Book Title: Jainattva
Author(s): Ramnik V Shah
Publisher: Mulchand Kisandas Kapadia
Catalog link: https://jainqq.org/explore/034894/1
JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ www.umaragyanbhandar.com 300484s eeTahe%e-20eo : IPB "Talelebllo 'olle/313 ibollebic love Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat zrI yazovijayajI
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ nita. digaMbara jaina ?? patranI 29 mA varSanI bheTa. -ramaNika vi. zAha, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ sA. savitAbAI kApaDiyA smArakagranthamALA naM. 6. jainatva. lekhaka - zrIyuta 2maNikalAla vimaLazI zAha, Bsc. B. A. I L. B. vakIla, hAikorTa, muMbaI. prakAzaka:- mUlacaMda kasanadAsa kApaDiyA, mAlika, digaMbara jaina pustakAlaya, gAMdhIceka, kApaDiyA bhavana-surata. prathamavRtti ] vIra saM. 2462. [prati 1000 iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii0I I IIIIIII svargIya sai. savitAbAI, dharmapatnI zrI. mUlacaMda karasanadAsa kApaDiyA-suratanA smaraNArthe digaMbara jaina" nA grAhakone 29 mAM varSamAM bheTa, ision=1 kIMmata-cha AnA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina vijaya" prInTIMga presa-khapATiyA cakalA-suratamAM mUlacaMda kasanadAsa kApaDiyAe chApyuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja :::) ---svargIya saumAyavatI savitAbAI smAraka - granthamALA naM0 6. Comendado amArI dharmAM patnI sau. savitAbAi, kamaLAnA rAgathI mAtra 22 varSanI avayamAM eka putra-ci. bApubhAi ane eka putrI-ci. damayaMtIne mukI vIra saM. 2456 vikra. sa. 1986nA zrAvaNu vada 10 nI sAMje svavAsI thai, te samaye svayaM sthanA smaraNArthe rU. 2612) kADhavAmAM AvelA jemAMthI rU. 2000)sthAyI zAstradAna mATe evI rIte kADhavAmAM AvelA ke e rUpyA sthAyI rAkhavA ane enI AvakamAMthI 'sau. savitAbAi smAraka granthamALA' sthApana karI dara varSe e dvArA eka ke vadhu jaina grantha prakaTa karI 'digambara jaina' ke 'jainamahilAdanA grAhakone bheTa vecavA. e pramANe A granthamALA vIra sa 2457thI cAlu thai e dvArA nIcenA hindI bhASAnA 5 granthA prakaTa thai jaina mahilAda ke digaMbara jainanA grAhakone bheTa apAi cukayA cheH 1-aitihAsika siyAM (bra. 5. ca'dAkhAjI kRta ) 2--sakSipta jaina itihAsa dvitIya bhAga prathama khaMDa, 3-52 ratna (bA. kAmatAprasAdajI kRta.) 4-sakSipta jaina itihAsa dvi. bhAga .i khaDa, 5-vIra pAThAvaLI (ba. kAmatAprasAdajI kRta) ane A jainatva' nAme chaThTho grantha gujarAtI bhASAmAM taiyAra thai 'digaMbara jaina' patranA grAhakone ra9 mA varSanI bheTa tarIke prakaTa karavAmAM Ave che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) jaina samAjamAM AvA prakAranA dAnanI ghaNIja jarUra che. kAraNake AvA dAnathI svargIyanuM smAraka haMmeza mATe sacavAi rahe che ane zAstradAnanuM apUrva pUNya hAMsala thAya che. AzA che ke 'digambara jaina'nA vAMcako AvA dAnanu anukaraNa karavA temaja karAvavA dareka banatA prayAsa karazeja. amadAvAdamAM cAlatI gujarAta varnAkayulara meAsAyaTI taraphathI AvI aneka smAraka granthamALA cAlu che . ane teja paddhatithI aneka granthamALAe di. jaina samAjamAM cAlu thAya eja amArI bhAvanA che. AvI granthamALAonI sthAyI vyavasthA karavA mATe te koi sthAyI saMsthAne soMpavAnI jarUra che ne tevI sthAyI saMsthA zeTha hIrAcaMda gumAnajI jaina erjiMga TrasTa, tAradeva muMbai che je koipaNa dharmAdA sthAyI dAnanI rakamanI vyavasthA karI Ape che, mATe kAi paNa bhAine sthAyI rUpe karavI hAya teA upalI vahAra karavA. peAtAnA sthAyI saMsthAnA maMtrI akAya digaMbara jaina'nA dUraeka grAhaka A jaitatva' grantha Adyata vAMcIne te para manana karaze teA temane ethI jaina dharmAMnA tatvA saMbaMdhI ghaNuMja jANavAnuM maLI Avaze. je bhAi 'digaMbara jaina'nA grAhaka na haiAya temane mATe tathA prabhAvanAmAM veMcavA mATe A granthanI amuka prate vecANa mATe paNa judI kADhavAmAM AvI che. AzA che ke A granthanA jaina ajaina samAjamAM jaldIthI pracAra thazeja, vIra sa. 2462 je suda pa } dAnanI vyavasthA sAthe patravya suLacaMda kasanadAsa kApaDiyA, prakAzaka, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ nivedana. A granthanA lekhaka naroDA nivAsI narasiMhapurA baMdhu zrI. ramaNikalAla vimalathI zAha, jee ApaNI amadAvAda meDiMga ane hI. gu. jaina menDiMga muMbAi dvArA zikSaNa lai khI, esa sI. ane ela. ela. bI. temaja eDavATanI DIgrI meLavI Aje muMbAimAM vakIlAtaneA dhaMdhA dhIkatI rIte calAvI rahyA che. e bhAie ApaNI gAmAM dhama zikSaNa lIdhu hatu. ane zrI. bra. sItalaprasAdajI kRta jaina dharma prakAza' vAMcceA hateA tenA manana rUpe cAra varSoM upara e bhAie A 'jainatva' nAme granthanI racanA karI amane prakaTa karavA mATe meAkalI hatI, je aneka kAvazAt prakaTa thai zakI nahotI paNa have te prakaTa thai sau. savitAbAi smAraka graMthamALAnA huM maNukA rUpe pragaTa thAya che A granthamAM lekhake keTaleka sthaLe evI svataMtra TIkA lakhI hatI ke je amane jaina mAnyatAthI virUddha lAgavAthI te cheDI devI paDI che te mATe lekhaka ochuM nahI lAvaze ema AzA rAkhIe chiye. lekhake A granthamAM prathama prAstAvika prakaraNamAM buddhivAda jaDavAda, vijJAnavAda, adhyAtmavAda ane anAdi anaMta dhama (jaina dharma) tuM ardhuM. vana karyu che. khIjA-viziSTatA prakaraNamAM lekhake jaina tatvajJAnanuM sUkSma nirIkSaNa karI mUrti pUjAnI AvazyaktA ne mahatvatA batAvI syAddAdanI vyAkhyA samajAvI che. trIjA-anAditA, vyApakatAne svataMtratA prakaraNamAM lekhake AleAkane dAkhalA dalIlothI anAdi anaMta te akRtrima siddha karyAM che temaja bIjA dharmonI jaina dharmanA siddhAtA sAthe tulanA karI jaina dharmanA siddhAMtAnI uttamatA batAvI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) ceAthA-bhUgALa prakaraNamAM lekhake jaina bhUgALa ane traNa leAkanI racanAnuM varNana AMkaDAe sAthe raju karyu che. pAMcamA- anya cAritra kalpanA prakaraNamAM lekhake ratnatraya, bAra bhAvanA, daza dharma, bAra tapa, khAra vrata, ane agyAra pratimAnu saMkSepamA varNana raju karyu che. chaThThA-arjanA zu' kahe che' e prakaraNamAM lekhake keTalAka pAzcAtya vidvAnonA 'jaina dharma prAcIna che ane enu sAhitya keTaluM ucca ane prAcIna che te darzAvyuM che. sAtamA-pracalita paristhiti prakaraNamAM lekhake jaina dharmAMnA tatvAnA pracAranA abhAvathI jaina dharmane mAnanArAnI sa MkhyA keTalI ochI thatI jAya che te jaNAvI jaina tatvajJAna ane sAhityane a hulyatAthI pracAra karavA sUcana karyuM che. AmA-mhArU* atim' prakaraNamAM lekhake peAtAnI alpajJatA darzAvI temAM rahelI truTi mATe vidvAnane nivedana karI anya dharmonI tulanA karavAmAM kAine duHkha lAge tevI kaSTa bhASA vaparAi hoya te te mATe kSamA yAcI che. A pramANe A granthanA nIcoDa che; je suMdara zailI ne sacoTa bhASAmAM lakhavAnA lekhake je parizrama kaye che te mATe teo dhanyavAdane pAtra che. ane ApaNe AzA rAkhIzuM ke lekhaka pADAnA vyavasAya uparAMta AvI. pravRtti cAlu rAkhaze teA tethI gujarAtanA di. jaine navuM navuM sAhitya meLavavAnA lAbha maLatA raheze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat prakAzaka, www.umaragyanbhandar.com
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ lekhaka kahe che - 197ranA me mAM A "janatva" lakhAyuM hatuM. lakhAyuM tyAre e Atma saMteSa arthe ja hatuM. koleja jIvana daramyAna ciMtanazIla svabhAvane laIne mAnava mAtra para asara karatAM ghaNuM ghaNuM baLe ciMtana mAMgI letAM ane "A ke te?"nA vikaTa jALAM gUMthAtAM. dharma ane tatvajJAnanI AjubAju AvuM eka jALuM guMthAyuM hatuM. emAMthI mukata thavA mahe prayatna karyo ane pariNAme e svArtha patimAMthI A "jainatva"ne janma thayo. AmAM mahAsuM pratibiMba joze ke to tyArane huM spaSTa dekhAI AvIza, atyArane nahi. "barAbara cAra varSe paNa e prasiddha thAya che enuM mAna "digaMbara jaina' patranA saMpAdaka zrIyuta mULacaMdabhAi kasanadAsa kApaDiyAne ghaTe che. A hArUM prathama pustaka prakAzana che. he emAM ajana banI jaIne "jainatva' jevA yatna karyo che. ajainene rUce evuM sAmya huM zedhI ApI zakuM e hetuthI jene mATe "jainatva mAM navIna kaMija nathI eTale je ajainenA hAthamAM pahoMcatA "jaina" jainatvamAM kaMI rasa upajAvI zakaze te huM mahArA Atma saMtoSane jarUra sukhada mAnIza. pupha rIDIMga, rIvIjhana vagerene lagatI tamAma mahenata zrIyuta mULacaMdabhAIe lIdhI che, eTale emane anukULa evuM badhuM rahevA devAmAM ane pratikULa evuM thoDuM kApI nAkhavAmAM mahe gaMbhira vadhe nathI uThAvyo. vaLI emanI viveka zakitamAM he vizvAsa rAkhe che eTale "jainatva"nI sArI narasI TIkAomAM samabhAgI thavA mATe teo paNa vAMdho nahi uThAve ema huM dhAruM chuM. "pharIthI eka vakhata "jainatvanA prakAzanane aMge sahI levI paDelI saghaLI aDacaNe mATe zrIyuta mULacaMdabhAIne AbhAra mAnuM chuM." ciMtAmaNi biDiMga, bIje bhoivADo-mubAI, tA. 12-4-36. ramaNika vi. zAha, lI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ ~: viSayAnukrama : 1--prAstAvika 2--viziSTatA 3----anAditA, vyApakatA, svataMtratA ... 4--bhRgALa p--anya cAritra kalpanA 6-a nA zuM kahe che 7--pracalita paristhiti 8--mhAru aMtima Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat .... .... : 10 27 18 70 8. 88 96 www.umaragyanbhandar.com
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ nainatva. (1) prAstAvika. paLa mATe jagatathI jarIka para jaI athavA te tema gayelA kalpI laIne paNa jagatanI aMdara najara kare. jagatathI vimukha thai gayelA evA mahAna purUSanI mAphaka hame jagatamAM jIvatAM jIvaDAM tarapha eka dhyAnathI nihALo. hamane kadAca hasavuM Avaze ke pachI hame Azcarya pAmaze. aMdhakAra ke prakAza !, ajJAna ke jJA ! viSaya pheTa cekasa rasika lAgaze. padArthonuM Avi karaNa, bhAvanAonuM pRthakkaraNa ane kasoTIonuM ekIkaraNa hame cogaradama nIrakhI raheze.. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva. hasavuM Avaze je mUkha haze te, Azcarya pAmaze je kama -akkalanA hazo to, paNa saMtuSTha thaI AnaMdIta thaze je jagatano zvAsa vana barAbara pArakhI zakyA haze te jUnAM baLe hame hAsatAM jeze. jarNa divAle kaDaDa karatI paDatI jeze ane bhramita magajanAM cUsta bhUto hamArI hAme AkramaNa karavA susaja banatAM jozo. hame gabharAtA nathI te cakakasaja che- kAraNu jagatanI pola hame jANI gayA che. ane jANune jarI dUra jai jagata jevA ubhA rahyA che--hamArA majakuta paMjhAothI e bhUta bicArAM kabaje thaze. hame have koinuMye brahmavAkya nahi mAne, kAraNa brahmA hame pote ja banI gayA che-are, eTaluM mAnavA puratI zakti te kayAranIye AvI ja gaI che. maMtavyanI draDhatAmAM hame koineye AdhAra nahi lo, zIvAya hamArUM pitAnuM mAnasa ane hadaya; hamArI pitAnI vicAra ane kalpanA zakti; hamAre pitAne anubhava ane jJAna bhaMDoLa. cAritranA poSaNamAM paNa hame koIne ye nahi svikAre zavAya hamArI pitAnI ghaDI kahADelI krama sIDI. hame kadAca harizcaMdra ane ma. gAMdhIjInI Adarza sRSTine ghelI kaheze. hame kadAca (hamArI daSTie ghelA thaI gayelA) lokoe svikArelA mahAna purUSone mUrkha kaheze, bhAvanA-ghelA kaheze. hame khoTA hazo te kabula karatAM hamane zarama nathI AvavAnI-A hamArI anya bhUta-pUrva loko karatAM eka jambara viziSThatA. hamane hamArI potAnI buddhi uparaja pUrNa vizvAsa raheze. hame heneja makkama vaLagI raheze. pitAnI buddhija vAparI jagatanI kasoTIe haDe ane jagatane buddhivAna banA- A hamArA taraphathI lekane hAlamAM prakhara vegathI apAte mArI daSTine sabodha.* Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAstavika. - ane e buddhivAda nahi te bIjuM:--hame abhiprAya bAMdhIja dIdhA haze. je che teja mAnatA haze. bhaviSyamAM thavAnu khabara nathI; bhUtamAM thayelu khATuM che--AvI majajItatA hame dharAvatA hazeA. mArA A jIvana pahelAM hame hatA ke nahi, pachI paNa haze| ke nahi-te praznaja hamane udbhavatA niha hoya. kAraNa hame jIvananI mULa zarUAta ane atima ata ahiM ja, Aja jIvanamAM, Aja vakhate mAnI beThA che. AtmA eM alabhya zakti nathI. manuSyanI nabaLAi de te te prApta karI zakato nathI, karI zakaze ke nahi te haMme kahevA nathI eTa! kAraNa hamArUM tattvajJAna atyAraneja lAgatuM vaLagatu che. zarIra yaMtrane cAlu rAkhavA puratuM AtmA eka jaDa telaja kema nahi hAya ?--A hamArI dalIla che. AtmA kai nAnI ane baLavAna nathI. e tA hame che. tamArUM zarIraja che. AtmA jevI ke uMcI vastuja nathI te pachI jene mAnI lai chApare auDAvavA te nI mUrkhAmI che--A hamArA tarkathI jagatane ApavAmAM AvatI hamArI dRSTinI DAlAmAM DAthI zIkhAmaNu ! ane e jaDavAda. nahita trIjI :-hame meLavelI agAdha zaktiAma ja hame ramyatA hA. manuSya tarIkenI mahattA sAbIta karavAnA prayatne!mAM jeTale aMze kLIbhuta thayA teTale aMze hame kUdAkUda karI rahyA haze|. hamane kadAca te chatAMye hamArI alpazaktinuM bhAna haze. vizALa ane vistIrNe samudramAMthI pANInAM TIpAMja zeAdhI zakayA che. te kadAca hamajAnyu haze. hame namra hA. khInuM ghaNuMye jovAnu, jANavAnu ane zeAdhavAnuM astitva dharAve che e hame hamArA hRdayapaTa para tarI rAkhyuM haze. hamane jyAre kayAMya gUMcavADA jaNAya tyAMre hameja utpanna karelI hamArI zraddA pAse haMme dADhI jatA A AMdhI zraddhA nathI-meja tamArI anya adha bhatA thI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat - kyA. karatAM www.umaragyanbhandar.com
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva. !" eka viziStA, tame kadAca kudaratanA anerA upAsaka haze| paNa mAnava zaktinI vizALatA batAvI mAnavImAM abhAva jagAvanAra jagatanA sArA upakArI tA che. sthIticustatAne lIdhe paDI gayela adhAra paDaLAne bhedI nAkhA-A jagatanI cAre bAjuM karI vaLelA hamArI zuduMdubhinA paDadhA. ane e vijJAna. hamane . thatu nahi teA ceAthuM:"hame kadAca ramya kalpanAomAMja sukhI rahetA. ze. hame te kaI nahi ane hamArAthI para evI zreSTha hATI zaktija jagatanuM zAsana calAvI jagatane ka Mika zIkhavI zake hevI dhAraNAo dhAratA haro. haMme kadAca te zaktine AtmAnuM pUchyuM. svarUpa mAnatA haze. ekaja zabda kahu tA hame haine izvara' kahetA : ze, allAha kahetA hazo. hame jarA svArthI vadhAre haze. hamArUM hita jaDayA pachI anyanuM hita karavAnuM mana nahi hoya. hamArA vartamAna AtmAne keLavavAmAM, vhenI uccatara sthItie bhAgavavAmAM hamane samaya ane dUnIyAnI jarIye paravA niha, rahetI, hoya. A kaLAne kadAca hame 'yeAga' kahetA hazeA. zarIra kesa kaTa, jIyAta Apatti, brahmacaya ane sau koine vicitra paNa hamane potAne taddana sucitta lAgatA evA sadguNAmAM DUbyA vAnI breka ciraMjIva lAgaNI ane vRtti hamane udbhavelIja rahetI haze. hamArAmAM zraddAnuM pramANu vizeSa teA khar adhArAmAMja AgaLa cAle; maLavAne haze ane hamArA prayatnA pariNAmadAyaka nIvaDe vA sArA haze. teA prakAza Ape| Apa maLI raheze. jagatanA mAnavIone suNAvavAmAM AvatA hamArA lAkanA jhINA RNu a vyAkhyAna surA-- ane e adhyAtmavAda nahi temAM pAMcamu : kayAranAMne lakhAi cUkelAM adhyAtmapathana (4) & Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ' *** www.umaragyanbhandar.com
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAstAvikapustako, emAM darzAvelA anullaMdhanIya nIyama-AmAM kadAca hamane puSkaLa zraddhA haze-kAraNa te pALyAthI sukhI thayela evAM kharAM ke khoTAM keTalAMka udAharaNe hame jANatA haze. jagatanA jIvanI sukhI thavAnI satata AkAMkSA-hene lAbha laI tene sukhI thai gayelA keTalAka jI taraphathI darzAvavAmAM AvelA amuka rastAo-ene saMgraha hame joyuM haze, vAMceye haze. evA sukhI jIvane ja kadAca hame izvara" kahetA haze. hevA mAgaeNneja hame kadAca suvarNapatha kahetA haze. A mArge cAlatAM jagata ane jIvana viSe vadhu jANa vAnI hamArI jarIye utkaMThI nahi rahetI hoya. hame purepurA hamAsa zraddhAthI mAnI beThelA mahAna AtmAmAM ja racyApacchA rahetA hazo. mane chevaTe svayaMskRrIta preraNAtmaka jJAna prApta thavAthI praznonA javAba sujatA haze. kalpanAnA baLe kaho, buddhi vikAsane lIdhe kaho ke pachI koI nahi mAnI zakAya tahevA ajaba jJAnane lIdhe kaho paNa te caI gayelA sukhI jIvee vijJAna ne sAbIta karI zake hevA praznonA ukta jagatanA bhalA mATe goThavI rAkhyA che. tema kadAca jagatane hame atyAre hamajAvavA mAMgatA haze. paNa jagata-kharUM jagata-hAla guMcavADAmAM che. AvA izvara prabhuta rastAo para cAlo, cAle, ne hemAM hamAruM kharuM sukha che A hamArA taraphathI thatI jagatane pama udghoSaNA. ane e dharma anAdi tathA anaMta. ke have hame nIce Ave. ahiM Ave. jagatamAM Ave. jagatano aMdara rahe. keTakeTalAM bane ke keTalA bhAve, keTa keTalI izvara gaNata praNAlIkAo mAnavIone gherI rahelI hoya che ! juo, hana ye kaMika gherAvA lAgyuM. satya satva zodhI kahADayA zIvAya chUTako nathI-pachI te vijJAnanI rIte, adhyAtmanA yoganI rIte ke pachI dharmanI rIte, je zodhI kADavAnuM che, je chellAmAM chellI ApaNIAzA che heneja-teja satyane ApaNe aMtima zakti (Unqueen Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva. tionable anthority) kahIye teA zuM vAMdhA ? jagata para te grAsana calAve ke nahi e pachI jozuM paNa muddA pakaDIye tA keTaluM sArUM ? tyAre mAtA ke vijJAna e tA manuSya bhUlAnI paraMparA che, jyAre dhama e to manuSyanA aMtima AzAeja kahI nAkhelA saraLa, satya rasto che. dharmane mAnyA zIvAya, jANyA zIvAya, ApaNe kai zeAdhI zakavAnA nathI. prA. rAdhAkRSNanA zabdo laieH-- 1. "By merely narrating the superficial manifestation or trasing psychological conditions, people cannot realize what is meant by anger or sleep. Self-knowledge is the basis of all truths and they cannot get that knowledge either by perceptual consciousness or by logical reasoning. It is discovery, hence, of intuition that make them believe in the higher destiny of humanity." # ki bhAvA: pAraNumatAM khAdya rUpA krUta kahevAthI ke pachI mAnasazAstranA jhINavaTa bharelA mudaddAo zodhI kahADavAthI krodha ane nidA zuM che te kaI loko na hamajI zake. AtmajJAna eja sadhaLA satyanA pAyA che ane te kAraNe jJAnanI naisargika sphuraNAmAM mAnyatAnI jarUra ke je manuSyane mAnava jIvananA aMtima ucca dhyeya viSe vadhu draDha banAve.'' ane jue, ApaNe AvAja rastAone dharma" kahIye. dharmanI paribhASA khIjI tA dhaNIce DAi zake. paNa hame game te lA sArA ane cA vicAra karatAM tarata majI zakAze ke te loka pirabhASAe nhAnI nadIonI mAkaka A mhoTA samudrane maLA Do. are temAM atargata thai jaze. I. His Lecture at Cochin on 'Science Choligion publi in the Bombay Free Prees Journal of 20th. Feb. 1931. (6) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAstAvika, pRthvIpara keTaluMye evuM che ke je ApaNane zuddha vicAratAM khAtrI karI de ke jIvanane dhyeya hovuja joie. dhyeya maLo rahyA pachI jIvavApaNuMja rahetu nathI. dhyeya purU na thAya tyAM sudhI jIvana jIvavApaNuM rahevAnuM ja. mRtyu samaye paNa manuSyane lAge che ke te kAMI karI kayA nathI. a eTaleAja ke te sa MteASita che. jene ghaNuMye meLavavAnu bAkI che. hete jIvana jIvavu paDaze. paNa thAya che zuM ? ApaNI draSTie te manuSya cAlvA jAya che, nidhanane prApta thAya che. paNa mAne ane cokakasa mAneA ke te te dhyeya pUrNa karavA pUnarjIvanane pAme che. zarIra karatAM anya koi zAzvata vastunI hAryAta jaNAyI tA kharI. je manuSyane dhyeya pUrNa karavAnu che hanu manuSya zarIra khaLI jAya che teA pachI te zAzvatatA zAmAM AvI ? jarIka vicAra kare| ane AtmA, caitanyamaya AtmA, mele AtmA ApaNe mAnavAja paDaze. AtmAnu muLa svarUpa ApaNe pachI vicArIzuM. hamArI pAse eka ke bIjI rIte paNa jarIka jarIka pheravI kaha!DelI evI keTalIye praNAlIkAe paDI che. haMme tapAso. buddhivAdanA upayAga ahiM kareA. jIvananu dhyeya prApta karavA mATe hamArI buddhinI kasoTIe je praNAlIkA sTuDI zake vhene hame anusare tA kaiM khATu karatA nathI. paNa phakta mAnIja kheDelI ane AMdhaLI zraddAthI coMTIja paDelI evI kAi rUdI rItane hame vaLagI rahetA hai| tA cokkasa mUrkhAja che tema koi paNa buddhine mAnanAra manuSya kahyA vinA nahi rahe. jagata je unnati karatu hAya tA hyume avanita tarapha pagalAM mAMDA-game te mAnavI thamArA