________________
જોઈએ. આ દાન પણ શ્રદ્ધા અને સત્કાર પૂર્વક આપવું જોઈએ. અર્થ અનર્થસ્વરૂપ છે, એની આસતિ તોડ્યા વિના છૂટકો નથી, અને એ માટે દાન વિના બીજો કોઈ ઉપાય જ નથી... ઈત્યાદિ પરિણામને શ્રદ્ધા કહેવાય છે. સામેથી લેવા આવેલાને પણ ઔચિત્યપૂર્વક આપતી વખતે ખૂબ જ ભતિથી આપવુંતેને સત્કારથી યુકત દાન કહેવાય છે. પૂર્વે કહી ગયા મુજબ આજે દાનધર્મ અંગેનું સ્વરૂપ જ તદ્દન વિપરીત થયું છે. એટલે શ્રદ્ધા અને સત્કાર પૂર્વકના દાનની વાત લગભગ શાસ્ત્રના પાને જ જોવા મળે. ચાલુ વ્યવહારમાં તેનાં દર્શન થાય એવી સંભાવના નહિવત્ છે. ધનની મૂચ્છ ઉતારવાનો ભાવ તો લગભગ અદશ્ય બની ગયો છે. તેથી જ માત્ર વ્યવહારના કારણે અથવા તો માત્ર કીર્તિ આદિ માટે કરાતા દાનમાંથી શ્રદ્ધા કે સત્કારે પણ લગભગ વિદાય લીધી છે. દાન આપવાનો પ્રસંગ આવે તો દાતાને આનંદ થાય. ગ્રાહકને જોવાથી તે યાચક ન લાગે પરન્તુ ધર્મની આરાધનામાં સહાય કરનાર ઉપકારી લાગે. ઉપકારીનો સત્કાર કઈ રીતે કરાય-એ સમજાવવું ન પડે. દાનની પાછળનો આશય જ મલિન થયો હોવાથી સત્કારપૂર્વકના દાનની તો આશા સેવાય જ નહિ. પરંતુ “વાતવાતમાં શાના ચાલ્યા આવો છો? તમારા માટે કમાતા નથી, અમને પણ બૈરાછોકરા છે-કુટુંબ છે, તમને લોકોને મફતનું ખાવાની ટેવ પડી ગઈ છે, સરનામું આપતા જાઓ, સગવડ હશે તો જણાવશું...” ઈત્યાદિ રીતે તિરસ્કાર ન થાય તો ગ્રાહકનું સદ્ભાગ્ય સમજવું. આવા વખતે આપવા માટેના આપણા સંયોગો ન હોય તોપણ ગ્રાહકને આવકારી સાચી