Visesavasyakabhasya Part 2

Author(s): Jinbhadrasuri, Dalsukh Malvania
Publisher: L D Indology Ahmedabad

Page 302

नि० ५६६] त्रैराशिकनिहवः ।
५७५ चित् त्रिजम् . तस्याऽऽपणः, श्रीन वा धातु-मूल-जीवान् कायति त्रिकम , को क्षितौ त्रिक तस्याऽऽपणः कुत्रिकापण:--पृथिवीमानमत्य(क्ष्य विशेषापादानेऽपि तदेकदेशानयनाद- कृती भवति, अर्थप्रकरणशक्त्यपेक्ष्य वात, घट(टा)नयनचोदनायामेकघटानंतृवत् ।।२९७९-८०॥
एतप्रमाणदर्शनाय गाथाद्वयम्जध घेडमाणय भगिते ग हि सव्वाणयण सभवो किंतु । देसादिविसिह चिय तमत्थवसतो समप्पति ।।२९८१॥ पुढवि ति तथा भणिते तदेगदेसे वि पगरणवसातो । लेलुम्मि जायति मती जया तथा लेखंदेसे वि ॥२९८२।।
जध घडमाणय । पुढवि त्ति तथा । इत्यादिर्गतार्था ।।२९८१-८२।। लेलुद्दयावेक्खार्य तथ वि तदेसभावतो तम्मि । उवयोगे णोपुढवी पुढवि च्चिय जातिलक्खणतो ॥२९८३।। __लेलुइयावेखाय गाथा । लोष्टद्रव्यं यथोक्तप्रमाणेन सकला पृथिवाति लक्षणादवगम्य तदेकदेशो लोप्टावयवो लोटवद् 'नोपृथिवी इति व्यपदेदा उपचारात् सिद्धः पृथिव्या एव, तजातिलक्षणत्वाल्लोप्टावयवस्यापि । एवं 'पृथिवी' 'अपृथिवी' 'नोपृथिवी' इति प्रश्नत्रयं गतम् ।।२९८३॥ ___ 'नो अ]पृथिवी' इति चतुर्थः प्रश्न उच्यते - पडिसेघदुगं पर्यंती गमेति जं तेण णोअपुढवि त्ति । भणिते पुढवि ति गती देसणि सेहे 4 तदेसो ॥२९८४॥
पडि सेधदुगं । द्वौ प्रतिषेधौ प्रकृतिं गमयत इति नोअपृथिवी पृथिव्येव अथवा देशप्रतिपेधवादी 'नो' शब्द इति अपृथिव्या जलादीनामे कदेश उपचाराद् नोअथिवी' इति ।२९८४॥
एवं कुत्रिकापणदेवः पृथो(ष्टो) देशविशेषोपचारं प्राप्य[१९६-द्वि०]उवयारातो तिविधं भुवम भुवं णोभुवं । सो देति । णिच्छयतो भुवमभुवं तध सावयवाई सव्याई ।।२९८५।।
उवयारातो तिविध । भुवं पृथ्वीम्, अभुवमपृथिवीम्-जलादि, नोभुवं नोपृथिवीम्- .. लोष्टैकदेशं प्रयच्छति । नोअपृथिवीं पृष्टः पुनरपि पृथिवीमेव । अथवा जलादीना
१ प३ को।, २ टेलु को हे। ३ नास्ति तप्रत्याम् । ४ लेटर को है । ५ लेट्छुई हे लेटठुद हे। ६ खाए को हे। ७ "वयारो को हे त । ८ "ढवि हे । २ वयवो लो. इति प्रतौ । १० पगइ को हे त। ११ वि को हे। १२ च को हे।