Updeshpad Mahagranth

Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay

Page 6

ઉપદેશપદ-અનુવાદ રત્નાકરાવતારિકા, ઉપદેશમાલા - વૃત્તિ (દધટ્ટી), નેમિનાથચરિત (પ્રા.) વગેરે રચનારા રત્નપ્રભસૂરિ જેવા અનેક વિદ્વાન કવિઓ તેમના પ્રશિષ્યો હતા.
પ્રાકૃત ભાષામાં મુનિચંદ્રસૂરિની સ્તુતિ, તથા મુનિચંદ્રસૂરિનો વિરહ, જે તેમના શિષ્ય દેવસૂરિજીની કૃતિ પાટણના સઘળીપાડાના ભંડારમાં છે, જેના આદિ –અંતનો ઉલ્લેખ અમે પાટણ જૈનભંડાર - ગ્રન્થસૂચી (ગા.ઓ.સિ.૭૬, પૃ. ૧૩૪)માં કર્યો છે.
દેવસૂરિએ મુનિચંદ્રસૂરિ ગુરુનો વિરહ વિલાપ, જે પ્રાકૃત ભાષામાં ૫૫ ગાથામાં રચ્યો હતો, તેમાં તેમના ગુણોનું સંસ્મરણ છે, તેની ૨૬મી ગાથામાં તેમના કુલનું (પિતાનું), ૨૭મી ગાથામાં માતાનું, ૨૮મી ગાથામાં જન્મ - નગરીનું., ૨૯મી - ૩૦મી ગાથામાં ગુરુઓનું, તથા ૩૧માં ગાથામાં ગુરુબંધુઓનું આ પ્રમાણે સ્મરણ છે –
ભવ્યજીવરૂપી કમલોના બાંધવા ! સૂર્ય ! ઉદયાચલના શિખર જેવું, તે ચિંતય (ચિંતક પિતા ?) નું કુલ, જગતમાં જયવંત રહો જેમાં અંધકારને હરનારા તેમ ઉત્પન્ન થયા. તે મહગ્લિયા (મોંઘી), ચરમસમુદ્રની વેલા જેવી સાચી રીતે મહથ્રેિયા-મહામૂલ્યવાળી કહી શકાય, જેના ઉદરરૂપ છીપસંપુટને વિશે મોતી-મણિ જેવા તમે સ્કુરાયમાન થયા. તે દલ્મનગરી (દર્ભાવતી-ડભોઈ) સદા નગરોમાં શેખરપણાને ધારણ કરો કે, હે પુરુષશેખર ! જે નગરીમાં તમારો જન્મદિન મહોત્સવ થયો. તે યશોભદ્રસૂરિ, નિર્મલ યશ અને ભદ્ર પામ્યા, હે નાથ ! જેમણે તમને શિષ્ય તરીકે પ્રાપ્ત કર્યા વિંધ્યાચલ જેવા શ્રી વિનયચંદ્ર અધ્યાપકના ચરણો જયવંતો વર્તો, જેમને વિષે ભદ્ર ગજકલભની જેમ તમારી લીલા થઈ હતી. જગમાં પ્રખ્યાત આનંદસૂરિ વગેરે તમારા બાંધવો જયવંતા વર્તા, જેમને તમે દિક્ષીત કર્યા, શિક્ષિત કર્યા અને સૂરિઓ કર્યા.' - T કાર્તિક માસની તે કૃષ્ણપંચમી, ખરેખર કૃષ્ણ જ થઈ, જે તિથિએ સૂર્ય જેમ ક્ષેત્રાન્તરમાં આશ્રિત થાય, તેમ હે સૂરિજી ! તમે સ્વર્ગમાં આશ્રિત થયા. સં ૧૧૭૮ સંવત્સરના હે પાપી કાલ! તારા પર કાલ પડો, કે તેં મુનિરત્નને યશઃ શેષ કર્યું.”
મુનિચંદ્રસૂરિએ ઘણાં કુલકો, પંચાશત, સપ્તતિ, શતકો વગેરેની રચના કરી હતી, ___ "तं जयउ चिंतयकुलं, . जयम्मि सिरिउदयसेलसिंहरं व ।
भव्वजिय-कमलबंधव ! जम्मि तुमं तमहरो जाओ ॥२६॥ सच्चं महग्घिया सा, महग्घिया चरमजा हेवेल व्व । मोत्तियमणि व्व जीए, तं फ रिउ उद्ध-सिप्पिउडे ॥२७॥ सा दब्भनयरी नयर-सेहरतं सया समुव्वहउ । जीए तुह पुरिससेहर ! जम्भदिणमहामहो जाओ ॥२८॥ जसभद्दो सो सूरी, जसं च भदं च निम्मलं पत्तो । चिंतामणि व्व जेणं, उवलद्धो नाह ! तं सीसो ॥२९॥ सिरिविणयचंद-अज्झावयस्स पाया जयंतु विंझस्स । जेसु तुह आसि लीला, गयकलहस्सेव भद्दस्स ॥३०॥ आणंदसूरि -पमुहा, जयंतु तुह बंधवा जयप्पयडा । जेतुमए दिक्खविया, सिक्खविया सूरिणो य कया ॥३९॥" "सच्चं सा कसिण च्चिय, कत्तियमासस्स पंचमी कसिणा । खेत्तंतरं व सूरो, जीए तं सग्गमल्लीणो ॥ एगारस अट्ठूत्तर, संवच्छरकाल ! पडउ तुह कालो । जससेसं जेण तए, तं मणिरयणं कयं पाव ! ॥