Book Title: Gruhasthano Samanya Dharma
Author(s): Chandraguptasuri
Publisher: Anekant Prakashan Jain Religious
Catalog link: https://jainqq.org/explore/009147/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gRhasthano sAmAnya dharma : saMkalana : pU. paramazAsanaprabhAvaka A.bha.zrI.vi. rAmacandrasUrIzvarajI mahArAjAnA paTTAlaMkAra pUjyapAda A.bha.zrI.vi. mukticandrasUma. sA. nA ziSyaratna pUjyapAda A.bha.zrI.vi. amaraguptasUma.sA.nA ziSya pa.pU.A.bha.zrI.vi. candraguptasU.ma. : prakAzana : zrI anekAnta prakAzana jaina rilIjIyasa TrasTa : Arthika sahakAra : pareza caMdulAla paMcamIA - ghATakopara taraphathI ha. tRmi (munnI), nikItA, dInA Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvRtti - caturtha nakala - 1000 vi. saM2069 : prAptisthAna : mukuMdabhAI ramaNalAla zAha pramodabhAI choTAlAla zAha e/504, gArDaniyA phleTa, 102, vorA AziSa nUtana nAgarika beMka sAme, 5. solIsITara roDa, vasaMtakuMja pAse, pAlaDI, malADa (IsTa), amadAvAda-380009 muMbaI-400097 jatInabhAI hemacaMda zAha komala' chAparIyA zerI mahIdharapurA surata-3 tanila amRtalAla vorA 4/74, kRSNakuMja, junA pulageTa, punA-411001. ': mudraka : priTala priTarsa pareza iMDasTrIala IsTeTa, zaMkarazeTha roDa, puNe - 411037. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gRhasthano sAmAnya dharma pradAnaM pracchannaM gRhamupagate sambhramavidhiH; priyaM kRtvA maunaM sadasi kathanaM caapyupkRteH| anutseko lakSmyA nirabhibhavasArA: parakathA:; zrute cA'santoSaH kathamanabhijAte nivsti|| anantopakArI zrI arihanta paramAtmAe A asAra saMsArathI mukta banavA upadezelA paramatAraka sarvaviratidharmane ArAdhavAnuM sadbhAgya koI virala ja laghukarmI AtmAne prApta thatuM hoya che. hiMsA, asatya, corI, maithuna ane parigraha... vagere saghaLAM ya pApanI koI paNa jAtanI pravRttino sarvathA, jIvananI antima kSaNa sudhI tyAga karI zrI vItarAga paramAtmAnI AjJA mujaba jJAnAdinI ArAdhanA karavA svarUpa dharmane sarvaviratidharma kahevAya che. bhUtakALanI koI anupama vizuddha sAdhanA jIvane sarvaviratidharma svarUpa zivamArge dorI jatI hoya che. je laghukarmI AtmAone e paramatAraka nirvANa (mokSaziva) mArge cAlavAnuM sadbhAgya prApta thayuM che, te puNyAtmAonA AnaMdanI koI ja avadhi nathI. A duHkhamaya saMsAranI bhayaMkaratAno khyAla AvyA vinA sarvaviratidharmanA ArAdhakonI sukhapUrNatAnI kalpanA koI paNa rIte karI zakAya ema nathI. A cAragatimaya saMsAranI asAratA samajyA pachI ane enAthI mukta banavAnI IcchA thayA pachI paNa badhA ja puNyAtmAone sarvaviratidharmanI ArAdhanA karavAnuM sadbhAgya ( 3 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maLe ja evo niyama nathI. koI vAra tevA prakAranI karmanI laghutA thaI nA hoya to evA AtmAone sarvaviratidharmanI prApti thatI nathI. AvA saMyogomAM e mumukSu (saMsArathI vahelAmAM vahelI take mukta thavAnI bhAvanAvALA) AtmAo; jema bane tema vahelI take, 'te paramatAraka sarvaviratidharmanI prApti thAya' evI ekamAtra bhAvanAthI gRhasthane ucita (yogya) dezavirati, samyatva ke mArgAnusArI dharmanI ArAdhanA karavA prayatnazIla bane che. jema bane tema jIvanamAM jeTalA pramANamAM pApanI nivRtti zakya bane teTalA pramANamAM pApathI nivRtta banavuM-tene dezaviratidharma kahevAya che. anAdikALathI saMsAranA sukha upara je tIvra rAga che ane du:kha upara je tIvra dveSa che te tIvrarAga ane tIvra dveSanA abhAve je deva, guru ane dharma pratye (sudeva, suguru ane saddharma pratye) zraddhA janme che tene samyatva kahevAya che. ane nyAyasaMpanna vibhava (dhana)"; "yogya -vivAha', kuTuMbanuM bharaNapoSaNa' ane 'atithisatkAra vagere ziSTAcAranA pAlanane mArgAnusAritA' kahevAya che. A rIte potAnI yogyatAnusAra mArgAnusArIpaNA vagerenI ArAdhanA karI kAlAntare jIva sarvavirati(munijIvana) ne prApta kare che. sarvathA pApanI nivRtti svarUpa sarvaviratidharmanI apekSAe dezavirati vagere dharmamAM pApanI nivRtti khUba ja alpa pramANamAM che. Ama chatAM rAga-dveSa ane mohanI prabaLatAnA kAraNe AtmAne pApanI AMzika-nivRttino paNa pariNAma prApta thato nathI. AvI sthitimAM tevA jIvone mArgAnusArI-dharmano Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadeza apAya che. e mArgAnusArI-dharmanuM vAstavika svarUpa samajAya to sarvaviratidharmanI duSkaratAno khyAla AvyA vinA nahIM rahe. atyanta duSkara evA sarvaviratidharmane ArAdhanArA munibhagavantonuM satva kharekhara ja utkaTa hoya che. enI apekSAe to mArgAnusArI-dharmanI ArAdhanA karanArAonuM sattva khUba ja alpa hoya che. paraMtu mArgAnusArI-dharmanuM svarUpa vicArIe to enI ArAdhanA mATe paNa ThIka ThIka pramANamAM sattva hovuM joIete jaNAyA vinA nahIM rahe. mArgAnusArI-sAmAnyadharmane samajAvatI vakhate upara jaNAvelA zlokamAM je jaNAvyuM che teno vicAra karavAnI jarUra che. sAmAnya rIte mokSasAdhaka dharmanI ArAdhanAmAM vikSepa karanArI artha-kAmanI Asakti che. ene dUra karavA mATe ahIM prathama dAnadharmano upadeza che. Ama paNa dharmanI ArAdhanAno mukhya uddeza rAgadveSanI pariNatine dUra karavAno che. sAmAnyagRhasthadharma ane vizeSagRhasthadharma tema ja sarvaviratidharma-e baMnne dharmanI ArAdhanA rAga-dveSanI pariNatine dUra karavA mATe upadezelI che. ApaNI rAga-dveSanI pariNati vadhe-e mATe zAstrakAraparamarSio koI paNa jAtano upadeza karatA nathI. heya-choDavAlAyaka ane upAdeya-grahaNa karavA lAyaka evA padArthonA vivekapUrvaka upadeza karavA pAchaLa rAga-dveSanI pariNati dUra karavAno ekamAtra Azaya rahyo che. pratAnuM pracchannam.." upara jaNAvelA A zlokamAM gRhasthanA sAmAnyadharmanuM khUba ja saMkSepathI paNa mArmika rIte varNana karAyuM che. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guptapaNe dAna ApavuM. ghare AvelAno saMbhramapUrvaka satkAra karavo. priya (sAmI vyaktine anukULa evuM kArya) karIne mauna dharavuM. upakAra koIe karyo hoya to sabhAmAM paNa jaNAvavo. lakSmIno garva nA karavo. utArI pADavAnI bhAvanA vinAnI bIjAnI kathA karavI. tattvazravaNamAM santoSa na dharavo. AvA prakArano sAmAnyadharma anabhijAta-akulIna mANasamAM kyAMthI hoya ? - A pramANe zlokano zabdArtha che. - ja jI 4. 5. 6. 7. upara jaNAvyA mujaba sAta prakAranA sAmAnyadharmamAM dAnadharmano ullekha sauthI pahelAM che. gRhasthajIvanamAM zatianusAra dAnadharma vinA cAle evuM nathI. 'dharmabindu'; 'dvAtriMzad dvAtriMzikA'; 'yogazataka' ane 'yogazAstra' vagere granthamAM tema ja 'dhanyakumAra-caritra' vagere granthomAM (caritragranthomAM) paNa dAnadharmanuM khUba ja spaSTapaNe nirUpaNa karAyuM che. te te granthomAM varNavelA dAnadharmano ahIM vicAra karavo che. devAdhideva zrI arihanta paramAtmAe upadezelA cAra prakAranA dharmamAM dAnano prathama ullekha che. sAmAnya rIte ApaNI pAse rahelI koI paNa vastunA pradAnane dAna kahevAya che. supAtradAna, anukaMpAdAna ane ucitadAna-A rIte dAnanA traNa prakAra che. supAtra-dAnAdino samAveza 'dharmopagrahakara'dAnamAM thAya che. ApanAra ane lenAra-e bannene je dAnathI dharmanI 6 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prApti thAya che eTale ke dharma mATe je dAna upakArane karanAruM bane che tene dharmopagrahakara dAna kahevAya che. jJAna-dAna ane abhayadAnano adhikAra mukhyapaNe pU. sAdhubhagavantone ja hovAthI tenI prasaMgathI sAmAnya vicAraNA karIne ahIM dharmopagrahakara dAnarUpe supAtradAnAdino vicAra karavo che. kAraNa ke gRhasthanA sAmAnyadharmano ja ahIM vicAra karavo che ane temAM mukhyapaNe te eka supAtradAna ja samAya che. vidhipUrvaka dharmasaMbandhI jJAnanuM yogya jIvone dAna karavuM te jJAnadAna che. bhavanistAraka pU. gurubhagavantanI upAsanA dvArA sarva viSayamAM nizcayasvarUpa jJAna jemane che; evA vizuddhavacanavALA ane pU. gurudevazrInI anumatine pAmelA pU. AcArya-bhagavantAdi mahAtmAo jJAnadAnanA dAtA che. jJAnanuM pradAna karanArAomAM AvI yogyatA na hoya to teo vidhipUrvaka jJAnanuM dAna karavA samartha nahi bane. samarthajJAnadAtAo yogya jIvone ja dharmasaMbandhI ja jJAnanuM pradAna kare che. A rIte karAtA zAnadAnane grahaNa karanArA AtmAo zuzruSA (sAMbhaLavAnI IcchA) ane jijJAsA (jANavAnI IcchA) vagere guNasaMpanna hovA joIe. anyathA jJAnanuM pradAna sarvathA arthahIna banI jAya che. jyAM pANInI sera ja na hoya tyAM tevA prakAranI bhUmimAM khodavAthI pANI kaI rIte maLe? AvI ja sthiti zuzruSAdi guNathI hIna evA lokone jJAnanuM dAna karavAthI thAya Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNA mana, vacana ane kAyAnI koI paNa pravRttithI ke nivRttithI jIvone bhaya na thAya-evI pravRttine ke nivRttine abhayadAna kahevAya che. sarvathA abhayadAna ApavAnuM sAmarthya mAtra pU. sAdhu-sAdhvIjIone prApta thAya che. gRhastho to khUba ja alpa pramANamAM abhayadAna ApavA samartha bane che. moTA bhAge gRhastho, 'dharmopagrahakara dAna nA ja adhikArI che. vahelAmAM vahelI take zAnadAna ane sarvathA abhayadAna ApavAnuM sadbhAgya maLe-evI ekamAtra bhAvanAthI dharmopagrahakara-dAna ApavAthI kharekhara ja te dAna; dAtA ane gRhItA (lenAra)-baMnnenA mATe dharmanuM kAraNa bane che. sAmAnya rIte dAtAne ane dAnane grahaNa karanArAne tema ja dAnane jonArAne je dAna dharmaprAptinuM kAraNa bane che-te dAnane dharmopagrahakaradAna kahevAya che. AhArAdinA viSayamAM thatuM A dAna rogIne apAtA pathyanI jema khUba ja hitakara thatuM hoya che. zradhA ane satkArapUrvaka ucita avasare bIjAne pIDA na thAyae rIte dAna apAya to te suparizuddha dAna che. mAtA-pitAdi gurujanonI saMmatipUrvaka nyAyapArjita vittanA (dhananA) ekamAtra upayogathI apAtA dAnane ja ahIM dAna tarIke varNavyuM che. dAtAnA potAnA parijano (najIkanAM sagAM, nokara vagere) daridra hoya to temanI daridratA dUra karyA vinA dAtAe dAna ApavuM joIe nahi. anyathA dAna dharmopagrahane karanAruM nahi bane-e dAnadharmanA arthI janoe niraMtara yAda rAkhavuM joIe. