Book Title: Jain Satyaprakash 1937 02 SrNo 19
Author(s): Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/521518/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir a use jaina tattvajJAna, jaina sAhitya, jaina kaLA ane jaina itihAsanA viSaye catuM', zrI jainadhama satyaprakAzaka samitinuM pratikAra viSayaka mAsika mukhapatra. promen ka ta'trIH zAha cImanalAla gokaLadAsa ACHARYA SRI KALA U RI GYANMANDIR SHREE MAHAVIR JA: ARADHANA KEXDRA Koba, Gandhinagar 382 007. ke pH, S S 1 2 3 4, 2 ha27620 nA e - 4 (079) 28 27 28 varSa 2] kramAMka 19 [ aMka 7 ( S ( ra jo che. dina I For Private And Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAza | (mAlizapatra) vi pa ya darzana 1 zrI tAladhvajatIrtha Dana-satyadeva-stotram : vArtha madaFIT zrImad vijJApadmarina : 391 2 digambarAnI utpatti : AcArya mahArAja zrImata sAgarAnaMdasUri : 29-3 3 prabhu zrI mahAvIranuM tattvajJAna : AcArya mahArAja zrImad vijayalampiri00 : 398 4 makhaliputra zaizAla : munirAja zrI vidyAvijayajI : 402 5 digambara zAstra kaise bane ? munirAja zrI darzanavijayajI *' 406 . 6 ApaNA vivaraNAtmaka sAhityanuM saMkSipta avalokana :: ] : zrIyuta che. hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA ema. e. : 41ra 7 tattvArtha sUtranI prastAvanA- ("paricaya') : munirAja zrI jJAnavijayajI : 418 8 vasaMtavilAsa (eka prAcIna kAvya) ; zrIyuta sArAbhAI maNilAla navAba : 424 9 * purAtana itihAsa ane sthApatya : (1) mAMDavagaDha saMbaMdhI lekha : zrIyuta nandalAlajo loDhA : 430 samAcAradharmaniMdaka rekarDo : at : pR. 43 0 nI sAme : vijJAsa : je pUjya munirAjone " zrI jaina satya prakAza" mekalavAmAM Ave che teoe potAnA vihArAdikanA kAraNe badalAtu saranAmuM dareka mahinAnI sudI trIja pahelAM amane lakhI jaNAvavA kapA karavI, jethI mAsika gevale na jatAM vakhatasara maJI zake. vArSika lavAjama | sthAnika 1-8-0 bahAragAmanuM 2-0-0 : joie che : zrI 'jaina satya prakAza" nA prathama varSanA 2, 3, 7, 8 a kaeNnI jarUra che. je te mokalaze tenA sAbhAra svIkAra karIne badalAmAM teTalA a ke majare ApavAmAM Avaze. 0-3- 0 mudraka ane prakAzaka : cImanalAla gokaLadAsa zAha, maNimudraNAlaya, a kALupura, khajurInI poLa, amadAvAda. prakAzana sthAna : zrI jainadharma satyaprakAzaka samiti kAryAlaya, jesiMgabhAInI vADI, ghIkAMTA, amadAvAda. For Private And Personal use only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Namo tthu NaM bhagavao mahAvIrassa siri rAyanayaramajjhe samIliya savvasAhusaMmaiyaM / pataM mAsiyameyaM bhavvANaM maggayaM visayaM 5 zrI 04na satya pra. za. aNNANaggahadosagatthamaiNA kuvvaMti je dhammie, akkheve khalu tesimAgamagayaM dAuM visiTuttara // souM tiththayarAgamatthavisae ce bhe'hilAsA tayA, vAijjA ppavaraM pasiddhajaiNaM saccappayAsaM muyA // 2 // pustaka 2 47 - vikrama saMvata 1993 : mAdha zukalA paMcamI vIra saMvata 2463 somavAra :sana 1837 phebruArI 15 zrItAladhvajatIrthamaMDana satyadeva-stotram kartA-AcArya mahArAja zrImad vijayapadmamurijI (gatAMkathI pUrNa ) // AryAvRttam // sammeyaselasihare-kAussaggAsaNeNa sahasagaNo // mAsakkhavaNataveNaM-NavamIe cittasiyapakkhe // 26 // cAlIsalakkhapuvva-ppamie puNNe ya jIvie jeNaM // taiyabhave saMpattaM-paramapayaM taM pahuM vaMde // 27 // sasihayagayacaMdamie(1871)-varise siyaterasIi vaisAhe // kAnajisaDDhasueNaM-sAvaya kallANaNAmeNaM // 28 // inbheNaM kAraviyA-mahussaveNaM pahUyadhaNavaiNA // jAsa paiTTA rammA-taM sumaipahuM sayA vaMde // 29 // Baraaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaareenaras Seeeeeeeeeeeeeeeeeaasesexexereseaxeeeeeeeeeeesisease For Private And Personal Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 32 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAza guNaNi higayacada mie (1893) - rAhaNa uravAsiNA dhaNaDDheNaM // dalicaMdassaraNaM-sedvigaNeseNa siharaMmi // 30 // camuhadevapaTTA - parussaveNaM taeNa kAraviyA || taM muha tittharaM - viNaNa NamAmi haM NiccaM // 31 // jeNaM dhammiNaM - bAvaNNa jiNAlao mahArammo || nimmaviya visAlo - vAhiMsirirAyaNayarassa / / 32 / / so sarisIha - dANaguNIM hathisIha seTThivaro // tassao gurubhatto - jAo seTThI magaNabhAi // 33 // tassuya dalapatabhAi-ssaraNahaM gehiNIi lacchIe // guruNemisUriyaNA- pAsAo jattha Nimmavio || 34 // taMmi variSNA sAmA-parisohai mUlanAyagatteNaM // siripAsaNAhapaDimA - taM vaMde bhUribhattIe // 35 // tI paTThA rammA - hagaNaMdiduvacchare puNNe || mAhavasiyadasamIe - dalapatagihiNIi lacchIe // 36 // tavagaNarAyaNa divAyara - titthuddhArapaNemisUrINaM // ANA hatthe i - siridaMsaNasUriNo guNiNo // 37 // caDavihasaMghasamakkhaM-sAhammiyabhattibhAvapuveNaM / / vara vihiNA kAraviyA - varussavAippavatreNaM // 38 // guru misraviNA - siritavagacchIyasaMghaNimmavie / gurumaMdire Namemo - sirivuDDhI goyamAie || 39 || saraNayaNaNihiMdu same- siyachaTTIe ya maggasiramAse || jassa paTTA hiTTA - gAme vaMdAmi taM saMtiM // 40 // tAlajjhayatitthagae - je jiNaNAhe yA NamaMsaMti // tesiM maMgalamAlA - vimalA kamalA gihe hojjA // 41 // guNaNaMdaNihiMdusa me - sirigoyama kevalatipuNNadiNe || sirijiNasAsaNara sie - jaiNa urIrAyaNayaraMmi // 42 // tAlajjhayathuttamiNaM - guruvara siriNe misra risI seNaM || parameNArieNaM - raiyaM muNibhattipaNa || 43 // For Private And Personal Use Only bhAdha Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir digaMbaranI utpatti lekhakaH AcArya mahArAja zrI sAgarAnaMdasUrijI che (gatAMkathI cAlu) kevaLI AhAra-niSedhanI digaMbaranI mAnyatAne nirAsa sAmAnya rIte jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, mehanIya ane antarAya, e cAra ghAtikarmanA kSayathI manuSyagativALA garbhaja jIvane kevalajJAna utpanna thAya che e vAta tAmbaro ane digambare banne ekasarakhI rIte mAne che, ane tethI ja vetAmbarAcArya zrImAnuM umAsvAti mahArAje pharamAvela maukSAt jJAnAvaraNa tathANA vastram AvuM, prathama mehanIyakarmano kSaya thAya ane tyArapachI jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya ane pAMca prakAranA antarAyano sarvathA kSaya thavAthI kevalajJAna thAya che, e arthane jaNAvanAra sUtra, jevuM vetAmbaree mAnya karyuM che tevuM ne tevuM ja, pheraphAra karyA vinA digambaroe paNa svIkAra karyuM. eTale cAra ghAtikarmanA kSayathI chava kevalajJAna pAme che e vAtamAM tAmbara ane digambara banene matabheda nathI, e cokkasa che. A hakIkatanI sAthe e paNa cekakasa che ke kevalajJAna pAmIne sarvajJa thayela bhagavAnane paNa satAvedanIya ane asAtavedanIya banene udaya hoya che. jo ke bannene mata pramANe kSINumehanIyapaNuM eTale ke sarvajJapaNuM meLavyA pachI jIvane ekaluM sAMtAdanIya ja karma baMdhAya che, paNa vedanIya karma, je sAtavedanIya ane asAtavedanI ema be prakAre che te banenI dIghasthitikroDAkoDa sAgaropamanI che. ane koDAkoDa sAgaropama sudhInA kAlamAM jIve asAtavedanIya karma bAMdhyuM hoya ja nahi, e sambhava kaI paNa akkalavALo manuSya dhArI zake nahi. e te cokhuM ja che ke, kevalajJAnane prApta karAvanAra kSINamehanIyapaNAnA kAraNabhUta kSapakazreNimAM mehanIya ke tevI pravRtio sivAya sAtA ke asAtAne kSaya karavAne prasaMga ja nathI. have jyAre baMdhAvavAnuM karma sAtA ke asAtArUpe satata cAlu ja hoya, ane temAM paNa bIjAM badhAM karmo karatAM te vedanIya karmane ja vadhAre hise maLatuM For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mAgha 394 zrI jaina satya prakAza heya te, ghaNA lAMbA kALathI AtmAmAM ekaThuM thaeluM vedanIya karma ane te paNa ghaNuM adhika pradezavALuM hoya tethI, tema ja kSapakazreNimAM te vedanIyanA nAzane muddala udyama na hovAthI, kevalIpaNAmAM te vedanIyakarmane bhogavavuM paDe te saheje samajAya tema che. AvI rIte manuSyanA caramazarIrIpaNAnA AyuSya karatAM vedanIyanI adhiktA hovAne lIdhe ja kevaLImahArAjAone samuddaghAta karavuM paDe che. khyAla rAkhavAnI jarUra che ke dareka jIvane ane temAM paNa kevalajJAnI mahArAjane paNa AyuSyakarma karatAM vedanIyakarma ghaNuM ja hoya che. vaLI bIjI bAju vicArIe te jene kevalajJAna upajatI vakhate manuSya jIvananuM cha mAsathI adhika jIvana bAkI hoya evAone jarUra vedanIyakarmanA nAzane mATe samuddaghAta kare paDe che. A badhI hakIkata vicAratAM kevalajJAnInA AtmAmAM sAtA ane asAtA bannene udaya hoya e svAbhAvika che. vaLI digambara bhAIone e vAta te kabula karavI paDe tema che ke nadI, saravara ke darIyAnA jaLamAM keI ja mokSanI padavIne prApta karI zake che, te evI jaLanI pIDAnA vakhate paNa kevalIne asAtAne udaya na hoya evuM kahevuM te zuddha zraddhAvALAe na samajI zake evuM che. digambarazAstra aneka sthAne ema pratipAdana kare che ke upasarganA prasaMgamAM AvelA ane upasargone sahanakaratA evA pAMDava vagere aneka jIva mekSane pAmelA che. A sthaLe saheja vicAra karavA jevuM che ke jaLamAM paDelA manuSyanA upasarganI mAphaka jamIna upara paNa upasargane sahana karatAM je kevaLajJAna thAya ane sAthe mekSa paNa thAya te kevaLIne asAtAne udaya hoya ja nahi ema kahevA kema taiyAra thavAya? kevalIne asAtAne paNa udaya hoya che e vAta AhAranI siddhine aMge, mAtra digambara bhAIonA sateSane mATe ja jaNAvavAmAM AvI che. kAraNake teo ema mAne che ke asAtAnA udaya vinA AhAra hoya ja nahi. paNa kharI rIte te AhAranA kAraNabhUta asAtAne ja udaya hoya evo niyama nathI. zAstrakAroe teTalA ja mATe sAmAnya vedanIya karma jaNAvatAM vedanIyanA udayathI AhAra jaNAvyuM che ane tethI ja AhAra saMjJAnA sabhAva vakhate ke utpatti vakhate paNa sAtavedanIyane udaya mAnavAmAM aDacaNa rahetI nathI. digambara bhAIonA muddA pramANe te manuSya ane devatAmAM jyAre jyAre AhArano sadbhAva hoya tyAre tyAre asAtAne ja udaya mAnavo paDe anesAtAnA udayavALA je je che jyAM sudhI rahe tyAM tyAM sudhI te te jIne aNuhArI mAnavA paDe. ane e vAta sAtA pracuravALA deva ane manuSyamAM khuda digambarothI paNa kabula thaI zake tema nathI. For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1293 dveiga arAnI utpatti vaLI khIjI paNa e vAta vicAravAnI che ke tIrthaMkara vage2e zalAkApurUSanA jIvAe paNa devatAnuM AyuSya jyAre mAMdhyuM hatuM ane manuSyanuM aAyuSya khAMdhyuM hatuM tyAre AhAranI paryApti paNa sAthe ja AMdhI hatI. have jo AhAranI sarvathA azubhatA ja hAta te tevAM uttama karma AMdhatI vakhate te AhAraparyAmi kA aMdha thAta nahi ane jyAre AharAparyAptine baMdha sAtA veDhanIcanA adhanI sAthe vireAdhavALA nathI te pachI AhAranuM karavuM e sAtA vedanIyanI sAthe virodhavALu' hAya ja kayAMthI ? vaLI digambara bhAI Ae e paNa vicAravAnI jarUra che ke ~~~ jo ke AhArapasi vagaranA kAI paNa jIva hAtA nathI tApaNu AhAraparyAptinuM kAraNabhUta ka je paryAptinA nAmanu che tene anne pharakAvALAee puNya tarIke ja mAneluM che. ane te AhArAdi paryAptine na karAvanAra evA athavA te karatAM temAM viA nAkhanAra evA apti nAmaka ne ja ane phirakAvALAoe pAparUpe mAneluM che. e uparathI paNa spaSTa mAnavuM paDaze ke AhAra levAnI zakti ke tene pariNamavavAnI zakti je zarIravALAne na heAya te Y tenA pApanA udaya kahevAya. digambara bhAI A kevaLajJAnIne AhAra nathI mAnatA paNa AhAraparyApti te kevalImahArAjane jIvana paryaMta hAya che ema mAne che. have vicAra karavAnI jarUra che ke AhAraparyAptine aMge AhAranuM grahaNa ke pariNamana na haiAya te te AhAraparyAptine aMge paryAptapaNAnA udaya kevalImahArAjanA AtmAmAM nirakapaNe ja raheze ane karelAM karma jarUra bhAgavavAM paDe e niyama sAcavaveke mAnavA muzkela paDaze. jo ke-paryAptimAM indriyaparyApta : paNa che ane kevalI mahArAjAne indriyAnA vepAra hAtA nathI, paNa kevalI mahArAjone je mi-drayAnA vepAranA abhAva mAnavAmAM AvyA che te mAtra bhAva indriyanA kSAryApazamikanA aMge ja che, kemake zarIranI sAthe indriyA paNa kALakrame vadhe e svAbhAvika che ane tethI ja kevalImahArAjAnA zarIramAM dravya thakI indriyAnI vRddhi thAya che emAM kAi paNa nA kahI zake tema nathI. digambara bhAiee khIjI paNa vAta dhyAnamAM rAkhavAnI che ke teo nava varSanI uMmare kAi paNa mahApurUSane kevaLajJAna utpanna thAya tema te kabula kare che ane tevA nava varSe kevaLajJAnane pAmanArA kevalI mahArAjane kreDa pUrva sudhInuM AyuSya hAya ema paNa kabula kare che. tA have vicAravAnuM e ja rahyuM che ke--te nava varSanI uMmare kevalajJAna pAmanAra mahAtmAnuM, te vakhate jeTalI avagAhanAvALuM zarIra hAya teTalI ja avagAhanAvALuM kADa pUrva sudhI rahe ema mAnavAne kAi samajadAra taiyAra nahi ja thAya, te pachI zuM digambara For Private And Personal Use Only 395 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 396 zrI jaina satya prakAza bhAIe mAnavA taiyAra thaze? khullA hRdayathI digambara bhAione, te kevalajJAna prAptisamayanA zarIranI avagAhanA ane krADa pUrva pachI thatA meAkSanA zarIranI avagAhanA vacce meATo pharaka mAnavA ja paDaze. ane jo yuktithI ane anubhavathI kevalajJAnanI utpatti ane meAkSanA kALa vacce zarIranI avagAhanAmAM pharaka mAnavAmAM Ave te tevI zarIranI avagAhanAnI vRddhi AhAradvArAe ja thaelI mAnyA sivAya chUTake ja nathI. jo digambara bhAie, AhAra sivAya paNa zarIranI vRddhi thAya che, ema mAne te kharekhare teothI paryAtinA kramamAM AhAraparyAptanA pahelA nabara rAkhI zakAya ja nahi, kemake AhAra e zarIranuM kAraNa che evA digambarAnA niyama rahetA nathI ane tethI zarIraparyApti pahelAM AhAraparyApta DhAvI ja joIe e paNa niyama raheteA nathI. vaLI digambara bhAie tIrthaMkara mahArAja kevalajJAnI haiAya ke-khIjA sAmAnya kevalajJAnI hAca tApaNa te badhAne meAkSa pAmatI vakhate nakha ane kezavALA te mAne