tarapha hasaze ! dharmI e vyaktigata prazna che. henAM maMDaLeA (Congregutious) ane hemAM khIjAM manuSyA kheMcAya hevI lAlacanAM sAdhanAja jagatane duHkha kare che. teja jagatane dhyeya. pUrNatvathI pAchuM Thele che te paNa kahyA vinA nahi cAle. dha e samAjamAM aDacaNa rUpa na bane, je sAmAjIka vyavArA dharmanA. (9) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ jeva. pAyA upara na racAyAM hoya. AbohavA, prAMta, bhASA ane paheraveza upara je kudaratI ja samAje banelAM che te nahi gaNakAratAM dhamane ja mULa laI samAja racAyAM hene ja AbhArI ApaNI A atyAranI rithati kahI zakAya. gujarAtamAM rahetAM manuSyo paraspara game te AcaraNa kare hemAM anyane dharmane kaMI levA devA hoI zakeja nahi. sadavartananI bannene chUTa che. ane prAkRtika ja sadAcaraNI durAcara sAthe saMga bAMdho kadI na icche. ana dharma enI meLe ja sacavAya. chatAMye dharma hamajI zakanAra keka sArA manuSyamAM AvuM vicitra pariNAma upajAvanArI halakI mane vRtti pahelAM utpanna thai haze tema dharmanAM maMDaLone lIdhe thaI gayelI atyAranI chinna bhinna parIrathati jotAM kahyA vinA cAleja nahi. je bAjuthI ane je hetuthI ApaNe atyAre dharmane tapAsIye chIe te bAju ane te hetu sAthe samAjanA Arthika ke rAjyakArI keipaNa aMgane jarIye saMbaMdha nathI. samAje dharmane lIdhe bane te karatAM nisagika Te ane anya praznone dhyAnamAM rAkhI ane te vadhU icachanIya che. AvuM hota to "dharma' zabda ATale na vagovAta te huM cokasa kahI zakuM chuM. manuSyanI unnatino prazna eTalo sAdo ane saraLa che ke te dareka manuSya ghaNI sahelAIthI hamajI ane AcarI zake. paNa atyAra sudhInuM henuM jIvana evA koI vicItra prakAranA vicAra mizraNamAM vahI gayeluM hoya che ke tene hemAMthI haTavuM athavA jarIka jeTalI kudakI mAravI paNa mahAbhArata kArya thaI paDe. dharma ekakhI rIte buddhi para racAyeluM che. je buddhi ekadama na rahamajI zake te jarI maMthanathI rahamaje paNa hamaje ane Acare te te kisaja. dUnIyAnA kALA raMge hene baLa jabarIthI nathI aDakatA paNa pote je khasavAja na mAMge to te kALAM zuM--paNa dareka prakAranA pAkA raMgamAM nItarAija paDe !! saMtoSa ane AnaMdathI manuSya potAnI kasoTIye rahaDelA mArga para cAlyuM ja hoya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAstAvika rastAmAM vighna Ave, khaDaka Ave, patthara, nadI, nALAM game te Ave-kAnI paNa paravA karyA vagara te hiMmatathI sthe jatA hoya te jagatamAM hene mATe sukhI thavuM khUba adhUruM nathI--kharekhara svapnavat tA nathIja. sAccA dharmI, sAccA tatva jJAnI ane sAccA buddhivAna peAtAnI AjubAju lapeTAi vaLelI puSkaLa praNAlIkAomAMthI satva zeAdhI kahADI paramAnaMda ane paramasukha jaladI meLave. phakta jJAnaneAja vistAra hAya, henA upara pratibaMdhaja na hoya ane darekane mAnyatAomAM pUrNa svAtaMtrya hoya te dharmAM" te nAme je cAlI rahyuM che te naja cAle. C " dhama ' e zabdathI kadAca loko kaMTALI gayA hAya teA zabda bhale badalAya paNa tyenAM tatvA, henA muddA ane henuM mAkhaNu game tyAM paNa AvyA vinA nahija rahe. " A mATe huM paNa spaSTa hamajI zakIye hevI rIte jainava viSe kahuM te zuM khoTuM ? (E) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) viziSTatA. kamane pariNamIta bhAva mAnyA vinA sthala padArtha mAnavAM eja jaina tatvajJAnanI anya tatva zAne karatAM eka pahelI viziSTatA. manuSya je kAMI kArya kare che te darekanI sAthe karmanA aNuomAM halanacalananI kriyAo zarU hoya che. e aNuo eTalA jhINA che ke narI AMkhe to naja joI zakAya. are heTAmAM maheTA sUkSmadarzaka kAcathI paNa na joI zakAya. dareka zarIramAM AtmA che. AtmAnI 5ra karmanAM keTalAye AvaraNa (53) kayArathIye che. jana tatvajJAna cekasa rIte tArIkha vAra sahita te nathI kahetuM. e te kahe che ke te anAdikALathI che. AtmA meleja che, mela haDI gayo che. hene mULa svabhAva te mela nIkaLI gayA pachI khabara paDene? e AvaraNa manuSyanI kRti pramANe DhIlAM, majabuta ke vadhu saMkhyAmAM banatAM jAya che. manuSyanA kAryane lIdhe karmanA aNuomAM je kAMi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ viziSTatA. halanacalana thayuM te saghaLuM vhenA AtmAne asara karavAnuM ja. kAnA sArA khoTA pariNAmamAM athavA te kAraNamAM te aNue AtmA upara coMTavAnAMja, AtmA uparathI ukhaDavAnAMja ke pachI kaIMe na thayA vagara paDa phakta DhIlAMye thavAnAM te kharAMja. jagatamAM jaina tatvajJAne sAta tatvA mAnyAM. jIva jemAM caitanya che te, AtmA che te (upara huM 'manuSya' zabda phakta helAithI humajavA mATeja vAparU chu. kharI rIte te 'jIva'ja vAparavA joie); ajIva jemAM cetanatA nathI, jaDatA che--A banne khIjAM pAMca tatvAthI joDAyalAM che. kamane ajIva pudgala mAnI le teA hetu AtmAnI pAse AvavuM te kriyAne Azrava tatva kahevAya. AtmA upara coMTavu te 'baMdha.' karmInuM Agamana zakAvavuM te 'savara.' karyAM dhIme dhIme kSaya pAmavAM te 'nirjarA.' ane karmInu saMpU rIte khalAsa thai javuM teja meAkSa.' jaina tatvajJAna kahe che ke A kriyAe saMsAramAM vasatA dareka javAnA AtmAe sAthe thayAja kare che. saMsArathI para vasatA evA devAne paNa A kriyAmAMthI mukti nathI. mukti che kUkata siddene ke jemaNe mekSa prApta karI lIdhru che. prazna e uThaze ke jo ka` ane AtmAnA sayeAga anAdija che teA pachI kamaJA sadaMtara nAza kema saMbhave ? paNa te pahelAM jo yAda rAkhIe ke kama vyakita AtmA sAthe anAdi sabaMdha dharAvatI nathI paNu judA judA kama lazkaranA pravAha anAdi sabaMdha dharAve che te te praznaja na uThe. mRtyu samaye manuSyanA AtmA sAthenI A kriyAnI je sthIti hAya che teja manuSyane punarjanma apAve che. kayA rUpamAM te tA saravAyAnuM pramANu jANe. jaina tatva mAne karmo, henA aNue ATha prakArakAM mAnyAM. nAna upara je AvaraNa mUkI de, je karmInA udayathI jJAnanuM Agamana manuSyamAM na thavA pAme te jJAnAvaraNIya kra; tevIja rIte bIjA nAvaraNIya. jenAthI manuSya kAryamAM (1) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ janatva. vAraMvAra vina AvyAM kare ane kArya joIe te pramANamAM mahetAnukULa phaLIbhUta na thAya te aMtarAya karma, jagatanI vastu para mamatA je karmane lIdhe manuSyamAM thavA pAme te mohanIya karma; je prakAranAM karmone lIdhe manuSyanuM AyuSya baMdhAI jAya te Ayu kamaM; hevIja rIte gAtrane mATe gAtra karma; jene lIdhe manuSyamAM vakhate vakhata sukha duHkhanI lAgaNuM uddabhavyA kare-are kharekhara sukha duHkha paNa thAya te saghaLAM vedanIya karmo; ane chellAM paNa sauthI agatyanAM nAma karmo ke jene lIdhe AtmAne rahevAnI sthIti ane bhogavavAnuM zarIra ghaDAya. Ama TuMkamAM hamajI zakAze ke AtmA upara ceTelAM karmo, mRtyu vakhate karmonuM saravAyuM ane vizeSa karIne nAma karmonuM pramANa zarIra nakakI kare che. eTaluM ja nahi paNa zarIra banAve che. jaina tatva jJAna mAne che ke Ama prAkRtikaja kArya paddhati vinA bIjuM kaI zarIra ghaDatuM nathI. A mAnyatA pUrI rIte buddhivALe pikI zake tema che. ajaba prakAranI gAMDI ane ghelI kalpanAe A mAnyatAmAM zraddhA dharAvatAM karavI nathI paDatI. manuSya manuSya tarIkenA uttama ane ucca padamAMthI jarIye nIce nathI paDato. hene bhAna eTaluM ja rAkhavAnuM ke henuM karma saravAyuM barAbara evuM thaI rahe ke jemAMthI koIpaNa prakAranI utpatti thavA pAme nahi. AvI mAnyatAmAM koInAye upara gulAmagIrInA sevAbhAva nathI rAkhavA paDatA. kAraNa tema karyuM paNa te koI kaMI karI zakatuM nathI. anyanI maherabAnInI Ama kazI jarUra nathI. pitAnAM sArAM kRtyothI karmonAM AvaraNa rahelAM DhIlA banAvI zakAya che. te vahelAM ukhaDI paNa jAya che, paNa tema kaMi na karyuM hoya to davA davAnI asara karI vadhu kaMI nathI karI zakatI tema karmo karmonI asara karI potAnI meLe DhIlAM thaI kharI paDe che. jaina tatva jJAna Ama purUSArthane prathama paMktie besADe che. purUSArtha ane buddhivAda, purUSArtha ane sAmyavAda, puSArtha ane jagatane pragatikAraka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ viziSTatA. e koIpaNa "vAda jarIye judAM nathI. zA mATe tyAre jaina tatvajJAna teo karatAM juduM hoI zake ? zarIra kevI rIte bane che te bAbatamAM vijJAna kyAM sudhI AvyuM te tapAsIye. A rahyA sara oNlIvara phaijanA zabda - Tous our firs: lesson, the result of the work of the last century is that matter is essentially discontinuous; that. it consist of atoms of known size and weight (found by Lord Kelvin) but that they are astonishingly small and rumerous almost beyond the reach of imagination These facts are not speculation; they are ibe comipon places of modern , science. Or these things our own bodies consist; every well in a vegetable or an animal body contains millions of billions of atoms and the properties of a cell so complex, the phenomena of life so mysterious, that in all probability this great number is needed to enable our bodily tissues to possess the structure they have and to carry out their respective functions. The human body demands a certain number of cells, a very great but still a finite number, and each cell demands a number of atoms, also a very great but still a finite number. The size of the atom presumably determines the size of the cell; the size of the cell presumably determines the size of the body." bhAvArtha-"Ama gaI sadInI ApaNuM zodhakhoLanA pahelA pATha tarIke ApaNe kahI zakIe ke padArtha kharekhara saMkalIta nathI, jANItA kada ane vajanavALA paramANuone te banelo che. paNa eTaluM kharuM ke paramANuo Azcarya pamADI de teTalI hada sudhInA nhAnA ane kalpanA bahAranI saMkhyAmAM che. A phakata dhAraNuja nathI paNa prastuta vijJAnanI sAbIta 1.; "Modern Scientific Ideas. 1928: Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva * * - karelI eka satya bInA che. AnAMja ApaNuM zarIra bane che; dareka vanaspati ke prANunA zarIranI AMtarika kathaLIomAM (Calls) karoDe paramANuo hoya che, jemanI pravRttio eTalI badhI gUMcavADA bharelI, jIvananA Agamanane prasaMga eTale badhe adbhuta ke temAMthI navvANuM TakA ApaNuM zArIrIka taMtuone ghATa ane hemanI kriyA - A heTI paramANu saMkhyAne ja AbhArI che. manuSya zarIrane puSkaLa - ane nizcIta saMkhyAmAM ja AMtarika kathaLIo joIe che ane dareka hevI kothaLIne puSkaLa paNa nizcIta saMkhyAmAM ja paramANuo joIe che. kothaLInuM kada banatA lagI paramANunA kadane AbhArI che jyAre zArirIka kada banatA lagI kothaLInA kadane AbhArI che." A zabdanuM tAtparya jaina tatvajJAna karatAM kaMi khAsa juduM nathI paDatuM. eTale jagatanI pragatimAM je ApaNane vizvAsa hoya, vijJAnanI zodhakhoLa pratye puSkaLa Adara hoya, anubhavI vijJAnazAstrIonAM pitAnA kSetramAMnAye vacanemAM ApaNane aMtimatA lAgatI hoya to ApaNe mAnavuM ja rahyuM ke zarIranI utpatti viSe anya saghaLI kalpanA bharI vAto beTI che. te sAmAnya ke aMsAmAnya paNa manuSyanA bhejAmAM jaladI ke moDe paNa buddhIne - sAmane karI nathI utarI zakatI. vicAra vagaranI zraddhAthI game te hoya chatAM paNa kahevAtA hRdaya sAthe te te ceTI jai zake. chatAM jo mAne che ke "prabhu che. jene nirIzvaravAdI nathI. karmone mela AtmAne jyAre nathI rahetA tyAre te potAnA pUrNa prakAzathI mULa rUpamAM khIle che. henuM svarUpa te anaMta jJAna, anaMta vIrya, anaMta darzana ane anaMta sukhanuM havApaNuM. AtmAnA aMtima rUpe saghaLI anaMtatAja. te prApta thayA pachI AtmA kadI paNuM zarIra dhArI zake nahi. saMsAramAM AvI zake nahi ane mokSamAMja rahe. je je vIralAonA AtmAoe AvuM svarUpa prApta -karyuM, te saghaLA jenA izvera. dekhItI rIte to lAge ke janomAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ viziSTatA. izvara te ghaNAye paNa hA-eka bIjI samajutI ApuM. ekavA aneka rUpe kadAca bIjAM tatvajJAne mAnatAM haze paNa jena tatva na to mAne che ke anekanuM eka rUpa. sidhdhomAM ATha guNa hoya che. cAra upara kahyA che ane bIjA cAra te A-agurulaghuta, avagAhanatva, sukSmatva ane nirAbAdhatva. A guNe para jarI vicAra karI jaIzuM to khabara paDaze ke aneka karma rahita AtmAothI eka karma rahita AtmA banI zake ke nahi. Ama thavAthI ye kaMI svarUpa naMhanA heTAM thatAM nathI. svarUpa ane kadanI kaMI nizcIta hada nathI. te game te hoi zake. mAnyatAomAM Ama jarIkaja - barAbara satya rUpe samajavA manuSya prayatna kare to te ekaja.. " jenoe AtmAnA aMtima svarUpane Izvara kahyAM. henamAM saghaLI zaktio soMpI. izvara zakti vAparato ja nathI. jena maMtamAM koIne paNa jagata utpanna karavAnI ke jagatane mArI nAkhavAnI kula sattA nathI ApavAmAM AvI. jenene Izvara phakta AdarzarUpa dhyAna dharI preraNA meLavavA mATe ja. A jamAnAmAM jo dharma e hAsyAspada lAgato hoya te te kazvara sattAnI ajaba mAnyatAone lIdheja. cha divasamAM prabhue jagata banAvyuM e jeTaluM vicItra lAge che teTaluM ja vicItra brahmA, viSNu ane mahezvaranuM kArya kavi paNa lAge che. jainamata pramANe izvara banatA ja jAya che. zarUAtane izvara kiANa henI cokkasa tArIkha te nathI darzAvo. Ama anAdi kALacIja cAlatuM Ave che. ekaja mULa izvara navA navA avatAro le te jaina mata kadI kabUla nahi kare. kAraNa jaina matanA te karma rahita AtmAne pharIthI karma lAgI zake ja nahi ane pelAM kriyA pariNAmo nahi hovAthI saMsAramAM te AvI zake ja nahi. ghaNA izvara mAnavAmAM jenene kaMI vAMdhAja nathI. kAraNa tethI teo darekane-dareka manuSyane evI zakti Ape che, evuM bhAna karAve che, ke teja jagatamAM mahAna. teja jagatane prabhu AtmAnA AvaraNane kahADI nAkhavAnA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva. jarIka prayatna kare ane te pUrNa thaye teja kharekhara izvara. manuSyamAM navuM cetana, navuM joma, ane navIna utsAha ke tAna reDatuM heya te te A ke jemAM koInIye gulAmI nahi ane phakta pitAnAja prayatna. tyAre janamAM mUrtipUjA kema ? Ane mATe mAnava svabhAva bArikAIthI tapAsavo paDaze. ApaNe karatAM je kai mahAna ApaNI draSTie lAgatuM heya henA tarapha ApaNane AdarabhAva, bhakita ane prema utpanna thAya ja. cAlu jIvanamAMja najara kare. koi pUrNa nathI. uccatAnA ane kIti prAptinA zRMge caDI beThelAne paNa kaMIka vadhArenI AzA hoya che. henAthI paNa mahAna tahene koka lAge che. tene tenA tarapha, henA te A tarapha bhaktibhAva ke lAgaNu yaja. te hene joyA karavAne, gekhI rahevAne. jaina tatvajJAne tyAre mokSagAmI AtmAone AvAM Adarza mAnyAM. tenA pratye aMgrejImAM jene Hero worship kahe che hevI bhakti rAkhavAnuM TharAvyuM. jina dharmane vAraMvAra uddhAra karI janAra covIsa mahAtmAone tIrthakara kahyA che. te yAda rahe, henA pratye mAna rahe, henA jevA thavAthI niraMtara preraNuM rahe teja mATe mUrtinI jarUrIAta. teo kaMI hemanA bhakatone bakSiza na Ape. icchAo ane AkAMkSAo hemanI teo na pUrI kare. Ama joi zakAze ke jina mUrtipUjA te sAMsArIka mohamAyA prApta karavAnI svArthI bhakita nathI, paNa saMsArathI para javA, saMsAramAM pharI kadI nahi AvavAnI satata jIjJAsA che. ane Ama hovAne kAraNe ja jana mUrtipUjAmAM ATalo badho matabheda ? taddana vItarAga pratimA rAkhI zakAya ke raMgArata-A janone aDakI rahelo phakata ekaja prazna. tIrthakara mAnavIo hatAM-teoe peluM atyuttama pada prApta karyuM te mAnava sthitImAMja. jine kahe che ke mRtyu samaye te mAnavIo (16) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ viziSTatA. taddana nirmAMhI hatA. mRtyu samaye eTale meAkSamAM jatIja vakhate, prazna. eTaleja rahe che ke te mAnava kitanI yAda henA jIvananA pramagA (je meha ane vAsanAthI bharapUra hatA) smRti paTapara rAkhI ApaNe rAkhavI ke pachI henA jIvananuM aMtima prApta thaR gayela dhyeya smRtipaTa para rAkhI rAkhavI. mhane te! vicAra karatAM jaNAyu che ke dvitIya prakAranIja. mUrti pUjAzakti yAda-mAnavIne vadhu hitakara che tyAre keTalAka ne smRtipUjA karatAja nathI jenuM kema ? siddha AtmA azarIrI che haine zarIra ApavAnA . ApaNA mA adhikAra ? A hemanI lIla. paNa Aye klInane pelI 'vIrapUjA'nI uttama pravRttio. barAbara artha vagaranI karI zake. nidda ApaNe je chIye teja hatA.. tee zakti keLavI karUM nira pUrI meLavI meAkSapada prApta karI. zakayA. ApaNe kema na karI zakIye ? ane Aja dhairya bharyAM bhAva. mAnava-hRdayamAM jagAvavA te sidhdhatI manuSyAkAramAM aMtima dhyAna samayanI ( manuSya jIvananI hemanI uttamamAM uttama sthIti ) mUti rAkhIye (pachI te ApaNA mAnasikapaTa para kAtarIye ke nIM cakSuda na mATe rAkhIye-paheluM sAdhAraNa janatA na karI zake; bIjuM sau kaiM apanAvI zake) tA cokkasa ApaNane ApaNu dhyeya prApta karvAmAM kaMika teA sugamatA paDe. utsAha, dilAsA ane mi pALyu. ApaNA vikraTa mArgane kaiM e helena banAve. have huM jaina mUrtinI maddattA batAvavA prayatna karUM. dhyAna kevuM haeNAya che ane dhyAna vakhate zAnti kevI anerI maLe che te sAkSAt batAvanAra jainAnI vastra rahita mRta haiAi zake. vaccesahita mUrti dhye!na zIvAyanA mAMgI viSenA vizeSa vicAro paNa upajAve. yeAgAbhyAsanuM varNana bhagavaddgatAmAM nIcenA zlo| Ape che. barAbara pUrNa yAgamaya tyAre tA jalIyAnI mUrti che ema vhemanA eka vakhata te dana karyAM pachI kahyA vinA naja rahevAya. (17) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ jena. samakAzigrIvaM dhArayannacalAM sthiraH / naphTa nApA rikSAnonA ! prazAntAtmA vigatabhI brahmacavrate sthitaH / manaH saMyampa mAcca nA yukta A 'ti matparaH // 14 / yuJcanevaM sadAtmAnaM yogI niyata pAnamaH / zAMti nirvANaparamAM matsaMsthAmadhigacchati / / 1.