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ama joIe to vartamAnamAM pahelAM karatAM dAnadharma ThIka ThIka vadhyo che. parantu upara jaNAvelI zAstrakAraparamarSinI vAtano vicAra karIe to tene dAnadharma kahevAnuM koI paNa rIte ucita jaNAze nahi. anyAyathI prApta dhana Aje moTA bhAge dAnadharma mATe vaparAya che. koI paNa jAtanA sa6 - asa(sArAnarasA)no vicAra karyA vinA thatI A dAnanI pravRttithI, nathI dhananI mUccha UtaratI ke nathI koIne dharmopagraha thato. koI jIvavizeSane tenI yogyatAvizeSanA kAraNe dharmopagraha thAya che-te judI vAta. mAtra ApavAnI pravRtti ja jANe dAna na hoya-e rIte dAnamAM pravRtti karanArAonI saMkhyA Aje khUba ja vadhI rahI che. AjanI dAnanI pravRttimAM ane graMthakArazrIe darzAvelI dAnanI pravRttimAM ghaNuM antara che. Ama chatAM e aMge saheja paNa vicAravAnI jarUra jaNAtI nathI-e eka vicitra durdazAnuM lakSaNa che. anantajJAnIoe nyAyathI prApta thayelA dhananI anarthatAnuM paribhAvana karIne dhananI mUccha utAravA mATe dAnadharmano upadeza karyo che. dhananI asthiratAne samajIne tenI mUccha utAravA mATe potAnI pAsenA dhanAdinuM pradAna thAya to te dAna sva-parane potAne-bIjAne) dharmanA upagrahane karanAruM bane. ApavAthI maLe che-e bhAvanAthI dAna karavAthI svaparane dharmopagraha na thAya. vastu che te choDavAlAyaka che, rAkhavA jevI nathI, Aje nahi to kAle game tyAre te nAza pAmavAnI che ane tenI Asati bhayaMkara che... AvuM vicArIne-samajIne dAna Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apAya to dhananI mUrchA kema na Utare? paraMtu ApavAthI jyAM meLavavAnI ja bhAvanA hoya tyAM dhananI mUrchA UtaravAnuM koI ja kAraNa nathI. sArI bhAvanAthI ApeluM dAna sAmA AtmAne hitakara banyA vinA nahi rahe. vastu che mATe ApavAnuM che; vastu meLavavI che mATe nathI ApavAnuM-A vAta dAna karanArAe koI paNa saMyogomAM bhUlavI nahi joIe. e vAta Aje lagabhaga vIsarAI gaI che. enuM sthAna, 'ApavAthI maLe che'-AvI vRttie lIdhuM che. AnuM mukhya kAraNa pArakA paise bhavyAtibhavya sthAnAdi banAvavAnI vRtti che. AvI vRttinA kAraNe te te vastunA Ayojako navI navI yojanAo zreNIbaddha mUkatA jAya che. ane AkarSaka evI te yojanAo mATe nAmanAdinA lobhiyA dAtAo dAnane varasAvatA ja jAya che. AvI rIte taiyAra thayelAM sthAnAdimAM divase divase saMklezanuM vAtAvaraNa vadhatuM jAya che. bhAva to bilakula Avato nathI... AvI jAtanI kaMIkeTalIya phariyAdo chellAM 15-20 varasathI ApaNe sAMbhaLatA AvyA chIe. AvI viSamasthitine aTakAvavA Aje dAnanI rItamAM jaDamULamAMthI pheraphAra karavAnI AvazyakatA che. sthAnAdi vinA calAvI letAM zIkhI levuM joIe, paNa ayogya rIte dAnAdi dvArA sthAnAdi nahi banAvavAM joIe. sosAyaTI sosAyaTIe upAzrayAdi banAvI ApavAthI ane te mATe kAyamI phaMDa vagere karAvI ApavAthI lokone pArakA paise dharma karavAnI bahu ja majA Ave che. sosAyaTI sosAyaTIe ja nahi, ghare ghare upAzrayAdi banAve paNa potAnA paise banAve. bIjAnI pAse paisA mAMgIne te banAvI ApavAnI jarUra nathI. AvI pravRttinA kAraNe ayogya 10 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAsanaprabhAva rIte thanArI dAnAdinI pravRttimAM ApaNe jANe-ajANe sahabhAgI banatA hoIe chIe. anantajJAnIonI AjJA mujaba ApaNe ArAdhanA to karI zakatA nathI, paraMtu teozrInI AjJAthI viparIta dAnAdinI pravRttimAM ApaNe zA mATe bhAga levo joIe? AnI sAme dalIlo to ghaNI karI zakAya che ke sukhI zrAvako AvI rIte madhyamavarganA jaina bhAIone ArAdhanAnI anukULatA karI Ape to zuM vAMdho che? A paNa sAdharmika bhatino ja eka prakAra che ne? dhananI mUrchA utAravA mATenuM ja A eka sAdhana che ne? puNyAnubaMdhI puNyanuM kAraNa che ne? zAsanaprabhAvanAnuM ja A eka suMdara anuSThAna che ne?... A badhA praznonA javAbamAM eTaluM ja jaNAvavAnuM ke dharma to zrI vItarAga paramAtmAnI paramatAraka AjJA mujaba karavAno. zAsananI prabhAvanA paNa e rIte ja karavAnI. sAdharmikane sahAyabhUta thavA mATenA bIjA ghaNA mArga che. pArakA paise dharma karAvavAthI sAdharmikabhati na thAya. mUccha utAravAno paNa A mArga nathI. e mATe nAmano moha jato karavo paDe. nAma vagara kAma karavAnuM je divase dila thaze te divase dAtA pAtrane zodhyA karaze. Aje dAtAne zodhavA paDe che. e paNa pUrNa paisA ApyA vinA saMpUrNano lAbha lenArA ! AvA nAmanAdinA lobhathI dAna ApavAthI puNyAnubaMdhI puNya na baMdhAya. je divase dAna aMgenuM nAma lakhAI jAya te divase dAnanuM phala pUrNa thAya. nAmanA mATe karAyelo dAnadharma koI rIte phaLavAno nathI. nAmanA mATe dAna ApanArAo dhanane bhUMDuM mAnatA ja nathI. mATe dAna ApavA -(11) Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chatAM temanI dhananI mUrchA UtaratI nathI. paiso kacarAjevo lAge to nAma lakhAvavAnuM mana nahi thAya. koI mANase rastAmAM kacaro nAkhyA pachI kadI nAma ApyuM sAMbhaLyuM che ke-'A kacaro meM nAkhyo che !'? paiso kacarAjevo lAge to dAna ApavAnuM, divAlo cItaravA mATe dAna nathI ApavuM. dAna karavAthI dharma na thAya, dAna pace to dharma thAya. nAma mATe dAna ApavuM e dAnanuM ajIrNa che. khAtAM khAtAM zakti nathI AvatI, khAdheluM pace to zati Ave, nahi to ajIrNa thAya. tema; 'A rIte to A rIte, nAma mATe ApatAM ApatAM paNa dAnadharmano abhyAsa paDaze'-evuM mAnavuM e bhayaMkara ajJAnatA che. AvA dAnathI; na to dhananI mUrchA Utare che ke na to dAnano abhyAsa paDe che, mAtra nAmanA vadhAravAno ja abhyAsa paDe che. chatAMya Avo dAnadharma karanArA ane teno upadeza ApanArAono ya Aje toTo nathI. sarakhesarakhAno yoga thayo hovAthI AvI paNa pravRttimAM zAsanaprabhAvakatAnAM darzana thAya che-e adbhuta che ! paraMtu ethI vadhAre adbhuta to e che ke AvI zAsanaprabhAvanAnA draSTA mahAtmAo che!! jyAM sudhI sAdhu pAse mAnanI apekSA che ane gRhastha pAse lAlaca che, tyAM sudhI guptapaNe dAna thAya e zakya ja nathI. kharI rIte to mahAtmAonI javAbadArI che ketattvAtattvanA vivekapUrvaka jijJAsuone spaSTa khyAla Apavo, paraMtu e zakya lAgatuM nathI. paristhiti khUba ja vicitra che. A rIte upara jaNAvyA mujaba nyAyathI prApta thayeluM dhana; tenI uparanI mUrchA dUra karavA mATe dAnanA kAmamAM vAparavuM 12 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joIe. A dAna paNa zraddhA ane satkAra pUrvaka ApavuM joIe. artha anarthasvarUpa che, enI Asati toDyA vinA chUTako nathI, ane e mATe dAna vinA bIjo koI upAya ja nathI... ItyAdi pariNAmane zraddhA kahevAya che. sAmethI levA AvelAne paNa aucityapUrvaka ApatI vakhate khUba ja bhatithI ApavuMtene satkArathI yukata dAna kahevAya che. pUrve kahI gayA mujaba Aje dAnadharma aMgenuM svarUpa ja taddana viparIta thayuM che. eTale zraddhA ane satkAra pUrvakanA dAnanI vAta lagabhaga zAstranA pAne ja jovA maLe. cAlu vyavahAramAM tenAM darzana thAya evI saMbhAvanA nahivat che. dhananI mUccha utAravAno bhAva to lagabhaga adazya banI gayo che. tethI ja mAtra vyavahAranA kAraNe athavA to mAtra kIrti Adi mATe karAtA dAnamAMthI zraddhA ke satkAre paNa lagabhaga vidAya lIdhI che. dAna ApavAno prasaMga Ave to dAtAne AnaMda thAya. grAhakane jovAthI te yAcaka na lAge parantu dharmanI ArAdhanAmAM sahAya karanAra upakArI lAge. upakArIno satkAra kaI rIte karAya-e samajAvavuM na paDe. dAnanI pAchaLano Azaya ja malina thayo hovAthI satkArapUrvakanA dAnanI to AzA sevAya ja nahi. paraMtu "vAtavAtamAM zAnA cAlyA Avo cho? tamArA mATe kamAtA nathI, amane paNa bairAchokarA che-kuTuMba che, tamane