che. te A sthAne saheje vicAra ya tema che ke pAMcapacIsa-pacAsa-sA nahi paNa kreADA vadheryAM karatAM paNa adhika evA vaSaeNnA pramANavALA pUrvAthI adhika jIvana sudhI kevalajJAnI zarIra dhAraNa kare ane te AhAra na kare ane keza nakha rahe-e mAnavA lAyaka che kharU ? sa sajjane taraphathI eka ja uttara maLaze ke AhAra vagara keza ane nakhAnu thavuM yA vadhavuM te hAi zake ja nahi. digambara caritrAmAM sthAna sthAna para e vAte kabula karavAmAM AvI che ke tIrthaMkaramahArAja AdinA nirvANu maheAtsavAmAM devatAo kevaLa mULa zarIranA nakha ane keza vagere ja le che. jo ke, digambara bhAioe kevalI mahArAjane AhAranuM grahaNa na heAya evA peAtAnA Agraha jamAvavA mATe audArika zarIra na heAya paNa parama audArika zarIra DAya evI kuTakalpanA karavAnA prayAsa karyAM che, paNa teoe parama mAnya gaNelA zrI tattvA sUtramAM gaurinaitrijyAdA telamArmani carIrANi evuM sUtra mAtra audArikAdi pAMca ja prakAranAM zarIrA jaNAve che. asala te| A tattvArthasUtra zvetAsmarAcArya zrImAn umAsvAti mahArAjAe kareluM ane tethI temAM temanI parama audArika zarIranI mAnyatAnA pravezane avakAza na heAya te svAbhAvika che, eTaluM ja nahi parantu digambaromAM paNa parama audArikapaNAnI kalpanA pAchaLanA kALe kevalImahArAjanA AhAranA niSedhane mATe khaDI karelI che ane tethI ja pUrvanA digambara bhAiee tattvArthasUtrane apanAvye te vakhata, jema bIjA aneka sUtreA pheravI nAkhyAM ane temAM vadhArA ghaTADA karyuM tema zarIranA sUtramAM--vadhArA thayA nathI. vaLI pugaLanI vaNAnA ghaNA ja For Private And Personal Use Only sAtha Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir digaMbaranI utpatti vibhAgomAM dArikAdi ja vibhAgo bane matavALAoe mAnya karelA che. temAM kaI paNa vibhAga parama dArikanA nAma che ja nahi. vaLI, dArikanI jaghanya vargaNAthI utkRSTa vagaNuM sudhImAM ane vaikiyanI agrahaNa vargaNAthI pahelAM, parama audArikanI vargaNA jevI keI vargaNuM vetAmbara ke digambara zAstromAM gaNavAmAM AvatI ja nathI. vaLI e vAta paNa dhyAnamAM rAkhavAnI che ke zarIra mAtra zarIranAmakarmanA udayathI che ane zarIranAmakarmanA pAMca ja prakAra ane matavALAoe mAnelA che. vaLI te zarIranA kAraNabhUta baMdhana ane saMghAtana jevAM karmo paNa koI paNa digambara graMthakAre judA rUpe varNavyA ja nathI. tema ja dArika zarIrane kSaya karavAnuM ane parama dArikane levAnuM karma kayA kAraNathI baMdhAya te kAraNa paNa kaI paNa digambara zAstrakAre jaNAvyuM ja nathI. yAda rAkhavAnI jarUra che ke pRthvIkAya, apakAya ane vanaspatIkAyamAMthI Avele jIva paNa kevalajJAna pAmI kSe javAne mATe anaMtara bhavamAM ja lAyaka thAya che te pRthvIkAyAdi dazAmAM paNa, kevalImahArAjane parama audArika nAmanuM zarIra juduM mAnavAmAM Ave te, te parama audArikanA kAraNabhUta karma bAMdhavAne ane te karma bAMdhavAnAM kAraNe nirdeza zAstrakAroe karavo ja joIe, parantu te nideza keI paNa digambara zAstromAM nathI. (apUrNa) zrI mahAvIra nirvANa vikA" mATe "satya prakAza ane svadeza" nAmaka sAptAhika patra abhiprAya zrI mahAvIranA saMpUrNa caritra prakAzana ane emanI avatAra lIlAnI pramANasaranI vigatavAra dhene eka prAmANika ane daLadAra grantha hAra paDavAnI atyaMta AvazyakatA hatI. A jarUrane lakSamAM laIne "zrI jaina satya prakAze' mahAvIra nirvANa vizeSa aMkanI yojanA karI hatI, ane A pragaTa thayelA vizvasanIya daLadAra aMkane jotA e jarUra vizeSa bhAge pUrI thaI che, ema kahyA vinA cAle tema nathI. A aMkamAM hiMdI-aMgrejI temaja gujarAtImAM prabhu mahAvIranA aneka daSTibinduthI lakhAyelA lagabhaga 30 uparAMtanA lekhone samAveza thAya che. e vividha lekhinImAMthI prabhu mahAvIranI aneka zaktio ane aneka viSayanuM temanuM heluM jJAna viziSTa rIte prakaTa thaI Ave che. e aMkamAM sthAna pAmelA lekhake paNa sAdhAraNa keTinA na hatA, jaina AlamanA prakhara vidvAne, munio ane AcAryoe potAnI mahAmUlI sevAo e aMkane caraNe dharI che. atyaMta mahatvanI vAta to e che ke jANItA samartha ItihAsa vettA zrI ojhA mahedaryajIne sahakAra paNa A aMkamAM meLavI zakAya che, e A aMkanI vizeSatA che. A aka AjanI temaja AvatI kAlanI prajA samakSa prabhu mahAvIranA jIvana, kavana ane Adarzane jevAne tevA savarUpamAM dharI rAkhavA mATe AdhArabhUta thaI paDaze e kevaLa niHzaMka che. tA. 28-1-17 For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 0000000004000000000 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prabhu zrI mahAvIranuM tattvajJAna lekhaka--AcArya mahArAja zrImad vijayalabdhisUrijI IIIIIITT ( gatAMkathI cAlu ) huve naiyAyikAe mAnelA sAtamA tattva 'avayava'nA vicAra karatAM " pratijJA C paryaMta hetUdAharaNopanayana nigamanAnyavayavAH " arthAt pratijJA, hetu, dRSTAnta, upanaya ane nigamana, e pAMca avayava kahevAya che. vaMte dvimAna arthAt paryaMta agnivALA che, A ThekANe, siddha karavAne yAgya heAya te sAdhya kahevAya e pramANe, sAdhya agni che. AvI rIte sAdhyanA nirdeza karavA tenuM nAma pratijJA. hine ti - gamayati pratijJAtamarthamiti caitu; '' jenI pratijJA karI heAya te ane je siddha karI batAve te hetu kahevAya, jema " dhUmavaravAt" arthAt dhumADAvALA hAvAthI, agnivALe che. vijAtIya dhUmADA agni sivAya nikaLe ja nahi eTale te agnine siddha kare che, mATe hetu che. daSTAMta-udAharaNa sAdha rUpa ane vaidha rUpa ema e sAdhya ane hetunA astitvane siddha karanAra udAharaNa sAdha rasADuM: te dhUma ane agninA astitvavALu hovAthI ane sareAvara, bannenA abhAvane siddha karanAra hAI vaidya mahAnala', tathA vAya " rasoDAnI jema paryaMta dhUmADAvALA che e upanaya thaye|. " tasmAttathaiti," mATe jarUra parvata agnivALeA che, A nigamana thayuM. A pAMce avayava zabdarUpa hovAthI pudgala che, ane te ajImamAM AvI jAya che. mATe judA padArtha siddha thaI zakatA nathI, ane jo te pacAvayavathI pedA thatA jJAnane laI e te te jIvano guNa hAvAthI, tene jIva padArthAMmAM samAveza thAya che. paNa judA padA siddha thatA nathI. sAdha prakAre banI zake che. dRSTAnta kahevAya. jema dAntamAM Ave che, dRSTAnta che. cathA ' For Private And Personal Use Only == saMzayAdUrdhva bhavitavyatApratyayaH sadarthaparyAlocanAtmakastarkaH, yathA bhvitvymaMtra sthALunA puDvena vA a--saMzaya pachI bhAvImAM thanAra che. jJAna jemAM, evI sadanI AlecanArUpa hoya te tarka kahevAya, jemake sthANurvA puruSA vA e sazaya pachI ahIM sthANu ja hAvuM jo e, athavA purUSa ja hovA joI e, evI AlAyanA. e AleAcanA paNa eka tarehanuM jJAna ja thayuM, eTale AtmAthI bhinna padAtha na thaI zake. ane ema jo judI judI jAtanAM nAnene padArtha mAnavAmAM Ave, teA padArthanI saMkhyAne pAra na rahe, kAraNa ke jJAna tareha tarehanAM hAya che. sNshytkaabhyaamuttrkaalmAvI niyAma: pratyayA niya: " a--saMzaya ane tathI uttara kAlamAM nArUM nizcayAtmaka jJAna, e ja niNaeNya kahevAya che, te paNa AtmAmAM ja gaNAya. ane (2 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir eas prabhu zrI mahAvIranuM tattvajJAna 399 naiyAyika darzananI mAnyatA pramANe paNa te nizcayAtmaka hAvAthI pramANathI judA pA che, ema na kahI zakAya. have vAda, japa ane vitaNNAnuM svarUpa vicArIe. pramALa jalAyana palTama, siddhAntAvizva:- panvAyathavApantaH kSati parizcaMdA thAya: arthAt--pramANa ane tarkanA sAdhanAthI yukta, peAtAnA siddhAntathI aviddha, pratijJA hetu Adi pAMca avayava yukta evA pakSa tathA pratipakSane svIkAra karavA, tenuM nAma vAda che. te vAda tattvajJAna mATe, AcAya ane ziSyamAM hAya che. te ja vAda jyAre jItavAnI IcchAthI chala, jAti ane nigrahasthAnandvArA sva matanA sAdhanarUpa ane para matanA parihArarUpa thAya che, tyAre te japa kahevAya che. ane sva pakSanI sthApanAthI hIna ane kevaLa para matanA khaDanarUpa heAya tyAre te vitaMDA kahevAya che. te traNa bhedamAM tattvanA nirNaya mATe vAda karavA yeAgya che. paraMtu chala ane japa AdithI tattvajJAna thatuM nathI. khIjAne raMgavA mATe chala Adi karavAmAM Ave che, eTale tyAM tattvajJAna kathAMthI hAya ? vitaDA paN sva pakSa sthApanAthI zUnya hAI, tattvajJAnanuM kAraNa na thaI zake. have je vAda vAstavika che, ane te karanAra puruSonI bhinna bhinna IcchAthI, tenA aneka bhedo thAya che, tethI tenI aniyatatAnA kAraNe te padArthoM na thaI zake. vaLI tetara ke kukaDAone paNa pakSa ane pratipakSanA grahaNa pUrvaka ghaNAe laDAve che, chatAM te vAda tA na ja gaNAya. kAraNa ke temAM tattvajJAnane leza paNa nathI, je vAdamAM tattvajJAna che, te AtmAnA guNa hAI, judA padArtha rahI zakatA nathI. asiddhAnaikAntikaviruddhA hetvAbhAsAH hetuvadAbhAsanta iti hetvAbhAsAH hetunI jema mAlama paDe, paraMtu je vAstavika rIte hetu na hoya te hetvAbhAsa kahevAya che. temanAM asiddha, anaikAntika ane vistya evAM nAma che. kharA hetuo paNu, tattva svarUpa nathI thaI zakatA, teA pachI hetvAbhAsAnuM te kahevuM ja zuM? kAraNa ke je niyata vastu hAya, te ja tattva thavAne lAyaka che, ane hetu niyata vastusvarUpe nathI, kemake eka vastunI siddhimAM je hetu che, te ja anya vastunI siddhimAM aheturUpa thaI jAya che. tethI te paNa tattvarUpe na gaNI zakAya! chala jevI churI vastu tattva heAI zake ja nahi, jema ke keAI AdamIe navA ja kAMbaLe vasAvyA che, te eNyeA ke, "navavAmyahoDakuM " huM nava ( navIna ) balavALA chuM, tyAre navanA atha navIna cheDI daI, navanI saMkhyAmAM yeAjI, te mANasane bhuTA pADavA chalavAdI elyeA, ke tArI pAse eka ja kAMbaLa che, ane tuM nava (9) batAve che, te tAruM pratyakSa mRzAvAdIpaNuM che. A vALa kahevAya che. kAI rIte tattva na gaNI zakAya. dUdhaLAmAtAstu nAcaH dUSaNAbhAsanuM nAma jAti che. have dUSaNu padArtha nathI, te pachI dUSaNAbhAsa padmA kevI rIte hAI zake, yAhArUM mAthI pratimArI yA cena nivRtta sannigrahasthAna, arthAt vAdanA samayamAM, vAdI ane prativAdIne| jenA vaDe nigraha thAya, te nigrahasthAna kahevAya che. taca vAdino'sAdhanAGgavacanaM pratiSAvino tarAzodAna, tyAM vAdIne nigraha, potAnA sAjyane siddha karanAra For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 400 zrI jaina satya prakAza mAdha sAdhanathI viparIta vacana kADhe te thAya, ane prativAdI temAM ja deSabhAvana karato rahe, ane tenA asAdhanane samaje nahi, te prativAdIno nigraha kahevAya. A sivAya bIjA nigrahasthAne pralApa mAtra che. AmAM vaktAono aparAdha che eTale te tattvajJAna nathI. eTale A padArtha paNa uDI jAya che. A rIte atAttvika tattvamALAne mAnanAra taiyAcike muktimAM paNa samajyA nathI; kemake teo muktinuM lakSaNa nIce mujaba bAMdhe che - tamAnarfpaNagNAmavAsavRttiguNavaMta "i artha -eka ja adhikaraNamAM duHkhanA prAgabhAvanI sAthe nahi vartanAra evo je dukhanA vaMsa, tenuM nAma mukti che. A sUtranI rItie mukti mAnavAmAM kevo jabara vIdhA Ave che, te suMdara rIte jANavuM hoya te, pUjya upAdhyAyajI zrI yazovijayajI mahArAjano nyAyAloka joI levo. tenA upara AcArya zrImad vijayanemisurIzvarajI kRta sarasa TIkA che ke, je navya nyAya ane dArzanika purAvAthI bharapura che. keTaleka sthaLe mULa uparAMtanI vAtane lAMbA lAMbA pariSkArathI sphoTa karela che. ApaNe te ahIM eTaluM ja kahevAnuM che ke, te leke muktimAM jJAna, sukha vagere nathI mAnatA, te pachI evI jJAnahIna, sukhahIna patthara jevI mukti mATe koNa puruSArtha karavA taiyAra thaI zake? mImAMsaka dazananI mAnyatAe sarvajJa saMbaMdhI vicAra? keTalAka mImAMsaka Adi matavAdIo chava sarvara thaI zake ja nahI, evI mAnyatAvALA che. paraMtu temanI e mAnyatA vAstavika nathI, kAraNa ke teo, pratyakSathI sarvajJa nathI dekhAte eTale te nathI, ema mAnatA hoya che, temanI moTI bhUla che. pitAnA garbhamAM AvyA pachI turata marI janAra pitA ane pahelAM thaI janAra pUrvajo najare nathI dekhAtAM chatAMya mAnavAM paDe che, tyAM jema anumAna pravarte che, tema sarvajJamAM paNa saMbhava anumAna che, ane bAdhaka pramANene abhAva che, eTale jIvanuM sarvajJapaNuM anivArya che. saMbhava anumAna nIce pramANe che - vyAkaraNa Adi zAstro vaDe ya padArtho prati prajJAno atizaya vadhato jAya che, ane te kaI sImA sudhI vadhI zake che, ekathI eka AgaLa vadhatA purUSone joI maryAdA bAMdhI zakAya tema nathI. tethI jema aNu, caNuka, caNuka. ema krame krame vadhatuM jatuM parimANa anaMta parimANa gaganamAM jaI niratizaya bane che, tema jJAnano prakarSa vadhate vadhate anaMtajJAnI sarvajJa bhagavAnamAM vizrAnti le che. arthAta jIvanuM jJAna vadhatuM vadhatuM sarvajJa siddhAnta pramANe ratnatrayInI prAptinA pUrNa abhyAsathI chevaTe kevalajJAnamAM niSTa thAya che; ane te anaMtajJAnane dhAraNa karanAra sarvajJa kahevAya che. zrI mahAvIra svAmI paNa Ama ratnatrayInA abhyAsathI, sarvajJa thayA hatA. AmAM koI paNa bAdhaka pramANa nathI, kAraNa ke alpajJa te vAtane jANI zakato nathI, ke duniyAnA sarva vibhAgomAM ane traNe kAlamAM sarvajJa thaI zake ja nahi. kAraNa ke sarva jagata ane traNe kAlane jenAra ja vadI zake ke, sarva jagatamAM ane traNe kAlamAM sarvajJa nathI. je e jenAra For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 401 prabhu zrI mahAvIranuM tattvajJAna saMpUrNa jagata ane traNe kAlano jJAtA che, te pachI te ja sarvajJa siddha thayo. pachI te mATe vizeSa mahenata nathI karatI rahetI. je te jagatrayanA bhAvane jANI zakatA nathI, to pachI tene "sarvajJa nathI,' ema belavAne paNa adhikAra nathI. vaLI vakatRtva Adi hetuothI ane rayA-puruSa Adi daSTAMtathI keTalAkee sarvajJAnA niSedhanAM anumAne kayAM che, paraMtu te hetuo anekantika, vyabhicArI, virUddha, asiddha ane bAdhita hovAthI hetvAbhAsa-beTA hetuo che. matalaba ke sarvajJanuM khaMDana karI zake evo avyabhicArIacUka hetu ja nathI maLato, eTale anumAnathI tenuM