} a. 6. bhAvArtha-"zarIra, mataka ane gardana sIdhAM rAkhIne, nizcala thaI ahiM tahiM na dekhata, sthIra manathI nAsikAnA agrabhAga para daSTi rAkhIne, aMtaHkaraNane ati nirmaLa banavI nirbhaya banIne, brahmacarya yukata rahI manane saMyamamAM rAkhIne je mahArAmAM (kuNamAM) citta lagAve, mahArAmAM lIna thai jAya-Avo yogI pachI mahArAmAM pitAne AtmA joDI de to te parama zAMtirU5 nirvANane (je hA2mAMja che.pAme che." ane basa Aja sthItimAM jaina tIrthakare temanA daherAsaramAM jovAmAM Ave che. vaLI A pApANa mUrtithI bIjo e karyo phAyado che te te meM kahyo chatAye tenuM darzana pUrNa karmane baMdha kema karAve che te paNa henI eka mahattA. bhavatyacetanaM kiMtu bhavyAnAM puNkvandhane / pariNAmasamutAtti hetutvAtkAraNaM bhavet // 49 / / rAgAdidopahInatvAdAyudhAbharaNAdikAt / vimukhyasya prasanne du yAMni hasi mukhatriyaH / 50 // mAtisAkSatrarA rAja ra jAnA tArtha vAka nA 36 ranaH che ? (18) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ viziSTatA. jinendrapyAlayAMstasya pratimAzca prapazyatAM / bhavecchubhAmisaMdhAnaprakarSoM nAnyatastathA // 52 // kAraNadvaya mAnnidhyAt sarvakAryasamudbhavaH / tasmAtta sAdhu vijJeyaM pUjyakAraNakAraNam // 5 // 3ttApuga pUrva 7rU. bhAvArtha-"je ke jinendranI pratimA ane maMdira bane acetana che chatAM zubha bhAvonI utpattimAM nimitta hovAthI puNya baMdhamAM kAraNa rU5 che. jinendra rAgAdideSa rahita che ane zAstra tathA AbhUSaNothI varjIta che. prasanna caMdra samAna mukhanI zobhA dharAve che, indrIyonA jJAnathI rahita che, loka alokane joI zakanAra che, kRtakRtya che, jaTA vagerethI rahita che-evA paramAtmAnuM ane henA maMdiranuM darzana karavAthI je utkRSTatA prApta thAya che, te anya mUrti vagerethI nathI thatI. sarva kAryo aMtaraMga ane bahiraMga be kAraNethI thAya che ane ethI hamajI jAo ke A mUrti puNya prAptimAM zubha bhAvonI utpattithI kAraNarUpa to cheja." tyAre joI zakAya te kharuM ke jenAmAM karma, izvara ane punarjanma vagerenI mAnyatA kAMika vizeSa prakAre che. sarvene anya nya saMbaMdha hamajo jarIye aghare nathI. Izvara ane deva vacce jaina matamAM je taphAvata kahevAmAM AvyA che te jANavA jevo che. jIva evI prakAranAM karma pALe meLave che je hene gati badalAve. cAra gati-manuSya, deva, naraka ane tiryaMca satya jJAna ane darzana vinA phakata sukha ja bhogavavA mATe jIva devagati prApta kare. devagatimAMthI AtmA kadi mokSa na meLave-te manuSya thAya ja. dekhItI rIte jaNAya ke deva vadhu zaktizALI-manuya to kaMija nahi paNa vicAra karatAM jaNAze ke manuSya devane kabaje ' (19) - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ jana. karI zake che. manuSyaja vadhu baLavAna ane deva te bicArA mahAna manuSyanA pAmara gulAma. deva cAra jAtanA--bhavanAzI, ka95vAsI, tiSka ane vyaMtara. khUba pramANamAM nIca vAsanA na hoya te pahelA traNa paNa jene vera, ke jhanuna ane khunnasa rAma rAma vyApI rahelAM che te vyaMtara. sAdI bhAtamAM kahevAya che te bhUta. jene A devane pUje nahi. jagatanI vAsanAvALo jaina jagatanAM sukha bhogavavA kadAca A dene kabaje karavA prayatna kare paNa adhyAtma tarapha jenuM valaNa che, mokSa tarapha jenI urva dAda che, hevo jena A denA phaMdAmAM kadI nahi paDe. potAnI icchAo paripUrNa karavA A devone saMtuSTa banAvavA keTalAka jaine potAnI pharaja mAnatA haze paNa khare jaina te devonI jarIye paravA nahi kare. e to phakta pitAnA ja prayatnathI pitAnA AtmAne karma sahita karyeja javAne. buddhivAdanA pUjane jaina tatvajJAna kahe che ke kharA jene ane sAccA buddhivAdIo jarIye juza nathI. manuSya zakine mATe ATalo badho vizvAsa ane manuSya mAtrane ATalI badhI sva. taMtratA buddhivAda zavAya che je koNa ApI zake? ane jainadharma e eka buddhivAda ja nathI to bIjuM zuM che? paNa sauthI vadhu rasika ane mahAna agatyatAnuM e jaina dharmanuM taka zAstrI. (Logic) ekaja vastune judI judI apekSAthI jemAM judI judI rIte darzAvavI. jagatane daita ane ata bane kahevuM -dvaita e AtmA, pudgala, AkAza vagere. judA judA padArthonA astitvanA hisAbe jyAre ata e jagatanA sarva padArthomAMnA astitvanA guNanA hisAbe ekaja manuSyane mAtA, bahena, putrI vagere saghaLuM kahevuM kaI kaI apekSAe te hamajavuM agharuM nathI. AtmAne nitya ane anitya (pitAnA guNone sadA dhAraka chatAM avasthAo vAraMvAra badalanAra hovAnI apekSAe), eka ane aneka pote akhaMDa che chatAM sarva guNenA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ viziSTatA judA judA aMza rAkhanAra hovAnI apekSAe), vagere judA judA svabhAvavALo kahe. koIpaNa vastunuM purepurUM jJAna henI ekaja. bAju tapAsavAthI thatuM nathI. e to jeTalI joI zakAya teTalo bAjuo jevAthIja ane jeTalAM vicArI zakAya teTalAM daSTi bindue vicAravAthIja te vastunI purepurI mAhItI thaI zake. jaina tatvajJAnamAM tahevA hevA tarka zAstrIne ja "syAdvAda' nAma ApyuM che. navI vastu utpanna thatI nathI tema junIno nAza paNa nathI thato. e te jeTaluM che tenI paryAyaja badalAtI jAya che. utpAdavyayadhauvyayuktaM sat / dareka cIjane utpatti, nAza ane sthIti vaLagelAM ja hoya che. vijJAna paNa Aja matane pUrNa Teko Apaze. Conservation of mass and cedservation of energy a eyra oro! siddhAntane ja sIdhAM anusaratAM nathI te bIjA kone? vijJAne hasaraNuMja sAbIta karI ApelAM keTalAye satyo jana tatvajJAnIo anAdi kALathI jagatane kahetA AvyA che. paNa jagata kayAM sAMbhaLe che? jagatane je rIta game te rItathI ja hene to kahevAM joIe-jene A sutra hamaNAMja sahamajyA che. syAdAda jeo purepurU hamajI zakayA nathI teo hene saMzayavAda ane viparItavAda kahI nakAmuM bagADe che. Da0 bhAMDArakarane te mATe ApaNe mata laIe. teo kahe che - "You can confirma existence of a thing from one poin: of view (Syad asti), deny. it from another (Syad aasti), and affirm both existence and non-existence with reference to it * different times (Syad asti nasti) Jf you should think of officmin both existence and non-existence at the same time from the some point of viewz you must say that thing Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva. annot be spoken of (Syad avaktavga)-It is not meant by tbese modes as that there is no certainty or that we have to deal with probabilities only as some scholars have thought. All that is implied is that every aesertion which is true is true only under certain conditions of space, time etc." bhAvArtha:-"hame amuka apekSAthI kaI vastunuM astitva batAvI zake che te svAdapti, bIjI apekSAthI hene niSedha karI zako cho te sthAnAsti. teja vastunuM astitva ane nAstittva ekaja apekSAthI judA judA samaye darzAvI zake che te svAdasti nAsti. AvuM astittva ane nAstitva ekaja samaye ekaja apekSAthI keIpaNa vastunuM hame batAvI nahi zako ane te syAdavyaktavya-A badhuM kahevAne artha ema nathI ke AmAMthI nizcayapaNuM ja uDI gayuM che ke pachI hame saMbhavita kalpanAja karyuM jAo che. keTalAka vidvAnoe uparanA syAdvAdane evo artha paNa karyo che. (paNa te khoTuM-kAraNa artha to e che ke rzAvavAmAM AvatI bInA dravya, kSetra, kAla vagerenI bhinna apekSAthI taddana satya che. syAdAdanA guNa gAvA mATe banArasa hiMdu yunivarsiTinA che. adhikArIne paNa ApaNe mata laIe. teo pitAnA tA. 26-41925nA eka bhASaNa vakhate kahe che ke - "It is this intellectual attitude of impartiality without which no scientific or philosophical researches can be quccessful that the Syadwada stands for. Nothing has been Ho much misunderstood and misrepresented in Jainism as the sedet for wbieb the word stands. Even the learned Sbankeracharya is not free from the charge of in Justice that he has done to the doctrine. Syadwada emphasizes the fact that no single view of the universe or of any part of it would (rara). Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ viziSTatA. be complete by itself. There wili always remain the possibilities of viewing it from other stand points which bave as much claim to validity as the former." | bhAvArtha-syAdAda eTaleja nipakSa buddhivAda ke jenA vinA koIpaNa vijJAnika ke siddhAntIka zodha pUrNa nathI thaI zakatI. jaina tatvajJAnamAM svAdAda zIvAya evuM bIjuM kazuM nathI ke jene loko khoTI rIte hamajayA hoya ane anyane paNa sahamajAvyuM hoya. vidAna zaMkarAcArya paNa AvI prakAranA anyAyanA doSamAMthI mukata nathI. syAdAda e bAbata bhAra mUkIne kahe che ke vizva athavA te henA keIpaNa bhAga ekaja draSTithI svayaM pUrNa kadIye nathI. anya apekSAothI te padArtho tarapha javAnI saMbhAvanA haMmezA raheze ane evI apekSAo ke je sarakhIja sAcI hoya." ane trIjo cho. AnandazaMkara dhavane abhiprAya paNa ApaNe joie. teo eka vakhata bhApaNumAM bolelA - "syAdvAdane siddhAnta aneka siddhAnto avalokIne tene samanvaya karavA khAtara pragaTa karavAmAM Avyo che"-dhruva sAheba ema te nathI mAnatAne ke jana dharma e eka dhyAti dharAvanAra atyAranA dharmane kAMTe che ? ATaluM puchavuM paDe henuM to kAraNa ke hemanuM uparanuM vAkya mahe zaMkA batAvI he artha dAkhavI zake-"syAdvAda ekIkaraNanuM draSTibindu hamArI hAme upasthIta kare che. zaMkarAcAryo syAdAda upara je AkSepa karyo che te mULa rahasyanI sAthe saMbaMdha rAkhatA nathI. e nizcaya che ke vividha draSTi biMduo dvArA nIrIkSaNa karyA vagara kai vastu saMpUrNa svarUpe hamajavAmAM AvI zake nahi. A mATe syAdvAda upayogI tathA sArthaka che. mahAvIranA sidhdhAntamAM batAvela syAdAdane keTalAka saMzayavAda kahe che-e huM nathI mAnato. syAdAda saMzayavAda nathI, kintu te eka draSTibindu hamane meLavI . (23) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ janatva. Ape che. vizvanuM kevI rIte avalokana karavuM joIe e hamane zIkhave che." 1 "ane vizALa draSTithI darzana zAstra jonAra paNa sArI peTe sahamajI zake che ke dareka darzanakArIne yAdvAda svikAravo paDyo che. satva, raja ane tama e paraspara virUddha traNa guNovALI prakRtine mAnanAra sAMkhya darzana; pRthvIne paramANu rUpe nitya ane sthUla rUpe anitya mAnanAra tathA dravyatva, pRthvItva adi dharmone sAmAnya ane vizeSa rUpe svikAranAra taiyAyika vaizeSika darzana; aneka varNa yukta vastunA aneka vakAravALA eka citra jJAnane-jemAM aneka virUddha guNo pratibhAse che-mAnanAra bauddha darzana; pramAtA, pramiti ane prameya AkAravALuM eka jJAna je te traNe padArthanA pratibhAsa - rU5 che hene maMjura karanAra mimAMsaka darzana ane evA ja prakAro ntarathI bIjAe paNa syAddAdane arthataH mAna Ape che. 2 ja tivyayAtmakaM vAtu vadannanu bhavocitam / ___TTovApi murAgirvA nAnekAntaM pratikSipet // jAti ane vyakti e banne rUpe vastune kahenAra bhaTTa ane murAri arayAda ne taracheDI zake nahi. abaddhaM paramArthena baddhaM ca vyavahArataH / buvINI brahmavedAntI cAnekAntaM pratikSipet / / AtmAne vyavahArathI baddha ane paramArthathI abaddha mAnanAra brahmavAdI yAdane dhikArI zake nahi. 1. " jaina darzana'-nyAyavijayajI. pRSTha. 11ra. 2. adhyAtmopAnapajyazavijayajI. (2) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSTivA. buvALA bhinna bhinnArthAn nayabhedavyapekSayA / pratikSipeyunoM vedAH syAdvAdaM sArvatAntrikam // judA judA nayanI vivakSAthI bhinna bhinna arthane pratipAdana karanAra vedosarva tatrone mAnanIya evA syAdvAdane vaDI zake nahi. chevaTe cArvAkane paNa syAdvAdanI AjJAmAM baMdhAvavuM paDayuM che. jemake pRthvI jala teja ane vAyuM e cAra to zIvAya pAMcamuM tatva cArvAkane maMjura nathI. ethI e cAra tatvothI prAdurbhata thatuM caitanya te cAra tathA alaga te cArvAkathI mAnI zakAya nahi. agara caitanyane pRthivyAdi pratyeka tatvarUpa mAne, te ghaTAdi padArthone cetana banavAno doSa AvI paDe e cArvAkanI najara bahAra nathI. atae cArvAkanuM kahevuM ema che. agara cArvAke ema kahevuM joIe ke-caitanya, pRthivyAdi aneka tavarUpa che. AvI rIte eka citanyane aneka vasturUpa aneka tatvAtmaka mAnavuM e syAdvAdanI ja mudrA che." to to ApaNe paNa jarI uDo vicAra karIne ApaNe ye sUra pUrAvI zakIye ke syAdvAda e ekaja khare mArga che jenAthI vastune saMpUrNa pArakhI zakAya. arvAcIna dunIyAmAM cAlatI A vicAronI haDAI-te samaye mAnava zaktine kazuM paNa mAnI ja levAnuM nahi kahetAM vicAra karavAnI, purUM hadayamaMthana karavAnI kharI taka ApatuM hoya to te A syAdvAda zuM nathI ? jaina dharmamAMnAM saghaLAM ta bhale loko A syAdvAdathI ja vicAre. saMpUrNa jANuM gayA pachI teo dharmanA nAmanI khoTI bUma kadI nahi mAre. tyAre have ApaNe A suMdara tattva-saMgrahamAM jagatane jaLato prazna lAe. A tattvajJAna je sarvAga suMdara che te hemAM purUSa ane strInA bhedbhAva viSe zuM? purUSa ane strI bannemAMthI keNuM uMcuM ? are manuSya manuSyamAM paNa UMca nIcane taphAvata eTaluMja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva, nahi paNa ekaja jAtanAM manuSyamAMye mahAna aMtara hAla dharmanA nAme cAlI rahyAM che hene A jaina tatva jJAnane khare pratyuttara zuM che ?-eja ke dharmane nAme cAlatI A paristhIti sAcI nathI. strIne purUSa karatAM koIpaNa bAbatamAM ochA hakka nathI. Atma kalyANanA zubha paMthamAM camAra ke caMDALa, brAhmaNa ke kSatriya,purUSa ane strI beu samAna che. vaiSamyavAdanA hiMdu samAjamAM cAlI rahelA pAkhaMDanI hAme zrI mahAvIre AjathI aDhI hajAra varSa pahelAM baMDa uThAvyuM hatuM. hemaNe jagatanI hAme ud ghaNuM karelI ane te sAmyavAdanI-- sarakhA hakanI. ane pachI eka bIjA sAthe keTalI hada sudhI vyavahAra karavo te to manuSyanI ja buddhine AdhAre. manuSyane svecchA saMtoSane mATe pasaMdagI nAye svataMtratA te kharI ne ? --ane e ye satya te kharuM ke game te avasthAmAM purUSa. nagna thaI zake jyAre strI nahi. paNa amuka hadamAM pahoMcI gayA pachI, amuka prakAranI AtmIya avasthA prApta karyA pachI trIye nagna bane te hene ke samAjane jarIye vAMdho na Ave. koie kaMi AthI gabharAvavAnuM nathI. mahAvIrane mAnIye to hemanAja zabdo ke "A yugamAM have pachI koI mokSagAmI jIva thavAne nathI" ane eTaluM to cokkasa ke nagnatA prApta karyA jevI uMcI Adarza maya sthItie pahoMcele AtmA mokSa teja jIvanamAM meLave. tyAre ApaNe tadana mAnavuM ja paDaze ke hevA prakAranI nagnatA atyAre nathI ja jovAmAM AvatI ane naja Ave. Ama strInI nagnatAne hAla savAla ja ubho thato nathI. jyAre purUSa te game tyAre game hevI nagnatA dhAre hoye jarI vAMdho nathI. prazna e che ke AtmAnI e mahAna avasthA prApta karyA pachI nagna thaI ja javAya ke pachI nagna thaIne AtmAnI te mahAna avasthA prApta karI zakAya-mahane te banneye teTalAM ja sAccAM lAge che. game tema hoya paNa nagnatAne svikAra karavAmAM Ave te digaMbara ke vetAMbara matamAM jarIye bheda. nathI ema huM to jAhera karUM. jAya ke pa nathI karavAmAM AvatA-cAM lAge che. kAma Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) anAditA, vyApakatA, svataMtratA. jagata anAdi ane ananta che. jaDa ane cetananA samuha sivAya jagata bIju kaMI nathI. je padArtha che te nAza kadI pAmate nathI. je padArtha nathI te utpanna kadI thatuM nathI. padArthanI phakta avasthAo badalAya che. paramANuonI AMtara kriyAone lIdhe zarIra banI zake. padArtha banI zake te joyuM. jagatane kartA kei eka AtmA (bhale e paramAtmA hoya ke game te) kadI hoI zake ja nahi. ane jo ema mAnyuM te bIjI ghaNIye na mAnI zakAya hevI vicItra kalpanAone AdhAra ApaNe levo paDaze. Izvarane sRSTA keNu? jagata sukhI ane duHkhI zAthI? izvaranI bhUlanuM pariNAma ApaNe kema bhogavIye ? izvarane nyAya anyAya jenAra koNa? Izvarane meha, che, ane evI mAnuSIka bhAvanAo hoya te manuSya karatAM te kaI rIte mahAna?-AvA AvA aneka praznonA gAMDA uttara ApaNe ApavA paDaze. sAccA buddhivALe te piSI zake tema cheja nahi. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAditA, vyApakatA, svataMtratA. tyAre "Izvara je kare kharUM" e vAkya prayoga kyAMthI Avyo ? AtmAo mahAna kayA te ApaNe hamajyA. mahAna AtmAomAM zakti thI te ApaNe joi. e AtmAone ja prabhu mAnIye to "prabhu jANe e zabda prayoga ta khare kAraNa teomAM anaMta jJAnanI zakita ApaNe samajI zakyA. paNa "prabhu kare te kharUM" e vAkya prayoga boTo-kAraNa ApaNuM bAbatamAM hene kaMi levA devA cheja nahi. e to henI pitAnI ja bAbatamAM te je kare te kharUM" e vAkya prayoga sAcce hoI zake chatAM sAdhAraNa janatAne hamajAvavAnI khAtara AvI guMcavaNa bharelI siddhAnika kriyAne kayuM rUpa ApavuM te eka mahAna prazna kahevAya. koI paNa prakAranuM mUrta svarUpa (Perso ification) ApavAnI khAtara je zakitane lIdhe jagatamAM saghaLuM niyamita ke aniyamitapaNe cAlI rahyuM che, judAM judAM zarIra ane hemanI avasthAe banatI rahI che te zakitane izvara athavA to prabhu kahevAmAM Avyo hoya te jarIye agya nathI lAgatuM. ane Ane lIdhe "Izvara kare te kharUM' e vAkaya prayoga sAmAnya janatAnI khAtaraja mUkavAmAM Avyo hoya te saMbhavita che. paNa hAla tenuM pariNAma zuM AvyuM? izvara eka vyakita banI gaI-sattA ane prabhAvazALI jagata henA hAthe racAyuM ane ApaNe te henA banAvelA mATInA pUtaLA emaja tatvajJAna zarU thayuM. izvarane luhAra. suvAra ke pachI kuMbhAra kahevAnI uparanA tatvajJAnene lIdhe ke taraphathI dhRSTatA zarU thaI. je mahAna AtmAmAM sadhaLI zakita che paNa zakitane upayoga potAnA mokSanI khAtara te karato nathI ane jene cha tathA marI ApaNe preraNAja meLavavAnI che te mahAna AtmAne AvA dhaMdhAnA khAsa cihane (@alifications) lagAvavA te te -tattvajJAnIonuM vicitra nahi to bIju zuM? te evA svArthI AtmA jagatane zuM kAmanA? jagata para -hemano kai prakArano kAra ? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva. teoe jIvana jIvI batAvyuM. teoe jJAna pUrNa rIte jANa batAvavuM, sarva kaMi nihALI batAvyuM ane potAnI jAtane mAnavA anukaraNIya ane anusaraNIya Adarza karI batAvyA te jagata para che upakAra nathI. jagatamAM evuM kaMija nathI ke jenI khAtara te AtmAoe pote meLaveluM sarva gumAvI daI jagatamAM karI. AvavuM ke pachI anya vastuo ane zakitao utpanna karavI ane utpanna to teo paNa kayAMthI karI zake? je mULa padArtha nathI te utpanna thaI zake nahi e tarkavAdano ane vijJAnano eka acaLa ane aTaLa niyama sarva kaMi jagatamAM svabhAvathI bajeja jAya che. loo akihigo khalu aNAiNihaNo sahApaNippaNNo / jAvAjIvehi bhaDo Nicco tAlarUkkhasaMThANo // 22 // mUlAcAra a08 A loka akRtrima che, anAdi che, ananta che, svabhAvane lIdhe svayaM te banyuM che, java ajIva padArthothI te bhareluM che ane heno tADa vRkSane AkAra che. Ama jagata AnAdi, AtmAe anAdi to pachI AtmAne zuddha karavAne upAya eTale A jaina dharma te ye anAdi. je anAdi che te ananta paNa mAnI ja levAnuM. jammudripanA videha kSetramAM (je hajI sudhI bhUgoLa jJAtAoe zodhI nathI kahADayuM) A dharma haMmezA cAluja rahe che. (tyAMthI mahAna AtmAo haMmezA dehathI mukata thai mokSa meLave che ane enA e sadApaNAne lIdhe ja te videha kahevAya che.) A bharata kSetramAM paNa A dharma pravAhanI. apekSAe kayAraneye cAlu ja che. hA eTaluM kharuM ke te samaye samaye lupta thaI jAya che paNa kevaLajJAnI ane mokSagAmI tIrthakaronA janmathI te pharI pharI uddhAra pAme che. Ane artha ema nahi ke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAditA, vyApakatA, svataMtratA. te tIrthakare A dharmane sthApe che-henI zarUAta kare che. nizALamAM bALakone baTuM zIkhavADAya che. ardhadagdha evA lekhakanA itihAsa te bicArA kumaLA magaja para pahelethI ja bArI asara upajAve che. have kharekhara cetavAnI jarUra che. itihAse mahAvIrane ja oLakhyo ane mahAvIre jaina dharmanI pharIthI dAMDI pITAvI eTale nahi rahamajanAra itihAsakAro hamajayA ke bauddha dharmane samanvaya karavA mahAvIra nAmanA AtmAe navo dharma sthApyo. vastutaH Ama nathI. teoe te lakhatAM pahelA jevuM joIe, jANavuM joIe ane zaidhavuM joie ke janonA mahAvIra pahelA tevIsa tIrthaMkara hatA. jaina dharma eTale mahAvIranI pahelA kayArane ye hato. mahAvIra to jaina tatvajJAnano chello-aMtima payagambara. vaLI RSabhanAthanuM nAma ane hene saMketa je veda jevA hiMduonA purANuM purANomAthI nIkaLI zake te emaja hamajavAnuM rahyuM ke jaina dharma te vakhate the hato. have vicAre ke RSabhanAtha jainonA A utsarpaNa kALanA prathama tirthaMkara-te pahelA thaI gayelA jainenA vIza hevA tirtha karonA nAma jana zAstro batAvI zakaze. AvI te tirthaMkaranI anaMtAnaMta peDhIo jUnAgama mAne che ane lokone kahI zake che, te kahevuM ke jaina dharma hamaNAja zarU thayo te cokhkhI kamaakkala nathI ? vera buddhi nathI? ardhadagdhatA nathI ? bIna javAbadArI nathI? ane jyAM sudhI bhUtakALanA paDadAo bhAratIya itihAsa cIrI zakyo che. tyAM sudhI te janadharmanI hayAti ApaNane aitihAsIka draSTie paNa maLe che. prakhyAta vidvAna mejara phA~ga paNa pitAnA pustakamAM kahe che ke "Jainism thus appears as the earliest faith of India (P. 16)... Jainism --the undoubtedly prior faith of very many i Short Studies of comparative religions, (30). Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva. millions through untold milleniums (P,2).It existed in Oxiana buyond Himalayas 2000 years before Christ (P. 29!.... Jews. (evidently Essenes. derived :rom Jan Indian philos0phers wonderful fortithde in life, diet and continence. (P. 44) ......all upper, western, north central, India was then say 1500 to 82 B.c and indeed from unknown times uled by Turanians conviniently called Dravids but there also then existed throughout Upper india on ancient and high'y organized religion philosofical, ethical and severly ascetical namely Jainism .. Long before Aryans reached the Ganges or even the Saraswati, Jains had been taught by some 22 prominent saints or Tirthankaras prior to the historical, 23rd Parshwa of the 8th or 9th century B, c (P. 243.)--*' bhAvA:-"Ama jaina darzana e hiMdamAM prAcInamAM prAcIna dharmAM jaNAya che (pR. 16)...jaina mata e cokkasa junAmAM tune lAkhA mANasAne hajArA varSo sudhI rahelA che (pR. 2) himAlayanI pelI bAju 'ekasyAnA'mAM AjathI cAra hajAra varSa pahelA te hatA (pR. 29)--dekhItI rIte teA yAhudIoe hiMdI jaina tatvavettAe pAsethI jIvananI raheNI karaNI, sayama ane khArAka paranA pratibaMdha meLavyA (pR. 44 --saghaLA uttara ane pazcima hiMdu para, temaja madhya hiMdanA uttaranA pradeza para draviDa leAkeAnI sattA keTalAMye (ApaNe nathI jANatA teTalA) varSo thayA hatI ane te vakhate paNa khAsa karIne uttara hiMdamAM eka prAcIna, sArI rIte vyavasthIta, tattvajJAna, sadAcAra ane tapasyAI paripUrNa evA dha (jaina dharmA) astittva dharAvatA hatA.