lokone maphatanuM khAvAnI Teva paDI gaI che, saranAmuM ApatA jAo, sagavaDa haze to jaNAvazuM..." ItyAdi rIte tiraskAra na thAya to grAhakanuM sadbhAgya samajavuM. AvA vakhate ApavA mATenA ApaNA saMyogo na hoya topaNa grAhakane AvakArI sAcI Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hakIkata khUba ja namratApUrvaka jaNAvIne kahevuM ke 'saranAmuM Apo! sagavaDa thaze eTale turata ja jaNAvIza...' vagere vacanothI satkAra karyA vinA rahevuM nahi-ema zAstra pharamAve che. dAtA, jema bane tema ochuM ApavuM paDe evI vetaraNamAM hoya ane lenAra jema bane tema vadhu khaMkheravAnI vetaraNamAM hoya tyAM zraddhA ane satkAranI vAtano meLa na jAme. dhana che to ApavAnuM che, kamAIne ApavAnuM nathI. jIvanavyavahAra sidAya e rIte paNa ApavAnuM nathI. yathAzakti ja ApavAnuM che, to anantajJAnIonI AjJA mujaba zraddhA ane satkAra pUrvaka kema na ApavuM? pUrve jaNAvyA mujaba zraddhA ane satkAra pUrvaka dAnanI pravRtti thAya to dhananI mUrchA kSaNavAramAM Utare. gRhasthajIvanamAM arthakAmanI pravRtti karatAM paNa tenI AsaktinuM pApa ghaNuM che. jIvanamAM potAne athavA to potAnA svajanAdine artha ane kAmano paribhoga keTalo, ane tenI apekSAe artha ane kAmanI AsakRti keTalI-teno vicAra karavo joIe. Asakita ochI na thAya to mahAraMbha ane mahAparigraha svarUpa pApanA bhAjana banI narakAdigatimAM javAnuM thAya-eno jene khyAla che evA jIvo ja AsatinA uccheda mATe zraddhA ane satkAra pUrvaka dAnamAM pravRtti karatA hoya che. vivekapUrvaka audAryapUrNa zraddhAdithI kareluM dAna kharekhara ja dharmopagrahane karanAruM bane che. ApaNe mAtra dhananI mUrchA utAravA mATe dAna karIe chIe, koInI upara upakAra karavA mATe e dAna nathI-e bhUlavuM joIe nahi. ApaNo 14 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka eka paiso lekhe lAgavo joIe ane UgI nIkaLavo joIeAvI bhAvanA vyAjabI nathI. anantajJAnInI AjJA mujaba vivekapUrvaka karelA dAnathI ApaNI dhana uparanI mUrchA UtarI gaI to samajavuM ke ApaNo paiso lekhe lAgyo che, dhana para mamatva na hoya eTale ApaNo paiso UgI nIkaLyo che. bAkI to dAna ApyA pachI paNa ApaNane e paiso ApaNo ja lAgyA kare to evA dAnane suparizuddha dAna kahevAya nahi. pAtrApAtrano viveka dAna ApatAM pUrve karIe te to barAbara, parantu dAna ApyA pachI paNa satata e ja viveka cAlyA karee barAbara nathI. AvI pravRttinA kAraNe dAna lenArane zaramAvuM paDe che, ane pastAvo thAya che ke AvA mANasa pAsethI meM dAna kyAM lIdhuM? AvA saMyogomAM evuM dAna; lenArane dharmopagrahane karanAruM banatuM nathI. dAtAne paNa ApI dIdhelA dAna pratye mamatva hovAthI dharmopagrahakara te dAna thatuM nathI. AthI samajI zakAze ke dharmopagrahakara dAna mATe dhanasaMbaMdhI mamatva saheja paNa hovuM nA joIe. joke bolavAjeTaluM te saraLa nathI. dhana chUTI jAya, paraMtu 'meM choDayuM che,' e chUTe tyAre mAnavuM ke dharmopagrahakara dAnano pariNAma pragaTyo. mAtra Asakita dUra karavAnI ja bhAvanAthI dAna thAya to koI ja prazna udbhavato nathI. paraMtu dAna ApIne sAmI vyakti upara upakAra karavAnI bhAvanA hovAthI koI prazna ja bAkI raheto nathI, badhA ja prazno UbhA thAya che. dAna karIne ApaNe ApaNI jAta upara upakAra karavAno che, sAmI vyati upara upakAra karavAno nathI. 15 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara jaNAvyA mujaba, dhanathI thayelI mamatAno nAza karavA mATe dAna, nyAyopAtta vittathI ApavuM joIe ane potAnA mAtApitAdi gurujanonI saMmatipUrvaka ApavuM joIe. Ama paNa arthanA upArjanamAM pratibaddhacittavALA (rAgI) gRhasthane koI paNa lAbhanI prApti thAya to te badhuM ja mAtApitAne samarpita karI devAnuM vidhAna che. eTale dhanano mAlika pote na hovAthI potAnI IcchA pramANe dAna karI na zake. ApaNe kamAtA hoIe topaNa mAtApitAnI IcchA thatI na hovAthI temane pUchayA vinA paNa dAna karavAnI saMmati apAya nahi. AvA vakhate game te rIte mAtApitAno dAna mATe utsAha vadhe-e mATe prayatna karavo joIe. nahi to anta kamAvavAnI pravRtti paNa baMdha karavI joIe. AthI vizeSa A viSayamAM vicAravAnI AvazyaktA che, je pU. gItArtha gurubhagavanta pAsethI vicArI levuM joIe. nyAyopAtta vitta ja dAnamAM vAparavAno Agraha hovo joIe. Aje A viSayamAM hada uparAnta chUTa apAya che te anucita che. enI pAchaLa dAnadharma pratyeno prema kAraNa nathI. parantu game te rIte pote nakkI karelAM kahevAtAM zAsanaprabhAvaka kAryo pAra pADavAnI vRtti kAma kare che. aNasamajathI koI vAra anyAyanuM dhana AvI gayuM hoya tene ekavAra potAnA nAma vinA dAnamAM vAparIne bIjI vAra anyAyanuM dhana grahaNa nahi karavAno daDha nirNaya karI laIe-e eka judI vAta che. ane anyAyopAtta vittathI dAna karavAnI anumati ApavI-e judI vAta che. be naMbaranA paisAe be naMbarano vahIvaTa dhArmika TrasTomAM ghAlyo. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ethI saravALe lAbha Ayojakone thato hoya che. emAM dharma keTalo ane TrasTa keTalo-e pUchavAno koI artha ja nathI. pUrve jaNAvyA mujaba gRhasthapaNAmAM AraMbhasamAraMbhanuM pApa ghaNuM moTuM che. emAM paNa artha-kAmano lobha bhaLe to pApa ethIya ghaNuM moTuM thAya che. dAnadharmanA abhyAsathI artha ane kAmanI IcchA upara niyaMtraNa cokkasa lAvI zakAya che. artha ane kAmanI IcchA bhayaMkara che-te samajAya to parigraha haLavo karI zakAya. dAna, parigrahathI mukAvA mATe che, adhika parigrahane bhego karavA mATe nathI. kahevAno Azaya eTalo ja che ke-nyAyasampanna vibhavano svAmI evo gurnAdisammata dAtA, nigraMtha pU. gurubhagavantosvarUpa grAhakane niravadya azana-pAna-zasyAvasati pramukhanuM (dayanuM yogya kALe zraddhA-satkArapUrvaka je dAna kare che te mukhyapaNe dharmopagrahakara supAtradAna che. dIna, duHkhI, daridra ane nokarI vagere mATe taddana asamartha evAM anukampApAtrone karuNAnvita hRdaye vivekapUrvaka je dAna apAya che te dAna dharmopagrahakara anukampAdAna che. bhagavAna zrI jinezvaradevanI paramatAraka AjJA mujaba anukaMpAdAna vivekI jano khUba ja udAratApUrvaka kare to zAsana-prabhAvanAnuM te kAraNa banyA vinA nahi rahe. anukampA ke bhatinAM pAtra jeo nathI evA pAtrAbhAsone aucitya khAtara je apAya che, tene ucitadAna kahevAya che. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'pratAnuM pracchanna.....'A zlokano vicAra karatI vakhate prasaMgathI upara jaNAvyA mujaba dAnAdisaMbaMdhI vicAraNA karI. e viSayamAM zlokamAM eTaluM ja pharamAvyuM che ke evuM paNa dAna pracchanna-gusa hovuM joIe. je paNa dAna ApaNe ApIe tenI khabara, lenAra ane ApanAra sivAya bIjA koIne paNa paDavI nA joIe. e sAmAnya-dharma che. "pratAnuM pradachanna... A zlokathI je sAmAnya-dharmanuM svarUpa jaNAvyuM che-eno vicAra karIe to vizeSadharmanuM svarUpa kevuM haze, enI saheja paNa kalpanA karI zakAze. laukika rIte paNa dAnanuM svarUpa jaNAvatI vakhate khUba ja dhyAnamAM rAkhavA jevI vAta jaNAvI che. e mujaba dAna gupta rIte ApavAmAM dAnano mukhya Azaya cokkasa ja sacavAya che. dhananI mUrchA utAravA mATe apAtuM dAna; dAnanA ahaMkArathI mUccha utAranAruM banatuM nathI. koIne paNa khabara na paDe e rIte pracchannapaNe dAna ApavAthI dAtA ahaMkArathI sahajapaNe ja dUra rahe che. AthI samajI zakAze ke dAnanI pracchannatA keTalI Avazyaka che. jyAM dAna ApatI vakhate koIne paNa khabara na paDe-e aMge khyAla rAkhavAnuM jaNAvyuM che, tyAM dAna ApyA pachI nAma lakhAvavAnI vAta vicAravAnI ja rahetI nathI. sAmI vyakti ke saMsthAnA kAryakartAo koIvAra nAma Ape ke lakhe-e judI vAta che. evA vakhate koI paNa saMyogomAM dAtAe to evI IcchA paNa rAkhavI nA joIe. vartamAnamAM dAtAone AkarSavA mATe aneka jAtanAM Ayojano karAtAM hoya che. paramArthapaNe vicAravAthI samajAze ke-e Ayojano vastutaH Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAnanA uddezanI siddhine karanArAM nathI. nAmanA-kIrti AdinA upArjana mATe dAna nathI. parigrahanI Asatine dUra karavAnA AzayathI pravartelA dAnadharmathI jo nAmanAdinA upArjananI ja bhAvanA hoya to te khUba ja kharAba che. 