khaMDana thavuM asaMbhava che. upamAna paNa asarvajJane siddha karI zake tema nathI, kAraNa ke te sadazatAnA balathI pravarte che, ane sarvajJatAnA abhAvane siddha karanAra evuM kei paNa sAdasya bela nathI, ke jethI sarvajJanuM khaMDana karI zakAya. arthApatti nAmanuM pramANa paNa te kArya karI zakatuM nathI. arthapatti pramANa nIce mujaba che - "jana sevavattA tivA na mura" arthAta puSTa evo devadatta divase nathI khAte, ema kahevAmAM tyAM devadattanuM puSTa evuM vizeSaNa te rAtre khAya che, ema siddha kare che, kemake te divase to khAte ja nathI ane chatAM puSTa che, ethI tenuM rAtribhajana siddha thAya che. je rAtre paNa na khAtA hoya te te puSTa na hoI zake, eTale puSTatva rAtrie khAdhA sivAya siddha thaI zakatuM nathI. AnuM nAma athaMpatti che, kemake puSTatvanA arthathI rAtre khAvAnI Apatti Ave che, mATe e arthApati kahevAya che. ahIM puSTatvanI pratyakSatAthI rAtribhajana siddha karI zakAya che, tema sarvajJamAM pratyakSa pUrvaka siddha thanAra arthapatti pramANu sarvajJano niSedha kevI rIte karI zake te paNa khAsa vicAravA jevI bInA che. Agama pramANathI sarvajJano niSedha paNa thaI zakato nathI, kAraNa ke sarve ne siddha karanAra Agama pramANa mojuda che. vaLI 'pratyakSa, anumAna, upamAna, Agama ane arthapatti e pAMce pramANene sarvAnI siddhimAM abhAva che-arthAt eka paNa pramANathI sarvasa siddha thaI zakato nathI, eTale pramANu paMcakanA abhAvarUpa abhAva pramANa sarvasanA abhAvane siddha kare che," ema paNa nahIM kahI zakAya, kAraNa ke sarva ThekANe ane sarva kAlamAM sarvAne grahaNa karanAra pramANa nathI ema sAdhAraNa buddhivALo kahI zake ja nahI, kemake tevA puruSane sarva deza ane kALanuM vijJAna hoya ema ko sajana mAnI zake? vaLI tevA puruSamAM sarva deza ane sarva kALanuM vijJAna mAnavAmAM Ave to to te purUSa ja sarvajJa siddha thaze ke jene nikhila deza ane nikhila kALanuM jJAna che, e ApaNe pahelAM ja joI gayA. eTale sarvajJa niSedha kaI rIte zakya nathI thatuM. (apUrNa) sUcanA: paramapUjya AcArya mahArAja zrImad vijayalAvaNyasUrijIne "rakSAmavizvA"ne cAlu lekha A aMkamAM ApI zakAyuM nathI. For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir makhaliputra gozAla lekhaka- munirAja zrI vidyAvijaya (gatAMkathI cAlu) mahAvIra svAmI sAthe matabheda: zaradaRtune samaya hato. vRSTi baMdha hatI. bhagavAna mahAvIra pitAnA ziSya gazALAnI sAthe siddhArtha nagarathI kUrmagAma tarapha vihAra karI rahyA hatA. rastAmAM eka talane choDa, ke je patra-puSpAthI khIlele hato, najare paDayo. gozALAe mahAvIrasvAmIne pUchayuM, "bhagavana, A choDanAM sAta puSyanA jIva marIne mAM utpanna thaze?" bhagavAne kahyuM: "gazALa, e sAte puSyanA jIva marIne A ja choDanI ziMgamAM sAta talanA rUpamAM utpanna thaze." gazALAe vicAryuM. "juo, bhagavAnanuM vacana mithyA karuM chuM ke nahi?" ema vicArI dhIre dhIre bhagavAnanI pAsethI te sarakyo ane te choDanI pAse jaIne. te choDane mATInI sAthe mULathI ukhADI eka sthAnamAM mUkI dIdhuM. banavA-kALa hatuM ke, te vakhate AkAzamAM vAdaLo caDhI AvyAM, vIjaLI camakavA lAgI ane varasAda thayo. takALa varasAda paDavAnA kAraNe pelo choDa sUkAyo nahi, balake te sthira thaI gayo. ane e mULa mATI sAthe majabUta thaI te choDa phalita thaze. te phUlanA sAte jIva tenI eka zIMgamAM sAta talarUpe utpanna thayA. talanA cheDanI parIkSA ane parivartAvAdanI prarUpaNA koi vakhate bhagavAna mahAvIrasvAmI, ge zALAnI sAthe kUrmagrAmathI siddhArtha nagara tarapha padhArI rahyA hatA. rastAmAM talanA choDanI vAta nIkaLI. bhagavAna mahAvIre kahyuM: "te sAta phUlanA jIvo jarUra tenI zIMgamAM utpanna thayA che. gozALe te choDanI pAse gayo, ane tenI zIMgane kholIne jovA lAgyo, to temAMthI barAbara sAta talanA dANA nIkaLyA. zALAe tenI uparathI pitAnA manamAM e nizcaya karyo ke "pratyeka jIva marIne te ja zarIramAM utpanna thAya che!" maMli gozALano A pramANenA siddhAMtano svIkAra te tene parivartavAda che. tejalezyAnI prApti maMliputra gozALe vezyAyana nAmanA eka bAlatapasvInuM apamAna karyuM hatuM. vaizyAyana munie pahelAM te apamAna sahana karyuM, paraMtu jyAre gozALAe tenuM bahu apamAna karyuM, tyAre te tapasvIe gazALA u52 tejaleyA nAmanI zakti choDI.. bhagavAna mahAvIrane gozALA upara anukaMpA AvI. temaNe tejalezyAnA pratikArarUpe zItalezyA pheMkI. pariNAme gozALo bacyo. te pachI gozALAe bhagavAnane prArthanA For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 193 ma'khaliputra gozAla 403 karIne tejolezyAnI vidhi zIkhI lIdhI, ane tejolezyAnI siddhi prApta karI. A tejolesyA cha mahInA sudhI vidhipUrvaka dhAra tapasyA karavAthI prApta thAya che. 7 ziSyanI prApti gAzALA have te| bhagavAna mahAvIrasvAmIne teNe pavivAda, niyativAda ke Avikamata' nA Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vidhI thaI cUkyA hatA. pracAra karavA zarU karyAM hatA. . 4. bhagavAna mahAvIrathI virUddha thaIne geAzALAe je matanA pracAra karyAM hatA, tene ' niyativAda', 'parivarttavAda' athavA 'vikamata' nA nAmathI ullekha Ave che. temAM paNa khAsa karIne AjIvikamata' nA nAmathI te vadhAre prasiddha che. geAzALAnA A 'vikamata ' sabadhI bauddha graMthAmAM ghaNA ullekha maLe che. bauddha ane jainaprathAnA AdhAre ja DaoN. e. epha. heamla, DaoN. bI. esa. rU. Adi keTalAka vidvAnAe svataMtra lekhA lakhyA che. te sivAya keTalAka vidvAnoe prasaga prasaMga upara te viSayamAM sakSisa ATA paNa lakhI che. e badhA ullekhAthI e spaSTa thAya che ke maMli gAzALa' 'Avika sapradAya nA netA hatA. . maMligeAzALanA ' AjIvikamata ' / sAmAnya paricaya A pramANe karAvI zakAya. " prANiyAnA klezanA mATe kaMI paNa hetu-pratyaya nathI. vinA haeNtu--vinA pratyaye ja prANI kaleza pAme che. prANiyAnA zuddhinA kAi. hetu-pratyaya- nathI; vinA hetu-pratyaye ja prANI vizuddha bane che. na AtmakAra che, ne parakAra che;na puruSA che, na baLa che; na vI che. tamAma sattva-prANa-bhUta-chatra svavaza che, baLa-vIya rahita che. niyatithI nimi`ta avasthAmAM pariNata thaine cha abhijAtiomAM sukha-du:kha anubhava kare che. caudasa hajAra ( caudalAkha ) mukhya ceAniyA che, bIjI Apha se| ane khIjI chase che. pAMcasA ka che. bIjA pAMca ka, traNa ka, eka kama ane akama' -ema karyAM che. bAsaTha pariSad, khAsaDa antarkalsa, cha abhitiyA, ATha puruSabhUmi, ogaNapacAsa so Avika, egaNapacAsa seA parivrAjaka, egaNapacAsa seA nAgAvAsa, vIsa se| indriya, trIsa sA narka, chatrIsa rodhAtu, sAta saMg2I ga, sAta asannI garbha, niga'DhI ga, sAta deva, sAta manuSya, sAta pizAca, sAta zara, sAta gAMTha, sAta pravAta sAta se| prapAta, sAta svapna, sAta se svapna. bALa, paMDita saucArAthI hajAra mahAkalpamAM AvAgamana karIne duHkhanA aMta karaze, " For Private And Personal Use Only juo, yuddhacaryA. pR. 462, jainasUtra vAsagadasAo' mAM geAzALAnA siddhAnta Ama batAvyA che: " gosAlassa maMkhaliputtassa dhammapaNNattI : natthi udAi vA kammaMda vA balei vA vIrieDa cA-puliyA paramezvA / niyayA savvamAyA | arthAt-ma'khaliputra gAzALakanI dharmAM prakRtiH utthAna nahi, kama nahi, baLa nahi, vIya niha, purUSArtha nahi, parAkrama niha. samasta padArthoM niyata ja che, juo, chaThThuM kuMDakAlIya adhyayana, Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ** www.kobatirth.org zrI jaina satya prakAza sAtha sAgavaza tene cha ziSyAnI prApti thai gaI. te cha dizAcara ziSyA A hatAH 1 zAna, 2 kala, 3 kaNikAra, 4 adri, 5 agnivezyAyana ane 6 gAmAyu putra arjuna. ( cUrNiCkAranuM kathana che ke A cha dizAcA bhagavAn mahAvIrasvAmInA ja ziSyA hatA ,ke jeo patita thai gayA hatA. ane te pArzvanAthanI para parAnA hatA ) gAzALAne A cha ziSyAnI prApti thavAthI peAtAnA matane pracAra karavAmAM vizeSa anukULatA prApta thaI hatI. teNe na kevaLa peAtAnA vicArAtA-matanA pracAra ja karyAM, balki peAtAne 'jina ' tarIke paNa eLakhAvato rahyo, eka samayamAM e jina tIrthaMkarA na hAi zake, parantu gAzALA potAne ' jina ' tarIke eNukhAvate hAvAthI lekAmAM sa MdigdhatA utpanna thaI gai. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sUyagaDAMgasUtranA prathama zrutaskaMdhanA prathama adhyayananA khIjA uddezAnI khIjI trIjI gAthAmAM kAryanuM nAma nahi ApatAM ema kahevAmAM AvyuM che keH " keTalAkA ema kahe che ke jIvAne je sukha duHkha thAya che, te svayaM kRta nathI ane anyakRta paNa nathI, parantu te badhuM siddha ja che-svAbhAvika ja che." A mata khIjA kAItA niha, parantu geAzALAnA ja samajavA joI e. bauddhonA * majjIinikAya 1 aMtaMta - tivijaya MgAtta-muttanta' mAM gautamabuddhe A matanI nirarthakatA batAvatAM Ane zUnya ja pratipAdita karela che. jIe, majinikAya-anuvAda, pR. 280. zrIcuta veNImAdhava vaDDayA ema. e., DI, liT nAmanA vidvAn potAnA mAddhakAza ' nAmaka graMthanA prathama khaMDamAM lakhe che:-- ` .. ThIka, eI samaye aGgadezera rAjA kUNika vA ajAtazatru, licchavirAjagaNera sahita yuddhe pravRtta hana / gozAlera zeSa jIvana evaM ei yuddhera ghaTanAvalI avalambana kariyA gozAlera AjIvika ziSyagaNa aSTamacaramavAda nAme eka nava dharmamata udbhAvana karana / 1 caramapAna, 2 caramAra ( rana ), dharamanRtya, 4 carama jima, 1 caramapura-samyakttamadAmeSa, 6 carama zreyanAgagaMdhahastI, 7 carama mahAzIlakAntaka o 8 caramatIrthakara ei ATaTi AjIvika caramavAdera aSTa aMga / jue, pR. 48. bhagavatIsUtramAM paNa lagabhaga tevI ja rItane, (jevA muddacarcAnA pATha upara ApavAmAM AvyA che) geAzALAnA siddhAntanA ullekha maLe che. 6 aSTasaramavAH ' nAM nAme 'bhagavatIsUtra'mAM paNu ApyAM che. te A prakAre che; 1 caramavAda, 2 caramagAna, 3 caramanATaya, 4 carama jalika, p caramapuSkala sava mahAmedha, 6 caramasecanakaga hasti, cha caramamahAzilAka Taka saMgrAma, 8 carama tItha kara. A carama tIrthaMkara tarIke ge zALAe potAne jAhera karyAM hatA. ) : A carmavAda teNe te vakhate prakAzita karyAM hatA, ke jyAre te sauthI parAsta thaI te hAlAhalA kuMbhAraNane tyAM AmraphaLane cUsatA, madyapAna karatA tathA For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1993 40 makhaliputra zAla bhagavAna mahAvIranuM satya-prakAzana: lekenI zaMkA dUra karavAne mATe, koI vakhate zrAvasti nagarImAM eka moTI sabhA samakSa bhagavAna mahAvIre gozALAnuM vAstavika svarUpa prakaTa karyuM. tethI ghare ghare e vAta pracalita thaI ke gozALa "jina" nathI, paraMtu khoTI rIte "jina" tarIke pitAnI prasiddhi karI rahyo che. laMkAnI A vAto sAMbhaLIne gozALa vadhAre gusse thayo, ane bhagavAna mahAvIrane kaTTara virodhI bane hAlAhalA kuMbhAraNa: gozALAnA AjIvikamatamAM "hAlAhalA' nAmanI eka kuMbhAraNa pradhAna sthAna rAkhatI hatI. te zrAvati nagarInI rahevAvALI hatI, dhanADhaya hatI, buddhimatI hatI ane sauMdaryavALI hatI. teNIe AjIvikamatane svIkAra karyo hato-te siddhAtamAM te pUruM Astitha rAkhatI hatI. gazALA, ghaNe bhAge zrAvastimAM jyAre Avo tyAre, A ja kubhAraNanA sthAnamAM mukAma karato hato. je cha dizAcara-ziSyonI prApti gozALAne thaI hatI, teo ahIM ja-A kuMbhAraNane tyAM gozALAne AvI maLyA hatA. (apUrNa) kuMbhAraNa upara aMjali dete raheto hato. pitAnI A sAvadha pravRttine DhAMkavAne mATe A "caramavAda tathA te sivAya cAra prakAranAM pAtaka ane cAra prakAranAM apAtaka paNa batAvyAM hatAM. gozALAnA A "AjIvika" mata saMbaMdhI to ghaNAya vidvAnoe lakhyuM che, ane temAMnA thoDAka abhiprAya upara batAvAmAM AvyA che, paraMtu sauthI adhika parAmarza 1 pUrvaka lakhavAvALAomAM mukhya Do. healle che, temano lekha ati mahatvapUrNa che. temaNe keTalAka abhiprAya ApyA pachI lakhyuM cheH e vAta spaSTa che ke siddhAtanI daSTithI te eka prakArano nakkara niyativAda hato, ke je manuSyanI svataMtra icchAzaktimAM, zubhAzubha karmamAM, tenA uttaradAyitvamAM "nakAra' bhaNato hato. vaLI e paNa eTaluM ja spaSTa che ke je A siddhAnta AcAramAM utAravAmAM Ave, te te ghaNo ja upadravakAraka thaI jAya. bauddha ane jaina-bane sammata che ke gozALAe pitAno siddhAMta AcAramAM utAryo hato. pahelAM lakhavAmAM AvyuM che tema, buddhe tenA upara abrahmacaryane Aropa rAkhyo hato. mahAvIranuM kathana paNa eTaluM ja vajanadAra che. x x x ge zALAe pitAne mukhya maTha eka strInA makAnamAM rAkhIne, potAnA kRtyathI ja teNe pitA para Aropa uThAvI lIdhe hatA." juo, jainasAhityasaMzodhaka, kha, 3, aM. 4, pR. 34. AvI rIte zALAnA "niyativAda' athavA AjIvikamatanA saMbaMdhamAM aneka vidvAnoe lakhyuM che. te badhAne ahIM ullekha kare asaMbhavita che, For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir digambara zAstra kaise baneM ? lekhaka - munirAja zrI darzanavijayajI. prakaraNa 9 - vAcakavarya zrI umAsvAtijI ( gatAMka se kramazaH ) zrI umAsvAtijI ke tatvArtha bhAvya ke liye sirpha digambara vidvAnoM kA mata hai ki vaha zrI umAsvAtijI mahArAja kI racanA nahIM hai, kintu unakA yaha mata Agraha -baddha hai / kyoM ki svayaM " bhASya " hI umAsvAtijI ke pakSa meM zahAdateM detA hai / ve isa prakAra haiN| I :-- 39 66 zvetAmbara digambara donoM sampradAya tattvArtha sUtra ke upara " gandhahasti- mahAbhASya ' kI racanA mAnate haiN| yahAM bhASya ke pUrva meM lagAyA huA 99 mahA zabda usa mahAbhASya se prAcIna " ' laghu-bhASya " kI racanA kA spaSTa svIkAra karatA hai / jo bhASya thA so " choTA " thA, dusarA banA so " mahAbhASya " mAnA gayA / digambara zAstroM ke AdhAra se svAmI samantabhadrajI ne mahAbhASya banAyA aisA vidita hotA hai aura svAmI samantabhadrajI ke pUrvavartI svayaM umAsvAtijI ne hI usa bhASya ko banAyA, isa prakAra bhI choTe bhASya kI racanA svayaM siddha hai / zvetAmbarIya va digambarIya mahAbhASya aura TIkAyeM ye