Tandul Vaicharikam

Author(s): Vimal Gani
Publisher: Devchand Lalbhai Pustakoddhar Fund

Page 112

तं. वै. प्र.
क्रीडन्तीत्यर्थः, पातालसुन्दरीवत्, यद्वा 'अन्नं रयंति'त्ति अन्यं - स्वकान्तव्यतिरिक्तं पुत्रभातृकान्तमित्रादिकं प्रति | रामा - अधमकामाः रयि गतौ रबु गतौ च रयते रम्वन्ति वा गच्छन्ति तथा द्यूतादिप्रकारेण क्रीडयन्ति वा ॥ ५४ ॥ ४ 'अन्नस्स दिति उल्लावंति अन्यस्य - उक्तव्यतिरिक्तस्य ददति - प्रयच्छन्ति 'उल्लावं' ति वचनं - वोलरूपं यद्वा अनेक
Jain Education
नरपरिवृता अध्यन्यस्य नरस्य मार्गादि गच्छतः स्थितस्य वोत् - प्राबल्येनोल्लापं - मन्मथोद्दीपनशब्दं ददतीति, 'उल्लायं'ति | पाठे तु कामिनर द्वित्र्यादिसम्भवे सति उन्मत्ताः कुरामाः अन्यस्य ददति उहातं - प्रबलपादप्रहारमित्यर्थः, तथा अन्यः कश्चिद् बलिवद्दरूपः कटान्तरितः - कटान्तर्वत्तीं प्रच्छन्नरक्षितो भवतीति, तथा अन्यस्तत्कटाक्षवाणसमूहेन ग्लानीकृतः । | पटकान्तरे - वस्त्रविशेषान्तरे स्थापितो भवेत् ग्लानवदिति ॥ ३ ॥ 'गंगाए० सीहे कु०' अनयोर्व्याख्या - गङ्गायां | वालुका- वेलुकणान् सागरे- समुद्रे जलं - जलपरिमाणमित्यर्थः हिमवतो - महाहिमवन्नगस्य परिमाणम् - ऊर्ध्वाधस्तिर्यक्परिधिप्रतरघनमानं, उग्रस्य - तीव्रस्य तपसो गतिं - फलप्राप्तिरूपां गर्भोत्पत्तिं च 'विलयाए'ति वनिताया- नार्याः सिंहे कुण्ड| बुकारमिति रूढिगम्यं पुट्टलं - निजजठरोद्भवं 'कुकुहाइयंति गतिकाले शब्दविशेषं अश्वे-घोटके जानन्ति - अवगच्छन्ति बुद्धिमन्तः - प्रज्ञावन्तः महिलायाः कूटकपटद्रोहपरवञ्चनपरायाः प्रबलमन्मथाग्निधगधगायमानायाः अतर्कितातुच्छोच्छलित कलकण्ठोद्गीयमानमधुरगेयध्वनिमृगी कृतमुनिवराया ललाटपट्टतटघटितघनश्रीखण्ड तिलक चन्द्र चकोरीकृतच| तुरायाः पीनपयोधरपीठलुठन्निर्मलामलकस्थूल मुक्ताफलहार श्वेतदृविषभुजङ्गमगतविवेक चैतन्य कृतानेकपण्डितायाः हृदयंगूढान्तःकरणं न जानन्ति न सम्यगवगच्छन्तीति, उक्तञ्च – “स्त्री जातौ दाम्भिकता भीरूकता भूयसी वणि- |
स्त्रीस्वरूप पद्यानि १२२-९
11 48 11
w.jainelibrary.org