'nAmanAdi mATe paNa dAna kare che ne?' -AvuM vicAravAnA badale 'dAnathI nAmanAdi meLave che AvuM vicAravuM joIe. lADavAmAM jhera che ane jheravALA paNa lADavA che-A bemAM je bhAva chupAyo che tene pArakhI zakanArane upara jaNAvelI vicAraNAonA bhedane samajAvavAnI jarUra nathI. teo te baMnne vacceno bheda barAbara samajI zake che. dAnanI pracchannatAnI anivAryatA samajavA zrI zAlibhadrajInuM daSTAnta yAda rAkhavA jevuM che. pUrvabhavamAM taddana daridra avasthAmAM raDI-raDIne lokonI maherabAnIthI khIra meLavI hatI. e vAparatAM pUrve potAne tyAM padhArelA tapasvI muni mahAtmAne potAnI thALImAMnI badhI ja khIra vahorAvI dIdhI. tyAre bIjI khIra che ke nahi tema ja potAne vAparavA maLaze ke nahi tenI khabara na hatI. tema chatAM potAnI mAtAne paNa temaNe kahyuM nathI ke meM khIra vahorAvI dIdhI che. A pracchanna supAtradAnanA acinya sAmarthyathI upArjelA puNyAnubandhI puNyanA kAraNe zrI zAlibhadrajI svarUpe teo jamyA. teozrInI Rddhine yAda karanArAoe; teozrIe pUrvabhave Apela pracchanna supAtradAnane paNa yAda rAkhavuM joIe. Aje A viSayamAM khUba audAsInya sevAya che. pApa pracchannapaNe karavAnA svabhAvavALA paNa dAna pracchannapaNe ApatA nathI ! jJAnI bhagavanto to ( 19 ) Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharamAve che ke dAna pracchannapaNe ApavAnI jarUra che ane pApane pragaTa karavAnI jarUra che. pApa pragaTa karavAthI pApa nAza pAme che ane dAna pracchannapaNe-guptapaNe ApavAthI e dAna anubaMdhavALuM bane che. pracchannapaNe dAna ApavAthI baMdhAyela puNyAnubaMdhI puNyanA uddayamAM maLeluM sukha Asakita to nathI karAvatuM, AgaLa vadhIne zAlibhadrajInI jema e pracchannapaNe ApeluM supAtradAna ja krame karIne abhayadAnanA mArge laI jAya che... Ama chatAM moTAbhAganA dharmAtmAonI Aje e hAlata che ke pApa pracchannapaNe karavAnA kAraNe pApano anubaMdha paDacA kare che ane dAna pragaTapaNe ApavAthI dAna nAza pAme che. InkamaTeksavALAne 'cAMllo' je rIte kare te rIte supAtradAna ApavAnI taiyArI Avaze te divase supAtradAnanI pracchannatA samajAI ema mAnavuM. paNa e saheluM nathI. nyAyathI kamAvavuM haju saheluM che paNa nAma vagara dAna ApavuM saheluM nathI. upara jaNAvyA mujaba vidhipUrvaka dAna ApavAthI puNyAnubandhI puNya baMdhAya che. puNyanA udayamAM paNa manane AsaktithI dUra rAkhanAruM ane koIvAra te pUrNa thayA bAda tenA abhAve koI paNa sukhanAM sAdhana na rahevA chatAM dharmabhAvanAne surakSita rAkhanAruM je puNya che; tene puNyAnubaMdhI puNya kahevAya che. 'dhanyacaritra'mAM A vAtane samajAvatAM tyAM varNavelo zrI guNasArazreSThIno vRttAnta yAda rAkhavo joIe. paramadhArmikavRttivALA 'zrI guNasAra' nAmanA zreSThI hatA. bhUtakALanA puNyaprakarSe artha ane kAmanI koI ja kamInA 20 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na hatI. parantu puNyano udaya dhIre dhIre kSINa thavAthI artha ane kAma kSINa thavA mAMDyA. thoDA kALa pachI to evI sthiti AvI lAgI ke savAre sAMjanI ciMtA ane sAMje savAranI ciMtA karavAno vakhata Avyo. sAta peDhIe paNa na khUTe evI saMpatti eka TaMka cAle eTalI paNa rahevA na pAmI. paraMtu AvI sthitimAM paNa zeThanI dhArmika vRttimAM koI ja pharaka nA paDyo. zrI vItarAga paramAtmAnA paramatAraka zAsananA paramArthane pAmelA hovAthI saMpattino abhAva vipattinuM kAraNa na banyo ke dhArmika zraddhAne vicalita karanAro na banyo. puNyathI maLelI lakSmI puNya pUruM thavAthI jAya-emAM Azcarya na hatuM. jIvanA ane jaDa padArthonA svarUpane jeo paramArthathI jANe che teone AvI sthitimAM koI zoka thato nathI, e thavAnuM kAraNa paNa nathI. AvI viSama sthitimAM ekavAra zrI guNasAra zreSThIne temanAM dharmapatnIe kahyuM ke-"mArA pitAjI pAse jaI Avo; cokkasa ja teo tamone thoDuM-ghaNuM dhana Apaze'; te vakhate 'zrI guNasAra zeThe temane jaNAvyuM ke "AvI sthitimAM tyAM na javAya'. paraMtu potAnI patnInI haThanA kAraNe zrI guNasAra zreSThIe potAnA sasarAne tyAM javAnuM svIkAryuM. traNa divasano rasto hato. cAlIne ja javAnuM hatuM. "pahelA divase upavAsa; bIje divase pAraNuM, trIje divase upavAsa ane cothe divase potAnA pitAjIne tyAM pAraNuM karaze-" AvI gaNatarIthI patnIe eka divasanuM bhAtuM bAMdhI ApyuM. te laIne zrI guNasAra zeThe sAsare javA prayANa karyuM. pahelA divase to upavAsa hato; - 21 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIje divase madhyAhane pAraNuM karavA mArgamAM eka nadInA kinAre beThA. e vakhate temane vicAra Avyo ke "koI sAdhumahAtmAno yoga maLe to teozrIne dAna ApI (vahorAvIne) pAraNuM karuM !" sadbhAgye eTalIvAramAM to mAsakSamaNa (30 upavAsa) nA pAraNe (pUrNa thaye) sAdhu mahAtmA tyAM padhAryA, jemane e pUrve gAmamAM pANI maLyuM hatuM; parantu bhikSA (anna) maLI na hatI. e mahAtmAne zrI guNasAra zreSThIe potAnI pAsenuM badhuM ja bhAtuM vahorAvI dIdhuM. zeThano vinaya, bahumAna ane bhAvanAdine joIne mahAtmAe paNa te laI lIdhuM. tyAra bAda mahAtmA to anyatra vihAra karI gayA. A bAju zrI guNasAra zreSThI pAse have pAraNA mATe kAMI ja na hovAthI temaNe chaTha (ra upavAsa) nuM paccakakhANa (pratijJA) karyuM. A rIte mahAtmAne ApelA dAnathI teo khUba ja AnaMdita banI, tenI manamAM anumodanA karatAM karatAM AgaLa cAlavA lAgyA. anukrame teo sasarAnA gAme pahoMcyA. bajAramAM sasarAnI dukAna uparathI jatI vakhate sasarAe ane sALAoe temane joyA. Ama chatAM teoe jANe joyA ja nathI evo vartAva karyo. ane uparathI paraspara sUcanA ApI ke tene moTuM nA ApavuM, nahi to te gaLe paDaze." A badhuM zrI guNasAra zreSThInI dhAraNA mujabanuM ja hatuM, navuM na hatuM. manamAM teone lAgyuM ke patnInA AgrahanA kAraNe huM ahIM Avyo te sAruM nA karyuM. potAnuM mahattva gumAvyuM,' sAthe ema paNa lAgyuM ke huM ahIM Avyo na hota to munibhagavantane dAna ApavAno lAbha -22) Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maLata nahi; je thayuM te sAruM ja thayuM -AvAM vicAramAM ne vicAramAM teo sasarAnA ghare pahoMcyA. traNa divasanA upavAsa che. ATalo page pravAsa karI AvyA che. thAka ane bhUkhano pAra nathI. parantu gharamAM paNa koI AvakAratuM nathI. tyAM khAvApIvAnI vAta ja kyAMthI hoya? gharanI bahAra khullAmAM teo beThA che. temanA sasarA ane sALAo jyAre AvyA tyAre temanI sAthe thoDuM-ghaNuM jamI lIdhuM. e paNa Adara ane bahumAna vinA. jamyA bAda sasarAe pUchayuM kyAre javAnA cho?' tyAre temaNe kahyuM, "savAre'tyAre sasarAe kahyuM ke "vahelI savAre ja jaje ! nahi to taDako lAgaze' te vakhate temaNe kahyuM ke tema ja karIza" rAte osarImAM ja UMdhIne savAre temaNe potAnA ghara tarapha prayANa karyuM. mArgamAM e jagyA AvI ke jyAM temaNe muni bhagavantane dAna ApyuM hatuM. kSaNavAra e jagyAmAM besI muni mahAtmAne vahorAvyAnI vAtanuM anusmaraNa karatAM khUba ja AnaMda thayo. tyAMthI ghara tarapha jatI vakhate teone vicAra Avyo ke A sAta divasamAM ghare devuM thayuM haze. maLyuM to kAMI nathI. tethI ahIM rahelA goLa-corasa suMdara AkAravALA thoDA paththara laI jAuM! je vyApArI lokone vajananA mATe upayogI hovAthI tene vecIne thoDuM-ghaNuM devuM dUra karI zakAze. nahIM vecAya to muni bhagavantane dAna ApyAnI puNyabhUminuM anusmaraNa (yAdagIrI) banI raheze-ema ciMtavI potAnI anukULatA mujaba jeTalA paththara levAya eTalA lIdhA ane mAthe UMcakIne AgaLa cAlavA mAMDyA. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahIM temanA ghare temanAM dharmapatnI rAha joI rahyAM che. sAmethI AvatA svAmIne joIne levA jAya che. svAmInA mAthe poTaluM joIne vicAre che ke pitAzrIe ThIka ThIka ApyuM lAge che. potAnA svAmI pAsethI poTaluM laI lIdhuM ane kahyuM ke "mArA pitAjIe ATaluM ApyuM hatuM to eka majUra karI lIdho hota to na cAlata? jAte zA mATe UMcakIne lAvyA?' zeThe kahyuM ke "tArA pitAjIe zuM ApyuM che-te mAruM mana jANe che." e sAMbhaLIne zeThANIne thayuM ke "ATaluM ApyA chatAM santoSa nathI. kharekhara ja jamAI ane yama-baMnne koI divasa dharAya nahi." ghare AvIne utsAhapUrvaka jamaNanI taiyArI karavA mAMDI. have potAnA pitAjI dvArA ghaNuM dhana maLyuM che ema mAnIne dukAnethI udhAra sAmagrI lAvIne rasoI banAvI, ane svAmIne jamavA besADyA. tyAra bAda "mArA pitAjIe zuM ApyuM che te huM jouM chuM!' ema kahIne bAjAnI bIjI rUmamAM poTaluM laI gayA. kholIne jovAthI aMdara atyanta kImatI tejasvI ratno jaNAyAM. harSanA AvegapUrvaka ratno ApyAM, ratno ApyAM' ema saMbhramapUrvakanAM temanAM vacana sAMbhaLI zeTha vicAre che ke zuM kahevuM A mugdha strIne paththara ane ratnano pharaka paNa e samajI zakatI nathI.' jamavAnuM patI gayA pachI zeTha tyAM gayA. paththaranA badale ratno joIne kSaNavAra zeTha Azcarya pAmyA. patnInI pAse besIne gharethI nIkaLIne sAsare jaIne ghare pAchA AvyA tyAM sudhIno samagra vRttAnta zeThe jaNAvyo. munibhagavantane dAna ApyAnI vAta vistArathI samajAvatAM kahyuM ke "priye ! munibhagavantane dAna ApatI vakhate je bhAva Avyo hato tenuM zuM varNana karuM ! evo bhAva ( 24 - Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je bIjIvAra ke trIjIvAra Ave to A bhavabhramaNano anta AvyA vinA nahIM rahe. cokkasa ja koI divya prabhAve acinya evA dAnadharmanA sAmarthyathI paththaro ratnarUpe pariNamyA che.' kahevAno Azaya eTalo ja che ke A prasaMga uparathI samajI zakAze ke nirAzasabhAve (koI paNa jAtanA sAMsArika phaLanI IcchA vinA) karAtA dharmathI puNyAnubaMdhI puNya banyAya topaNa tenA yoge maLanArI paugalika sukha-sAmagrImAM dharmAtmAne Asati thatI nathI. A rIte supAtradAna paNa pracchannapaNe ApavAnuM lagabhaga zakya banatuM nathI-AvI sthitimAM anukaMpAdAna vagerenI pravRtti to pracchannapaNe kyAMthI zakya banavAnI? nAmanAdino moha jato karavAmAM nahi Ave to sAmAnyadharmamAM jeno prathama nirdeza che te pracchanna pradAna svarUpa sAmAnyadharma koI paNa rIte AcarI zakAze nahi. pracchanna rIte pradAna karatI vakhate ApaNA ghare koI Ave to temane AvakAra Apavo joIe-e jaNAvavA mATe zlokamAM gRhamu5te saRvidhi: no upadeza che. sAmAnya rIte ApaNe tyAM koI paNa Ave che tyAre te kAmavizeSane kAraNe Ave che. temanuM kAma ApaNane hoya ke nA paNa hoya, paraMtu ApaNuM kAma temane hoya che. AvI sthitimAM temanuM kAma karavAthI ApaNane dAkSiNyaguNanI prApti thAya che, je dharmasidhinuM bIjuM liphTa che. koIne paNa ucita kAma karavAnI vRttine dAkSiNya kahevAya che. A vRtti hoya athavA to A vRtti meLavavAnI bhAvanA hoya to ghare AvelAne sadbhUmapUrvaka AvakArI zakAya. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAnya rIte kAma vagara ApaNe tyAM AvavA mATe koIne samaya nathI. kaMIkeTalIya vizeSatAne dharanArA AtmAo jyAre jyAre ApaNe tyAM Ave tyAre temano satkAra vagere sabramapUrvaka karavoe gRhasthano sAmAnyadharma che. koI Ave tyAre, kema AvyA cho? konuM kAma che?.... vagere prathama ja pUchavuM e ucita nathI. koI Ave tyAre, "Avo ! beso ! kyAMthI Avo cho? kema AvavuM thayuM?....' vagere rIte AvanAra vyaktine AvakAravI joIe. "Avo, Avo ! keTalA divase AvyA...' vagere rIte karAtA satkArane sabramavidhi kahevAya che. Avela vyaktine jotAMnI sAthe ja "zuM karuM ne zuM na karuM? !" AvA pariNAmapUrvaka tenuM je Atithya karavuM te sabhramavidhi vyavahAramAM A badhuM khUba ja prasiddha che. A viSayamAM kharekhara ja koIne kazuM ja samAvavAnI jarUra nathI. saMbhrama kone kahevAya enI ApaNane barAbara khabara che. mAMdo mANasa hoya, zarIranI zakti paNa na hoya toya mAtra hoTha phaphaDAvIne ane AMkhanI najarathI paNa saMbhramapUrvaka AvakAratA hoIe chIe. zarata eTalI ja che ke AvanAra vyakti gamatI hovI joIe. saMbhramavidhinA parIcaya mATe nAnA chokarAo mAmAne je rIte AvakAre che tene yAda rAkhIe to saMbhramavidhino spaSTa khyAla Avaze. gRhe AvelAne bahumAnanI najare jotAM thaIe to cokkasa ja "gRhamupate saRvidhi:' A padathI darzAvelo sAmAnyadharma ArAdhI zakAze. bAkI to darekane nakAmA, cora-lUMTArA, paDAvI lenArA.... vagerenI daSTie ja joIzuM to upara jaNAvyA mujabano saMbhramavidhisvarUpa sAmAnyadharma pAmI zakAze nahi. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A rIte ghare AvelAno saMbhramapUrvaka satkAra karyA pachI temane je priya-ISTa che; te kArya karavAno avasara prApta thAya che. zati-anusAra e kArya karyA pachI mauna dhAraNa karavA svarUpa trIjo sAmAnyadharma che. zlokamAM 'priyaM vRtvA maunana' A padothI jaNAvelo A sAmAnyadharma Ama juo to saraLa che. parantu vartamAna paristhiti jotAM ema lAge che ke-e dharma AcaravAnuM paNa ghaNuM adharuM jaNAya che. lokottaradharmanI ArAdhanA karavA mATe prayatnazIla banelA AtmAo paNa jyAre koInuM paNa priya karIne mauna jALavavA mATe samartha banI zakatA nathI-ema jovA maLe tyAre priyaM vA maunama - A sAmAnyadharmano upadeza karavA pAchaLano Azaya samajI zakAya che. koInuM paNa priya karIne mauna rahevAthI ApaNe sArA dekhAvAnI vRttino tyAga thAya che. ane priya karavAthI sArA thavAnI vRtti prApta thAya che. sArA thavAnA badale sArA dekhAIe-e mATeno prayatna kharI rIte dharma nathI. bahArathI game teTalo sAro dharma karIe, paraMtu te je sArA dekhAvA mATe hoya to te dharmano koI artha nathI. sArA thavA mATe sArA dekhAvAnI vRtti upara niyaMtraNa mUkavAnI sauthI prathama AvazyakatA che, je priyaM tvA nauna - A sAmAnyadharmathI zakya che. jyAM sudhI sArA dekhAvAnI vRtti paDI haze tyAM sudhI sArA thaIe-e vAtamAM koI tathya nathI. lAMca ApyA pachI jema koIne kahetA nathI, tema ApaNe sAruM karyuM hoya e koIne kahevuM nahi. "sAruM kAma karIe ane koI nA jANe to kAmanI kiMmata zI?" AvI mAnyatA ja priya Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyA pachI mauna rahevAmAM ADe AvatI hoya che. bhAre viSama sthiti che! Aje priya karyA vinA paNa sArA dekhAvA mATe moTA bhAge ADakatarI rIte jyAM prayatna thato hoya tyAM "priya svA maunam' A sAmAnyadharma sudhI paNa pahoMcavAnuM keTaluM agharuM che-e samajI na zakAya evI vAta nathI. vicitratA to e che ke priya ryA pachI mauna jALavavAne badale ApaNI upara koIe upakAra karyo hoya tyAre ApaNe mauna jALavIe chIe. sAva ja viparIta dazA che A jIvananI ! AthI ja zlokamAM sarita thanuM vAyukinta:pramANe cothA sAmAnyadharmano upadeza kyuM che. "ApaNI upara koIe upakAra karyo hoya to khAnagImAM ja nahi, sabhAmAM paNa kahevuM" - A cotho sAmAnyadharma che. A dharmanA kAraNe ApaNe kRtajJatA guNane prApta karI zakIe chIe. dharmasiddhi mATe kRtajJatA khUba ja jarUrI sAdhana che. dharmanI sAdhanAnA kALamAM gurnAdike karelA upakArone avasare avasare jaNAvIe nahi to gurnAdika ApaNane naguNA mAnIne ApaNI upekSA karaze. lokottara mokSamArganI ArAdhanA karavAnI bhAvanAvALA AtmAo pU. gurudevazrInuM mahattva sArI rIte samaje che. kharI rIte to pU. guru-bhagavantanuM pAratavya keLavyA vinA mokSamArganI ArAdhanAno prAraMbha ja thato nathI. koI kAraNasara pU. gurubhagavanta upekSA kare to ApaNuM zuM thAya-enI kalpanA paNa AtmArthIjano mATe bhayaMkara che. A asAra saMsAramAM ISTa vastune meLavI ApanArA ane aniSTane dUra karAvI ApanArA ApaNA Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upakArI jano che. te upakArI janoe kevI viSamasthitimAM ApaNI upara anugraha karyo che-e nirantara yAda rAkhI avasare avasare sabhAjevA jAherasthAnamAM paNa e jaNAvavuM joIe. ApaNe kevA hatA ane atyAre kevA chIe-e beno vicAra karIe to samajAze ke ApaNI upara te te puNyAtmAoe kevA ane keTalA upakAra karyA che. ene jAheramAM paNa kahevA jeTaluM saujanya ApaNe keLavI zakatA na hoIe to pAramArthika rIte dharma karavAnI ApaNAmAM koI yogyatA nathI-e mAnyA vinA cAle evuM nathI. upakArIe karelA upakArone A rIte yAda karavAnA badale temanA avarNavAda karavAnuM jyAre zarU thAya che tyAre to khUba ja vikaTa paristhiti sarjAya che. upakArone sabhAmAM paNa A rIte varNavavAthI tevI vikaTa sthiti sarjAtI rahI jAya che. sAmAnya-jIvanamAM prApta karelA A dharmanA kAraNe bhaviSyamAM lokottaradharmanI ArAdhanA khUba ja sArI rIte karI zakAya che. kaMIkeTalAya lokonI sahAyathI cAlatA jIvanapravAhamAM kRtajJatA" keLavavAnuM khUba ja jarUrI che. avasare avasare yogya rIte kRtajJatA vyakta karatAM upakArIonuM nirantara smaraNa rahe to sabhAmAM paNa te te upakArone jaNAvatAM takalIpha na paDe. ApaNe koInI upara upakAra karIe chIe-e vicAravAnA badale ApaNI upara ghaNAnA upakAra che-e vicAravuM joIe. ApaNA upakAronA bhArathI koIne dabAvavA karatAM bIjAnA upakAronA bhArathI kharekhara ApaNe dabAIe to ahaMkArathI dUra rahI zakAya. e jAtano ahaMkAra ApaNI kRtajJatAno avarodhaka che. ApaNe Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNA vItelA jIvanano khUba ja zAMtithI vicAra karavAnI jarUra che. kaMIkeTalAya jIvoe ApaNI upara upakAra karyo che. eno vicAra karI avasare sabhAnI vacce paNa varNavavAnuM yAda rAkhavuM joIe. sAmAnyadharmane paNa pAlananI upekSA ane to lokottara-viziSTadharmanI upekSAnuM ja kAraNa banaze. Atmika ke bhautika vikAsa-mAtrano avarodhaka ahaMkAra che. upara jaNAvyA mujaba kRtajJatAnI prApti dvArA e ahaMkArane dUra karavA mATe sariNa vacana vALupate." A sAmAnyadharma khUba ja adbhuta sAdhana pAMcamA sAmAnyadharmanuM varNana karatI vakhate zlokamAM pharamAvyuM che ke "anujovo trasyA..' Azaya e che ke upara jaNAvyA mujaba kRtajJatAnA kAraNe kRtajJajanone khUba ja saraLatAthI lakSmI-sampatti-vibhUti prApta thatI hoya che. evA vakhate lakSmIno mada karavo nahi'-e sAmAnyadharma che. Ama paNa; koI paNa vastuno mada karavAnI jarUra nathI. dareka AtmAo zuddhasvarUpanI apekSAe eka ja jAtanA svarUpane dharanArA che. je kAMI thoDoghaNo pharaka paDe che te karmanA udayane AzrayIne paDe che. e vicitratA karmane AbhArI che. kharI rIte to tenI sAthe AtmAne koI saMbaMdha nathI. AvI karmanI vicitratAnA kAraNe anubhavAtI viSama-sthitine AgaLa karI 'huM mahAna chuM', 'mArA jevo koI nathI."