________________
મળેલા સંયોગો દોષ વધારનારા ન બને તે માટેનો પુરુષાર્થ કરવાની જરૂર છે. પુરુષાર્થને મજબૂત બનાવવો હશે તો ગુણની ઈર્ષ્યા ટાળીને ગુણની તલપ જગાડવી પડશે. કેવળજ્ઞાન મળે કે ન મળે પણ કેવળજ્ઞાનની ઈચ્છા મરી જાય એ કેમ ચાલે? સિઝનમાં ટિકિટ મેળવવા માટે જેવી પડાપડી તમે કરો છો એવી પડાપડી અહીં કેવળજ્ઞાન માટે અમે કરીએ તો જ મનાય કે પુરુષાર્થ ચાલુ છે. કેવળજ્ઞાનનો પુરુષાર્થ નબળો પડે એવો એકે પુરુષાર્થ નથી કરવો. શારીરિક ચિકિત્સા કરાવતી વખતે રોગ હોવા છતાં વધે નહિ, વકરે નહિ તેની કાળજી સતત રાખો અને અહીં દોષોનો ઢગલો વધ્યે જાય એની કાળજી ન રાખોએ વ્યાજબી નથી. અપ્રશસ્તમાર્ગમાં પુણ્ય ઓછું પડે તો એને વધારવાનું મન પણ થાય, એને માટે મહેનત પણ થાય. જ્યારે આપણો પુરુષાર્થ ઓછો પડે છે એમ જાણ્યા પછી તેને વધારવાની ઈચ્છા ક્યારે થઈ અને એ માટે મહેનત ક્યારે કરી? જોકે આજે ગૃહસ્થોએ પણ પુણ્ય વધારવાને બદલે તેને પાપમાં ફેરવવાનું કામ શરૂ કરી દીધું છે. એમ અમારાં સાધુસાધ્વીઓએ પણ દોષને ટાળવાના બદલે દોષને વધારવાનો પુરુષાર્થ આદર્યો હોય-એવી જ સ્થિતિ મોટેભાગે જણાય છે.
ગૌતમસ્વામી મહારાજને પહેલા જ દિવસે કેવળજ્ઞાન જોઈતું હતું પણ તે ન મળ્યું તો એનો પુરુષાર્થ બંધ નથી કર્યો કે કેવળજ્ઞાનની ઈચ્છા પણ મંદ પડી ન હતી. ઊલટું દિવસે દિવસે ઈચ્છા તીવ્ર બનતી હતી અને પુરુષાર્થ વધ્યા કરતો હતો. પોતાની પાસે અનેક શિષ્યો હોવા છતાં પોતાના ગુરુભગવંતની
( ૪૧