sabhI isa svopajJa (laghu) bhASya ko hI saMtAna-paraMparA haiM / vA0 umAsvAtijI ne prAraMbha meM 31 kArikAeM likhI haiM jo tattvArtha kA mUla aura bhASya kA ThIka samanvaya karatI haiN| jaise ki tattvArthAdhigamAkhyaM bahu saMgrahaM laghugrantham // vakSyAmi ziSya hitamima - mahadavacanaikadezasya // 22 // mahato'pi mahAviSayasya durgama granthabhASyapArasya | kaH zaktaH pratyAsaM jinavacanamahodadheH kartum // 23 // artha -- maiM tIrthaMkara deva ke vacana ke eka vibhAga ke saMgraharUpa yaha " tattvArthAdhigama" nAmaka bahu arthavAlA kintu laghu grantha ziSyahita ke liye banAtA hUM ||22|| baDe se bhI For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir digabara zAstra kaise bane? baDe, kaThIna granthoM va bhASyoM se pArapAne yogya ( jJeya ) aise jinavacanasamuda kA pratyAsa karane meM kona samartha hai ? // 23 // isa taraha yahAM vAcakajI jinendra ke vacana kI mahattA aura apanI laghutA vyakta karate haiM / ye gAthArya mUla ke kartA aura bhASya ke kartA eka hI hone ko mAnyatA ko puSTa karatI haiN| yadi ye gAthAyeM mUlakAra kI hotI aura bhASya-ciyitA dUsare hote to inakA bhI bhASya banAte, itanA hI nahIM varana bhASyakAra apanA dUsarA maMgalAcaraNa bhI avazya krte| yadi ye gAthAyeM mUlakartA se bhinna dUsare bhASyakAra kI hotI to ve inameM apanI laghutA ko na batAkara mUlagraMthakAra kI tAripha krte| kintu yahA~ to vA0 umAsvAtijI ne graMtha kartA kI haisiyata se " vakSyAmi" zabda kA spaSTa prayoga kiyA hai, aura aMta-prazasti-meM bhI " dRbdhaM" zabda se apane graMthakatRtva ko sApha batAyA hai / isase avisaMvAda mAnA jAtA hai ki-bA0 umAsvAtijI ne hI sUtra aura bhASya banAye haiN| vAcakajI bhASya meM, pazcAdvati mUla sUtroM kA ullekha karate sayama pratisthAna " vakSyAmaH " zabda kA prayoga karate haiM / ye prayoga bhI eka kartRva ke dyotaka haiM / digambara A0 pUjyapAdakRta sabase prAcIna " sarvArthasiddhi" TIkA karIba karIba tattvArtha-bhASya ke hI pratidhvanirUpa hai / jisameM nimrantha Adi zabda kA vivecana bhI bhASya ke anurUpa hI hai| sArAMza-vAcakajI ne tatvArthAdhigama sUtra racA, aura jAvoM ke hita-nimitta usako bhASya bhI bnaayaa| ApakA tattvArtha sUtra upalabdha jina-AgamoM ko hI anusaratA hai / ataH usameM pratipAdita devaloka 12 ( a0 4, sU0 3), kAla ke aNukA abhAva (a0 5, sUtra 1, 2, 13, 14, 15, 22), tIrthakara ko vedanIyakarmajanya bhUkha, pyAsa Adi 11 parISahoM kA honA (a0 9, sUtra 11, 16), upakaraNavAle hI nahIM varana upakaraNabakuza bhI jaina nirgrantha (jaina muni ) haiM (a0 9, sU0 46), mamatA ( merApana ) hI parigraha hai (a0 7 sU0 12), vagairaha pATha upalabdha jinAgamoM se sarvathA sammata hai, na ki digambaramAnya zAstra se / --(pro0 hIrAlAla ra. kApaDiyA kRta - tattvArthapUtra, prstaavnaa.)| . For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 408 zrI jaina satya prakAza mAgha upalabdha jinAgama aura tattvArtha meM zrAvaka ke bAraha vrata ke nAma eka se haiM / 55 tattvArthasUtra ke zrAvaka ke vrata ke vivecana meM 8mUla guNa aura pratimA ke vidhAna nahIM haiM, yahI pravRtti Aja bhI zvetAmbarI zrAvakoM ke vratagrahaNa meM dRzyamAna hai| ye sabhI pramANa zvetAmbara AcArya vA0 umAsvAti kI jIvanI para kAphI prakAza DAlate haiN| aba vA0 umAsvAti kA sthAna digambara sampradAya meM kyA hai use dekhiyeH digambara samAja Apake tatvArthasUtra ko sAdara svIkAra karatA hai| aura isa tattvArtha sUtra ke atirikta Apake kisI grantha ko nahIM maantaa|| ___ digambara zAstroM meM vAcakajI ke gaccha, gaNa, zAkhA, saMgha, guru, mAtA, pitA, janmabhUmi, vihArabhUmi yA bhinna bhinna anyoM kI racanA ityAdi kisI bAta kA izArA bhI nahIM miltaa| digambara zAstroM meM Apake saMbandha meM kevala nimna prakAra ullekha prApya hai: - ApakA nAma umAsvAmIjI hai / ApakA dUsarA nAma "gRpiccha" hai / Apa kevali-dezIya yAne pUrvavit the / tathA abhUdumAsvAtimunIzvaro'sA-vAcAryazabdottaragRddhapRcchaH / tadanvaye tatsadRzo'sti nAnyastAtkAlikA'zeSapadArthavedI // 4-5 // --pro0 hIrAlAlajI jaina M. A. L. L. B. sampAdita jai0 zi0 saM0 bhA0 1, zaka zatAbdI 11 meM khude hue zilA0 naM0 40, 42, 43, 47, 50 / / 55. isa viSaya kI carcA svAmI samaMtabhadra ke prakaraNa meM kI jAyagI / . 56. digambara zAstroM meM 8 mUlaguNa kI kalpanA kI gaI hai / magara ve kalpanA-pradhAna hone se unake lie di. AcAryoM meM baDA matabheda hai / dekhiye (1) svAmI samantabhadra 5 aNuvrata ke svIkAra aura 6 madya, 7 mAMsa va 8 zahada ke tyAga ko mUla guNa mAnate haiN| (2) A. jinasena zahada ke sthAna para "jUA" ko batAte haiM / . (3) A0 somadeva, A. devasena va kavi rAjamala ne 5 uduMbara phala, 6 surA, 7 mAMsa, va 8 zahada ke tyAga ko mUla guNa mAne hai| (4) A. zivakoTi jUe ko choDa kara, upara ke sabhI ko mUla guNa kahate haiM / (.) A0 amitagati rAtribhojana sahita A0 somadeva mAnya sabhI mla guNoM ko mUla guNa mAnate hai / (6) paM. zazAdharajI kA mata hai ki-matAMtara se mAMsa-suga-zahada-rAtribhojana-pAMca phala ke tyAga, jinendra ko namaskAra, jIvadayA, aura jala kA chAnanA mla guNa haiM / For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir .... .. .. - 19o . 401 himase mana zrImAnusvAtirayaM yatIzastattvArthasUtraM prakaTIcakAra // 15 // tasyaiva ziSyo'jani gRddhapiccha-dvitIyasaMjJasya balAkapicchaH // 16 // - zilAlekha naM0 105, zaka saM0 1320 / abhUdumAsvAti muniH pavitre vaMze tadIye sklaarthvedii|| sUtrIkRtaM yena jinapraNItaM zAstrArthajAtaM munipuGgavena // 11 // sa prANisaMrakSaNasAvadhAno babhAra yogI kila gRddhapakSAn // tadA prabhRtyeva budhA yamAhu-rAcAryazabdottaragRddhapicchaM // 12 // -zilAlekha naM0 105, zaka saM0 1355 / ina sabhI zilAlekha kA yaha mata hai ki --Apa di0 A0 kundakunda ke vaMza ke haiM, Apane tattvArthasUtra banAyA, Apa gIdha ke pIccha ko dhAraNa karate the / saMbhava hai ki A0 kundakunda se samAnatA karane ke liye gRpiccha kI kalpanA kI gaI ho| Apake ziSya kA nAma balAkapiccha hai| yaha nAma bhI digambara kalpita liGga ke bheda kA ghotaka hai| - upara likhita zilAlekhoM se / Apake praziSya kA nAma hai guganandI / - zilA naM0 42, 43, 47, 50 / pahale ke prakaraNa meM A0 kundakunda kA samaya anizcita batAyA gayA hai| yadi unake bAda meM vAcakajI kA honA mAnA jAya to ApakA samaya bhI utanA hI visaMvAdI mAnA jAyagA / ye donoM Age piche honevAle AcArya haiM, kintu guru ziSya nahIM haiN| varSe saptazate caiva, saptatyA ca vismRtau // umAsvAmimunirjAtaH, kundakundastathaiva ca // 1 // sArAMza--A0 kundakunda aura A0 umAsvAmI saM0 770 meM hue| isa zloka meM 3 visaMvAda haiN| 1. ApakA nAma umAsvAmI batAyA hai; sAmAnyatayA di0 samAja kI bhI yahA mAnyatA hai, kintu upara ke zilAlekha usa mAnyatA ke vipakSa meM haiM / yathArtha to yaha hai ki-ApakA nAma umAsvAtijI hai, Apake pitA kA dUsarA nAma umAsvAmI jI haiN| 2. Apa aura A0 kundakunda samakAlIna haiM, yaha bAta bhI kalpita hai, kyoMki upara likhita zilAlekhoM se ina donoM kI spaSTa bhinnatA pAI jAti hai / 3. Apa saM0 770 meM hue, digambara mAnyatA ke anusAra For Private And Personal Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - zrI jana satya prakAza usa samaya Agama kA sarvathA vinAza ho cukA thA, para jaba ki Apa kevali-dezIya (pUrvavit) jJAnI mAne jAte haiM to ApakA, usa samaya pUrvavedI kA astitva mAnanevAlI zAkhA meM hI honA siddha hotA hai / zvetAmbara itihAsa sApha batAtA hai ki-vIrani0 saM0 980 taka pUrva ke jJAnavAle munivara vidyamAna the / ataH Apako digambara nahIM kintu zvetAmbara AcArya mAnanA yukti saMgata hai| tattvArthasUtra benamuna zAstra hai / digambara samAja ne use " mokSazAstra" ke nAma se apanAyA, aura sAtha sAtha meM vA0 umAsvAtijI mahArAja ko bhI apanA mAna liyA, magara itihAsa ke vizArada isa bAtako nahIM svIkArate / . tattvArthasUtra ko zvetAmbarakRti mAnane ke anekoM pramANa haiM, phira bhI digaMbarI bhAI use digambarI zAstra mAnate haiM aura eka jagaha to usake kartA ke sthAna meM dUsarA hI nAma joDa diyA gayA hai / dekhie zravaNabelagola zilAlekha naM0 35 meM saM0 999 ko malliSegasUri kI prazasti meM "rAddhAMta (tattvArtha ) sUtra ke racayitA Aryadeva ko. mAnA hai ("svAmI samaMtabhadra," pR0 192 ) / koI eka digambara vidvAna ne yaha soca liyA ki--vA0 umAsvAti ke sabhI upalabdha grantha zvetAmbara pakSa ke hI haiM, eka bhI graMtha digambara pakSa kA nahIM hai, to unake nAma se nayA grantha kyoM na banA liyA jAya ? aura usa digaMbara vidvAna ne vikrama kI 17vIM zatAbdI meM "umAsvAti-zrAvakAcAra" graMtha banAkara vA0 umAsvAtijI ke nAma para caDA diyaa| isa graMtha kA kucha paricaya hama agale vibhAga meM kraaeNge| di0 vidvAn paM0 jugalakizorajI mukhtArajI kA saMzodhaka hRdaya aisI uThAvagIrI ko na saha sakA / phalataH unheAMne 'pranthaparIkSA' bhA0 1, pR0 24 meM Amataura se isa bAtakA bhramasphoTa kara diyA ki "jahAM taka maiMne isa (umAsvAti zrAvakAcAra ) grantha kI parIkSA kI hai, mujhe aisA nizcaya hotA hai, aura isameM koI saMdeha bAkI nahIM rahatA, ki yaha grantha sUtrakAra bhagavAn umAsvAti mahArAja kA banAyA huA nahIM hai| aura na kisI dUsare hI mAnanIya jainAcArya kA banAyA huA hai / grantha ke zabdoM aura arthoM para se isa grantha kA banAnevAlA koI mAmulI, adUradarzI aura kSudrahRdaya vyakti mAlUma hotA hai| aura yaha grantha solahavIM zatAbdI ke bAda 17 vIM zatAbdI ke anta meM yA usase bhI kucha kAla bAda, usa vakta For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - gikabara zAstra kaise bane? ..- . . -- - - banAyA jAkara bhagavAn umAsvAti ke nAma se prakaTa kiyA gayA hai, jaba ki terahapaMtha kI sthApanA ho cukI thI aura usakA prAbalya baDha rahA thaa| yaha grantha kyoM banAyA gayA hai ?-~~-isakA sUkSma vivecana phira kisI lekha dvArA jarUrata hone para prakaTa kiyA jAyagA / parantu yahAM para itanA batalA denA jarUrI hai ki isa grantha meM pUjana kA eka khAsa adhyAya hai aura prAyaH usI adhyAya kI isa grantha meM pradhAnatA mAlUma hotI hai / zAyada isI lie halAyudhajI ne apanI bhASA TIkA ke anta meM, isa zrAvakAcAra ko "pUjAprakaraNa nAma zrAvakAcAra" likhA hai| isa ullekha se nirvivAda hai ki- pUjAprakaraNakAra ne umAsvAtijI ke nAma se jagata ko dhokA diyA hai / sAtha meM yaha bhI spaSTa ho jAtA hai ki umAsvAtijI mahArAja zvetAmbarIya AcArya the, digambara samAja ne tattvArthasUtra ke kAraNa Apako apanAyA hai|" sthAnakamArgI samAja ( zvetAmbarI ) vA0 umAsvAtijI ko zvetAmbara AcArya hI mAnatA hai / sthAnakamArgI samAja ke svAmI devacandrajI (kacchI), u0 AtmArAmajI paMjAbo vagairaha ne tatvArtha sUtra kA vivecana kiyA hai|57 sArAMza yaha hai ki- vA0 umAsvAtijI zvetambara AcArya haiN| (kramazaH) 57, u0 AtmArAmajI ne tattvArthasUtra para "Agamasamanvaya" banAyA hai, jisameM mUla sUtra digambarIya hai jaba samanvaya pATha zvetAmbara Agama ke haiN| saMbhava hai ki -digambara mAnya tattvArtha ko zvetAMbara Agama se avatArita honA batAne kA yaha prayAsa ho, kintu yaha prayAsa sarvatomukhI saphala nahIM hai, kyoMki jo sAMpradAyika sUtrabheda hai vaha to jyoM kA tyoM spaSTa hai| dekhiye-ekasAmayikA-sAmayika (2-29), pota-potaja (2-23), caramauttamadehA-caramadehauttamapuruSAH (2-53), tiryakyoni-tiryakyonija (2-39) / isake alAvA a. 3 ke sUtra 10 kA " tanmadhya" zabda; a0 4 ke sU. 2, 7, 18, 31; a0 2 kA sUtra 43; bha. . ke sU0 4 se 8 ke samanvaya meM bhI arthapATha aura mAnyatA kA bheda hai / grAhaka bhAIone agatyanI sUcanA je grAhaka bhAI- lavAjama jyAre pUruM thAya che tyAre temane te saMbaMdhi vakhatasara sUcanA karavAmAM Ave che. ane temAM vI. pI. nI sUcanA paNa spaSTa karavAmAM Ave che. chatAM teo taraphathI sUcanA nathI malatI ane vI. pI. pArcha karavAmAM AvatAM nakAmuM TapAla kharca bhogavaq paDe cha / grAhaka bhAIo A tarapha avazya dhyAna Ape ane nakAmu TapAla kharca aTakAvavAnI kRpA kre| - For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ApaNA vivaraNAtmaka sAhityanuM saMkSipta avalokana lekhaka -. hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA, ema. e. sAhityanI utpattinI ke vyAkhyAnI carcA karavA mATe A lekhamAM sthAna nathI. ahIM te sAhityanA mULa ane vivaraNa ema je be mukhya vibhAge paDe che temAMnA bIjA vibhAgane uddezIne thoDoka UhApoha karavA vicAra che. temAM paNa vaLI je vividha kema, prajA ke saMpradAyane AzrIne vicAra karavAmAM Ave che enuM kSetra ghaNuM vizALa banI jAya ane vizeSamAM tema karavA mATe pUratAM sAdhana vagere paNa joIe. ethI ahIM te mukhyataH jaina ane te paNa zvetAMbara vivaraNAtmaka sAhityane ja lakSmIne A lekha lakhAya che. jenone e yAda karAvavuM paDe tema nathI ke arihaMta artha kare che ane gaNadharo tene sUtrarUpe guMthe che, eTale graMtha racavAnuM kArya gaNadharane hAthe thAya che. dareka gaNadhara tIrthaMkaranI pAsethI tripadIra sAMbhaLIne bAra aMge race che. bAra aMganA samUharUpa dvAdazAMgInI racanA thayA bAda tIrthakaranA bIjA paNa ziSyo prakIrNaka race che. A badhA graMtha ziSyone barAbara samajAya te mATe tenuM vivaraNa Avazyaka che. khuda gaNadharo dvAdazAMgIne lagatuM vivaraNa race che ke kema ane jo racatA hoya to te kaI jAtanuM hoya che e viSe nizcayAtmaka uttara ApavAnuM ApaNI pAse atyAre sAdhana jaNAtuM nathI. ApaNI pAse te zrIbhadrabAhusvAmIe relI nijajutti (niyukti) 1. kahyuM paNa che keH-'barathe mArUM riA kutta thati nA nira' Avazyaka niyukti. (gA. 661). "snAtasyA" stutinA trIjA padyanA prathama caraNumAM paNa evo ja bhAva che. zrIkundakundrAcArya kRta supAhuDanI pahelI gAthAmAM paNa A ja hakIkata najare paDe che. " arahaMtabhAsiyatthaM gaNaharadeve haiM gaMthiya sam / suttatthamagANatthaM savaNA sAhaMti paramatthaM // 1 // " bhAvapAhuDanA hara mA padyanI pUrvArdhamAM paNa A ja bhAva jovAya che. A rahyuM e padya " titthayarabhAsiyatthaM gaNaharadevehiM gaMthiya samma / bhAvahi aNudiNu atulaM visudbhabhAveNa suyaNANaM // 92 // " 2. 