-AvuM vicAravuM-te eka jAtanuM bhAre ajJAna che. jJAnIonI najare evo koI bheda nathI. Ama chatAM prApta thayelI lakSmImAM ajJAnAdinA kAraNe utsuka-ahaMkAra (garva) moTA bhAge thato hoya che, tethI sAmAnyadharmanA varNanamAM ( 30 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'manujevo strA :" A pramANe pharamAvyuM che. puNyathI game teTalI saMpatti maLe to paNa te zAzvata nathI; jIvananI aMtima avasthA sudhI kadAca TakI jAya to paNa ApaNe tene choDIne javAnuM che-e bhUlavuM nA joIe. anitya-caMcaLa ane vinazvara evI lakSmIno utsaka karavAnuM vAstavika koI ja kAraNa nathI. puNyathI maLanArI koI paNa vastunI apekSA jyAM rAkhavAnI nathI tyAM puNyathI maLanArI vastumAM ulleka-garva thAya, e to khUba ja vicitra che. koI paNa vastuno garva AtmAne te te prakRSTa vastunI prAptithI vaMcita rAkhe che. prazasta jJAnAdiguNono paNa utsuka karavAno niSedha karAyo che-Ano jene khyAla che te AtmA sArI rIte samajI zake che ke lakSmIjevI tuccha vastumAM koI paNa rIte garva karavAjevo nathI. anantajJAnIo jene anartharUpe varNave che -e arthanI prAptimAM garva karavo, te sAmAnyagRhastha mATe paNa ucita nathI. gRhasthajIvanamAM lakSmI vinA cAlatuM nathI, paraMtu ethI, prANalakSmImAM utsuka-garva karavAnuM ucita nathI. asArano garva AtmAne niHsAra kare che. tethI pAMcamA sAmAnyadharmarUpe anuse RcA:' -A pramANe pharamAvyuM che. tyAra bAda 'nirabhimavaIRI: parathA:" -A chaThA sAmAnyadharmane varNavyo che. Azaya e che ke upara jaNAvyA mujaba game teTalI lakSmI maLe to paNa tenA viSayamAM utsaka na karavAnuM jema jarUrI che tema bIjAnA viSayamAM tiraskAra nahi karavAnuM paNa eTaluM ja Avazyaka che. ApaNe garjanA karIe-e to barAbara che, paraMtu sAthe sAthe bIjAno tiraskAra ke apamAna karavAnuM paNa ucita - 31 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI-e yAda rAkhavuM joIe. kAraNa ke garva karavAnI zarUAta ja bIjAnA tiraskArAdithI thatI hoya che. potAnI jAtane choDIne anya vyakatio para che. Ama joIe to e badhAnI vAta karavAnI kharI rIte jarUra nathI. parantu koI vAra saMyogavaza evI kathAno prasaMga Ave to enI kALajI rAkhavI ke, e kathAmAM bIjAno parAbhava-tiraskAra karavAnI bhAvanA na hovI joIe. moTA bhAge AvI parakathAomAM te te vyaktine utArI pADavAnI bhAvanA prabaLa hoya che. AvA prakAranI bhAvanAvALA AtmAo je parakathA kare che-te parakathAone abhibhava (parAbhava) sArakathAo kahevAya che. e kathAno tyAga karI nirabhibhavasAra ja parakathA karavI-te sAmAnyadharma che. bIjAne utArI pADavAnI vRtti khUba ja tuccha vRtti che. AvI vRttinA kAraNe koI paNa sArA mANaso temanI sAthe vAta paNa karatA nathI. tethI koI paNa guNanI prApti thAya-evA saMyogo rahetA nathI. paradoSadarzananI pravRtti bandha thAya to parAbhibhavavALI kathA karavAthI dUra rahevAnuM saraLa bane. ApaNo bhUtakALa yAda karIe to bIjA koInA doSo jovAnuM kAraNa ja nahi rahe. ante to ApaNe sau karmaparavaza chIe ne? karmanA yoge ochA-vadhatA pramANamAM ApaNe doSanA bhAjana banelA chIe ja. bIjAnA doSo jovAnA badale zakya prayatne ApaNe ApaNA doSone dUra karavA prayatnazIla banIe-e AzayathI parakathAnuM varjana karIe to 'nimimavasArA: parathA:' -A sAmAnyadharmanuM AcaraNa sahelAIthI karI zakAya. jIvanamAM A paramatAraka dharmanuM pAlana khUba ja cIvaTapUrvaka karavuM joIe. sArAmAM sArI rIte 32 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvaviratidharmanI kaThora sAdhanA karanArA mahAtmAo paNa A sAmAnyadharmanA pAlananI upekSAnA kAraNe siddhithI vaMcita rahe che. vikathAno rasa kharekhara ja bhayaMkara che. parakathA eka prakAranI vikathA ja che. emAM paNa paranA abhibhavavALI parakathA to mahAbhayaMkara che. koI paNa rIte eno tyAga karavAnuM mumukSu AtmAo mATe anivArya che. zlokanA ane 'zrate vADasantoSa:' -A padathI sAtamA sAmAnyadharmanuM varNana karyuM che. upara jaNAvyA mujaba parakathAthI nivRtta mumukSujanone lokottaradharmanI prApti mATe paramatAraka pU. gurudevAdi pAse dharmazravaNa karavAnuM sadbhAgya prApta thAya che. sAmAnyadharmanA AcaraNathI viziSTa lokottara dharmanI prApti mATe paramatAraka dharmanuM zravaNa e eka adbhuta sAdhana che. bhavanistAraka paramatAraka gurudevazrI pAse je tattva sAMbhaLavA maLatuM hoya to pustakavAMcanAdithI tattvajJAna meLavavAnI IcchA karavAnuM kharI rIte koI kAraNa nathI. tattvajJAnanI prApti tattvazravaNathI karavAnA badale potAnI meLe graMthavAMcanAdithI jJAna prApta karavAnI bhAvanAmAM gurunirapekSatA jaNAtI hoya che, je koI paNa rIte hitAvaha nathI. vartamAnanI adhyayana-adhyApananI paddhati e rIte vicArIe to bahu lAbhadAyaka nathI. khUba sUkSmadaSTie vicArIe to thoDI ahitakAriNI paNa lAgyA vinA nahi rahe. jJAnanI sAthe gurunI sApekSatA paNa vadhavI joIe, enA badale gurunirapekSatA vadhe to enuM kAraNa zodhI levuM joIe. khUba ja vicitra paristhiti (33) Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che Aje sAdhanAmArganI ! samagra guNanA mULamAM gurusApekSatA varNavI che. paraMtu Aje moTA bhAge e aMge ja durlakSya sevAya che. sAmAnyapaNe paNa jyAre yogano prAraMbha thAya che, tyAre zuzruSAguNanA kAraNe tattvazravaNanI pravRttino paNa prAraMbha thato hoya che. kAlAntare zarU thayelI e pravRtti sAtatyapUrNa bane che. jonArane ema ja lAge ke sAMbhaLavAmAM dharAtA nathI. jyAre paNa tattvazravaNanI taka maLe tyAre koI paNa rIte te takane jatI karatA nathI. AvI zravaNanI pravRttinA kAraNe 'zravaNamAM asantoSa che' -ema kahI zakAya. saMsAramAM artha ane kAmamAM asaMtoSa moTA bhAge anubhavAya che, paraMtu zravaNamAM Avo asantoSa anubhavAto nathI. prAyaH karI zravaNamAM santoSa ja anubhavAya che. sAmAnya rIte mAMDa ekAda kalAka vyAkhyAna sAMbhaLavA maLatuM hoya che. emAM paNa niyamita rIte sAMbhaLavAnuM banatuM nathI. je paNa saMbhaLAya che temAM paNa pUrNa santoSa thato hoya che. Aje basa, have AvatI kAle Avo bhAva laIne jatA rahIe chIe. A badhAM lakSaNo kRtizravaNanA asantoSane jaNAvanArAM nathI, paraMtu zravaNanA viSayamAM santoSane jaNAvanArAM che. AthI samajI zakAze ke zrute vADasantoSa: A sAmAnyadharma paNa keTalo duSkara che. dharmasAdhanAnA prAraMbhakALathI ja AvA sAmAnyadharmanI vAstavika prApti karI hota to vizeSadharmanI sAdhanAnA avasare koI takalIpha UbhI thAta nahi. lokottaradharmanA ArAdhakone paNa jyAre A sAmAnyadharmane yAda karAvavo paDe tyAre paristhitinI 34 ) Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSamatAno barAbara khyAla Ave che. sAmAnyadharmanuM varNaveluM A svarUpa mumukSu AtmAoe nirantara yAda rAkhavuM joIe. nisargathI ja AvA sAmAnyadharmanI prApti uttama kuLamAM janmelA puNyAtmAoe thatI hoya che. anabhijAta (uttamakuLamAM nahi janmelA) puruSone to e sAmAnyadharmanI prApti thatI nathI. : pariziSTa: : nUtanavarSanA prAraMbhe apAyelI hitazikSA (vAcanAdAtA : pa.pU.A.bha.zrI.vi. candragumasU. ma.) muMbaI-lAlabAga kA.su. 1, 2055 ApaNI vartamAna sthiti saMtoSajanaka nathI. varasothI dharma karanArAne vartamAna sthitimAM saMtoSa na hovA chatAM e sthitimAMthI mukAvAno koI puruSArtha paNa cAlu nathI. thoDAghaNA sukhanA TukaDA maLe, mATe lAgyA kare ke sAruM cAle che, bAkI emAM saMtoSano anubhava nathI. pachI e sukha audayikabhAvanuM 35) Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya ke kSayopazamabhAvanuM hoya : bemAMthI eke sukhanI parAkASTA ahIM na hovAthI saMtoSa anubhavAya evuM nathI. aprazastamArge paisA vagerenuM sukha joIe che ane prazastamArge cAlanArane jJAnanuM-kSayopazamabhAvanuM-sukha joIe che. paraMtu hAlata e che ke aprazastamArge puNya pAMgaLuM paDe che ane prazastamArge puruSArtha pAMgaLo paDe che. puNyathI jeTaluM dhana ane jeTalA pAMce ya iMdriyonA viSayo maLyA che temAM kadAca asaMtoSa nathI ema mAnI laIe paNa ethI lobha paNa nathI-evuM mAnI zakAya ema nathI. jeTaluM maLyuM che eTaluM basa che-evuM kadAca lAge, paraMtu AnA karatAM vadhAre nathI joItuM-e pariNAma haju jAgyo nathI. jo AthI vadhu maLe to levAnI taiyArI che. sa. paNa khAtarI che ke vadhu maLavAnuM nathI.. nA, evuM paNa nathI. UlaTuM atyAra sudhImAM ApaNA puruSArtha karatAM ke dhAryA karatAM vadhu maLyuM che evuM ja moTebhAge jovA maLe che-ApaNo puruSArtha kevo ane enI sAme siddhi kevI? ApaNuM vartana ane ApaNA mananA pariNAma tapAsIe to bhUtakALa karatAM vartamAnamAM ApaNane ghaNuM maLyuM che. pachI e siddhi audayikabhAvanI hoya ke kSayopazamabhAvanI ! paNa bhavitavyatAe ApaNane khobe khobe bharIne ApyuM che emAM nA paDAya evuM nathI. prazastamArge vicArIe to bhUtakALanA jJAna karatAM vartamAnamAM ApaNI pAse jJAnano Dhagalo thayo che. ApaNA jevAne ATalI akkala maLavI e paNa eka Azcarya mAnavuM paDe. AvI avasthAmAM AvyA pachI prazastamArge jJAna 36 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhAravAnI jarUra che ane aprazastamArge lobha ghaTADavAnI jarUra che. tenA badale Aje UMdhI dazA che. jJAnano puruSArtha maMda paDato jAya che ane dhanano lobha ghaTato nathI-puNyanA yoge jeTaluM maLyuM che, tenAthI vadhu maLe evI apekSA kadAca na hoya evA haju ghaNA maLI Avaze paNa evAono paNa lobha to beThelo ja che. sa. jeTalA aMze apekSA ghaTI eTalA aMze to sukhano anubhava thAya ne? apekSA ghaTI e vAta sAcI paNa sAthe lobha paNa paDayo che-eya eTaluM ja sAcuM che. 