyA para sarAsara anAsakta bhAva UbhuM thaI gaye! yAvata Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahaMndra parathI paNa Asakti UThI jaIne anAmata gamAM caDI vItarAga thayA ! kevaLajJAna pAmyA ! vAta A che prabhupUjAmAM ke bIjI dharmasAdhanAmAM lacabaca gadgadabhAva jeTaluM joradAra, eTalI zubha e sAdhanAmAM gadagadabhAva mATe dunyavI meha-mAyA para bhAre napharata ie. te ja prabhu-darzana-pUjAdi dharmasAdhanA maLatAM harakhane pAra na rahe! harakhathI haiyuM raDuM raDuM thaI jAya! apUrva harSanI e gadagadatA che. pelA bhikhArIne pitAnA saga-paristhiti sAthe kazo meLa na bese evI A nidhAnaprAptinI ghaTanA, asaMbhavita evI ane acAnaka kalapanA bahAranI banI AvelI joI dila gaddagada thaI jAya che! kamanasIba bhikhArIne be paisA maLavA muzkela tyAM ratna bharele caru maLI jAya, e dhAraNa ane saMbhavitatA bahAranI vastu lAge che mATe gadagadatA Ave che. bhikhArInI sAthe jItanI tulanA: basa, ApaNuM dharmasAdhanAmAM AvI gaddagadatA lAvavI hoya te A upAya che ke bhikhArIne pitAnI taddana nirdhana sthiti ane bhAre bhAgyahInatA sAthe Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ meLa na bese evI nidhAnaprApti lAgI, ne te paNa kalpanA bahAranI ja, ane bIjI bAju pitAnI daridra tathA apamAnita sthiti para bhArobhAra napharata rahI e rIte ApaNane ApaNI jAta, AtmaguNe ane AMtarika dharmathI rahita hoI, bhikhArI jevI taddana nirdhana ane bhAgyahIna lAge, tathA enA para bhArobhAra napharata rahe, pachI bhale paisATakA-mAnapAna sArA maLyA hoya chatAM napharata, ane emAM dharmasAdhanA maLI, e apUrva nidhAnaprApti samAna lAge te paNa A duniyAne dunyavI prApti maLI che enI apekSAe kalpanA bahAranI mahAkiMmatI prApti lAge, te dharmasAdhanAmAM haiyuM khUba gadagada thaI jAya. AmAM mukhya vAta ApaNuM hRdaya evuM banAvavAnuM che, pachI te sAdhanAnA UMcA phaLa ane mela dUra nathI. hadayamAM eka bAju mehamAyA-kaSAne pArAvAra pastAve, ne bIjI bAju samyagU dharma tathA dharmanA aMge, dharmanI sAdhanA maLavAmAM anahada gadgadabhAva heya. sudatta munivarane gadagadabhAva : ApaNane A sudatta munivaranAM jIvanamAM jovA maLe che ke emane saMsAranI mAyA para kevI bhAre napharata chuTI! te kevA gaddagada bhAvathI emaNe cAritra lIdhuM! ane kevA gadgadabhAvathI mahAtapa-svAdhyAya Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 225 sAthe cAritra pALyuM! jenA prabhAvamAM e thoDA vakhatamAM ja avadhijJAna pAmI jAya che ! prasaMga evo banele ke e yuvarAja paNAmAMthI hajI himaNuM ja pAMgaratI yuvAnImAM rAjA thayA che, tyAM koTavALa eka cerane pakaDI lAvI rAjAne namIne kahe che ke "ANe mAlikanuM khUna karI enA mAlanI corI karI e bhAgatuM hatuM, paNa pachI amArA 6 mAla sAthe pakaDAI gaye, tethI ame ene ApanI pAse hAjara karyo che..." khUnI cerane bhayaMkara sajAHrAjA jainetara paMDitene pUche che ke "Ane dharmazAstra kevI sajA pharamAve che?" paMDite kahe "ANe khUna ane cirI be bhayaMkara gunA karyA che, tethI AnA AMkhanA DoLA pheDI nAkhavA, kAna-nAka-jIbha kApI nAkhavA, pachI hAthapaga chedI nAkhavA, ane pachI enA jIvatarane nAza kare, e sajA he; paraMtu e pahelAM AkhA nagaramAM ene kadarthanAthI pheravavAne ane zerIe zerIe ane raste raste jAhera karavAnuM ke "ANe AvA gunA karyA che ane have ene AvI AvI sajA karavAmAM Avaze. mATe have bIje paNa je kaI AvA gunA karaze, enI A bhayaMkara dazA karavAmAM Avaze." Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 sudara rAjAne vairAgya : sudatta rAjA A sAMbhaLatAM ja ceMkI UThaye ke hAya! cere te khUna karI maranArane bhayaMkara pIDA ApI, paNa mAre A cArane ethI ya bhayaMkara pIDA ApavAnI tyAre A rAjavIpaNuM kevuM gejhAruM ke e jALavavA AvA kura kAryane saMkaleza karavA paDe ! dhikkAra che A pApamaya saMsAravAsane ! have te mATe ene tyAga karI cAritra jIvana ja khape." tame ahIM kaheze - - prava- paNa rAjA je gunegArane sajA na kare, te gunA zI rIte aTake? rAjA te mAtra nyAya cUkave che. nyAya na cUkave ane gunegArane sajA na kare te jagatanuM zuM thAya? rAjA nyAya cUkave emAM huM zuM? - uda- jagatanI ciMtA pachI kare, pahelAM tamArA AtmAnI ciMtA karo ke ApaNA svArthavaza pravRtti karatAM bIjA jIvane trAsa thatuM hoya te e trAsa joI ApaNuM hRdaya kaMpe che? e jIva para dayA Ave? mane ne narakanA jIve pote pUrva bhavamAM pApa karyA che eTale sajA rUpe paramAdhAmI taraphathI ene para trAsa varte che. te e narakanA jIva para varasatA Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rara7 ghera trAsa sAMbhaLIne tamAruM hadaya na kapane? kemake paramAdhAmI nyAya cUkave che evuM ja mAne ne? bhayaMkara trAsa bhegavI rahela narakanA jIva para dayA na Ave ne? je hadaya na kare ane dayA na Ave te tamAruM haiyuM keTaluM niSphara? ApaNe ApaNI jAtane vicAra karavAne che. sudatta rAjA ceranI sajA sAMbhaLIne kaMpI UThayA, ne ethI vairAgya pAmI rAjya cheDI dIdhuM, te rAjya raMDAyuM nahi. saMsAra kadI raMDAye nathI. jagatamAM sudatta rAjAnI dIkSAthI anartha anartha na macI gaye. jagatane-saMsArane te eka dhaNI gaye te bIje dhaNuM maLe. ulaTuM sudara rAjA A rIte paNa vairAgya pAmI sAdhu thayA, te jAtanuM kalyANa sAdhavA sAthe bIjA keTalAya jIne kalyANa sAdhavAmAM sahAyaka thayA ! kevI majA che dIkSAmAM! sudatta munivaranI gadagadabhAve saMyamasAdhanAne prabhAva : ApaNI vAta A cAle che ke pApa ane mehamAyA para napharata je joradAra thAya, te dharmasAdhanAmAM gadgadabhAva jeradAra Ave. sudara munivarane A thAya che. emane rAjavIpaNAnA aDhaLaka pApa ane saMsAravAsane apAra pApa pratye eTalI badhI napharata Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 jAgelI, ke tethI saMyama-jIvana para bhAre gaddagada bhAva sAthe ahiMsA tapa brahmacarya vagerenI bhAre gadgada bhAva sAthe sAdhanA kare che! ane ene prabhAva ke paDe ke ceDA ja vakhatamAM emane avadhijJAnAvaraNa karma tUTI avadhijJAna pragaTa thayuM !... gadagada bhAva sAthenI dharmasAdhanAnI A tAkAta che ke AvaraNa karmonA Dhera teDI nAkhe !! tyAre sudatta rAjaSine thoDA ja vakhatamAM avadhijJAna thAya, A ocho prabhAva che? saMyama-sAdhanAmAM bhAre gadagada bhAvane e prabhAva. e ema Avyo ke "aho ! ahA ! A saMyama kevuM ghera pApamaya saMsArI jIvanathI bacAvI lenAruM! kevuM tAraNahAra!" AmAM garbhita che saMsAra pratye ane pApi pratye bhAre napharata; tethI saMyama para bhAre ahaMbhAva ane gaddagada bhAva Ave che. baMdhaka muninI gadagadabhAve sAdhanA - baMdhaka munine pApa, viSaye ane kaSA para bhAre napharata bhAva hatuM eTale e pApathI bacAvI lenArA saMyama para bhAre ahobhAva hatuM temaja rAjAnA mArA dvArA pitAnI cAmaDI ujharaDAtAM emaNe kaSAyane macaka na ApI, paNa saMyama bhAva majabUta pakaDI rAkhe, ane emAM UMcA zukala dhyAna para caDhI kama Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 229 : teDI nAkhyA! te kevaLajJAna ane mekSa pAmI gayA! kapAsa para bhAremAM bhAre napharata na heta te ahIM cAmaDI utarAtAM kaSAya sevAI javAne pUre saMbhava hato. saMyama para bhAre ahaMbhAva na heta to ahIM AvI dharAti ghera trAsa-vedanAmAM saMyamabhAva cUkAI javAne saMbhava hatA. mRgAvatIjI sAthvIne pramAda thayA para bhAre napharata chuTI, ane saMyama-apramatta bhAva para bhAre ahobhAva UbhuM thaI gaye! te tyAM emaNe kSapaka zreNI mAMDI ghAtI karmo khapAvI kevaLajJAna lIdhuM! aNikAputra AcArya mahArAja DelaDala thatA nAvaDAne mANase dvArA AkAzamAM pheMkAtA, ane tyAM vairI devatA vaDe bhAle vidhAtAM, emane pitAnA zarIra , para bhAre napharata chuTI ke "are! A mAruM zarIra kevuM gejhAruM ke nAvaDAnA mANasene ane A bhAle vadhanAra jIvane pApamAM nimitta thaI rahyuM che. temaja nIce pANInA asaMkhya jene lehIthI maraNanA trAsa ApavAmAM nimitta thaI rahyuM che!' svazarIra bIjAne pApamAM ane duHkhamAM nimitta thatuM hovAthI enA pratye thatI napharatanA lIdhe jinazAsana ane enA saMyama para bhAre gagadatA vadhatAM emAM evA ekAkAra thaI gayA ke tyAM ja kevaLajJAna pAmI mekSa pAmI gayA! Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 gadagadabhAva cIja evI che ke emAM ekAkAra karI de. pAlaka pApInI ghANImAM palAtA bALa munine paNa pitAnA zarIra ane karma para evI napharata varasI ke kSamA-samatAmAM bhAre gadagadatA AvI! te gadagadatA evI AvI ke emAM ekAkAra thaI jatAM e paNa vItarAga banI kevaLajJAna pAmI mokSa pAmI gayA! vAta A che ke pApa ane pApa sAdhana bhUta kAyA mAyA para bhAre napharata lAve, te dharma tAraNahAra lAgIne dharmanI sAdhanAmAM bhAre gadgadatA Ave. gadagada dilanI dharmasAdhanAnA phaLa UMcA! kamaThanA lAkaDAmAMthI bahAra kaDhAyela ardha baLelA sApane pAzvakamAra taraphathI navakAra maLe te emAM e gaddagada thaI ekAkAra thaI gaye ke marIne e dharaNe thaye! ema samaDI, baLada jevAne paNa TheTha duHkhada aMtakALe navakAra sAMbhaLavA maLe te emAM gadagada thaI otaprota thavAnA pratApe e suMdara mAnava avatAra pAmyA. A meMgherA janamamAM khAsa jarUrI A che ke devamAM gurumAM dharmazraddhAmAM dharmasAdhanAmAM ahevAbhAva lAvI gadagada dilavALA bane. paNa e ahobhAva tyAre Avaze ke jyAre jema pelA bhikhArIne pitAnA bhikhArIpaNAnI duHkhada dazA pratye bhAre napharata hatI (1 Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra31 te jaMgalamAM nidhAna maLatAM nidhAnaprApti pratye bhAre sihabhAva Abe, ne dila gaddagada thaI gayuM, ema ApaNane deva-guru-dharma e nidhAna maLyA lAge, ne e prApti vinAnI pUrvanI dazA bhikhArI jevI lAge; temaja e dharmaviheNI bhikhAraDI dazA para bhAre napharata hoya. dharmasAdhanAmAM magadabhAva lAvavAne upAyaH eTale ja dharmasAdhanAmAM A karavAnuM che ke pahelAM te ApaNane ApaNAmAM AtmaguNonuM devALuM joI temaja AMtara pariNatimAM dharmanuM devALuM joI ApaNuM jAta sAva bhikhArI lAgavI joIe, ne enA para napharata varasavI joIe. jAta bhikhArI lAge che kharI? "nA, bhikhArI zAnA? ghara che, dukAna che, paisA che, khAnapAna, kapaDAM vagere maLyuM che pachI bhikhArI zAnA?' Ama AtmaguNe ane dharma pariNatinI daridratAmAM bhikhArIpaNuM lAgatuM nathI. bhikhArIpaNuM lAgatuM hoya ne e dilane karaDatuM hoya, te ene kalpAMta keTale heya? A te reja nahi, kintu mahine ekavAra paNa A bhikhArIpaNunuM eka AMsu ya nahi AvatuM hoya! kaI divasa manane hadaya vedhI aphasesI nahi ke bhagavAna pAse revAnuM nahi ke "hAya! AvA uMcA manuSya janamamAM AvyA, Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rarara . * jinazAsana paNa maLI gayuM, chatAM mArAmAM kSamAnamratA-trI-vairAgya vagere guNonuM devALuM? dAna-zIla vagerenI AMtara pariNatinuM devALuM?" AvI haiyA vadhI aphasesI ja je nahi, pachI e guNe mATe cAhIne joradAra nirdhAra ane prayatna zAnA thAya? e te atyArasudhI je kAma-krodha-lebha, mada-matsara, ane mehamAyA vageremAM DakhyA rahyA, ne e ja cAle che cAlyA, e hajI paNa cAlu! tyAM pachI deva-darzanapUjA, dayA, dAna, navakAra-smaraNa, saMyama, vagere dharmasAdhanA apUrva nidhAnarUpa zI rIte lAge? ane emAM dila gaddagada zAnuM thAya? dharma bindu zAstra kahe che ke zrAvakane dharma dhanabuddhi." zrAvaka dhana-mAla-milakatane sAcI saMpatti na samaje, paraMtu dharmane ja sAcI saMpatti samaje. enI buddhimAM dharma ja saMpatti tarIke jaDAI gaye hoya eTale ja je pAse dharma nathI paNuM bAhyI dhana ane je pAse bAhA dhana eTaluM nathI, enI taMgI che, chatAM pAse je bharapUra dharmasukRta ane saguNa tathA dharmasAdhanAo che, te pitAnI vAtane saMpattimAna zrImaMta samaje. Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 233 ' pelA narasiMhanI vAta khabara che ne? pUrva janamamAM e bhikhArI ho, bhIkha mAgatA ya pUruM maLatuM nahotuM tethI ekavAra kaMTALIne bIje gAma javA nagara bahAra nIkaLatuM hatuM, tyAM ene muni maLyA. munine bhikhArI kahe "bApajI! bhUkhe maruM chuM nokarI ya nathI maLatI, majurI ya nathI maLatI, ne bhIkha mAge ya khAvA nathI maLatuM. mArA para dayA kare, kAMka raste batAve." muni kahe "dhama kara"! bhikhArI kahe "prabhu" mArI pAse eka paise ya nathI te zenAthI dharma karuM?" . bhikhArI zuM samajIne A kahI rahyo che. ke paisA vinA dharma zI rIte thAya?" e samajIne ke "dharma kare eTale pitAne svArtha tyAga karI bIjAnuM bhaluM karavuM, ane te dIna-dukhiyAne dAna karavAthI thAya." pUrva kALanI A kevI uttama samaja! jJAnIoe paNa dAna-zIla-tapa-bhAvanA e cAra prakAranA dharmamAM dAnadharma pahele mUkyo che. tIrthakara bhagavAna paNa mahAna cAritra dharmanuM pAlana karavA nIkaLe che te paNa pahelAM varasabhara dAna daIne nIkaLe che. amadAvAdamAM harakora zeThANI roja prabhudarzana karavA jatA te Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raratAmAM bhikhArIone dAna detAM detAM jatA hatA. koI moTI saMghayAtrA kADhe te paNa prayANa pUrve garIbene dAna daIne prayANa karatA. pUche - pra- dAna dharma pahelo kema? u0- kAraNa A che, ke dharma karavAnA che te AtmAnA uddhAra mATe. AtmAne uddhAra te ja thAya ke jIvane je vahAlAmAM vahAluM che ne je saMsAramAM bhaTakAvanAruM mukhya kAraNa che, ene tyAga karavAmAM Ave. je A mukhya ane atipriyane dharma karatAM vadhAre vahAluM ja karIne rAkhavAmAM Ave, te pachI enI AgaLa dharma gauNa thaI jAya che. eTale jarUra paDaye dharma karIne ya phaLamAM e ati priya vastu hastagata karI levAnuM mana thaI jAya che! have joIe te duniyAmAM mANasane paisA bahu vahAlA che, parigraha bahu vahAle che, ane paisA para ja gADha mUcha, viSaya-vilAse, ane AraMbha-samAraMbhenAM mahA pApe cAle che, tethI dhanamUcha e saMsAranuM AgevAna kAraNa che. have jIva dharma karavA jAya che, paraMtu paisA barAbara sAcavI rAkhIne! dA. ta. devadarzana karavA gaye paraMtu prabhunI AgaLa pUjAnI potAnI kazI sAmagrI na mUkI, yA darzana nahi, prabhunI pUjA karavA gaye dhanajaranAM jaI, viSaya Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 235 paraMtu pitAnI kazI pUjAnI vastu lIdhA vinA game, maMdiranA bhagavAna, maMdiranuM dUdha, maMdiranuM caMdana, maMdiranA puSpa, maMdiranI agarabattI, badhuM maMdiranuM, ne e laIne parabhAyuM ne piNAbAra maMDaye pUjA karavA! eNe A zuM karyuM? "bhagavAna ! tame vahAlA, paNa tamArA karatAM mArA paisA mane vadhAre vahAlA, eTale tamArI khAtara paisA na teDI nAkhuM, tamArI pUjA khAtara mArA paisAne upayoga na karuM, paraMtu jarUra paDaye paisA khAtara tamAre upayoga karIza." Ama prabhu karatAM ya paisAne vadhAre vahAlA rAkhavAne bhAva rAkhe. AmAM AtmAne ze uddhAra thAya? paisA AgaLa prabhu goNuM thaI gayA. jIvanamAM prabhune mukhya ryA vinA AtmAno uddhAra na thAya. saMsAranuM mukhya pApa "parigraha e salAmata te saMsAra salAmata ja rahene? (1) mATe e pariharUpI mULa pApa para kApa mUkavA. mATe dAna dharma pahelo kahyo. dharmanI mAtA dayA, pitA prabhu - (2) dAnadharma pahele hevAnuM bIjuM kAraNa e che ke "dayA dhammasya jaNaNI" dayA e dharmanI mAtA che, ane paramezvara e dharmanA pitA che. dharma joIe ene dharmanA mAtA-pitA vinA na cAle mATe Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIve para dayA pahelI karAya, ane paramezvaranuM bahumAna paheluM karAya, te ja dharmarUpI putrane janma thAya. "nA, huM te tapasyA karIza, dukhI jIvanI zakti chatAMya dayAbayA mAre karavAnI jarUra nathI. A bhAva rAkhe te dayA vinAnA kaThora dilamAM tapathI paNa dharmapariNati na UbhI thAya. ema, nA, huM te maMdiramAM maMjIrA vagADIza, ke stavananA ragaDA tANIza, paNa mArA paisA kharacI prabhunuM bahumAna satkAra karavAnI mAre jarUra nathI" A bhAva rAkhe te emAM parama upakArI paramAtmA pratye zuSka ane abhimAnI banelA dilamAM dharmanI pariNati na UbhI thAya. jIva pratye dayAnI ane bhagavAna pratye bahumAnanI avagaNanA karavAmAM haiyAnuM valaNa tapAse, haiyAnA pariNAma juo, kevA cAlI rahyA che. dharAra sAme bhUkhe jIva TaLavaLate dekhAtuM hoya ane ene dAna karI enuM DuM paNa duHkha dUra karavAnI IcchA ja na thAya, thoDI paNa dayA ja na karAya, e dila keTaluM kaThera? enA dilamAM dharma zI rIte Uge? dharma te UMcI vastu che. e kemaLa dilamAM Uge. dilamAM kamaLatA lAvavA dayA pahelI joIe. Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ema dharAra anaMta upakArI tIrthakara bhagavAna maLyA chatAM emanI AgaLa paisA para bahumAna eTaluM badhuM rAkhavuM che ke paisAnA mehamAM prabhunuM bahumAna jatuM karavuM. che, "paisA jatA karIne paisA karatAM prabhune bahuM mAnavAnuM karyuM emAM zo dharma AvI gaye?" te zuM thaI gayuM? ema prabhubahumAnanI avagaNanA karavI che enA dilamAM "hAya paisA !"nA tIvra rAgasaMkaleza paDayA hoya che, tyAM dharma zAne dilamAM Ave? tyAM te dhananA tIva rAgasaMkalezathI pApAnubaMdha evA UbhA thAya ke bhavAMtare pApabuddhi maLe, dharmabuddhi nahi! mammaNa zeTha ema ja sIdhI sAtamI narakagati evI pAye ke jemAM dharmabuddhinuM nAma nahi, ne kaSAya pApabudhdhi satata cAlu! mATe paisAnA evA tIvra rAgasaMkaleza rAkhavA jevA nathI e TALavA mATe pahele dAnadharma che. ' - A hisAba che zakti pahoMce che te jIvadayA ane prabhubahamAnamAM paisAnuM dAna karo e pahelo dharma. pele bhikhArI "dAna vinA dharma nahi" ema samajIne sAdhune kahe che "prabhu! pAse eka paise nathI, dharma zenAthI karuM?" Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 238 muninI amRtavANI : sAdhu kahe che je paisA hoya te te paisAthI dAnadharma thAya, paraMtu paisA na hoya te ya vItarAga paramAtmAnAM darzanathI paNa dharma thAya. evA vItarAga bhagavAnanAM darzana-vaMdana-stavana karavAmAM ApaNuM abhimAna tUTe che, ane emanA vItarAgatA guNa para bahumAna jAge che, ane A vItarAganuM ne vItarAgatAnuM bahumAna e vItarAgatA guNa sidhdha karavAnuM bIja che. bIja vAraMvAra siMcAya eTale emAMthI cheDa patra puSpa thaI aMte pAka rUpe-phaLa rUpe-vItarAgatA maLe. e maLe te A duHkhada saMsAramAM janama maraNanA pherA baMdha thaI jAya. mATe je A nagaramAM jinamaMdire ghaNuM che. te emAM tArAthI bane teTalIvAra vItarAga prabhunAM darzana-vaMdana-stavana karate rahe, mAtra bhUkhanuM ja duHkha zuM, badhA ya duHkha dharmathI jAya, sukha dharmathI maLe. pUrva janamamAM te dharma nathI karyo eTale ahIM tuM duHkhI che. have ahIM paNa dharma nahi kare, te AvatA bhave zuM dekhavA pAmIza?" muninI amRtavANu bhikhArIne haiye seMsarI ArapAra UtarI gaI. ene sacoTa lAgI gayuM ke "bhIkha mAgavAnuM ja eka jIvana jIvIne te huM AvA Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 239 mahAkiMmatI dharma sAdhavA gya A atidurlabha mAnava janamane barabAda karI rahyo chuM. sAruM thayuM AvA mahAupakArI guru maLI gayA! mArI AMkha kholI nAkhI ! mane pazu karatAM mahA uttama mAnava avatAramAM sAruM karavA jevuM sAcuM sAdhI levA jevuM batAvyuM! te lAva, have vItarAga prabhunAM khUba khUba darzana vaMdana karavAnuM mukhya jIvana banAvuM" bhikhArI have dharmanI bhIkhavALe bane che - bhikhArI muninA pagamAM paDI gaye. AMkhamAM AMsa lAvIne kahe che "prabhu! prabhu Ape A raMka upara bhAre dayA karI! mahAna hitane mArga batAvyuM ! have huM eja karIza ethI mArA janama janama sudharI jaze. ke zrImaMte mane Dhagale paisA ApI dIdhA hota te ya e paisAthI mArA AtmAnuM kazuM bhaluM thAta nahi, mAtra e paisAthI khAIpI meja karI letA eTaluM ja; paraMtu emAM te dharma vinA jIvana pUruM karI pAche saMsAramAM bhaTakate thaI jAta! eTale have te jIvanamAM bhIkha mAgavAnuM mukhya nahi, paraMtu prabhudarzana-vaMdana mukhya karIza. A te tame mane dharma ApI mArA janama janama sudhArI nAkhyA! ahAhAhA! bhaluM thajo tamAruM tamAro keTale AbhAra mAnuM ! dhanya tamArI dayAne !" Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhikhArInAM prabhudarzana kevA? - bhikhArI have pahee pAcho nagaramAM ane eNe jinamaMdiramAM prabhunAM darzana-vaMdana zaruM karI dIdhAM, kevAMka e darzana-vaMdana haze? jIvanamAM pahelIvAra sAdhu pAsethI vItarAga prabhunI oLakha meLavI che. prabhune ne prabhunAM darzana-vaMdanane aciMtya prabhAva jANe che, eTale prabhu para ovArI gayuM che! have e prabhunAM ahIM darzana-vaMdana karavA maLe che e vakhate enA mAMca khaDA thaI jAya che! manane Azcarya thAya che ke "ahe! ahe! huM bhAgyahIna, ane mane A vizvazreSTha bhAgyanidhi bhagavAnanI prApti !" Ama prabhu maLavA para ene bhAre ahaMbhAva UbhuM thaye che, eTale prabhunAM darzana-vaMdanamAM dile gadugada thaI jAya che. prabhu para bhAre ahobhAvathI darzana karatAM gAMDe ghelA thaI jAya che. bhagavAna upara A ahobhAve paNa eka ja vAranA darzanamAM nahi, paNa vAraMvAra darzana karatAM karatAM dilamAM AvyA kare che. ema gadagadatA ya eka ja vAranA prabhudarzana-vaMdanamAM nahi, paraMtu jyAre jyAre darzana-vaMdana kare che tyAre tyAre dila gadgada saheje thaI Ave che. janamane dhamI nahi, na ja dharma pAmela ane ciMtharehAla duHkhI bhikhArI, enAM A prabhudarzana, te tamArA prabhudarzana kevA? Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 241 have eka vizeSatA juo, ke darzana-vaMdanamAM dila gaddagada thavAnuM kAraNa have mAtra e nathI ke "kyAM mArI bhikhArI avasthA ne kayAM mane maLelAM A vizvazreSTha vitarAga prabhunAM darzana-vaMdana" paraMtu have te ene bahu darzana-vaMdana thayAM ane emAM vaLI maMdiramAM hajAre bhAvikone darzana-vaMdana-pUjana karatA jue che tethI prabhunAM darzana-vaMdana rUpI dharmanuM mahAmUlya vizeSa samajAya che, tethI have te pitAnI pUrvanI dharmahIna dazAnI bhAre dhRNuM paNa thAya che. eTale have ema lAge che ke - "arerere ! kayAM mArI pUrvanI gejhArI dharmahIna dazA? ne kayAM Aje A mahAna dharmasAdhanAnI avasthA?" Ama, ahaMbhAvanAM be kAraNa- (1) deva-guru-dharmanuM mahAnidhAna rUpa lAge ne (2) petAnI dharmahIna dazA para bhAre dhRNA thAya. dharmahIna dazAvALI jAta paranI napharata dharmasAdhanAmAM dila gadagada karI nAkhe che. prabhudarzana-vaMdana je UMcA ane nirAzaMsa bhAvathI karAve che ethI bhikhArIne puNya vadhatuM jAya che. ethI khAvA-pIvAnuM maLavAmAM have ciMtA rahetI nathI. paraMtu e tyAM e hisAba nathI mAMDate ke "cAle darzana phaLyA! khAvApIvAnuM sukhapUrvaka have maLI Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahe che!' kAraNa? ene dharmane UMce mahimA samajAyA pachI darzana-vaMdana dharmanA badalAmAM khAnapAna maLe evI kaI ja AzaMsA nathI ene te have potAnI pUrvanI dharmahIna dazA karaDe che, eTale ene ei dazA TaLI ene ja AnaMda che. nirAzasabhAva (3) dharmasAdhanAmAM trIjI vastu A jarUrI che,- nirAzasabhA. dharmanI sAdhanA kare emAM kazI laukika dunyavI phaLanI AzaMsA kAmanA na rAkhe. kaI pUche "dharma kema kare che?" to A ja javAba ke dharmahIna dazA bhUDI che, e bhUMDI pazu jevI anArya jevI dhamahIna dazAmAMthI bacavA mATe dharma karuM chuM. uttama mAnava janama ane emAM uttama dharmasAdhaka dazA nahi? ne bhUMDI dharmahIna dazA? bhUDA avatAramAM bhUMDI dharmahIna dazA chAjalI kahevAya, paNa uttama avatAramAM e na zobhe. bhikhArImAM have A AvI gayuM che, dharma te hajI prAraMbhane prabhudarzana-vaMdanane ja karI rahyo che, paraMtu Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zu dharmasAdhanAnI zarata:(1) e atyaMta kartavya mAnIne, (2) emAM UMce abhAva tathA gadagada dila rAkhIne (3) emAM nirAzasabhAva rAkhIne, temaja (4) dharma sAdhatI vakhate badhI je AhArAdinI ke kaSAyanI saMjJAne aTakAvIne dharma sAdhI rahyo che. dharmasAdhanAnI A cAra vizeSatAo bhikhArInA dharmanA jesane (pAvarane) ane vegane vadhArI rahyA che. ene prabhAva pachInA bhave jovA maLe che ke alabat pUrvanA keI tevA karmanA udaye tevA tevA aciMtyA maraNuta jevA vidana vAraMvAra UbhA thavA chatAM ene gebI sahAya mAtra nahi, paNa AgaLa AgaLa unnati maLatI jAya che. A prabhAva kene? sAmAnya prabhudarzanane nahi, paNa uparokta cAre sAdhanathI pAvaraphula (zilA) devadarzana-vaMdana thayelA tene. jIvanamAM vicAravA jevuM che ke ApaNI kathI ekAda paNa dharma sAdhanA A cAra sAdhanathI saMpana che? eka navakAra smaraNanI ke devadarzananI evI kharI? ke e karatI vakhate Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 (1) e atyaMta kartavya lAge? (2) enA para ahobhAva UchaLato hoya? sAthe emAM dila gaddagada bhInuM bhInuM thatuM hoya? (3) enI pAchaLa koI karatAM kaMI ja dunyavI AzaMsA lAlaca na hoya? (4). e vakhate kaI ja AhAra saMjJA, viSayasaMjJA, parigrahasaMjJA nidrA-ArAmanI saMjJA yA krodhAdi kaSAyanI saMjJA leza paNa UThatI na hoya? (1) pahelI te emAM atyaMta kartavyatAnI buddhi hoya te e navakAra smaraNa ke devadarzana ja eTalo badhA atyaMta kartavya lAgavAthI mana emAM ja eMTI gayuM hoya; eTale tyAM bIje kaI paNa vicAra ja na Ave; bIjA trIjA vicAra AvavAnI phariyAda ja na hoya. sAdhanAmAM evI he lAge ke jANe A ja karyA karuM' ema manane thAya. asalamAM joIe te badhIya dharmasAdhanAne eka mukhya udeza e che ke manane pApavicAra-pApabhAva-ane phajula vikalpathI bacAvavuM kemake "mana laI jAve mokSamAM ne mana hI ya naraka mejhAra Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAra kiyAe zuM Ape che? pApavicAre ane pApabhAve ! ke jenAthI tiryaMcagati Adi durgatinAM ja pApa baMdhAya. dharmasAdhanA ati kartavya lAgIne mana emAM cuMTayuM rahe te pilA pApavicAre ane pApabhAvethI acAya. marUdevA mAtAne atyaMta kartavyabuddhie vItarAga banAvyA : atyaMta kartavyabuddhinuM mahatva ochuM samajatA nahi. mAdevA mAtA enA para kevaLajJAna pAmyA che ! kevI rIte? e pahelAM putrahavALA hatA eTale putra 2Sabhadeva prabhune kevaLajJAna thayuM ne bharata cakravatI dAdI mAtAne prabhunA samavasaraNa pAse laI gayA, tyAM vanamAM rakhaDatA dhArelA putrane mahAaizvaryavALA joI rAjInA reDa thaI gayA! paraMtu tyAM mAtAne putramehathI jarAka huM e lAgyuM ke jenI khAtara huM hajAra varasa rei, ane have enI sAme huM jAte maLavA AvuM chuM, te e mane jarA belAvata paNa nathI ? Ama jarAka kheTuM lAgyuM paraMtu pachI bahu bhadraka dilanA, te tarata anyatva bhAvanAmAM vaLI gayA! jhaTa vicAryuM ke maravAnI anyatva bhAvanA : Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM belAvavA lAyaka heta te e ghara mUkI cAritra laIne jaMgalamAM rakhaDavA zuM kAma jAta? gharavAsanI sahelasapATI mUkIne gAmegAma ekalA viharavAnA kaSTa zuM kAma upAData? mATe huM belAvavA lAyaka ne meha karavA lAyaka chuM ja nahi. A jagatamAM keIja keIne belAvavA lAyaka arthAta meha karavA lAyaka nathI; kemake keIja mAruM pitAnuM che ja nahi. badhA ja mAre parAyA che." Ama anyatva bhAvanAmAM caDyA. A zuM karyuM? dAna-zIla-tapa-bhAvanA e cAra prakAranA dharmamAMthI chelI bhAvanA dharmanI sAdhanA hAthamAM lIdhI. te basa, have eja bhAvanA atyaMta kartavya banAvI, te emAM ja mana ceTI gayuM ceTI gayuM evuM, ke enI ja dhArA AgaLa vadhI ! "jagatamAM badhuM ja mArAthI anya che' e sUtra upara vicAradhArA cAlI te emAM badhA"mAM pitAnA putra-pitrAdi parivAranA meha uparAMta saMpatti vagerenA meha-Asakti-AkarSaNa te nIkaLI ja gayA, vadhArAmAM pitAnI kAyA kAyAnI zAtA-sukhazIlatA, yAvat pitAnA ahaMva suddhAM paranA meha-Asakti-ArSaNa nIkaLI gayA ! eTale jhaTa Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ emane dharmadhyAna zukaladhyAnanI dhArA lAgI, anAsakta cAga nivikala5 dazA ane vItarAga avasthA AvIne UbhI rahI! pachI te kema? te ke tarata kevaLajJAna thayuM, ane AyuSya ahIM ja pUrNa thAya che eTale tarata ja mekSa sAdhI gayA! anyatva bhAvanAmAM atyaMta kartavayabhAva vItarAgabhAva sudhI laI jAya - A badhuM zAnA upara ? anyatva bhAvanAnI dharma sAdhanAmAM atyaMta kartavyabhAva e lagADI dIdho ke TheTha vItarAgatA sudhI pahoMcADe. emAM mokSa sudhInuM maMDANa maMDAI gayuM. A atyaMta kartavyabhAva na hota te te vacamAM bIjA trIjA vicAra AvI javAthI dhyAna zreNi na maMDAta. AnI sAme vicAre, ApaNAM prabhudarzana, prabhupUjA, navakAramALA, sAmAyika, pratikramaNa, kAussagga, vageremAMthI kaI eka sAdhanA AvA atyaMta kartavyabhAvathI thAya che ke jemAM eka paNa bIje vicAra nahi? kahe che "amAruM bhAgya nathI; khoTuM na belAya; tapAsa dharmamAM kamabhAgya-kamanasIbI che? ke kamagaraja ane kamapuruSArtha che?. - Ama ja ApaNe gothAM khAIe chIe. vAstavamAM ApaNI garaja ane puruSArthanI khAmI che; hajI Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra48 dharmasAdhanane ati kartavya mAnavAnI enI garaja ApaNane nathI, tethI ja ApaNe dharma sAdhanAne ati kartavya tarIke sAdhavAne puruSArtha nathI karatA, ane deSa bhAgyane daIe chIe ke "mAruM bhAgya sAruM nathI, tethI evI dharmasAdhanA thatI nathI." marudevA mAtAne sAcuM mAnavAnI garaja jAgI, huM ? dIkare mane, ATale enI sAme AvuM chatAM, lAve nahi?' evI mehanI mAnyatA paDatI mUkavAnI, ane "jagatamAM kazuM ApaNuM nathI, badhuM ApaNAthI para che, anya che, parAyuM che." e sAcI mAnyatA dharavAnI garaja jAgI; ane e pramANe mAnavAne puruSArtha karyo. te e karyo ke emAM vacce pitAnI kAyAne, uMmarane, ke ahatvane vagere kaze vicAra lAvyA nahi. e anyatva bhAvanAne puruSArtha atyaMta kartavya tarIke karyo te tyAM dhyAnadhArA lAgI, zukaladhyAna lAgyuM, kSapakazreNi mAMDI, ane vItarAga banyA ! sarvasa banyA! ane mukta banyA! bhalA bheLA marudevA mAtA vItarAga bane, ne ApaNe peka-haziyAra te bhAvamAM bhamatA rahIe ! gautama svAmInI bhAvanA : khuda gautama svAmIjI mahArAje paNa prabhune nirvANa sAMbhaLI "he prabhu! 30-30 varasa tamArI Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra49 sAthe rahyo ane aMtakALe mane chUTe pADa?" e vicAra AvavA para tarata ja A vicAra karavAnuM pitAnuM ahatva mUkI dIdhuM. prabhu te vItarAga hitA emane 30 varasa sAthe rahenAre zuM, ke nahi rahenAra zaM, keInA ya upara rAga ke dveSa nahi; te huM kema rAgamAM phasAI beThe chuM? mArA AtmAnA zuddha svarUpamAM rAge ya nathI, ne dveSa paNa nathI, te zA mATe huM rAgAdinuM azuddha svarUpa pakaDI beThe chuM? ema zuddha AtmasvarUpanA ciMtanamAM caDI gayA. e ciMtana kevuMka atyanta kartavya banI gayuM haze ke emAM have paNa prabhue Aghe kADhatAM zeDuM kahevuM te joIe ne?" e kaze bIjo vicAra ja pesavA dIdhuM nahIM, te e zuddha svarUpanuM citana zukaladhyAna svarUpa banA gayuM! ne kevaLajJAna apAvanAruM banI gayuM...! dharmasAdhanAmAM ati jarUrI sAdhanapharIthI yAda kare, dharmasAdhanA (1) AvI atyaMta kartavya mAnIne karo, emAM ahobhAva jAgate rAkhe zI rIte? bhikhArIne apUrva nidhAna maLyA para ahobhAva thAya e rIte ahobhAva manamAM lAvyA kare. sAthe, (2) sAdhanAmAM gaddagada bhAva lAve, e paNa jema pilA bhikhArIne aNaciMtye mahAnidhAna maLI gayA Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25o para dila gaddagada thayuM bhInuM bhInuM thayuM e gadagada bhAva. A sAthe dharmasAdhanAmAM, (3) nirAzasabhAva rAkho. arthAt dharmanA phaLamAM dunyavI laukika vastu maLavAnI koI ja pRhA nahi rAkhavAnI. mahAna leTettara phaLa ane aNaciMtyA laukika phaLane ApanArA dharmane manamAnyA tuccha laukika phaLa mATe vece nahi. temaja, (4) dharmasAdhanA vakhate AhArAdi 10 pApasaMjJA UThavA na de. dharmamAM nirAzaM bhAva dharmamAM nirAzasabhAva kema Ave? - AmAM je nirAzasabhAva rAkhavA kahyuM, e lAvavA mATe haMmezA khAsa A vicAravAnuM che ke "evA aciMtya laukika le kettara phaLa ApanAra dharma pAse tuccha laukika phaLa mAgI levuM emAM (1) dharmanuM gaurava haNIe chIe, ane (2) dharma karatAM dunyavI vastune vadhu mahatva ApIe chIe. (1) dharma te mATe cakravartI che. cakravartInI kaI sevA kare ene prasanna kare, ene cakavartI na dhAreluM InAma ApavAnuM hoya che, paraMtu mANasa pote ja je Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cakavartI pAse tuccha phaLa moMgA"da mAge mane zIdhuM apAvI do" te cakravatIne apamAna jevuM lAge ke "A rAMkaDe mArI ATalI ja kiMmata samaje che ke huM ATaluM ja ApI zakuM? mUrkha mArI pAse A mAge che?" te vyavahAramAM paNa dekhAya che ke patnI patinI sevA bajAvatI hoya paNa sAthe sAthe mAga mAga karatI hoya ke "mane paisA Ape paisA Ape, mane A lAvI Apa ne te lAvI Apa" te samaju pati paisA te Ape, vastu ya lAvI te Ape, paNa enA dilamAM patnI evuM sthAna nathI pAmI zakatI. patnIne nirAzasabhAva : tyAre je patnI pite te na mAgatI hoya, paraMtu pati sAmethI pUchato hoya ke "tamAre zuM joIe che?" ane patnI kahetA hoya ke mAre kazuM joituM nathI. mAre te tame maLI gayA eTale badhuM ja maLI gayuM che, tamArI sevA ja mAre joIe che mAre bIjuM kAMI joItuM nathI, te e patnI patinA dilamAM UMcuM sthAna pAme che, ane patnInA dilamAM paNa patisevA AgaLa jagatanI vastune mahatva ja nahi, mukhya sthAna nahi, Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , rapara paraMtu dilamAM pati ane patinI sevA ja mahatva pAme che, mukhya sthAna pAme che. basa, A rIte ApaNe dharma te sevIe paNa dharma pAse A ne te mAga-mAga karIe, te samajavuM dharma eTale ke dharmane dalAla zubha karma mAgyuM ApI te de, paraMtu dharmanA dilamAM ApaNe evuM sAruM sthAna na pAmIe. (2) are! ApaNA dilamAM paNa mukhya sthAna vadhu mahattva dharma nathI pAmate, paraMtu mAgelI jagatanI vastu ja mukhya sthAna pAme che, vadhu mahatvanI bane che; arthAta dilamAM mahatva dharmanuM nahi, paNa dunyavI vastunuM rahe che. tyAre je dharma pAse ApaNe kazuM mAgatA nathI, dharma pAsethI ApaNane kazI apekSA nathI, ApaNuM mana emaja kahe che ke "mAre dharmasevA ja joIe che, sevAnA badalAmAM duniyAnuM kazuM joItuM nathI, mAre te dharmanI sevanA sAdhano maLI che eTale badhuM ja maLI gayuM che...Ama A paNa haiyAmAM mukhya sthAna dharma ane dharmasevAnuM rahe. e zuM thayuM? - jema nirAzaMsa patnIne dilamAM mahatva pati ane patisevAnuM, paNa jagatanI vastunuM nahi, ema nirAzasa dharmasAdhakane dilamAM mahatva dharma-dharmasevAnuM, paNa jagatanI vastunuM nahi. Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 253 Ama je dilamAM mukhya sthAna dharmanuM rahe che, te pachI dharma te UMcAmAM UMce kadaradAna svAmI che; eTale enA dalAla puNyakama taraphathI jagatanI UMcI UMcI vastu maLI jAya che, ne chatAM paNa ApaNe mana enI je mahattA nahi, te mahattA dharmanI ane dharmasevAnI rahe che. dhama sevIne enI pAsethI dunyavI kazuM maLavAnI pRhA nathI, apekSA nathI, AzaMsA nathI, te e nirIhabhAva che, nirAzaMsa bhAva che, ane emAM ja ApaNA dilamAM dunyavI kaI paNa vastu karatAM dharmanuM UMcuM mUlyAMkana UMcuM sthAna rahe che. te paNa nirAzasabhAve dharma sAdhavAmAM ahIM ane paralokamAM paNa ApaNe mana mahatva dharmanuM, kintu jagatanI vastunuM nahi. : (1) devapAlane nirAzasabhAva - nirAzaMsa bhAve karAtI dharmasAdhanA aMge pelA arihaMtapadanA ArAdhaka devapAlane prasaMga khyAlamAM che ne? zeThanA DherA cAranAra e kSatriya jAtane rajapUta nekara. ene jaMgalamAM tUTelI bhekhaDamAMthI gaSabhadeva bhagavAnanI suMdara pratimA maLI! nhAI behI tyAM nAnuM maMdira jevuM banAvI emAM prabhune rAkhI pUje che, ane mahAnidhAna pAme samajI ene "aho! Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra54 ahA! mane te A bhagavAna maLyA !" ema ene eTale badhe ahobhAva thAya che ke e tyAM pratijJA kare che ke "prabhu! tamArA darzana-pUjana vinA keI divase meMmAM pANInuM TIpu na nAkhuM." basa, pachI te roja DherAM carAvavA Ave tyAre darzana-pUjana kare che, ane emAM dila khUba ja gadagada thaI jAya che ke "ahA ! mArA jevA eka niSpaNiyAne A zuM maLI gayuM?' A prabhunA darzana-pUjanathI ene zuM joItuM hatuM? kazuM ja nahi. nirAzaMlAvanI sAdhanA che. ene mana bhagavAnanI bhakti maLI e badhuM ja maLI gayuM che kemake samaje che ke jIvananI zabhA paisA vagerethI nahi, paNa prabhubhaktithI ja che. ekavAra varasAdanI bhAre helI sAta divasa cAlI emAM jaMgalamAM jaI zake nahi, te khAnapAna kAMI ja karyuM nahi, tema ene pastA paNa na thaye ke "hAya ! AvI bAdhA-pratijJA kayAM karI beThe ke, huM sAta sAta divasa khAdhA-pIdhA vinAne rahyo!' hA, ene saMtApa hatuM ke "hAya! prabhubhakti vinAnA A mArA divasa vAMjhiyA divasa jAya che!" zuM A? nirAzaMsAbhAva. " ! dharmathI zuM joIe che? kazuM ja nahi, dharma ja Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 255 e che. prabhubhaktithI prabhubhakita ja raIe che, bIjuM kazuM joItuM nathI. devapAlane ko pastAve? - AThame divase varasAda baMdha, te UghADa nIkaLatAM devapAla prabhu pAse jaI re, "prabhu! prabhu! tArI bhakti vinA mArA sAta sAta divasa vAMjhiyA gayA! mane mApha karaje meM sAta divasa tArI bhakti na karI, tArI saMbhALa karavA na pAme. mArA nAtha! mane AvI sajA karIza nA ke mane tArI bhakti na maLe; bhale mahinAnA upavAsa karavAnuM Apaje te karIza, paraMtu tArI bhakti vinAne eka divasa mAre na jAya..." gadagada dile devapAla AMkhamAM daDadaDa AMsu sAthe prabhunI AgaLa roI rahyo che, tyAM cakezvarI devI AvI kahe che - "devapAla! deva pAla! A prabhunI huM adhiSThAyaka devI chuM, tArI bhakti joI bahu ja prasanna thaI chuM. bhaktinA badalAmAM mAga mAge te ApuM... devapAla kahe che "mane prabhubhakti Ape devI kahe, "are! e te tArI pAse che ja.' A kahe "kyAM mArI pAse che? mArI pAse hota te te A mArA 7-7 divasa prabhubhakti vinAnA kema jAta?" Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 devI kahe "A te tArI bhaktinI dhagaze bhaktinI pratijJAe tArI kasoTI karI, paNa reja reja DI ja kaTI Ave che? bAkI haM devatA chuM, devanuM darzana niSphaLa jAya nahi, mATe bhaktinA badalAmAM duniyAnuM game te sAruM kazuM mAgI le, rAjyapATa, khajAne devapAlane devIne paDakAraH prabhubhakti e airAvaNa hAthI, khajAne e gadheDe - devapAla kahe "tuM mane zuM lalacAve? tuM te mane mAro airAvaNa hAthI vecIne gadheDe kharIdI levA lalacAvI rahI che. tuM jANe che kharI ke tuM je kAMI rAjyapATa khajAne vagere Ape e gadheDA tulya che, jyAre mAre prabhubhakti e airAvaNa hAthI samAna che. ene huM vecuM? prabhubhaktinA badalAmAM mAre kazuM joItuM nathI, UMcI UMcI bhakti ja joIe che. mAre te A janmAre prabhubhaktithI pAvana thaI gayuM che, suzobhita banI gaye che! mAnavajanama kAMI rAjyapATa ke hIrA mANeka vagerenA khajAnAthI pAvana na thAya, bhite na thAya. jIvananI zabhA prabhubhakti che, dunyavI mAla-khajAnA nahi." : devI zuM kahe? hAtha joDayA! devapAlanI zikti para vizeSa vArI gaI. e kahe che - Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deva pAla! khera! tuM mAruM AkhuM nahi le, paraMtu tArA A utkRSTa bhaktinA pariNAmathI je tatkAla phaLe evuM puNya te bAMdhyuM che, ne enAthI AjathI sAtame divase tuM A nagarIne rAjA thaIza!" ema kahI devI aMtardhAna thaI gaI. zAstra kahe che - - utkRSTa puNya-pApa A bhavamAM phaLe che. devapAlane A sAMbhaLIne AnaMda na thaye ke "cAle. bhakti phaLI, sAtame divase rAjya maLaze, paNa ene te ulaTuM ciMtA thaI ke "hAya! rAjA thavAnuM? te te pachI rAjya saMbhALavAnI jaMjALamAM mArI prabhubhaktinuM zuM thaze!" zuM che A? nItarate nirAzasabhAva. prabhubhaktinA dharma pAsethI moTuM rAjyapATa ke kazuM ene joItuM nathI, dunyavI kaI cIjanI AzA-aziMsA-apekSA nathI. janamanI zobhA eNe prabhubhaktimAM je mAnI che, evI meTA rAjya pATanI samRddhimAM nahi. janma pAvana Aja mAre, dharma tuja sevana mahIM; bhAbhava anumodanA je maLI dhamasevA ahI. arthAt mAre te dharmasevAmAM prabhubhaktimAM Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 mAre janama pavitra thaI gaye! ane ahIM je mane A dharmasevA maLI enI mAtra ahIM ja anumodanA nahi, paNa bhavabhava mAre dharma pAmyAnI prabhubhakti pAyAnI anumehanA rahe. dunyavI kayI vastuthI janama pAvana thAya che? meTA cha khaMDanA rAjyathI nahi; kemake e cha khaMDanA rAjyavALe cakravatI te je emAM ne emAM rapa mare, te sIdhe narakamAM ja sidhAve che! te cha khaMDanA mahA sAmrAjya enA janamane zuM pAvana karyo? te pachI zI enI AzaMsA rAkhavAnI? AzaMsA mAtra adhikAdhika dharmanI kayAre bane ? jIvanamAM dharmane ja sarvesarva manAya tyAre, jIvanamAM dhama karavo kaThIna nathI, paraMtu jIvanamAM dharmane ja sarvesarvA rAkhave kaThina che. nirAzasabhAva hoya te ja dharmane sarvesarvA mAnI zakAya, sarvesarvA rAkhI zakAya. devapAle arihaMtabhaktine dharmane sarvesarvA rAkhe che, ne TheTha rAjA banyA ane rAjakuMvarI paraNavA maLyA pachI paNa arihaMtabhakti ja jIvanamAM sarvesarvAM rAkhI che, rAjya calAvavAnuM te zrAvaka mahAmAtyane soMpI dIdhuM che. te ja te arihaMta banavAnuM tIrthaMkaranAmakarma nAmanuM puNya kamAI gayA che! 1. Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 259 jIvanamAM arihaMtabhakti sarvesarvA eTale? bhakitanI AgaLa dunyavI samRddhi-vaibhava-sattA-ThakurAI- mAnamakazuM ja visAtamAM nahi. bhagavAnanI bhakti karIne AmAnuM zuM joIe che? kazuM ja nahi. joItuM nathI, paNa maLI gayuM che te AnaMda zemAM che? rAjyandri-mAnapAnamAM? ke arihaMtabhaktimAM? te ke arihaMtabhaktimAM AnaMda. kaheze,dharma ane samRddhi baMnemAM AnaMda kema nahi? bhakti ane bhaktinuM phaLa samRddhi, baMnemAM AnaMda kema nahi? - * pra- baMnemAM AnaMda na rAkhI zakAya ? u- A prazna pUchIne arihaMtabhakti ane dunyavI samRddhi baMnene eka haroLamAM mUke che, tethI arihaMtabhaktinI joDe raddhi-saMpatti-mAnapAna bhulAtA nathI! ene ya naMbara rAkhavA joIe che! e sUcave che ke hajI mana parathI Ane pakSapAta Uta nathI, ane arihaMtabhakitathI meLavavA lAyaka rAjyaRddhisaMpatti-mAnapAna lAgyA che ! paNa khabara nathI ke Rddhi saMpatti ane mAnapAna te bhavanA pherA Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhAranArA che, jyAre arihaMtabhakti bhavanA pherA kApanAra che.' dunyavI vaibhava-viSaye mAraNahAra che, arihaMtabhakti bajAraNahAra che." A dunyavI Rddhi-saMpattimAM citta AkarSAya tyAre bhagavAna bhulAya che, dharma bhulAya che, maitrI kSamA vagere bhAva bhulAya che nyAya-nIti bhulAya che! bhagavadbhakti-prIti ane maitrI kSamA vagere dharma to AtmAnA bhAvaprANa che. ene nAza karanAra rAjyaRddhi-saMpatti ane mAnapAna vagere e mAraNahAra gaNuya. cittanI samAdhisvasthatA gumAvanAra kezu? addhi-saMpatti ane dunyavI viSaye. emAM citta AkarSAyuM eTale citta asvastha banyuM samaje, svasthatA gaI samAdhi gaI samaje. samAdhi joie che? te ddhi-saMpatti ane mAnapAna tathA IdrinA viSanuM manamAM AkarSaNa mahatva paDatuM mUke. - je ene mahatva ApyuM, je ethI AnaMda maLe ema mAnyuM, te cittanI samAdhi gaI samaje, ja bhagavAna pAse eya dAma "jaya vAyusUya" sUtramAM "samAhi-maraNuM mAge che ne? Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 viSayenuM AkarSaNa e asamAdhi che - tyAM ja khyAla Ave joIe ke "huM je atyAre A duniyAnI trAddhi-saMpattine ane IndriyanA viSayane mahatva ApuM chuM enuM AkarSaNa rAkhuM chuM, enA AnaMda nisaMkeca bhegavuM chuM, te emAM citta asvastha che, cittamAM samAdhi nathI, asamAdhi che. pachI Ama ne Ama jiMdagIbhara calAye jaIza te samAdhi-maraNa yAne maraNa vakhate samAdhi kayAMthI rahevAnI hatI? aMtakALe samAdhi kema Ave? - mATe je mAre aMtakALe samAdhi joIe che te jIvanamAM samAdhine abhyAsa joIze, atyArathI ja mAre samAdhinI Teva pADavI joIe, ne e mATe A dunyavI vaibhava-viSAnAM AkarSaNa paDatA mUkavA joIe, ene mahatva ja na ApavuM joIe, emAM AnaMda hevAnuM na ja manAya; paNa AnaMda AvI jAya te cekI UThavuM joIe ke A vaibhava-viSaye te haLAhaLa jhera! emAM huM mUrakha AnaMda che mAnavA beThe?" meTA bharata cakavartI cakravartIne raMgarAga-bhegamAM beThA chatAM manamAM A eNkAmaNa rAkhatA, tethI "bharatajI mana hI meM vairAgI" emanA manamAM te vairAgya ja jhaLahaLate hate. Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra62 TharAgya eTale vaibhava-viSaya pratye jheranI daSTi. vairAgya eTale maibhava-viSayathI UbhagI javuM. - rAgya eTale bhava-viSayamAM jyAM AnaMdane anubhava thAya tyAM zarama lAgavI, ke "hAya! mane arihaMtabhakatane A ze AnaMda? bhaya lAge ke hAya! AmAM mAruM zuM thaze ?' samakitI jIva vairAgI hoya, eTale vaibhava-viSayethI Ubhagele heya, emAM bhayavALe ane zaramavALe heya. hajI e aviratimAM che, tyAgI nathI, tethI vaibhava- viSaya para rAga che, e game che emAM AnaMdane anubhava thAya che, paraMtu e badhAnI pAchaLa haiye. baLatarA che, bhaya che zarama che, jheranI dRSTi che pachI kema e arihaMtabhakti ane vaibhava-viSane samAna lekhe? kema e baMnemAM samAna rIte AnaMda mANe? e te samaje che ke arihaMtabhakti te tAraNahAra che, AtmAnA bhAvaprANa vairAgya kSamA maitrI vagerene poSanAra che. mATe emAM ja AnaMda maNAya enuM ja AkarSaNa rakhAya, ene ja mahatva apAya. bhakitadharmamAM ya AnaMda, ane vaibhava-viSayamAM ya AnaMda, be bane nahi. vaibhava-viSamAM je AnaMda mA, enuM AkarSaNa rahyuM, je ene mahattva ApyuM, te samajI rAkhe ke Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 263 cittanI samAdhi gaI. maraNa vakhate samAdhi joItI hoya to atyArathI enI taiyArI rAkhe, taiyArI A ke vaibhava-viSayanuM manamAM mahatva tadana mArI nAkhavuM, ene AkarSaNaAnaMda-pakSapAta paDatA mUkavA javalaMta vairAgya rAkhe te ja A bane. tyAre e paNa samajI rakhe ke sAcI arihaMtabhakti vairAgyavALI ja hoya, dunyavI vaibhava-viSaya-mAnasanmAna pratye jheranI daSTivALI heya. zekyane eramA putra, ema dharmIne vaibhavaviSaya: tethI ja bhaktinA badalAmAM e kazuM che nahi, are! vaibhava-viSaye maLI jAya te ya ethI bhakti lekhe lAgI, saphaLa thaI, ema mAne nahi. arihaMtanI bhaktivALe eTale ke arihaMtane bhakta te dunyavI vaibhava-viSayane viTaMbaNa rUpa dekhe kemake e badhA arihaMtane ane arihaMtabhaktine bhulAvanArA che. zekyane eramAryo mATe dIkare viTaMbaNuM rUpa lAge che, kemake e jue che ke "AnI AgaLa mArA dIkarAnuM mahattva nathI rahetuM." ema arihaMtane bhakta jue che ke "A vaibhava-viSaye. AgaLa mArA arihaMtanuM eTaluM mahatva nathI rahetuM. Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manamAM paisAnuM mahatva peThA pachI arihaMtanuM evuM mahatva nathI rahetuM eTale ja arihaMta khAtara paisA nathI teDI nAkhavAnuM mana nathI thatuM, paNa avasare paisAnI khAtara arihaMtane upayoga karavAnuM mana thAya che. mATe ja A paisA ne TakA tathA patnI-putra mevAmiThAI vagere badhA ja viTaMbaNuM rUpa che, jherarUpa che." arihaMtanA bhaktanI A samaja hoya pachI, arihaMtabhaktimAM ya AnaMda ane vaibhava-viSayamAM ya AnaMda, e be kema bane? RSabhadeva bhagavAna pAse 98 putro AjJA-svIkAra mAgatA bharata sAthe laDI levAnI saMmati mAgavA AvyA. tyAre bhagavAne vaibhava-viSa-parivAra vagere samagra dunyavI vastune viTaMbaNuM rUpa batAvI, emAM jheranI dRSTi dekhADI, te ja 98 patramAM vairAgya jhaLahaLI UThe ! ane tyAM ne tyAM ja bhagavAna pAse saMsAra tyAga karI cAritra laI lIdhuM ! ekaluM cAritra nahi, paNa haiyAmAM arihaMtanI bhAre bhakti vasAvI, ene pAchI evI vikasAvI ke cAritranA pariNAma arthAta saMyamanA ayavasAya UMcA UMcA vadhatA cAlyA! te vItarAga bhAva sudhI pahoMcI gayA ane kevaLajJAna pAmI gayA !.... Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 265 - bhagavAne dharma ane vaibhavaviSaye, baMnemAM AnaMda upade heta, te A dIkarA vairAgya pAmata? vairAgya zuM, arihaMtanI sAcI bhakti ke sAce dharma paNa na pAmata. - bhakti ane dharmanA mULamAM bairAgya joIe mATe "jaya viyarAya" sUtramAM pahelI mAgaNI bhavanirvedanI mUkI, bhavavairAgya-viSayavairAgyanI mUkI, pachI enA para mArgonuMsArinA arthAt tattAnusArina ISTaphaLa siddhi vagere mUkyA. vaLI bhavanirvedathI mAMDI paraWkaraNa sudhInI pahelI cha mAgaNIne laukika dharma laukika sauMdarya kahI, pachI "suhaguruge, tanvayaNa sevaNa" rUpa lakattara sauMdarya, lakattara dhama mU; ane e sUcavyuM ke bhavanirveda vagere lokika dharma prApta karyo hoya jIvanamAM utAryo heya e ja lokenara dharmane adhikArI che. saha guru jega' eTale zubha guru yAne cAstrisaMpanna gurune roga ane "tavayaNa sevaNuM" arthAt taduvacana guruvacananI ArAdhanA, A be kottara dharma che. enA pAyAmAM bhavaniveda che, viSayavairAgya che. viSayavairAgya eTale "viSaye sukhaAnaMdanuM sAdhana nahi, paNa viTaMbaNuM rUpa che, anaMta duHkhanuM sAdhana che. evI enA pratye jheranI daSTi. Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " ATalA vistArathI vicAryA pachI je vairAgya samajAI gaye haze, te have "dharma paNa sukhanuM sAdhana ane vaibhava-viSaye paNa sukhanuM sAdhana, dharmamAM ya AnaMda ane vaibhava-viSayamAM ya AnaMda" ema mAnavAnuM mana nahi thAya, ema bolavAnuM ya nahi karAya. - vaibhava-viSaya sukhanuM sAdhana ja nathI. e te anaMtA duHkhanuM sAdhana che. vaibhava-viSayomAM AnaMda nathI, paNa viTaMbaNuM che. jema strImAM laMpaTa mANasane kAmI mANasane strIne AnaMda nahi, paNa enI viTaMbaNA che. eTale A vaibhava-viSaye je viTaMbaNa rUpa jhera rUpa samajAya te pachI arihaMtabhakti vagere dharma karIne phaLa rUpe vaibhava-viSa mAgavAnuM icchavAnuM mana ja na thAya, ne bhakti vagere dharma nirAza sa bhAve niSkAma bhAve sAdhavAnuM thAya. (2) rAvaNanI nirAza bhakti sAdhanA : rAvaNa samakitI jIva hate. aSTApadajI para khUba bhAvapUrvakanI prabhubhakti pachI dharaNendra e bhakti joI prasanna thaI rAvaNane bhaktinA badalAmAM Icchita mAgI levA ghaNuM lalacA chatAM rAvaNa na lalacAye! kemake enI bhaktinI sAdhanA nirAzaMsa bhAvanI hatI eNe te eka ja kahyuM Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 217 bhakitanA phaLa rUpe mAre mekSa joIe che. e tuM na ApI zake ane tuM ApI zake e cIja mAre bhakitanA phaLa tarIke joItI nathI. huM bhakti karuM chuM te dunyavI kazI ja vastunI apekSA vinA mAtra janma-maraNanI viTaMbaNAthI mukta thavA mATe bela mane mukita ApI zake che?" * have zuM kare dharaNe? eNe hAtha joDyA "bhAI! hajI mAre ja mokSa huM karI zakatuM nathI tene mekSa zI rIte ApuM?" dharmanI sAdhanAmAM nirAzasabhAvanI balihArI che. - jyAre mana meTuM bane, tyAre ja dunyavI viSayane tuccha lekhe. mana mahAna banyA pachI prabhubhakti, tyAga, dAna, kSamA, saMyama, deva, guru vagerene ati kiMmatI lekhavAnuM mAnasika valaNa UbhuM thAya. mana viSayane tuccha dekhe tyAM pachI nirAzasabhAva rAkhave sahele. pachI te mana ja aMdarathI pokAratuM hoya ke IdrinA viSaye te AyArAma-gayArAma; ne te jAya tyAre bhAre zekanI poka mukAvanArA ! eTaluM ja nahi e gayA pahelAM ya pAchA rahe tyAM sudhI ya hadayanA bhAve bagADI zubha bhAvene visAre pADanArA ! emAM zuM kehavuM? zA ene mAthe caDAvavA?" Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (3) anakane nirAza bhAva - ahiMnnaka zrAvakanA samyaktvanI daDhatAthI Idra prazaMsA karI. eka devatAthI A sahana thayuM nahi, ne parIkSA karavA Avyo annaka vahANamAM mAla bharIne paradeza vepAra arthe jaI rahyo hate. tyAM devatAe ene jaina dharmanI zradhdhA mUkI devA kahyuM. ahaMnnaka kahe "e kadApi na bane." devatAe meTA pizAcanuM rUpa karI meTA guphA jevA meMDhAmAM karavatI jevA dAMta vacce ahaMnnakane Akhe ne Akhe gaLI cAvI khAvAnI dhamakI ApI. ahaMnnakanI adabhuta bhAvanA : mahA zrAvaka ahaMnnaka sAgAra anazana karI laI kAusagga dhyAnamAM rahI, bhAvanA bhAve che - __'eseva niggathe pavayaNe bhaThaThe samaThaThe paramaThaThe sese savva khalu aNaThaThe annitthtthe|' A ninya sAdhudharmapradhAna jinapravacana ja mAre ISTa che, samartha che, parama zreSTha vastu che. bAkI badhuM anartha rUpa ane mane aniSTa che." zuM karyuM A bhAvanAmAM potAnuM mAtra vahANa-mAlasAmAna ja nahi, paraMtu pitAnI kAyA suddhAne anartharUpa lekhI, e badhuM jAya te balA gaI ema bhAve che. eTale? "A badhuM anartharUpa jAo te Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 229 bhale jAe, paraMtu mArA hRdayamAMthI jinapravacana na jAo; kemake eja bhAraNa-samartha che, paramapadasAdhaka paramArtha che, anaMta bhAvasaMpattinuM saMpAdaka che.? Ama jyAM kAyAnA kuracA vadhAvI levAnI tayArI heya tyAM have devatA zuM kare? jue che ke Ane cAvI khAuM ne A khatama thaI jAya te ce pitAnA jainadharmanI zraddhA na mUke. chatAM vadhu cakAsavA vahANa sAthe DubADI devAnI dhamakI ApIne vahANane AkAzamAM sAta tADa jeTaluM bahu UMce laI jaI have tyAMthI sIdhuM nIce paTakavAnI dhamakI Ape che. paraMtu mahAna samakitI dharmAtmA ahaMnnaka aDela che, bAhya sarvasva gumAvavAnI taiyArI che, mAtra jaina dharmanI zraddhA gumAvavA taiyAra nathI. kaI samaja paNa dharma khAtara sarvasva jatuM karavAnI taiyArI? - A badhA zuM samajI beThelA haze ke AvI sarvasvanAzanI Apatti AnaMdathI vadhAvI le che! paNa dharma jAte karavA taiyAra nathI ! A ja ke AvI dharma parIkSAnI Apatti sivAya paNa evA karmasaMge keI akasmA-ghaTanA banI jAya te sarvasvanAza kayAM nathI thato? tyAre emAM te hAthamAM pachI kazuM rahetuM nathI, jyAre ahIM te Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270 ' (1) dharmazraddhA AtmAmAM ATalA sarvasvanA bhege TakAvI e dIrgha paraleka mATe AtmAmAM sthira thai jAya che ane (2) sarvasva bhega ApavAmAM AtmAnA zubha adhyavasAya khUba UMcA hoya che, tethI (3) ucca puNyAnubaMdhI puNya UbhuM thAya che. (4) dharmanI Teka rAkhavAmAM mananA adhyavasAye sArA, tethI zubha saMskArane vArase Ubhe thAya che. tyAre (5) ahIM paNa dharmanA AkarSaNa ane dharmanI Teka jALavavAthI mana masta ane jIvana AnaMdamaya bane che. te A badhI A leka paraka baMnemAM sArI sthiti joIne e mUkI dunyavI vastumAM zuM kAma lalacAya ? - devatA hAre che - ahaMnnaka zrAvakane aNanama joI devatA stabdha thaI jAya che!- "ahe! devatAI tAkAtane mahAta karanArI A mAnavIya tAkAta! !" devatA AkarSAI jAya che! jue che ke A mahAna zrAvaka kAMI enI dharmazraddhAthI Dage ema nathI. Idra kAMI mAla joyA vinA ema ne ema prazaMsA na karI hoya...." vanA Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 271 - devatA tarata devamAyA saMkelI laI vahANa svastha karI daI ahaMnnakanI AgaLa AvI namI paDI hAtha joDIne kahe che - " he mahAna zrAvaka ahaMnaka! mane kSamA karo. svargamAM Indra tamArI dharmazraddhAnA tamArA samyakatvanA guNa gAyA te mArAthI sahana na thaI zakayA, eTale meM tamArI parIkSA karavA tamane ATale trAsa Ape. huM tamArI kSamA mAguM chuM. dhanya che tamArI ATalI badhI nizcala jainadharma-zraddhAne ! enA badalAmAM tame je joIe te mAge. huM tamAruM zuM priya karuM?" ahaMnaka kahe "mAre te samyakatva nirmaLa karavAnI taka maLI, eTale tame mAruM kAMI ja bagADyuM nathI, tamAre zAnI kSamA mAgavAnI? mAre kAMI ja joItuM nathI. mAre mArI dharmazraddhA-samyakatvathI vadhIne jagatamAM zuM kiMmatI che ke samakitanA badalAmAM enI cAhanA rAkhavAnI hoya?" ahaMnaka A kema kahI zake che? kahe, eTalA ja mATe ke enA samyakatva dharmanI sAdhanA nirAzasabhAvathI che. devatA khUba Agraha kare che paraMtu ahaMnnakane mana dharmazraddhA e parama nidhAna che, eTale zuM kAma enAthI nIcenI bIjI kazI vastunI cAhanA kare ke lalacAya ane e mAge? Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmamAM nirAzasabhAva rAkhavAthI bAhya saMpattine dharmanI heTha mAne, ne dharmamAM jema vadhe. , nirAzasabhAva ane remavALe dharma pAse hoya pachI duniyAnA sukhasAdhana tuccha lAge ane dunyavI Apatti ya keAI visAtamAM na lAge, sukha-duHkhamAM dubaLA na paDAya. ApaNu pAse nirAzasabhAva ane evuM dharmanuM jema nathI tethI dunyavI sukha-duHkhamAM dubaLA paDIe chIe. (4) sudarzanajIva-nokarane nirAzasabhAva : pelA zuLInuM siMhAsana thanAra sudarzana zeThanA pUrva bhave emanA jIva nekaranI hakIktanI khabara che ne? jaMgalamAM mahAtmA pAsethI eka mAtra "name arihaMtANuM" pada maLeluM, ane zeThanAM samarthanathI enA para atIva zraddhAvALa bane. tethI rAta-divasa enI raTaNa lagAvelI te e raTaNAthI ene janama-maraNanA aMta sivAya kazuM joItuM nahatuM. nirAzasabhAve mAtra e padanI raTaNune dharma sevate, te enAthI enAmAM dharmanuM jema evuM joradAra hatuM ke pachI ene dunyavI sukha-samRddhi ya joitI nahotI, temaja maraNAnta kaSTa AvyuM te e dukha paNa ene visAtamAM nathI. - nadI tarI javA nadImAM eNe UMcI bhekhaDa parathI jhaMpe mAryo che, emAM nadInI aMdaramAMnA ciTakelA Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 273 UbhA lAkaDAnA khUTA para paDavAthI khUTAthI peTa phATI gayuM che, khUTAmAM pite paravAI gayuM che, pAcho khUTe cikaNe eTale be hAthe ene pakaDIne UMcA thaI peTa kADhI levA jevI ya sthiti rahI nathI, eTale khUTe peTamAM ghecAyAnI pIDA aparaMpAra che, temaja meM paNa pANInI aMdaramAM hAI zvAsa paNa guMgaLAI rahyo che. Ama maraNaH bhArI pIDA anubhavI rahyo che, chatAM peluM "name arihaMtANuM" padanuM enuM raTaNa evuM jemavALuM sattvavALuM che ke A vedanAne visAtamAM na lekhatAM vedanAnuM dhyAna mUkI "name arihaMtANuM" nI raTaNAmAM ja ati lIna banyA che. je manamAM AzaMsA heta ke "A name arihaMtANunI raTaNAnA dharmathI kamamAM kAma AvA bhayaMkara kaSTa te dura thaI ja javA ja joIe, te ahIM A bhayaMkara kaSTamAM dubaLo paData ane dharmanuM jema na jALavI zakata. paraMtu evI apekSA ja nathI rAkhI eTale kaSTamAM zuM kAma dubaLo paDI dharmanuM jema gumAve ? savathI ekSasava : basa, tyAM satvathI "name arihaMtANuM" nI raTaNAmAM marIne tarata e sudarzana zeThane bhava pAme che, ke jyAM sattva vikasAvI rUpALI ane sAmethI bheganI Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 prArthanA karatI abhayArANIthI na lalacAtAM brahmacaryamAM aDaga rahe che! temaja pachIthI rANIne kheTe Aropa zeThanA mAthe caDatAM zULInI sajA ya vadhAvI laI rANInI ahisA khAtara rANInA prapaMca aMge mauna rAkhavAnuM sava dAkhave che! Ama sattvanA vikAsa para eja bhavamAM cAritra ane eja bhavamAM mekSa pAme che. zeTha pUrvabhave ane ahIM bhayaMkara kaSTamAM ya dubaLA na paDayA, ke lAlacamAM ya dUbaLa na paDayA te ApaNe kaSTa-ApattimAM kema dubaLA paDIe chIe? kema manane ema thAya che ke huM ATalo dharma karuM chuM dharmanI zraddhA rAkhuM chuM, ne mane A kaSTa ? A Apatti?" Ama sukhaduHkhamAM dubaLA paDavAnuM kAraNa A ja ke dharma pAsethI apekSA che AzaMsA che ke "dhama mane sukha Ape, mAzaM duHkha miTAve." A AzaMsA apekSA hoya eTale pachI dharmathI kaSTa haTatuM na dekhAya eTale dharmanuM jema na Take, ane kaSTa ja mana para bahu vasI jAya pilA nekarane dharmathI kaSTa haTe" evI apekSA ja nathI. enI te dharmanI nirAzasabhAvanI sAdhanA che, tethI mana para kaSTane na letAM vadhu jomathI "name arihaMtANa' padanI raTaNane le che. Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra75 pUrvabhavanA dharmanA mathI sudarzanane keTalA dharmasattva? : tyAre jue, ATalA bhayaMkara kaSTa vacce dharmajema dharmasava khUba jALaveluM-vikasAveluM che, tethI enuM parabhave InAma kevuMka UMcu maLyuM ! sudarzana zeThanA bhavamAM (1) zrImaMtAI chatAM dara caudaze piSadha karavAnuM dharma satva! (2) emAMya gAma bahAra zunya gharamAM rAtrinA paSadha pratimAnuM sava! (3) vaLI mitranI patnIe emane prapaMcathI ghare bolAvI bhega mATe lalacAvyA, te jarAya na lalacAvAnuM dharmasava! () tathA abhayArANIe paNa phasAvI emaja lalacAvyA, te ya na lalacAvAnuM dharmasava! A brahmacaryanuM satva! ane pachI (5) rANIe khoTe Apa caDAvI pakaDAvyA, rAjAe zULInI sajAne Dara dekhADI zeThane khulAse karavA kahyuM, chatAM pitAnA khulAsAthI rANu bicArI para meTI sajA AvI paDe tethI mauna rahI ahiMsA vadhAvI levA sudhInuM sattva ! Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra76 bele eka janmamAM kaSTa veThIne dunyavI duHkhaApatti visAtamAM na gaNuM dharmasatva akhaMDa rAkhyAnAM A kevAMka UMcAM phaLa! ane enuM saravALe mahAphaLa kevuM e ja janamamAM cAritra ane sarva karmane aMta! saMsAra paraMparAne aMta! anAdinI cAlelI janma-maraNanI viTaMbaNane kAyamI aMta ! mahAsatvanA pAyA kema paDe? : A badhuM nirAzaMsabhAvanI dharmasAdhanAnuM phaLa samajaje. bhavAMtara mATe sudarzana zeTha jevA keTalAya prakAranA mahAsattvanA pAyA nAkhavA hoya te ahIM A suMdara Arya jena mAnava-janamamAM avakAza che. (1) dAna-zIla-tapa-bhAvanA, (2) samyagdarzanajJAna-cAritra, (3) ahiMsA-satya nIti, (4) sadAcArabrahmacarya--parigrahakapa, (5) jinabhakti-sAdhusevAsaMghavAtsalya (6) tyAga-vrata-niyama paropakAra, vagere dharmanA ghaNA prakAra che. emAMthI chevaTe ekAda paNa prakArane aDaga satvathI nirAzasabhAve sAdhatA raho, te jIvananA aMtakALa sudhI, te AgAmI mahAsattvanA pAyA nakhAya che. nirAzasabhAva Ave eTale dharmasAdhanAthI dunyavI kAMI phaLa joItuM nathI, tethI sAdhanAmAM ekAkAratA jAme che. kAraNa? Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 277 satInI jema niSkAma sevA : dharmasAdhanAthI kazuM joItuM nathI, te pachI dharmasAdhanA zA mATe karavAnI? ATalA mATe karavAnI ke jema nispRhI suzIla satI strIne pati pAsethI sArA vastra alaMkAra paisA vagere kazuM joItuM nathI, te pachI pUcho ene ke "tuM bhAre patisevA kema kare che?" te e kaheze eTalA ja mATe ke pati mahAguNiyala che ane mArA sadUbhAge mane AvA pati ArAdhavA maLyA che, te basa, emanI sevA ja karuM." "paNa sevAthI tAre zuM joIe che?" "mAre guNiyalanI sevAthI guNa ja joIe che, jIvanamAM pavitratA joIe che, ke Igyane AtmasamarpaNa karavAnuM joIe che.' ema ApaNane lAge ke "dharma mahAguNiyala mahA pavitra che, A dharma e mahAna sadabhAgye mane maLe che, te basa, enI ArAdhanA ja karate rahuM. dharmanI sevAthI adhikAdhika dharma ja joIe che, pavitratA joIe che, dharmane samarpita thavAnuM joIe che." evI samajathI nirAzasabhAve dharmasAdhanA thAya. 4 zuM sAdhana : saMjJAnirodha : e mATe zuM vicAravuM ? Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra78 dharmasAdhanA vakhate A eka sAvadhAnI joIe ke kaI prakAranI AhAra saMjJA-viSayasaMjJA-parigrahasaMjJA nidrAsaMjJA-bhayasaMjJA, yA ke dhasaMjJA-mAnasaMjJA vagere pApasaMjJA naDI na jAya. dharmasAdhana vakhate pApasaMjJAne suvADI rAkhavAnI, jAgavA ja nahi devAnI. kadAca manamAM AvI jAya te tarata zubha bhAvanAthI ene khaMkherI nAkhavAnI, nahitara saMjJAnI dakhalathI sAdhanAmAM akhaMDa citta akhaMDa ' ullAsa nahi rahe. dA. ta. vyAkhyAnamAM beThA che, bhUkha lAgI, tyAM je bhejananA vicAra AvyA, te vyAkhyAnanA viSayamAM mana sthira nahi rahe. tethI tyAM saMjJA A vicArI dAbavI joIe ke "jIva! bhajana te anaMtA karyA, e zuM tAraze? tAraNahAra te jinavANuM che." ema dA. ta. prabhudarzana ke caityavaMdana vakhate kaI prabhunI ADe Ubhe tyAM kedhasaMjJA UThavA jAya, paraMtu te ja vakhate AvI koI zubha bhAvanAthI ene dAbI devAnI ke- ahe! A bhAgyazALI saMsAranI jaMjALathI atyAre bacI prabhudarzane AvyuM che, e mAre bhAI che, te bhale Ama paNa UbhuM rahIne prabhudarzana kare. A bhAva rAkhuM te mane sAdharmika vAtsalyane avasara Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 279 maLe. enA para bhAre vAtsalya kamAvavuM hoya te mAre enA para krodha na ja karAya." athavA A bhAvanA-ke cAle, bhAgyazALI ADe Ubhe te meM darzanathI manamAM prabhu kevA vasAvyA enuM pArakhuM karavAne avasara maLyA ! lAva, AMkha mIMcIne mana sAme prabhu ja lAvuM. emAM prabhu vadhu sArI rIte dekhAze kemake UghADI AMkhe te prabhune jovAmAM prabhunI sAthe Aju- bAjunuM keTaluMya dekhAyA kare, tyAre "baMdha AMkhe ApaNe jeTaluM jovuM heya teTaluM ja dekhAya" - e niyamathI ahIM ApaNane mAtra prabhu ja dekhAze ne e te vadhu sAruM, tethI ADe UbhelA mANasane upakAra mAnuM. mANasa para kedha karavAnI jarUra nathI eNe mane mArA pUrve karelA darzananI kasoTInI taka ApI! manathI ekalA prabhunA ja suMdara darzana karavAne suvarNa avasara Age! mATe A bhAgyazALI te mAro upakArI banyuM enA para kaidha zAne? A vAta che, dharma sAdhanA vakhate pApI kaSAyasaMjJA ke AhArAdi saMjJAne UThavA ja na devI. UThe te zubha bhAvanAthI ene dAbI devI. AhArasaMzAnI jema viSayasaMjJA UThe dA. ta. kazA dunyavI viSaya ghara-dukAna-mAla-sAmAna vagerene vicAra Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 uThavA jAya te tyAM paNa ema ciMtavavAnuM ke "A huM zuM vicAravA jAuM chuM? dUdhapAkanA tapelAmAM khaTAza dUdhapAka bagADe ema A dharmasAdhanAmAM viSayane vicAra dharmasAdhanAne bagADI nAkhanAre che. ene kema manamAM ya lavAya ? vaLI AvA viSayavicArathI vaLavAnuM kazuM nathI, viSayanA vicAramAtrathI viSaya siddha thavAnuM nathI, te zA sAru ene vicAramAM phegaTa magaja bagADuM? dunyavI paNa siddhi thaze te te aMtarAya tUTavAthI ja thaze, ane aMtarAya tUTaze te cokakhI dharmasAdhanAthI ja tUTaze. mATe mana mAtra dharmasAdhanAmAM ja rAkhuM." ema parigraha lebha saMjJAthI paisA-vepAra-mAladhana saMrakSaNa vagerene vicAra UThavA jAya te ene dabAvavA A bhAvanA ke,- "dharmasAdhanAthI te mAre A letha ochI karavI che, rAga ghasAre pADa che, tyAM A huM zuM laI beThe? rAganA jherane piSanAre viSaya laI beThe? e sat caitanyane mArI nAkhaze, ane enI AgaLa dharma-dharmasAdhanA-deva-guru vagere kazA para jvalaMta prema nahi jAgavA de, nahi TakavA de. mAre te dharma ja ananya che, sarvasva che, enI AgaLa A kazuMya visAtamAM nathI. mATe ene vicAra nakAme che" sArAMza, Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 "ubuDe mA puNe nibuphijajA" jJAnIne A upadeza ke mAnavabhava pAmyuM eTale saMsAra samudramAM bahu UMce sapATI para AvI gayuM, have nIce DubavAne dhaMdhe na karIza. dhyAna rAkhaje ke "subahupi jANuM caraNa-karaNahaNe buI" arthAt ghaNuM badhuM jANatA hoya chatAM jo e caraNa-karaNa rahita che, arthAta ene "caraNa" eTale ke zrAvaka ke sAdhu dharmanA mULa guNe ahiMsA satya vagerenA vrata nathI; temaja "karaNa" eTale enA piSaka uttaraguNa dharmakaraNa-dharma AcAra-vicAra nathI. te e bhavasAgaramAM nIce DubI jAya che! mATe mANasanuM A kartavya che ke caraNa-karaNanI khUba sAdhanA karavI, ane te paNa (1) atyaMta kartavya mAnIne karavI, te paNa (2) emAM vArevAre ahobhAva lAvIne ane gadagada dilathI karavI, te paNa (3) nirAzaMsa bhAvathI karavI eTale ja sAdhanAmAM bhAre jema-utsAha-ullAsa lAvIne karavI, te paNa () AhArAdi pApasaMjJA ke pApiSTha kaSAyasaMjJAne taddana aTakAvIne karavI.... A viSaya ahIM samApta thAya che, enA nirUpaNamAM jinAjJA viruddha kAMI kahevAyuM hoya te ene micchAmi dukkaDaM karuM chuM Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAnI zuddhi ane zubhabhAve satata cAlu rahe e mAnava jIvananI mahAna saphaLatA che. katavya bajAvavAnI apUrva zakti bakSatuM 30 varSathI Agekuca karatuM sAptAhika 5 divya darzana : sAptAhikanuM niyamita vAMcana karo jemAM nyAvizArada prabhAvaka pravacanakAra vardhamAna tapenidhi pa. pU. AcAryadevazrI vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjanA preraka-bodhaka pravacane pragaTa thAya che. vArSika lavAjama :- rUpiyA vIsa AjIvana sabhya - ekase ekAvana rUpiyA - lavAjamanuM sthaLa : divya darzana TrasTa 68, gulAlavADI, trIje mALe, muMbaI-400004.