35gera vA, vijamera vA, pura vA, A traNa tIrthakara bhASita vAkayone tripadI kahe che, 3A nAmano katae pite ullekha karyo che, For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vivaraNAtmaka sAhitya uparAMta A saMbaMdhamAM koI prAcIna vivaraNAtmaka sAhitya nathI. emaNe dvAdazAMgIrUpa bAre aMga para niyukti racI hoya to te Aje upalabdha nathI. A uparAMtanA upAMgAdi bIjA Agamo upara paNa emaNe niyukti racI che. e badhAmAMthI Aje nIce mujabanI AgamonI niryukti maLI Ave che - 1. AyAra (AcAra), 2. sUyagaDa (sUtrakRta), 3. dasAsuyAbaMdha (dazAzrutaskaMdha) Avarsayasutta (AvazyakasUtra), 5. dasayAliyasutta (dazavaikAlikasUtra), 6. uttarajajhayaNasutta (uttarAdhyayanasUtra), 7. ka5sutta (bRhata kalpasUtra) ane 8. vavahArasutta (vyavahArasUtra), sariyapaNatti (sUryaprApti) ane ItibhAsiya (SibhASita) upara emaNe racelI niyuktio maLatI nathI. hanijajutti (oghaniyaMti), piMDanija jutti (piDaniryukti) ane saMsattanijajutti (saMsaktaniryukti) e svataMtra graMtha gaNAya che. A badhI niryuktio prAkRtabhASAmAM padmamAM "A chaMdamAM racAyelI che. niryukti eTale zuM te saMbaMdhamAM zrIjinabhadragaNi kSamAzramaNa, yAkinImahArAsanuM zrIharibhadrasUrIzvara vagere maharSioe prakAza pADyo che.' bhASya-niyukti pachInA vivaraNAtmaka sAhitya tarIke bhASya ane cUNine ullekha thaI zake tema che. bhASya paNa niryuktinI peThe prAkRta bhASAmAM padyarUpe AryAchaMdamAM gAthArUpe racAyeluM sAhitya che. emAM niryukti karatAM vizeSa spaSTIkaraNa najare paDe che kharuM, paraMtu ethI ema kahI zakAya tema nathI ke dareka bhASya enI pUrvenI niryuktinuM vivaraNa ja che. nIce mujabanAM Agamane lagatAM bhASya Aje prAyaH maLI zake che - 1, nisIhasutta (nizIthasUtta), 2. kampasutta, 3. vavahArasutta 4. dasayAliyasutta, 5. paMcakappa (paMcaka95), 6. Avasmayasutta 7. ehanijajuti:8. jayakapa (chatakalpa ) ane 9. pakikhasutta (pAkSika sUtra). A Agamo uparAMta 1. kammapayaDa (karmaprakRti), 2. kammasthaya (karmastava), 3. saDasII (SaDazIti), 4. sayaga (zataka) 5. sAhasayaga (sArdhazataka) ane 6. sattariyA (saptatikA) upara bhASya racAyelAM che, paraMtu te atre prastuta nathI. cUrNi-cUNirUpa vivaraNAtmaka sAhitya niryukti ane bhASya karatAM khAsa karIne be bAbatamAM juduM paDe che. eka te enI bhASA kevaLa prAkRta ja nathI, paraMtu temAM saMskRta bhASAno paNa aMza che. koI koI vAra eka ja vAkyamAM keTalAka bhAga prAkRtamAM 1. Ane lagatAM avataraNa mATe juo mAre lekha " The Jaina commentaries * (bhAMDArakara prAcyavidyA saMzodhana maMdiranuM saimAsika 1. 16, aM. 3-4, pR. 295-296). 2 AthI bhASyane "gAthA" paNa kahevAmAM Ave che. juo nizIthasUtracUrNinA vIsamAM uddezakanI zrI zIlabhadrasUrinA ziSya zrI zrIcaMdrasUrikRta vyAkhyAno aMtima bhAga. ("bhAMDArakara prAcyavidyA saMzodhana maMdira" taraphathI chapAveluM jaina hastalikhita prationuM varNanAtmaka ramUjIpatra kramAMka 450, bhA. 1, pR. 24.). For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mAi zrI jaina satya prakAza to keTaloka bhAga saMkRtamAM racAyele najare paDe che. bIjuM cUrNi e gadyAtmaka kRti che. kayA kayA Agama upara cUrNi racAI haze e jANavuM muzkela che. atyAre te nIce mujabanA AgamanI cUrNi upalabdha thAya che : 1. AyAra 2. sUyagaDa 3. bhagavAIsutta (bhagavatIsUtra) 4. mahAnisIha pa. jaMbuddIvapatti (jaMbudvIpaprajJapti) 6. nisahasutta 7, kampasutta 8. vavahArasura 9. dazAsuyakhaMdha 10. paMcakaSpa 11. Avayasura 12. dasayAliyasutta 13. uttarAyaNa 14. hanijajutti 15. naMdIsuya (naMdIsUtra) 16. aNugAra (anugavAra) 17. yakaSpa ane 18. pakiyasutta, A Aga uparAMta 10 kammapaDi 2. sayaga 3. sAhasayaga ane 4. sattariyA upara cUNi racAyelI che. sAmAnya rIte ema manAya che ke cUNi pachI TIkAono janma thayo, paraMtu A be prakAranA sAhityanI vacce thayelo visehaNi (vizeSacUrNi)ne uddabhava bhUlI jave na joIe. jema nisIhasutta ane kapasutta upara laghu bhASya ane bRhad bhASya ema be bhAge maLe che tema keTalAka Agama upara cUrNi, temaja tyArapachI racAyelI vizeSa cUNi paNa maLI Ave che. jemake nisIha upara cUrNi temaja vizeSa cUrNi che. bhASya prAcIna ke cU?i-- bhASyo ane cUrNimAM moTe bhAge bhAgo prAcIna che, chatAM keTalIkavAra amuka bhASya karatAM cUNi prAcIna jaNAya che. dAkhalA tarIke kacUrNi ane enI vizeSacUrNi kalpabRhadbhASya karatAM prAcIna che. viserAvasmaya (vizeSAvazyaka) nAmanA mahAbhASya karatA AvazyasUtranI cUNi vizeSa prAcIna che. je bhASya upara je cUNi hoya te bhASya te cUrNi karatAM prAcIna che e vAta nirvivAda che. bAkInAM bhASya mATe yogya nirNaya karavo ghaTe. saMskRta TIkAo - saMskRta TIkAomAM sauthI prathama ApaNe Agamo upara lakhAyelI TIkAo tapAsIzuM to jaNAze ke e badhAmAM 5NavaNa (prajJApanA), Avasmayasutta temaja dasayAliya upara zrIharibhadrasUrie je TIkA racI che ethI prAcIna kaI saMskRta TIkA Aje maLatI nathI, jo ke te lakhAI te haze ema mAnavAnuM kAraNa maLe che. Aje je sAhitya 11 aMga tarIke pracalita che temAMnAM pahelAM be aMge upara zrI gaMdhahastinI TIkA hevAnuM zIzIlAMkari sUcave che, paraMtu e TIkAo Aje mojuda nathI. ApaNI pAse to e upara zIlAMkarie racelI TIkAo che. pahelAM be aMgane lagatI enAthI prAcIna kaI saMskRta TIkA astitva dharAvatI hoya to te jANavA-jovAmAM nathI. pahelAM be aMgo sivAyanAM bAkInAM nava aMge upara zrI abhayadevasUrikRta TIkA upalabdha thAya che. enI pUrvenI koI saMskRta TIkA atyAre maLatI nathI. - uvavAIyasUra (papAtikasUtra) upara zrI abhayadevasUrikRta; rAyapaNuyasutta, suriyapatti (sUryaprApti), caMdapaNutti (caMdraprApti), vAcharAbhigama ane vavahAra upara zrImalayagiririkRta; paNavaNa, AvarUya dasayAliya ane naMdIsura upara zrIharibhadrasUrikRta; ja buddIvapatti upara zrI hIravijayasUrikRta ane brahmamunikRta ane For Private And Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vivaraNAtmaka sAhitya nirayAvalikA zrutaskaMdharUpe pAMca upAMga upara zrI zrIcaMdrasUrikRta TIkAthI prAcIna kaI saMskRta TIkA maLI AvatI hoya ema jaNAtuM nathI. Agama sivAyanA graMthane vicAra karIe to zrIumAsvAtita tatvArthadhigamasUtra upara emaNe pite raceluM bhASya tamAma jaina saMskRta vivaraNamAM paheluM jaNAya che ane patta bhASya tarIke to samagra bhAratavarSIya vivaraNomAM paNa e prathama sthAna bhogavatuM heya ema lAge che. TIkA ane tenA paryAya - saMskRtamAM spaSTIkaraNarUpe lakhAyeluM sAhitya sAmAnya rIte TIkAnA nAmathI oLakhAya che. bAkI enAM paryAyavAcaka bIjA nAme che. jemake 1. akSarArtha, 2. arthAlava 3. atrazUri, 4. avacUrNi, 5. chAyA, 6. TippaNaka, 7. paryAya, 8. paMjikA, 9. kikakA, 10. bAlAvabodha 11. vArtika, 12. vivaraNa, 13. vikRti ke vivRtti, 14. vRtti ane 15. vyAkhyA. bAlAvabedhara ane vArtika gujarAtImAM paNa racAyelAM jovAya che. A uparAMta jema gujarAtImAM lakhAyelA vivaraNane Tao (saMskRta "stabukAE') kahevAmAM Ave che tema hiMdImAM lakhAyelA vivaraNane "vacanikA' kahevAmAM Ave che. A badhA vivaraNasUcaka zabdo kyArathI pracAramAM AvyA teno itihAsa Avazyaka ane AnaMdajanaka hovA chatAM A lekhanuM kalevara vadhI javAnA bhayathI te atra raju na karatAM anya koI prasaMge raju karavA vicAra che. TIkAnAM nAmo - keTalIkavAra TIkAnAM khAsa nAmo jovAya che. emAMnAM keTalAMka graMthanA nAma uparathI paDelAM hoya ema lAge che ane keTalAMka svataMtra jovAya che. udAharaNa tarIke upadezamAlA uparanI karNikAno ane anya vyavacchedakAtrizikA uparanI syAdvAdamaMjarIno nirdeza kare basa thaze. keTalIka TIkA sAmAnya abhyAsIne uddezIne lakhAyelI che eTale evI veLAe uddezane anurUpa sukhAvadha, subodha, subAdhikA, dIpikA, pradIpikA ityAdi nAmo jovAya che. jema aSTaka, beDazaka, dhAtrizikA, SaDazIti, zataka vagere graMthanAM nAma tenI loka saMkhyA uparathI pADavAmAM AvelAM che tema TIkAnA pramANe uparathI paNa tenAM nAma paDelAM che. jemake bAvIsa hajArI, adRzatI, aSTasahastrI vagere. TIkA upara TIkA-jema ajaina sAhityamAM maharSi pataMjalinuM mahAbhASya, zrI zaMkarAcAryanuM zAMkarAbhASya vagere vivaraNAtmaka sAhitya upara TIkA ane tenI upara TIkA 1. svapajJa TIkAe je graMtha para lakhAyelI che temAMnA mukhya tra nIce mujaba che: (1) visAvasmaya, (2) anekAMta jayapatAkA, (3) tavArtharAjavAtika (digaMbarIya), () tArthaplekavAtika (digabarIya, (5) kalikAlasarvajJa hemacaMdrasUrinI siddhahema vagere keTalIka kRtio, (1) gurutattaviNi7ya (gurutatvavinizcaya) ItyAdi. 2. bAlAvabodhanA artha sAthe sAmya dharAvatAM nA tarIke sukhAdha, subodha, subedhikA IyAdine halekha thaI zake tema che. dIpikA ane pradIpikA evAM paNa TIkAnAM nAma jaNAya che. 3. hiMdImAM mULa sUvane "kAphI' kahetAM hoya ema jaNAya che. For Private And Personal Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mAgha 1 zrI jana satya prakAza racAyelI.. jevAyuM che tema jaina sAhityamAM tattvArthasUtranA upara TIkArUpe lakhAyelI - A tamImAMsA upara adRzatI, aSTasahastrI ane aSTasahasrovivaraNa ema uttarottara traNa hIkAo maLI Ave che, TIkAna keTalAka zabdo -TIkAmAM javA temaja guja, kurAI, DAM, nirdU ke ene maLatA arthavALA zabdo najare paDe che. jA ne badale mAre paNa jevAya che, ene artha "vadhArAmAM' e thato hoya ema manAya che, jo ke abhidhAnarAjendramAM to ene artha "vana' sacavAyelo che. suna ene suws e prayogathI vivaraNanI jarUriyAta nathI ema sacavAya che. pahelA artha saheluM ane bIjAne arthe spaSTa che kahyuM ke artha moDhethI samajI levo ema thato hoya ema lAge che. nivari'ne artha pATha karatAM ja samajAI jAya che evo che. e arthamAM ajaina sAhityamAM "nikaLya ' zabda najare paDe che. juo taittiriyAraNyaka (prathama prAika, navamuM anuvAka) ane tene AcArya sAyaNata artha. yAsakRta nirakta (9-21-1; 9-34-1;-9-41-1) mAM temaja dazarUpakanA dhanikata avaloka nAmanA vivaraNamAM paNa kicana evo prayoga jovAya che. nivRtti evo prayoga ajaina sAhityamAM koI sthaLe hoya te te jovA jANavAmAM nathI. navAM ke navaraM evo paNa prayoga jaina sAhitya sivAya anyatra najare paDato nathI. navAM zabda vyavahArabhASyanI TIkA, rAyapaNuyasuttanI TIkA ityAdi kevaLa TIkAmAM ja vaparAyele che ema nathI, mULa graMthomAM paNa jovAya che. dAkhalA tarIke anekAMta jayapatAkAnA cothA adhikAramAM paNa e vaparAyela che. koI vAta AgaLa upara kahevAnI hoya tyAre saMskRtamAM pattA, kAja ItyAdi zabda vaparAya che. vretanuM zabda tattvArthasUtranA bhASyamAM che. upaNita zabda nirUkata (9-10-22-2-24-6) mAM che. pahelAM kahI gayelI hakIkatane mATe kA zabda anekAMta jayapatAkAnI paNa vRtti (pR. 697) mAM vaparAyelA che. e sivAya koI khAsa zabda vaparAyelo hoya te te dhyAna bahAra che. luptaprAya TIkAo-jema ApaNA aneka mahatvanA graMtho nAza pAmyA che ane tene hajI pattA maLatuM nathI tema keTalIka mahatvapUrNa TIkAo paNa Aje upalabdha thatI jaNAtI nathI. AvI TIkAonAM keTalAMka nAma ApavAmAM Ave che. 1. mahAnisIhane lagatI niryukti, cUrNi vagere, 2. sUripattinI niyukti, che. caMdaSattinI niyukti. 4. vise savismayanI svopaNa vRtti, 5. tatvArthasUtrane lagatI mi dvasanIya TIkA karatAM moTI TIkA, 6. Avasmayasutta uparanI zrI haribhadrasUrikRta 84000 kapramANa TIkA, 7. ghaniryuktinI haribhadrasUrikRta TIkA, 8. tattvArthasUtranI malayagiririkRta TIkA ane 9. baMdhasvAmitva uparanI devendrasUrikRta TIkA. hastalikhita pratiomAM TIkAnuM sthAna-kAI koI vAra hastalikhita pratiomAM mULa kaTake kaTake ApI tene lagatI TIkA tenI nIce ApavAmAM Ave che, For Private And Personal Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vivaraNAtmaka sAhitya paraMtu moTe bhAge te vacama mULa ane enI upara ane nIce TIkA lakhelI jovAya che keTalIka vAra mULa ane enI cAre bAju TIkA lakhelI jovAya che. 3 tripATI ane paMcapATI pratimAM TIkA zedhI kADhavI sahelI paDe che. ApaNuM vivaraNAtmaka sAhityane aMge eka be bAbate khAsa noMdhavA jevI che jemane uddezIne graMtha racAya temanI kakSAnI bahAranI vAta te graMthamAM na Ave e niyama svAbhAvika che. jema e niyama mULa kRtine lAgu paDe che tema vivaraNAtmaka lakhANane paNa lAgu paDe che. arjuna sAhityanI jema jaina sAhityamAM paNa A niyama caritArtha thata jovAya che. dAkhalA tarIke kANuganA 747mAM sUtranI TIkAmAM zrI abhayadevasUrie karelo ullekha vicAro basa thaze. mULa lekhano Azaya hamezAM samajAya ja e niyama nathI eTale kAlAMtare enA lakhANanA vivaraNamAM keTalIka bAbate samajAtI nathI evo nirdeza keTalIka vAra jovAya che. AvAM aneka udAharaNa ApaNuM sAhityamAM maLI Ave che. jemake tatvArthadhagamazAstra (a. 8, se. 26) nI bhAkhyAnusAriNI TIkA (pR. 178)mAM zrIsiddhasenagaNi kathe che ke bhASyakArano zo abhiprAya che te saMpradAyano viccheda thavAthI huM jANI zakatA nathI. naMdIsura (naMdIsUtra)nI TIkAnI durgapadavyAkhyAmAM anujJAthI mAMDIne padapravara sudhInAM vIsa padano artha saMpradAyanA abhAvane lIdhe huM kahetA nathI ema zrIdhanezvarasUrinA ziSya zrI zrIcaMdrasUri kathe che." anekAMta jayapatAkA prakaraNanA TippaNakakAra zrI municaMdrasUri paNa temaNe racelA.. TipazukamAM saMpradAyanA abhAva viSe kavacita nirdeza kare che. A pramANe samaya ane sAdhana anusAra ApaNuM vivaraNAtmaka sAhitya viSe meM atra gujarAtImAM ghaDAka uhApoha karyo che, eTaluM sUcavato huM viramuM chuM. 1. AvI pratine "vipATI" ke "tripAThI" kahevAmAM Ave che. 2. upara jamaNI tarapha, DAbI tarapha ane pachI nIce e sAmAnya anukrama jaNAya che. : 3. AvI prateine "pacapATI " ke paMcapAThI' kahevAmAM Ave che. 4 zrI abhayadevasUrie ThANuMganI TIkAnA aMtamAM saMpradAyanI hanatA vize ane samavAyAMganI vRttinA prAraMbhamAM saMpradAyanA vize ullekha karyo che. vizeSamAM temaNe anuttaravavAchara sAMgAsattanA vivaraNanA aMtamAM keTalAka zabdonA artha ane keTalAkanA paryAyathI pote mAhitagAra' nahi hovAnuM sUcavyuM che. paNahavAmaraNanI vittinA aMtamAM temaNe AnAyanA abhAvane ullekha karyo che. 5 juo "jena hastalikhita prationuM varNanAtmaka sUcIpatra" (pR. 17, 12. pR. 308 ), 1. aMgrejImAM meM keTalIka vadhAre hakIkate ApelI che, eTale enA jijJAsune "The Joina commentaries " nAmaka mAre lekha jevA bhalAmaNa che. For Private And Personal Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMDita zrI sukhalAlajIkRta anuvAda ane vivecanayukta tattvArthasUtranI prastAvanA-(paricaya) [eka vicAraNA ] lekhaka-munirAja zrI jJAnavijyajI nA cakavarya zrI umAsvAti mahArAjanuM tatvArthasUtra avibhakta jaina samAjane mAnya che, nA. eTale tenI para aneka bhASya, TIkAo ane bhASAMtare yojAyAM che. gujarAtI bhASAmAM sauthI moTuM bhASAMtara paMDita zrI sukhalAlajIe karela che. upalabdha bhASAMtare mAM A bhASAMtara moTuM che tema ja ghaNuM jarUrI mAhItIthI bhareluM che. paMDitajIe tenI prastAvanA (ke jenuM nAma paMDitajIe "paricaya" rAkhela che te) mAM potAnA lAMbA anubhavano nicoDa Apyo che. A paricayathI vAcakane umAsvata mahArAjanA jIvanane lagabhaga saMpUrNa khyAla AvI jAya che, eTale tatvArthasUtranI prastAvanAmAM paNa A prastAvanA caDiyAtI manAya, e svAbhAvika che. paMDitajIe prastAvanAmAM ghaNuM bAbatanuM vizadIkaraNa karyuM che chatAM keTalIka bAbatamAM te jarUra teoe vivAdagrasta lekhana karyuM che. te sabaMdhInI vicAraNA mATe A lekha lakhavAmAM Avyo che. paMDitajI prastAvanAnA pRSTha pa-6 mAM vAcakane paricaya Ape che ke "jemanA dIkSAguru agiyAra aMganA dhAraka ghoSanaMdI kSamaNa hatA, ane gurunA guru vAcaka mukhya zivazrI hatA, vAcanAthI eTale vidyAgrahaNanI dRSTie jemanA mUla nAmaka vAcakAcArya ane praguru mahA vAcaka muMDa pAda kSamaNa hatA. jeo getre kaubhASaNi hatA. jeo svAti pitA ane vAsI mAtAnA putra hatA. jemane janma nyAyikAmAM thayo hate. jeo uccanAgara zAkhAnA hatA. te umAsvAti vAcake guruparaMparAthI prApta thaela zreSTha Ahata upadezane barAbara dhAraNa karIne tema ja tu zAstro vaDe haNAela addhivAlA ane dukhata lekone joine, prANIonI anukaMpAthI prerAI A spaSTatAvALuM tatvAthadhamama nAmanuM zAstra vihAra karatAM karatAM kusumapura - pATalIputra nAmanA mahAnagaramAM racyuM. je A tasvArtha zAstrane jANaze ane temAM kaheluM Acaraze te mekSa nAmaka paramArthane jadI meLavaze." vAcakavarya umAsvAtijIe tatvArthabhASyanI kArikAmAM je pitAne paricaya Apyo ra tene akSarazaH anuvAda paMDitajIe upara pramANe ullekhyo che. - A paricayamAM vo0 umAsvAtijIe pitAnA guruvargane "vAcaka" tathA "ekAdazAMgadhArI " ema be vizeSathI saMbo che. jemAM pUrvadhArIne vAcaka tarIke oLakhAvyA che, jayAre pitAnA gurujIne agiyAra aMganA jJAtA tarIke sApha varNavyA che. AthI te samaye pUrvadhArI AcArya mATe ja "vAcaka" zabda vaparAto haze e vastu spaSTa che. e paNa vicAraNIya samasyA che ke je umAsvAtijI mahArAjanA gurajI vAcakapUrvavedI-heta, te teone (umasviAtijIne bIjA vAcaka pAse vAcanA levI na paData, hAM, For Private And Personal Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tacvArtha sUtranI prastAvanA dAdAgurujI vAcaka hatA, paraMtu gurujI te agiyAra aMganA jJAtA hatA. umAsvAti mahArAje dAdAgurujInA abhAvamAM vAcaka mUla pAse pUrvanuM jJAna meLavyuM ane vidyAguru tarIke temanuM nAma jAhera karyuM. A saMbaMdha paNa ThIka baMdha besato Ave che. eTale umAsvAti mahArAja pUrvAvita hovAthI vAcaka tarIke vikhyAta hatA, ane temanA gurujI pUrva dhArI na hovAthI vAcaka tarIke prasiddha na hatA, e vAta prastuta kArikAothI samajI zakAya che. sArAMza e che ke te vakhate vAcaka zabda pUrvanA jJAnavAlA mATe ja vaparAte hate. A ATaluM spaSTa chatAM paMDitajI "paricaya" nA pRSTha - 18, 19 mAM lakhe che ke - umAsvAti pitAne vAcaka kahe che eno artha "pUrvavata' karI prathamathI ja tArAcAryo umAsvAtine "pUrva vita' tarIke oLakhatA AvyA che, paraMtu e vAta khAsa vicAravA jevI lAge che, kAraNa ke umAsvAti piote ja potAnA dIkSAgurune vAcaka tarIke oLakhAvavA sAthe agiyAra aMganA dhAraka paNa kahe che. have je vAcakane artha bhASyanA TIkAkAronA kahevA mujaba " pUrvavata thato hoya te umAsvAti pitAnA gurune pUrvavita kaheta paNa mAtra ekAdazAMgadhAraka na kaheta." umAsvAti pitAnA dIkSAguru, vidyAguru, ne dIkSA tathA vidyAnA praguru e badhAne vAcaka tarIke oLakhAve che." ("paricaya" pR. 27)" paMDitajI A lakhANathI evuM samajAvavA IcchatA hoya ema lAge che ke pUrva vita heAya te vAcaka kahevAya eTale ke vAcaka pUrvavata hoya, e mAnyatA ThIka nathI. vaLI vAcakajInA guru paNa vAcaka tema ja agiyAra aMganA dhAraka hatA eTale ke te pUrvavita na hovA chatAM vAcaka hatA. pariNAme bhASya ane TIkAkAroe vAcakano artha je pUrvAvita karyo che te mAnyatA nabaLI banI jAya che. have paMDitajInI A samajAvaTane ApaNe sapramANu tapAsIeH 1.- vAcaka pUrvavita hoya tenuM zvetAmbarIya pramANa A rIte che - vAI ya khamAsaNe, divAyare vAyagatti egaTThA / puThdhagayammi sutte, e e sadA pauMti // 1 // -janadharma prasAraka sabhA - bhAvanagara mudrita bRhat kSetrasamAsanI prastAvanA, vi.saM. 197, A pramANa vAdI, kSamAzramaNa, divAkara tathA vAcakane pUrvAvita tarIke svIkAre che. eTale vAcaka umAsvAti pUrvavid hatA. 2-paMDitajI AcArya kuMdakuMdanA astitva mATe vikramanI pahelI-bIjI sadI (paricaya, pRSTa 11,) tathA vA. umAsvAtijanI vidyamAnatA mATe vikramanI trIjI cethI sadI (paricaya pRSTa 9) nakkI kare che. A yugamAM pUrvavide hatA. zvetAmbara-Agamane itihAsa svIkAre che ke vi. saM. 530 sudhI pUrvavide haiyAta hatA. A rIte umAsvAtijI mahArAja pUrvavita hevAthI vAyaka mAnavAmAM Ave che. 3-digambara samAja mAne che ke ttvaarthsuutrkaar-mumaasvaatimuniishvrs| wttaraTizarSa, huM gumati / 2 / --narasajUno zilAlekha . (epijhAphikA kaTikA, parataka 8. anekAMta paNa 270, 5) For Private And Personal Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 20 zrI jaina satya prakAza mAdha A pramANa paNa umAsvAtijIne zrutakevalo eTale pUrvavita mAnavAnA pakSamAM che. 4-svayaM umAsvAti mahArAja pUrvavedIne vAcaka tarIke ane ekAdazAMgavitane sApha ekAdazAMgadhArI tarIke oLakhAve che. uparyukata dareka pramANe vAcakane pUrvavedI tarIke apanAve che. AnA pratipakSamAM paMDita zrI sukhalAlajIe umAsvAti mahArAjanA dIkSAguru ghoSanaMdIne vAcaka tarIke mAnI artha-brama ubho karyo che, (paricaya pRSTa 18,27) paraMtu paMDitajInI e mAnyatA AdhAra vagaranI lAge che. tattvArtha bhASyanI prathama kArikAmAM pU zrI zeSanaMdIjI mATe "ziSyA joinaMdikSamAzcAvi :" e pramANe uttarArdha che, svayaM paMDitajIe ja jeno artha "jemanA dIkSAguru agiyAra aMganA dhAraka gheSanaMdI kSamaNa hatA" karyo che. na mAluma, paMDitajIe pU. zeSanaMdI mahArAjane paNa vAcaka tarIke oLakhAvavAnuM vidhAna zA AdhAre karyuM ? jo A vidhAna nirAdhAra che te tenA AdhAre uddabhavela nirNaya paNa nirAdhAra che, bIjI bAju vAcakane artha pUrvavita karatAM, vipakSamAM, upara darzAvela cAre pramANe sabaLa ubhAM ja che. AthI e nirNaya para AvavuM samucita che ke- zretAmbarAcAryoe vAcakane artha pUrvavata karI vAcaka umAsvAtijIne pUrvavita tarIke mAnyA che te sapramANa che. Avazyaka niryukti gAthA 80 tathA Avazyaka cUrNimAM gaNadharavaMza ane vAcakavaMzanuM svarUpa che, jemAM sAmAyika Adi denAra guruparaMparA-sthavirAvalIne gaNadharavaMza tarIke ane sAmAyikAdanA artha tathA graMtha bhaNAvanAra vidyAguru-paraMparAne vAcakavaMza tarIke saMbodhela che. (paricaya, pRSTha 26) AnuM tAtparya e che ke, bhagavAna mahAvIra pachI zramaNavargamAM je je gaNo ane zAkhAo ne nyAM che te darekamAM eka AcArya cAritra tathA dhRtarakSAnI javAbadArI laI zAsanavyavasthA calAvatA hatA. paraMtu pachInA AcAryomAM A bevaDI javAbadArInuM sAmarthya na hatuM tethI cAritravibhAganA nAyakane gaNadhara ane zuM navibhAganA nAyakane vAcaka tarIke saMbodhI zAsananI vyavasthA rAkhatA hatA. AmAM vAcaka te ja manAtA ke je pUrvavita heya. eTale jyAM sudhI pUrvanuM jJAna surakSita hatuM tyAM sudhI-bhagavAna mahAvIra svAmInA nirvANathI 1000 varSa (vi. saM. 530) sudhI-vAcakavaMza paNa kAyama rahyo. pachI vAcakavaMzano abhAva thayo. ahIM paMDitajI jaNAve che ke - " kAlakrame jyAre pUrvajJAne ghasAI gayuM tyAre paNa e vaMzamAM thanAra vAcaka ja kahevAtA." (paricaya, pR. 19 ). paMDitajInI A mAnyatA "vAcaka eTale pUrvavita nahi" e pUrvavarti mAnyatAnA mAtra anusaMdhAnarUpe che, kemake pUrvajJAnanA viccheda pachI "vAcakavaMza" hovAnuM eka paNa pramANa itihAsanA pRSThomAM aMkita thayeluM jANavAmAM nathI. hAM, atyAre AcAryane sahAyaka "upAdhyAya" pada che, paraMtu A pada pitAnA samudAyamAMthI yogya zrutajJAnI munine apAya che. jenI sAthe paMDitajIe darzAvela For Private And Personal Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tatvArthasUtranI prastAvanA vAcakavaMzano sIdho ke ADakatare kaI sabaMdha nathI. eTale pUrva-donI apekSAe je vAcakavaMza manAtA hatA tenI samApti pUrvajJAnanA vicchedanI sAthe ja mAnavAmAM Ave che. jema gaNa tathA zAkhA (kula)nA bhedathI gaNadharavaMzo aneka hatA tema vAcakavaMze paNa aneka hatA. vAcake potapotAnA gaNane zrata arpatA hatA. vAcakanA svargagamanathI temane sthAne koI paNa zAkhAnI yogya vAcakanI sthApanA thatI hatI. athavA sahakArI zAkhAnA yogya vAcakanI sevAmAM jaI e gaNuM zrutajJAna meLavato hato. AvI rItanA parasparanA sahakArathI pratyeka samudAyamAM zrutajJAnIo - pUrvadhArIe --vAcake sArA pramANamAM hatA. paMDitajI A vAcakAMza mATe taddana bhinna ja vicAraNA rajU kare che? "te ja pramANe e taTastha varga jaina zratane kaMThastha rAkhI tenI vyAkhyAo samajatA, tenA pAThabhede tathA tene lagatI kalpanA sAMbhaLato ane zabda ane arthathI paThana-pAThana dvArA pitAnA zratane vistArato. e ja varga vAcaka tarIke prasiddha thayo" ( paricaya, pR. 25,26 ) "e vAcakavaMzanA vidvAna sAdhuone pakSApakSI, gabheda ane taddana tucha jevI karmakAMDa viSayaka virodhanI vAtamAM rasa na hate." (paricaya, pR. 27 ) ' paMDitajInA A phakarAono Azaya e che ke-vAcakavaMza e eka taTastha varga hatA, je tuccha jevA karmakAMDanA viSayone mukhyatayA mAnate na hato. pUrvajJAnanA yugamAM, karmakAMDanI ziSTatA hovA chatAM, karmakAMDanA viSayanA matabheda na hoya e te yugane chAjatuM che, chatAM e yugamAM karmakAMDano sauthI moTo matabheda vetAmbara-digambarane aMge hato. umAsvAti vAcaka kayA saMpradAyanI tarapheNamAM hatA te te ItihAsathI ja nakkI thaI jAya che. paMDitajI eka khAsa vargane ja vAcakavaMza tarIke saMbodhe che, AmAM paNa kalpanAnI ja pradhAnatA hoya ema lAge che, kemake svayaM vAcaka umAsvAtijI potAne uccAnAgara zAkhAnA vAcaka tarIke jAhera kare che; eTale saheje samajI zakAya che ke-uccAnAgara zAkhAmAM Arya zreNika, Arya tApasI, Aya kuberA ane Arya RSipAlitA ema cAra vargamAM vibhakta gaNadharavaMza hato tema svataMtra vAcakavaMza paNa hato, jenA nAyaka vAcaka umAsvAtijI hatA. A sivAya nandIsUtramAM vAcakavaMze mATe anya pramANa paNa maLe che, jemake - bhaNagaM karagaM jharagaM pabhAvagaM nANadaMsaNaguNANaM ___ baMdAmi ajjamaguM suyasAgarapAragaM dhIraM // 28 // artha - adhyayanarata, kriyAkAraka, dhyAna, jJAna-darzananA prabhAvaka, zratasAgaranA pAragAmI tathA dhIra A0 AryasaMga nANammi daMsaNammi a tava viNae NiccakAlamujjataM // 22 // artha-jJAna, darzana, tapa tathA vinayamAM nitya udyamavaMta AryanaMdIlakSmaNane vAMdu chuM. vaDara vAyagavaMso jasavaMso ajanAgahatthINaM // 30 // vau vAyagavaso revainakkhattanAmANaM // 31 // For Private And Personal Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mAgha 422 zrI jaina satya prakAza - artha - Arya nAgahastino yazasvI vAcakavaMza vRddhigata thAo. AryarevatI nakSatrane vAcakavaMza vadhe. ayalapurA NikkhaMte, kAliasUya aNuogie dhIre / mAsI, vAcA musa para aa rUra che. artha - acalapuramAM dIkSita, kAlikazrutanA anuyogavALA, dhIra, uttama vAcaka padane pAmela brahmadIpika sIMhane .... jesiM imo aNuogo, payarai ajavi aGkabharahammi / bahunagaraniggayajase, taM vaMde khaMdIlAyarie // 33 // artha -jene anuyoga (zrataparaMparA) Aja paNa bharatArdhamAM vidyamAna che te, zaheramAM prasiddha kItivAlA kaMdilAcAryane vAMdu chuM. #AsTicasuca3 jAnsa, dhATv dhAraNa puarot | himavaMtakhamAsamaNe, vaMde NAgajjuNAyariye // 3 // miumahavasaMpanne, ANupubvi-vAyagataNaM patte / oghasuyasamAcAre nAgajuNavAyae caMde / / 36 // artha - kAlikakRtanA anuyoganA dhAraka, pUrvavita, himavaMtakSamAzramaNa tathA A nAgArjunane vAMdu chuM, manastuSTi tathA mRdutAvAlA, gyatA pUrvaka vAcakaSadamAM pratiSThita, utsargIkRtanA dhAraka nAgArjuna vAcakane vAMduM chuM. A pAThamAM spaSTa vidhAna che ke A surilero jJAna, kriyA, dhyAna, adhyayana, adhyApana, darzana, prabhAvanA, kAlikazrutanA anuyAganI vidhi vagere jJAna tathA kriyAkAMDamAM tatpara rahetA ane teo butaparaMparAnA nAyaka hatA-pUrvadhArI hatA-vAcaka hatA. upalabdha Agama A skaMdilAcAryanA prayatnanuM phaLa che eTale A vAcakavaMzano jJAnabhaMDaLa e ja vidyamAnakAlIna mRtasaMgraha che. ATalAM pramANa pachI eka khAsa varga ja "vAcakavaMza" hato, e kaI rIte mAnI zakAya ? sAmAnyatA prAcIna AryAvartanA dharmonAM dharmazAstra te te samayanI prAkRta bhASA (vaidika prAkRta, pAlI, ardhamAgadhI) mAM che, ke je bhASA lokabhogya hovAthI janatAne dharmane sandaza adhika pramANamAM pahoMcADI zakatI hatI. bhagavAna mahAvIranA Agamo te samayanI ardhamAgadhI (prAkRta) mAM banyA che, paraMtu Agamane aMtima vibhAga, bAramuM aMga dRSTivAda pUrvajJAna paMDitabhAgya manAtI saMskRta bhASAmAM banela che. e prAcIna kALathI laIne Aja sudhI prAkRta, apabhraMza gujarAtI ke evI prAMtIya bhASAo cAlu vyavahAramAM vaparAtI AvI che. Aja sudhI, AvI laukika vyApakatA saMskRta bhASAne prApta thaI nathI eTale te samayanA dravya, kSetra, kAla ane bhAvane anulakSIne lokopakAraka bhASA te prAkRta ja manAya che. pachInA jainAcAryoe paNa e prAkRtamAM ja grantha rahyA che, eTaluM ja nahIM kintu samrA, azeke pitAnAM 14 anuzAsane paNa A ja pazcimI prAkRta bhASAmAM taiyAra karAvyAM che. For Private And Personal Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org tattvArthasUtranI prastAvanA 43 paMDita zrI sukhalAlajI paricayanA pRSTha 20mAM A prAkRta bhASAne 'rUDhibahU killA ' tarIke mAne che. jo paDitajIe te samayanA bhASA-sipi zAstranAM dravya, kSetra, kAla, bhAva, prAkRta bhASAnuM leAkArita ane pUrvajJAnanI saMskRtamAM racanA; ATalI bAbate upara dhyAna ApyuM hota to teo A pramANe lakhavA na prerAta. * Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Jiang zrI kalpasUtramAM itihAsa maLe che ke zvetAmbara AcArya zrI dinnasUrinA ziSya mADharageAtrIya A. zAMtizreNikajI lagabhaga vikramanI prathama sadImAM uccanagara (takSazilA ) nA pradezamAM vicaratA hatA, tenAthI uccAnAgarI zAkhA nIkaLI che. jenI Aya zreNikA, A tApasI, AmerA ane A RSipAlitA e cAra upazAkhAe che." vAcaka umAsvAtijI uccAnAgarI zAkhAnA vAcanAcAya hatA. A vastune paNa paMDita zrI sukhalAlajI bhinna rIte ja Alekhe cheH-~ .. evA vAcakava'za ke jene digabareAnI kazI paNa paDI na hatI agara zvetAmbara kahevarAvavAnA ke pazu mAha na hatA temAM umAsvAti thayelA hoya ema lAge che" * * * " vA. umAsvAtijI digambara ke zvetAmbara e be virodhI phAMTAthI taddana taTastha evI eka pUrvI kAlIna jaina para parAmAM thayA hatA " ( paricaya pRSTa-racha ). paMDitajInA A kathana mATe mAre kai paNa lakhavAnuM rahetuM nathI, premakre svayaM vA. umAsvAti mahArAja ja tenA spaSTa uttara Ape cheH idamuccairnAgaravAcakena, sattvAnukaMpayA dRbdham // tatvArthA'dhigamAkhyaM, spaSTamumAsvAtinA zAstram // 5 // arthAt --" huM zvetAmbara AzAntizreNikanI ziSyaparaparAne zramaNu chuM." paMDitajI paNa paricayanA pR. 6mAM lakhI cUkyA che ke -- " je uccAnAgara zAkhAnA hatA ' taduparAMta e paNa dhyAnamAM rAkhavAnuM che ke--vetAmbara game! nadIsUtra, Avazyakaniyukti vageremAM vAcakavaMzanA ullekhA che, jyAre digambara para parAmAM e vaMzanuM nAmanizAna nathI temaja A vAcakavaza zvetAmbara paraparAnuM pUrva svarUpa che. uccanagara ( takSazilA ) samrATra saMpatinA tAbAmAM hatuM, tyAMthI samrATTa saMpratinA, jainatvanA cihnavAlA, sikkA maLyA che. e ja uccanagara uparathI uccAnAgarI nAmanI zvetAmbarIya zramaNapara parA nIkaLI che. A samrATra ke zAkhA sAthe digambara soMpradAyane kaI saMbaMdha nathI, vA. umAsvAtikRta bhASya, prakaraNa e dareka granthAne zvetAmbarasamAja AsavacanarUpa mAne che. jyAre digambarasamAja temanA tattvArtha sUtra sivAyanA kAI paNa granthane mAnatA nathI, temaja tattvArthasUtranA 12 devaloka vagere sUtrAne yathArtha svIkAratA nathI. zuM vA. umAsvAtijIne zvetAmbara AcAya tarIke mAnavAmAM A paNa eka prabaLa purAvA nathI ? paDita zrI sukhalAlajI A kathana upara avazya vicAra kare; sAthe sAthe anya vidvAne paNu A viSayamAM prAmANika vicAraNA karavAnuM namra sUcana karIne viramuM chuM. For Private And Personal Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vasaMtavilAsa ===[eka prAcIna kAvya]= saMpAdaka zrIyuta sArAbhAI maNilAla navAba, vaDodarA. "zrI jaina satya prakAza"nA varSa 2nA aMka 3 pR4 118 mAM jaNAvyA mujaba A kAvyanI sacitra aitihAsika prata Aje amerikAnA mukhya zahera vaiziMgTananA Freer Gallery of Art nA saMgrahamAM surakSita che. tenI bIjI eka prata punAnA Dekkana kelejanA saMgrahamAM tathA trIjI prata suratanA sAhitya pradarzanamAM AvelI te; ema e traNe pratone upaga, dI. ba. kezavalAla harSadarAya dhruve hAjI mahammada smAraka-graMtha tathA prAcIna gurjara kAvya nAmanA pustakamAM vasaMtavilAsa" nAmanA be nibaMdhomAM kare hovAthI te uparathI ja A kAvyanI akSarazaH nakala atre utArI che, ane te mATe te nibaMdhonA lekhaka tathA prakAzakone ane AbhAra mAnuM chuM. -saMpAdaka [ mULa kAvya pahiluM sarasati arIsuM (cI vasanta vilAsa), vINa dharaI kari dAhiNavAhaNa haMsalu jAsa.2 1 paha3 tIya tiuNapa hivA rati varati; pahutI vasanta, daha disi pasaraI parimala; niramala yA nabha anta. 2 sIta10 miu11 himavanti, vasati liu avatAra, alira makaranda muriA,13 kahuriA savi sahakAra.153 mayaNuM taNuM guNa gahagallA, mahamahA mahu17 mahakAra, tribhuvani jaya jyakAra pukAraI pika apAri. 4 parinI parimala20 bahikaI, lahikaI21 malayasamIra 22 mayaNa jihAM paripatthI 23 panthI dhoI adhIra. 5 mAninI24 jana mana kSebhana zobhana vAulAra5 vAI, nidhuvana keli1 pAmI kAma aMgi suhAI. smara27 muninAM mana bhedaI, chedaI mAninI mAna, kAmI mani AnandaI kandaI 28 pathika parANu.29 [nadhi ] jamaNa. 2 jenuM 3 svAmI. 4 zrI, patnI. 5 traNagaNI. 6 hamaNAM. 7 vate che 8 AvI pahoMcI. 9 daza 10 TADha. 11 gaI. 12 bhamarA. 13 AnaMda pAmyA. 14 maryA. 15 AMbA. 16 kAmadeva, 17 mahuDA, 18 koyala. 19 kamaLano choDa. 20 suvAsa. 25 laherAya che. 22 malayAcalane pavana. 23 zatru. 24 mAna laI beThelI cI. 25 vAyara. 26 samAgamasukha. 27 kAmadeva. 28. khaDAI jAya che. 29 prANuM, java, For Private And Personal Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vasaMtavilAsa vani viracyA kaMdalIharI dIhara maha5 mAla, 1 gharanA bagIcAmAM. 2 talIA taraNa sundara, candaravA chi vizAla. 8 keLanI ghaTAnA mAMDavAo, 3 khelana vAvi sukhAlI; (jAlI gUkha vizrAma), dIdha, moTA. 4. jaLakrIDA karavAne. 5 kasturI. 6 vihAranuM sthAna, 0 mRgamadapUri kapUrahiM pUrihiM jala abhirAma. 9 kesaranuM pANI. 8 sonAnI sAMkaLa. raMgabhUmi sarakArI, jhArI kuMkuma ghela,9 9 caMpAnAM phUlano hIpeLe 10 sevanasAMkaLa sAMdhI bAMdhI campakadola. 10 khele che. premIyugala,12 aMtaranA umaMgathI. 13 kAmadevanA jevA. tihAM vilasI10 savi kAmuka jAmaka11 hRdayaci raMga.12 14 taraphathI. 15 zaNagAra sajelI. kAma jilyA13 alasara vesa racaI vara aMgi. 11 16 hA ka . 17 te (mI abhinava piri14 ziNagArI15 nArI ramaI viserisa, puruSa). 18 kIDA. 19 delImAna, candanabharI kacolI16 colI manDana resi. 12 20 jaya parAjayanA yuddhamAM. 21 nava yauvana abhirAma tilaka rAmati18 karaI suragi; rUMdhe che; Avare che. 22 zrIjana. 23 suMdara zarIra, 24 kIDANamAM, svargi jimyAM sura bhArI rAsa ramaI vara aMgi. 13 '25 kamaLamAM. 26 bhramara, 27 anya. jayaraNi0 odhaIra1 tIvana jIvana taNa suvAna;23 28 se. 29 rasika, 30 , 31 vAsabhavanitihAM vilasaI jalajaiNaliala Ana914 aMtarAya vagara. 32 rAna. 33 kAmuka jana mana jIvana tI28 vana nagara suraMgura , kAmadeva. 34 zramara 35 kaDA. 36 keta, dhana,37 kuMpaLone jo. rAju30 karaI abhaMgihila raMgihi rAu32 anaMgu.33 15 38 pesIne.. 39 maMda-surakSiali* jana vasaI ananta, vasanta tihAM paradhAna; hima-lakSaNa=dhIma, mahamata thato taruara vAsaniketana35 ketana kizalasaMtAna ucha 16 ane zItaLa evA guNavALo. candana vana avagAhI, 38 nAhI saravara nIri; 40 vati viracAI =caMdrano mitra, amadasurabhi-hima-lakSaNa dakSiNa vAI samIra. 17 arthAt caMdra sarakhuM UjaLuM vasa, 41 zabhA 42 ratiprItispR0==Ne vani viracaI40 zrI nandana candana candayu mIta; bhuvananAM prANInAM mana vilAsanI rati prIti sthaM sahaI, mohaI tribhuvana cIta. 18 icchAyukta tathA prItiyukta gara743 madana 4 mahipati dIpati sahiNu na jAI che. 43 mi. 44 kAmadeva jaMpa karaI navI navI jugati; jugati pratApa na mAI. 19 pratApe karIne. 46 jagatamAM. 47 kusuma taNa kari dhaNuha8 re, guNa9 ha50 re bhamaramAla: phUla. 48 dhanuSya. 49 pazuha. 50 tathA. 51 nizAna para cAlAkI, lakhapa1 lAghavipara navi cUkaMI, mUkaI sara sukumAla.53 20 53 sukamaLa. 54 kAmadevanA. mayaNajipa4 vacaNa-nirapAIpa lopaI kaI na ANa; 55 mukhasadezathI. 56 pitAne mAninI jana mana hakaI tAkaI kizala kRpaNa.57 21 vaza vartAve che. 17 navI paLe 'ima dekhi riddhi kAmanI kAminI kiMnara kaMDI:58 - rUpI taravAre. 58 kiMmaranA ' jevA madhura sAdavALI, 59 nehagahelIpasTa mAninI mAnanI mUkaI gaMThI.10 - 22 - hAladhelI. 60 gAMTha, AMTI. Ili AbulADalI AlI ! karaI ninAdAra 61 sakhI. 62 avAja, ghoMdhATa, "kAma taNuM kari Ayasu23 A isu pADaI sAda 23 kalabalATa, 63 hukama, AzA. 64 e. 65 kahe. 66 stana. ja bhaNa 5 thira na pahara, meharacu maga mAra, 67 AMbAbhera. 68 kare che. 69 mAna raca8 kisyA kAraNi? tAruNa dIha0 biccAri.7124 juvAnI 70 divasa cha be cAra, For Private And Personal Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jana satya prakAza mAgha + + + + + + + +- nAhu nizie chaI gAmaTi, sAmaTi: maya vaya jANi. 1 nAtha, pati. 2 naka, mAyaNa mahA bhaDa nA sahI ahI! asu haNuI bANi. 25 nizcaya. 3 gAmaDa; arasika. 4 saMpUrNapaNe. 5 pazu. 6 paMkhI. INa pari keIli mujaI; pUjaI ja jIvati maNIra.10 7 prANu. 8 Tauke che.. 9 vadhe che, vidhura 11 viginI pUjaI jaI 12 mayaNa kizora. 26 pradIpta thAya che. 10 manoratha. viNasaI, jima jima vihasaI14 sahasaI15 mAninI mAna, 11 lAcAra. 12 kilakilATa kare che. yauvana madihiM ja Udapa ta8 daMpatI thAI juvAni. 27 13 nAza pAme che. 14 hase che 15 je kima Ibha20 gati cAlaI sAlaI virahiNI aMga, sahasA. 16 madathI. 17 uddAma du5yukta. 18 te. 19 jobana. bAlaI virahakarAlI bAlI te bahu bhaMga.22 28 20 hAthI. 21 vijogathI bhayaMdhUmaI3 madhupa24 sakesara kesara mukula 27 asaMkha;28 kara dazA jenI thaI gaI che te. cAlatAI 29 ratipati sUra pUraI subhaTa ki zaMkha. 29 22 prakAre; rIte. 23 gujArava kare che. 24 bhamarA. 25 rasAyukta. baliviyudhalA 3 mahuara bahu racai jhaNakAra;3 26 balasarInAM phUla. 27 kaLIo. mayara34 haIANaMdaNa vaMdaNa karaI kaI 35 vAra. 20. 28 asaMkhyAta. 29 cAlatAM cAMpulA' taruaranI kalI nIkalI sevanavAna37 chatAM; prayANa karatAM, 30 za.31 mAguM?8 mAra uddIpaka dIpaka jIara samAna. 31 balasarI ne vadhU dhelA. 32 bhamara. aminI bAMdhaI tarakasa tarakasa pADala kula. 33 gujArava. 34 kAmadevanI. 35 mAMhi racAM 1 ki re kesara ke zaranika242 samUla.43 32 - keTaleka. 36 caMpAnA, 37 senerI raMganI. 38 vaTemArga. 39 jIva. bule4 mAMjara lAgI; jAgI madhukaramAla. kaI hiI45 ke virahialavirahi 40 trAMsuM (2) bhAtha, 41 saraa dhUmavirAla.4833 jyAM che. 42 bANane jatho. 43 kekalIsa ati vAMkuDI AMkuDIpa0 mayaNacI51 jANi. mULa sahita. 44 AMbAnA jhADe virahiNanAM aNapara kAli ja kAlija53 kADhaI tANi. 34. 45 hRdayathI. 46 viyegI strIvIra subhaTa kusumAyudha 54 Ayudha sAla azoka. purU che. 47 viyogane lIdhe. 48 dhUmADo. 49 kesUDA, 50 AMkaDI. kilajisyAM asipa jhabakaI jhabakaI58 virahiNI loka.35 51 kAmadevanI. 52 A, 53 pathika bhayaMkara ketupada ki ketakIdala sukumAra, kALajA. 54 phUla jenAM Ayudha virahie hiaa0 vidAra dAruNuM karavatadhAra. 76 che te kAmadeva pa5 bANa; tIra. Ima dekhI vana saMpaIla kaMpaI virahiNe sAtha. 56 kuMpaLa. 57 taravAra, 58 jhabake che; bhaDake che. 59 dhajA, AMsaI nayaNa nizA bharaI, sAMbharaI jimanAtha. 37 60 hRdayane. 61 samRddhi, bhA. virahi karAlI3 bAlI phAlI calI caMga.5 : 62 nakkI; jarUra. 63 bhUMDI dazA vidhya gaI triNa talaI balaI te bahu bhaMga 40 38 pAmelI, 64 sADI, 65 suMdara. 66 barAbara. 67 prakAra. 68 rahi8 rahi terI," jo, alI kaIlI ! sU0 bahuvAsi? rahe, cUpa rahe. 69 tethI bharelI. nAhu ajI navi AvaI bhAvaI mU3 na vilAsa. 39 70 zuM 71 TI kare che; TIka uira varijha hAra te bhAre muM. saIri"! zRMgAra aMgAra. che. 72 nAtha. 73 mane. 74 cIMta haraI navi caMdana. caMda nahi manohAra. 40 upara. 75 he sakhI. 76 citta. 77 divasa, 78 khUTAyuM, khUTatuM sakhi dIhaw dUkha anIThaUM.78 dITha gamaIna cIra. nathI. 79 paDayuM rahyuM. 80 mITha, bhojana Aja UchITha. mITha80 sadaIne nIra. 41 81 svAda lAge che For Private And Personal Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1993 417 vasaMtavilAsa sakala kalA tuM nizAkara! zA karI saIri saMtApa ? 1 caMdra, 2 zA karuM zA mATe abalA ma mAri kalaMkI ! zaMkI huvaI pApu. 4ra kare che ke DarIne. * keDe. 5 azakta; dubaLa. 6 sahiyara: bhamaralA ! choDi na pAkhala ? khAMkhalapa ThAM ahma saI sakhI. 7 caMdra. 8 he baheno. 9 cAMdulA ! saI saMtApaNu! ASaNa tAM nahi vaIra. 43 mAre. 10 kare, duHkhada. 11 bahinU8 rahi nahi manamatha mana mathatu muha arati; citta. 12 jAdha, 13 5ga. 14 aMga anopama zoSaI poSaI vaIraNi rAti. 44 have. 15 bhA . 16 hAthane. 17 vakhANe che. 18 jagala; kahi sahi! mujha priya vAtaDI. rAtaDI kimahi na jAI araNaya. 19 tanAve che. 20 dehilu10 makaraketana. ceta11 nahI mujha kaI 45 svara. 421 ApIza. rara huM kahuM sakhI ! mujha pharakaI jAdhaDI;12 tAMghaDIka vigaI Aja. chuM, huM rAMdhuM chuM. 23 suMdara (3) dUkha save havaM14 vAmI, pAnIsuM priya taNuM rAju. 46 24 pA; bhareluM. 25 pAmIza. viraha sadU te bhAgalu15 kAgaLu karalau6 pekhi, 26 khuzaba. 27 vAsa, 28 A. 29 rUpAnI. 30 pAMkha. 31 vAyasanA guNa varaNuI 7 araNuI8 tAji vizekhi. 47 priyatama. 32 nizcayathI. 88 dhana dhana vAyasa ! tuM sara.20 muM saravasa tU desa. 21 AliMgana. 34 sAthe. 35 hAthInA bhajani kura karAra balu.23 AMbalu jara9ra4 lahe.25 48 22 ala 23 AMbala raha24 lahesa 25 ka jevI cAlavALI. 