'AnA karatAM vadhAre maLe to sAruM' evI apekSA na hovA chatAM 'AnA karatAM vadhAre joItuM nathI' Avo pariNAma na hovAthI lobha paDelo ja che ane tethI ja saMtoSano anubhava nathI thato. saMtoSaguNa lobhanA tyAgamAMthI Ave che. je che ene paNa choDavAnI taiyArI hoya to saMtoSanA sukhane anubhavI zake. je nathI maLyuM enA mATe paNa 'joItuM nathI' evo pariNAma na hoya evAne; je che e choDavAnI vAta kyAMthI jace? mATe ja ApaNe ahIMthI zarUAta karavI paDe che. jeTaluM che enAthI vadhu nathI joItuM ATalo pariNAma paNa tyAre ja Ave ke jyAre lobha maMda paDyo hoya. ane A lobha maMda na paDe tyAM sudhI saMtoSanuM sukha anubhavI zakAya nahi. tamAre tyAM e hAlata che ane amAre tyAM paNa e ja hAlata che. jJAna meLavavA mATe puruSArtha maMda paDato jAya che. kAraNa ke temAM kaSTa ghaNuM paDe che. jJAna mATe bhaNavuM paDe, vinaya karavo paDe, vaiyAvacca 37 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavI paDe, gurupArataMtrya keLavavuM paDe, gurunAM badhAM kAma karavAM paDe... A badhAM du:khone veThavAnI taiyArI nathI, enA kAraNe jJAnanI upekSA zarU thaI gaI che. je arthIpaNAthI sAdhupaNAmAM AvyA hatA, tenA mATe paNa du:kha veThavAnI taiyArI nathI, sukha choDavAnI taiyArI nathI tethI ja jJAna nathI maLyuM chatAM puruSArtha karavAnI IcchA nathI thatI. sukha mATe puNya ochuM paDe che ane jJAna mATe puruSArtha ocho paDe che. A rIte puNya ane puruSArtha vacce Ajano dharmI gaNAto varga bhIMsAyA kare che. 'vadhAre joItuM nathI' Avo saMkalpa ja nathI ane 'duHkha veThI levuM che' Avo adhyavasAya nathI, tethI ja gRhastha ane sAdhu baMnne duHkhI che. potAno puNyodaya ocho che-e badhAne khabara che. pote ATalA paisA ATalI mahenate kamAya che jyAre bIjA, enAthI kaMIkagaNA paisA ochI mahenate kamAya che. pelo divase jeTaluM kamAya che teTaluM potAne mahinAmAM paNa nathI maLatuM, pelo mahinAmAM jeTaluM kamAya che teTaluM varasamAM paNa nathI maLatuM... enuM duHkha sAle che paNa enuM kAraNa vicAravA mahenata nathI karatA. tenuM kAraNa vicAryuM hota to, 'puNya ochuM hoya to na maLe' ema kahIne zAMtithI besata. maLyuM che emAM paNa saMtoSa te mAnI zake ke jene, maLyuM che tenAthI vadhunI apekSA na hoya. ApaNane je saMyogo maLyA che te kharekhara UjaLA che. e UjaLA saMyogo gamatA nathI mATe puruSArthanA duHkhane AgaLa karI sAdhanAmAMthI pAchA paDIe chIe. AjanA A divase ApaNane ATaluM samajAI jAya to Ajano divasa ApaNA 38 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe mahattvano bane. AjathI navuM varasa zarU thAya che mATe ApaNe tyAM AjanA divasanuM mahattva nathI. ApaNA pahelA gaNadharabhagavaMta gautamasvAmI mahArAjAnA kevaLajJAnano A pavitra divasa hovAthI ja Ajano divasa UjavIe chIe. dIkSA letAMnI sAthe ja pahelA ja divase je kevaLajJAna joItuM hatuM, trIsa-trIsa varasa jenI jhaMkhanAmAM jhUrIjhUrIne kADhyAM hatAM, te ja kevaLajJAnanI prAptino A zubhadivasa hovAthI ApaNA mATe A divasa mahattvano che. pahelA ja divase kevaLajJAna maLe evI tIvra jhaMkhanA hovA chatAM trIsa varasa sudhI enI sAdhanA karavI paDI toya temanA puruSArthamAM jarAya maMdatA nathI AvI. cAra jJAnanA dhaNI hovA chatAM, niyamA tadbhavamuktigAmI hovA chatAM trIsa varasa sudhI ekadhAro puruSArtha kevaLajJAna mATeno cAlu hato. pote jene dIkSA Ape te kevaLajJAna pAmI jAya. potAnA ziSyo kevaLI-parSadAmAM jaI bese ane potAne pratikramaNa karavA mATe goThavAvuM paDe chatAM eno raMja na hato ke ziSyone joIne IrSyA thatI na hatI. potAne pratikramaNa karavA mATe besavuM paDe ane potAno ziSya kevaLIparSadAmAM goThavAya : ApaNe to AvA avasare mAthuM, hAtha-paga pachADavA besI jaIe ! bIjA kevaLajJAna pAme enI emane ati na hatI, potAne kevaLajJAna nathI maLatuM-enI ja arita emane hatI. temano puruSArtha ane temanI sAdhanA joIne ApaNe ApaNA puruSArthane majabUta banAvyA vagara nahi cAle. guNa na maLavAnA kAraNe ApaNe duHkhI nathI, guNa joItA ja nathI mATe ApaNe 39 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ du:khI chIe. gautamasvAmI mahArAjAne guNa na maLavAnuM du:kha hatuM. temane guNanI tAlAvelI hatI, paNa IrSyA na hatI. guNanI tAlAvelI e judI vastu che ane ISya e judI vastu che. guNanI tAlAvelI guNanI najIka laI javAno puruSArtha karAve che ane guNanI IrSyA guNathI dUra ghasaDI jAya che. pelA caDhI gayA, enuM duHkha thAya-e guNanI IrSyA che. ane huM rahI gayo, enuM du:kha hoya-te guNanI tAlAvelI che. Aje to zeTha karatAM jo nokara caDhI jAya to zeThane tenA progrAmamAM jatAM zarama Ave ! gautamasvAmI mahArAjane ISya nI tI paNa tAlAvelI hatI. tethI ja teo AvazyakAdi kriyAo karatA hatA. je sUtro pote banAvyAM che e sUtrothI potAne pratikramaNa karavAno vakhata AvavA chatAM eno saMkoca rAkhyA vinA potAno puruSArtha cAlu rAkhyo to kevaLajJAna meLavyuM. teozrIno e puruSArtha ApaNe meLavavo che. teozrInI sAdhanAmAM koI vikSepa na paDyo, puruSArtha akhaMDapaNe cAlu rAkhyo to 30 varase paNa siddhi meLavI. temane guNa prApta karavAno bAkI na hato mAtra doSa kADhavAno bAkI hato. rAgane dUra karavA mATe mahenata bhale na karI paraMtu rAga vadhe evo paNa puruSArtha nathI karyo. trIsa varasa pahelAM je rAga hato, e ja rAga aMta sudhI hato. pahelAM ke aMte eka ja sarakho rAga hato. ATaluM jANIne paNa ApaNA doSono Dhagalo vadhyA kare e keTalI viSama dazA che? kamase kama doSo vadhe nahi eTalo puruSArtha pAMgaLo na bane evI mahenata AjanA divase karI levI che. gRhasthoe, maLeluM puNya pApamAM na pheravAI jAya enA mATe puruSArtha karavAnI jarUra che ane sAdhusAdhvIe doSa TALavA mATe (40) Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maLelA saMyogo doSa vadhAranArA na bane te mATeno puruSArtha karavAnI jarUra che. puruSArthane majabUta banAvavo haze to guNanI IrSyA TALIne guNanI talapa jagADavI paDaze. kevaLajJAna maLe ke na maLe paNa kevaLajJAnanI IcchA marI jAya e kema cAle? sijhanamAM TikiTa meLavavA mATe jevI paDApaDI tame karo cho evI paDApaDI ahIM kevaLajJAna mATe ame karIe to ja manAya ke puruSArtha cAlu che. kevaLajJAnano puruSArtha nabaLo paDe evo eke puruSArtha nathI karavo. zArIrika cikitsA karAvatI vakhate roga hovA chatAM vadhe nahi, vakare nahi tenI kALajI satata rAkho ane ahIM doSono Dhagalo vadhye jAya enI kALajI na rAkhoe vyAjabI nathI. aprazastamArgamAM puNya ochuM paDe to ene vadhAravAnuM mana paNa thAya, ene mATe mahenata paNa thAya. jyAre ApaNo puruSArtha ocho paDe che ema jANyA pachI tene vadhAravAnI IcchA kyAre thaI ane e mATe mahenata kyAre karI? joke Aje gRhasthoe paNa puNya vadhAravAne badale tene pApamAM pheravavAnuM kAma zarU karI dIdhuM che. ema amArAM sAdhusAdhvIoe paNa doSane TALavAnA badale doSane vadhAravAno puruSArtha Adaryo hoya-evI ja sthiti moTebhAge jaNAya che. gautamasvAmI mahArAjane pahelA ja divase kevaLajJAna joItuM hatuM paNa te na maLyuM to eno puruSArtha baMdha nathI karyo ke kevaLajJAnanI IcchA paNa maMda paDI na hatI. UlaTuM divase divase IcchA tIvra banatI hatI ane puruSArtha vadhyA karato hato. potAnI pAse aneka ziSyo hovA chatAM potAnA gurubhagavaMtanI ( 41 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gocarI levA mATe pote jatA ! AvA gaNadharabhagavaMta ApaNane maLyA. Aje to ekAda-be ziSya maLI jAya to pATanA pAyA sAcavIne besI rahe. ApaNe evuM nathI karavuM. game teTalA ziSyo hoya paNa potAnA gurunuM kAma karavAmAM zarama AvavI na joIe. jo zarama Ave to tenI sAdhanA aTakI paDe. gautamasvAmI mahArAje trIsa varasa sudhI sAdhanA apramattapaNe cAlu rAkhI hatI. potAne sAdhanA karavI paDe che-enI emane asamAdhi na hatI paraMtu kevaLajJAna na maLyAnI emane asamAdhi hatI. AkhA gAmane nirdhAmaNA karAvanAra gautamasvAmI mahArAjane samAdhi ApavA ke AzvAsana ApavA mATe bhagavAnane vacce paDavuM paDeevI emanI asamAdhi hatI. ane vAta paNa sAcI che ke yogyane samAdhi ApavAnuM kAma paNa yogya ja karI zake. ane enuM pariNAma paNa sAruM AvyA vinA na rahe. sa. gautamasvAmI mahArAjane to mAtra kevaLajJAna meLavavAnuM bAkI hatuM. amAre to haju ghaNuMbadhuM meLavavAnuM bAkI che. jyAMthI bAkI hoya tyAMthI prayatna zarU karavo paDaze... sa. kyAMthI zarU karavuM e ja khabara nathI paDatI. zrutajJAnathI ja zarU karavAnI jarUra che. tyAM ja aTakI paDyuM che. paMdara kalAkano svAdhyAya karatA nathI, tyAMthI ja aTakI paDyuM che. je divase paMdara kalAkano svAdhyAya na thAya e divase pAMca dravyathI vadhAre dravya vAparavAM nahi-ATalo niyama ApI dauM? AmAM kAMI koIne bhUkhyA-tarasyA maravuM paDe evuM nathI. 