-AAdimAM gagA athavA te sararvitanA kinAre AvyA te pahelAM keTalAMye pAMthI jatAne hemanA pArDa AvIsa tirthaMkare! taraphathI zIkhavavAmAM AvyA hatA. ane A dharmanA (3) ' ' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAditA, vyApastA. svataMtratA. badhuM pelA isvI pUrve 8 mI ke navamI sadInA atihAsIka pArthanAthI te pahelAMja (pR. 243)..." ane pelA ajaina vidvAna lAlA kannamala ema-e. paNa 1904 nA Disembara ane 1905 nA jAnyuArI mAsanA thiyesephriIsTa patramAM lakhe che ke - jaina dharma e eka evo prAcIna mata che ke jenI utpatti tathA itihAsane patto lagAva kharekhara sauthI vikaTa che." vaLI hamaNuM mohana-jo-Dere nAmanA siMdha prAntanA eka gAmanuM khodakAma cAlI rahyuM che te paNa tapAse. AjathI cha hajAra varSa pahelAnI vastuo hemAMthI nIkaLelI hovAnuM jaNAvavAmAM Ave che. hemAM keTalAka muddAo evA che ke jenI uparanAM ciha avazya jaina dharma sAthe saMbaMdha dharAve. jemake baLada ane hAthI. baLada e janenA prathama tirthaMkara zrI RSabhadevanuM ci9 gaNAya che. jyAre hAthI te tithi tirthaMkara zrI ajItadevanuM cinha gaNAya che. A muddAo para hajI bIje ci mota bhASAmAM (Pictographic) eka lekha che ke jenI zarUAtamAMja eka cakra doreluM che. saMbhava che ke te cakra je jaine mAna che te tirthaMkaranuM "dharmacakra haze. keTalAMye jana prAcIna sthAnamAM dharmacakra aMkita maLe che ane e dharmacakrane jenenuM khAsa dharma cinha mAnanAra evA keTalAye vidvAne che. (agai Prelust nie ludi. u. 922 411 The Jiu: stoop & other got quiries of Sluttrplote no. 7 saMnd II) ane bIju, Aja khodakAmamAMthI "stupa' paNa nIkaLyA che. ApaNe jANIe chIe ke bAda ane jana silaya bahupa'nI bIje uche Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAditA, vyApakatA, svataMtratA, kayAMye paddhati nathI. A "tupa jamanAja hoI zake kAraNuM bauddha dharma i. sa. purva 6 ThThI sadI pahelA nahato ane tene i. sa. purva 8 mI sadI pahelAne eka "stupa' mathurAmAMthI hAla maLI AvyA che. ane chatAM je itihAsakAre sveda ane yajurvedane prAcIna pratye mAnatA hoya to hemAM te khAsa jaina tirthakarenuM varNana che. ane te cheka bAvIzamAM ariSTanemI ane vIzamAM zrI mahAvIranuM.. juo ApaNe keTalAMka sutre paNa joIe - svasti na indro vRddhazravA svastiH naH pUSA vizvavedAH / / svasti nastAkSyo ariSTanemiH svasti no bRhaspatirdadhAtu / / ... ( dra a. 1 ya ra rA naM6 mA mudrita), . bhAvArtha -"mahA kItavAna dandra, vizvavettA pUSA, tArUpa ariSTanemI ane brahaspati hamAruM kalyANa kare." vAjasya nu prasava AvabhUvemA ca vizvA bhuvanAni sarvataH / sa nemirAjA pariyAti vidvAna puSTiM varSavamAno asme svAhA / / | ( gurveH a. 1 matra ra1) bhAvArtha -"saMsAranA sarvabhUta chone mATe bhAvayajJane pragaTa karavAvALA dhyAnanuM saMpUrNa varNana karIne je neminAtha pitAne kevalajJAnAdi AtmacatuSTayanA svAmi ane sarva kahe che ane jenA dayAmaya upadezathI jIvane Atma svarUpanuM vadhu jJAna thAya che hene hamArI AhUti ." 'aIn vimarSi sAyakAna dhanvAInaSkaM yajataM vizvarUpam / aInnidaM dayase vizvamabhyaM na vA o nIyo rudrtvdsti"| garavedra ma. 2 ma. 7 47. (33). Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainava. bhAvArtha: he aMta haMme dharUpI bhANAne, upadeza rUpI dhanuSyane ane Atma catuSTayarUpI AbhUSaNAne dhAraNa karelAM che, hame A saMsAranA saghaLA javAnI rakSA kare che. artha jaina mata pramANe esate Ave te levA) kAmAdi nAza karavAvALA hamArA jevA kepaNa baLavAna nathI.'' ahiM kahI devuM joie ke jaineAnA pAMca namekAra maMtramAMnA pehalAmAM jene namana karavAmAM Ave che te ahu ta. a`ta e mekSamAM paheAcI gayelA AtmA nathI. te meAkSanA rastA upara che. A karmImAMthI cAra bhayaMkara karmane! kSaya saMpUrNa rIte hemaNe karelA che. * sasArIka jIvaDA mATe siddhamAMthI vadhU preraNA na maLe paNa aMtamAMthI, ema jainAgamAe varNaveluM hAvAthI maMtrAmAM ahaMtanuM nAma sidda karatA pahelu` smaravAmAM Ave che. sAthe sAthe tameAkAra maMtra paNa kahI. dauM:-- NamA arihaMtANaM, NameA siddhANuM, NamA AyariyANaM, NamA uvajIjhAyANa, NamA lAe savvasAhUNa", jenA artha aMta, siddha, AcAya, upAdhyAya ane sa sAdhuone anukrame namaskAra thAe te thAya che. AtithyarUpaM mAsaraM mahAvIrasya nagnahuH | rUpamupasadAmetattisro rAtrIH surA sRtA // ('rakSA' te dugu NAne r AmAM zrI nagna sAdhu mahAvIra bhagavAnanuM nAma Ave che. (34) = : Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat (jIteMTa a. 12 maMtra 14) www.umaragyanbhandar.com
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAhitA, vyApakatA, svataMtratA, nagrahaM rAmo na me vAMchA bhAveSu ca na me manaH / zAntimAsthAtu micchAmi svAtmanyeca jino yathA / (yogavAsiSTha a. 22. sTova 8) bhAvArtha "huM rAma nathI. mahArI vAMchA padArthomAM nathI, huM jinanI mAphaka mahArA pitAnA AtmAmAMja zAnti sthApita karavA icchuM chuM." vaLI have mArkaDeya purANuM laIe te hemAM pabhadevanuM nAma Ave che. ane bhadeva te janenA prathama tirthaMkara e khubaja hato. bIjuM bhAgavatamAM ( 1 2. pRi 266) paNa jainonA prathama tirthaMkara zrI rASabhadevane maharSI kahI emanA upadezanI khUba prazaMsA karI che. "zukadevajIe RSabhadevane praNAma kema kayAM ?'A praznanA uttaramAM bhAgavatanA TIkAkAra lAlA zAlIgrAma lakhe che ke:-"zavabhadevajIe jagatane mokSa mArga batAvyo ane pite paNa mokSa meLavavAnAMja kAryo karyA ane Aja mATe zukadevajIe naSabhadevane namaskAra karyo che." - RSabhadevanA upadeza mATe ApaNe bhAgavatanuM bIjuM e rasa laIe - evapanuzAsyAtmajAn svayamanuziSTAnapi / lokAnuzAsanArya mahAnubhAvaH paramasuhRda bhagavAnRSabho deva / / (ravANa 1. a. .) ke jemAM "nagnatA' mATenA apabhadevajInAM vacane che. AvuM AvuM to hinduonA keTalAye junA purANa granthomAMthI jainone lagatuM maLI Avaze ane je te grantha upara keda paNa AdhAra rAkhavAmAM Ave ane hemane etihAsIka koipaNa daSTithI (35) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva, sivakAravAmAM Ave to e bhulI nathI javuM hatuM ke, jaina ane hemane jaina dharma te grantha ane te tattvajJAnane mAnanArAo karatAM jUnA che-prAcIna che. grantha vAMcI niSpakSapAta paNe kahenAra vidvAnI jarUra che ane cokkasa jagatane tethI te jAhera thaI zake ke jaina dharma ghaNo ja prAcIna che-eTale ke jenI tArIkha zodhavA hAlanA itihAsa ane itihAsakAre pAse sAdhano paNa nathI. te have e prazna uThe che ke jana dharma e hindu dharmanI zAkhA te nahi hoya? henuM tattvajJAna hindu dharmanA tattvajJAnamAM jarIka pheraphAra karI gaThavavAmAM te nahi AvyuM hoya? ahiM pharIthI cetavavAnI jarUra che. ane ahi darekanA buddhivAdane pharI jagADavAnI jarUra che. hemane suNAvavAnI jarUra che ke hevI kalpanA karavAnI khoTI mUkha ane utAvaLa teo na kare. eka bIjo khulAse karI lau hindu dharma e zabdaja baTe che. hindu e koi khAsa dharmaja nathI. hene henuM vatanca tatvajJAnaja nathI. hene henA vyaktittva darzAvatA bhinna kAyadAo nathI. vedAnta jevuM koI khAsa darzana laI hene AdhAre thayelAM anya darzane ApaNe bhegAM game te kadAca "hindu tatva jJAna e zabda ghaTe. sAMkhya darzana, pAtaMjali darzana, ane evAM bIja naiyAyika tathA vaizeSika darzana ekaja mULamAMthI nIkaLelAM ane tethI anyanI zAkhArUpa kahI zakAya. jana jAti e zabda ja kheTe che. jaina" evI koI khAsa jAti ja nathI. jenI ei purepurI rIte eka dharma che. TUMkamAM kahuM to hindu dharma nathI-jAti che. jaina jAti nathI-dharma che. je jAtine savAla Avato hoya to jana hindu gaNI zakAya paNa dhamane savAla AvatA hoya jene kadi hindu naja kahevAya. eka jAtinA mANase judu judu tattvajJAna cakkasa mAnI zake. A viSayamAM nIcenuM lakhANa jue - us) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAditA, vyApakatA, svataMtratA, I "As regards the objectionable statement. viz. 'Jainism is not a separate religion or faith but only a sect-1 regret, i: should have crept though unintentionally and inadvertently in my letter. It was wholly due to a confusion of two words-religion and community. The term Hindu religion is a misnomer. Hindu' is a name of the community comprising all persons professing religions to the Indian Origin-Vedic Buddhism, Jainism, Sikbism etc. what I intended to show was that the Jain community was not different from the great Hindu community though they may be following diffe rent lines of philosophy and thought. Instead oi community, the word 'religion' crept in due to the interchanging and loose use of the terms in vernacular language huM mAnuM chuM ke TuMkI draSTivALA sau keine uparanuM saMtoSa Apo. paNa ApaNe eTalAthIja-phakta vAkayathIja (Statements)-rAjI nahi thaIe. jainadharma anya koIpaNa cAlu tattvajJAnanI zAkhA tethI ane naja hoI zake te mATe khAsa sAbItIo joIzuM. 1. hindu jAtimAM ghaTatA jana ane bauddha sivAya lagabhaga sarva ke vedane dharma pustaka tarIke mAne che. (je sugamatAnI khAtara hindudharma e zabda prayoga cAluja rAkhavuM hoya te hene artha hiMdu jAtione dharma ema nahi thai zake ane jo ema paNa karavuM hoya to sukhethI ane khuzIthI jainene ane janadharmane hemAMthI alaga rAkhIne ja karavuM. nakAme jainadharmane na saMDove. ane Ama atyAra sudhI saMDavyAthIja "janadharma" e hindu dharma' nI zAkhA ja che, ema sAdhAraNa janatAnA ajJAna 1. Letter of Mr. S. S, Navare, secretary to the Bombay, Hindu Provincial Mahasabha published in Jain: Yugo (ata a) died 1-9-1931. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva bhejAmAM ThasI javA pAmyuM che.) vedane dharma pustaka mAnyA pachI hainA judA judA arthAne lIdhe ane haeNnI upara judI judI prakAranAM bhASA-AvaraNA huDAvavAne lIdhe je kAMTA paDI gayA che te zAkhA kahevAya. islAmamAM jema zIA ane sunnI, jaitAmAM jema zvetAMbara ane digaMbara jaina te anya koi sAthe hevA abaja nathI. che. 2. jaina dharmI jagatane anAAda, akRtrima ane svataMtra mAne che. reka AtmAnI sattA bhinna bhinna mAne AtmA nitya hovA chatAM avasthAnI apekSAe anitya te kahe che. AtmA ceAtAnA azuddha bhAvAthI poteja karyA bAMdhe che ane zuddha bhAvethI pe!teja te karmAMnA kSaya karI de che; muktAvasthAmAM AtmA peAtAnI sattAne sthira rAkhyA chatAM paramAtmA banI rahe che; kanA paripAkane lIdhe sukha du:kha thAya che; jagatamAM mULa cha dravya che--jIva, pudgala, dha, adha, AkAza ane kALa-A badhuye jaina dharmanuM hevuM--jyAre vedAnta kahe che keH-A drazya jagata aneka banne eka che. jagata brahmarUpa che. brahmamAMthI jagata pedA thayeluM che ane brahmamAM te vilaya pAmI jaze. (juo, vedAMta daNu' vyAsa kRta. bhASA prabhudayALa, mudrIta 1959 mu bAI) jaitAne te jarIye svikAya nathI. 3. jaina dharma jIvane pariNAmI, kartA ane phaLa bheAktA mAne che, jyAre sAMkhyanA siddhAnta che ke purUSa apariNAmI che, akoM che, jaDa prakRtija kartA che, ahaMkAra zAMti vagere prakRtinA vikAra che ane kuLa bheAktA AtmAja che. (jIe 'sAMkhya darzana' mudrita 1957) ATalI taddana virUddha bAbatAmAM jainamata ane sAMkhyamata eka kvI rIte thai zake? AthI teA ulaTu sAkhIta thAya che ke bannemAM sAmya mULa che ja nahi. (38) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAditA, vyApakatA, svataMtratA. 4. mimAMsaka darzana vedane apaurUSaya mAne che jyAre jene pokAra kare che ke keI pustaka apaurUSaya heIja nathI zakatuM. 5. niyAyika izvarane kartA ane phaLadAtA mAne che. teo kahe che ke A jIva ajJAnI che. enuM sukha duHkha svAdhinatA rahita che. te te bicAre izvaranI preraNAthI svarga athavA narkamAM jAya che. je jIvane mukita maLelI che teye paramezvarane tAbe che, taddana svataMtra nathI. (jue sarva darzana saMgraha pR. 139) jyAre jaine AvI. ghelI kalpanAo nathI karatA teo izvarane kartA ane phaLadAtA nathIja mAnatA. izvara viSe huM dhAruM chuM ke he pUratuM lakhyuM che. 6. AcAranI rItathI ema kahevAmAM Ave ke jaina mata hindu jAtinA anya tatvajJAnamAMnA AcAra karatA kaMi vizeSa AcArakaMika navIna ane Original AcAra nathI darzAvato to te khoTuM che. cokhkhI rIte spaSTa che ke jaina sAdhuo ane jana zrAvake anya mAnavIo karatAM puSkaLa bhinna evuM jIvana vitAve che 7 mahAvIra kSatriya hatA tethI hindu hatA ane jina dharmanA vaLI te chellA tirthaMkara hatA. zA mATe jene hindu na gaNavA? jAti ane dharmane taphAvata A praznano javAba tarataja vagara aDacaNe Apaze. nakAmI AvI hAsyAspada dalIlo karavAnI keie utAvaLa. na karavI. 8. bauddhadharma padArthane nitya nathI mAnatA, AtmAne kSaNika mAne che. jyAre janadharma AtmAne dravyanI apekSAe nitya paNa avasthAnI apekSAe anitya mAne che. janadharmanA cha dravyo paNa bauddho mAnatA nathI. 9. gautamabuddha zarUAtamAM jaina muni piDItAzravanA ziSya hatA ane pachIthI "mRtaka prANImAM jIva nathI hoto' te zaMkAne lIdhe ja (39) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva. - hemaNe navIna mata sthApana karyo. vicAra karajo ke jenamata henI zAkhA te kayAMthI ja hoI zake ? 10. pro. jekobI kahe che - "The Buddhist frequently refer to the Nirgranibas or Jainas as a rival sect bnt they never so much as hint, this sect was a newly founded one. On the contraiy, from the way in which they speak of it, it would seem that this sect of Nirgianthes was at Fuddha's time already one of Iong standing or in other words, it seems probable that Jainism is considerable order ihan Buddhism. | bhAvArtha:-bAe vAraMvAra jainene pitAnI hariphAI kara nArA kahyA che paNa ema to kadI nathI kahyuM ke jainadharma e tAjeja prasthApIta che. ethI ulaTuM, je rIte bauddho jaina mATe bole che te uparathI to ema sAbIta thAya che ke buddhanA samayamAM nigraMthone dharma ghaNuMye varSothI hato eTale ke saMbhavita che ke jaina dharma bauddha dharma karatAM keTalAye prAcIna haze. 11. Do, rAI DevIDajha lakhe cheH J. <
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAditA, vyApakatA, svataMtratA vaLI A zIvAya mI. haMTara pitAnA "Indian Empire' mAM ane elDana varga emane ema paNa sAkSI pure che ke jaina dharma bauddha dharmanI zAkhA heIja na zake. te banne ghaNuja judA che. bauddhonA pustakamAM jene viSe, hemanA zabdo viSe puSkaLa saMketa jovAmAM Ave che-eTale badhe ke kharI rIte jotAM te ema kadAca sAbIta thaI zake ke bauddha dharma janamatamAMthI nIkaLyuM haze. 3 paNa ema sAbIta karavAnI kharI ke beTI paNa jano dveSI buddhi nahi batAve. e to jyAre pitAnI ja upara AkramaNe AvI paDatAM ja hoya tyAreja tAla, taravAra vagerethI sAmano karavA taiyAra rahevAnA. janoe hajI sudhI pitAne bacAva buddhivAdathI karyo che ane jyAM sudhI jagata buddhivAdane nahi bhUle tyAMsudhI jaina matane kayAMthIja bhUle? manuSyamAM buddhi che tyAMsudhI jinamata kAyama ja raheze. te ja kyAM kayAM rahetA? hemanI vyApakatA keTalI hatI ? dekhItA pramANethI te kahyA vinA cAleja nahi ke teo eka vakhata AkhA bhArata dezamAM hatA. bauddha dharma eka vakhata prabhAvazALI hato chatAM te hAla hiMdamAM nathI. jaina dharma aneka samaye prabhAvazALI rahyo che ane hajIye te hiMdamAM Thera Thera che. jenonI mUrtio, maMdira ane janIo pite hAla bhAratanA keIpaNa khUNe e che temaja pahelA hatA. have hiMdanI bahAra paNa e dharma hato henI sAbItIo - 1. When Alexander the great, Came to India, he found many naked saints (Tymnosophists) whc. were Jains, 3. jana zabdonA artha paNa teoe badalyA che. jemake Asava=pApa. kharI rIte Asava karmonuM Agamana Azrava. 1, 2, 3 mATe juo. "Digambar gain" No. I Vol 28. Page 25. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva, (Ency. Brit urth edition, Vol. XV, Page 128) nesr Taxilla on the north west frontier and was much impressed with their knowledge and penance He at last persuaded one of them to accompany him to Greece. The Greek writer says abcut them: "These men went about naked, inused themselves to hardships and were held in highest honour; that when invited they did not go to the persons Every wealthy house is open to them, even the apartments of the women.' bhAvArtha-jyAre mahAna sikaMdara hiMdamAM Avyo tyAre heNe dhaNa nagna jana sAdhue joyA. (uttara sarahada prAntamAM) ane hemanA jJAna tathA tapazcaryAnI henAmAM uMDI chApa paDI. taheNe chevaTe ekane te grIsamAM potAnI sAthe javA sahamajAvyuM. grIka lekhaka teo mATe lakhe che ke A mANase saMkaTanI jarIye paravA karyA vinA nagnaja pharatA ane lokomAM temanI maheoTAmAM mahedI pratiSThA hatI. AmaMtraNa maLe eTale teo bIjAne tyAM na jatA. dareka zrImaMta kuTuMbo hemanA mATe khullAM hatAM-strIonA khAnagI eraDAo suddhAM. 2. "Naked Jain Saint even went to Nubia and Abyssipia, central Asia and Greece, Sweden and Norway, Jawa and Ceylon and preached their religion there, | bhAvArtha:-"nagna jana sAdhue nyubIyA ane ebIsInIyAmAM paNa jatA; madhya eziyA ane grIsamAM paNa jatA; svIDana ane temAM paNa jatA; jAvA ane sIlenamAM paNa jatA tyAM jai potAnA dharma viSe lokone upadeza ApatA.' 3.6The Chinese Traveller Hiense Tsong (st, Jullan, Vienna P. 214) who came to India in 7th century A, D. called the Jain saint 'Like' and found the scattered all over India and in Afghanistan. He says " The 'Libi' (Nir Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAditA, vyApakatA, svataMtratA. granthas) distinquish themselves by having their bodies naked and pulling out their hair." bhAvA:-hityazAMga nAmanA cInI musAkare (ke je hiMdamAM sAtamI sadI lagabhaga AvyA hatA) jaina nagna sAdhuene 'lIlhI'nA nAmathI oLakhyA che. heMNe joyuM ke te hiMdanA dareka prAMtamAM ane aphagAnIstAnamAM paNa hatA. te kahe che ke zarIra nagna rAkhavuM ane keza leAca hAtheja karavA-A te lIhI'enI viziSTatA. 4. + nepALanA rAjya dharma tarIke paNa jainadhama rahelo che. tece tyAM nIkaLelA zIlAlekhA parathI mAluma paDaze. 5. athensa zaheramAM Aja paNa jaina zramaNanI eka samAdhi jainadharmanA prabhAvane pragaTa karI rahI che. 6. nepALanA himAlaya taTanA sImA prAntamAM Aja paNa eka jaina muninuM maMdire mAjIda che, 7. jerUsalemanA eka dvAranu nAma Aja paNa tyAMnI jainamanI smRti batAvI rahyuM che. 8. kespiyA ane rezamAnIAmAM paNa eka astittva hatuM. vakhata jainadharmAMnu. AthI cokakhu jaNAze ke ezIyA ane yuropamAM tA sadIo pahelAM jainadhama puNlR jAheAjalAlImAM jhaLakatA hatA. hajI khIjuM te jagatanA itihAsakArAe, jagatanA khagALa zAstrIoe ane jagatanA mahAna zAdhakAe zeAdhI nathI kahADayu eTale ApaNe eka cesa dekhAtAM pramANe teA na ApI zakIye, paNa eTaluM tA spaSTa shemane ke kArye dhama peAtAnI AvI sAbItI nahi ApI zake ane Digamber Jain' + 4, 5, 6, 7, 8 mATe jIe No. I. Vol 28. Page 84. (43) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva. jainadhama jyAre ApI zake che tyAre te hainI prAcInata, vhenI suMdaratAnA sakee svikAra uttamatA ane hainI sarvAMga karavAja joie. tha zake ke nahi. uDAvI sudhAravA have vicArIe ke e jaina dharma sAva dhama mrAhmaNu dharmanI eka truTine zrI mahAvIre khaDa prayatna karyAM hatA. ane te ekaja vaiSamyavAdanI mahAna bhula je hajIye saghaLA hiMduone mAthe kalaMka rUpa che. mahAvIranA prayA mahAna hatA. brAhmaNa dharma kaMika sudharyAM kharA paNa jaina dharma-mahAvIre uccArelA pelA sanAtana satyA--kharA jaina dhama haMmezA sudhareleAja hatA. lokamAnya tilake pazu A bAbatane khullI rIte ekarAra karyAM che. jaina dharma pApanA vireAdhI che--pApIne nahi. adheramAM adheAra pApI paNa jaina dharma teTalIja svecchAthI dhAraNa karI Atma kalyANa karI zake che. " mahApApaprakartA'pi prANI zrIjainadharmataH / bhavet trailokyasaMpUjyo dharmAki bho paraM zubham " || -namitta / manocAvAyadhamAMya matAH sarve, nantava" || zrI somadevasUri A sUtreA paNa mhe kahyuM haeNnI sAkSI puraze. ca ke nIca jAti laine kAme janmyuM nathI. sadguNa ke du'ne late manuSya hevA kahevAya che. AcAra mAtrane lIdhe jAtinI kalpanA karavAmAM ', -- AvI che nahi te kalpanA suddhAM paNa tinI te na hota. dha dhAraNa karavAmAM halakA ke sArA evA manuSya jovAmAM nathI AvatA. game te te dhAraNa karI zake che. kadAca anya dharmoMmAM evI majamruta zilA (xx) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAditA, vyApakatA, svataMtratA, haze je phAi. teADI na zake, paNa jaina dharmamAM tA haivI nakAmI ane khATI divAqA nathIja. hainI AjJAe kahe! te AnAe, henAM sUtreA kahI te sutrA, paNa vijJAnaneja AdhAre; hetu tatvajJAna sauMpUrNa rIte buddhivAdaneja AdhAre; ane haeNnuM saghaLu sarva manuSya hamajI ane hRdyamAM utArI zake tevuM tyAre hujI kahe jaina dharma sAva dhama thai zake ke nahi?" juo-ApaNe have TukamAM jaina dharmanI mULa mAnyatA gaNI janme. 