36 stana. 37 joDa. 38 patinAM. 39 je. 40 desu kapUracI vAsira re; vAsi27 re sara e928 zveta. 41 lAvaNyamaya, suMdara. 42 sevana cAMca nirupama, rUpamara pAMkhaDI beu. 49 madanI khumArIthI kaMIka jai zakuna vicAri saMbhAvi A AviA tihAM vAlaMbha1 banelAM. 43 te strInA. 4 veNI. nizi bhari nija priya nirakhI harakhI diI pariraMbha.33 50 45 taravAra. 46 hAthamAM. 7 raMga ramaI ati harakhI sarasa34 nija bharatAri dhanuSa. 48 jhabakAra. 44 vIja LInA. 50 gAla, 51 kamaLa, dasaI te gayagamaNa5 namaNI kuca yuga9 bhAri. 51 para bUDImara. 53 dAMtane. 54 kAminI nAhula 8 3 sukha, tIra sukha kazuM na jAI. chatAyeluM; parAbhava pAmeluM pApa pAmI anaI priya saMgama aMga manahara thAI kAMtivaDe, pa6 lIlama, pAnAM. khUpa bharyA zira ketaki seta0 kiyA ziNagAra. 57 harimALa 58 paMcama svara, miliA maMDana sArI nArI bharatAra. rAsa ramAI abalA vani, lAvanimaya jasu raMga. sahaja salIla madAlasara AlasaI tIha3 aMga. 54 vINika bhaNUM ki bhujaMgama, jaMgama madana kRpA.5 kari kusumAyudha pragaTI bhugurI dhaNaha7 samAna. papa kAni ki jhabakau48 vIjanuja 2 bIjanu caMda ki bhAli? gahasaI sakalaMka ha mayaMka biMba vizAla. pa6 mukha Agali tU malina re nalinapa re! jaI jali gAhi52 daMtaha53 bIja dikhADima, dADima jita sukhamAhi55! pacha nIlamaNipa1 kuMDala kAni havAni hasaI hariAla 57 paMcamaDha AlavaI kaMI kaMI muktAmAla. - 58 For Private And Personal Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI jaina satya prakAza 428 60 64 sImaMta sI`duri auira pUriu meAtI suraMga. rAkhaDI jaDI mANika jANi ki4 NimaNi caMgu.pa pa bhahiE ki manamatha dhahi a; guNu DiI varahAra; bhANu kaDAkhalA sAhaI; mAhaI sayala saMsAra. - pulava10 pezA11 pANi ki jANi kusuma sukumAla, sarala tarala12 bhujadaMDa kiauMDa kamalinI13 nAtha, hiraNa harAvaI jotI. meAtInAM zira jAla. ragi nirupama14 adhara ji;15 adhara jityAM paravAla,16 tilakusumepama17 nAka re. lAMka18 2 lIjaI mUThi ziya19 kAmala pANi re jANi ? cAla majIda, bahulatA. ati kAmala kamala mRNAla samAna. jI pariTi paMcAnana.23 manana4 nahi upamAna. kuca bihu amIkalasA;25 paNi26 thApaNa taNI anaMga. tIcura rAkhaNahAra re hAru re dhavala bhRgu.ra namaNu na karai payAdhara yAdha ratiha30 sagrAmi; kaMcuka71 tyajai sanAhu2 re nAhu re mahAbhaDa pAmi. 66 unnata33 kukhya ki hima zikharI.34 zikharIrUpa teha paThe 36 hAra nIjharaNu;37 mAMhi re nAhu maiM jhIlatu dITha, rUpamaI 38 vidhi tAM ghaDI jAdhaDI, upama40 naI,41 kira kaMkaNa, pAi neura,42 keura43 bahaDIAMI 44 alavihu'4pa locana mIcarkha, hIMcaI hIli eki eki haduI priya karmAla re, ramila46 karNa jali eki, eki ? diI khAlI tAlI chardi4i7 rAsa. eka diI upAlaMbha re vAlari48 vilAsa, murakakSaU49 mukha mayaMkeADa, meADaI lalavalapa. aMga, vAni51 sutra vakhADaI, lADaI para nitu navara'ga, kaMTaka sa'Tipa evaDa devaDaI paIsI bhRgupa4 yalapaIpapa guNa mANu,pa6 jANuI parimalu gu. 2 pADala kalI chaI krU alI; tU. aliala57 ! ma dheAli, tUM guNaveda te sAca kAcaI mahI ma virezali.pa8 khaulasarI mada bhI...bhalupa I bhalu bhANa ali rAjI. saMpati60 viSNu sukumAlatI61 mAlatI vIsarI AjI. 2 pAlaI tehu13 purANu na; jANu na bhalu sikha ! bhRgu. alaga thika guNa bimaNuI damaNuI 14 liI rasa raga 75 . cha 74 1 ra 63 pa 68 69 70 For Private And Personal Use Only 1 73 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAtha 1 sethA. 2 bhale. 3 mAthAnu` ratnajaDita dhareNuM. 4 ke.. 5 suMdara. 6 bhavAM; bhramara. 7 nhAnuM dhanuSa. 8 paNache. 9 kaTAkSa, 10 kuMpaLa. 11 suMdara. ra hAlatA. 13 kramaLaneA che|Da. 14 upamA rahita. 15 nakkI, 16 paravALAM. 17 tilanA phUla sarakhuM, 18 De. 19 kUMpaLa. 20 vela sarakhA hAtha, 21 dAMDA. 22 jIte che; harAve che. 23 siddha, 24 sukha, 25 amRtathI bharelA kaLaze|. 26 vaLI. 27 teneA. 28 rakSaNa. 29 nAga. 30 krIDAnA 31 kAMcaLI. 32 akhtara. 33 UMcA 34 himAcaLa, 35 zikharAmAM, 36 peDU che. 37 3raNa. 38 rUpALI. 39 brahmA. * upamA. 41 jenI, 42 nUpura. 43 kaDAM. 44 hAtheAmAM, 45 amathAM. 46 ramata. 47 chaMdamAM 48 priyatamane. 49 marakalaDAM sAthe; smita hAsya karIne. 50 lacakAI jatuM; atyaMta mRdu. 51 zarIranI kAMtie. para khele che. 53 sakaTa sAthe, 54 bhramara. 55 rasikatAthI. pa6 mANe che; upabhAga kare che. 57 he bhramara. 58 valAva. 59 masta. 60 samRddhi, 61 te. 62 Aja. 63 prIti. 64 megarAnuM phUla. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir . 29 vasaMtavilAsa bAli vilasivA vivarani bhaMvara nihAlaI mAgu 1 zira; mAthe. 2 durbhAgya, AvariA INiNIguNa guNa tujha lAgu. 3 khavAya che. khAvAmAM Ave che. maru. 5 elacIne choDa, kesa garava ma tuM dhari meM zari bhamara baI, 6 araya; jagala cha le. 8 (mAlatI viraha bahu vahaI) dU havaI bhaNI 5I. 77 saNa. 9 naI, camelI. 10 sakhi ! ali caraNa na cAMpaI cAMpaIpha liI navi gaMdha. khIlI che. 11 bALarI zAthe. rUDaI dehaga lAgaI AgaI isu nibandha. lAgaI AgaI isa nibaLyuM. cha8 78 12 balasarI 13 bheda, 14 zA nita nitu carIaIka mau viruau gaMdha karaMgika mATe. 15 sAthe. 16 khAkharAnAM phUla; kesuDAM. 17 eka jAtanuM phUla. bhamara ! bhamI bhamI ra u lINuu tasa rasa raMgI. 79 18 mogarAno choDa. 19 meha bhamara bhamaMtau guNa karaI agara ja korIu joI. pAmelo; Asakta thaela. 20 acha a tINuI visaI vaMsa viNAI soI * khUbasUratIthI. 21 caMpAnI 22 mUrakha ! prema suhAtI jAti gaI ma cIti. baMta, 23 pramANe. 24 rIjhave vikasI10 ali! navamAlI bAlII1 mAMDi prIti. che. 25 madhura vacana che jenAM. 81 * 26 A. 27 ThekANe. eki thaDi (sarikhI) baula12 biu latAnavi bheu.13 bhamara! vicAri kiza1Y (kari) pAmara ! vilasi sUM beu 182 makaraMdi mAtI padminI pavinI jima nava nehi avasari levu rasu mUkaI cUkaI bhamarasu dehi. 83 bhamara? palAsa6 kara balA; AMbalI AMbalI chAMDi. kucali phalita ki tarUNI karaNI17 siu rati mAMhi. 84 damanaha8 guNi madamAtau rAtau1 rUpihiM20 bhaMgu. kaMda kusuma ramAI chAMDaI cAMpulA 21 saMga.22 iNa pari3 nitu priya rajavaIra4 maMjuvaINa Irala DAIra7 dhana dhana te guNavaMta, vasaMtavilAsa je gAI. 85 tA. ka. jaina hovA chatAM jainetara kRti tarIke vidvAnamAM I. sa. 1892 thI. paricita thaela A "vasaMtavilAsa' kAvyanA keTalAka pATha tuTatA che, tethI tapAsa karatAM koI paNa muni mahArAja tathA vidvAnanA jovAmAM A kAvyanI bIjI prata Ave to teo mane lakhI jaNavavA kRpA kare evI mArI vinaMti che. For Private And Personal Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir purAtana itihAsa ane sthApatya saMgrAhaka mAMDavagaDha saMbaMdhI lekha zrIyuta nandalAlajI loDhA ___ mAlava deza meM dhArAnagarI rAjyAntargata mAMDavagar3ha nAmaka jaina tIrtha hai, jo maMDapadurga, maMDamAcala, maMDapa, ke nAma se pracalita thA aura jahAM jainoM kI vastI bahuta thI va jaina mandira bhI jyAde the| Aja vahAM para sArA nagara khaMDahara sA dekha paDatA hai| bAdazAhI jamAne kI thoDI imArateM isa vakta maujUda haiN| jaina samAja isa vakta isako tIrtha svarUpa mAnatA hai aura yAtrArtha yAtriyoM kA AvAgamana hotA rahatA hai| isake prAcIna jaina itihAsa ke saMgraharUpa meM koI pustaka chapI ho vaisA dekhane meM nahIM AyA hai| vidvAna itihAsakAroM se merA anurodha hai ki isakA jaina itihAsa jitanA saMgRhIta ho sake ekatra karake " mAMDavagaDha kA jaina itihAsa" nAma se pustaka chapAI jAve to prAcInatA ke andhakAra meM rahA huvA itihAsa jarUra prakAza meM AvegA / mere dezATana phirane meM mAMDavagaDha sambandhI mUrtiyoM ke zilAlekhoM va dovAla vagairaha meM lage hue pattharoM vagairaha meM khude hue lekha vagairaha prApta hue haiM aura jo hote jAveMge usako kramazaH prakAzita karate jAne kA vicAra kiyA hai| maiM koI vidvAna nahIM huuN| sevAbhAva se kArya karatA hai ataH usameM truTi rahanA saMbhava hai| vAcakagaNa isake lie kSamA kareM aura usa ora merA dhyAna AkarSita karake anugRhIta kareM / (1) saM0 1541 varSe vai0 zu0 5. prA0 saM0 jAnA bhA0 rAhI putra saM0 kurapAlena bhA0 punI putra padamasI bhA0 AMbI putrI nAno yutena....mAtra zreyase zrIpArzvanAtha biMbaMkA0 pra0 tapA zrI somasuMdara saMtAne zrI lakSbhIsAgarasUribhiH // zrI maMDapadurge // zrI. ___ yaha lekha grAma maMDoda, jilA zAjApura, riyAsata gvAliyara ke jaina mandira meM pIttala dhAtu kI paMcatIrthI ke pIche hai|| (2) saMvat 1536 varSe maMDapavAstavya osavAla jJAti so0 AzA bhA0 bAMdUsutanAthAkena svazreyase zrI munisuvratasvAmibiMba kAritaM pratiSTitaM zrIbRhattapApakSe zrI udayasAgarasUribhiH / yaha lekha grAma kesUra, riyAsata dhAra ke, dazA ozavAla ke jainamandira meM zyAmapASANa kI paMcatIrthI ke pIche hai| (3) maiM zrI ratalAma sammeta zikhara spezala Trena meM yAtrArtha gayA thA usa vakta tA. 15-11-33 ko zrI bhAMdaka tIrtha meM mandira ke andara eka dhAtu kI paMcatIrthI kA lekha dekhane meM AyA, usameM saM0 1522 aura maMDapadurga likhA huvA thA, kAraNa vazAt pUrA lekha nahIM utAra sakA / (kramaza:) For Private And Personal Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sa.....mA.....cA.....ra dharmani dRka reko hiMdustAnamAM varSothI grAmophonanI rekarDA bahAra pADatI " hIjha mAsTarsa vAisa " nAmanI kaMpanI taraphathI, keTalAka samaya pahelAM "tIrunyAna sadara" nAmanuM cAra rekarDamAM samApta thatuM nATaka tAmila bhASAmAM prasiddha karavAmAM AvyuM che. A nATakamAM sarvamAnya itihAsanI IrAdApUrvaka avagaNanA karIne prabhu zrI pArzvanAtha ane prabhu zrI mahAvIrasvAmInA saMbaMdhamAM sAva kapolakalpita savAH goThavIne jainadharmane, jainadharmanA gauravabharyA itihAsane ane jainadharmanA padma mAnanIya pUjya puruSone utArI pADavAmAM AvyA che. tAmila bhASAnI A rekarDA tarapha sauthI prathama madrAsanA jaina sadhanuM dhyAna gayuM. A rekarDI dharmanidaka ane kAi paNa dharmapremInI lAgaNIne duHkhave tevA lAgavAthI te sace e vAta AkhAya jaina saMgha samakSa rajU karI. pariNAme AkhAya dezamAM e dharmanika rekarDo mATe Thera Thera sabhA bharI virAdhanA DarAvA karavAmAM AvyA ane e vAtanI jANa kaMpanIne tathA madrAsanI sarakArane karavAmAM AvI. ApaNA dareka peparamAM paNa e mATe ugra virAdhanA sUro kADhavAmAM AvyA. bIjI bAjU dhI yaMgamensa jaina seAsAITI taraphathI e rekarDo bAbata "hIjha mAsTarsa vAisa" kaMpanInI kalakattAnI heDa ApIsa sAthe patra vyavahAra - calAvavAmAM AvyA. TheraThera sabhAo bharIne batAvavAmAM Avela ugra virodha tathA dhI yugamensa jaina sosAiTI taraphathI karavAmAM AvelA patravyavahArane dhyAnamAM laine, (keTalAka patravyavahAra thayA pachI ) chevaTe kaMpanI taraphathI dhI yaMgamensa jaina seAsAiTIne nIcenI matalabane putra maLyA cheH rara......jainonA virodha dhyAnamAM letAM amee majakura rekarDe amArA lIsTamAMthI pAchI kheMcI levAnA nirNaya karyA che, amane khAtrI che ke jaina samAjane amArA A niNa yathI sAMtvana maLaze ane ame mAnIe chIe ke A rIte A prakaraNanA samAdhAna pUrNAMka aMta AvyA che." tA. 212137, naM. P/A C. A pramANe e kaMpanInI mukhyazAkhA taraphathI dhI yaMgamensa jaina patra maLavAthI A prakaraNanA lAbhadAyaka aMta AvyA che ane tethI cce che ema mAnavAmAM Ave tA te kheATu nathI. seAsATIne AveA jaina saMdhanA vijaya For Private And Personal Use Only tr shyr parantu madrAsanA zrI saMdhane, AvI dharmanidaka rekaDaeN mATe ATalA mAtrathI satoSa na thayA, eTale te zrIsaMdhe e mATe kaMika kAyadesara pagalAM bharavAmAM Ave ane e rekarDA sAme rItasarane sarakArI pratibaMdha mUkAi jAya te mATe peAtAne prayatna cAlu rAkhyA. tAjetaramAM ja A prayatnane dhArelI saphaLatA maLyAnA zubha samAcAra maLyA che. madrAsanI sarakAre e dhanika rekarDa sAme kAyadesaranA pratibaMdha jAhera karyAM che, ane A rIte A prakaraNanA saMpUrNa vijayabharyAM aMta AvyA che. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Regd. No. B. 3801 prabhu zrI mahAvIradevanA jIvana saMbaMdhI mahattvanuM prakAzana zrI jaina satya prakAza zrI mahAvIra nirvANa vizeSAMka jainati " nAmaka sAptAhika patranA abhiprAya "eka saMpUrNa ane sarvAga suMdara ' mahAvIra caritra' nI AvazyaktA svIkArI, tenA eka aMga tarIke zrI jaina satya prakAze ? A mahAvIra nirvANa vizeSAMkanI yojanA karI hatI, ane A daLadAra graMtha jotAM te yejanA phaLIbhUta thaI hoya tema jaNAya che. A aMkamAM hindI-aMgrejI temaja gujarAtImAM prabhu mahAvIranA jIvananA, vananA ke tatkAlIna samayane carcatA trIsa uparAMta lekhono samAveza thayela che. jenA lekhakomAM jaina samAjanA jANItA AcAryo, vidvAna munivara uparAMta, prasiddha jaina vidvAno che. khuzI thavAnI vAta che ke ItihAsamRti zrImAna ojhAjI jevAtA paNa AmAM sahakAra meLavI zako che. A graMtha Aje ane bhaviSyamAM paNa mahAvIra caritranA nirmANa karanArane eka upayogI sAdhana thaI paDaze e nirvivAda vAta che. samAjamAM purAtatvanA eka mAsikanI jarUra che. A mAsika je e mArge pragati karaze te samAjamAM eka jarUrI pUrti karaze temAM zaka nathI." tA. 23-1-37 DrAyala ATha pejI sAIjha, UMcI jAtanA kAgaLo, suMdara chapAI ane pRSTha saMkhyA 228 chatAM e aMkanuM chUTaka mUlya mAtra bAra AnA (TapAla kharca" juduM) ja che. TapAla kharcA:-bukapesTathI magAvanAre kula tera AnA mokalavI. vI. pI. thI magAvanArane eka rUpiyAnuM vI. pI. karavAmAM Avaze. grAhaka thanArane khAsa lAbha ! jeo be rUpiyA bharIne " zrI jaina satya prakAza " nA grAhaka tarIke pitAnuM nAma noMdhAvaze temane keI paNa jAtanA vizeSa mUlya vagara cAlu aMka tarIke A daLadAra aMka mokalavAmAM Avaze ane te uparAMta AkhA varSa daramyAna bIjA daza akA maLatA raheze. to grAhaka thavA mATe Aje ja lakhe, zrI jainadhama satyaprakAzaka samiti jezIMgabhAInI vADI, ghIkAMTA, amadAvAda (gujarAta). For Private And Personal use only