42 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aje to mAre ja A niyama levAnI jarUra che. ApaNA paga upara kuhADo mArIe to bIjAne kahevAnI jarUra nahi rahe. ApaNA AcArathI ja sAmeno sudharI jAya. game te rIte paNa kaMIka nirNaya karIne ahIMthI UThavuM che. gautamasvAmI mahArAjanI kevaLajJAnaprAptinA A divase zrutajJAnanI prApti mATe kAMIka prayatna karI levo che. je puruSArtha maMda paDato gayo che tene vega ApavA mATe taiyAra thayuM che. sa. doSo nAbUda bhale na thAya paNa vadhavA to na ja joIe. ema je kahyuM, te mATe kayo puruSArtha karavo joIe? paMdara kalAkano svAdhyAya kare teno eka paNa doSa na vadhe. AjubAju game te thatuM hoya ApaNuM mAthuM copaDImAMthI bahAra na javuM joIe. ophisamAM kAma karanArA, bahAra game tevo jhaghaDo cAlyo hoya toya kAma mUkIne bahAra na jAya, amArA dharmAtmAo to caravaLo laIne pharavA nIkaLI paDe. sAdhudharmanI paribhAvanA A rIte karIne Ave tevAo ahIM AvIne sthiratA kyAMthI pAme? sonAcAMdInI dukAnamAM be divasa sudhI gharAka nA Ave topaNa dukAna baMdha karIne jatA nathI ke bahAra pharavA nIkaLI paDatA nathI. kAraNa ke AzA amara che, mATe ja khasatA nathI. ApaNI AzA marI paravArI lAge che. mokSa joIto nathI, kevaLajJAna joItuM nathI mATe ja puruSArtha karatA nathI ane zAMtithI besI rahyA chIe ! AjanA divase gautamasvAmI mahArAjAne yAda karavA che te anaMtalabdhinA nidhAna tarIke nathI karavA. pahelAM ( 43) Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazAMgInA jJAtA banyA pachI anaMtI labdhinA nidhAna banyAe yAda rAkhavAnI jarUra che. zrutajJAnanI paripUrNatA pAmyA pachI labdhine pAmyA che. ane e avasthAmAM paNa kevaLajJAnano puruSArtha cAlu hato. Aje to bApAne dIkarA sAthe pAThazALAmAM bhaNavA AvatAM zarama Ave. gautamasvAmI mahArAjane svAdhyAya karavA besavAmAM zarama na' tI AvatI. potAnA ziSyone kAyama mATe vAcanA ApyA karatA. jene guNanuM arthIpaNuM hoya tene guNa na maLe tyAM sudhI puruSArtha karavAmAM zarama nathI AvatI. Aje moTebhAge mokSanI ke kevaLajJAnanI IcchA marI paravArI che eTale eno puruSArtha dekhAto nathI. sa. mokSanuM svarUpa najara sAme nathI AvatuM enA kAraNe zuM IcchA marI gaI che? mokSanuM svarUpa najara sAme nathI AvatuM tenA kAraNe ja je IcchA marI paravArI hoya to have nAstikaziromaNi thayA ema mAnavuM paDaze. jo mokSanuM svarUpa najara sAme na hatuM to dIkSA zA mATe lIdhI-e pUchavuM paDaze. jo mokSamAM javAnI IcchA na hatI to dIkSA levAnI paNa jarUra na hatI. sa. to pachI mokSanI IcchA zenA kAraNe nAza pAmI? mokSa meLavavo hoya to kaSTa veThavuM paDe che. mokSanI IcchAthI sAdhupaNuM lIdhA pachI paNa e sAdhupaNAmAM kaSTa paDavA mAMDe, asahya duHkho veThavAM paDe eTale e IcchAno ja nAza karI dIdho. mahenata karavI nathI mATe mokSanI IcchA marI paravArI che. ( 44 ) Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ enA kAraNe sAdhupaNAnuM uThamaNuM karI nAkhyuM che. tamAre tyAM paNa uThamaNAM zemAMthI thAya che? mahenata karyA vagara kamAvavAnI vRttimAMthI to uThamaNAM thAya che. jamIna vecIne paisA zeramAM nAkhe ane pachI kAgaLiyAM thaI jAya eTale poke poke raDavAno vakhata Ave. enA badale mahenata karI hota to zAMtithI be roTalA khAvA pAmata. majUrI karIne kamAya tene kadI uThamaNAno prasaMga ja na Ave. mahenata kare tene roTalAnI takalIpha nathI paNa vagara mahenate karoDo joIe tevAnI to A ja hAlata thAya. Aje du:kha koIne veThavuM nathI, puruSArtha koIne karavo nathI ane rAtorAta kevaLajJAna joIe che, A te kAMI ApaNA bApAnI milakta nathI ke vArasAmAM maLe ! gautamasvAmI mahArAjAne paNa 30 varasanI sAdhanAnA aMte kevaLajJAna maLyuM che. eka bhagavAna pratyeno vyaktirAga ja kADhavAno bAkI hato, bIje to badho puruSArtha pUro thaI gayo hato. sa. gautamasvAmI mahArAjano rAga to prazasta hato ne? sneharAga koI divasa prazasta na hoya-guNAnurAga hoya to tene prazasta rAga kahevAya. bhagavAne pote kahyuM hatuM ke gautamasvAmI mahArAjane potA pratye sneharAga hato, tenA kAraNe ja temanuM kevaLajJAna aTakyuM hatuM. bhagavAna pratyenA guNAnurAganA kAraNe kevaLajJAna aTakyuM che-evuM na tuM kahyuM. gautamasvAmI mahArAjAno rAga to kharAba ja hato, mAtra tenuM pAtra prazasta hatuM. prazastapAtranA kAraNe ja rAga prazasta nathI banI jato. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azaya prazasta hoya to rAga prazasta kahevAya. sonAnA pAtramAM dArU bharavAmAM Ave to tenAthI te dArU sArI nathI banI jatI. tema prazasta vyakti pratye rAga karavAnA kAraNe te rAga prazasta nathI banI jato. guNane rokI rAkhe te rAga prazasta na kahevAya. guNane lAvI Ape te rAga prazasta kahevAya. ApaNe to atyAre e vicAravuM che ke eka rAgane dUra karavAno bAkI hato paNa bIjI badhI sAdhanA apramattapaNe karatA hatA. roja ekAsaNAM kare toya cAle evuM hatuM chatAM chaThanA pAraNe chaTha cAlu rAkhyA. samasta sAdhanA-jIvanamAM potAnA jJAnano upayoga mUkavA jeTalo paNa pramAda sevyo nathI, kyAMya apavAdanuM AcaraNa nathI karyuM. mAtra, potAne bhagavAna pratyeno rAga che-te kADhavo che-evo vicAra ja na hato. rAga kADhyA vagara kevaLajJAna pAmavA mATe mahenata karI, eTale ATalo vilaMba thayo hato, puruSArthanI khAmIne laIne nahi. ane rAga paNa kADhavA mATe mahenata karI nahi mATe gayo na hato. e vakhate potAnA rAganI bhayaMkaratA jaNAI e ja kSaNe rAgane dUra karI dIdho. bhagavAnanI pratye ekapAkSika sneha karyo hato, tene dhikkAryo to vItarAga banI gayA. je vastu jyAM rAkhavAnI jarUra na hatI tyAM rAkhI e bhUla samajAI gaI to kevaLajJAna kSaNamAM thaI gayuM. Aje potAnI bhUla samajavA mATe rAjI hoya evA keTalA maLe? bhagavAne pote kahyuM hatuM ke 'tane mArI pratye rAga che." tyAre e potAne na samajAyuM ane e ja vastu; bhagavAna gayA to tarata samajAI gaI. ane vAta paNa sAcI che ke sArA pAtrano rAga sAruM pAtra gayA pachI ja jAya. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyaktinI hAjarImAM paNa rAga jAya kharo, paNa te kyAre vyakti kharAba che evo adhyavasAya jAge to. ane sarvaguNasaMpanna evA vItarAgaparamAtmA mATe evuM to koI saMyogomAM bane evuM na hatuM. mATe ja bhagavAnanA gayA pachI bhagavAna pratyeno sneharAga paNa gayo ane kevaLajJAna pAmyA. gautamasvAmI mahArAjanA kevaLajJAnanA A divase temanI trIsa varasanI sAdhanAne yAda karIne ApaNe ApaNA puruSArthane vega Apavo che. guNa maLe ke na maLe, doSano Dhagalo na thavo joIe. ApaNI IcchA marI gaI che ene tapAsavA mATenuM eka ja liMga basa che ke ApaNI pravRtti ja aTakI paDI che. sa. eTale IcchAne jivADavA mATe paNa puruSArtha cAlu rAkhavAnI jarUra che, ema ja ne? IcchAne jivADavA mATe nahi paNa IcchAne jIvatI rAkhavA mATe puruSArtha cAlu rAkhavo che. IcchAne jivADavAnI vAta Ave eTale jANe bIjAnI IcchAne jIvatI rAkhavAnI vAta lAge. athavA parANe IcchAne jIvatI rAkhavAnI vAta Ave. ApaNe bIjAnI IcchAne jivADavI nathI ane ApaNI IcchAne paNa parANe nathI jivADavI. ApaNI potAnI IcchAne jIvatI rAkhavA mATe, puruSArtha aTakI na jAya tenI satata kALajI rAkhavI che. tenA mATe upara jaNAvyA mujaba zrutajJAnathI-paMdara kalAkanA svAdhyAyathI-zarUAta karyA vagara nahi cAle. ApaNI IcchAne Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvatadAna ApavuM haze, AkAzamAM paNa e IcchAne jIvatI karavI haze to ATaluM to karavuM ja paDaze-pAMgaLo to pAMgaLo paNa puruSArtha cAlu rAkhavo che-suSupta avasthA haze toya vAMdho nathI kema ke game tyAre jagADI zakAya, paNa mRta avasthA nathI joItI. gautamasvAmI mahArAjanuM nAma laIne Aje ATaluM kAma karavuM che. siddhinA TocanA sthAne birAjamAna thayA pachI kevaLajJAna mATeno puruSArtha je rIte cAlu rAkhyo hato, te guNa meLavavo che. Avo guNa to e eka ja mahAtmA pAse jovA maLyo che. sAdhanane kAme lagADIe ane sAdhana sAdhyane Ape to sAdhananI kiMmata che. ApaNe jAte A mArge cAlavA mATe ja ATaluM kahyuM che. koInI TIkA ke TippaNa karavI nathI. loko keTalA pAchaLa che, huM keTalo AgaLa chuM, A lokone to guNonI kazI paDI ja nathI.. evuM badhuM kazuM karavAnI jarUra nathI. e badho phAMko kADhI nAkhavAno. basa ! gautamasvAmI mahArAjAnI jema ApaNA puruSArthane kAme lagADIne ApaNe paNa kevaLajJAna pAmavAnI dizAmAM vaLIe to ApaNuM AjanuM kAma pUruM thaI jAya che.