1. A leAka anAdi, ananta ane akRtrima che. cetana ane jaDamaya i drabyAthI bhareluM che, anantAnanta jIva bhinna bhinna che. anantAnta paramANu jaDa che. 11: 2. lokanAM sarvAM dravya svabhAvathI nitya che. pazu avasthA badalavAnI apekSAe anitya che. ', 3. saMsArI jIva pravAhanI apekSAe anAdi kAlathI jaDa pApa puNyamayI karmInA zarIra sAthenA sabaMdhane lIdhe azuddha che. 4. dareka saMsArI jIva svataMtra rIte potAnA azuddha bhAvAthI ka bAMdhe che. ane zuddha bhAvAthI kamanA kSaya karI mukta paNa thai zake che. 5. jevI rIte skula zarIramAM lIdheluM bhAjana, pAna vagere poteja leAhI, vIya pratyAdi banIne phaLa ApyA kare che hevI rIte pApa puNyamayI karmImAM AtmAmAM svayaM krodhAdi sukha duHkha utpanna kare che. paramAtmA koineye sukha du:kha detA nathI. * ! 6. mukta jIva athavA te paramAtmA ananta che. te darekanI sattA bhinna bhinna che. kAi kASThanI aMdara maLatA nathI. (maLIja na zake te ahiM artha nathI) dareka nitya svAtmAnand bhAgavyA kare che. krUrIthI kadI saMsArAvasthAmAM te AvatA nathI. ma (na) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva. 7. sAdhaka gRhastha yA aa sAdhu meAkSagAmI paramAtmAonI bhakti peAtAnA pariNAmeAnIja zuddIne mATe kare che, hemane prasanna karI phaLa meLavavAne mATe niha. 8 muktInuM sAccuM sAdhana peAtAnA AtmAnuM, hene paramAtmAnI mArka zudhdha guNavALA shamajIne, mAnIne, hemAM vizvAsa rAkhIne, rAgadveSa meha choDI dai dhyAna karavuM e che. rAgadve mAthI kama aMdhAya che. jyAre vhenAthI viparIta vItarAga bhAvamayI samAdhithI ku jharI jAya che. 9. ahiMsA parama dharma che. sAdhu enu pUrNatAthI pAlana kare che. jyAre gRhastha yathAzakti peAtAnA padane anusAra te pALe che. dharmanA nAma para mAMsAhAra, zIkAra athavA teA zAkhanI khAtara jIvAnI hatyA koi jaina nathI karatA. 10. muninI aMtima avasthA saMpUrNa parigraha rahItanI che, nagnatAnI che. (pIMchI hiMsA tyAgane mATe, maMDaLa ane zAstrI te rAkhI zake) ahiMsA, satya, asteya, brahmacaya ane tyAga A pAMce mahAvratAne te pUrNa rIte pALe che. AcAra ane cAritranI kalpanAye sauthI vikaTa che. parigraha tenA ane have judA judA dananI sAthe jaina danane sarakhAvavuM sugama thai paDaze. 1 vedAnta mata-the u dhaNuM ApaNe pahelAM AvI gayuM che ane have keTalAka khAsa trAja laie. janmAdyasya yata iti (vedAntadarpaNa' vyAsakRta a. 2 satra 2.) janma, sthIti, nAza e enAthI thAya che. e eTale vRkSa ane A brahmanuM lakSaNuM. (46)' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAditA, vyApakatA, svataMtratA. nityassarvasamsarvagato nityatRpta / zuddhabuddhamuktasvabhAvo visAnamAnanda brahma // (pR. 30) brahma nitya che. sarvajJa che, sarva vyApI che, sadA tRpta che. zuddha buddha mukata svabhAva che. vijJAnamayI che, AnaMdamayI che. mArAddhiAtaI (. 2 satra 22) AkAra brahma che. brahmanuM cinha hovAthI. kAryopAdhirayaM jIvaH kAraNopAdhirIzvaraH / A jIva kAyarUpa upAdhi che. kAraNa rUpa upAdhi avara che. have jana siddhAnta mukatAtmAne parabrahma, jagatane akartA, ane saMsArathI bhinna mAne che. jIvonI sattA bhinna, ananta ane svataMtra che. paramANu Adi acetananI zraddhA paNa bhinna che. ata rUpa eka brahma mAnavAmAM te nIcene doSa kahADe che. karmadvaitaM phaladvaita lokadvaitaM ca no bhavet / vidyAvidyAdayaM na syAt baMdhamokSadvayaM tathA // 25 // mAta mImAMsA. je brahma nitya ane tRpta che te henAthI koI kArya nathI thaI zakatuM. je kArya thaI zake to virodhI padArtho to nathI ja banI zaktA. arthAta zubha azubha karma, sukha dukha rUpa phaLa, leka paraloka, vidyA avidyA, baMdha ane mekSa vagere kaMI nathI thaI zakatuM. AnaMdamaya hovAthI huM temAM anekarUpa thaI jAuM te bhAva nathI thaI zakate. be vastu hovAthIja paraspara baMdha ane chuTApaNuM banI zake che. ekaja zuddha padArthamAM te asaMbhavita che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ * * * jainatva 2. sAMkhya darzana ane pAtaMjali darzanaH-AmAM be bheda che: eka ke je izvaranI sattAmAM nathI mAnatuM; AtmAne nirlepa akartA ane jaDa prakRtine ja kartA mAne che, ahaMkAra, zAMti, buddhi vagere Atmika bhAvene paNa satva, raja ane tame e traNa prakRtinA vikAra mAne che chatAM phaLabhoktA AtmAne mAne che. (1aiaa Dhaga' zAstra kaMvata 1657.) gaI ropamAM manAI 205 ma. ?) purUSa akartA che chatAMye phaLa bhogave che, jema kheDuta anna utpanna kare che ane rAjA bhogave che. a e = haM(pR. 4 a. 6) ahaMkAra je prakRtine vikAra che te ka che, AtmA kartA nathI. nA nandAbhivyaktirmuktinidharmatvAt / (74 a. 5) AtmAmAM AnaMda dharma nathI eTale AnaMdanI pragaTatA e mane nathI. bIjuM ke je izvarane mAne che paNa izvarane evo kahe che ke - paramezvaraH klezakarmavipAkAzayaraparAmRSTaH puruSaH svecchayA nirmANakAyamadhiSThAya laukikavaidikasampradAyapravartakaH saMsArAMgAratapyamAnAnAM prANibhRtAmanugrAhakazca / | (satarzanasaMgraha pR. 225) paramezvarane kaleza, karma, vipAka ane Azaya nathI letA. te pitAnAja meLe banAvelA zarIramAM rahIne laukika ane vaidika sampradAyanI ANa phelAve che. ane saMsArarUpa agnithI tapI gayelAM prANaprati pite upakAra kare che ane A banne mAnyatAovALA AtmAne apariNamI mAne che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAditA, vyApakatA, svataMtratA. puruSasyApariNAmitvAta yogazana pa taM-li-1907 I. sa.) jyAre jana darzana kahe che ke je AtmA apariNamI hoya ane kartA na hoya te hene saMsAra ane mela nathI hoi sakatAM ane je karaze te ja bhogavaze. kheDuta khetI karIne enuM phaLa kuTuMba pAlananA rUpamAM meLave che. rAjA kheDutonI rakSA karIne rAjya sukha meLave che. jaDa padArthamAM zAMti ane krodha e bhAva. nathI thaI zakatA. A badhA caitanyanA ja guNe che. je zuddha Izvara Azaya rahita che hene zarIra dhAraNa karIne vaLI maherabAnI karavAnA bhAva nathI thaI zakatA. nityatvaikAntapakSe'pi vikriyA nopapadyate / prAgeva kArakAbhAvaH ka pramANaM ka tatphalam // 37 // (mAptamImAMsA) AtmAne je haMmezA nityaja mAnavAmAM Ave to hemAM vikAranathI thaI zakatA. to kartApaNuM vagere karaka nathI banI zakatuM. henAmAM purepurUM jJAna nathI thaI zakatuM ane tema nahi thavAthI "A choDo'' ane "A grahaNa kare" evuM phaLa paNa prApta nathI thatuM-jenA darzana Izvarane sadA Anandamaya ane parano akartA mAne che. jIva svayaM pApa puNya bAMdhe che ane svayaM mukita meLavI zake che, ke.ipaNa. prakAranA izvaranI kRpAthI nahi. 3. niyAyika darzana ane vizeSika darzana A banne ghaNuM kharuM ekaja che. banne izvarane ja karmone phaLada tA mAne che. "zvaravarSa purA dAnAta" | II | (cAyarzana vR0 427). Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva. purUSanA karmonuM aphaLa thavuM-te jevuM ane jANavuM emAM Izvara kAraNarUpa che. karmanuM phaLa Izvarane AdhIna che. "ajJo janturanIzo'yapAtmanaH sukhadaHkhayoH / Izvararito gacchet svarga vA zvabhrameva vA" // 6 // muktAtmAnaM vidyezvarAdInAna yadyapi zitvapasti tathApi paramezvarapArataMtryAtsvAtaMtrya nAsti / | (vainasaMgraha pR. 24) A jatu ajJAnI che. enuM sukhaduHkha svAdhinatA rahita che. e IzvaranI preraNAthI svarga ke narkamAM jAya che. mukti prApta jIva eja izvararUpa che chatAM te paramezvarane tAbe che, svataMtra nathI ja. anicchannasadbhAvaM vastu yaddezakAlataH / . tannityaM vibhu cecchantItyAtmano vibhu nityateti / 16 // (sarvadarzanasaMgraH pR0 136) koIpaNa deza ke kALamAM AtmA nirodha rUpa nathI. AtmA vyApaka che ane nitya che. vipavAn mahAnAkArAstathA cAtmA / (vaizeSika darzana pR0 247) e AkAza mahAna vibhu che. evo ja A AtmA che. jaina darzana kahe che ke jema saMsArI javAne karmanuM phaLa ApavuM izvarane vaza che tema teone kumArga para nahi javA devA te paNa hena hAtha hovuM joie. je Izvara sarvajJa, sarva vyApI, dayALu ane sarva zaktimAna che to eNe pita nI prajAne kumArga para jatAM aTakAvavI joIe, paraMtu jo tame vuM javAmAM nathI AvatuM. izvanI marajI Atho karmanA phaLamAM jarIye jarUra nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAditA, vyApakatA, svataMtratA, AtmA je hameza nitya hoya to henAmAM vikAra nathI thaI zakatA. vikAra vinA rAga dveSa nathI ubhavatA ke nathI nAza pAmI jatA. AtmA sarvavyApaka hoya to sparzanuM jJAna sarva sthAnamAM eka ja samaye hevuM joIe, je nathI thatuM paNuM zarIra mAtranA sparzanuM jJAna ekaja samaye thAya che. ethI AtmA zarIra pramANe che. je AtmA mukta thaI gayo to te Izvarane parataMtra saMbhavita nathI, kAraNu mukata eTale ja svataMtra 4. mImAMsA darzana-A darzana IzvaranI sattAne nathI mAnatuM. A zabdane ane vedane apauruSeya mAne che. anAdi mAne che. yajJAdi karmane ja dharma mAne che. vedasya apauruSeyatayA nirastasamastazaMkA kalAMkAMkuratvena svataH siddham / (sarvadarzanasaMgraha 218) veda koine paNa nahi banAve evo svayaM siddha che jemAMthI sarva zaMkArUpI kalaMkanA aMkura paNa nAza pAmI jAya che. - jyAre jina darzana kahe che ke je zabda heTha vagerethI belAya che ne racanAra koI purUSa ja hovo joIe. racAyA vinA ene vyavahAra nathI thaI zakato. jJAnane ApaNe pravAha rUpa anAdi kahI zakIye paNa enI pragaTatA koI purUvathI ja thAya che tema mAnavuM paDaze. zabda nitya nathI hoi zakato. avasthA mAtra kSaNika che. je pugalothI zabda bane che te mULamAM nitya che. ahiMsA rUpa cA, pUjA vagere kadAca svarganuM kAraNa hoI zake paNa pazu hiMsA rUpa to nahi ja. chatAM muktinuM kAraNa to eka zuddha Atma samAdhija che ke jyAM kriyAkAMDanI kalpanAja nathI rahetI. 5. baddha darzana-bauddha paNa Izvarane jagata kartA nathI mAnatA. * * pazu hi nuM kAraNa to e ke jyAM kviAkAMnI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva, ane eo koIpaNa padArthane nitya nahi mAnatAM badhAne anitya mAne che, kSaNika mAne che. yat sat tat kSaNikaM (sarvadarzanasaMgraha pR. 20) je je astitva dharAvatA padArtho che te kSaNabhaMgura che. jaina darzana kahe che ke sarvathA kSaNika mAnavAthI ekaja AtmA pitAnA karelA puNya pApanA phaLane bhakatA nahi rahe temaja te mokSa avasthAmAM paNa nahi rahI zake. paryAya badalAvavAnI apekSAthI kSaNika mAnI zakrAya che paNa tyAre ye vastune mULa svabhAva nathI te eTale ene nitya paNa mAnavI joie. 6 thiyosephI-je pitAne hindu matane maLato kahe che. jaDathI unnati karatAM karatAM manuSya manuSya banyo che. cetana ane jaDa e e mULa padArtha judA nathI. manuSya mRtyu pachI kadI pazu nahija thAya. dareka prANuM unnati karyo jAya che. juo, First Principles of Theosophy By C. Jinrajdas M. A. 1921 Madras: "The great Nebula-It is a chaotic mass of matter in an in tensely beated condition millions and millions of miles in diameter. It is a vague cloudy mass full of energy. It revolves into another Nabula then solar system. The bydrogen, iron and others will be there. They will enter into certain combinations and then will come the the first appearence of life. We shall have a protoplasm ist. form of life, then it takes form of vegetable, then animals and soon lastly man. A soul once become human cannot reincarnate in animal or vegetable forms (page 42.) AmAM vijJAnanA "nebyulA'nA siddhAMta zIvAya anya navIna jevuM kaMi nathI. ahi jaina darzana jarI juduM paDe che. te kahe che ke jaDathI cetana zakita kadI pedA nathI thaI.sAkatI. AtmA svataMtranitya padArtha che ane para). Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAditA, vyApakatA, svataMtratA. jyAre mAnavI vadhu pApa kare tyAre kema te pazu krIthI na thAya ? jagatamAM sarva AtmA potAnA bhAvAnusAra unnati ane avati karatA rahe che. 7. Arya samAja-A pRzvarane phaLadAtA ane kaoNM mAne che. mukti maLavA chatAM jIva apana rahe che. te pharIthI saMsAramAM Ave che. jIva paramAtmA jevA che tema tee nathI mAnatA. (jIe 'satyA prakAza' ) muktimAM jIva vidyamAna rahe che, je brahma satra pUrNa che hemAM AnaMdapUrNAMka svataMtra rIte A jIva karyAM kare che. (pR. 25ra) 'jIva mukti meLavI karI sasAramAM Ave che" (pR. 254) 'paramAtmA ApaNane muktinA AnaMda bhAgavAvI pharIthI pRthvIpara mAtApitAnA na karAve che.' (pR. 255) 'mahA kalpanI pachI karIthI saMsAramAM jIva Ave che. henuM sAmarthya parimita che. jIva ananta sukha nathI bhAgavI zakatA.' (pR. 256 ) 'jIva apana che.' (pR. 262) 'paramezvaranI madathI muktinA AnaMda jIvAtmA bhAgave che. muktimAM AtmA nirmaLa hAvAthI pUrNa nAnI bane che ane tethI vhene najIkanA sarva padArthonuM ThIka ThIka jJAna thAya che. (pR. 267) jaina dRrzIna AvAM vAkyAne paraspara virAdhI kahe che. eka jagAe AtmAne paricita nAnI ane bIjI jagAe pUrNa jJAnI ane nimaLa kyo che. AtmA svabhAvathI paramAtmAnA jevAja che. krama bananAM kAraNA jatAM rahetAM te paramAtmA jevA tarataja thai raheze. paramAtmA doSa vinAnA jIvane saMsAramAM zA mATe dhakelI de? ane jo mekale che te jIvakrama baMdha sahita hAvA joIe. Ane tyAre mukta ma kahevAya ? paramAtmA nivI kAra che. enAmAM sasAra praca karavAnA vikAra nathI hAi zakatA. (53) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva 8 pArasI athavA jarathAstI dharmaH-ekaja mukhya pustakamAMthI teonI mAnyatA jANavA utArA laIe. "The Parsi Religion as contained in Zand Avesta by John Wilson D. D. 1843, Bombay.' "The one holy and glorious God, the lord of creation of both worlds has no form, no equal; creation and support of of all things is from that lord. ...Lofty sky, earth, moon and stars have all been created by him and are subject to him...that Lord was the first of all and there was nothing before him and he is always and will always remain...The names of God are specially three: Dadar (giver or creator) Ahurmazd (wise lord), and also (holy), (prabhueja sava kAMi banAvyuM, enA mukhyatve dAdara, eramajhada ane AsA evA paNu nAma te kahe che.) They worship fire, Sun, Moon, earth, wind and water," Whatever God has created in the world, we worship to it," (prabhue je je utpanna karyu te te teoe pUjavuM e Adeza vicAra karI jojo ke AvI sthItimAM AvA pavitra kamAmAM mAMsAhAra ane nakAmI hiMsAne kayAMthI sthAna hoya ?) "Woman who bears a child must observe restriction for 40 days. She must remain in seclusion (prasUti pachI cArlIsa divasa strIe ekAMta bhAgavavuM eTale ke khAsa karIne koipaNa kauTumbIka pravRttiomAM bhAga na levA e paNu pArasIone eka Adeza. Arogya ane kuraja sAcavatA.) "He will not be acceptable to God who shall thus kill any himsl, Angel Astondarmad says, O holy man, such the command of God that the face of the earth be kept (5) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAditA, vyApakatA, svataMtratA, clean from blood, filih and carrion!" Angel Amardad says about vegetable, It is not righ: to destroy it uselesly or to remove it without a purpose: - (mAsAhArano spaSTa zabdomAM niSedha ane saMkaSI hiMsAne saMpUrNa tyAga-e zIvAya AmA bIju kaMI nathI.) * Let every one bind bis waist with sacred girdle since the kushti is the sign of true faiib." (jene jevI rIte ratnatrayamAM (samyaphadarzana, samyakajJAna, ane samyakyAritramAM) zraddhA batAvavA mATe traNa dorAnI gUMthelI joI pahere che (parINata purUSa che dorAnI pahere che) hevI rIte dharmamAM zraddhA batAvavA kamare dore (kastI) bAMdhavAne Adeza pArasIone ye che. janoInI paddhati janamAM hAla ghaNIja thoDI rahI che. keTalAka pradezemAM te te nAmanIja che-) According to thy state of mind...so will thou suffer or enjoy. From good, thou will find a good result and none; ever reaped honour from evil action (jevuM karaze hevuMja maLaze (Apa A5). kharAba kRtyathI. keneye mAna maLyuM nathI. A uparanA vAkyamAM rahelI subhAvanA Ama hovA chatAM prabhune "dAtAra mAne ane hene bhAga bhajavate. e kahevo te vicitra nathI lAgatuM? uparanA vAkayothI to. emaja kahyuM ke prabhu pAse phakata dunIyAne banAvarAvI athavA te utpanna karAvarAvI pArasI tattvajJAne hene besADI ja rAkhyo che, ane je tattvajJAna prabhune nyAya denAra paNa banAve to te anya dharmomAM ane jemAM jeTalo virodha paDe che, jeTale pharaka rahe che teTaloja pArasIomAM ane jemAM paNa paDe ane rahe. jana zIvAyanA anya tatvajJAna sAthe pArasI tatvajJAnane ghaNuM sAmya maLI raheze paNa jaina sAthe te nahi ja.) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva. 9 IslAma mata paNa kartAvAmAMja gArbhita che. janamata te hainI rahAme paNa dalIla mukaze ke samAna upAdAna kAraNa vinA akRtika paramAtmA sRtika jagata kema utpanna karI zake? have spaSTa dIvA jevuM mAluma paDI gayuM haze ke manuSyanI kharI svataMtratA karyAM che ane manuSya potAnI yuddhinA upayAga kayAM vadhAremAM vadhAre karI zake. dina pratidIna atyAre jagatamAM manuSyanI mudi kAye uparIpaNuM svikAravA taiyAra nathI rahetI-gulAmI ! tyAre te kareja kayAMthI ? mAnavInI draSTi maryAdA hAla tadana surekha sthItimAM udhaDatI jAya che, vicItra prakAranA kALA ke anya koi raMge haimAM vighna rUpa nathI thatAM. ajJAnatAnA lAbha laya gurUvAdanI herI laharA zamAvI devAnI ghaDIe have samApta thai, te khAsa karIne tatvavettAomAMnA koi netAoe hamajavuM joie. anerI kalpanAe ane henA suMdara jaNAtA kAramA arthA kumaLAM magaja upara phata ThokIja mesADavAnA divaseA dhruve purA thayA, te paNa teoe jANavuM joe. jAgatu ATalI badhI prakAranAM navAM kaheA ke ekamAMthIja aneka thayelAM evAM kaheA paNa bhinna bhinna tatvajJAne jANI ane sAMbhaLI kadAca kAkane vicAra Ave.-dhama mAMja na mAnyu haiAya te kevuM sArUM ? duniyA paranA anubhava parathI kahADI zakAtuM jIvatuM ane nagna satya te tA eka jJAna prAptIja azakaya che"-paNa samura, rahevA chevaTanA vicArA bAMdhI letAM pahelAMja vicAra kare. hamArI sAme A badhuM dharavAmAM AvyuM che hene haMme pacAvavA yatna karo. hajI ApaNe jovA yatna karIzuM ke rASTrane paNa dharmanI jarUra che huM ane che te te kayA dhama sahi salAmatathI potAnI jAtane ane potAnA agAne bahAdUra rAkhI saunI pAse paLAvI zake. are ke (56) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAditA, vyApakatA, svataMtratA, sau Ape| Apaja pALe ?' samAjavAda eja jaina dharma che. A kAkA sAheba kAlelakarane namra abhiprAya ane samAjavAda AkhuM rASTra mAnI zake te te azakaya nathIja te ApaNe razIyAnA javalaMta udAharaNathI nIrakhI rahyA chIe. tatvAnI athaDAmaNu kadAca haimAM thAya teA te dekhItIja. AMtara manananAM melAM mAhene tarataja zAMta karaze. 1 ll India Jain Youths, Conference-Bombay 31-12-31 and i1-32. Kaka Kalellkar lecture (40) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ A } } ;. [4] bhULa. jarIka rasakatAnI khAtara jenuM bhUgoLa paNa jANavAnI jarUra te kharI. jeno mAne che tema e paNa pelA sukhI thaI gayelA kevalajJAnI vItarAga paramAtmAthI ja saMsArI aMtima avasthAmAM praNIta che. amuka vastu che te na jaI zakavAthI sAdhAraNa emaja prazna thAya ke te kayAM che.' jagatamAM vijJAne zodhI kahADeluM evuM keTaluM che je ApaNe je te zakatA nathI paNa anyane batAvIye nathI zaktA. padArthanI hayAti vijJAna henA pariNAma parathI paNa dhArI levAnuM ane mAnI levAnuM kahe che. ApaNe te mAnIne ja AgaLanA prayoga karyo jaIe chIe. jaina bhUgoLa kadAca ajaba lAgaze. ApaNuM kalpanAmAM paNa te cirasthAyI rahevA nA pADaze chatAM jene hemAM pUrNa zraddhA rAkheja jAya che. kAraNe kheTAM nathI; eka te vijJAna zAstra che (5) - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ gALa. adhurUM che; mAnavI saghaLuM nathI karI zakayo, nathI joI zako, hajIye bicAro prayoga ane akhatarAo karyuM jAya che, ane bIjuM vijJAna zAstramAM evI bAbate mejuda che je eka vakhata vijJAnane ja bAdhAre satya gaNAtAM ane hAla je asatyo gaNAya che. uSNatAne dAkhalo le; prakAzanoye dAkhalo le. vartamAna jarmana zAstra AI --InanI "Relitivity' no dAkhalo le. kadAca nyuTananA AkarSaNanA (Gravitation) siddhAntane palaTI paNa nAkhe che. rAdhAkRSNa "Scienee transcended its own convictions and meant only a perpetual supersession of one error by another kind of error. Science of higher criticism and comparative religion showed tht the history of Scienee was nothing but a conflict of compeling statements and dogmas each claiming absolute finality. bhAvArtha:-"vijJAna pitAnAja nirNAthI ghaNI vakhata para gayuM che. ane Ama bhUlanI satata paraMparA te dAkhavI rahyuM che. uMcuM vijJAna ane sarakhAmaNuM karI kahADela sArabhUta dharma-A. bane batAvI rahyAM che ke vijJAnane itihAsa aMtimatAno dAvo karatAM evAM vivAdAspada sUtro ane vAkanA raNamedAna sivAya bIjuM kaMija nathI." jenene utAvaLa nathI. potAnuM saghaLuM satya karavA teo prayatna nathI karatA. bIjAe potAnAja zokhane lIdhe kaho ke pachI jagatanuM bhaluM karavA kahe paNa jANe ajANyeye kaMInuM kaMi navIna zevyeja jAya che. jene Atma saMtoSa te maLe ja che paNa sAthe sAthe iche che ke bIjAo jaina matane khoTo kahevAne kadIye prayatna na kare. vartamAna bhUgoLa manuSya atyAre joyelI jamInanI ja che. jina jagatanI racanAnuM varNana phakta sthira racanAne ja batAvavAvALuM che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva. sAthe sAthe e paNa yAda rAkhavuM joie ke keTalAye akasmAtAne lIdhe jamIna pANInA rUpamAM ane pANI jamInanA rUpamAM badalAi jAya che. chatAM thApuM thADuM bAda karatAM jaina bhUgALanuM varNana tenuM teja sthira che. khagALa zAstrIe zeAdha karI rahyA che, sabhava che ke vadhu jamInane patto maLe paNa khare, jaina bhUgoLane pramANu humajavA pahelAM ke pachI khATI humajavA pahelAM ApaNe zeAdhakonA jJAnanI ane aMtima satyanI rAha joie te khATuM nathI. jaina zAstro vRkSa, pRthvI, vAyu, agni ane jaLamAM jIva batAvI rahyAM che, vijJAne zarUAtanA bemAM te che tema hamaNAMja sAkhIta karyuM--khIjAM traNamAMye te che ema kadAca have pachI sAkhIta paNa kare. Amaja bhUgoLa bAbatamAMye jAvu. 1 A jagata AkAza, kALa, dha, adharma, pudgala ane jIva e cha dravyAnA samudAya che. kSetranI apekSAe AkAza sauthI hemAM jyAM jyAM AkAza leAkAkAza' kahevAmAM mhATu che, ananta che, maryAdA rahIta che. sivAyanA pAMce dravyeA rahelAM hAya che haine Ave che. (That is Universe) bAkInA AkAzane aleAkAkAza, A lAkanuM svarUpa, evI rIte mAlama paDaze. ke eka manuSya keDe hAtha cha paga paheALA karI ubhA rahe te e AkAranuM svarUpa tarata hamajAze. enI pUcI pazcima hainI paheALASTa sAta rAju mApa che. (rAju=asakhyAta yAjana ) uttarathI dakSiNa hainI lakhAi paNa sAta rAjImApa che. ucAi cauda rAmApa che. enuM kada 343 dhanarAjI thAya. gaNitathI A gavuM adharUM nathI. kAraNa paheALAi ochI vadhatI thatI jAya che. jemake zarUAtamAM sAtarALu. vaLI upara eka rAjI, henAthI upara madhyamAM pAMca rAjI ane vaLI chevaTe eka rAjI. "" 1. nemicadra siddhAnta cakravatI trilokasAra " mAMthI zabdazaH anuvAda. 66 (60) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhUgoLa "A lekamAM ATha pRthvIe che. sAta nIce che, enAM nAmamadhya lokathI te pAtALa sudhI ratnaprabhA, zarkarA prabhA, vAlukAprabhA,. paMkaprabhA, dhUmaprabhA, tamaprabhA ane mahAtamaprabhA e che. eka eka rAjunA aMtara para teo eka bIjAthI AvelI che. sAtamI pRthvInI nIce eka rAju mApa evuM bIjuye eka sthAna che ane prAmbhArA kahe che. te pachI lakano aMta Ave che. vaLI eka pRthvI ua lokanA aMtamAM paNa che. A lokanI AjubAju traNa jAtanI havAnAM paDaLe che, dhanadadhi pavana jeno raMga gAyanA mUtra jevo che, dhanavAta pavana jene raMga maganA je che; ane tanuvAta pavana jeno raMga avyA che. tenI upara phakata AkAzaja che. A traNe jAtane pavana AThe pRthvInI nIce paNa che. lokanI madhyamAM eka evuM kSetra che ke je eka rAju lAMbu, pahoLuM ane cauda rAju uMcuM che. ene trasanALI kahevAmAM Ave che kAraNa dindrIyAdi trasajIva tyAMja janme che-bahAra nahi. jyAre sthAvara jIva to sarva sthAnamAM jIve che ne mare che. manuSya, pazu, nArakI ane deva e cAre gatinA trasa jIva A kSetramAM ja jovAmAM Ave che. trasa nALInuM kSetra phaLa 14 dhanarAju che. tethI bAjunA 329 dhanarAjumAM phakata sthAvaraja jIva jevAmAM Ave che. pahelI pRthvInA traNa bhAga- khaMrabhAga je 16000 yojana mahaTa che. paMka bhAga je 84000 yajana mahe che. ane trIje abbehula bhAga je 80000jana maTe che. (ahi ejananuM mApa paNa juduM hoya che.) khara bhAgamAM eka eka hajAra yojana maheTI evI soLa pRthvIo che. pahelIne citrA jyAre chellIne zailA kahevAmAM Ave che. khara bhAga ane paMka bhAgamAM deva rahe che. abadula bhAgamAM paheluM naka che. AgaLanI cha pRthvIomAM cha narka bIjA che. A sAta Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva. nA~mAM nAkine utpanna thavAnA ane rahevAnA kSetrane kahe che. sAte narkAmAM kula 84 lAkha bila heAya che. pahelu khIjuM na na C trInu naka ceAthuM na pAMcamuM na na chaDuM sAtamuM na S ... ... ... ... . .30 lAkha bila. ...25 lAkha ,, ...15 lAkha ...10 lAkha . 3 lAkha .. .99985 khila. ...phakata 5 bila. ... "9 'mala' atyanta janma A pahelI pRthvIthI te pAMcamInA 3-4 bhAga sudhI puSkaLa uSNatA "che ane pachI sAtamI sudhI bahuja ThaMDI che. je prANI parigrahamAM meAhI, anyAya kartA ane hiMsaka che. heneA narkomAM thAya che. henu zarIra tyAre vaikriyaka bane che ke jemAM khada lavAnI zakita rahelI che. henu zarIra pArAnI mAphaka TukaDe TukaDA thai javA chatAMye bheguM maLI zake che. temAM amRnta krAdha hoya che, tee paraspara eka bIjAne kaSTa de che. svayaM siddha, nAga, vagere rUpa dhAraNa karI zake che, svayaM zastrarUpa thaI khIjAne mArI zake che. teone bhUkha tarasa khUba lAge che. durgaMdhI mATI te khAya che, ane vetaraNI nadInuM khArU pANI te pIe che. bhUkha tarasa kadI maTatI nathI. AyuSya purUM thayA vinA te marI paNa zakatA nathIM. AyuSya bahu mhoTAM heAya che. trIjA narka sudhI te asura kumAra deva paNa jai tene aMdara aMdara hraDAve che. zarIranI uMcAi kramavAra narkAmAM vadhatI jAya che. pahelAmAM traNa hAthanI uMcAi tA chellAmAM pAMcasA dhanuSya (ahiM dhanuSya' nuM mApa paNa bahu judu hAya che) te uMcA haiAya che. "khura bhAga ane puka bhAgamAM bhavanavAsI devanAM sAta kareADa (6) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ gALa. = Attera lAkha bhavana che. te darekamAM eka eka jina madira che. bhavanavAsI deva paNa dRza prakAranAH-asurakumAra, nAgakumAra, supa kumAra, dvIpakumAra, uddhikumAra, vidyutakumAra, stanitakumAra, miAra, agnikumAra ane vAta kumAra. nArIonAM zarIra manuSyanA jevAMja hoya che parantu te vadhu bhayAnaka ane kurUpa jyAre devAnAM zarIra paNa manuSya sama hAvA chatAM vadhU sundara ane AkarSIka. phakta asura kumAraja 5ka bhAgamAM rahe che. vyantaradeva A prakAranAH-kinnara, kapurUSa, maheAraga, gaMdhava, yajJa, rAkSasa, bhUta ane pizAca. AmAMthI rAkSasa jAtinA deva paka bhAgamAM rahe che ane bAkInA khar bhAgamAM vAsI banI rahela che. bahu vyantara madhya leAkamAM paNa rahe che. emanu jadhanya AyuSya daza hajAra varSanu che jyare utkRSTa AyuSya bhavanavAsInuM eka sAgara ane vyantaranuM eka palya. A banne devAmAM ae indra ane aSe pratIndra hAya che je rAjA samAna gaNAya che. bhavanavAsIomAM asura kumAradevanuM zarIra 25 dhanuSya. jyAre anyanu daza dhanuSya uMcuM hoya che. vyaMtaranuM zarIra daza vanuSyaja hAya che. # kSAravara ratnaprabhA pRthvInA khara bhAganI pahelI pRthvI te citrA che. te eka rAju lAMkhI tathA eka rAju paheALI che. hemAM aneka mahATrIpa ane samudra che. hemAMnA mukhyanAM nAma:--4mUdrIpa, lavaNAdhi, dhAtukIdoSa, rAtreSTi, puSkavaradvIpa, puSkarara samudra, vArUNIvaradvIpa, varUNIvara samudra, kSAravaradvIpa, samudra, dhRtavaradvIpa, itavara sovara dvIpa, saura samudra, nadIzvara dvIpa, naMdIzvara samudra, avara dvIpa, aNavara samudra, aNu bhAra drIya, arUNA bha 2 samudra, kuMDanavara dvIpa, kuMDanavara samudra, zaMkhavara dvIpa, za Mkha! - 66, sIkavara dvIpa, cIkavara samudra, bhujaM gavara dvIpa, bhujaMga 2 - mudra, kuzagavara samudra, krauMcavara dvIpa, kraoNMcavara kuzagavara kropa, haiM, ya bharamaNuM dropuM ane svayaM bhramaNa samudra. {} ) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva. jakhyopamAM sAta kSetra che -bharata, hemavata, hari, videha, ramaka, heraNyavata ane airAvata. tyAM che mahA parvata che, je A zetrane judA pADe che. jenA nAma anukrame himavatI, mahA himavata, niSadha, nIla, rUkima ane zikharI e che. enAM raMge anukrame suvarNa cAMdI, tAveluM senuM, nIla ratna, cAMdI ane senAnI samAna che. A sAta kSetramAM je videha kSetra che henI madhyamAM bahuja uMce ane suMdara e sudarzana merU che. barAbara te A madhya lokanI madhyamAM ja Ave che. tenI upara pAvuka vana che, jyAM pAvuka zIlA che ke jenI upara tirthaMkarano janma letI vakhate ja indrAdi deva abhiSeka kare che. A cha parvata para cha mahAmULa che ke jyAMthI cauda mahA nadIo nIkaLe che. eka eka kSetramAM babbe nadIo ema kamavAra vahe che. mahA mULanAM nAma-pa mahApa, tigaMcha, kezarI, mahApunDarIka ane punDarIka. mahA nadIonA nAma -mahA gaMgA, mahA sIMdhu; rahita, rehitAmyA: harita , harikAMtA sItA, sItAdA; nArI, narakAntA, suvarNa phalA, rUNya phUlA; ane raktA, rakatadA. A madhya lekamAM be prakAranI vyavasthA che-karma bhUminI ane bhoga bhuminI jyAM asi, maNi, kRSi, vANijya vagere karmothI parizrama karIne udara pipaNa karavAmAM Ave te karma bhUmi ane jyAM kalpavRkSAdithI bhAgya padArtha prApta thaI zake, strI purUSanuM yugala sAtheja pedA thAya, ane te yugala bIjA yugalane utpanna karI sAtheja nidhana pAme te bhoga bhUmi. jammupanA bharata, airAvata ane videha kSetramAM 1 atyArane bharatakhaMDa athavA te hiMdustAna pahelAMnA karatAM bahuja nahAna che. 2 jyAM jaina dharma' sadA jIvata che. manuSya mA pAyeja jAya che. je hAla zodhI nathI zakAyuM. 3 kadAca hamAlaya" paNa heya ! 4-5, kadAca 'hiMda nija gaMgA ane siMdhu hAya ! (14) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhUgoLa. karmabhUmi che jyAre bAkInA cAra kSetramAM bega bhUmi che. A traNa karma bhUminA kSetramAM AryakhaMDa ane maleccha khaMDa ema be khaMDe che. je kSetramAM rahevAvALA koI paNa dharma Depara vizvAsa rAkhe che hene AryakhaMDa kahevAmAM Ave che. ane je kSetramAM rahevAvALA dharmane bilakula vicAra paNa karatA nathI, paralaka, puNA pApa, paramAtmA, AtmA vagerene hamajatAja nathI, kevaLa zarIranI InDonI icchAnusAra bhoga vilAsa karavAmAM majhA mAne che, temaja lIna rahe che, hene veccha khaMDa kahevAmAM Ave che. bhArata ane arAvatamAM eka eka AyakhaMDa ane pAMca pAMca pleccha khaMDa che, jyAre videhamAM batrIsa AyakhaMDa ane eka sATha gleccha khaMDa che. jotiSI deva-hanA pAMca prakAra-sUrya caMdra, graha, nakSatra ane tArA. A badhA madhya lokanI uparanI tarapha che. hemanuM zarIra sAta dhanuSya ucuM ane AyuSya 3 ka. eka patya tathA jadhanya palyane AThamo bhAga hoya che. emanA vimAna haMmezA ba la ja hoya che. emAM deva pedA thAya che ane mAre che. emanA vimAnamAM tathA bhavanavAsI, vyaMtara ane u lekamAM rahenAra kalpavAsI deve nA vimAnamAM jina maMdira hoya che. merUtalathI doDha rAju sudhI saudharma zAna svargona vima na che. ethI upara doDha rAjumAM sanakumAra mandra svarga che. pachI. ardhA ardhA rAjumAM cha yugala svarga che tenAM nama:-brahma, batara lAMtava, kApiSTa, zukra, mahA zuka, satAra, sahastrAra, anata, prANatA AraNa ane azruta. Ama cha rA mAM so varga che. tyArabAda 1 hiMdane khaMDa gaNavAmAM Ave te hAlanI sthiti anusAra kaM tatha rahamajAI raheze. vartamAna sAthe sarakhAvatAM bIjuM ghaNuMye dhyAnamAM levAnuM che. zabdazaH uparanuM ja yAda rAkhe kaMi dahADe na vaLe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva eka rAjumAM nava veyaka, nava anudiza te pAMca anuttara vimAna tathA siddhakSetra che. "sALa svargomAM khAra kalpavAsI deva che. tathA IMdrAdi daza pada vIe paNa che tyAM bAra iMdreza huMya che. zarUAtanA cAra svargonA cAra, khInna A svargAnA cAra ane trIjA cAra svargAnA cAra. soLa svarganI upara trevIsa vinAnemAM amidra hoya che. pAMca anuttaranAM nAmaH--vijaya, vaijayanta, jayanta, aparAjIta ane sarvA - hiM. badhA vimAnAnI saMkhyA nIce pramANe hoya cheH svayaM mAM pahelA jA trIjA cAthA pAMcamA traNa traNa madhyama traNa u nava anuzimA pAMca anuttaramAM "3 .. "" 35 sAtamA, AmA navamA, dukA agIAra, bAra tera, cauda, padara, sALa dharmomAM ave greyakamAM :::: ,, 32 lAkha. ......28 lAkha. .12 lAkha. ....... lAkha. ....... lAkha .4 lakha. 50 6Ara. ......80 hunnara. ...... { hambara. ...... ...... ..... 788 111 vimAna 106, 91 9 p . 99 "" "9 kula vimAna 849727, ane darekamAM eka eka jina maMdira che. haimanA AyuSya nIce pramANe cheH-- - (66) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhUgoLa pahelA ane bIjA svargamAM utkRSTa AyuSya 2 sAmara trIjA , coyA che ke 7 . pAMcamA , chaThThA , cha , 10 , sAtamA AThamA navamA , dazamA , i che ke agIyAramAM , bAramAM cha cha , 18 ) teramAM , caudamA ,, ,, , 20 , paMdaramA , soLamA , , , 22 , nava greveyakamAM kramathI 23 thI 31 sAgara sudhI. nava anudizamAM 32 sAgara. pAMca anuttaramAM 33 sAgara. pahelA bIjA vargamAM javanya AyuSya eka paLanuM che. pahelA yugala svargamAM je utkRSTa AyuSya che te bIjA yugala svargamAM jadhanya che. evI ja rIte AgaLa sarvArthasiddhimAM 33 sAgarathI ochuM AyuSya nathI. hemanuM zarIra bahuja suMdara ane vaikriyaka hoya che. hemanI UMcAi nIce pramANe - pahelA ane bIjA svargamAM nA hAthanI. trIjA ane cothA ,, hAthanI. pAMcamA, chaThThA, sAtamA ane AThamA svargamAM pa navamA ane dazamAM svargamAM agIAramA ane bAramA svargamAM vA teramA, caudamA, paMdaramA ane soLamA , 3 traNa adhe raiveyamAM hAthanI. traNa madhya ) traNa urva nava anuzimAM pAMca anuttaramAM (1 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ janAvara svargamAM devIonuM, jadhanya AyuSya eka palathI kaMika vadhAre ane utkRSTa paMcAvana palya che. svarganA devAmAM tathA vyaMtara, bhavanavAsI ane jyotiSIomAM uMca nIca padadhArI paNa hoya che. padavIe nIce pramANe daza heya che - Indra (rAjA jevI), sAmAnika (pitA athavA bhAI jevI), trAyazciMza (maMtrI jevI), pAriSad (sabhAsada jevI), AtmarakSaka (zarIra rakSaka jevI), lepAla (hAnA garvanara jevI), anIka (sainIka jevI), prakIrNaka (prajA jevI), Abhiyogya (vAhaka banavA jevI.. ane kilivaSaka (nhAne devo. vyaMtara ane jyotiSIomAM trAyazi . ane lokapAla e be pado nathI hotA. : "AThamI pRthvIe pIstAlIza lAkha jana pahoLI ardha caMdrA-- kAra siddha zIlA che. ahiM tanuvAtavalayanA taddana uparanA bhAgamAM vaccovacca siddhonuM sthAna che. kAraNa ke jyAM sudhI "dharmadravya che tyAM sudhI ja mokSa prApta che pitAnuM gamana karI zake. pIstAlIsa lAkha janane aDhI dvIpa che ane aDhI dvIpathIja siddha thAya che, thayA che ane caze, eTale siddha kSetra siddhothI paripUrNa bhareluM che. bhadamAM indrIya sukha bhogavavAnI zakti vadhu hoya che temAM zarIra badalavAnI ane aneka rUpo dhAraNa karavAnI paNa sakita hoya che. bahuja dUra sudhI jANavAnI ane javAnI zakti hoya che. AthI je pUNyAtmA hoya che teja devagatimAM janma pAme che. je anyAyI, hiMsaka ane pApI hoya te narkamAM janme che. jenAM pApa ochA che te madhya lekamAM paMcendrIya pazu tarIke janme che. jenAM puNya vadhAre hoya che te manuSya tarIke janma le che. A pramANe jagatanI racanA puNya pApanA phaLathI ja vicitritaja che. je sarva karma rahita thaI jAya che. te siddha thaI ananta kALa sudhI siddha kSetramAM ja AtmAnaMda bhogavyA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagALa. pAMcamA svarganA antamAM laukAntika deva rahe che. je vairAgI hAya che. je daivI nathI rAkhatA. te saghaLA sarakhAja hoya che. A sAgaranu hemanu AyuSya DrAya che. tIrthaMkaranA tapa vakhate vairAgya bhAvanAthI prerAi tI karanI stuti karavA te pRthvI para Ave che. teo eka bhava lai mAkSamAM jAya che." cAre prakAranA devAmAM zvAsa ane AhAranA hisAba evA hoya che ke jeTalA sAgaranuM vhemanuM AyuSya teTalA pakhavADIA pachI zvAsa le che ane teTalA hajAra varSa pachI hemane bhUkha lAge che. bhUkha lAge eTale kaDamAMthI svayaM amRta jhare che jenAthI manI bhUkha maTI jAya che, bIjo kAi padArtha te khAtA ke pItA nathI." te a 4) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ anya cAritra kalpanA. mokSa meLavavuM, AtmAne tadane pavitra ane mela rahita karavA, karmathI sadAne mATe vikhUTe pADa-Ama nakkI karyA pachI tema karavA kaye raste cAlavuM te jaina zAstromAM hemanI mAnyatA mujaba sArI rIte banAveluM che. te rastAmAM kaMI geTALa nathI. vAMka ane muzkelIo te heyaja, paNa te pAra utaravA jeTalI, teo kahe che, ApaNe tasdI levAnI ja. samyagdarzanajJAnacAritrANi mokssmaargH| ne samagra darzana, samyaga jJAna ane samaya cAritra e meza mArga che. ekaja sADInAM e , pagaNIo-pUrNatA pAse mekSaja AtmAnuM zAzvata nivAsa sthAna che. jIva, 5 ajIva, Asava, baMdha, saMvara, nirjarA ane pakSa mAM zukya ane pApa A nava padArthomAM aSTAMga sahita purepurI balA che samagra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ anya cAritra kalpanA. darzana; pachI utpanna thatI sucI cAra zreNI te samyagajJAna; ane tyArabAda krama nirjarA saMpUrNa karavA mATe AcaravAmAM AvatI sAcI AcAra zreNI te samyak cAritra, jagatamAM rahyA chatAM-jagatamAMja rahIne mAnavI potAnuM kalyANu karavA chatA hoya te jainatva kahe che ke heMNe hara haMmeza amuka amuka vastue te yAda rAkhavIja, amuka amuka kalpanAo vanamAM utAravIja. game tyenI pratye paNa satata dhyAna ane satata ghaNAja lAbha nIpajAve. vRtti sArI thavAthI mAnavI huMmezA kAryo karavAja prerAya. jaitAnuM evuM keTaluMka pAribhASika laie. 1. mAra bhAvanA--adamya citavana mATe, 'anitya'--saMsAranI saghaLI vastuo anitya che, nAzavaMta che. ghara, paisA, rAjya vagere kazuMye zAzvata TakatuM nathI. evI vastu para meAha rAkhI (Infatustion) henA gulAma naja thavuM, anitya' bhAvanA. A 'arazaNu'--pApanuM phaLa bhogavAvavuM koine tAme nathI. maraNu kAija na rekI zake. kama pramANe nahi thavA devAmAM mantra tathA vaida kAjIe kAraNabhUta naja hAi zake. e te banavAnuM anyeja javAnuM. A 'azaraNa' bhAvanA. (kAryAM karavA na karavAnI preraNA utpanna thavI te ye jo kamaneja AdhAre mAnavAmAM Ave ane magajanI bAhyAMtara sthItine-e dekhItA tarataja akkalamAM utaratA evA vaijJAnika kAraNane kahra teTaleA badhA haimAM bhAga bhajavatI na kahIye te krama siddhAMta eve acaLa ane madyuta bane che ke bhAgyeja koi hene uthalAvavAnA prayatnamAM saphaLa nivaDe. Ama mAnavAthI purUSArthanuM pramANa ka teja anusarI nakkI thayuM haze teja skramajavuM rahyuM. kazuMye purUM svataMtra (1) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenavA nathI tema Ama to sAbIta thayuM, chatAMye manuSyanI khIlavaNI mATe. manuSyanI unnati mATe tenI buddhi upara kazoye kApa paDyo che ema kahI zakAze ? AvA siddhAntonuM purUM haiTana na thayuM hoya, mAnavI . henI ajJAnatAnA AzIvAda bharyA adhArAmAM daDhatAthI bahAranA prakAza tarapha cAlyo jAte haiya, tema karavA athAga mahenata karato - heAya to kaMI vyavahArU jIvanamAM bahu AMca nathI AvatI. te purUSArtha karatI ja jAya che. jyAre jagata mAnatuM rahe che ke purUSArtha henA karmane lIdhe ja che. eka ane anekanI Ama paraspara bhAvanAthI jagata je graMthita hoya to kamanuM A jaina tattva jJAna gaLe utAratAM jarIye vAra na lAge. ane A karmanA siddhAMtamAM to eka bIjIye guMca utpanna thAya che. "azaraNe bhAvanAmAM je vicArIye hene pheTa to mahe uparaja Ape. paNa tethI ekaja mukhya prazna, ekaja mahAna prazna ApaNane satAvI rahe che. karmaja prathamathI ja nizcita rIte phaLa ApatAM hoya to purUSArthane rathAna kyAM che? navAM karmo ApaNe kyAM bAMdhIye chIe ? ane pachI purnajanma thAya ja kema? paNa hene javAba vicAra karatAM vikaTa nathI. karmonA saravAyA pramANe zarIra banyAM, paNa te to nAma karmo ja hatAM. anya karmo ja bAkI rahelAM te paNa potAnI asara upajAve ne ? samaya Avye akasmAtanA rUpamAM te karmo phaLa ApI jAya che ane je phaLa ApaNe purUSArtha karI kharekhara meLavIye chIe te gayA karmone lIdhe ja nizcita hatuM tema naja kahevAya. te saghaLAM ApaNAM navIna karmo. purUSArthanuM purepuruM phaLa ApaNane na maLyuM hoya ane nathIja maLatuM) te ema mAnavuM rahyuM ke keTalAMka bhUta bhava' karmo hemAM vighnarUpa ccha thayAM haze ke keTalAMka vartamAna karmonA khAtrIvALA (defective) Azrava, baMdha, 1 janma. (2) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ anya cAstri kaha5nA. saMvara vagerene lIdhe te haze. ane AmAM to kharA ke khoTA purUpArthanuM pramANuja kAraNabhUta che ne ? Ama karma saMgraha jAmato jAya ane mRtyu samaye saravAyuM paNa rahI jAya jethI punarjanma pAmo paDe. A bannemAM kadAca virodha jaNAze paNa te sAmyuM hRdayamaMthana karyuM ane jana tatva jJAnanI keTalIka bArIo hamajaze tarataja zamI jaze. jana tatvajJAna ghaNuMja elastic che. hemAM sAccA virodha jevuM kaMIye nathI, virodhAbhAsa hoI zake. vicAra ane kalpanAne jena tatva jJAnamAM khIlavaNInI purI taka maLe che.) saMsAra-A jIva cAre gatiomAMthI kaImAye sukha meLavato nathI. zAMti paNa sadAnI prApta karato nathI. halakI vRttiomAM te haMmezAM phasAyelo ja rahe che. saMsAranuM AvuM satata ramara te saMsAra bhAvanA. ekatva-manuSya ekalo janme che ane ekale sukha duHkha bhogave che. hemAM madada karavA mAM nathI AvI zakatuM. te ekaleja mRtyu pAme che. karma saravAyA zivAya henA AtmA sAthe kaMIye jatuM nathI. A "ekatva bhAvanA. "anyatva-pitAnA AtmAthI zarIrAdi ane bIjA AtmAo tathA pelAM pAMca dravya tadana bhinna che. koI koInA AtmAone kaMi saMbaMdha hetuM nathI. rUpaguNa mULamAM jatAM banne AtmAonA, sarve AtmAonA-sarakhA paNa tethI teo ekaja ema na kahevAya. teo dareka bhinna aMza che. They are a separate entilities-unite. azuci-zarIra tarapha azucitAne bhAva rAkha. te meluM che, te ghaNita che, hene moha choDavA yatna karo, Abhennati tarapha ja vaLavuM, AnuM cAlu smaraNa te "azuci bhAvanA. 3) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva. 'Amrava'--mana, vacana ane kAyAnA vatanathI karyuM rajakaNe Ave che. AtmA melA banatA jAya che. mAnavI parAdhInatAmAM vadhu sakhaDatA pariName che. A 'Azrava' bhAvanA. 'saMvar'--karmInA Agamanane rAkavuM teja hitakara che. mAnavI dhIme dhIme tethIja svAdhina anate jAya che. A citavana te 'saMvara'bhAvanA, nirjarApUrve bAMdhelA karmInA dhyAna, na, zuddha bhAvA, sad lAgaNI buddhi te 'nirjarA' bhAvanA. lAka'--lAka anAdi, ananta ane akRtrima che. cha dravyothI bharelu che. vAsa karavAyAgya ekaja jagA ane te siddha kSetra-jyAM siddha AtmAeja rahI zake. AvI hArdika lAgaNI ane haeNnI satata smRti te 'lAka' bhAvanA. parANe kSaya karavA. tapa, vagerethI-eja zreSTha che. A edhi durlabha'----AtmAhArA mArga samyag darzana, samyaga jJAna ane samyak cAritra che. e 'khAdhI' bahuja durlabha che. A jJAna maLavuM mahAna vikaTa che. maLyuM che tyAre upayeAga karavA ucita che. A baLatI mAnyatA te 'kheAdhi du'bha' bhAvanA. dha'--eja AtmAnA svabhAva che. ane AtmAnA mULa svabhAva teja dha che. vicAra karatAM anya apAi gayelI vyAkhyAthI A kaiM judI paDatI nathI te tarataja samajAze. ane AvI cirasthAyI sajjaDa vRtti eja dhama" bhAvanA. 2. deza dharmAM--suMdara cAritra mATe. kSamA--sabaLa DhAvA chatAM anya upara krodha niha karatAM zAMtaja rahevuM. 'mA'--jJAna ane tapamAM zreSTa hovA chatAM apamAnIta thavAnA samaya Avye, are apamAnIta thaI gaye paNa kamaLa ane vinsavAna rahevuM. (4) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ anya cAritra kalpanA. Arjava'-mana, vacana ane kAryonI saraLatA sAcavI rAkhavI. kapaTanA bhAvane hadayamAM na AvavA devo. satya'-AtmaddhAra mATe sAccAM to upara zraddhA ane hemanuM jJAna rAkhavA chatAMye sAcuM ja bolavuM. --- "zaca'-lobhane cheDI daI manamAM saMtoSa ane pAvitrya rAkhavuM. zArIrika ane zAbdIka zauca te pUrNaja pALavuM. saMyama'-IdrIyone kabaje rAkhavI ane pRthvI vagere cha prakAranA jIvonI jema bane tema rakSA karavI. tapa"--bAre prakAranAM tapa pALavAmAM utsAhI rahevuM. 'tyAga-meha ane mamatva na karatAM sarva prANuone abhayadAna devuM, hemanA upara upakrAra karavA potAnuM sarvasva anyane khAtara cheDI devuM. AkiMcanaparigraha choDayA pachI emaja bhAva rAkhavo ke saMsAramAM mahArUM mahArA AtmA sivAya eka aNu nathI. bahAcarya'--kAma bhAvanAne cheDI daI AtmAmAM lIna thavA prayatna kara. svastrI ane parastrIne paNa tyAgavI. parastrI eTale sadhavA, vidhavA, vezyA ane kumArikA. 3. bAra ta5-cAritranI ugratA athe. jenI asara zarIra para paDe te bAhya tapa ane jenI asara mana para paDe te aMtaraMga tapa. bannenA cha cha bheda- bAhyata5: "anazana-khAva, svAva, leha ane peya e cAre jAtanA padArthone janma paryata tyAga karavo ane tyAre kaSAye tathA indriya viSayothI alaga rahI dharmadhyAna karavuM. mavAda'-indriyanI lolupatA ochI karavI ane tema karatAM karatAM AhAra paNa che ke, jethI dhyAna ane svAdhyAyamAM ALasa na thAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva 'vRtti parisa`khyAna'--jamatA pahelAM jamavAne mATe eka niyama levA ane e niyama pUrNa na thaye na jamavu, upavAsa karavA ane samatAbhAva rAkhavA. 'rasa parityAga'--dudha, dahiM, ghI, sAkara ( miSTa rasa ), tela ane mIThuM. A chamAMthI ekanA ke badhAnAye paNa janma paMta ke hRda bAMdhIne tyAga karavA. rase sanI khAtara na jamatAM phakta * udara nirvAhAthe ja jamavI--A 'x parityAga khAdya tapa. vivikata zayyAsana'--dhyAna siddI mATe ekAMtamAM suvu besavu. kAya kaleza'potAnA zarIranA sukhIpaNAne DhAvavA hene saMkaTAmAM nAMkhI Sita rahevuM. lAka mRtA' ane AmAM karaka eTaleAja ke pahelAmAM kArya siddhInI khAtara, izvarane prasanna karavAnI khAtara, kAka mahAna AtmAnI maherabAnI ane prasAdI meLavavAnI khAtara gheTAM buddhithIja zarIrane kaSTa devAmAM Ave che jyAre bIjAmAM jANIne hamajIne tapanAja bhAvathI karmonI parANe nirA karavA zarIra kaSTa AdarAya che. aMtarga tapaH 'prAyazcitta'--thai gayelA doSane vALavA mATe AleAcanA, pratikramaNa, tadubhaya, viveka (chamAMthI koipaNu rasane gheADA samaya sudhI choDavA), vyutsa, tapa, chaMda (dIkSAne samaya ocho karavA), parihAra (muni saMdhamAMthI thoDA samaya bahAra rAkhavA), ane upasthAna (pharIthI dIkSA ApI zuddI karI levI) nA Azare levA. 'vinaya'--jJAna, darzIna, cAritra ane ddAra mATe aMtarathI khUba AdarabhAva rAkhavA. 'vaiyAvRtya'-- kApaNu prakAranA svArtha vinA sAmAya upA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ anya cAhnikupanA dhyAya, tapasvI, zailya (navina ziSya), rAgI, macchu, sahAdhyAyI, muni samuha, sAdhaka, manana (suprasiddha vidvAna),nI sevA karavI. 'svAdhyAya'--zAstronuM adhyayana, pRcchanA, anuprekSA (jAgelA viSayeAnu citavana), AmnAya (zuddha zabdo gokhavA te), ane dharmo padeza e pAMca rItathI manana karavuM te. 'vyutsarga'----aMdara ane bahAranA parigrahanI mamatA cheDavI. dhyAna'----koipaNa padArthomAM citta lagAvI tanmaya thai javuM. khAra vrata--cAritranI prakharatA jANavA mATe, ahiMsANuvrata, satyANuvrata, aauryANuvrata, aparigraha pramANANuvrata ane ryANu vrata--AnA ardhAM AgaLa AvI gayA che. thAya sAmAyika guNa vrata'--rAgadveSane heADI, samatA bhAva rAkhI AtmAnA 'dhyAnamAM cittane magna karI devuM. zatru, mitra, tRNu, ka Mcana, mAna ane apamAnamAM samAna bhAva rAkhaneA.dararAja be ke traNa vakhata AvI sthiti prApta karavA prayatna karave. preASadheApavAsa guNavrata'--mAsamAM e aSTamI ane khe codazanA divasee upavAsa karavA ke pachI ekAzana. dha dhyAnamAM samaya vitAvavA, janAnA mahAna AtmAenA koi smaraNa prasaMgeAne lIdhe A divaseAne mahAtmya apAyuM che. vAstavika rIte kApaNuM, divase tema karAya teAye vAMdhA nathI. phakta niyamitatA jALavavIjoie. bhAgApabhAga parimANa guNavrata'--pAMce indrIcAne yeAgya evA padArthone yama ke niyama karavA, bhAga ane upabhAga bannene mATe. atithi sa'vibhAga guNavrata'--atithine dAna karIne bhAjana karavuM, nave prakAranI bhakti tyAre pALavI. vrata (zikSAvrata)"--janma paryaMta sAMsArika kAryane mATe daze dizAomAM javuM AvavuM athavA mAla magAvavA meAkalavA vagerenuM pramANa bAMdhI levu. (cs) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva, dezavrata (zikSAvratayDA divasa mATe ane thoDI hada mATe temaja karavuM. anartha daMDa virati (zikSAvrata)-anartha pApathI bacavuM. ghaNAye dAkhalAo maLI raheze. uparanAM dareka vratane pAMca pAMca "aticAra' hoya che. ane aticAra' eTale e ke je mukhya-jene karyAthI pApa lAge ja. bIjAM evAM kAryomAM je mukhyatve bahAra paDI jAya. jenuM astitva sALAne khabaraja heya. agIAra pratimA-mAnavIne pitAnI AcAra pragati hamajavA mATe. dana pratimA-samadaSTi banavuM te. vrata pratimA-vatane AcaraNamAM mUkavAM te. sAmAyika pratimA-niraMtara be ke traNa vakhata dhyAna dharavuM te. propavAsa pratimA' aSTamI caudazInA upavAsa karavA te. - sacitta tyAga pratimA-kAcAM vanaspati tathA ekendrIya javavALAM vanaspati na khAvAM. bAvIsa abhakSya ahiM AvI jAya che. A pratimAmAM sacitta khAvAneja bAdha che. hene acitta banAvavAnuM ke hene bIje koIpaNa vyavahAra karavAne bAdha nathI. rAtri bhejana tyAga pratimA-sUryAsta pahelAM 48 miniTa sudhI ane sUryodaya pachI 48 miniTathI bhajana na karI zakAya che. rAtri bhojana e saMbaMdhI AraMbha paNa naja karAya. brahmacarya pratimA-pitAnI strI bhogavavI choDI devI. vairAgya bhAvanAmAM ja lIna rahevuM. AraMbha tyAga pratimA-kRSi, vANijya vagere cheDI devuM. (38) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ anya cAritra kalpanA. pitAne putra athavA bIjo koI bhojana mATe belAve teja javuM. pANI paNa hAthe na pIvuM. pitAne vyavahAra bIjA sAthe saMtoSathI karavo. parigraha tyAga pratimA-pitAne saghaLe ThAThamATha cheDI de. putra pautra, putrI pautrone ApI devuM, ne dAna paNa karavuM. anumati tyAga pratimA-sAMsArika kAryomAM saMmatine tyAga kara. udiSTa tyAga pratimA-pitAnA nimittathI jyAM rasoI karavAmAM AvI hoya tyAM na jamavuM. A pratibhAvALAonA e bheda che 1-sulaka-je eka cAdara ane laMgeTa rAkhe che ane 2-elaka-je phakta lageTaja rAkhe che. baMne pIMchI, kamaMDaLa ane zAstra te rAja. A agIAre pratimA pALanAra paNa zrAvakaja kahevAya. jyAre tethI para thaI gayelA AtmA muni kahevAya che, bIja nahi. ane AnAthI para eTale saMpUrNa parigraha tyAga eTale sAccI hadaya bhAvanI AtmA-utA meLavatI, cAre tarapha nirdoSatAnA bhAva prasarAvatI evI nagnatA cAda guNasthAna-mAnavIne pitAnI guNuM pragati hamajavA mATe. 'mithyAtva guNasthAna jyAM sAta ta upara ke deva, zAstra ane gurU para sAcuM zraddhAna hoya te. "sAsAdana guNasthAna jarAka jeTaluM samyakatva prApta karyA pachI anaMtAnubaMdhI kA ya udayathI A guNasthAnamAM jIva aAve che. tarataja pachI te 'mithyA ' ma 29 jAya che. mizra guNasthAna"-- mithyA ane satya zraddhAnA bhegA bhAva hoya te- Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ nava. guNasthAna--AtmA, avirata samyakatva anAtmAne viveka thavAthI nirmaLa bhAvA vaDe tatvanuM manana karatAM jIva guNasthAnamAM pahoMce che. vaLI bIjA karmanA udaya rahevAthI te dhIme dhIme gabaDe che, ane pAchA sArI rIte rahe che. * dezavata samyakatva guNasthAna'--samyakdaSTi jIva ahiM paheAMcyA pachI gRhasthanA tratAne rAkanAra apratyAkhyAnAvaraNa: cAra pAyana! upazamane lIdhe khAra tratAne ane agIAra pratimAne pALatA unnati kare che. pramatta, virata guNasthAna'- munitratane rAkranAra pratyAkhyAnAvaraNa kana. upazamane lIdhe jIva A guNasthAnamAM paheAMce che. sAtamA 'guNu sthAna mAM pahoMcyA pachI ahIM avAya che. pAMcamAmAMthI rekhAra sAtamamAM javAya che. chaThThuM ane sAtamu guNasthAna jIvane vAraMvAra ghaNAye vakhata sudhI pakaDI rAkhe che. apramattavirata guNasthAna--saMjavalana cAra vagere kakSAcenA mantra udaya hovAthI jIva dharmadhyAnamAM magna rahe che. 'apUrvakaraNa guNasthAna'jyAM anupama zuddha bhAva hoya. ahiM sAdhune prathama zukala dhyAna thAya che. anivRttikaraNa guNasthAna'--jyAM evA zuddha bhAva hoya ke sAdhu sava kAyAneA kSaya athavA teA upazama karI nAkhe. chevaTe phakata sUkSma lAbhaja rahI ya. 'sUkSma sAMparAya guNasthAna jAya ane muni dhyAnamagnaja banI rahe. jyAM sUma lAbha rahI upazAMta mAhu guNasthAna'-badhA kaSAyeAnA upazama tha javAthI sAdhu vItarAgI thai jAya. 'kSINa mAha guNasthAna'-- jyAM sarva kaSAyAnA kSaya thaI javAthI sAdhu caitarAgaja banyA rahe. sarAgI na thAya. ahiM khIjuM zukala dhyAna gaya (8) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ anya cAritra phalpanA sayeAga kaivalI guNasthAna'--ahiM jJAnAvaraNAdi cAra ghAtIyA karmothI rahita banIne rahaMta paramAtmA sarvajJa, sarvadarzI, ananta bakSI tathA ananta sukhI tha ya che. AtmA churIramAM rahevA chatAM vagara icchAye vihAra ane upadeza karI nAMkhe che. ahiM chevaTe trIjI zukala dhyAna thAya che. ayoga kevalI guNasthAna'--AMtu AtmAne pradeza kampa nathI hotA. te nizcala rahe che. huM cAlu zukala dhyAna thAya che, je sarva karmonA nAza karI AtmAne gurusthAnanI bahAra siddha paramAtmA banAvI de che. AtmA pachIte jaina bhUgALamAM matAvyA pramANe lekanA agra bhAge nirde zIkSA paraja vAsa kare chezAzvatatA mATe. ane eka vakhata pharI yAda AvyuM te Aja AtmA jainenA prabhu,. jene chavI jANyuM, lokane upadeza paNa ApI jANye. jagataneA nAyakaH te! Ama banI zakAya. ane jaine te AvA mAnavInIja pUnna kare che. ka eja ke teo AvA biMdu mAnavI' ne izvara' kare che. rakhene izvaranI AvI saraLa mAnyAmAM anya matamatAMtara geTALe na kare. Ama ApaNe 'jainatva'nI AcAra pradhAnatA paNa joi. zuddha. dAthI vicAranArane kukta henI spaSTatA, maMgatatA ane saraLatA upara mehI javAnuM mana thAya naTu teA pachI ApaNI mUrkhAyAne ApaNe ghaNIye vakhata hasIye chIye-mahusavAmAM ApaNane ze! vAMdhA Ave ! sadaMtana aMtarAtmAnA avAja pramANe AyaravAM hAya tA buddhirtha haine kI jevAM. bhejAnA upayega karyAM vagara kaye . kare te 'jainatva'nI hradaye udde'Na.. ha (<1) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) ajainA zuM kahe che che jana DaoNkaTara huna jekAkhInA zabdoH-- I In conclusion, let me assert my conviction that Jainism is an original system, quite distinct and independant from all others, and that therefore it is of great importance for the study of philosophical thought and eligious life in Ancient India,' bhAvA--jaina dhama thI svataMtra dharma che. mhArA dRDha vizvAsa che ke te kAye anukaraNa nathI. ane methIja e prAcIna bhAratavanA tatvajJAnanu' ane dharma patinuM adhyayana karavAvAlAene eka mahAna agayanI vatu che'' 1. A te judAjudA dharmanA tAra batAvatI jagatanI greDa vakhate khelelA hatA. (82) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ ajane zuM kahe che? -"jainadharmakai viSayameM ajaina vidvAnoMkI sammetiyA A pustaka jevuM ane vAMcavuM joIe. hemAMthI be traNa utArA ApaNe laIe. che. mekayulara- "vizeSataH prAcIna bhAratamAM kaipaNa dharmAntaramAMthI kaMipaNa grahaNa karIne eka navIna dharmane prasAra karavo e prathA ja nahitI. jaina dharma hindu dharmathI sarvathA svataMtra dharma che. enI zAkhA ke rUpAntare paNa nathI ja." zrIyuta varadAkAta mukhyApA thAya ema. e.- jaina dharma hindu dharmathI sarvathA svataMtra dharma che. enI zAkhA ke rUpAntara paNa nathI ja." rAva bahAdura nArAyaNasiMha ema. e.- yogAbhyAsane mATe jaina sAhitya sauthI prAcIna che. te vedanA rItarIvAjothI taddana alaga che. enAmAM hindu dharmanAye pahelAthI Atmika svataMtratA vidyamAna che.' vaLI bIju tA. 13 DIsembara 1904nuM "kesarI' patra . o. lokamAnya tilaka lakhe che ke - graMtha tathA sAmAjIka vyAkhyAnathI te sAbIta thAya che ke jana dharma anAdi che. ane A viSaya kharekhara nirvivAda ane atabheda rahIta che." ITalIyana vidvAna DaoN. ela. pI. TesaTorI - "jaina darzana bahuta hI UMcI :paMktikA hai / isake mukhya tatva vijJAnazAstra ke AdhAra para race hue haiN.| esA merA anumAna kI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva, nahIM, pUrNa anubhava hai| jyoM jyoM padArtha vijJAna Age baDhatA jAtA hai jaina dharmake siddhAntoMko siddha karatA hai|" paMca vidhAna che. e. gIranATa (Guernot) - "Concerning the antiquity of Jainism comparatively to Fuddhism, the former is truly more ancient than the latter, There is very great ethical volue in Jainism for men's improvement.. Jainism is a very original, independant and system ratical doctrine," bhAvArtha-bauddha siddhAnto karatAM jaina siddhAnto ghaNuMja jUnA che. mAnava samAjanI unnati mATe janamatamAM sadAcAranI kimata ghaNuM che. jenA darzana e ghaNuMja jUnuM, svataMtra ane pUrNa paddhatisara che." jarmana vidhAna che. johanasa harTala (Johannes Hertel. . , l'a, O.) "I would show my countrymen what noble principle and lofty thoughts are in Jain Religion and in Jain writiogs. Jasin Literature is by far superior to that of Buddhists and the inore I become acquainted with Jain Religion and Jaia Literature, the more I loved them." bhAvArtha-"hArA dezavAsIone batAvIza ke jaina lekhakamAM ane jaina dharmamAM kevA uttama tatva ane ucca vicAre rahelA che. jaina sAhitya bauddha sAhityanI apekSAe ghaNuMja AgaLa vadheluM che. huM jema jema jaina dharma ane jaina sAhityanuM jJAna prApta karato jAuM chuM tema tema hane te vadhAre gamatAM jAya che." jarmanInA bIjA . julIyasa (Dr. Julius Ph. D. in a letter to C. R, Jain.) - (84) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ ajaMtA zuM kahe che? "It is to be desired that the importance of Jainism should be universally recognized in western scholars." bhAvA--e vAta jarUranI che ke jaina dharmanI upayAgIta pazcimanA vidvAnAmAM sathA mAnya karavAmAM Ave." jarmanInA trIjA vidvAna heIca zrImara (Heinrich Zimmer> ~~~ "It is quite impressive to realize what peculiar position Jainism occupies among them (religions) all." bhAvA--e vAtanA anubhava karavA manapara zAzvata asara upajAve che ke sarva dharmImAM jaina dharma keTaluM vizeSa sthAna dhAraNa karI rahyo che." lui. DI. seinTara, iMglAMDa (Louis D, Sainter)-- I "Why I am a Jain. I am a Jain because Jainism prosents to me the only consistent solution of the many problems of life. The question who am I and what am 1, for what reason do I exist are all answered in the mos: irrefutable manner. Jainism inculcates a feeling of unity and relationship between all peoples, The basic principles of religions are not now so much opposed to each other as they first appeared or seemed. It is only the rendering that is wrong. I am not a student of religion or philosophy. I seek a religion that unifies all living beings, that gives me a reason for the present relationship of all forms of mank fested existence, which also shows me that all is law and order. There is in this religion a metaphysical and scientific explanation of all apparent injustices of life the west, For these and many other reasons are perfect health and peace of mind I am a Jain,' as known in amongst which 25th april 1926. Mahavir Jayanti' celebration day in London. 1. (85) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatya .(mahAvIra jayati' prasaMge laMDanamAM apAyelA bhASaNamAMthI) bhAvArtha:- jIMdagIne lagatA puSkaLa praznonA kharA ukela jainamata mhane te Ape che. ane tethIja huM jaina chuM. huM kANu kuM, kevA huM ane zA mATe astitva dharAvu chu--vagere praznone nA na pADI zakAya hevI rIte janamata uttara Ape che. sa leAkamAM aikaya ane saMbaMdhanI lAgaNI jagAvavA jaina darzananA khAsa prayatna che. dharmonAM mULa tatvA zarUAtanI jeTalAM virUddha have nathI lAgatAM ane e uparanAja virAdhAbhAsa kRta bhASAnAM bhinna bhinna AvaraNAne lIdheja che. huM dharma ke tatvajJAnanA kaMi khAsa abhyAsaka nathI. huM to kkta je sau kAine eka banAvavA prayatna kare, vartamAna astitva dharAvatA judA judA pArthI vaccenA saMbaMdhanu eka ajoDa kAraNu khatAve ane sarvatra kAyadA tathA vyavasthAja kudaratamAM cAlI rahyAM che hetu bhAna karAve, hevA dharmanI zodhamAM hatA. pazcimamAM jene dekhAtAM anyAyeA kahe che, haitI vaijJAnIka ane tAtvika dASTanI samajutI A dhamamAMthI maLI Ave che. AvAM ane bIjA ghaNAM aneka kAraNeAne lIdhe huM te jaina chuM. zArIrIka saMpUrNa tandurastI ane magajanI kharI zrAMti e paNa mhArA jaina banavAnAM kAraNeA mAMnA kAraNA che.'' janInA teDA, hUlatA jaina sAhitya mATe pU mata juoH "Now what would Sanskrit poetry be without this large Sanskrit Literature of the Jainas? The more I learn to know {t,--the more my admiration rises." bhAvA "jo jaina saMskRta sAhItyamAMthI khAtala karavAmAM Ave te zI ? jema jema huM vadhAre jaina sAhItya tyenI vadhu prazaMsA karatA jAuM chuM.' (a) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat sAhityane AkhA khAmI je rahe henrI kriSNana Se jANa chuM tema tema www.umaragyanbhandar.com
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ ajeno zuM kahe che? AvuM AvuM joI ane sAMbhaLI huM te phakta ekaja abhiprAya darzAvI zakuM ke ajainee, dharmamAM nahi mAnanArAoe, ane prakhara paNa ekaja pakSI vidvAnoe hArA jevAnI A hAnI ghaMTaDInA jhINA chatAM makkama ane spaSTa sUra sAMbhaLavA kAna khullA rAkhavA tasdI levI. magaja para enI asara thAya to thavA devI. nakkAmuM ene kSaNika urmiprAdhAnya na gaNuM levuM. AtmAnI zuddhi karavA jatI samaye rastAnA jJAna bAbatane ahaMkAra nakAmo che. artha vagarane che. 4 - ha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ () pracalita paristhiti. to have ApaNe joI zakayA heizuM ke jeno upara thatA nAstikatAne AkSepa cheTe che. mImAMsA darzana ane sAMkhya darzane izvarano kartApaNAne hakka na vikAre chatAye Astika kahevAya ane jene na svikAre mATe nAstika kahevAya te kevaLa pakSapAtI ja buddhi nathI? kharuM kAraNa te e che ke mImAMsA ane sAMkhya darzana vedane dharmapustaka tarIke mAne che mATe teo Astika tarIke svikAravAmAM AvyA che. jene nathI mAnatA mATe ja teone nAstika kahyA che, paNa A dalIla kevI hAsyAspada che ? AvatI kAle te islAma dharmIo ane brIratIo hinduone nAstika kaheze kAraNe teo hemanAM dharma puratone nathI mAnatA-te zuM hinduone A AkSepa gamaze kharo? nahi ja. vyAkaraNa zAstrI pANini nAstika kone kahe che te - juo. AtmAnI judI judI avasthAmAM je na mAne te nAstika. (88) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ pracalita parIsthiti. jaine nathI mAnatA ? teo punarjanmamAM eTaluM sajajaDa mAne che jeTaluM koipaNa mata mAne. jaine nAstika naja kahevAya. ane gItAmAM paNa jaina darzanane Take nathI? "na kartutvaM na karmANi lokasya sRjati prabhuH / na karmaphalasaMyogaM khabhAvastu pravartate // 14 // a. 5 nAdatte kasyacitpApaM na kasya sukRtaM vibhuH / ajJAnenAvRtaM jJAnaM tena muhyanti jantavaH" // 15 // a. 5 bhAvArtha "Izvara jagatanA kartApaNAne ke karmane nathI banAvate. nathI e te karmaphaLanA saMyoganI vyavasthAye karate. mAtra svabhAva kAma kare che. paramAtmA nathI koine pApanuM phaLa dete ke pUNyanuM. ajJAnathI jJAna DhaMkAi rahyuM che. ane ethI ja jagatanA prANI mehI banI rahyA che." jainetara anya darzanamAM Ama kadAca hemanA tatvajJAnanI avyavasthAne lIdhe virodha jaNAze. jaina darzanamAM tema kadApi nahi bane. phakta hamajatAMja varSo jaze, pacAvatAM ethIye vadhu samaya lAgaze, AcaratAM to jIvana javAnuM ja. gItAne mAnanAra koNa nAstika kahevAya che? ane gItAmAM te jaina tatva jJAnanA samudrane ekaja chAMTe che, to zA mATe te mahAna matane ane henA anuyAyIone ApaNu kevaLa kubuddhine lIdhe anyAya kare ? anya saghaLA matemAMthI jainadharmane cheDI ghaNuye puSTI maLavA chatAM phakta amuka pheraphArane lIdhe jainenI hAlanI pracalita parIsthiti thAya te kevaLa ayogya nathI lAgatuM ? tyAre jenenI sthIti atyAre che hevI kema thaI? (1) aMdara aMdaranA kusaMpane lIdhe ? nA, anya dharmanA anuyAyIomAM evuM kayAM nathI ? chatAM teo Age-Laja kema dhapatA jAya che ? brIstI dharmamAM juo-RtihAsa vAMco te (89). Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainai. khabara paDaze ke tyAMye kukta bheda jhanunane lIdhe ekaja dhanA hajAre mANasAne jIvA khALI devAmAM AvyA che ! ! hIndu jAtinI pracalita anya mAnyatAemAM jIe-bheda jhanunane lIdhe tyAMye puSkaLa nukazAna thayeluM mAlama paDe che, eka khIjAne nukazAna karavA teoe keTaluM kareluM che ? (2) vartamAna jJAnanA abhAvane lIdhe ? eka dezI hA-saMpUrNa nahi. anya matAmAM paNa vartamAna parIsthitithI kANu saMpUrNa jANakAra che ? keTalI ajJAnatA tyAM paNa ghara karI rahelI che ? dhRma custa manuSyA tyAM kayAM nathI ? zA mATe teo pIkeTa na kare ? (3) teA e kAraNa zeAdhavA mATe AkhA itihAsa tapAsaveza paDaze ? hA. anya dharmAMnI A prakAranI khIlavaNI kema thai ane jainAne kema pAchaLa paDavuM paDayu te tyAMthI tadRna khabara paDI jaze.bauddha ane jainadhama hiMdamAM hatA. ( baudda hAla nathI-jaina to hajI prabhAvazALI rIte jhaLakatA che )--dhyAnathI vicAravAmAM Ave te jANI zakAze ke teone hindu jAtinA anya mata pracAraka zrI zaMkara, rAmAnuja, caitanya vagere sAthe hariphAi karavI paDI hatI. bauddonA kSaNika siddhAntAne lIdhe traNe sthaLe teone nIce jovu paDayu hatuM. vaLI hindunA rAjakIya baLanA prabhAvathI paNa ghaNA bhauddo hindu thai gayA hatA. ane keTalAka dhIre dhIre bauddo maTI gayA. jaitA hAme paNa A rAjakIya baLa pA dharavAmAM AvyA hatA. parantu teonA ahiMsAmayI nItipUrNa vananuM ane vyApArakuzaLatAnu eTaluM prabhutva hatuM ke janatAe jaina dharma sAthenA saMbaMdha pUrNatAe tA naja cheDayA. enA siddhAnta eTalA manamAnIya hatA ke niSpakSa vidvAnoe vhemane apanAvyA. jaina dharmane mAnavAvALA evA AnA rAja paNa sattaramI sadI lagI peAtAnu mahatva jamAvatA hyA ane Ane lIdhe jaine bhAtavarSamAM kharAbara coMTI rahyA che, tema chatAM paNa prabhAvALI anya naitAdAsa thA jaine jaina dharmane khetI mA. tihAsa sAkSI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ pracalita pIsthiti, pUraze ke dhAravADa, belagAMva vagere sthaLAmAMthI vAsavAcAryo lAkhe jenIone lIMgAyata banAvI nAMkhyA. hinduone ATalo virodha jaina ane bauddha dharmonI hAme che henA kAraNomAM te vedomAM temanI azraddhA, Izvara sattAnI amAnyatA ane hiMsA tarapha teono pUrNa dhikkAra. zarUAtamAM to brAhmaNanI avasthA ane temanAM mAnasa sAvika rahyAM hatAM. jena dhamane pALanArAye tyAM to hatA. hajIpaNa mahesara prAntamAM be hajArathI vadhAre jana brAhmaNo" che. pAchaLathI teomAM (brAhmaNomAM) lobhanI mAtrA vadhatI gaI ane icchA paisA kamAvavAnI ja rahI.-dharma pracAranI na rahI tyAre jinene nAstika karI prasiddha karavAne hemaNe prAraMbha. karyo. saMskRta zloka paNa te bAbatanI sAkSI puraze ke keTalAM verajhera tyAre hatAM - "na par3hedyAvanI bhASAM prANaiH kaNThagatairapi / hasvinA pIDayamAno'pi na macchenjinamandirama" // Ane artha kaMi na hamajAya he nathI chatAM kahyuM - "jIva jAya haiye oNcha bhASA (mAgadhI jainonI bhASA hatI. hajIye hemanAM zAstro te bhASAmAM che) na bhaNe ane hAthIthI pIDita thAo chatAye prANurakSArtha paNa jaina mandiramAM na jAo !' A virodhI bhAvanA pracAranI asara hajIye kare hinduomAM mojuda che. je hajIye jana madiramAM paga mUkatAM Dare che. jene nAstika mAnI nAstika kahe che ane koI koI vakhata te hemanA rasavAdi dharma kAryomAM paNa puSkaLa vireAdha uThAve che. aMgreja zree jyAre bhAratane itihAsa lakhavo zarU karyo tyAre te brAhmaNethI jANIne ke au9 ane jana nAstika che,hiMsAnA virodhI che, vedane nathI mAnatA-teoe jana ane bauddhane ekaja paMktimAM mUkI dIdhA. tyAre bauddha sAhityane puSkaLa pracAra devAthI ane hindanI bahAra teonI karoDanI saMkhyAmAM vastI jANI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva, kaMi paNa tapAsyA vinA teoe lakhI nAkhyuM ke jana mata bauddhamatanI eka zAkhA che ! ardhadagdha itihAsakAronI A mUrkhatA ! (4) vedAnuyAyI hinduo seMkaDo peDhIothI ema mAnatA AvyA che ke jana dharma nAstikone arthAta veda nahi mAnanAra evA veda virodhIone ane ghaNita karma karavAvALAone eka dhRNita mata che. temAM tatha kaMi nathI. enA mandiramAM javuM, enA nAstiktA pUrNa granthano abhyAsa kare, e lokone upadeza paNa sAMbhaLo ane enI azlila nagna mUrtionAM darzana karavAM te mahA pApa che. ane A lokonI saMkhyA puSkaLa hovAne lIdhe, sogavazAta hemanI prabaLatA ye ajaba hovAne lIdhe jana ane jainadharma tarapha anya lokone vizvAsa che thato jAya che. (5) vaLI bIjAM kAraNamAM to jenenI potAnI adUradarzitA, sthiti, anabhijJatA ane sthiticustatA paNa gaNI zakAya. Ama thavAne ye kAraNe che te mahe prathama ja kahI nAkhyuM che. kharekharI rIte jainenI AvI paDatI dazA hovA chatAye gujarAtamAM hemanI pUrNa jAherajalAlI jANuM ane jemAM keTalAye jene te nathI pArakhI zaktA. hemane mATe huM AMkaDAo ApIza. itihAsanAM pAnAomAMthI joizuM to - 1556 thI 16 05 (akabaranA samayamAM) 40 lAkha jana hatA. 1881...........................................................................15 , jana thaI gayA 1891.*****************************1416638 1901.....................................................1334140 1911...........................................1248182 1921..............................................................1178596 have bhaviSyamAM Ama gaNatA jAo to khabara paDaze ke jene keTalA varSa sudhI jIvI zakaze ! ! sarva dharmanuyAyIonI saMkhyA to vadhatI ja jAya che te A sAthenA kASTaka parathI hamajaze 92). www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ keSTaka. 1 dhama Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat sina 1881 thI 1921 sana 1921 nI | kula jana saMkhyA prati daza hajAre pramANu | sudhI jana saMkhyAmAM pratizata vadhArAnuM cinha + ane ghaTADAnuM cinTa - jana saMkhyA |ddharA 19 191 1891 81 cina 6841 7034 t" 6841 | 6971 | 7034 7321. 9 15, 8 7472 + + .04 73 14.9 456.9 74.7 pracalita parIsthiti. 75 37 4 0. 45 sanAtana dharmI 216761000 468000 6000 3239000 1178000 11571000 musalamAna 68735000 isAi (khrIstI) | 454000 pArasI 102000 yAdI 22000 48 43 | 248 145 + 2126 2122 1996 + 2174 150. 124 + 238.5 37.1 155.2 19.2 81.2 + + www.umaragyanbhandar.com 1, "vItarAga dharmane punaradAra" zrI. nyAyavijayajInA pustakamAMthI
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ tatva. AnuM kAraNa zuM hAi zake? eja ke darekamAM zuddhi dhamadhAkAra cAlI rahI che. lAlaca ane lAla vadhI rahyAM che. jyAre jane hajI sthiti custa paDI rahyA che. kAMtA temane khAsa paravA nathI ke pachI teo sakrAcita vicAranA ane echI akkalanA che. jamAnA AgamA UMcA, rahemanA vyavahAra sAcA ane saraLa chatAMye vidvAnAe paNa evI gabharAvI nAMkhanAra sthiti utpanna karI che ke jaina dharma na pALI zakAya uvA che. pALavA na pALavA mATe mhe mhArA namra abhiprAya darzAvyA che ane chatAMye kahuM teA pUrvanA gurUvaryAMe bAMdhelI te hada kai teTalI badhI vikaTa nathI je na pALI zakAya. paMDitAnA vicitra athI bayatAM zAkhA. vAMce ane vicArA tathA peAtAnIja buddi ane peAtAnAja tarka jJAnanA upayoga saMpUrNa rIte kare. ane Ama thAya tA AMtara jhadhaDAonA nikAla jaladI Ave. dIkSA prakaraNa, atAtIya vivAha prakaraNa, deva dravya prakaraNa ane anya evA bIjA ghaNA prakaraNAnA ukela AvatAM vAra na lAge. jo vyaktine ane vyaktivAdane pUratuM mAna apAya te| sarva kAie kUdI paDavAnI jarUra nathI. karmanuM phaLa svayaM sarva kASTha bhogavyeja jAya che. ane bhAgavateja jaze. jaina dharmanuM tatvajJAna eTaluM vizALa ane sadezIya che ke game hevuM kA hainA AzarA lai karI zakAya. varSo pahelAM kAie hevuM nahAtuM kayuM`"--te dalIla zIvAya tyenI virUddha me ka Mi na kahI zake, paNa ene teA javAba shelA che ke varSo pahelAM jagata AnuM A nahetuM. varyAM pachI paNa AnuM A raheze ke kema teye zakA che. vijJAnanAM baLeA vadhatAM jAya che ane te Ape!Apaja hamane palaTAvI nAkhaze. game tema hAya paNa dareke khAtrIpUrvaka hamajavuM ke tattvajJAna,--nirmaLa tattvajJAna--sakA pahelAM je hatu teja atyAre che. ane teja pachI raheze. paNa Acara (9). Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ pracalita parIsthiti. ane AcAra viSenI ApaNuM kalpanAo samayAnukULa hame badalavA taiyAra ke na paNa badalAtI ja jaze. dharmane AMca tethI jarIye na Ave. manuSya jJAnane saMpUrNa vicArI potAnI pAse je prakAza che hene upayoga karI vItarAga AtmA praNIta rastA upara cAlyA jaze, henA vyaktitvane sarva kaI svIkAra karaze te Atma kalyANa A pAMcamA ArA mAMye teTaluM badhuM agharuM nathI. phakata AzAvAdI bane. AtmavizvAsa dina pratidina draDha banAvatA jAo-nIja jarUra che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ (8) mhArUM atim : dha viSenAM atyAre ATalAM badhAM pustakA bahAra paDe ane loko huMne satkAre to pachI mhaneye jainatva' viSe lakhavAnuM kema mana na thAya ? mAnavIne judA judA rastAo kahI eve gabharAvI nAMkhavAmAM Ave che--tyenI paristhiti-mAnasika ane zArIrika tsune judA judA sayAgAmAM mUkI, samAjanAM judAM judAM chANA hainA para rAkhI evI vikaTa banAvI devAmAM Ave che--rhunI yuddhimAM budI judI jAtanAM aneka khAne-jJAnanAM ke bIjA koipaNu jAtanAM-- upayeAgamAM lAvI evI khata guMca utpanna karavAmAM Ave che ke te bhagna hRdaye, nirAza hRdaye, are chevaTe, krAti hRdaye paNa sUra kahADe che--kaIMja humajAtuM nathI.'' lagabhaga dareka jamAnAvAdInI evI mAnyatA hAi zake ke mAnavIne shenI akkalanu poSaNa thAya hevu kaika joIe. dharmane eja vastu mAnI levAmAM Ave haiye jarI harakta nathI. (96) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ ajene zuM kahe che? hiMdamAM te zuM paNa jagatamAM dharmano tarapheNa ane virUddhamAM yuddha mATe maracA maMDAyA che. banne pakSa bhUle che, ema tarataja lAge ja koI niSpakSa paMca vicAra kare che. banne eka bIjAne hamajyA nathI ke banne eka mAdhyastha bhAvane vicArI zakyA nathI-henuM ja e pariNAma, Ama jarIka sahamaju mANasa joI zake. dharmane artha kadAca ceka nahi hamajAto hoya ke pachI barAbara custa rIte hamajAyato haze-jarIka buddhi vAparI sAmya kahADavA bannemAMthI koI prayatna nahi karatuM hoya. varmathIja jagatano dATa vaLI gayo che te kahenArA ema nItIne sahelAIthI nathI visaratA ane nIti e dharmanuM ja svarUpa chene? dharma vinAja jagatane dATa vaLI gayo che te kahenArA custa ane jINuM A cAra pradhAnatAne keTaluM mAna Ape che te nathI jotA-paNa evI custa ane jINuM AcArapradhAnatA te dharma che ja kyAM? game tema kare paNa jyAM sudhI AtmA che tyAM sudhI te AtmAnI mULa prakRtie bahAra AvavA prayatna karavAnIja ane AtmAnI hevI pravRttionuM pUrNa pradarzana eja dharma nathI to bIju dharma e zuM che? "jainatvane mATe kaMika sAruM kahevA jatAM saMbhAvata che ke anyamatone khoTuM lagAvuM paDyuM hoya to huM devuM pAtra nathI. sthiti evI vicitra karI mUkavAmAM AvI che ke pachI prAkRtikaja saMyoga khIlavaNune lIdhe te evI thai gai che mahe jALavI che henAthI vadhU taTasthatA huM na jALavI zakuM. jainatvanA mukhya tatve he mahArAthI pratipAdita karI zakAya tevI rIte karyAM che. buddhivAdane, mAnavInI mAnasIka tathA zAbdIka svataMtratAne ethI ye paDakAra karavAmAM AvatuM hoya te huM rAjI chuM. mAnavInI AkAMkSA jagADI hene "jainatvanA mahAna graMtha vAMcavA A mahAre hAne prayoga preraNuM kare che te ghaNuM ja sAruM. mAnyatAonI sarakhAmaNuM he dveSa buddhithI jarIye nathI karI mahane mahArUM mana je baLa ApI rahyuM hatuM, mahane mArI buddhi je Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainatva. tanamanATa jagAvI rahI hatI, mhane mhArA Atma praka za je caLakita banAvI rahyo hatA-heneja pUrNa paNe heM jAhera kIdhA che. na mAnI zakAya hevI gAMDI ghelI vAtAne mheM 'jainatvathI prerita thai vakhADI nathI kahADI, henA tarapha huM 'jainava'nA bhAvathI hasyA nathI, paNa jema koipaNu svamAnI hase. jema kAie buddhiva danA bhakata dase, jema koie satya jJAnanA pipAsu hase temaja huM hasyA chuM. hu tA hevI bAbate taraph hevA tattvanAneA tarapha ane hene pratipAdita karavA utpanna karAyelI vya vAtA taraph ye hasIza. ajJAna manuSyAne hRdayamAM ThasAvavA dIdhelA mUrtimAna svarUpe! jo joie te karatA vadhu hade lai javAmAM AvyA hoya--jyAM bhAvanA ghelachA zIvAya jagatanuM anya kaye jovAmAM na Ave-tA huM sau koine salAha Apu ke basa te mUrkhAmI para haseAja sA. hete pUrI rIte dhi:kkAre. hamArA AtmAnI unnati te kadIya nahi kare. prayatna mheM A pustakamAM jaina tatvajJAna, henI vyApakatA ane haeNnI saMgatatA (Consistency) jema darzAvAya tema darzAvavA karyAM che. bhUMgALanI bAbata zAthI AvI te teA teja vakhate jANI zakayA haze!. tene ane jaina tatvajJAnane hasI kahADavAmAM, jema ane tema vadhAre nukazAna pahocADavAmAM, ane peAtAnIja halakI maneAvRttie sASavAmAM hAlanA keTalAka sAhityakArAe A bhAga nathI bhajavyA. tee kadAca te tatvajJAna ane shenI suMdaratA tathA rahenI pavitratA purepurI rIte slamajI nahi zakayA hoya--shamajelAM mAnavIee hevuM eka Rja karyuM nathI--ane na hamajanAra evA lekhAne AdhArabhUta lagna lIlA karavA besI javuM te kevaLa aMdhApeAja nathI zuM? paNa hA, gujarAtamAM ane gujarAtanI bahAra evI prakAranA aMdhApAye cAlyA che kharA-kAraNamA tA phakata te lekhakonI bhASA pratibhAja--hemanuM jJAna nahi ane cAritraye nahi. dharma pratyenA mhAre| svataMtra abhiprAya mhe darzAvyA che. dha ane samAjane saMbadha mhane je lAgyA te mheM lakhyA che. huM (98) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ ajene zuM kahe che? dharmane e vyaktigata gaNuM chuM. mahane dharmamAM maMDaLe nI ke te pAyA para racAyelI jAtionI jarIye jarUra jaNAtI nathI. chatAM hAla vartamAna maMDaLomAM ApaNe kArya karI zakIye ke nahi te prazna ubho rahe che, TuMkamAM kahI dauM-game tahevAM javalaMta baLe Ave chatAM samAjanI cAlu sthiti ukhaDI jatAM pUSkaLa samaya joIze. ane tyAM sudhI hevI bhUmikAja taiyAra karavA pUratuM ApaNuM sabhAsadapaNuM cAlu rAkhI kArya karyuM jaiye to jarIye vAMdhe nathI. kAma karatAM chatAM bhAvanAo saMkucIta nahi rAkhatAM jema bane tema vizALa rAkhavI). If each individual is considered to be a separate entity, the entity itself will have bother about its own course of action in life. It may lead a life in its full present bloom or it may, prepare, if it so believes, for the next one Full scope should be given to its individualistic development. je dareka vyaktine eka bhinna aMza gaNavAmAM Ave te henA jIvananA kriyA mAge te aMze ja vicAravA rahyA. vartamAna jIvana khIlavavuM hoya to te khIlave ane pachInA janma mA taiyArI karavI hoya to te kare. vyakitagata khIlavaNu mATe purepuruM svAtaMtrya ane saghaLA sAdhana joIe. ane Ama bane te "samAjavAdI hamaja aghare na paDe. AcAraNamAye te tarataja mUkAya. (We have not thought of socializm' from any other view point else than religious only.) raziyAmAM je cAlI rahyuM che henAthI jarIka bhinna paDIye paNa harata nahi. hiMdane ApaNuM A guNayala garavI mAtAne-kaMi paNa vaiziSTa joIe to kharuMne? -- -- Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ digaMbara jaina Aja sudhImAM potAnA grAhakone lagabhaga 100 pustako, jena tithi darpaNa (sacitra) ane 20 sacitra vizeSAke bheTa ApanAra 29 varSanuM junuM ane jANItuM hindI ane gujarAtI bhASAnuM digaMbara jainemAM suprasiddha mAsika patra. namune maphata. vArSika mUlya mAtra rU. rA. menejara, digabara jaina -surata. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ thazalhi, alcohito sunetayo Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com